14.03.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Wednesday, March 14, 2012 at 9:13am ·

 
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို လုံၿခဳံေရးလိုက္ေပးေန တဲ့ လုံၿခဳံေရးတဉီး ပစ္သတ္ခံလိုက္ရပါတယ္ 
အာဖဂန္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တိုက္ခိုက္ခံရ
အာဖဂန္နစၥတန္မွာ တနဂၤေႏြေန႔တုန္းက အေမရိကန္ စစ္သားတဉီးကေန အာဖဂန္ အရပ္သား ၁၆ ေယာက္ကို သတ္ျဖတ္လိုက္ တယ္ဆိုတဲ့ ႐ြာကို အာဖဂန္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕သြားေရာက္ရာမွာ ေသနတ္သမားေတြက အဲဒီ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ကို ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ ခါဇိုင္းရဲ႕ ညီအကိုေတာ္သူ ၂ ဉီးလည္း ပါဝင္တဲ့ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ဘလန္ဒီ႐ြာ အေရာက္မွာ ပစ္ခတ္ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို လုံၿခံေရး လိုက္ေပးေနတဲ့ လုံၿခဳံေရးတဉီး ပစ္သတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ စစ္သားဟာ စိတ္ပုံမွန္ မဟုတ္တဲ့လူ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေသဆုံးသူေတြရဲ႕ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ရွင္းျပေနခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေသဆုံးသူ တေယာက္ခ်င္းဆီအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဆြမ်ိဳးေတြကို ေလ်ာ္ေၾကး ေဒၚလာ ၂ ေထာင္ ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခု သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ အာဖဂန္ႏိုင္ငံ တဝန္း အႀကီးအက်ယ္ ေဒါသျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး အခု ကိစၥအေပၚ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပတဲ့ ဂ်လာလာဘတ္ၿမိဳ႕ အေစာပိုင္း ဆႏၵျပမႈ ေတြမွာ ေက်ာင္းသား အမ်ားအျပား ပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အခမ္းအနားေတြကေန လူထုဆီသို႔သြားပါ
ဒီကေန႔ မတ္ ၁၃ မွာ က်ေရာက္တဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆုံးမႈ ၂၄ ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ျမန္မာ့ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ ရန္ကုန္မွာ ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပတာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္ မိန္႔ခြန္း ေျပာပါတယ္။
ကိုဖုန္းေမာ္နဲ႔ ကိုစိုးႏိုင္တို႔မွာ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲအတြက္ ၂၆ ႏွစ္ၾကာ အေမွာင္ခ်ခံ ခဲ့ရတဲ့ အေမွာင္ေခတ္ တခုလုံးကို လင္းသြားေစဖို႔ အသက္ေတြ စေတးေပးခဲ့တဲ့ မီး႐ႉးမီးပန္း ႏွစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ ကိုမင္းကိုႏိုင္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
သူတို႔ႏွစ္ဦးအပါအဝင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ဆုံးခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင္းေတြရဲ႕ ေပးဆပ္မႈ တန္ေအာင္ အားလုံး အလုပ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း သူက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလို အခမ္းအနားေတြ က်င္းပေန႐ုံနဲ႔ေတာ့ မရဘဲ ျပည္သူေတြဆီ အေရာက္သြားလို႔ လူ႕အခြင့္အေရးေတြ ျပည္သူေတြ ခံစားႏိုင္ဖို႔ လက္တြဲ လုပ္ၾကဖို႔ လိုတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ``အခမ္းအနားမွသည္ ျပည္သူ႕ဆီသို႔`` ေႂကြးေၾကာ္သံနဲ႔ တက္ေရာက္ လာသူေတြကို ပန္ၾကားခဲ့တယ္လို႔လည္း ကိုမင္းကိုႏိုင္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ျပည္သူေတြဆီ သြားဖို႔ဆိုတာမွာ လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာခြင့္၊ စည္း႐ုံးခြင့္၊ ကိုးကြယ္ခြင့္အပါအဝင္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေနတဲ့ ေဒသေတြမွာလည္း လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္း ပြင့္လင္း လူ႕အဖြဲ႕အစည္း သေဘာကို အရအမိ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ပါလို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။
ကိုမင္းကိုႏိုင္ဟာ ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း ရဲေဘာ္တို႔ အစခ်ီလို႔ ဗီဒီယိုကေန တဆင့္ အမွာစကား ေျပာထား ေပမယ့္လို႔ အခမ္းအနားေတြအျပင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ပါဆိုတာဟာ သူတို႔ကို ခ်က္ခ်င္း ျပည္တြင္း လာရမယ္လို႔ ေခၚဖို႔ အားမရွိတဲ့ အေၾကာင္း ႐ိုး႐ိုးပဲ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တတ္ႏိုင္ရင္ စိတ္ကူးေတြနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးပညာေပး ဇာတ္လမ္းေတြ ႐ိုက္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာ ျပသႏိုင္တယ္၊ ျပည္တြင္းမွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ နစ္နာ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပေပးႏိုင္တယ္၊ ဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းတဲ့ေခတ္မို႔ စိတ္ကူးနဲ႔ အားစိုက္မႈ ေပါင္းရင္ အလုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ ကိုမင္းကိုႏိုင္က ေျပာပါတယ္။

