EIA (environmental impact assessment) ႏွင့္ BANCA
|
6:22 AM |
No မွတ္ခ်က္ |
by Naing Htoo Aung on Monday, September 19, 2011 at 7:09pm
EIA (environmental impact assessment) ဆိုတာ
လုပ္ငန္းတစ္ခု လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အေပၚမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊
လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ေပၚမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံ ဒါမွမဟုတ္ ေဒသခံလူထုရဲ႕
စီးပြားေရး အေျခအေနေတြ ေပၚမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အက်ိဳးသက္ေရာက္လာႏိုင္တဲ့
ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးေတြကို ေလ့လာသံုးသပ္တဲ့ ကိစၥလို႔ နားလည္ထားပါတယ္
အက်ိဳးအျပစ္လို႔ ဆိုထားတဲ့ အတြက္ အေကာင္းလဲ ရွိမွာပါပဲ အဆိုးလဲ ရွိမွာပါပဲ
အခုလုိ ေလ့လာသံုးသပ္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကို ႏိုင္ငံနဲ႔ခ်ီတဲ့
လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြမွာ အဓိကထားျပီး လုပ္ၾကပါတယ။
္ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သာမန္ အေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ အတြင္းက ေဘာင္ဝင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရံုနဲ႔ လံုေလာက္ေပမယ္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ျဖစ္တဲ့ အဓိကလမ္းမၾကီးေတြ၊ တံတားၾကီးေတြ၊ ဆည္ေျမာင္း တာတမံၾကီးေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ပို႔လႊတ္တဲ့ တာဝါတိုင္ၾကီးေတြ စတဲ့စတဲ့ လုပ္ငန္းၾကီးေတြ လုပ္ေဆာင္ တည္ေဆာက္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အထက္ကေျပာတဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ေတြကို ေလ့လာဖို႔ လိုအပ္လာပါတယ္။
တည္ေဆာက္မယ့္ ေနရာအေနအထား ေပၚမူတည္ျပီး ရရွလာမယ့္ အက်ိဳးရလဒ္ဟာ ဘယ္လိုမွ မတူညီႏိုင္ဘူးဆိုတာ လူတိုင္း နားလည္ပါတယ္။ အဓိက အခုလိုေလ့လာ သံုးသပ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ decision makers ေတြအေနနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ေပၚ သက္ေရာက္မယ့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးအျပစ္ အေျခအေနေတြကို မူတည္ျပီး တည္ေဆာက္သင့္ မသင့္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆိုးက်ိဳး အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ကိုင္ရမလဲ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လို လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ျပန္လည္ကုစားေပးရင္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မလဲဆိုတာေတြကို တည္ေဆာက္ျခင္း မျပဳမီ စဥ္းစားသံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဖြံျဖိဳးျပီးတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုနဲ႔ ဖံြျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒေတြရွိပါတယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို အေျခခံျပီး EIA Report ကို ေလ့လာ ေရးသားရပါတယ္။ ဒီလိုဥပေဒမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးဆိုရင္ အျခားဥပေဒရွိတဲ့ႏိုင္ငံ၊ မိမိႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ သဘာဝ အေျခအေန အနီးစပ္းဆံုးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဥပေဒကို မွီျငမ္းေရးသားၾကရပါတယ္။ ဒီလိုမွီျငမ္းတဲ့ေနရာမွာ ဒီကလိုခ်င္တာနဲနဲယူ မလိုတာပယ္ ဟိုစပ္စပ္ ဒီစပ္စပ္နဲ႔ အရူးအသုပ္စံုေရာင္းတိုင္း ကစားသလိုလုပ္လို႔ မရပါဘူး မွီျငမ္းတယ္ ဘာေၾကာင့္ မွီျငမ္းရသလဲဆိုတဲ့ ခိုင္မာျပီး အက်ိဳးအေၾကာင္း သင့္ေလ်ာ္တဲ့ က်ိဳးေၾကာင္းျပဆိုမႈ ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဖြံျဖိဳးျပီးႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီကိစၥကိုအထူး အေရးေပးျပီး