ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚ (အပိုင္း- ၆)
|
9:36 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
ဗမာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနိဂံုးခ်ဳပ္ၿပီး ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေရာက္ရွိလာပံုကို
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေတြးအေခၚ - အပိုင္း (၆) မွာ ဒီအပတ္တင္ျပပါမယ္။
ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေၾကာင္း ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ
ေၾကညာခ်ိန္ကစၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ ဘုရင္စနစ္ အဆံုးသတ္သြားပါတယ္။
VICTORIA ဘုရင္မဦးေဆာင္တဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ အိႏ္ၵိယအေျခစိုက္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံကတစ္ဆင့္
ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ အိႏ္ၵိယေန အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံကလည္း ရန္ကုန္အေျခစုိက္
အရာရွိခ်ဳပ္ကတစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ အဲဒီအရာရွိခ်ဳပ္ လက္ေအာက္မွာ
အဂၤလိပ္အရာရွိေတြရွိၿပီး အဂၤလိပ္အရာရွိ လက္ေအာက္မွာ အိႏ္ၵိယလူမ်ဳိးနဲ႔
ဗမာအမႈထမ္းေတြရွိပါတယ္။ အႂကြင္းမဲ့အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကို အေျခခံဥပေဒအရ
အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီစနစ္နဲ႔ အစားထိုးလုိက္တာပါ။ ျမန္မာျပည္ဟာ အိႏ္ၵိယကိုလိုနီထဲမွာ
ပါ၀င္တဲ့ နယ္ပယ္တစ္ခုျဖစ္သြားပါတယ္။ အိႏ္ၵိယမွာသာ အစိုးရရွိၿပီး ျမန္မာျပည္မွာမရွိပါဘူး။
ဥပေဒအရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားနဲ႔ အစဥ္အလာအတုိင္းလုပ္တဲ့ သီေပါမင္းရဲ႕
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ အမ်ားႀကီးကြဲျပားျခားနားပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားဟာ
ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ေရးဆြဲထားတဲ့ တရားဥပေဒကိုအေျခခံၿပီး ဗမာမင္းကေတာ့ ႐ိုးရာဓေလ့
ထံုးစံကို အေျခခံပါတယ္။ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းသေဘာတရားနဲ႔ အေျခခံဥပေဒအရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့
ဘုရင္စနစ္ဟာ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ အေျခခံေတြပါ။ အဂၤလိပ္အရာရွိေတြဟာ
တရားမွ်တမႈ - မွန္ကန္စြာစီရင္ဆံုးျဖတ္မႈ - စတဲ့ အေျခခံမူ၀ါဒေတြကို ေလးစားၾကရပါတယ္။
ဗမာ့စနစ္ကေတာ့ အာဏာရွင္မင္းရဲ႕စိတ္ႀကိဳက္လုိက္လုပ္ရတဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္စနစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္
မေကာင္းတာေတြ အေတာ္မ်ားတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္နဲ႔ တနသၤာရီကို ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာသိမ္းပိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဂၤလိပ္က်င့္သံုးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလမ္းစဥ္ဟာ
ေအးခ်မ္းစြာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ႏုိင္ေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
လြတ္လပ္စြာ စီးပြားရွာႏုိင္ေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဟာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕
အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေခတ္အေနနဲ႔ၾကည့္ရင္ေတာ့ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ
တစ္ဖက္သတ္ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး အေပၚစီးကအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့နည္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္တဲ့စနစ္လို႔
