ဆီးႏွင္႔ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါ ကင္းေ၀းလုိလွ်င္

 

by UZa Wana on Monday, September 5, 2011 at 8:04pm

ဆီးႏွင္႔ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါ ကင္းေ၀းလုိလွ်င္ ကြ်နု္ပ္တုိ႔ ခႏၶာကုိယ္ အတြင္း ခါးေက်ာရုိး၏ တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္တြင္ ရွိေသာ ေက်ာက္ကပါ တစ္စံုသည္ ေသြးထဲရွိ ဓာတ္ပစၥည္း မ်ားစြာ အနက္ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ စစ္ယူ သိမ္းဆည္းျခင္းနွင့္ မလုိအပ္ သည္မ်ားကုိ ဆီးနွင္႔အတူ ဖယ္ထုတ္ပစ္ၿခင္း တုိ႔ကုိ တိတ္ဆိတ္စြာ ျပဳလုပ္ ေပးေနသည္႔ အဂၤါတစ္စံု ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္ တစ္ခုသည္ ၅ေအာင္စ ခန္႔သာ ေလးေသာ္လည္း ၎အတြင္း၌ ေသြးမ်ားကုိ သန္႔စင္ စစ္ထုတ္ေပးသည့္ စစ္ထုတ္ႁပြန္ ကေလးေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္ ပါရွိေလသည္။


ေက်ာက္ကပ္ တစ္စံုသည္ တစ္နာရီလွ်င္ ကုိယ္ခႏၶာရွိ ေသြးစုစုေပါင္း၏ နွစ္ဆခန္႔(ဂလူးကုိစ့္ ပုလင္း ၁၀ပုလင္းခန္႔) ကုိ စစ္ထုတ္ သန္႔စင္ေပးလ်က္ ရွိပါသည္၊ ထုိသုိ႔ ၂၄နာရီပတ္လံုး ေသြးမ်ားကုိ စစ္ထုတ္ သန္႔စင္ေပးၿပီး ထြက္ေပၚလာသည္႔ ခႏၶာကုိယ္ အတြက္ မလုိအပ္သည္႔ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားကုိ ဆီးနွင္႔အတူ ဆီးအိမ္မွ တဆင္႔ ၿပင္ပသုိ႔ စြန္႔ထုတ္ ပစ္ေစပါသည္။

ခႏၶာကုိယ္အတြက္ လုိအပ္သည္႔ သၾကားဓာတ္၊ ဆုိဒီယမ္၊ ပုိတက္ဆီယမ္၊ ကလုိရုိက္နွင္႔ မဂၢနီဆီယမ္တုိ႔ကုိမူ ၿပန္လည္ စစ္ယူၿပီး ေသြးထဲသုိ႔ ၿပန္ပုိ႔ေပးပါသည္၊ ယူရီးယား၊ ယူရစ္အက္စစ္၊ ဆာလဖိတ္နွင့္ ေဖာ႔စဖိတ္ ဓာတ္မ်ားကုိမူ ခႏၶာကုိယ္ အတြက္ လုိအပ္သည္ထက္ ပုိေနပါက ပုိသည္႔ ပမာဏကုိ ဆီးႏွင္႔အတူ ၿပင္ပသုိ႔ စြန္႔ထုတ္ပစ္ပါသည္၊ ထုိ႔ၿပင္ ကုိယ္ခႏၶာအတြင္း ရွိေနသည္႔ ေရပမာဏကုိလည္း ေက်ာက္ကပ္ကပင္ လုိအပ္သည့္ ပမာဏ အတုိင္းရွိရန္ ထိန္းသိမ္းေပးပါသည္၊ အကယ္၍ ေရဓာတ္မ်ား ခႏၶာကုိယ္ အတြင္း လုိသည္ထက္ မ်ားလာပါက ဆီးမ်ားမ်ား ၿဖစ္ေပၚေစၿပီး စြန္႔ထုတ္ ပစ္လုိက္ပါသည္၊