ပထမ အႀကိမ္ ကၽြန္းဒဏ္က ထြက္ေျပးခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းတသက္မွာ ႏွစ္ကၽြန္းက်သူ
အင္းစိန္ေထာင္အထူးတရား႐ုံးတခုျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ေျမာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ တရားသူႀကီး ဦးလွ၀င္းထိုင္တဲ့႐ုံးကေန KNU ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္ကို မတရားအသင္း ဆက္သြယ္မႈ ပုဒ္မ၁၇(၁)နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၃ႏွစ္၊ နိင္ငံေတာ္ကို စစ္မက္ၿပိဳင္ဆိုင္ တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပါ၀င္က်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ ပုဒ္မ ၁၂၂(၁)နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ တသက္တကၽြန္း ခ်မွတ္လိုက္တဲ့အေၾကာင္း ပဒို မန္းၿငိမ္းေမာင္ အမႈကို လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္ေပးတဲ့ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွေန႔ ဦးႀကီးျမင့္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ဒီအမႈကို အယူခံတက္မယ္ဆိုရင္ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း အယူခံတက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အယူခံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကာယကံရွင္ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္သေဘာထားကို ေမးဖို႔လိုဦးမယ္လို႔ ေရွ႕ေနဦးႀကီးျမင့္ကေျပာပါတယ္။
ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္လႊတ္ဖို႔ လႊတ္မလႊတ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေတာေတာ္ မ်ားမ်ား ပတ္သက္ေနပါတယ္။
ေကအန္ယူနဲ႔ အစိုးရၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ရမရဟာ ပဒိုမန္းၿငိမ္းေမာင္ရဲ႕ အမႈအေပၚ ႀကီးႀကီးမားမား ၾသဇာ သက္ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔ သူ႕ေရွ႕ေနဉီးႀကီးျမင့္က ေျပာပါတယ္။
မန္းၿငိမ္းေမာင္ဟာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ အစိုးရလက္ထက္တုန္းကလည္း တသက္တကၽြန္း ျပစ္ဒဏ္က်ခံခဲ့ရဖူးၿပီး ကိုကိုးကၽြန္းကေန ထြက္ေျပးခဲ့သူမို႔ အခုတႀကိမ္ဟာ သူ႕ဘဝတသက္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ ကၽြန္းဒဏ္က်ခံရတာျဖစ္ပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ ပထမအႀကိမ္ကၽြန္းက်စဥ္က ကိုကိုးကၽြန္းကေန ထြက္ေျပးခဲ့ပုံကို ရဲေဘာ္ေရွာင္းနာမည္နဲ႔ ကိုယ္တိုင္ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့ဖူးပါတယ္။

ရွားပါးသတၱဳ တတန္ ရဖို႔၊ ေျမဆီ စတုရန္းေပ သုံးေထာင္ေက်ာ္ ပ်က္စီးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္ရွားပါးသတၱဳပစၥည္း တ႐ုတ္တို႔ကန္႔သတ္မႈ WTO ကိုတိုင္ၾကား
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေန ကမၻာ့ ရွားပါး ဓာတ္သတၱဳ ပစၥည္းေတြကို ႏိုင္ငံျခားကို တင္ပို႔တဲ့ေနရာမွာ ကန္႔သတ္ တားျမစ္မႈေတြ လုပ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဉေရာပသမဂၢနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ဟာ WTO ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွာ တိုင္ၾကား ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ ဟာ အခုလို ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္တဲ့ အတြက္ ဒါဟာ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကို ခ်ိဳးေဖါက္ရာ ေရာက္တယ္လို႔ အီးယူ ကုယ္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ မင္းႀကီး ကာရဲယ္ ဒီ ဂုခ္်က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကမၻာတဝန္း ထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႔ အသုံးျပဳသူေတြ အတြက္ ထိခိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ ရွားပါးတဲ့ သတၱဳဓာတ္ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ႂကြယ္ဝတဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းအတြင္း မြန္ဂိုးလီးယား ျပည္နယ္မွာ အဓိက ထြက္ရွိ တာပါ။ ဒီသတၱဳဓာတ္ ၁၇ မ်ိဳးကို အိုင္ဖုန္း နဲ႔ လၽွပ္စစ္ကားလို ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ရာမွာ အသုံးခ်ပါတယ္။
အႏႈတ္ အသိမ္းအယူ အမ်ားဆုံး ကေတာ့ အေမရိကန္ဘက္က ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဒီသတၱဳတင္ပို႔တာကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ကမၻာ့ ေစ်းကြက္မွာ ေစ်းတက္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္လို႔ အေမရိကန္က စြပ္စြဲ ထားပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း ဒီလို ထိန္းခ်ဳပ္တာဟာ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စည္းမ်ဥ္းေတြ နဲ႔ အညီ ထိန္းခ်ဳပ္တာပါ လို႔ တုံ႔ျပန္ ပါတယ္။ အလြန္အကၽြံ တြင္းတူးမႈေတြေၾကာင့္ ပတ္ဝန္း က်င္ ပ်က္စီးရမႈ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရတာလို႔ လည္း တ႐ုတ္ဘက္က ဆိုပါတယ္။ ဒီ ရွားပါးသတၱဳ တူးေဖာ္ရတာဟာ ခက္ခဲတယ္၊ အဆိပ္ အေတာက္ေတြ ထြက္ရွိၿပီး ေရဒီယို သတၱိႂကြမႈ အႏၲရာယ္ေတာင္ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီသတၱဳ တတန္ရဖို႔ အတြက္ ေျမဆီ စတုရန္းေပ ၃ ဝဝဝ ေက်ာ္ ပ်က္စီးရတယ္လို႔ လည္း ဆိုပါတယ္။ မႏွစ္က သတၱဳ တန္ ၃၉ ဝဝဝ ထုတ္ခဲ့ရာက ေနာက္ကို တႏွစ္ တန္ ၃ဝဝဝဝ ေက်ာ္ထိ ေလၽွာ႔ခ် ထုတ္လုပ္ဖို႔ တ႐ုတ္က စီစဥ္ ေနပါတယ္။