ေျပာႏုိင္ေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္အာရွတုိက္မွာ ေခတ္စားေနတဲ့ အစိုးရစနစ္ေတြထက္စာရင္
အမ်ားႀကီးတုိးတက္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ပါပဲ။
စံသတ္မွတ္ခ်က္အတုိင္းမလုပ္ဘဲ ရာထူးအာဏာကို အလြဲသံုးစားလုပ္ၿပီး အႏုိင္က်င့္တာမ်ဳိးရွိေပမယ့္
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ ဗမာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုထက္ အမ်ားႀကီးသာတယ္လို႔
ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးက ယူဆပါတယ္။ မွ်မွ်တတေဆာင္ရြက္မႈ - မွန္ကန္စြာ တရားစီရင္မႈ -
ယံုၾကည္ခ်က္အတုိင္းလုပ္ကိုင္မႈ စတာေတြကို အဂၤလိပ္အရာရွိမွာေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။
တုိင္းသူျပည္သားကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး အေႏွာင့္အယွက္မေပးဖုိ႔လည္း ကိုလိုနီအစိုးရက
သတိထားပါတယ္။ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာ ရခုိင္နဲ႔ တနသၤာရီကိုသိမ္းပိုက္ခ်ိန္ကစၿပီး ေဒသခံ
ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေနထုိင္မႈဘ၀နဲ႔ ဥစၥာပစၥည္းကို မထိပါးေအာင္ အဂၤလိပ္ကႀကိဳးစားပါတယ္။
မိမိယံုၾကည္ခ်က္အတုိင္းေျပာဆိုက်င့္ႀကံတဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးကိုလည္း ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးက
ဥပမာေပးထားပါတယ္။ အထက္ျမန္မာျပည္ကိုသိမ္းပိုက္ၿပီး မၾကာမီမွာ သီေပါမင္းလက္ထက္က
အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ခဲ့သူ တုိင္တားမင္းႀကီးဟာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာ ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းပါတယ္။
ဒါကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ တုိင္တားမင္းႀကီးကိုဖမ္းဆီးဖို႔ အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္က ႏုိင္ငံေရးအရာရွိ
ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္ကို အမိန္႔ေပးလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီး “စေလဒင္” က
အမိန္႔ကို မနာခံတဲ့အျပင္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာ မညည္းမညဴ အမႈထမ္းေနလို႔
လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္တားမင္းႀကီးကို ဖမ္းဆီးျခင္းမျပဳဖို႔ ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္က
အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္ဆီကုိ စာေရးသားေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။
လုပ္ႀကံမႈမွာပါ၀င္တယ္လို႔ သကၤာမကင္းျဖစ္ခံရတဲ့ “ငႏုိင္” ဆိုသူကို အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးက
႐ိုက္ႏွက္ညႇဥ္းပန္းၿပီး ေျဖာင့္ခ်က္ေပးခုိင္းတဲ့ ကိစၥကိုလည္း ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္က ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
ဒီကိစၥကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး PRENDERGAST ဆီကို စေလဒင္က စာေရးတုိင္ၾကားတဲ့အတြက္
ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းၿပီးရယူထားတဲ့ ေျဖာင့္ခ်က္ကို တရား႐ံုးက အသိအမွတ္မျပဳေတာ့ပါဘူး။
ရာထူးတက္ဖို႔နဲ႔ နာမည္ေကာင္းရဖို႔ကို အဓိကထားၿပီး အက်ဥ္းသားေတြကို မတရားႏွိပ္စက္
တဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိကို စစ္ခံု႐ံုးတင္စစ္ေဆးပါတယ္။
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ ထူးျခားခ်က္တစ္ရပ္က ဗမာမင္းလက္ထက္ကက်င့္သံုးတဲ့
လုပ္ခမေပးဘဲ ခုိင္းေစတဲ့စနစ္ကို ရပ္ဆုိင္းလုိက္တာပါပဲ။ လုပ္ခမရဘဲ ဗမာမင္းခုိင္းသမွ်