ေဆာင္ရြက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ခၽြင္းခ်က္အေနနဲ႔ တရုပ္ျပည္သူ႕ သမၼတႏိုင္ငံကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ ခ်င္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ တရုပ္ကုမၼဏီ အမ်ားစုဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈကို အျမဲခ်န္လွပ္ျပီး စဥ္းစာလုပ္ေဆာင္ရာမွာ အေတာ္ပင္ နာမည္ထြက္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိေရာက္မႈကို အေလးထား ေဆာင္ရြက္ရတယ္ဆိုတာကို ျပန္ေကာက္ရရင္ အဆိုပါႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဖြံျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ အေလးထာျပီး တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အခါကဆိုရင္ အခုလိုပဲ အေျခခံ အေဆာက္အဦေတြ စီပြားေရးနဲ႔ ဖြံျဖိဳးတိုးတက္မႈကို အသားေပးျပီး တည္ေဆာက္ ခဲ့တာေတြ ကေန ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးဆက္ (ဆိုးက်ိဳး) ေတြကို ရင္ဆိုင္လာရလို႔ပါပဲ။ အရင္ တည္ေဆာက္စဥ္ ကာလတုန္းက ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့မယ္ဆိုခဲ့ရင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းဖို႕ ျပန္လည္အသံုးျပဳရတဲ့ ေငြပမာဏကို အမ်ားၾကီး သက္သာေစမယ့္ အျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြကိုလည္း ေရွာင္လႊဲႏိုင္ခဲ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္လာခဲ့ၾကလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုတာ ဖြံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြအတြက္ တန္ဖိုးၾကီးတဲ့ ရင္းႏွီးမႈတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေသာ ဖြံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြဟာဆိုရင္ ခုလိုကိစၥမ်ိဳးအတြက္ အကုန္အက်မခံလိုၾကပါဘူး။ ေနာက္ျပီး ေဆာက္လုပ္ေရးဆိုင္ရာပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားမ်ားဟာ ကမာၻ႕ရန္လို႔ေတာင္ေျပာလို႔ရပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဘယ္လွည့္ၾကရေအာင္....
ျမစ္ဆံုကိစၥမွာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ EIA Report ကို Third Party ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက BANCA အဖြဲ႕ကို ငွားရမ္း အသံုးျပဳခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုလိုငွားရမ္း အသံုးျပဳတာကို ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္ ခုျဖစ္ေနသလို ကိစၥေတြရွိလာရင္ ငါလုပ္တဲ့အလုပ္ ငါ့ေယာက္ဖ စစ္ခိုင္းထားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္သလို စနစ္တက်ေယာင္ေယာင္ လုပ္ထားတဲ့ အလုပ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ တရုပ္ကုမၼဏီျဖစ္တဲ့ CPI ကလဲ မ်ိဳးရီုးဂုဏ္ကို ထိန္းသိမ္းေသာအားျဖင့္ အျဖစ္သေဘာေလာက္ပဲ လုပ္ခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ ဘာႏိုင္ငံတကာဥပေဒ ဘာကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္တဲ့ ဥပေဒမရွိတဲ့ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ကေတာ့ ႏွပ္ခ်ခံရျပီးခ်င္း ခံေနရေတာ့တာပါပဲ။ အခုအသံေတြ ထြက္လာေတာ့မွ BANCA အဖြဲ႕အေနနဲ႔ အခ်ိန္ မေလာက္ မငွတာ မွီျငမ္းစရာ မျပည့္မစံုဆိုတာမ်ိဳးေတြ သိရတာပါ။
ဒီေနရာမွာ BANCA အဖြဲ႕ကို ေဝဖန္ခ်င္တာရွိပါတယ္၊ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ဗဟုသုတနည္းလို႔ ရွိလို႔ရွိမွန္းေတာင္မသိပါဘူး ခုမွၾကားဖူးတာပါ။ ဒါေပမယ့္ Professional အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုဆိုတာ ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ေဈးဆစ္လို႔မရသလို ေဈးေလ်ာ့ေပးလို႔လဲ မရပါဘူး။ အခ်ိန္ (၇) လေလာက္ ယူရမယ့္ကိစၥမွာ (၅) လနဲ႔လုပ္ခဲ့ရတာ၊ မွီျငမ္းစရာ အကိုးအကား မျပည့္စံုတာေတြဟာ ဒီလိုအဖြဲ႕အစည္းက ေျပာရမယ့္ စကားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလ့လာဆန္းစစ္ေပးရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ဆိုတာ အရည္အေသြးထိန္းသိမ္းရတဲ့ အလုပ္လုပ္ေနတာနဲ႔ အႏွစ္သာရခ်င္းတူတူပါပဲ Customer က ဒါေလးလိုခ်င္ရင္ ရပါရေစမယ္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးပါ့မယ္ ဆိုတာေတြက Professional မဆန္ပါဘူး။ ေျပာရရင္ အဆင့္မရွိပါဘူး လို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔ယွဥ္ျပီး အင္မတန္ၾကီးမားလွတဲ့ လုပ္ငန္းကိစၥတစ္ခုမွာ ေငြမ်က္ႏွာတစ္ခုတည္းနဲ႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာကို အရွက္ရျခင္း ရွိမရွိေမးခ်င္ပါတယ္။ မလုပ္ႏိုင္ရင္မလုပ္ပါနဲ႔ ကိုးကားစရာမရွိမွန္း အလုပ္လက္မခံခင္ကတည္းက မသိေပးဘူးလား၊ ေနာက္ျပီး အခ်ိန္မေလာက္တာကို ခုမွအေၾကာင္းျပေနတာဟာ အဆင့္အတန္းရွိတဲ့ သူေတြရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္ မဟုတ္ပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔လည္း ဘာေၾကာင့္အခုလို အေတြ႕အၾကံဳမရွိတဲ့ (သို႔) ျပည္တြင္းအဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ကို လက္သိပ္ထိုး တာဝန္ေပးအပ္သလဲဆိုတာလဲ ဒြိဟျဖစ္စရာေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ လိုသလို ခိုင္းေစလို႔ရလို႔လား၊ ေတာ္လို႔ (အမ်ိဳး)၊ တက္လို႔ (အလိုက္သိ)မ်ားလား ေနာင္တစ္ခ်ိန္ ထိုးေကၽြးစရာ တစ္ခုအေနနဲ႔ သံုးခ်င္လို႔မ်ားလား၊ EIA Report ကို အဆင့္အတန္းရွိရွိနဲ႔ ေလ့လာေရးသား တင္ျပေပးႏိုင္မယ့္ Professional ဆန္ဆန္ အဖြဲ႕အစည္းကို ရွာလို႔မေတြ႕လို႔မ်ားလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အားလံုးေၾကာင့္ မ်ားလား စသျဖင့္ မ်ားလားေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ေတြးရင္ေတြးရင္ အေျဖမထုတ္တက္ပါခင္ဗ်ာ။
သို႔ေပမယ့္ BANCA အေနနဲ႔ ရသေလာက္ အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာေတြ ခ်ျပေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းရွိမရွိဆိုတာဟာလဲ ဝိဝါဒကြဲစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ EIA Report ဆိုတာက အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္း၊ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္မဟုတ္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သူေတြအေနနဲ႔ မည္သို႔ေသာ စီမံခ်က္ေတြထည့္သြင္းမယ္၊ ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ တည္ေဆာက္မယ္ စတာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ အတြက္ မွီျငမ္းစရာ တစ္ခုအေနနဲ႔ပဲ ရပ္တည္ႏိုင္ပါတယ္။
EIA ကိစၥအေနနဲ႔ အျပင္မွာေပါက္ၾကားေနတယ္ဆိုတဲ့ EIA ဆိုတာကေကာ အစစ္ဟုတ္ရဲ႕လား၊ တကယ္လို႔ မဟုတ္ခဲ့ရင္ေရာ.... စသျဖင့္ ေဝဝါးေနတဲ့ ကိစၥေတြက အမ်ားၾကီးပါပဲ။ EIA ကိုထုတ္ျပန္ရင္ တရားစြဲလို႔ရတယ္ဆိုေပမယ့္ ဘာေတြကို ကိုးကားျပီး လုပ္ခဲ့တယ္ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြ ၾကံဳခဲ့ရတယ္ ဘယ္လိုေတြ အေလ်ာ့အတင္းလုပ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာေတြေတာ့ ေျပာလို႔ရမယ္ထင္တာပါပဲ။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကလဲ အေတာ္ေလး ထိေရာက္ အရာဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာ အခုကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တာဝန္ရွိတယ္ တာဝန္ယူရဲတဲ့ စိတ္ဓါတ္ရွိခဲ့ရင္ ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ေျပာခ်င္တာက အစီုးရအာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ ဘာပဲေျပာေျပာ အဖက္ဖက္က ျပည္သူထက္သာေနတဲ့သူေတြပါ။ ဓါးဓါးခ်င္း၊ ဒုတ္ဒုတ္ခ်င္း စိန္ေခၚတဲ့ကိစၥဟာ အင္မတန္ရုပ္ဆိုးပါတယ္။ စကားယွဥ္ေျပာလို႔ ႏိုင္သြားတာဟာ လက္ခံသြားတာနဲ႔ ဘာမွ ဆိုင္ပါဘူးဆိုတာေလးကို သိေစခ်င္တာပါ။ ကိုယ္ထင္တာအမွန္လို႔ သေဘာထားျပီး ေဆြးေႏြးတာဟာ ညွိတာလို႔ ဘယ္ေခၚႏိုင္မလဲေနာ္.... ဇြတ္အတင္း သြပ္သြင္းတယ္ပဲ အမည္တပ္ရေတာ့မွာေပါ့....