ဒီရွားပါးသတၱဳ ကိစၥဟာ အခုတခါမွ ပထမဆုံး ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ တႏွစ္ေက်ာ္ကလည္း ဂ်ပန္နဲ႔ သံတမန္ေရး အရ အျငင္းပြားၿပီး ပို႔ကုန္ တားျမစ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခု တိုင္ၾကားမႈဟာလည္း အေမရိကန္၊ ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ပူးတြဲ တိုင္ၾကားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။

မွတ္ပုံတင္ အရာရွိခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္လိုက္ၿပီလို႔ အလုပ္သမား ဒုဝန္ႀကီး ဉီးျမင့္သိန္းကေျပာျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းေတြ ဖြဲ႕ႏိုင္ၿပီ
အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းေတြ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အဆင့္သင့္ ျဖစ္သြားၿပီ ျဖစ္လို႔ အလုပ္သမား အသင္းေတြ၊ သမဂၢေတြ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အလုပ္ သမားဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဉီးျမင့္သိန္းက အဂၤါေန႔မွာ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
အလုပ္သမားအသင္းအဖြဲ႕ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို မတ္လ ၉ ရက္ေန႔က အာဏာသက္ဝင္ၿပီလို႔ သမၼတက ေၾကညာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ၊ မွတ္ပုံတင္ အရာရွိခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလက္ရွိ မွတ္ပုံတင္အရာရွိခ်ဳပ္ကေတာ့ အလုပ္သမားၫႊန္ၾကားေရး ဉီးစီးဌာန၊ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဉီးခ်စ္ရွိန္ျဖစ္တယ္လို႔ ဒုဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ဉီးခ်စ္ရွိန္ကလည္း ျပည္နယ္ တိုင္းေဒသႀကီး အဆင့္လိုက္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္လိုက္ မွတ္ပုံတင္အရာရွိေတြကို ခန္႔အပ္ ထားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းခြင့္ဆိုင္ရာ ဉပေဒစာအုပ္ တေသာင္းကို ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိထားၿပီ ျဖစ္ၿပီး၊ အလုပ္သမား အဖြဲ႕တခုမွာ အနည္းဆုံးအဖြဲ႕ဝင္ ၃၀ ရွိရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အခုစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ILO နဲ႔ ၫွိႏႈိင္း တိုင္ပင္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔အညီ ေရးဆြဲထားတာ ျဖစ္လို႔ အားနည္းစရာ အေၾကာင္း မရွိႏိုင္ဘူးလို႔ လည္း သူကေျပာပါတယ္။

၈၈မ်ိဳးဆက္ ကိုကိုႀကီးမတ္လ ၁၃ ရက္ ျမန္မာ့ လူ႕အခြင့္ေရးေန႔
ဒီကေန႔ဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တုန္းက လုံထိန္းေတြရဲ႕ လက္ခ်က္နဲ႔ စက္မႈေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆုံးခဲ့တာ ၂၄ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္တဲ့ ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ရွစ္ေလးလုံး အေရးအခင္းႀကီး အစပ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း တရပ္ထဲမွာ ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆုံးခဲ့ရမႈလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ကိုဖုန္းေမာ္ ေသဆုံးခဲ့အၿပီး ေနာက္တႏွစ္အၾကာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစလို႔ မတ္လ ၁၃ရက္ကို ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားသူေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။
အခု ဒီႏွစ္မွာေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ကေန ျပန္ လြတ္လာၾကတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေတြက လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ သဝဏ္လႊာ ေပးပို႔ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ တဉီး ျဖစ္တဲ့ ဉီးကိုကိုႀကီး က ဒီသဝဏ္လႊာမွာ ျမန္မာ့ လူ႕အခြင့္အေရး အေမွာင္က် ဆိတ္သုဥ္း ခဲ့တဲ့ ေနရာက အလင္းေခတ္ ကိုစၿပီး ေဖါက္ထြက္လာတဲ့ သေကၤတ တခုအေနနဲ႔ ကိုဖုန္းေမာ္ က်ဆုံးတဲ့ ေန႔ ကို ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ အျဖစ္ အားလုံးက သတ္မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီ ကို ရွင္းျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဖိႏွိပ္မႈေတြ၊ အဟန္႔အတားေတြ ေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြမွာ ေမွးမွိန္ခဲ့ၿပီး အခုမွသာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ မွာ ျမန္မာ့ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ က်င္းပခြင့္ ရခဲ့ပုံ ကို ဉီးကိုကိုႀကီးက ေျပာျပပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ကင္းမဲ့ခဲ့လို႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ မွာ အခ်မ္းသာဆုံး ႏိုင္ငံကေန ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အနိမ့္ဆုံး ႏိုင္ငံ အျဖစ္က်ေရာက္ ခဲ့လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပါဝင္လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာ စါတမ္းကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိေအာင္ က်င့္သုံးႏိုင္ေအာင္ ထုတ္ျပန္ရေၾကာင္း ဉီးကိုကိုႀကီး က ရွင္းပါတယ္။