ေရဓာတ္မ်ား ခႏၶာကုိယ္ အတြက္ လုိအပ္ေနပါမူ ဆီးၿဖစ္ေပၚမွဳကုိ နည္းပါးေစကာ ခႏၶာကုိယ္ အတြင္း လုိအပ္သည္႔ ပမာဏသုိ႔ ေရာက္ရွိေစရန္ ထိန္းညွိ ေပးပါသသည္။ ထုိကဲ႔သေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ေပးသည္႔ ေက်ာက္ကပ္သည္ လုပ္ငန္းမ်ား ၿပည့္၀စြာ ေဆာင္ရြက္နုိင္ရန္ အတြက္ ေသြးမ်ားကုိ ၎ထံ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးနုိင္မည့္ ေသြးဖိအားမ်ိဳး ကုိယ္တြင္း၌ ရွိေနရန္ လုိအပ္ပါသည္၊ အကယ္၍ ေသြးထြက္ လြန္ၿခင္းေၾကာင္႔ေသာ္၎၊ ေရွာ႔ၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင္႔ေသာ္၎၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အရမ္းက် ဆင္းသြားပါက ေက်ာက္ကပ္သည္ မိမိ၏ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ၿပည့္၀စြာ ၿပဳလုပ္ေပးရန္ ခက္ခဲလာၿပီး ခႏၶာကုိယ္ အတြင္း ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား စုပုံလာ၍ အႏၱရာယ္ ရွိနုိင္ပါသည္။

တဖန္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အရမ္း မ်ားၿပားေနပါကလည္း ေက်ာက္ကပ္အား တၿဖည္းၿဖည္း ထိခုိက္ ပ်က္စီးေစပါသည္၊ ၎ကုိ ေသြးတုိး ေရာဂါရွိသူမ်ား၌ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရွိရၿပီး အခ်ိန္ ၾကာလာသည္နွင္႔ အမွ် ေသြးတုိးေၾကာင္႔ ေက်ာက္ကပ္၏ စစ္ထုတ္ၿပြန္မ်ား က်ဳံ႔ၿပီး ထိခုိက္ ပ်က္စီးသြားကာ အမာရြတ္မ်ား ၿဖစ္ေပၚေစပါသည္၊ ထုိအခါ ေက်ာက္ကပ္သည္ တၿဖည္းၿဖည္း အရြယ္ေသးငယ္ လာၿပီး ေနာက္ဆံုးမိမိ၏ လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ားကုိ ၿပည့္၀စြာ ထမ္းေဆာင္နုိင္ၿခင္း မရွိေတာ့ေသာ အေၿခအေနသုိ႔ ေရာက္ရွိ လာတတ္ပါသည္၊ ထုိကဲ႔သုိ႔ ၿဖစ္ၿခင္းကုိ Renal Failure ဟု ေခၚဆုိၿပီး ထုိအေၿခအေနမ်ိဳး ေရာက္ရွိသြားပါက ေသဆံုးနုိင္သည္ အထိ အႏၱရာယ္ ရွိပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ ေက်ာက္ကပ္သည္ သူ႔၌ ရွိေသာ စစ္ထုတ္ၿပြန္မ်ား အားလံုး၏ ၉၀% ပ်က္စီးသြားသည့္တုိင္ က်န္၁၀%ေသာ စစ္ထုတ္ၿပြန္မ်ားၿဖင္႔ ၎၏ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ ေပးနုိင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္၊ ေက်ာက္ကပ္တစ္စံု ရွိသည့္ အနက္ တစ္ခုကုိ အေၾကာင္း အမိ်ဴးမ်ိဳးေၾကာင္႔ ခြဲထုတ္ ပစ္လုိက္သည့္ တုိင္ေအာင္ က်န္ေက်ာက္ကပ္ တစ္ခုၿဖင္႔ ဆက္လက္ အသက္ရွင္ ေနထုိင္ နုိင္ပါသည္။

ဆီးနွင္႔ ေက်ာက္ကပ္၌ မည္သည့္ေရာဂါမ်ား ၿဖစ္ပြားတတ္ပါသနည္း။ ဆီးနွင့္ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ားအနက္ ေက်ာက္တည္ၿခင္းနွင္႔ ေရာဂါ ပုိးမႊားမ်ားေၾကာင္႔ ေက်ာက္ကပ္နွင္႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ၿခင္းတုိ႔သည္ အၿဖစ္ အမ်ားဆံုး ၿဖစ္ပါသည္၊

(၁) ေက်ာက္တည္ၿခင္း(Renal Stone)
အပူပုိင္း ေဒသမ်ား၌ ပူၿပင္းၿပီး စုိထုိင္းမႈ မ်ားတတ္သည့္ အေလ်ာက္ ေခြ်းထြက္မ်ားေလ႔ ရွိပါသည္၊ ထုိအခါ ခႏၶာကုိယ္မွ ေရဓာတ္ ဆံုးရွံဳးမွဳ မ်ားသၿဖင္႔ ဆီးၿဖစ္ေပၚမွဳ နည္းပါး တတ္ပါသည္၊ အကယ္၍ ေရကို လုံေလာက္ေအာင္ မ်ားမ်ား မေသာက္ေပးပါက ဆီးပမာဏႏွင္႔ ၎ထဲပါေသာ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား မမွ်မတ ၿဖစ္လာေတာ႔သည္။

ထုိအခါ ဆီးထဲ၌ မေပ်ာ္၀င္နုိင္ေတာ႔ေသာ ကယ္လဆီယမ္ ေအာက္ဇဲလိပ္နွင့္ ယူရစ္အက္စစ္အမွဳန္မ်ား အနယ္က်လာၿပီး ေနာက္ဆံုး ေက်ာက္တည္ၿခင္း ၿဖစ္ေပၚလာေတာ႔သည္၊ ထုိ႔ၿပင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ၿခင္းေၾကာင့္လည္း ေက်ာက္တည္ၿခင္း ၿဖစ္ေပၚ လာနုိင္ပါသည္၊ အၿဖစ္မ်ားေသာ ေက်ာက္တည္ၿခင္း မ်ားမွာ ေအာက္ခံ လိပ္ေက်ာက္(Oxalate)၊ ကယ္လဆီယမ္ေက်ာက္(Calcium)၊နွင္႔ ယူရစ္ အက္စစ္ေက်ာက္ (Uric acid) တုိ႔ၿဖစ္ၾကပါသည္။

(၂) ေက်က္ကပ္ၿပည္တည္ေရာင္ ေရာဂါ(Pyelonephritis)
ဤေရာဂါသည္ B.Coli ေခၚ ေရာဂါပုိး ေက်ာက္ကပ္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာၿခင္းေၾကာင္႔ ၿဖစ္ေပၚလာေသာ ေရာဂါ ၿဖစ္ပါသည္။ ဤေရာဂါပုိးမ်ားသည္ ပုံမွန္အားၿဖင္႔ ကြ်နု္ပ္တုိ႔၏ အူအတြင္း၌ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနၿပီး မည္သည္႔ အႏၳရာယ္မွ ေပးၿခင္း မရွိေပ၊ သုိ႔ေသာ္အေၾကာင္း တစ္ခုခုေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိ သြားပါမူ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ၿခင္းကုိ ၿဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အမ်ားအားၿဖင့္ ၀မ္းနဳတ္ေဆး မၾကာခဏ စားၿခင္း မၾကာမၾကာ ၀မ္းခ်ဴၿခင္း တုိ႔ေၾကာင္႔ ပိုးမ်ား ေက်ာက္ကပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိ သြားတတ္ပါသည္။

