15.03.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, March 15, 2012 at 7:57am ·

 
ျမန္မာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ အမိန္႔ခ်
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အတိုင္း တရား႐ုံးက အႏိုင္ေပးလိုက္ပါတယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအၾကား ျဖစ္ပြား ေနတဲ့ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈကို ၾကားနားေနခဲ့ တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ပင္လယ္ ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ တရား႐ုံးကေန ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အမိန္႔ ခ်မွတ္ လိုက္ပါတယ္။
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္က သူပိုင္ ကိုယ္ပိုင္ အျငင္းပြားေနတဲ့ ေနရာမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္က ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အတိုင္း တရား႐ုံးက အႏိုင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

ဒီအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီေဒသမွာ ကမ္းလြန္ ေရနံနဲ႔ သဘာဓာတ္ေငြ႕ သြားေရာက္ ရွာေဖြႏိုင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္တုန္းက ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ဘက္က ေရနံ နဲ႔ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕ သြားေရာက္ ရွာ ေဖြရာမွာ ျမန္မာဘက္က အဲဒီေဒသကို သူတို႔လည္း တစိတ္တပိုင္း ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အျငင္းပြားမႈ အရွိန္ အျမင့္ဆုံး အထိကို ေရာက္ရွိခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးက စစ္သေဘၤာေတြ ေစလႊတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကရင္ျပည္နယ္ ျမဝတီျမို့တြင္ အဖိုးတန္စိန္အေျမာက္အျမား ထြက္ရိွေန-

ကရင္ျပည္နယ္ ျမဝတီျမို့ေတာင္ ဘက္ မိုင္ ၂ဝအကြာတြင္ အဖိုးတန္စိန္အေျမာက္အျမား ထြက္ရိွေသာ စိန္တြင္းတစ္တြင္းကို အေမရိကန္နိုင္ငံ နာဆာမွလွြတ္တင္ထားေသာ Land Sat7 ျဂိုလ္တုျဖင့္ မျကာေသးခင္က ေတြ့ရိွခဲ့သည္ဟု ဒဂံုတကၠသိုလ္ ဘူမိေဗဒဌာနမွ အျငိမ္းစား ပါေမာကၡဦးစိုးသိန္းကေျပာသည္။
အဆိုပါစိန္တြင္းရိွရာေနရာသို့ ျမဝတီျမို့မွ ကားလမ္းျဖင့္ တိုက္ရိုက္ေရာက္ရိွနိုင္ျပီး ထိုင္းနိုင္ငံမွ အဆိုပါစိန္တြင္းကို တူးေဖာ္ခြင့္ရရိွရန္ ေဆာင္ရြက္ေန ေျကာင္း သိရသည္။''ဩစေျတးလ်နဲ့တရုတ္လဲ မျကာခင္က တူးျကေသးတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈ ရိွမရိွေတာ့ မသိဘူး။ ျဂိုလ္တုက ေနျကည့္ေတာ့ စိန္အေျမာက္ အျမားထြက္ေနတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာတယ္'' ဟု ဦးစိုးသိန္းက ထပ္မံေျပာသည္။
'သတၱဳတြင္း ဝန္ျကီးဌာနအေနနဲ့ကေတာ့ စိန္ တူးခြင့္ ေလွ်ာက္ထား လာတဲ့ ကုမၸဏီေတြ ကိုသတ္မွတ္ခ်က္ စည္းမ်ဉ္းစည္းကမ္း နဲ့ ညီမညီ အရင္ျကည့္တယ္။ သတ္မွတ္ခ်က္ စည္းမ်ဉ္းေတြနဲ့ ညီရင္ေတာ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပုမိန့္ေတြ ခ်ထားေပးမွာပါ'' ဟု အမွတ္(၂) သတၱဳတြင္း ဝန္ျကီး ဌာနမွ တာဝန္ရိွသူ တစ္ဦးကေျပာသည္။''ဩစေျတးလ်နဲ့တရုတ္လဲ မျကာခင္က တူးျကေသးတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈ ရိွမရိွေတာ့ မသိဘူး။ ျဂိုလ္တုက ေနျကည့္ေတာ့ စိန္အေျမာက္ အျမားထြက္ေနတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာတယ္''
