အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ထိန္းခ်ဳပ္တင္းက်ပ္ လာရၿပီျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္

by Thant Ko Ko Maung on Monday, September 5, 2011 at 11:32am

 

 

(By Northern Star Journal Originally posted at 09/08/2011 09:54AM on Yatanarpon Article)

မၾကာမီက ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံမွာ ဘာသာစာေပ ေရးသားေျပာမႈ ဆုိင္ရာ ပြဲေတာ္တစ္ခု က်င္းပ ခဲ့တယ္။  အဲဒီ ပြဲေတာ္ကုိဝါးဝစ္ တကၠသုိလ္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ဘာသာ ပါေမာကၡ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ အထက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေရာဘတ္စကီဒဲလ္စကီး လည္း တက္ေရာက္ၿပီး “လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္” နဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕မွာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ “လြတ္လပ္မႈကုိ ယံုၾကည္ျမတ္ႏုိးသူေတြ အတြက္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ဟာ လြတ္လပ္မႈအတုိင္းအတာ ပမာဏကုိ ၫႊန္ျပတဲ့ စံၫႊန္းကိန္း (Index) တစ္ခုပါပဲ။

ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံေတြက လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္ အတြက္ ကာကြယ္ ရပ္တည္ ေပးခ်ိန္မွာ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံေတြက လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ မရေအာင္ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၿပီး လူေတြရဲ႕ ပါးစပ္ကုိ အတင္း ပိတ္ထားၾကတယ္” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။ ကမာၻ႕ ျပည္သူအမ်ားစုႀကီးနဲ႔  တစ္ထပ္တည္း က်တဲ့ သေဘာထားအျမင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြမွာ ရွိတဲ့မိမိတုိ႔ အပါအဝင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလႈပ္ရွား ေနသူတုိင္းက လူထုကုိ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ႏႈတ္ပိတ္ေန႐ံု မကဘဲ စာေရးဆရာနဲ႔ သတင္းစာ ဆရာေတြကုိ သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ အစုိးရေတြကုိ ႐ႈတ္ခ် ခဲ့ပါတယ္တဲ့။

Creative Time and Lower Manhattan Cultural Council Invite Everyone in New York to Visit Freedom of Expression National Monument — AND MAKE THEIR VOICES HEARD!

နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား ေကာက္ယူ စုေဆာင္း ျပဳစုတဲ့ စာရင္း တစ္ေစာင္အရ ဒီႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းမွာတင္ သတင္းေထာက္ ၂၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၁၄၈ ဦး အက်ဥ္းခ်ထား ခံေနရေၾကာင္းနဲ႔ အာရပ္လူထု ေတာ္လွန္အံုႂကြမႈေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈ တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းအျဖစ္ အာဏာရွင္ေတြ လက္ကေန သတင္း မီဒီယာေတြ ပိုမုိလြတ္လပ္မႈ ရလာႏုိင္မယ့္ အလားအလာကုိ ေတြ႕ျမင္ ေနရတယ္ လုိ႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ခုအခါမွာေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ ရွိေရးလုိ႔ ေႂကြးေၾကာ္ေနတဲ့ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြမွာပဲ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ဟာ အထိပါး အခ်ဳပ္ခ်ယ္ ခံလာေနရၿပီး စုိးရိမ္ ပူပန္စရာေတြ၊ ဖိအား ေပးမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ ေနရၿပီလုိ႔ပါေမာကၡ စကီဒဲလ္စကီးက စင္ကာပူ The Straits Times သတင္းစာမွာ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ ေရးၿပီး ရင္ဖြင့္လာပါတယ္။