ဆက္ပါဦးမည္.....
္ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သာမန္ အေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ အတြင္းက ေဘာင္ဝင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရံုနဲ႔ လံုေလာက္ေပမယ္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ျဖစ္တဲ့ အဓိကလမ္းမၾကီးေတြ၊ တံတားၾကီးေတြ၊ ဆည္ေျမာင္း တာတမံၾကီးေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ပို႔လႊတ္တဲ့ တာဝါတိုင္ၾကီးေတြ စတဲ့စတဲ့ လုပ္ငန္းၾကီးေတြ လုပ္ေဆာင္ တည္ေဆာက္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ အထက္ကေျပာတဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ေတြကို ေလ့လာဖို႔ လိုအပ္လာပါတယ္။
တည္ေဆာက္မယ့္ ေနရာအေနအထား ေပၚမူတည္ျပီး ရရွလာမယ့္ အက်ိဳးရလဒ္ဟာ ဘယ္လိုမွ မတူညီႏိုင္ဘူးဆိုတာ လူတိုင္း နားလည္ပါတယ္။ အဓိက အခုလိုေလ့လာ သံုးသပ္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ decision makers ေတြအေနနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ေပၚ သက္ေရာက္မယ့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးအျပစ္ အေျခအေနေတြကို မူတည္ျပီး တည္ေဆာက္သင့္ မသင့္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆိုးက်ိဳး အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ကိုင္ရမလဲ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လို လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ျပန္လည္ကုစားေပးရင္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မလဲဆိုတာေတြကို တည္ေဆာက္ျခင္း မျပဳမီ စဥ္းစားသံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဖြံျဖိဳးျပီးတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုနဲ႔ ဖံြျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒေတြရွိပါတယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို အေျခခံျပီး EIA Report ကို ေလ့လာ ေရးသားရပါတယ္။ ဒီလိုဥပေဒမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးဆိုရင္ အျခားဥပေဒရွိတဲ့ႏိုင္ငံ၊ မိမိႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ သဘာဝ အေျခအေန အနီးစပ္းဆံုးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဥပေဒကို မွီျငမ္းေရးသားၾကရပါတယ္။ ဒီလိုမွီျငမ္းတဲ့ေနရာမွာ ဒီကလိုခ်င္တာနဲနဲယူ မလိုတာပယ္ ဟိုစပ္စပ္ ဒီစပ္စပ္နဲ႔ အရူးအသုပ္စံုေရာင္းတိုင္း ကစားသလိုလုပ္လို႔ မရပါဘူး မွီျငမ္းတယ္ ဘာေၾကာင့္ မွီျငမ္းရသလဲဆိုတဲ့ ခိုင္မာျပီး အက်ိဳးအေၾကာင္း သင့္ေလ်ာ္တဲ့ က်ိဳးေၾကာင္းျပဆိုမႈ ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဖြံျဖိဳးျပီးႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီကိစၥကိုအထူး အေရးေပးျပီး ေဆာင္ရြက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ခၽြင္းခ်က္အေနနဲ႔ တရုပ္ျပည္သူ႕ သမၼတႏိုင္ငံကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ ခ်င္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ တရုပ္ကုမၼဏီ အမ်ားစုဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈကို အျမဲခ်န္လွပ္ျပီး စဥ္းစာလုပ္ေဆာင္ရာမွာ အေတာ္ပင္ နာမည္ထြက္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိေရာက္မႈကို အေလးထား ေဆာင္ရြက္ရတယ္ဆိုတာကို ျပန္ေကာက္ရရင္ အဆိုပါႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဖြံျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ အေလးထာျပီး တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အခါကဆိုရင္ အခုလိုပဲ အေျခခံ အေဆာက္အဦေတြ စီပြားေရးနဲ႔ ဖြံျဖိဳးတိုးတက္မႈကို အသားေပးျပီး တည္ေဆာက္ ခဲ့တာေတြ ကေန ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးဆက္ (ဆိုးက်ိဳး) ေတြကို ရင္ဆိုင္လာရလို႔ပါပဲ။ အရင္ တည္ေဆာက္စဥ္ ကာလတုန္းက ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့မယ္ဆိုခဲ့ရင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းဖို႕ ျပန္လည္အသံုးျပဳရတဲ့ ေငြပမာဏကို အမ်ားၾကီး သက္သာေစမယ့္ အျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြကိုလည္း ေရွာင္လႊဲႏိုင္ခဲ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္လာခဲ့ၾကလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုတာ ဖြံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြအတြက္ တန္ဖိုးၾကီးတဲ့ ရင္းႏွီးမႈတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေသာ ဖြံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြဟာဆိုရင္ ခုလိုကိစၥမ်ိဳးအတြက္ အကုန္အက်မခံလိုၾကပါဘူး။ ေနာက္ျပီး ေဆာက္လုပ္ေရးဆိုင္ရာပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားမ်ားဟာ ကမာၻ႕ရန္လို႔ေတာင္ေျပာလို႔ရပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဘယ္လွည့္ၾကရေအာင္....
ျမစ္ဆံုကိစၥမွာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ EIA Report ကို Third Party ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက BANCA အဖြဲ႕ကို ငွားရမ္း အသံုးျပဳခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုလိုငွားရမ္း အသံုးျပဳတာကို ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္ ခုျဖစ္ေနသလို ကိစၥေတြရွိလာရင္ ငါလုပ္တဲ့အလုပ္ ငါ့ေယာက္ဖ စစ္ခိုင္းထားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္သလို စနစ္တက်ေယာင္ေယာင္ လုပ္ထားတဲ့ အလုပ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ တရုပ္ကုမၼဏီျဖစ္တဲ့ CPI ကလဲ မ်ိဳးရီုးဂုဏ္ကို ထိန္းသိမ္းေသာအားျဖင့္ အျဖစ္သေဘာေလာက္ပဲ လုပ္ခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ ဘာႏိုင္ငံတကာဥပေဒ ဘာကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္တဲ့ ဥပေဒမရွိတဲ့ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ကေတာ့ ႏွပ္ခ်ခံရျပီးခ်င္း ခံေနရေတာ့တာပါပဲ။ အခုအသံေတြ ထြက္လာေတာ့မွ BANCA အဖြဲ႕အေနနဲ႔ အခ်ိန္ မေလာက္ မငွတာ မွီျငမ္းစရာ မျပည့္မစံုဆိုတာမ်ိဳးေတြ သိရတာပါ။
ဒီေနရာမွာ BANCA အဖြဲ႕ကို ေဝဖန္ခ်င္တာရွိပါတယ္၊ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ဗဟုသုတနည္းလို႔ ရွိလို႔ရွိမွန္းေတာင္မသိပါဘူး ခုမွၾကားဖူးတာပါ။ ဒါေပမယ့္ Professional အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုဆိုတာ ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ေဈးဆစ္လို႔မရသလို ေဈးေလ်ာ့ေပးလို႔လဲ မရပါဘူး။ အခ်ိန္ (၇) လေလာက္ ယူရမယ့္ကိစၥမွာ (၅) လနဲ႔လုပ္ခဲ့ရတာ၊ မွီျငမ္းစရာ အကိုးအကား မျပည့္စံုတာေတြဟာ ဒီလိုအဖြဲ႕အစည္းက ေျပာရမယ့္ စကားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလ့လာဆန္းစစ္ေပးရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ဆိုတာ အရည္အေသြးထိန္းသိမ္းရတဲ့ အလုပ္လုပ္ေနတာနဲ႔ အႏွစ္သာရခ်င္းတူတူပါပဲ Customer က ဒါေလးလိုခ်င္ရင္ ရပါရေစမယ္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးပါ့မယ္ ဆိုတာေတြက Professional မဆန္ပါဘူး။ ေျပာရရင္ အဆင့္မရွိပါဘူး လို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔ယွဥ္ျပီး အင္မတန္ၾကီးမားလွတဲ့ လုပ္ငန္းကိစၥတစ္ခုမွာ ေငြမ်က္ႏွာတစ္ခုတည္းနဲ႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာကို အရွက္ရျခင္း ရွိမရွိေမးခ်င္ပါတယ္။ မလုပ္ႏိုင္ရင္မလုပ္ပါနဲ႔ ကိုးကားစရာမရွိမွန္း အလုပ္လက္မခံခင္ကတည္းက မသိေပးဘူးလား၊ ေနာက္ျပီး အခ်ိန္မေလာက္တာကို ခုမွအေၾကာင္းျပေနတာဟာ အဆင့္အတန္းရွိတဲ့ သူေတြရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္ မဟုတ္ပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔လည္း ဘာေၾကာင့္အခုလို အေတြ႕အၾကံဳမရွိတဲ့ (သို႔) ျပည္တြင္းအဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ကို