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တန္းဝင္စိန္မ်ားကို ၁၉၆ဝျပည့္နွစ္တြင္ မိုးမိတ္ျမို့နယ္၊ မက်ည္း ပင္ေက်းရြာနွင့္ မိုးေဟာက္ ေက်းရြာပတ္ဝန္းက်င္တြင္ စတင္ေတြ့ရိွရျပီး ၁၉၇၂ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဘူမိေဗဒဌာနတို့ ပူးေပါင္းရွာ ေဖြရာတြင္ စိန္ေတြ့ရိွရာ နယ္ေျမ အသစ္မ်ား နွစ္စဉ္နွင့္အမွ် တိုးျပီးေတြ့ေနရ ေျကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ တနသၤာရီတိုင္း သိေႏၶာေဒသရိွ စိန္တြင္းသည္ တန္ဖိုးျကီး စိန္ မ်ားနွင့္ စိန္အေျမာက္အျမားထြက္ရိွေသာ ေဒသတစ္ခုအျဖစ္ ထင္ရွားသည္။ ေတာင္ငူေဒသ တြင္လည္း မျကာေသးမီက စိန္တြင္း တစ္တြင္း ေတြ့ရိွခဲ့ရာ ၁၄ရတီခန့္ အထိ ရိွေသာ တန္ဖိုးျကီးစိန္ တစ္ခုလည္း ပါဝင္လာခဲ့ေျကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္တုိင္းမ္
by: William Mill

ကြန္ဂိုစစ္ဘုရင္ ေသာမတ္စ္ လူဘန္ဂါကို စီရင္ခ်က္ခ်
မစၥတာ လူဘန္ဂါဟာ ကေလးေတြကို စစ္သား အျဖစ္ စုေစာင္း အသုံးခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္
ကြန္ဂို ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္သူ႕ သမၼတ ႏိုင္ငံက သူပုန္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း စစ္ဘုရင္ ေသာမတ္စ္ လူဘန္ဂါဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့မႈနဲ႔ အျပစ္ ရွိေၾကာင္း the Hague ၿမိဳ႕ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈ ခုံ႐ုံး ICC က စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္လိုက္ပါတယ္။
ေသာမတ္စ္ လူဘန္ဂါ ဟာ ကြန္ဂို မ်ိဳးခ်စ္မ်ား သမဂၢ (UCP)ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ဂို ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္သူ႕ သမၼတႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစု တခုနဲ႔ တခုအၾကား စစ္မက္ ျဖစ္ပြားရာမွာ သူပုန္ေတြကို ဉီးေဆာင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Hema နဲ႔ Lendu လူမ်ိဳးစု စစ္ပြဲမွာ လူေပါင္း ၆ ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာ လူဘန္ဂါ အေပၚ ပစ္ဒဏ္ခ်မႈဟာ ICC တရား႐ုံးအတြက္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ပထမ ဉီးဆုံး အႀကိမ္ ျဖစ္သလို ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစိုက္မႈကို ခံရတဲ့ ပထမဉီးဆုံး အမႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ ၂၀၀၂ နဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္အၾကားမွာ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေတြကို သူရဲ႕ စစ္တပ္အတြက္ အသုံးျပဳတာ၊ သူရဲ႕ကိုယ္ရံေတာ္ေတြ အျဖစ္ခန္႔ထားတာ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အသုံးခ်တယ္ ဆိုၿပီး တရားစြဲခံထားရသူပါ။ အဲဒီအထဲမွာ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အသက္ ၉ ႏွစ္ အ႐ြယ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ UPC အဖြဲ႕ဟာ ဒီကေလးသူငယ္ေတြကို ေရွ႕တန္း စစ္မ်က္ႏွာစာ ေတြမွာ တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ အသုံးျပဳခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိတယ္လို႔ ဒီအမႈကို ကိုင္တြယ္တဲ့ တရားသူႀကီး ၃ ဉီးက ေျပာပါတယ္။
