မိတ္ေဆြႀကီး ကုိမင္း ပဲ႔ကုိင္တဲ႔ Citizen Journal အတြက္ မူလတန္း ပညာေရးဆုိင္ရာ အေတြးအေခၚ အယူအဆ (၁)

မင္းခက္ရဲ (Min Khet Ye)

ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ
ကေလးဟာ ဒုကၡိတပဲလား
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆီက ကေလးငယ္ေတြအေၾကာင္း စဥ္းစားၾကည္႔ရေအာင္ပါ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈထဲမွာ ကေလးေတြကုိ ေလးစားတဲ႔ စိတ္ဓါတ္ေတြေပ်ာက္ေနတာကုိ ေတြ႔ရမယ္။ ကေလးေတြကုိ ေလးစားတဲ႔ စိတ္ ေပ်ာက္ေန တယ္ဆုိတာက ကေလးေတြဟာ ဘာမွ မလုပ္ ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ထင္တာပဲ။ လူႀကီးေတြ စကား၀ုိင္းထဲမွာ ကေလးေတြကုိ လူရာ မသြင္းဘူး ။
တစ္ခ်ဳိ႕လူႀကီးမ်ားဆုိ ေမာင္းထုတ္တတ္ၾကတယ္။ ေသခ်ာစဥ္းစားၾကည္႔ရင္ လူႀကီးေတြရဲ႕ ကေလးေတြကုိ ျမင္ပုံၾကည္႔ပုံထဲမွာ ကေလးဆုိတာ ဒုကၡိတတစ္မ်ဳိးပဲ လုိ႔ေတာင္ ျမင္တတ္ၾကတယ္။ ဆုိလုိခ်င္တာက ကေလးကုိ သူတုိ႔က သာလ်င္ ျပဳစုေစာင္႔ေရွာက္ေပးေနရတယ္။ ေကၽြးေမြး ျပဳစုရတယ္။ ကေလးေတြက ဘာအသိဥာဏ္မွ မရွိဘူး ဆုိိတဲ႔ အေတြး မ်ဳိးေတြ စိမ္႔၀င္ျပန္႔ႏွံ႔ေနတယ္။ ကေလးေတြ ခမ်ာလည္း လူႀကီးေတြကေန သူတုိ႔ကုိယ္ ဘာမွ် မလုပ္ႏုိင္သူေတြ အျဖစ္ ျမင္တဲ႔ အတုိင္းပဲ လက္ခံေနၾကရတယ္။ လူႀကီးေတြကေတာင္ သူတုိ႔ကုိယ္ အဲလုိ ျမင္ေတာ႔ကာ သူတုိ႔လဲ ဘာမွ မလုပ္ေတာ႔ဘူး၊ ဘာမွ မေတြးေတာ႔ဘူး ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း နဲ႔ကုိယ္႔ရဲ႕ လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္းထဲကုိ ဘာမွ် မထည္႔၀င္ေတာ႔ဘူး။
တကယ္ေတာ႔ဒါဟာ ကေလးငယ္ေတြကုိ ဒုကၡိတလုိ ၊ တရိစၦာန္ေလးေတြလုိထားတာပါပဲ ။ ပညာသင္ေပးမယ္ ၊ ဗုိက္စာရင္ အစားအစာေကၽြးမယ္၊ လိုအပ္တာေလးေတြ ၀ယ္ေပးမယ္လုိ႔ ကေလးငယ္ေတြကုိ ထားတာဟာ ကေလးကုိ ဘာမွ်မလုပ္ႏုိင္တဲ႔ တစ္ခုခု ခ်ဳိ႕ယြင္းေနသူအျဖစ္ထားတာပါပဲ ။ ဒီဘက္ေခတ္ လူေတြကုိ ေလးစားတန္ဖုိးထားလာၿပီး မသန္စြမ္း ( မသန္ေပမယ္႔ စြမ္း တဲ႔ သူ အျဖစ္ ) ျမင္ေပးတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ၊ ဘာမွ် စြမ္းေဆာင္ရည္မရွိေသးတဲ႔ ၊ အသိဥာဏ္မရွိေသးတဲ႔ အရာ အျဖစ္ထားျမင္လုိက္ၾကတာ ျဖစ္တယ္။