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားအာဖဂန္ဆိုင္ရာ ဗ်ဴဟာေတြ မေျပာင္းလဲဘူးလို႔ အိုဘားမားေျပာ
ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔တုန္းက အာဖဂန္ အရပ္သား ၁၆ေယာက္ကို အေမရိကန္ စစ္သားက သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ရဲ႕ အာဖဂန္ နစၥတန္ အေပၚ ထားရွိတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြ ၊ ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြ ေျပာင္းသြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ တပ္ေတြ ႐ုတ္သိမ္းဖို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ထက္ အာဖဂန္မွာ ဆက္လက္ တပ္စြဲမထားဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ ၊ ဒါေပမယ့္ အလ်င္စလို ႐ုတ္သိမ္းမႈ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ သူက သတိေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ တပ္ေတြဟာ အာဖဂန္နစၥတန္ကေန သိကၡာရွိရွိ တာဝန္သိသိနဲ႔ ဆုတ္ခြာသင့္တယ္ ဒါမွသာ ေနာက္တေခါက္ ျပန္သြားစရာ မလိုေတာ့ဘူးလို႔ မစၥတာ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဌာနတခုရဲ႕ ေမးျမန္းခန္းမွာ မစၥတာ အိုဘားမားက ေျပာၾကားရာမွာ ဒီသတ္ျဖတ္မႈဟာ ေသနတ္သမားရဲ႕ တေယာက္တည္း ႀကံစည္ေဆာင္႐ြက္မႈ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ သူက ဆိုေပမယ့္ ဒီစစ္သားရဲ႕ လႈပ္ရွား ေဆာင္႐ြက္မႈကို ေျပာမသြားသလို သူ႕ရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနကိုလည္း ဆိုမသြားခဲ့ပါဘူး။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ ကလည္း ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ အ႐ုပ္ဆိုးလွတဲ့ ျဖစ္ရပ္တခုပါ ၊ အသတ္ခံလိုက္ရတဲ့ မိသားစုဝင္ေတြ ေသဆုံးသြားတဲ့ ခေလးေတြ အတြက္ တကယ့္ကို ထင္ေတာင္ ထင္မွတ္ထားမွာ မဟုတ္တဲ့ အျဖစ္ဆိုးႀကီး တခုျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီသတ္ျဖတ္မႈကို က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ စစ္သားကိုလည္း ဖမ္းဆီးထားၿပီး အျပည့္အဝ စုံစမ္း စစ္ေဆးေနပါတယ္ ၊ ျပစ္မႈ ထင္ရွားတဲ့လူကို အေရးယူသြားမွာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။

သတင္းအတြက္ အသက္ကို စေတးခဲ့သူ မာရီ ကိုဗင္ဆီးရီးယား အေရး လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီ ႏႈတ္ဆိတ္ မေနသင့္
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရက လူထုကို အစုလိုက္ အၿပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္ႏွိမ္နင္း ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ မေနသင့္ဘူးလို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။လတ္တေလာ ျဖစ္ပ်က္မႈေတြဟာ စစ္တပ္က လူထုကို ႀကိဳတင္ ႀကံစည္ၿပီး သတ္ျဖတ္ေနသလိုဘဲလို႔ မစၥက္ ကလင္တန္က ဆိုပါတယ္။ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဝီလီယမ္ ဟိတ္ခ္ကလည္း ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ဆီးရီးယား အေရးမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ျပသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။အတိုက္အခံ အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယား အမ်ိဳးသား ေကာင္စီဝင္ေတြဟာ ဒီေန႔ အဂၤါေန႔မွာ ဆီးရီးယား အေရး ဆိုင္ရာ အာရပ္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ကိုဖီ အာနန္ အပါအဝင္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တူရကီမွာ ေတြ႕ဆုံၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။
 ဆီးရီးယားက လူထုအုံႂကြမႈေတြကို သတင္းယူရင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ လတုန္းက ေသဆုံးသြားတဲ့ စစ္ပြဲဆိုင္ရာ သတင္းေထာက္ မာရီ ကိုလ္ဗင္ရဲ႕ စ်ာပန အခမ္းအနားကို သူမရဲ႕ ေမြးရပ္ေျမ ျဖစ္တဲ့ New York state က Oyster Bay မွာ က်င္းရခဲ့ရာမွာ ရာေထာင္ခ်ီတဲ့ လူေတြ တက္ေရာက္ ဂါရဝ ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။
မာရီ ကိုလ္ဗင္ဟာ စစ္မက္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ မေၾကာက္မ႐ြံ႕ သတင္းလိုက္ယူေလ့ ရွိတဲ့ ၊ သတင္းေထာက္ အလုပ္ကို ေလးစားခုံမင္စြာ လုပ္ကိုင္တဲ့သူ တေယာက္ျဖစ္တယ္လို႔ လူေတြက ရည္ၫႊန္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကို ရာဟူးက တရားစြဲၿပီYahoo က Facebook ကို တရားစြဲၿပီ
အင္တာနက္ ကုမၸဏီ တခုျဖစ္တဲ့ Yahoo က Facebook ကို သူရဲ႕ မူပိုင္ ဆယ္ခုကို ခိုးယူ သုံးစြဲမႈနဲ႔ စြပ္စြဲကာ တရားစြဲဆိုထားပါတယ္။ရာဟူးရဲ႕ မူပိုင္ျဖစ္တဲ့ message ပို႔တာ ၊ ေၾကာ္ျငာတဲ့ ပုံစံနဲ႔ ဆင္တူယိုးမွား ျပဳလုပ္တာေတြ အျပင္ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နည္းပညာေတြကို ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္က ယူၿပီး သုံးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ ဖက္က တုန္႔ျပန္ခ်က္ကေတာ့ ရာဟူးဟာ သူတို႔နဲ႔ ေရရွည္ လက္တြဲ အလုပ္လုပ္လာတဲ့ စီးပြားဖက္ေတြ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီလို အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ ကုမၸဏီေတြမွာ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ပါတယ္ ၊ အခုလို တရားစြဲဆိုမႈေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။အခုလို ပေဟဌိ ဆန္လွတဲ့ ရာဟူးရဲ႕ လုပ္ရပ္အေပၚ အျပင္းအထန္ ကာကြယ္တုန္႔ျပန္သြားမယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။                    
ကၽြဲႏႊား လုယူမႈကေန လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုန္းျဖစ္ေတာင္ပိုင္း ဆူဒန္ ႏိုင္ငံ လူမ်ိဳးစု ပဋိပကၡေၾကာင့္ လူရာေထာင္ခ်ီ ေသဆုံး
ေတာင္ပိုင္း ဆူဒန္ႏိုင္ငံမွာ လူမ်ိဳးစု ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ လူႏွစ္ရာေက်ာ္ ေသဆုံးသြားတယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔တုန္းက ႏိုင္းလ္ ျပည္နယ္ အထက္ပိုင္းမွာ မာလီ လူမ်ိဳးစုေတြက လာေရာက္ စီးနင္း တိုက္ခိုက္ခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ရာေထာင္ခ်ီတဲ့ လူေတြ ေပ်ာက္ဆုံးေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လကတည္းက လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ေတာင္ပိုင္း ဆူဒန္ႏိုင္ငံမွာ ကၽြဲအုပ္ ၊ႏြားအုပ္ေတြ လုယူမႈကေန မာလီနဲ႔ လူႏူ လူမ်ိဳးစုေတြၾကား လက္စားေခ် တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ လူေတြ ေသဆုံးခဲ့ရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။                    

 ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ မိန္႔ခြန္း ႀကိဳတင္ ထြက္လာ
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ကေန မဲဆြယ္ ေဟာေျပာမယ့္ မိန္႔ခြန္း ဟာ ထုတ္လႊင့္ဖို႔ စီစဥ္ ထားတဲ့ မတ္လ ၁၄ ရက္ မတိုင္ခင္ အင္တာနက္ စာမ်က္ ႏွာေတြ ေပၚမွာ ႀကိဳတင္ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။
အဲဒီမိန္႔ခြန္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အန္အယ္ဒီရဲ႕ အဓိက ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အေၾကာင္းေတြကို ေျပာထား ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ဟာအေရး ႀကီးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ လူငယ္ေရးရာ ေတြကိုပါ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထည့္သြင္း ေျပာသြားခဲ့ ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အန္အယ္ဒီ ပါတီရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ေတြဟာ ႀကီးမားေပမယ့္ တကယ္တမ္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ စံနစ္ ေပၚေပါက္ လာဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ ယူရလိမ့္မယ္လို႔ Democracy Internatoinal အဖြဲ႕က အာဖဂန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံ စီမံကိန္း ဆိုင္ရာ ဒုတိယ တာဝန္ခံ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဉီးက သုံးသပ္ ပါတယ္။
အန္အယ္ဒီပါတီ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္တာဟာ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမယ့္ ေဘာက္ကိုခ်ဲ႕လိုက္ တာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရ နဲ႔ ပတ္သက္ လို႔လည္း တကယ္တမ္း ဒီမိုကေရစီ စံနစ္ဆီ ေရာက္ေအာင္ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ဘယ္သူ႕ ကိုဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ လက္ကမ္း ႀကိဳဆို သင့္တယ္ လို႔ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဉီးက ေျပာပါတယ္။

သမၼတ ဖိတ္ေခၚမႈေၾကာင့္ ျပန္လာတဲ့ နိုင္ငံေရးသမား တဦး စစ္ေဆးခံေနရ
ျပည္ပေရာက္ေနသူမ်ား ျမန္မာျပည္တြင္းသို့ ျပန္လာနိုင္ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ဖိတ္ေခၚမႈအရ ျပည္တြင္းကိုျပန္သြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မာန္ေအာင္ၿမို့နယ္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ေဟာင္း တဦးဟာ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ ေတြရဲ့ စစ္ေဆး ေမးျမန္းမႈေတြနဲ့ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ထိုင္းနိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမို့သို့ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနခဲ့တဲ့  ဦးသန္းနုိင္ ဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ထဲမွာ မာန္ေအာင္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။
ၿမို့နယ္ အုပ္ခ်ုပ္ေရးမႉးကို အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေပမယ့္လည္း မတ္လ ၁၁ ရက္ ေန့မွာ ၿမို့နယ္ရဲစခန္းမႉး၊ ရဲအုပ္နဲ့ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ အထူးရဲတပ္ဖြဲ့ေတြ အပါအ၀င္ ရဲတပ္ဖြဲ့၀င္ ၄ ဦး လာေရာက္ ေမးျမန္း ဓာတ္ပုံရိုက္ ယူကာ ေနာက္ထပ္ လိုအပ္ရင္လည္း ေမးျမန္းဖို့ ေခၚယူမယ္လို့ ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို့  ဦးသန္းနုိင္က ေျပာပါတယ္။