လုပ္ေပးခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူလူထုဟာ လုပ္ခေပးတဲ့စနစ္ကို အလြန္အမင္းသေဘာက်ၾကပါတယ္တဲ့။
“စည္းမရွိကမ္းမရွိ အလုပ္သမားဆင့္ေခၚတာမ်ဳိးမလုပ္ရ” လို႔ ၁၈၈၉ မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့
အတြင္း၀န္႐ံုးေၾကညာစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေဒသခံ ဗမာနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြက
အဂၤလိပ္ကို ခုခံတုိက္ခိုက္ေနတဲ့အခ်ိန္အခါျဖစ္ေပမယ့္ စစ္တပ္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္
အလုပ္သမားဆင့္ေခၚရင္ ေဒသခံအရပ္သားေတြ ဒုကၡမေရာက္ေအာင္ အတတ္ႏုိင္ဆံုး
လုပ္ရမယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ အတင္းအဓမၼလုပ္ခုိင္းတာမ်ဳိးကို လံုး၀ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ဒီလိုစည္းကမ္းဥပေဒထုတ္ထားတာေတာင္ အဓမၼခုိင္းေစမႈမရွိဘူးလို႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။
ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြဟာ ၁၉၃၀ ေလာက္အထိ ျပည္သူလူထုကိုလုပ္ခမေပးဘဲ ခုိင္းေနတုန္းပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ ဗမာမင္းေခတ္ကလို ျပည္သူလူထုကို ထင္သလို အႏုိင္က်င့္လို႔မရေတာ့ပါဘူး။
ေအာက္ပိုင္းက ဗမာအရာရွိေတြ အလြဲသံုးစားလုပ္ၿပီး ကိုယ္က်ဳိးရွာတဲ့အတြက္ အဂၤလိပ္အရာရွိက
ျပင္းျပင္းထန္ထန္အေရးယူရတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အစိုးရအရာရွိဟာ အရပ္သားကို ထင္သလို
အႏုိင္က်င့္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ မင္းမႈထမ္းၪဥ္ဟာ ဗမာအရာရွိေတြမွာက်န္ရွိေနပါေသးတယ္။
ဗမာအရာရွိရဲ႕ တပည့္တပန္းေတြကလည္း အရပ္သားကို အႏုိင္က်င့္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဗမာၿမိဳ႕အုပ္တစ္ဦးနယ္လွည့္စဥ္ သူနဲ႔အတူလုိက္ပါသြားတဲ့ တပည့္ေတြ ေသာင္းက်န္းတဲ့အတြက္
အဲဒီၿမိဳ႕အုပ္ကို ၁၈၉၆ မွာ ရာထူးေလွ်ာ့ခ်လုိက္တဲ့ သာဓကရွိပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဗမာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက
အမ်ားႀကီး ပိုေကာင္းေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဗမာမင္း မ်က္ေစာင္းထိုးတာ ခံရမွာစိုးလို႔
ဘယ္သူမွ သူေဌးျဖစ္ေအာင္ မႀကိဳးစားခ်င္တဲ့အတြက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ မထြန္းကားတာလို႔
ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္က မွတ္ခ်က္ခ်ဖူးပါတယ္။
အႀကီးအက်ယ္ခ်မ္းသာလာတာနဲ႔ ဘုရင္က မ်က္ေစာင္းထုိးေတာ့တာပါပဲ။ ႏုိင္ငံျခားသား
ကုလားျဖဴအုပ္ခ်ဳပ္တာကို ဗမာေတြမခံမရပ္ျဖစ္ၾကေပမယ့္ သာမန္အရပ္သားကိုဆက္ဆံရာမွာေတာ့
အဂၤလိပ္က ဗမာမင္းထက္သာတာကို ဗမာေတြ၀န္ခံရမယ္လို႔ ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးကဆုိပါတယ္။
ကုန္ပစၥည္းကိုသာ စိတ္၀င္စားတဲ့အဂၤလိပ္ဟာ အရပ္သားကိုမေႏွာင့္ယွက္ပါဘူး။
ဗမာမင္းလက္ထက္မွာေတာ့ အရာရွိဆုိးနဲ႔ တပည့္သားေျမးေတြ မတရားလုပ္အႏိုင္က်င့္တာကို
ဘုရင္ကလြဲၿပီး ဘယ္သူမွ အေရးယူႏုိင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ တရားဥပေဒစည္းမ်ဥ္းအတိုင္း
လုပ္ရင္ အစုိးရမင္းကို ေၾကာက္စရာမလိုဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ဗမာျပည္သားေတြ အဂၤလိပ္ေရာက္လာမွ
နားလည္သေဘာေပါက္လာတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုတာ ႏုိင္ငံျခားသားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ျဖစ္ေနတာမို႔ ရာခုိင္ႏႈန္းျပည့္ေထာက္ခံဖုိ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြ ၀န္ေလးေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေကာင္းဘက္က ျမင္တာရွိသလို အဆိုးဘက္ကလည္း ျမင္တတ္တဲ့