ဒီလုိ ဘာေၾကာင္႔ ျမင္ရသလဲ
ကေလးေတြကုိ ဒီလုိျမင္ၾကရတဲ႔ အထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ ကေလးကလည္း ႏုိင္ငံသား တစ္ေယာက္ပဲ ဆုိတဲ႔ အျမင္ မရွိတဲ႔ အတြက္ေၾကာင္႔ ျဖစ္တယ္။ ကေလးကုိ ဒုကၡိတ လုိျမင္ေတာ႔ကာ ကေလးဟာ ႏုိင္ငံသား တစ္ေယာက္လုိ ကုိယ္႔လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းအတြက္ တာ၀န္ယူမႈေတြလုပ္ႏုိင္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိး မျမင္ႏုိင္ဘူး ။ ဒီမုိကေရစီ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီးထဲမွာ ဒီမုိကေရစီပညာေရးကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိုင္ဖုိ႔ အေရးအႀကီးဆုံးပါပဲ တဲ႔ ပညာရွင္ေတြက ဆုိၾကတာပါ။ ေအမီဂတ္မန္းတုိ႔လုိ ပညာရွင္ေတြကေတာ႔ ဒီမုိကေရစီ ပညာေရးကုိေဖာ္ေဆာင္ေတာ႔မယ္ ဆုိရင္ မူလတန္းပညာေရးက အေရးအႀကီးဆုံးပါပဲတဲ႔ ။ အဲဒီ မူလတန္း ပညာေရးမွာ ကေလးေတြကို ႏုိင္ငံသား စိတ္ ဓါတ္ေတြေပၚလာေအာင္ အလုပ္လုပ္ ေပးရမယ္တဲ႔ ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆီမွာကေလးေတြကုိ ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္ ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႔ ေ၀းစြ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚနဲ႔ ကုိယ္ကုိယ္ကုိယ္ ေလးစားမႈ မွန္သမွ်ကုိ ပုံစံ အမ်ဳိးမ်ဳိး နဲ႔ ရုိက္ခ်ဳိးေနၾကတာကုိေတြ႔ရမယ္။