“သူတုိ့ကေတာ့ တာ၀န္အရလို့ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ ျပန္၀င္လာတဲ့ သူေတြနဲ့ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္ပမွာ ဘာေတြလုပ္ခဲ့လဲ၊ ဘာအေၾကာင္းနဲ့ ၀င္လာလဲ၊ ဘာေတြဆက္လုပ္ဦးမွာလဲ ဆိုတာ သိခ်င္တယ္လို့ ထင္တယ္။ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း ေမးတယ္။ မူလတန္းကုိ ဘယ္ေက်ာင္းမွာ ေနခဲ့တယ္။ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ဘယ္ေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ခဲ့တယ္။ တကၠသိုလ္ကုိ ဘယ္မွာ တတ္ခဲ့တယ္။ ေမြးခ်င္း ညီအကုိ ေမာင္ႏွမ ေတြကုိ ေမးတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ့္ အိမ္ေထာင္ဖက္က ဘယ္သူ။ မိသားစု၀င္ ေတြက ဘယ္သူ။ က်ေနာ္တုိ့ မိသားစုထဲမွာ အစုိးရ အရာရွိေတြ ရွိလား။ သူတုိ့ အၾကံေပး ဖိတ္ေခၚလို့ လာ တာလား ဆိုတာ ေမးတယ္။”
အထက္က နုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ေျပာဆိုထားခ်က္နဲ့ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ပြားေနတာေတြက ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေန တယ္လို့ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ဦးသန္းနိုင္ဟာ ထိုင္းနိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမို့နယ္  မယ္ပရြာမွာ ေက်ာင္းဆရာ အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီးေတာ့ သမၼတ ရဲ ့ ဖိတ္ေခၚခ်က္နဲ့ ျပန္လာခဲ့တာပါ။

႐ုပ္ရွင္ဆင္ဆာစည္းကမ္း ပိုေလွ်ာ့ဖို႔လို
By မခင္ျဖဴေထြး
ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္နဲ႔ ဗြီဒီယို ဇာတ္ကားေတြအေပၚ တင္းက်ပ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းတခ်ိဳ႕နဲ႔ ဆင္ဆာ အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို အစိုးရက မၾကာေသးခင္က ေျဖေလွ်ာ့ ေပးလုိက္တာဟာ တကယ္တမ္း ဆင္ဆာလြတ္လပ္ခြင့္ ေပးလိုက္တာ မဟုတ္ဘူးလို႔ အႏုပညာအသိုင္းအဝိုင္းက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ဘယ္လို အခ်က္ေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ခြင့္ေပးလိုက္ၿပီး ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို ဆက္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာပါလဲ။  ဒီအေပၚ အႏုပညာအသိုင္းအဝိုင္းက လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျမင္ေတြကို မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပထားပါတယ္။
အရင္အစိုးရလက္ထက္က ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္နဲ႔ ဗြီဒီယိုဇာတ္ကားေတြအေပၚ တင္းက်ပ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းတခ်ဳိ႕နဲ႔ ဆင္ဆာအခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို အခု အရပ္သား အစိုးရလက္ထက္မွာ ေျဖေလွ်ာ့ေပးလုိက္တာပါ။ ဒီလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့ အထဲမွာေတာ့ စုန္း၊ သရဲ-တေစၦကားေတြ ႐ုိက္ခြင့္ျပဳတာ၊ ဇာတ္ကားေတြထဲမွာ အရက္ ေသစာ ေသာက္စားခြင့္ျပဳတာ၊ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို ခ်စ္ခန္း ႀကိဳက္ခန္းေတြ ႐ိုက္ခြင့္ျပဳတာ၊ လူႀကီးမိဘေတြကို ျပန္ေျပာတာမ်ိဳး ႐ိုက္ခြင့္ျပဳတာ၊ ေယာက်္ားေလးေတြကို အေျခာက္သ႑ာန္ျမဴး သ႐ုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳတာ စတဲ့အခ်က္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္း ေျဖေလွ်ာ့ေပးသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဆက္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ ထားဆဲ ျဖစ္တာမို႔ တကယ္တမ္း လြတ္လပ္ခြင့္ေပးတယ္လုိ႔ မယူဆႏုိင္ေၾကာင္း လက္ရွိ ဆင္ဆာ အပိတ္ခံထားရတဲ့ လြမ္းစိမ့္ ဇာတ္ကားကို ႐ိုက္ကူးခဲ့သူ ဒါ႐ိုက္တာ ကိုခ်ဳိတူးေဇာ္က ေထာက္ျပပါတယ္။
“က်ေနာ့္ကားက လံုးဝ တကားလံုးကို ဆင္ဆာက ျပသခြင့္မေပးတာဗ်။ အခုခ်ိန္အထိလည္း ျပသခြင့္ မေပးေသးပါဘူး။ မေပးေသးတဲ့အတြက္ ဆင္ဆာက ေျဖေလွ်ာ့တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ကားမ်ဳိးေတြ အက်ဳံးမဝင္ေသးဘူး၊ တကယ္ကို ျပည့္ဝတဲ့လြတ္လပ္မႈ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။”
ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳးကို တကယ္ျပည့္ဝတဲ့ လြတ္လပ္မႈလို႔ ဆိုႏုိင္မွာပါလဲ။ -
“က်ေနာ္တို႔ အႏုပညာသမားေတြက က်ေနာ္တုိ႔အျမင္ကို ဒါျဖင့္ရင္ေတာ့ ဒီလိုျမင္တယ္၊ ဒါျဖင့္ေတာ့ ဒီလို ခံစားရတယ္-က်ေနာ္တုိ႔အျမင္ေတြက သီအိုရီက်က်ေပါ့-လက္ေတြ႔အခ်က္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ ေဟာဒီလို ခံစားရတယ္ဗ်ာ၊ ေဟာဒီလို ျမင္တယ္ဗ်ာ- ေဟာဒီလိုေတာ့ ထိ-သိ-ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္ဗ်ာ-လို႔ တဆင့္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖန္တီးမယ္၊ ေဖာက္သည္ခ်မယ္၊ ဒါကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးမွ တုိင္းျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ႀကီးက တကယ္ဖံြ႔ၿဖိဳးမွာ။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို ႐ုပ္ရွင္ကလည္း ႐ုပ္ရွင္အေလ်ာက္၊ စာေပကလည္း စာေပအေလ်ာက္၊ အဲဒါေတြကို လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ေတြကို ေပးရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါမွ တကယ္ျပည့္ဝတဲ့၊ လြတ္လပ္တဲ့ဆင္ဆာမူလို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ ”