ဤေရာဂါ ၿဖစ္ေပၚလာပါက အၿပင္းဖ်ားၿခင္း၊ ခါးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္ ေအာင့္ၿခင္းတုိ႔မွ အပ အၿခား သိသာ ထင္ရွားေသာ လကၡဏာမ်ား မၿပတတ္ေပ၊ ခါးတစ္ဖက္ တခ်က္ရွိ ေက်ာက္ကပ္ရွိေသာ ေနရာကုိ လက္ၿဖင္႔ထုၿပီး စမ္းသပ္ၾကည္႔ပါက ေရာင္ေနေသာ ေက်ာက္ကပ္ရွိသည္႔ ဘက္၌ အထဲမွ ေန၍ ေအာင့္ၿပီး နာလာေလ႔ ရွိပါသည္။

ဆီးစစ္ ၾကည့္ပါက ၿပည္ဆဲလ္မ်ား(Pus cells) ေတြ႔ရွိရပါသည္၊ ဆီးကုိ ပုိးေမြးၾကည့္ၿခင္း(Urine Culture) လုပ္ၾကည္႔ ၿခင္းၿဖင္႔ ေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေစေသာ ပုိးမႊာမ်ားကုိ အတိအက် သိရွိနုိင္ၿပီး ၎အား ထိေရာက္စြာ ကုသနုိင္မည့္ ပဋိဇီ၀ေဆးမ်ားကုိလည္း သိရွိနုိင္ပါသည္၊ ဤေရာဂါသည္ တစ္ခါ တစ္ရံတြင္ ကာလ ၾကာရွည္စြာ မေပ်ာက္ဘဲ ရွိတတ္သၿဖင္႔ ၃လ မွ ၆လ ခန္႔အထိ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆးကုသမွဳ ခံယူရန္ လုိပါသည္၊ ဤ ေရာဂါ ညဖစ္ပြားပါက ေရမ်ားစြာ ေသာက္ေပးရန္လည္း အထူး အေရးၾကီးပါသည္။

(၃) ရုတ္တရက္ ေက်ာက္ကပ္ေ၇ာင္ေရာဂါ(Acut Glomerulo nephritis)
ဤေရာဂါတြင္ အမ်ိဳးအစား (၂)မ်ိုး ရွိပါသည္၊ ပထမ အမ်ိဳးအစား ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ ေရာဂါသည္ အသက္ရွဳ လမ္းေၾကာင္း၌ Streptococcus haemolyticus ပုိးမႊား ၀င္ေရာက္ၿခင္း (ဥပမာ-အာသီးေ၇ာင္ၿခင္း) ၿဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္ ၂ပတ္ ၃ပတ္ အၾကာ၌ ၿဖစ္ေပၚ လာတတ္ပါသည္၊ ဤ ေရာဂါ ၿဖစ္ပြား ရၿခင္းမွာ ထုိ Streptococcus ပုိးမႊားမ်ား ေက်ာက္ကပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိ ၀င္ေ၇ာက္ၿခင္းေၾကာင္႔ မဟုတ္ဘဲ၊ ေက်ာက္ကပ္၏ စစ္ထုတ္ၿပြန္ထိပ္ရွိ Glomerulus အတြင္း ထုိပုိးမႊားမ်ားမွ ထုတ္ေသာ အဆိပ္ဓာတ္ (toxin)မ်ားေၾကာင္႔ Allergic Reactionေခၚ ဓာတ္မတည့္မွဳ ၿဖစ္ပြားေသာေၾကာင္႔ပင္ ၿဖစ္ပါသည္၊ ဤေရာဂါ ျဖစ္ပြားလာပါက မ်က္နွာ ေဖါေရာင္ၿခင္း၊ ေငြ႔ေငြ႔ဖ်ားၿခင္း။ ခါးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္ ေအာင္႔ေနၿခင္း၊ ဆီး၌ အမွဳန္မ်ားပါလာ၍ ေနာက္ေနၿခင္း တုိ႔ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္၊ ဆီးစစ္ၾကည့္ပါက ေသြးနီဥမ်ား ေတြ႔ရွိရေသာ္လည္း မည္သည့္ ပုိးမႊားမွ ပါရွိၿခင္း မရွိပါ။

