ပုိ႔ေမာ္ဒန္ (ပညာေရး အယူအဆမ်ား )

by မင္းခက္ရဲ (Min Khet Ye) on Monday, August 13, 2012 at 7:18pm ·

ပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္

ယေန႔ေခတ္ဟာ ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕ ေၾကာင္းက်ဳိးဆင္ျခင္မႈအေျခခံ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြၿပဳိပ်က္သြားၿပီျဖစ္တဲ႔ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ ေခတ္ပါ။ပညာေရးနဲ႔ဘာသာေရးခြဲျခားေပးတဲ႔ ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕ ေလာကီဆန္ေရး အျပဳအမူတင္မကဘူး ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕ အေတြးအေခၚနဲ႔ပါ  ပညာေရးပရ၀ုဏ္ထဲမွာ တည္ေဆာက္တဲ႔ကာလုိ႔ဆုိရမယ္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္မွာ ေမာ္ဒန္ကာလနဲ႔ မတူတဲ႔ လကၡဏာသုံးရပ္ရွိတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ႔ ေၾကာင္းက်ဳိးဆင္ျခင္းမႈအေျခခံ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈက် ဆုံးသြားတာပဲ ။ဒုတိအခ်က္ကေတာ႔ လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစုံကုိလက္ခံေပးတာ  အျပန္အလွန္ဆက္ဆံမႈေတြ လုပ္လာတာ၊တတိယတစ္ခ်က္ကေတာ႔ စီးပြားေရ၊ လူမႈေရးနဲ႔ နည္းပညာပုိင္းေတြမွာ အၿမဲမျပတ္တုိးတက္ေနတာျဖစ္တယ္။  

                                                                                                                               ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ စီးပြားေရးတုိးတက္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေနရေတာ႔ကာ လက္ရွိမွာ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕ တတိယလကၡဏာ နဲ႔ အညီတည္ေဆာက္ႏိုင္ဖုိ႔ ခဲ႔ယဥ္ေပမယ္႔ ဒုတိယလကၡဏာနဲ႔ အညီတည္ေဆာက္သင္႔တာကေတာ႔ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္မ်ားစြာ ကတည္းက လုပ္သင္႔တယ္ ၊ လုပ္လည္းလုပ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိရမယ္။ ဒီေတာ႔ ထပ္ၿပီး ဆုိရရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ပညာေရးဟာ ေခတ္ေနာက္က်က်န္ခဲ႔ပါၿပီလုိ႔ ဆုိရမယ္႔ အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုကေတာ႔  လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ကြဲဲျပားျခားနားတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ေပါင္းစုံကိ လက္ခံေပးတာ ၊ အျပန္အလွန္ဆက္ဆံမႈလုပ္လာတာမလုပ္တဲ႔အတြက္ပဲ ။ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံနဲ႔ မတည္႔တဲ႔ အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ဖတ္စာအုပ္ထဲကုိ ထုိင္း-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ စာအုပ္ထူထူေတြရုိက္ၿပီး သင္ၾကားေပးဖုိ႔ေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သတိရခဲ႔တယ္ ။  ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အယူအဆ ေတြ ၊ ကုိယ္က်င္႔တရားအျမင္ေတြ ၊ ယဥ္ေက်းမႈပုံစံေတြကုိသင္ၾကားေပး ဖုိ႔ေတာ႔ ေမ႔ေလ်ာ႔ေနခဲ႔တယ္ ။                                        သူငယ္တန္းကေန တကၠသုိလ္၀င္တန္းအထိ လူသားေရးရာဘာသာရပ္ေတြျဖစ္တဲ႔ ျမန္မာစာ၊ သမုိင္း ၊ ပထ၀ီ စတာေတြကုိ လွန္ၾကည္႔ရင္တုိင္းရင္းသားေတြအေၾကာင္းပါမႈဟာ အလြန္တရာနည္းပါတယ္ ။ ျမန္မကဗ်ာမွာဆုိရင္ ျမန္မာ ကဗ်ာဖတ္စာအုပ္ရယ္လုိ႔ မဆုိပဲ ဗမာကဗ်ာဖတ္စာအုပ္ရယ္လုိ႔ ဆုိရမေလာက္အထိပဲ ။ ကုိးတန္းဖတ္စာအုပ္နဲ႔ ခုနွစ္တန္း ဖတ္စာအုပ္ေတြေလာက္မွာ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ကဗ်ာတစ္ပုဒ္စ ႏွစ္ပုဒ္စ ပါေပမယ္႔ ဆရာေတြခဗ်ာမွာလည္း  လူမ်ဳိးေလ႔လာမႈပညာ(Race studies)၊ လူမ်ဳိးစုေလ႔လာမႈပညာ(Ethnic Studies)ေတြကုိ မသိေတာ႔ကာ     ဘယ္လုိ သင္ၾကားရမလဲဆုိတာ တတ္ႏုိင္လိမ္႔မယ္မထင္ဘူး ။ ျမန္မာကဗ်ာနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး ရသပညာအားျဖင္႔နိမ္႔က်တဲ႔ အာရုံခံစားပုံေတြဟာ ဗမာကဗ်ာေတြေလာက္အဆင္႔အတန္းမရွိ ေတာင္၀င္သြား ႏုိင္တယ္ ။ ဆုိလိုခ်င္တာက ေက်ာင္းသား အမ်ားစုဟာ ျမန္မာကဗ်ာေတြကုိခ်ည္းသာ သင္ၾကားလာေတာ႔ကာ ျမန္မာေတြရဲ႕ ရသခံစားပုံမွာပဲ အေလ႔အက်င္ထုံမြမ္း ေနၿပီ ။ အဲဒီလုိ ရသအေလ႔အက်င္႔အတြင္းမွာမရွိတဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ကဗ်ာကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္အတြင္းမွာ ကဗ်ာအဆင္႔ အတန္းရ နိမ္႔က်တယ္လုိ႔ေတာင္ထင္သြားႏုိင္တယ္ ။ ဒီေတာ႔ သင္ၾကားတဲ႔ ဆရာအေနနဲ႔ လူမ်ဳိးေလ႔လာမႈအတြင္းကေန မသင္ၾကားရရင္ ေက်ာင္းေတြရဲ႕ဖတ္စာအုပ္ေတြဟာ တျခားေသာလူမ်ဳိးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ အႏုပညာခံစားပုံေတြကုိ ခြဲျခား ဆက္ဆံဖုိ႔ အုတ္ျမတ္ခ်ေပးရာေနရာႀကီး ျဖစ္သြားမွာအမွန္ပဲ ။                                                                                               ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကာလမွာ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ လူမ်ဳိးနဲ႔ လိင္ေတြကုိ နားလည္ခံစားတတ္ဖုိ႔ ပညာေရး အေဆာက္အအုံအတြင္းမွာ အေျခခံခ်မွတ္ျခင္းဟာ အေရးပါတဲ႔ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပဲ ။ အေနာက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ လူမ်ုဳိးေလ႔လာမႈပညာလုိ  ပညာရပ္မ်ဳိးကုိတကၠသုိလ္ေတြမွာ တင္သြားလာၾကပါၿပီ။ မဟာလက္ရာလုိ႔သတ္မွတ္ထားတဲ႔ လက္ရာေတြမွာ မိန္းမေတြနဲ႔ လူနည္းစု အုပ္စုေတြရဲ႕ လက္ရာေတြကုိ ျပန္လည္ထည္႔၀င္ၿပီး သင္ၾကားလာၾကၿပီ ။ ဒီေနရာ  မွာ အေရးႀကီးတဲ႔ အခ်င္းအရာတစ္ခုကဖတ္စာအုပ္ထဲကုိ မိန္းမေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ တန္ဖုိးစံကုိ ေဖာ္ျပတဲ႔ စာေပ ေတြထည္႔၀င္ရုံနဲ႔ မၿပီးေသးဘူး ဆုိတာပဲ ။ အဲဒီလုိ ထည္႔၀င္ၿပီးတဲ႔ အခါ ေက်ာင္းသားေတြ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ တန္ဖုိစံကုိ အေလးထားလာမယ္႔ လူမ်ဳိးေလ႔လာမႈပညာလုိ အရာမ်ဳိးေတြနဲ႔ သင္ၾကားျပတတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္ ။ ကြဲျပာျခားနားမႈကို ဘယ္လုိကုိင္တြယ္မလဲဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ေသာမတ္စ္ေဟာ႔ရဲ႕ လဗီယာသမ္ေလာက္မွာ ကတည္းကေတြ႔လာခဲ႔ရၿပီးပါၿပီ ။ဒါေပမယ္႔ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္မွာကေတာ႔ လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင္႔အေရးဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္တင္မကဘဲ ပညာေ၇းနယ္ပယ္အထိပါႀကီးမားတဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ရပ္အေနနဲ႔ေဖာ္ေဆာင္ရမယ္႔ အရာ ရယ္လုိ႔ ျဖစ္လာပါၿပီ။                                                                                                                                           ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕တတိယလကၡဏာနဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ဘယ္လုိလုပ္ေဆာင္မလဲဆုိတဲ႔ အပုိင္းကလည္း ခက္ခဲ တဲ႔ အပုိင္းပဲ ။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကာလႀကီးမွာ စီးပြားေရး၊လူမႈေရးနဲ႔နည္းပညာပုိင္း ဒလစပ္တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆုိတာက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြဟာ အခ်ိန္ကုိဘယ္လုိ စီမံခန္႔ခြဲမလဲဆုိတာနဲ႔ပါသက္ဆုိင္လာတယ္ ။ ပညာေရးမွာ ကာလတရားစီမံ ခန္႔ခြဲမႈကို ထည္႔ၿပီးစဥ္းစားဖုိ႔လုိမယ္ ။ ၿမဳိ႕နဲ႔ အလွမ္းေ၀တဲ႔ေနရာေတြမွာေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကုိ သြားဖု႔ိရာ အခ်ိန္အေတာ္ မ်ားမ်ား ကုန္သြားတာေတြ ကုိၿမဳိ႕ေက်ာင္းမွာ ရပ္ကြက္ထဲက ေက်ာင္းကုိေျခလွမ္းကေလးနဲနဲေလာက္လွမ္းသြားတာနဲ႔ ေရာက္သြားတာေတြၾကားထဲမွာ အနည္းဆုံးအေနနဲ႔ ညီမွ်ေအာင္လုပ္ေပးဖုိ႔ေတာ႔လုိအပ္မယ္ ။ နည္းပညာပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းမြန္မႈဆုိတာ အခ်ိန္ကုိ ခ်ဳံ႕ပစ္လုိက္ႏုိင္တဲ႔ အခ်ိန္နဲ႔ဆုိင္တဲ႔ အရာေတြပဲ ။ ၿမဳိ႕မွာ ၿငိမ္႔ၿငိမ္႔ ကေလး စာသင္ၿပီးေအာင္လာတဲ႔ေက်ာင္းသားနဲ႔ ေ၀းလံေခါင္ပါးတဲ႔ေနရာမွာ ေက်ာင္းသားတုိ႔ၾကားမွာ အခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ ညီမွ်မႈကုိ ရွာေဖြေပးဖုိ႔လုိမယ္ ။ တုိင္းရင္းသားေတြေနထုိင္တဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ရဲ႕ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းသာ ရွိတဲ႔ ၿမဳိ႕နယ္ေလးတစ္ခုမွာ ဆယ္တန္းမေအာင္တာ သုံးေလးငါးႏွစ္ရွိေနရတဲ႔ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ ဆရာဆရာမ မလုံေလာက္တာအျပင္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အခ်ိန္ လုံေလာက္စြာရွိမေနတာလည္းပါ၀င္တယ္ ။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကာလတရား အတြင္းက အျမင္နဲ႔ေျပာရရင္ေတာ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာတုိးတက္မႈေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြဆီကုိ ေရာက္မလာတဲ႔ အခါ ေက်ာင္းသြားရတာ ၊ စာအုပ္နဲ႔ခဲတံရွာေဖြရတာေတြအတြက္ ေက်ာင္းသားေတြေပးလုိက္ရတာ တစ္ေနကုန္နီးပါးျဖစ္ေနခဲ႔လုိ႔ ပဲ ။                                                                                                                                                              တကယ္လုိ႔လစ္ဘရယ္ပညာေရး၀ါဒီတစ္ဦးက ပညာေရးအတြက္ ကိုယ္႔ကုိယ္ကုိယ္ပုိင္စုိးမႈေတြ၊ လြတ္လပ္မႈေတြ ဆုိတာကုိေျပာမယ္ဆုိရင္ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္၀ါဒီေတြကေတာ႔  ဗဟုယဥ္ေက်းမႈ၀ါဒအတြင္း လူအခ်င္ခ်င္း ဘယ္လုိတန္ဖုိးထား နား လည္စြာ ဆက္ဆံမလဲ၊ ေဘးဖယ္ထုတ္သလုိျဖစ္ေနတဲ႔ အရာေတြကဘာေတြလည္း ၊ ဒလပ္စပ္တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ႔ စီးပြားေရး ၊ လူမႈေရးနဲ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာေတြကုိ လူေတြ ညီမွ်စြာခံစားရရဲ႕ လားဆုိတာကုိေလ႔လာစူးစမ္းမွာျဖစ္တယ္ ။ ဗဟု ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ၀ါဒကုိတန္ဖုိးထားလာၿပီဆုိရင္ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔ ကုိယ္က်င္႔တရားစံေတြကုိပါနားလည္းေအာင္ လုပ္၇မယ္။ ကုိယ္က်င္႔တရားပုံစံအသစ္အသစ္ေတြလည္း ထြက္ေပၚလာမယ္ ။ ထြက္ေပၚလာတဲ႔ ကုိယ္က်င္႔တရားပုံစံ အသစ္ေတြကုိ ယခင္ကလုိ လူမ်ဳိးႀကီးတစ္မ်ဳိးတည္းကကုိင္စြဲထားတဲ႔  ကုိယ္က်င္႔တရားစံေတြနဲ႔ တန္ဖုိးမျဖစ္မိဖုိ႔လည္း အေရးႀကီးတယ္ ။ လူအဖြ႔ဲ႔တစ္ရပ္မွာ ပုိၿပီး ဗဟုဆန္လာေလာ ယခင္တင္းၾကပ္တဲ႔ ကုိယ္က်င္႔တရားစံေတြဟာ ေပ်ာက္ဆုံး သြားေလပဲ။ ဒါကုိ ကုိယ္က်င္႔တရားစံေတြယုိယြင္းပ်က္စီးလာၿပီလုိ႔မျမင္ပဲ ကုိယ္က်င္႔တရားစံအသစ္ေတြျဖစ္ထြန္းလာတယ္ လုိ႔ ျမင္ႏုိင္ေအာင္ ပညာေရးကလုပ္ကုိင္ေပးရမယ္ ။ တကယ္ေတာ ကုိယ္က်င္႔တရားစံေတြယုိယြင္ပ်က္စီးလာၿပီလုိ႔ ျမင္လုိက္ ျခင္းဟာ ဗဟုလူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕သဘာကုိ ျငင္းပယ္ဖုိ႔ႀကဳိးစားေနတာ အထိ သက္ေရာက္သြားႏုိင္တယ္ ။ တျခား ေသာလူမ်ဳိးရဲ႕ကိုယ္က်င္တရားကုိ မွားယြင္းတဲ႔ကုိယ္က်င္႔တရားပုံစံအျဖစ္ျမင္လာႏုိင္တယ္ ။ ေဂးေတြရဲ႕လိင္တူဆက္ဆံမႈ ကုိ စံလြဲေနတဲ႔ လိင္အရမွားယြင္းေနတဲ႔ အရာလုိ႔ျမင္သြားႏုိင္တယ္ ။ ဒါေၾကာင္႔ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီတဲ႔ ပညာေရးစနစ္ကုိ က်င္႔သုံးမယ္ဆုိရင္ ဗဟုယဥ္ေက်းမႈလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းက အမ်ိဳးမ်ဳိးေသာ တန္ဖုိးစံေတြကုိ နားလည္လာေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႔ဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိရမယ္။                                   မင္းခက္ရဲ