လြမ္းစိမ့္ဇာတ္ကားဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားေတြ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့တဲ့ လူထု လႈပ္ရွားမႈ အေရးေတာ္ပံု ေနာက္ခံထား ႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ဇာတ္ကားတစ္ခုပါ။ ဒီလို ႏုိင္ငံေရး ေနာက္ခံ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ဇာတ္ကားမ်ိဳးေတြကေတာ့ ဆင္ဆာ ပိတ္ပင္ခံရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုခ်ိန္မွာ ဒါမ်ိဳး မရွိသင့္ေတာ့ဘူးလို႔ လြမ္းစိမ့္ ဇာတ္ကားမွာ အာအုိင္တီ ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ပါဝင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ မင္းသား ရဲတုိက္က ေျပာပါတယ္။
“ဒါကေတာ့ -- မူဝါဒအရ ဒီလိုကားမ်ဳိး Pass မျဖစ္တာ သဘာဝက်ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဆင္ဆာ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲလာၿပီလို႔လည္း ၾကားရပါတယ္။ ေျပာင္းလဲေအာင္လည္း အားလံုးက ဝိုင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေလွ်ာ့ေပးသြားတဲ့ အခ်က္ေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလွ်ာ့ေပးထားတဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ လြမ္းစိမ့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္ေတြ မပါေသးဘူး။ မပါေသးတဲ့အတြက္ လြမ္းစိမ့္က မထြက္လာေသးဘူး။”
အခု အစိုးရက ဆင္ဆာ သတ္မွတ္ခ်က္တခ်ိဳ႕ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတယ္ ဆုိတာဟာလည္း တကယ္ေတာ့ တရားဝင္ စာထုတ္ၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအေပၚ ဒါ႐ိုက္တာ ဝိုင္း ကလည္း -
“ဆင္ဆာ rules ေတြက ေလွ်ာ့ေပါ့တယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ သူတို႔က ေလွ်ာ့ေပါ့တယ္ဆိုတာ အခုခ်ိန္မွာ ဒီဘက္က လႈပ္ရွားမႈေတြ အားေကာင္းေနတဲ့အတြက္ အားမတန္လို႔ မာန္ေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့ - လိုက္ေလ်ာေပးေနတဲ့သေဘာ၊ တကယ့္တကယ္ အဲဒါကို စာထုတ္ထားျခင္း လံုးဝမရွိဘူး။ လက္ရွိဥပေဒေတြအရ ဒီကားေတြကို ဆင္ဆာျဖတ္လို႔ ရေနပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔က ပါးစပ္ထဲမွာပဲ ဥပေဒကိုလုပ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သိပ္အဆင္မေျပဘူး”
တကယ္ေတာ့ တိုးတက္ၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဆင္ဆာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ မၾကည့္သင့္တဲ့ ဇာတ္ကား၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြ ေရွာင္သင့္တဲ့ဇာတ္ကား စသျဖင့္ ဇာတ္ကားအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ဘယ္ကားေတြကေတာ့ျဖင့္ ဘယ္လိုလူေတြ မၾကည့္ရဘူး ဆိုတဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြနဲ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ တကယ္တမ္း ျပည့္ဝတဲ့ ဆင္ဆာမူေတြ ျဖစ္ဖို႔မွာ ဒီလို အခ်က္ေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒါ႐ိုက္တာ ခ်ိဳတူးေဇာ္က အခုလို အႀကံျပဳ ေထာက္ျပပါတယ္။
“အေမရိကားမွာလည္းပဲ ဆင္ဆာမွာ အမ်ဳိးမ်ဳိး မူေတြသတ္မွတ္ထားတယ္။ အဲဒါ ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ ကေလး၊ သူငယ္ အသက္အရြယ္နဲ႔ ကန္႔သတ္တယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိးပဲ ဆင္ဆာမွာ အဆင့္ဆင့္ရွိသင့္တယ္။ က်ေနာ္ အဲဒါေလး အႀကံေပးပါရေစ။ တကယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမန္မာလူ႔အဖဲြ႔အစည္းနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ မလံုမလဲ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈေတြကို ျပမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ႐ုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းစြာနဲ႔ တကယ့္ ေၾကာက္စရာ၊ လန္႔စရာေကာင္းတဲ့ သရဲကားေတြကိုဆိုရင္ ကေလးသူငယ္ေတြနဲ႔ ကန္႔သတ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္ခြင့္ မရေအာင္ ကန္႔သတ္ၿပီးေတာ့ ဒါမ်ဳိးေတြ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြလုပ္မယ္။ ဒါေတြ တကယ္ မၾကည့္ႏိုင္ေအာင္လည္း ဘယ္လိုမ်ဳိး စည္းကမ္းဥပေဒေတြ ေနာက္ဆက္တဲြ cover ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတာေတြကိုပါ ထည့္စဥ္းစားသင့္တယ္၊ အဲဒါမ်ဳိး လုပ္ရမယ္။ စည္းကမ္းဆိုတာက ျပဌာန္းခ်င္တိုင္း ျပဌာန္းလို႔ မရဘူး။ ေနာက္မွ ေနာက္ဆက္တဲြျဖစ္လာမယ့္ ေကာင္းက်ဳိး၊ ဆုိးက်ဳိးကိုပါ ထည့္စဥ္းစားၿပီးေတာ့ အဲဒါကိုပါ cover ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳၿပီးေတာ့ ေရးဆဲြသင့္တယ္၊ ျပင္ဆင္ထားသင့္တယ္ဆိုတာေလးကိုပါ အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ”
ဒါ႐ိုက္တာ ကိုခ်ိဳတူးေဇာ္ရဲ႕ အျမင္ပါရွင္။ တကယ္တမ္း ျမန္္မာ့ ႐ုပ္ရွင္နဲ႔ မီဒီယာေလာက တိုးတက္လာေအာင္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ဆိုရင္ အခုလို ဆင္ဆာ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာမ်ိဳးနဲ႔ မလံုေလာက္ဘဲ တကယ္တမ္း မွန္ကန္တဲ့ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနေသးတယ္လုိ႔ ႐ုပ္ရွင္ အႏုပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းက ေဝဖန္ ေျပာဆိုေနၾကတာပါရွင္။