လက္သိပ္ထိုး တာဝန္ေပးအပ္သလဲဆိုတာလဲ ဒြိဟျဖစ္စရာေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ လိုသလို ခိုင္းေစလို႔ရလို႔လား၊ ေတာ္လို႔ (အမ်ိဳး)၊ တက္လို႔ (အလိုက္သိ)မ်ားလား ေနာင္တစ္ခ်ိန္ ထိုးေကၽြးစရာ တစ္ခုအေနနဲ႔ သံုးခ်င္လို႔မ်ားလား၊ EIA Report ကို အဆင့္အတန္းရွိရွိနဲ႔ ေလ့လာေရးသား တင္ျပေပးႏိုင္မယ့္ Professional ဆန္ဆန္ အဖြဲ႕အစည္းကို ရွာလို႔မေတြ႕လို႔မ်ားလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အားလံုးေၾကာင့္ မ်ားလား စသျဖင့္ မ်ားလားေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ေတြးရင္ေတြးရင္ အေျဖမထုတ္တက္ပါခင္ဗ်ာ။
သို႔ေပမယ့္ BANCA အေနနဲ႔ ရသေလာက္ အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာေတြ ခ်ျပေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းရွိမရွိဆိုတာဟာလဲ ဝိဝါဒကြဲစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ EIA Report ဆိုတာက အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္း၊ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္မဟုတ္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သူေတြအေနနဲ႔ မည္သို႔ေသာ စီမံခ်က္ေတြထည့္သြင္းမယ္၊ ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ တည္ေဆာက္မယ္ စတာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ အတြက္ မွီျငမ္းစရာ တစ္ခုအေနနဲ႔ပဲ ရပ္တည္ႏိုင္ပါတယ္။
EIA ကိစၥအေနနဲ႔ အျပင္မွာေပါက္ၾကားေနတယ္ဆိုတဲ့ EIA ဆိုတာကေကာ အစစ္ဟုတ္ရဲ႕လား၊ တကယ္လို႔ မဟုတ္ခဲ့ရင္ေရာ.... စသျဖင့္ ေဝဝါးေနတဲ့ ကိစၥေတြက အမ်ားၾကီးပါပဲ။ EIA ကိုထုတ္ျပန္ရင္ တရားစြဲလို႔ရတယ္ဆိုေပမယ့္ ဘာေတြကို ကိုးကားျပီး လုပ္ခဲ့တယ္ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြ ၾကံဳခဲ့ရတယ္ ဘယ္လိုေတြ အေလ်ာ့အတင္းလုပ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာေတြေတာ့ ေျပာလို႔ရမယ္ထင္တာပါပဲ။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကလဲ အေတာ္ေလး ထိေရာက္ အရာဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ မိမိမွာ အခုကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တာဝန္ရွိတယ္ တာဝန္ယူရဲတဲ့ စိတ္ဓါတ္ရွိခဲ့ရင္ ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ေျပာခ်င္တာက အစီုးရအာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ ဘာပဲေျပာေျပာ အဖက္ဖက္က ျပည္သူထက္သာေနတဲ့သူေတြပါ။ ဓါးဓါးခ်င္း၊ ဒုတ္ဒုတ္ခ်င္း စိန္ေခၚတဲ့ကိစၥဟာ အင္မတန္ရုပ္ဆိုးပါတယ္။ စကားယွဥ္ေျပာလို႔ ႏိုင္သြားတာဟာ လက္ခံသြားတာနဲ႔ ဘာမွ ဆိုင္ပါဘူးဆိုတာေလးကို သိေစခ်င္တာပါ။ ကိုယ္ထင္တာအမွန္လို႔ သေဘာထားျပီး ေဆြးေႏြးတာဟာ ညွိတာလို႔ ဘယ္ေခၚႏိုင္မလဲေနာ္.... ဇြတ္အတင္း သြပ္သြင္းတယ္ပဲ အမည္တပ္ရေတာ့မွာေပါ့....
ဆက္ပါဦးမည္.....
0 comments:
Post a Comment