အစဥ္အလာ အားျဖင့္ ၿဗိတိသွ် ဥပေဒက လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ အေပၚမွာ အဓိက ကန္႔သတ္ခ်က္ ႏွစ္ခု ခ်မွတ္ျပ႒ာန္း ထားပါတယ္။ ပထမ တားျမစ္ခ်က္က စကားလံုး အသံုးအႏႈန္း ေတြနဲ႔ တင္ျပပံု အမ်ားျပည္သူ အျမင္မွာ႐ုိင္းပ်ၿပီး အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစတာ၊ ဒုတိယ တားျမစ္ခ်က္က ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အေသေရ ဖ်က္မႈ ေျမာက္တဲ့ေျပာဆုိတာပါပဲ။ တားျမစ္ခ်က္ ႏွစ္ခုလံုးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔နဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားမႈကုိလိမ္လည္မႈမ်ားမွ အကာအကြယ္ ေပးဖုိ႔ ခုိင္လံုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ပါဝင္ေနပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတုိင္းက အဲဒီ ကန္႔သတ္ခ်က္ ႏွစ္ခုလံုးကုိ က်ဳိးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈရွိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အျဖစ္ လက္ခံၾကပါတယ္တဲ့။

ဒါေပမယ့္ ခုအဲဒီ ဥပေဒက ပိုမို ခ်ဳပ္ခ်ယ္လာၿပီး လူထုကုိ အေနအထုိင္ ပုိမုိတင္းက်ပ္ လာေစတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈေတြ၊ အေျခခံ ဖုိမ လိင္ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ မုန္းတီးမႈေတြ တုိးပြားေအာင္လံႈ႕ေဆာ္တဲ့ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ ဥေရာပႏုိင္ငံ အမ်ားစုမွာ ရွိေနတာ ေတြ႕လာရတယ္။ ဥပေဒဟာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေပၚေပါက္လာဖြယ္ ရွိတဲ့ ေျပာဆုိမႈကုိ တားျမစ္တဲ့ ပံုစံကေန ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ရည္ရြယ္တားျမစ္တဲ့ ဥပေဒလုိ ျဖစ္လာတယ္။

ေျဗာင္က်က် ထင္းခနဲ ျမင္ႏုိင္တဲ့ ဥပမာ တစ္ခုကုိ ျပရရင္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္း နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကုိ အစုအျပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကုိ လက္မခံ ျငင္းပယ္တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ အေရး မပါသလုိ ေသးသိမ္ေအာင္ေျပာဆုိမႈဟာ ဥေရာပ ၁၅ ႏုိင္ငံနဲ႔ အစၥေရးႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တာပါပဲ။ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံမွာလည္း လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ ေတြကုိ ေဖာက္ဖ်က္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ အျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာ အသိအမွတ္ ျပဳထားၿပီးအမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လက္မခံ ျငင္းပယ္တာဟာ ဥပေဒနဲ႔ ၿငိစြန္းပါတယ္။ မြတ္စလင္ ႏုိင္ငံေတြ မွာလည္း၁၉၁၅-၁၉၁၇ အေမရိကန္ေတြရဲ႕ လူအစုအျပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈကုိ “လူမ်ဳိးသုဥ္း သတ္ျဖတ္မႈ” အျဖစ္ လက္မခံျငင္းဆုိျခင္းဟာ ဥပေဒ ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“တစ္ခါက  အာဏာရွင္ စနစ္ရဲ႕ သေကၤတ ျပယုဂ္ အမွတ္ လကၡဏာ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သဲသဲမဲမဲစြဲစဲြၿမဲၿမဲ မွတ္ယူ ေတြးထင္ခဲ့တဲ့ လူေတြရဲ႕ မွတ္ဉာဏ္အေပၚ ဆင္ဆာ လုပ္မႈဟာ ခုေတာ့ လြတ္လပ္ပါတယ္ ဆုိတဲ့အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြမွာ ဧရာမ အလုပ္ႀကီး တစ္ခုအျဖစ္ ႀကီးထြားလာေန ပါပေကာလား”  “တရားဝင္ ဆင္ဆာလုပ္ေနမႈေတြဟာ အစဥ္အလာ လုပ္ေနတဲ့ ဧရာမ ဆင္ဆာ ေရခဲ ကၽြန္းေမ်ာႀကီး ေတြရဲ႕ အစြန္အဖ်ား အစအနတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ေနၿပီး လူေတြဟာ အၿမဲတမ္း ေစာင့္ၾကည့္ခံ ေနရတယ္။ အဲဒီလုိ ယဥ္ေက်းမႈ က်င့္ဝတ္ေတြကုိေဖာက္ဖ်က္ၿပီး ဆင္ဆာ လုပ္ေနမႈေတြက လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားမႈနဲ႔ ရံဖန္ရံခါမွာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း အလုပ္ကုိပါ ပ်က္စီး ေစပါတယ္” လုိ႔လည္း ပါေမာကၡ စကီဒဲလ္စကီးက ဆုိပါတယ္။