စိတ္ႏွစ္ခြျမန္မာေတြမွာရွိေနေၾကာင္း ပါေမာကၡေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီးက သံုးသပ္ထားပါတယ္။
(ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ၾကီး)
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေတြးအေခၚ - အပိုင္း (၆) မွာ ဒီအပတ္တင္ျပပါမယ္။
ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေၾကာင္း ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ
ေၾကညာခ်ိန္ကစၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ ဘုရင္စနစ္ အဆံုးသတ္သြားပါတယ္။
VICTORIA ဘုရင္မဦးေဆာင္တဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ အိႏ္ၵိယအေျခစိုက္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံကတစ္ဆင့္
ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ အိႏ္ၵိယေန အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံကလည္း ရန္ကုန္အေျခစုိက္
အရာရွိခ်ဳပ္ကတစ္ဆင့္ ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ အဲဒီအရာရွိခ်ဳပ္ လက္ေအာက္မွာ
အဂၤလိပ္အရာရွိေတြရွိၿပီး အဂၤလိပ္အရာရွိ လက္ေအာက္မွာ အိႏ္ၵိယလူမ်ဳိးနဲ႔
ဗမာအမႈထမ္းေတြရွိပါတယ္။ အႂကြင္းမဲ့အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကို အေျခခံဥပေဒအရ
အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီစနစ္နဲ႔ အစားထိုးလုိက္တာပါ။ ျမန္မာျပည္ဟာ အိႏ္ၵိယကိုလိုနီထဲမွာ
ပါ၀င္တဲ့ နယ္ပယ္တစ္ခုျဖစ္သြားပါတယ္။ အိႏ္ၵိယမွာသာ အစိုးရရွိၿပီး ျမန္မာျပည္မွာမရွိပါဘူး။
ဥပေဒအရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားနဲ႔ အစဥ္အလာအတုိင္းလုပ္တဲ့ သီေပါမင္းရဲ႕
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ အမ်ားႀကီးကြဲျပားျခားနားပါတယ္။ အဂၤလိပ္ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားဟာ
ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ေရးဆြဲထားတဲ့ တရားဥပေဒကိုအေျခခံၿပီး ဗမာမင္းကေတာ့ ႐ိုးရာဓေလ့
ထံုးစံကို အေျခခံပါတယ္။ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းသေဘာတရားနဲ႔ အေျခခံဥပေဒအရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့
ဘုရင္စနစ္ဟာ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ အေျခခံေတြပါ။ အဂၤလိပ္အရာရွိေတြဟာ
တရားမွ်တမႈ - မွန္ကန္စြာစီရင္ဆံုးျဖတ္မႈ - စတဲ့ အေျခခံမူ၀ါဒေတြကို ေလးစားၾကရပါတယ္။
ဗမာ့စနစ္ကေတာ့ အာဏာရွင္မင္းရဲ႕စိတ္ႀကိဳက္လုိက္လုပ္ရတဲ့ သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္စနစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္
မေကာင္းတာေတြ အေတာ္မ်ားတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္နဲ႔ တနသၤာရီကို ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာသိမ္းပိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဂၤလိပ္က်င့္သံုးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလမ္းစဥ္ဟာ
ေအးခ်မ္းစြာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ႏုိင္ေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
လြတ္လပ္စြာ စီးပြားရွာႏုိင္ေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဟာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕
အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေခတ္အေနနဲ႔ၾကည့္ရင္ေတာ့ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ
တစ္ဖက္သတ္ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး အေပၚစီးကအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့နည္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္တဲ့စနစ္လို႔