ဤေရာဂါသည္ ၿဖစ္ပြားသူ ၈၅%ခန္႔၌ လုံး၀ ေပ်ာက္ကင္းသြားေလ႔ ရွိၿပီး ၁၀- ၁၅%ခန္႔မွာ နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ ေရာဂါၿဖစ္ပြား သြားပါသည္၊ ဤေရာဂါေၾကာင္႔ ေသြးတုိးေရာဂါ အၿပင္းစား(Malignant Hypertension)နွင္႔ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီး ယုိယြင္းသြားၿခင္း(Renal Failure) တုိ႔ ၿဖစ္ေပၚတတ္သၿဖင္႔ အထူး ဂရုစုိက္ ကုသရမည့္ ေရာဂါ ၿဖစ္ပါသည္၊ ဒုတိယ အမ်ိဳးအစား ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ ေရာဂါကုိ (Nephrotic Syndrome) ဟုေခၚသည္၊ ဤေရာဂါ ၿဖစ္ပြားရၿဖင္း အေၾကာင္းရင္းကုိ တိက်စြာ မသိရွိရေသးေပ၊ ဤေရာဂါ ၿဖစ္ပြားလာပါက ခႏၶာကုိယ္ တစ္ခုလံုး ေဖါေရာင္ၿခင္း၊ ဆီးထဲ၌ ALbumin ေခၚ ပရိုတင္းဓာတ္ တစ္မ်ိဳး အမ်ားအၿပား ပါ၀င္လာၿခင္းတုိ႔ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္၊ ဤေရာဂါသည္ နာတာရွည္ ျဖစ္တတ္ၿပီး ေနာက္ဆံုး ေသြးတုိး ေရာဂါနွင့္ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးသြားၿခင္းတုိ႔ကုိလည္း ၿဖစ္ပြားေစပါသည္။

(၄) ေက်ာက္ကပ္နွင့္ဆီးေရာဂါမ်ားအနက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌ အၿဖစ္မ်ားပါသည့္
ေရာဂါတမ်ိဳး ေက်ာက္ကပ္နွင့္ ဆီးေရာဂါမ်ား အနက္ အၿဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ၿခင္း(Urinary Infection) ၿဖစ္ပါသည္၊ ၎ေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၌ အၿဖစ္မ်ား ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္နွင္႔ ဆီးေရာဂါ ကင္းေ၀းရေအာငါ မည္က႔ဲသုိ႔ စားေသာက္ေနထုိင္ ရမည္နည္း။ ကြ်နု္ပ္တုိ႔၏ ခါးေဘး တစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္ တိ္တ္ဆိတ္စြာၿဖင္႔ ေသြးသန္႔စင္ ရွင္းလင္း ေပးေနေသာ ေက်ာက္ကပ္ တစ္စံုသည္ ခႏၶာကုိယ္ အဂၤါအစိတ္အပုိင္း အသီးသီး၏ လုပ္ငန္းမ်ား ေကာင္းမြန္စြာ လုပ္ကုိင္ရန္ လုိအပ္သည့္ “ေရနွင့္ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား ကုိယ္ခႏၶာ အတြင္း မွ်တစြာ ရွိေနေစေရး” အတြက္ မ်ားစြာ အေရးၾကီး လွေပသည္၊ သုိ႔ေသာ္လည္း က်ြနု္ပ္တုိ႔သည္ နွလံုး၊ အသည္းနွင္႔ အစာအိမ္တုိ႔ေလာက္ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ဂရုမစုိက္မိပဲ ရွိတတ္ၾကသည္၊ ေရာဂါၿဖစ္မွ ကုသ ရသည္ထက္ ဆီးနွင္႔ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ား ၿဖစ္ပြားၿခင္းမွ ကာကြယ္သည့္ အေနၿဖင့္ ေအာက္ပါ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ အခ်က္မ်ားကုိ လုိက္နာ ေနထုိင္ သင္႔ပါသည္။

ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား
ေဆာင္ရန္ႏွင့္ ေရွာင္ရန္မ်ားမွာ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးျခင္း၊ ဆီးေအာင့္ ထားျခင္းမွ ေရွာင္က်ဥ္ျခင္း၊ ဆီးကုိ မွန္မွန္ စစ္ေဆးေပးပါ၊ အာသီးေရာင္၊ လည္ပင္းနာလွ်င္ ေဆးေသခ်ာ ကုပါ။ အရက္ အလြန္အက်ြံ မေသာက္ပါနွင့္။ အပူ အစပ္ အလြန္အမင္း မစားပါနွင့္။ ေသြးတုိးေရာဂါ ရွိပါက ေသခ်ာ ဂရုစုိက္ ကုသပါ။

(၁) ေရမ်ားမ်ားေသာက္ ေပးပါ။
အပူပုိင္း ေဒသမ်ားတြင္ ေခြ်းမ်ားစြာ ထြက္တတ္သၿဖင္႔ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းမွ ေရဓာတ္မ်ား မ်ားစြာ ကုန္ဆံုးေလ႔ ရွိပါသည္၊ ထုိသို႔ေသာ အေၿခအေနတြင္ ေရေသာက္နည္းသၿဖင္႔ ခႏၶာကုူိယ္ အတြင္း ေရဓာတ္ လံုေလာက္စြာ မရရွိပါက ၿဖစ္ေပၚလာေသာ ဆီးသည္ သိပ္သည္းမွဳ မ်ားေလ႔ ရွိပါသည္၊ ထုိအခါ ကယ္လဆီယမ္၊ ေအာက္ဇလိပ္နွင္႔ ယူရစ္အက္ဆစ္ အနယ္မ်ား က်လာၿပီး ေနာက္ဆံုး ေက်ာက္တည္ၿခင္း ၿဖစ္တတ္ပါသည္၊ ေက်ာက္မတည္ေအာင္ ကာကြယ္လုိလွ်င္ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရန္ လုိပါသည္။ ထုိ႔ၿပင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းနွင္႔ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါ မ်ားသည္လည္း ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါက ၿဖစ္ပြားမွဳ နည္းပါးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္၊ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ေက်ာက္ကပ္နွင္႔ ဆီးေရာဂါ ကာကြယ္လုိလွ်င္ တစ္ေန႔ကုိလွ်င္ ေရ ၁၀ခြက္မွ ၁၂ခြက္ထိ ေသာက္ေပးရန္ လုိပါသည္။

(၂) ဆီးေအာင္႔ မထားပါနွင္႔။
ဆီးသြားေနခ်င္ ေနေသာ္လည္း အခြင္႔ မသာ၍ လည္ေကာင္း၊ မအားလပ္၍ လည္ေကာင္း၊ ဆီးေအာင္႔ ထားၿခင္းသည္ ေက်ာက္ကပ္နွင္႔ ဆီးလမ္းေၾကာင္း အတြက္ အႏၳၱရာယ္ ရွိပါသည္၊ ဆီးမ်ား ဆီးအိမ္အတြင္း၌ ၾကာရွည္စြာ ရွိေနၿခင္းသည္ ေရာဂါပုိးမ်ား ပြားမ်ားရန္ ပုိ၍ အခြင္႔ အလမ္း ရွိေစပါသည္။ အထူးသၿဖင္႔ ဆီးနွင္႔ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ား ပုိမုိ ၿဖစ္ပြားေလ႔ ရွိေၾကာင္းေတြ ရွိရပါသည္၊ ဆီးသြားခ်င္တုိင္း မၾကာမၾကာ သြားေပးၿခင္းသည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါမ်ား မၿဖစ္ပြားရေအာင္ ကာကြယ္ရာ ေရာက္သၿဖင္႔ ဆီးေအာင္႔ မထားရန္ အထူး လုိအပ္ပါသည္။