အခုလို စီရင္ခ်က္ခ်ႏိုင္မႈဟာ အဲဒီတုန္းက စစ္ဒဏ္ကို ခံခဲ့ရသူေတြနဲ႔ ICC အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ တရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ လူအခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီအမႈအတြက္ ICC တရား႐ုံးက ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ပိုင္ခြင့္ မရွိေပမယ့္ သူဟာ တသက္တကၽြန္း ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ ခံရႏိုင္ပါတယ္။ တျခား ICC ရဲ႕ သံသယ ရွိသူေတြထဲမွာ လစ္ဗ်ားက ဗိုလ္မႉးႀကီး ကဒါဖီရဲ႕သား Saif al-aslam Gaddafi နဲ႔ သမၼတ Omar al-Bashir အပါအဝင္ တျခား ဆူဒန္ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ တခ်ိဳ႕လည္း ပါဝင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

က်ပ္သုံးေသာင္းစီ ဝန္ထမ္းေတြရမွာျဖစ္ဝန္ထမ္းမ်ား အပိုေထာက္ပံ့ ေၾကးလစဥ္ခံစားခြင့္ရမယ္
ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းမ်ား စားဝတ္ေနေရး သက္သာေခ်ာင္ခ်ိဖို႔အတြက္ လစာအျပင္ အပိုေထာက္ပံ့ေၾကး တဉီးကို က်ပ္သုံးေသာင္း တိတိလစဥ္ခံစားခြင့္ျပဳမယ္လို႔ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေၾကညာ လိုက္ပါတယ္။ အလားတူ တပ္မေတာ္ ဝန္ထမ္းမ်ားကိုလည္း လက္ရွိလစာအျပင္ က်ပ္သုံေသာင္း လစဥ္ခံစားခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
အစိုးရဌာနမ်ားနဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ႕ တေန႔ ၈နာရီလုပ္ခ ၁၁၀၀ က်ပ္ကို အပို ၁၀၀၀ ေဆာင္းၿပီး တေန႔လုပ္ခ ၂၁၀၀ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုအပိုေထာက္ပံ့ေၾကးကိုလာမယ့္ ဧၿပီလ၁ရက္ေန႔ကေနစတင္ ခံစားခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုရရွိတဲ့ ဝင္ေငြကို ဝန္ထမ္းေတြက က်န္းမာေရးပညာေရးေတြမွာ သုံးမွာျဖစ္တယ္အတြက္ ဝယ္ႏိုင္တဲ့အား အျဖစ္ေစ်းကြက္ထဲကို ခ်က္ခ်င္းေရာက္လာမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္တယ္ဆိုတာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေလာင္စာဆီလို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ စားရိတ္တက္တာက ပိုျမန္ေစေၾကာင္း အၿငိမ္းစားအခြန္ဝန္ထမ္း ဉီးဟန္ထြန္းက ဘီဘီစီကိုေျပာသြားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႔ခြန္း ေပါက္ၾကားမႈ NLD ကန္႔ကြက္
 ေဒၚစု မိန္႔ခြန္းဟာ အင္တာနက္မွာ မတ္လ ၁၂ ရက္ တည္းက ႀကိဳတင္ထြက္ရွိ
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ကေန ဒီကေန႔မွာ မဲဆြဲစည္း႐ုံး ေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း အခုလို ထုတ္လႊင့္ဖို႔ စီစဥ္ ထားတဲ့ ဒီကေန႔ မတ္လ ၁၄ ရက္ မတိုင္ခင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းဟာ အင္တာနက္ စာမ်က္ ႏွာေတြ ေပၚမွာ မတ္လ ၁၂ ရက္တည္းက ႀကိဳတင္ ထြက္ေပၚ လာ ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို တင္ႀကိဳေပါက္ၾကားခဲ့တဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး NLD မွာ တာဝန္မရွိေၾကာင္းနဲ႔ အစိုးရ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဌာန တာဝန္ရွိသူေတြကို ကန္႔ကြက္ထားတယ္လို႔ NLD ေျပာခြင့္ရ ဉီးဉာဏ္ဝင္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
မိန္႔ခြန္းမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က NLD ရဲ႕ အဓိက ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အေၾကာင္း ေတြကို ေျပာထား ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ဟာအေရး ႀကီးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ လူငယ္ေရးရာ ေတြကိုပါ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထည့္သြင္း ေျပာသြားခဲ့ ပါတယ္။

ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ေငြအလြဲ သုံးစား လုပ္မႈကို The Voice Weekly ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့သတၱဳတြင္း ဝန္ႀကီးဌာနက The Voice ကို တရားစြဲမယ္
ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ထုတ္ေဝတဲ့ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္မွာ ေရးထားတဲ့ သတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဲဒီ ဂ်ာနယ္ကို သတၱဳတြင္း ဝန္ႀကီး ဌာနက တရားဥပေဒ အရ အေရးယူ မယ္လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ သတင္းစာေတြ ထဲမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ဝန္ႀကီး ဌာန တခ်ိဳ႕ဟာ က်ပ္ေငြ သိန္းေပါင္း ေထာင္နဲ႔ ခ်ီၿပီး အလြဲသုံးစား လုပ္မႈ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သတင္းမွာ သတၱဳတြင္း ဌာနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မွန္ကန္မႈ မရွိတဲ့ အတြက္ သူတို႔ ဝန္ႀကီး ဌာနရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ တာေၾကာင့္ ဂ်ာနယ္ ထုတ္သူနဲ႔ သတင္း ေရးသူတို႔ကို အေရး ယူမယ္လို႔ သတင္းစာေတြထဲမွာ ဆိုထားပါတယ္။
The Voice Weekly ဂ်ာနယ္ ထဲမွာ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန၊ သတၱဳတြင္း ဝန္ႀကီး ဌာန၊ အမွတ္ ၁ နဲ႔ ၂ စက္မႈ ဝန္ႀကီးဌာန ေတြ အပါအဝင္ ျမန္မာ အစိုးရ ဝန္ႀကီး ဌာန ၆ ခုမွာ က်ပ္ေငြ သိန္းေပါင္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေငြေၾကး အလြဲ သုံးမႈ၊ ေငြစာရင္း မမွန္ ကန္မႈေတြ ရွိေန တာကို ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ႐ုံး က စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိတယ္ လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က ေဖာ္ျပခဲ့ တာပါ။
The Voice ဂ်ာနယ္ ဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္႐ုံးရဲ႕ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္ကို ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ေငြစာရင္း ေကာ္မီတီကို ပို႔တယ္ ဆိုတာ ၾကားတဲ့ အခ်ိန္ဟာ ဂ်ာနယ္ ေဖာင္ပိတ္ဖို႔ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဌာနေတြကို ဆက္သြယ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ ေတာ့တဲ့ အတြက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကို ေမးျမန္း ၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ရယူခဲ့တယ္လို႔ The Voice ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မင္းေဆြက ေျပာပါတယ္။
အဲဒီ အစီရင္ခံစာဟာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အားလုံးကို ျဖန္႔ေဝတာ ျဖစ္ၿပီး ကန္႔သတ္ ဆိုတဲ့ စာလည္း မပါတဲ့ အတြက္ သူတို႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ စာနယ္ဇင္း သမားေတြ လိုက္နာသင့္တဲ့ စည္းကမ္းကို ခ်ိဳးေဖာက္ ရာလည္း မက်ဘူးလို႔ ဦးေက်ာ္မင္းေဆြက ေျပာပါတယ္။