ေျပာႏုိင္ေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္အာရွတုိက္မွာ ေခတ္စားေနတဲ့ အစိုးရစနစ္ေတြထက္စာရင္
အမ်ားႀကီးတုိးတက္တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ပါပဲ။
စံသတ္မွတ္ခ်က္အတုိင္းမလုပ္ဘဲ ရာထူးအာဏာကို အလြဲသံုးစားလုပ္ၿပီး အႏုိင္က်င့္တာမ်ဳိးရွိေပမယ့္
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ ဗမာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုထက္ အမ်ားႀကီးသာတယ္လို႔
ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးက ယူဆပါတယ္။ မွ်မွ်တတေဆာင္ရြက္မႈ - မွန္ကန္စြာ တရားစီရင္မႈ -
ယံုၾကည္ခ်က္အတုိင္းလုပ္ကိုင္မႈ စတာေတြကို အဂၤလိပ္အရာရွိမွာေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။
တုိင္းသူျပည္သားကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး အေႏွာင့္အယွက္မေပးဖုိ႔လည္း ကိုလိုနီအစိုးရက
သတိထားပါတယ္။ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာ ရခုိင္နဲ႔ တနသၤာရီကိုသိမ္းပိုက္ခ်ိန္ကစၿပီး ေဒသခံ
ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေနထုိင္မႈဘ၀နဲ႔ ဥစၥာပစၥည္းကို မထိပါးေအာင္ အဂၤလိပ္ကႀကိဳးစားပါတယ္။
မိမိယံုၾကည္ခ်က္အတုိင္းေျပာဆိုက်င့္ႀကံတဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးကိုလည္း ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးက
ဥပမာေပးထားပါတယ္။ အထက္ျမန္မာျပည္ကိုသိမ္းပိုက္ၿပီး မၾကာမီမွာ သီေပါမင္းလက္ထက္က
အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ခဲ့သူ တုိင္တားမင္းႀကီးဟာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာ ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းပါတယ္။
ဒါကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ တုိင္တားမင္းႀကီးကိုဖမ္းဆီးဖို႔ အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္က ႏုိင္ငံေရးအရာရွိ
ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္ကို အမိန္႔ေပးလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီး “စေလဒင္” က
အမိန္႔ကို မနာခံတဲ့အျပင္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာ မညည္းမညဴ အမႈထမ္းေနလို႔
လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္တားမင္းႀကီးကို ဖမ္းဆီးျခင္းမျပဳဖို႔ ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္က
အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္ဆီကုိ စာေရးသားေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။
လုပ္ႀကံမႈမွာပါ၀င္တယ္လို႔ သကၤာမကင္းျဖစ္ခံရတဲ့ “ငႏုိင္” ဆိုသူကို အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ဦးက
႐ိုက္ႏွက္ညႇဥ္းပန္းၿပီး ေျဖာင့္ခ်က္ေပးခုိင္းတဲ့ ကိစၥကိုလည္း ဗုိလ္မွဴးႀကီးစေလဒင္က ကန္႔ကြက္ပါတယ္။
ဒီကိစၥကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး PRENDERGAST ဆီကို စေလဒင္က စာေရးတုိင္ၾကားတဲ့အတြက္
ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းၿပီးရယူထားတဲ့ ေျဖာင့္ခ်က္ကို တရား႐ံုးက အသိအမွတ္မျပဳေတာ့ပါဘူး။
ရာထူးတက္ဖို႔နဲ႔ နာမည္ေကာင္းရဖို႔ကို အဓိကထားၿပီး အက်ဥ္းသားေတြကို မတရားႏွိပ္စက္
တဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိကို စစ္ခံု႐ံုးတင္စစ္ေဆးပါတယ္။
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႕ ထူးျခားခ်က္တစ္ရပ္က ဗမာမင္းလက္ထက္ကက်င့္သံုးတဲ့
လုပ္ခမေပးဘဲ ခုိင္းေစတဲ့စနစ္ကို ရပ္ဆုိင္းလုိက္တာပါပဲ။ လုပ္ခမရဘဲ ဗမာမင္းခုိင္းသမွ်
လုပ္ေပးခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူလူထုဟာ လုပ္ခေပးတဲ့စနစ္ကို အလြန္အမင္းသေဘာက်ၾကပါတယ္တဲ့။