ႏုိင္ငံသားပညာေရး
ႏုိင္ငံသားပညာေရးတဲ႔ ။ သင္ရုိးညြန္းတမ္းေတြ အမ်ားႀကီးပါ ။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈအတြက္ မူလတန္းကေလးေတြ အတြက္ရည္ရြယ္ထားတဲ႔ စာအုပ္ေတြ ၊ အ လယ္တန္းသင္ရုိးအတြက္ ရည္ရြယ္ထားတဲ႔ စာအုပ္ေတြ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာလဲ ဒီလုိ စာအုပ္ေတြနဲ႔ မၾကာခင္ သင္ၾကရေတာ႔မွာပါ ။ ဒါေပမယ္႔ ကေလးေတြကုိ တကယ္တမ္း ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္သြင္းေပးနုိင္ဖုိ႔ ဆုိတာ မလြယ္ပါဘူး ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ပညာေရးက အလြတ္က်တ္မွတ္ ခုိင္းမယ္၊ ရုိက္သြင္းမယ္ ၊ စာသိေတြ ဒလေဟာ ေပးၿပီး လက္ေတြ႔ နည္းပါးေနတဲ႔ ပညာေရးပဲ ။ ကေလးေတြအတြက္ ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္ ဆုိတာ စာအုပ္ထဲမွာသာရွိၿပီး ကေလးရဲ႕ တကယ္႔ႏွလုံးသားထဲကုိ ေရာက္ဖုိ႔ အလြန္ေ၀းပါတယ္။
ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္ကေလးေတြ ႏွလုံးသားထဲေရာက္ဖုိ႔ ….
ကေလးငယ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံသားစိတ္ဓါတ္ သြင္းေပးဖုိ႔ အဓိက ၾကတဲ႔ အခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရွိမွာပါ။ ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီးရဲ႕ အဆက္အစပ္နဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ႏွလုံးသားထဲကုိ ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္ ေရာက္လာဖုိ႔ အဓိက အခ်က္ကေတာ႔ “ ကေလးငယ္ေတြကုိ လူႀကီးေတြက ေလးစားၾကပါ ၊ ေနာက္ လူႀကီးေတြက ကေလးငယ္ေတြ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ေလးစားလာေအာင္ လမ္းျပေပးၾကပါ ” လုိ႔ပဲ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေနာင္ မူလတန္းပညာေရးမွာ ကေလးငယ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ႔ ပတ္သတ္လာရင္ သင္ၾကားေပးရမယ္႔ အခ်က္ပါပဲ ။ ကေလးငယ္ေတြကုိ လူႀကီးေတြက ေလးစားမွသာလ်င္ ကေလးငယ္ေတြဟာ ငါတုိ႔ဟာ ငါတုိ႔ရဲ႕ လူမႈ အသုိင္း၀ုိင္းအတြင္း ေနရာတစ္ေနရာရွိေနတယ္ဆုိတာ သိလာမယ္ ။အဲဒီလုိသိျခင္းနဲ႔ အတူ တာ၀န္ယူမႈေတြ ရွိလာလိမ္႔မယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ မွာ ကေလးငယ္ေတြ သူတုိ႔ကုိ္ယ္သူတုိ႔ ေလးစားလာေအာင္ လမ္းျပၾကရမယ္။ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ေလးစား လာမွသာလ်င္ ကေလးငယ္ေတြကုိ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ ကုိယ္တုိင္ အားထုတ္မႈနဲ႔ ထည္႔၀င္တတ္လာမွာ ျဖစ္တယ္။
ကုိယ္လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္းအေပၚ ကေလးေတြကုိ တာ၀န္ယူခုိင္းပါ….
မူလတန္းပညာေရးက ကေလးေတြရဲ႕ ႏွလုံးသားထဲကုိ ႏုိင္ငံသား စိတ္ဓါတ္သြင္းခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ႔ ကေလးငယ္ေတြကုိ ကုိယ္႔ရဲ႕ လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္းအတြက္ တာ၀န္ယူခုိင္းရပါမယ္။ တာ၀န္ယူခုိင္းတဲ႔ နည္းေတြအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ လူမႈေရး ကူညီမႈလုပ္ငန္းေတြ ၊ ရံပုံေငြအလႈဴတန္းေတြအတြက္ကေလးေတြကုိ ေငြရွာခုိင္းတာေတြလည္း ပါပါတယ္။ ကေလးေတြကုိ ပန္းခ်ီဆြဲခုိင္းတာ ၊ Recycle ပစၥည္းေတြနဲ႔ အရုပ္ေတြ ၊ အႏုပညာပစၥည္းေတြ ဖန္တီးၿပီး ျပခန္း ေတြနဲ႔ ကေလးလက္မႈပညာ ၊ အနုပညာ ၊ တျခားေသာစြမ္းေဆာင္ရည္ သရုပ္ျပမႈေတြနဲ႔ ၀င္ေငြရွာတာ ၊ ရလာတဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ ၀င္ေငြေတြနဲ႔ က်န္မားေရး ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေစာင္႔ေရွာက္ေရးနဲ႔ တျခားလူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ကေလးေတြရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ျပန္လႈဴေပးတာ၊ အလႈဴအတန္းမွာ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ပါ၀င္ ဦးစီးေစတာေတြပါပဲ။ ဒီလုိ လုပ္ျခင္းအားျဖင္႔ ကေလးေတြဟာ ကုိယ္႔ရဲ႕ လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္းအေပၚ တာ၀န္ယူမႈ တုိးပြားလာမယ္ ၊ သူတုိ႔ကုိယ္ တုိင္ကလည္း သူတုိ႔ကုိယ္ သူတုိ႔ ေလးစားလာမယ္၊ ေရွးရုိးစြဲ လူႀကီးေတြမွာ အျမစ္တြယ္ေနတဲ႔ ကေလးဆုိတာ ဘာမွ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ဘာမွ အသုံးမ၀င္တဲ႔ အရာ ဆုိတဲ႔ အျမင္ေတြလည္း ေပ်ာက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္။ လုပ္ရမယ္႔ ဗ်ဴဟာေတြအရ ေျပာရင္ ကေလးေတြကုိ စုေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစတာ ၊ ျပႆနာေတြကုိ ေျဖရွင္း ခုိင္းတာေတြ ၊ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံလုပ္ရတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဆရာေတြအေနနဲ႔ ကမၻာေလာကႀကီးကုိ ရႈျမင္တတ္ေအာင္ ၊ ျဖစ္ေနတဲ႔ ျပႆနာရပ္ အခ်ဳိ႕ကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးရပါတယ္။ဒါေပမယ္႔ အခ်ဳပ္ ဆုိရရင္ေတာ႔ လူႀကီးေတြက ကေလးေတြကုိ ေလးစားေရးနဲ႔ ကေလးေတြကုိယ္႔ကုိယ္ေလးစားလာေရး ဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ မူလတန္းမွာ ကေလးေတြကုိ ႏုိင္ငံသားစိတ္ဓါတ္သြပ္သြင္းေပးႏုိင္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ႔ အခ်င္းအရာ တစ္ခုပါပဲ။ 

( မင္းခက္ရဲ )