သူတို႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းဟာ ဘယ္ဝန္ႀကီး ဌာနကိုမွ တိုက္ခိုက္ လိုတဲ့ သေဘာ မဟုတ္ဘူးဘဲ သမၼတ ေျပာေနသလို ေကာင္းမြန္တဲ့ အစိုးရ၊ သန္႔ရွင္းတဲ့ အစိုးရ ျဖစ္ေရးကို အေထာက္ အကူျပဳေစဖို႔ ရည္႐ြယ္တာသာ ျဖစ္တယ္ လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ရွိေနဆဲလို႔ ကင္တားနားေျပာပိတ္ဆို႔မႈ ကိစၥ ျပန္သုံးသပ္ဖို႔ ကင္တားနားေျပာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေတြ႕လာခဲ့ရအၿပီး အခုအခါ အေနာက္ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကဖို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားက ပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။
ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထားမႈေတြကို ျပန္႐ုပ္သိမ္း ေပးရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ဒီဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့အတြက္ အေသးစိတ္ ျပန္သုံးသပ္ သင့္ေၾကာင္း မစၥတာ ကင္တားနားက ကုသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီထံ သူ႕ အစီရင္ခံစာ ကို တင္ျပခဲ့အၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ဆိုၿပီး မက္လုံးေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔တာေတြ ျပန္႐ုပ္သိမ္းေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ ဒီကိစၥကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ျပဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေဖေဖၚဝါရီလက သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ မစၥတာ ကင္တားနားက ျမန္မာ အစိုးရသစ္ ရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူ႕အခြင့္ အေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာ တိုးတက္မႈ တခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြကေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနဆဲပဲလို႔ သူ႕အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖၚျပ ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ လတ္တေလာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ EU ဥေရာပ သမဂၢ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တျခား အေနာက္အုပ္စု ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အခုႏွစ္မွာ စတင္ ေလၽွာ႔ေပးခဲ့ပါတယ္။

ဗကသ အလံလူ႕အခြင့္အေရးေန႔ မႏၲေလးမွာ က်င္းပ
ျမန္မာ ႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ အျဖစ္ ဒီမို ကေရစီ လိုလားသူေတြက သတ္မွတ္ထားတဲ့ စက္မႈ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ က်ဆုံးတဲ့ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္း အနား ေတြကို မႏၲေလးမွာ အထက္ ဗကသက က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
လူ႕အခြင့္အေရးေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္မႏၲေလး နည္းပညာ တကၠသိုလ္၊ ေဆးတကၠ သိုလ္နဲ႔ နည္းပညာ ေကာလိပ္ေတြက ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြက မႏၲေလး အာဇာနည္ ဗိမၼာန္မွာ သြားေရာက္ ပန္းေခြ ခ်ခဲ့ၿပီး ခြပ္ေဒါင္း အလံကို ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ တိုင္ဝက္ လႊင့္ထူထားခဲ့တယ္လို႔ ဗကသ တရားဝင္ ျပန္လည္ ေပၚထြန္းေရး ေကာ္မတီ ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႕ဝင္ ကိုေအာင္ေက်ာ္မိုးက ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။