“စည္းမရွိကမ္းမရွိ အလုပ္သမားဆင့္ေခၚတာမ်ဳိးမလုပ္ရ” လို႔ ၁၈၈၉ မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့
အတြင္း၀န္႐ံုးေၾကညာစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေဒသခံ ဗမာနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြက
အဂၤလိပ္ကို ခုခံတုိက္ခိုက္ေနတဲ့အခ်ိန္အခါျဖစ္ေပမယ့္ စစ္တပ္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္
အလုပ္သမားဆင့္ေခၚရင္ ေဒသခံအရပ္သားေတြ ဒုကၡမေရာက္ေအာင္ အတတ္ႏုိင္ဆံုး
လုပ္ရမယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ အတင္းအဓမၼလုပ္ခုိင္းတာမ်ဳိးကို လံုး၀ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ဒီလိုစည္းကမ္းဥပေဒထုတ္ထားတာေတာင္ အဓမၼခုိင္းေစမႈမရွိဘူးလို႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။
ရွမ္းေစာ္ဘြားေတြဟာ ၁၉၃၀ ေလာက္အထိ ျပည္သူလူထုကိုလုပ္ခမေပးဘဲ ခုိင္းေနတုန္းပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ ဗမာမင္းေခတ္ကလို ျပည္သူလူထုကို ထင္သလို အႏုိင္က်င့္လို႔မရေတာ့ပါဘူး။
ေအာက္ပိုင္းက ဗမာအရာရွိေတြ အလြဲသံုးစားလုပ္ၿပီး ကိုယ္က်ဳိးရွာတဲ့အတြက္ အဂၤလိပ္အရာရွိက
ျပင္းျပင္းထန္ထန္အေရးယူရတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ အစိုးရအရာရွိဟာ အရပ္သားကို ထင္သလို
အႏုိင္က်င့္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ မင္းမႈထမ္းၪဥ္ဟာ ဗမာအရာရွိေတြမွာက်န္ရွိေနပါေသးတယ္။
ဗမာအရာရွိရဲ႕ တပည့္တပန္းေတြကလည္း အရပ္သားကို အႏုိင္က်င့္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဗမာၿမိဳ႕အုပ္တစ္ဦးနယ္လွည့္စဥ္ သူနဲ႔အတူလုိက္ပါသြားတဲ့ တပည့္ေတြ ေသာင္းက်န္းတဲ့အတြက္
အဲဒီၿမိဳ႕အုပ္ကို ၁၈၉၆ မွာ ရာထူးေလွ်ာ့ခ်လုိက္တဲ့ သာဓကရွိပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဗမာမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက
အမ်ားႀကီး ပိုေကာင္းေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဗမာမင္း မ်က္ေစာင္းထိုးတာ ခံရမွာစိုးလို႔
ဘယ္သူမွ သူေဌးျဖစ္ေအာင္ မႀကိဳးစားခ်င္တဲ့အတြက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ မထြန္းကားတာလို႔
ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အဂၤလိပ္အရာရွိခ်ဳပ္က မွတ္ခ်က္ခ်ဖူးပါတယ္။
အႀကီးအက်ယ္ခ်မ္းသာလာတာနဲ႔ ဘုရင္က မ်က္ေစာင္းထုိးေတာ့တာပါပဲ။ ႏုိင္ငံျခားသား
ကုလားျဖဴအုပ္ခ်ဳပ္တာကို ဗမာေတြမခံမရပ္ျဖစ္ၾကေပမယ့္ သာမန္အရပ္သားကိုဆက္ဆံရာမွာေတာ့
အဂၤလိပ္က ဗမာမင္းထက္သာတာကို ဗမာေတြ၀န္ခံရမယ္လို႔ ဆရာေမာင္ေမာင္ႀကီးကဆုိပါတယ္။
ကုန္ပစၥည္းကိုသာ စိတ္၀င္စားတဲ့အဂၤလိပ္ဟာ အရပ္သားကိုမေႏွာင့္ယွက္ပါဘူး။
ဗမာမင္းလက္ထက္မွာေတာ့ အရာရွိဆုိးနဲ႔ တပည့္သားေျမးေတြ မတရားလုပ္အႏိုင္က်င့္တာကို
ဘုရင္ကလြဲၿပီး ဘယ္သူမွ အေရးယူႏုိင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ တရားဥပေဒစည္းမ်ဥ္းအတိုင္း
လုပ္ရင္ အစုိးရမင္းကို ေၾကာက္စရာမလိုဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ဗမာျပည္သားေတြ အဂၤလိပ္ေရာက္လာမွ
နားလည္သေဘာေပါက္လာတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုတာ ႏုိင္ငံျခားသားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ျဖစ္ေနတာမို႔ ရာခုိင္ႏႈန္းျပည့္ေထာက္ခံဖုိ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြ ၀န္ေလးေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေကာင္းဘက္က ျမင္တာရွိသလို အဆိုးဘက္ကလည္း ျမင္တတ္တဲ့
စိတ္ႏွစ္ခြျမန္မာေတြမွာရွိေနေၾကာင္း ပါေမာကၡေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီးက သံုးသပ္ထားပါတယ္။
(ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ၾကီး)
0 comments:
Post a Comment