ၿဗိတိန္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး ကဲနက္ကလပ္ခ္ဟာ မၾကာခင္က “အခ်ဳိ႕ေသာ မုဒိမ္းမႈေတြဟာ တျခား အမႈေတြေလာက္ဆုိးဝါး ျပင္းထန္ အေရးပါမႈ မရွိပါဘူး” လုိ႔ ေျပာဆုိမိတဲ့ အတြက္ ဥပေဒေရးရာ ခြဲျခားသိျမင္ လုိက္နာမႈမွာလုိအပ္ခ်က္ ရွိေနသူ အျဖစ္နဲ႔ ဝန္ခ် ေတာင္းပန္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီလုိ တစ္သီတစ္တန္း ေပၚထြက္ေနတဲ့ ေျပာမွားဆုိမွားျဖစ္မႈေတြ၊ ၿပီးရင္ ခယဝပ္တြား ျပန္ဝန္ခ် ေတာင္းပန္ ေနမႈေတြ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘဝ ျမင္ေတြ႕ေနက် ပံုမွန္ ျဖစ္႐ုိးျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ” တဲ့။

ဂၽြန္စတူးဝပ္မီးလ္ ကလည္း သူ႔ရဲ “လြတ္လပ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍” ဆုိတဲ့ ဂႏၴဝင္ အက္ေဆး တစ္ပုဒ္မွာ ဗဟုသုတအသိအျမင္ တုိးတက္ဖုိ႔ အတြက္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိ စံုစမ္း ေမးျမန္းခြင့္ရွိဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ လုိ႔ နယ္ပယ္အေၾကာင္းအရာ ေပါင္းစံုမွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ အတြက္ ကာကြယ္ ေရးသားခဲ့တယ္။ “သမုိင္းဆုိင္ရာ စံုစမ္းေမးျမန္းမႈ နယ္ပယ္ တခ်ဳိ႕မွာ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ျပဳလုပ္တာဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ အုပ္စုေပၚမွာအေျခခံထားတာ ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒါဟာ အမွန္တရားကုိ မေလးစားတာပဲ။ ဒါဟာ အဓိပၸာယ္ ကင္းမဲ့တဲ့ကုိး႐ုိးကုိးကားရား လုပ္ရပ္ တစ္ခုပဲ။ အဲဒါမ်ဳိး အၿပီးသတ္ ေနာက္ဆံုး သမုိင္းဆုိင္ရာ အမွန္တရား အျဖစ္ ဘယ္မွာမွမရွိဘူး ဆုိတာ သမုိင္း ပညာရွင္တုိင္း သိတယ္" တဲ့။

သမုိင္းဆုိတာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အစဥ္အလာ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္ဓာတ္ ကုိယ္က်င့္တရားကုိ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔မဟုတ္ဘဲ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ ခုိင္မာစြာ သက္ေသ ထူႏုိင္ေအာင္ မွတ္တမ္း တင္ဖုိ႔သာ တာဝန္ ရွိပါတယ္။သမုိင္းကုိ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တရားဝင္ အကာအကြယ္ ေပးတာဟာ သမုိင္း ပညာရွင္ေတြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္လံုျခံဳ ေဘးကင္းစြာ ေရးသား မွတ္တမ္းတင္ခြင့္ ရရွိေစပါတယ္။ ဂၽြန္စတူးဝပ္မီးလ္ရဲ႕ သေဘာတရား မူေတြအတုိင္းက်င့္သံုးရာမွာ တစ္ခါတစ္ခါ မသတီစရာ ေကာင္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ခ်ဳိ႕ရဲ႕ အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေပးဖုိ႔လည္းလုိအပ္တာ ေတြ႕ရပါမယ္။ ေဒးဗစ္အာဗင္းဟာ သမုိင္း အလိမ္အညာေတြကုိ ေရးသားခဲ့သူ ျဖစ္ေပမယ့္ နာဇီေတြကဂ်ဴးေတြကုိ အစုလုိက္ အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ျငင္းကြယ္မႈေၾကာင့္ သူ႔ကုိၾသစႀတီးယား ႏုိင္ငံမွာ တရားစြဲဆုိ ေထာင္ခ်ခ့ဲမႈက ဂၽြန္စတူးဝပ္မီးလ္ကို အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္သြား ေစပါတယ္။