ရွားပါးတြင္းထြက္သတၳဳကိစၥ တ႐ုတ္နဲ႔ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားၾကား အျငင္းပြား
By ဗီြအိုေအ(ျမန္မာဌာန)
နည္းပညာအဆင့္ျမင့္ လူသံုးပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္၊ အဆင့္ျမင့္ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ ေမာ္ေတာ္ကား စတာေတြကို ထုတ္လုပ္ရာမွာသံုးတဲ့ Rare Earth Minerals လို႔ေခၚတဲ့ ရွားပါးသတၳဳ ကုန္ၾကမ္းေတြရဲ့ ၉၀%ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေရာင္းခ်ျဖန္႔ျဖဴးပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ အဲဒီ ရွားပါးသတၳဳေတြကို ျပည္ပကို အေရအတြက္ ေလွ်ာ့ခ် ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာဟာ WTO ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဥပေဒကို တ႐ုတ္အစိုးရက ခ်ိဳးေဖာက္တာျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး   အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔က Geneva အေျခစိုက္  WTO ကို တုိင္တန္း ကန္႔ကြက္လိုက္ပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရက အဲဒီ စြပ္စြဲ တုိင္တန္းခ်က္ကို ျငင္းပယ္လိုက္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မီေအာင္ ထုတ္ကုန္အတိုင္းအတာကို ကန္႔သတ္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္တို႔က ရွင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားက ေစ်းကြက္ေတြမွာ သူ႔သဘာဝအတိုင္း ျဖစ္ပ်က္ေနတာကို  ကန္႔ကြက္စရာမရွိေပမယ့္ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ မူဝါဒအရ  ျပည္ပေစ်းကြက္ကို ေလွ်ာ့ခ်တဲ့အတြက္ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က လိုက္နာရမယ့္ ကုန္သြယ္ေရးဥပေဒကို  ခ်ိဳးေဖာက္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
Rare Earth Minerals လို႔ေခၚတဲ့ ရွားပါးတြင္းထြက္ သတၱဳေတြကို ေစ်းကြက္မွာ ရွားပါးေအာင္ လုပ္ခဲ့ရင္ ကမာၻ႔လူသံုးကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈမွာ အႀကီးအက်ယ္  ျပႆနာတက္ကုန္ႏုိင္ေၾကာင္း   အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရးကိုယ္စားလွယ္ Kon Kirk  က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ လူသားေဘးဒုကၡ ပိုႀကီးမားမည့္အေရး ADB သတိေပး
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
လာမယ့္ ႏွစ္ေတြအတြင္း အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသတခြင္မွာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ဆိုးဝါးတဲ့ ရာသီဒဏ္ခံရၿပီး သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ လူထုအိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္ရမႈေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ADB  အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဘဏ္က သတိေပးလိုက္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့၂ ႏွစ္အတြင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ေနထို္င္သူေတြထဲက ၄၂ သန္းေက်ာ္ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ခဲ့ရတယ္လို႔ အဂၤါေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ADB အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျပင္းထန္တဲ့ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈေတြ အျဖစ္မ်ားလာတာမို႔  ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူဦးေရ ဒီထက္ ပိုတိုးလာဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ADB  ဒါ႐ိုက္တာ Brat Edes က ေျပာပါတယ္။
ေဒသတြင္းကၿမိဳ႕ႀကီးတခ်ိဳ႕မွာ အခုလိုအုပ္စုလိုက္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈေတြရွိေနၿပီး တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕ေတြဟာ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ေအာက္နိမ့္တဲ့ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသေတြမွာ ရွိေနတာမို႔ ေရွ႕ေလွ်ာက္  ျပႆနာေတြ ပိုၿပီး ႐ႈပ္ေထြးလာႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္  ၿမိဳ႕ႀကီးေတြရဲ႕ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြကို သဘာဝေဘးဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္နဲ႔ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ဖို႔အျပင္ သဘာဝအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြအတြက္  ေကာင္းမြန္တဲ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔ အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြကို သတိေပးလိုက္ပါတယ္။
မၾကာခင္ ကာလေတြအတြင္းမွာ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္၊ ကေမာၻဒီးယား၊ ဗီယက္နမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔  ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံေတြ အပါအဝင္  ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြမွာ ေရအႀကီးအက်ယ္ လွ်ံခဲ့သလို တခ်ိန္တည္းမွာလည္း တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာေတာ့ မိုးေခါင္ေရရွားမႈနဲ႔  ႀကံဳခဲ့ၾကရပါတယ္။


အခမ္းအနားမွသည္ ျပည္သူ႕ဆီသို႔ ေႂကြးေၾကာ္သံ ပန္ၾကားခဲ့သူ ကိုမင္းကိုႏိုင္