(၃)ဆီးကုိ မွန္မွန္ စစ္ေဆးေပးပါ၊
ဆီးစစ္ေပးၿခင္း(Urine Examination)ေလာက္ အလြယ္ကူဆံုး၊ အသက္သာဆံုးနွင္႔ ေရာဂါ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိမရွိ ထင္ရွားစြာ သိေစနုိင္သည့္ အၿခားေသာ ေရာဂါ ရွာေဖြ စမ္းသပ္နည္း မရွိေသးပါ၊ သုိ႔ေသာ္လည္း လူနာနွင္႔ ဆရာ၀န္ နွစ္ဦးစလံုး ဆီးစစ္ေဆးၿခင္းကုိ ဂရု မၿပဳမိတတ္ၾကေပ။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ဆီးနွင္႔ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ရွိမရွိကုိ သိရွိနုိင္ရန္ အနည္းဆံုး ၃လ တစ္ခါခန္႔ စစ္ေဆး ၾကည့္သင့္ပါသည္။

(၄) အာသီးေရာင္၊ လည္ပင္းနာလွ်င္ ေဆးေသခ်ာကုပါ။
အာသီးေရာင္ လည္ပင္းနာၿခင္း(Tonsilitis) နွင္႔ အၿခားေသာ အသက္ရွဳ လမ္းေၾကာင္း အေပၚပုိင္း ဆုိင္ရာ ေရာဂါမ်ား ၿဖစ္ပြားပါက ေဆး၀ါး ေသခ်ာစြာ ကုသရန္ လုိပါသည္၊ အဘယ္ေၾကာင္႔ ဆုိေသာ္ အထက္ပါ ေရာဂါမ်ား ၿဖစ္ေစသည္႔ STreptococcus hamolyticus ေၾကာင္႔ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ (Acute Glomerulonephritis Type) ၿဖစ္ေပၚ ေစနုိင္ေသာေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါသည္။

(၅) အရက္ အလြန္အကြ်ံ မေသာက္ပါနွင့္
အရက္ အလြန္အကြ်ံ ေသာက္ၿခင္းသည္ ေက်ာက္ကပ္နွင္႔ ဆီးအိမ္အား ထိခုိက္ေစသၿဖင့္ ေရွာင္ရွားသင္႔ပါသည္။

(၆) အပူ အစပ္ အလြန္အမင္း မစားပါနွင့္။
အခ်ိဳ႔ေသာ သူမ်ား၌ ၿငဳလ္သီး၊ ၿငဳလ္ေကာင္း ကဲ႔သုိ႔ေသာ အပူအစပ္မ်ား အလြန္အမင္း စားပါက ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ၿခင္းမ်ား ၿဖစ္ပြားတတ္သၿဖင္႔ အလြန္အမင္း မစားသင္႔ပါ။

(၇) ေသြးတုိးေရာဂါ ရွိပါက ေသခ်ာ ဂရုစုိက္ ကုသပါ။
ေက်ာက္ကပ္အား အဓိက ထိခုိက္ ပ်က္စီးေစသည္႔ အေၾကာင္းရင္းမွာ ေသြးတုိး ေရာဂါပင္ ၿဖစ္ပါသည္၊ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ေသြးတုိးေရာဂါ ရွိပါက သေခ်ာစြာ ဂရုစုိက္ ကုသပါ၊ ေသြးတုိး ေရာဂါရွိၿခင္း ၾကာလာေလ ေက်ာက္ကပ္အား ထိခုိက္ေလ ၿဖစ္သၿဖင္႔ ေသြးတုိးေရာဂါ ရွိပါက ေသခ်ာစြာ ဂရုစုိက္ ကုသသင္႔ပါသည္။

(ဤက်န္းမာေရး ပညာေပး ပုိ႔စ္ကို မပန္းစပယ္က ေဒါက္တာ ေအာင္ေမာ္ရဲ႕ က်န္းမာေစေၾကာင္း နည္းလမ္း ေကာင္းမ်ား စာအုပ္ကို စာဖတ္ ပရိသတ္ အတြက္ ဗဟုသုတ ရေစရန္ မိတ္ဆက္ ေပးထားပါသည္။ အက်ိဳးမ်ားသည့္ ပို႔စ္ျဖစ္ပါသည္။)