ႏုိင္ငံေရး အမွား ေထာက္ျပမႈကို ဖိႏွိပ္သူေတြက အမွန္တရား ဆုိတာ မသိႏုိင္တဲ့ ကိစၥပါလုိ႔ ဆင္ေျခေပး

ျငင္းခံုၾကတယ္။ လူေတြရဲ႕ အေျခအေန အေၾကာင္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစ္စံု တစ္ေယာက္ရဲ႕ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခ်က္ ေတြမွာ ထင္ျမင္ခ်က္၊ သေဘာထားေတြ မျဖစ္မေန ပါရွိတတ္သလုိ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ ေၾကညာခ်က္ေတြဟာ အမွန္တရား ေဖာ္ထုတ္မႈကုိလည္း အေထာက္အကူ မျပဳဘဲ အျခားသူ တစ္စုံ တစ္ေယာက္ကုိ ထိခိုက္ေစ၊အသေရ ပ်က္ေစတာေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး အမွား ေထာက္ျပရမႈေတြ ပ်ံ႕ထြက္လာမႈရဲ႕ေနာက္ကြယ္က လူမႈ ေဗဒဆုိင္ရာ မရွိမျဖစ္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ခုအခါမွာ လူသားေတြ အေနနဲ႔ ပုရိသေယာက္်ားေတြ ႀကီးစုိးထားတဲ့၊ ႀကီးစဥ္ငယ္လုိက္ ဝါစဥ္ အတိုင္းသာ ျဖစ္ရမယ့္ ယဥ္ေက်းမႈ တစ္ခုတည္းသက္သက္ကုိသာ အေလးထားရမယ့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ထဲမွာ ေနထုိင္ေနၾကတာ မဟုတ္ေတာ့တာ ပါပဲ။

အဲဒီလုိ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ထဲမွာ ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိး ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား၊ ဒတ္ခ်္လူမ်ဳိး ဒတ္ခ်္ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ ေပၚလြင္

ပီသေအာင္ သနားစဖြယ္ ႀကိဳးပမ္းေနမႈမ်ဳိးဟာ လူမ်ဳိးစံု ယဥ္ေက်းမႈ စ႐ုိက္စံု စုေဝး ေရာေထြးေနတဲ့ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းအသုိက္အဝန္းေတြ ၾကားမွာ ေယဘုယ် ကုိယ္ပုိင္ လကၡဏာ တစ္ရပ္ကို ပိုင္ဆိုင္ဖုိ႔ သြန္သင္ ျပေနရသလုိမ်ဳိးၿပိဳကြဲပ်က္စီး သြားႏုိင္တာပါ။ လူအမ်ား ေျပာဆုိတဲ့ ဘာသာစကား ေဝါဟာရ အသံုးအႏႈန္းေတြလည္း အဲဒီနည္းနဲ႔ပဲယဥ္ေက်းမႈ ဖလွယ္မႈကေန အမ်ားလက္ခံတဲ့ စကား အသံုးအႏႈန္းေတြ ျဖစ္လာရတာပါပဲ။ အဲဒီမွာတင္ လူတုိင္းလူတိုင္းဟာ တစ္ပါးသူေတြရဲ႕ အေျပာအဆုိ အေပၚ အာ႐ုံစုိက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔က်င့္ဝတ္ စိတ္ဓာတ္ဆုိင္ရာ အေခ်အတင္ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ အရွိန္ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ဖန္တီးမယ့္ေဝ့လည္ေၾကာင္ပတ္ စကားေတြ ဆပြား တုိးတက္လာၿပီး လူအမ်ား ေျပာဆုိ သံုးႏႈန္းေနတဲ့ စကားနဲ႔ သာမန္လူမ်ားစုရဲ႕ အေတြး အျမင္ေတြၾကားမွာ ကြာဟခ်က္ ႀကီးမား က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ဖန္တီးေတာ့တာ ပါပဲ။

ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္္ကုိ အကာအကြယ္ ေပးမႈဟာ နာမည္ႀကီး လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့

စာနယ္ဇင္းေတြရဲ႕အလြဲသံုးစား ျပဳမႈေၾကာင့္ သိပ္ေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ အာဏာ အလြဲသံုးမႈေတြကုိ လူေတြကေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ လြတ္လပ္တဲ့ စာနယ္ဇင္းေတြ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္လာဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စံုစမ္းေမးျမန္းစူးစမ္း ေလ့လာရတဲ့ စာနယ္ဇင္း ပညာနဲ႔ စာနယ္ဇင္းေတြဟာ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးစီးပြား ပါဝင္ပတ္သက္မႈ မရွိတဲ့ျပႆနာ တခ်ဳိ႕မွာ ေက်ာ္ၾကား ထင္ရွားသူေတြရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ ပုဂၢလိက ဘဝနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပေရးသားေျပာဆိုတဲ့အခါ မမွန္သက္ေသ ထြက္ဆုိေစဖုိ႔ အသံုးခ် ခံေနတဲ့ စာနယ္ဇင္း အခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ သိကၡာ က်ခဲ့ရတယ္။

အတင္းအဖ်င္းေတြကုိ လက္သင့္ခံတာ ဟာလည္း အဲဒီ အတင္းအဖ်င္း စကားေတြကုိ လူေတြရဲ႕ အိပ္ခန္းထဲကထြက္လာၿပီး သတင္း စာမ်က္ႏွာေတြေပၚ ေရာက္သြားေစျခင္း အားျဖင့္ တျခားသူေတြရဲ႕ ပုဂၢလိက သီးသန္႔ ကုိယ္ပုိင္လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ထိပါးမႈအျဖစ္ ပံုစံ ေျပာင္းသြားေစတာ ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုး ေျပာခ်င္တာက လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိခြင့္ဟာ လြတ္လပ္မႈရဲ႕ အတိုင္းအတာ တစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီ က်င့္စဥ္ကုိ လက္ခံ က်င့္သံုးေနတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တုိင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ရွိဖုိ႔ မျဖစ္မေန လုိအပ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးအရ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ကုိ အသံုးခ်ရာမွာ အမ်ားျပည္သူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ထံုးစံ

အစဥ္အလာနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကုိ မထိခုိက္ မပ်က္ျပားေစ သင့္ဘဲ ႐ုိင္းပ် ေစာ္ကား အေႏွာင့္အယွက္ ေပးတဲ့ ေဝါဟာရစကားလံုး အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ တင္ျပပံုမ်ဳိးကုိ ခြင့္မျပဳဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ အတင္းအဖ်င္း မမွန္ သတင္းေတြနဲ႔

လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ သီးသန္႔ ကုိယ္ပုိင္ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ဖ်က္ဆီး ထိပါးရာ မေရာက္ေအာင္ မလြဲမေသြ ထိန္းသိမ္းရမွာျဖစ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။

ဒီလုိမွ မဟုတ္ရင္ တန္ဖုိး မျဖတ္ႏုိင္တ့ဲ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပ ေျပာဆုိခြင့္ကုိ က်င့္သံုးသူေတြရဲ႕

မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးမခ်တတ္မႈနဲ႔ အလြဲသံုးစား ျပဳမႈေတြေၾကာင့္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ အေပၚ တန္ျပန္ေဝဖန္ထုိးႏွက္မႈနဲ႔ ကန္႔သတ္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္ဆုိတာ ယံုမွားစရာ မရွိေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အခုပဲလြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ ရွိရမယ္လုိ႔ တက်ီက်ီ ေျပာဆုိေနတဲ့ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြမွာ ပင္လွ်င္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိမႈအေပၚ တန္ျပန္ ေဝဖန္ ထုိးႏွက္မႈေတြ ရွိလာသလုိ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ တင္းက်ပ္တဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ ဆင္ဆာလုပ္လာေနၿပီလုိ႔ ဆုိတယ္ မဟုတ္လားဗ်ာ။