အာဏာပိုင္ေတြဘက္ ေစာင့္ၾကည့္႐ုံသာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ပန္းေခြ ခ်ခ်ိန္ဟာ အထက္တန္းေက်ာင္း စာေမးပြဲေတြ က်င္းပခ်ိန္နဲ႔ သြားတိုက္ေနတဲ့ အတြက္ စီတန္း ခ်ီတက္တဲ့ထိ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
အာဇာနည္ကုန္းမွာ ပန္းေခြခ်မႈ အျပင္ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းမွာ အထိမ္း အမွတ္ ပန္းခ်ီ ျပပြဲ က်င္း ပၿပီး ေန႔လည္ပိုင္းမွာေတာ့ ဗကသ ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြက ေဟာေျပာပြဲတခု ျပဳလုပ္ ခဲ့ပါတယ္။
ဘုရားႀကီးမွာလည္း အထိမ္းအမွတ္ အႏုပညာ ျပပြဲ တခု ျပဳလုပ္ခဲ့သလို မုံ႐ြာ ခ႐ိုင္က ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ဆြမ္းေကၽြး ခဲ့ပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ ေထာင္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ က်န္ေနေသးသလို ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္ တခုမွာ ရသင့္ ရအပ္တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္သလို အစိုးရ ဘက္ကလည္း လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမၽွာ္လင့္ထားေၾကာင္း ကိုေအာင္ေက်ာ္မိုးက ဘီဘီစီကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ဗဟိုဘဏ္က ႏႈန္းကို ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းဖို႔ ေငြပင္ ေငြရင္း အလုံအေလာက္ ရွိမရွိ ေမးစရာ ျဖစ္ေနက်ပ္ေငြ ေဒၚလာ ႏႈန္းရွင္ကို ေျပာင္းမည္
ျမန္မာ က်ပ္ေငြနဲ႔ ေဒၚလာ လဲႏႈန္းကို semi -float လို႔ သိၾကတဲ့ ႏႈန္း တစိတ္တပိုင္း အရွင္ထားတဲ့ စနစ္ကို ဧၿပီလ တရက္ေန႔က စၿပီး ေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏႈန္း တစိတ္တပိုင္း အရွင္ထားတဲ့ စနစ္အရ က်ပ္ေငြနဲ႔ ေဒၚလာ လဲႏႈန္းကို ဗဟိုဘဏ္က ေစ်းႏႈန္း တခု သတ္မွတ္ၿပီး သတ္မွတ္ ေစ်း ႏႈန္းရဲ႕ အထက္ေအာက္ရာခိုင္ႏႈန္း တခုအတြင္း မွာ ၿငိမ္ေနေအာင္ ဗဟိုဘဏ္က လိုသလို အလၽွာ႔ အတင္း လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ အားျဖင့္ ေန႔တေန႔အတြက္ ျမန္မာေငြက်ပ္ ရွစ္ရာကို တေဒၚလာ အျဖစ္ ဗဟိုဘဏ္က အၾကမ္းသတ္မွတ္ၿပီး က်ပ္ေဒၚလာ လဲႏႈန္းကို တေဒၚလာ ၇၅၀ နဲ႔ ၈၅၀ ၾကားမွာ ၿငိမ္ေန ေအာင္ သတ္မွတ္မယ္ ဆိုပါစို႔။
အဲဒိေန႔မွာ ျမန္မာေငြ ဝယ္လိုအားမ်ားတဲ့ အတြက္ ျမန္မာေငြေစ်းဟာ တေဒၚလာ က်ပ္ ၈၀၀ ကေန ၇၅၀ ထိ တက္လာမယ္ဆိုရင္ ၇၅၀ ေအာက္ထိ အက် မခံဘဲ ဗဟိုဘဏ္က သူတို႔ဆီမွာ စုထားတဲ့ က်ပ္ေငြေတြနဲ႔ ေစ်းကြက္ထဲက ေဒၚလာေငြေတြကို ဝယ္ယူၿပီး က်ပ္ ေဒၚလာ လဲ ႏႈန္းကို ၇၅၀ အေပၚ ျပန္တက္လာေအာင္ ထိန္းမယ့္ စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ က်ပ္ ေဒၚလာ လဲႏႈန္းကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏႈန္းေတြထဲမွာ ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းဖို႔ ဗဟိုဘဏ္မွာ ႏိုင္ငံျခား အရံေငြ လုံလုံေလာက္ေလာက္ ရွိမရွိ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း မသိရပါဘူး။
တဘက္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏႈန္းရွင္ managed float ပုံစံ ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္တဲ့ ဌာနေတြကို တရားဝင္ ဖြင့္ေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔ ကေမၻာဇဘဏ္ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဉီးသန္းလြင္က ဘီဘီစီကို ေျပာျပပါတယ္။

ကန္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ လန္ဒန္ ေဒါင္းနင္းလမ္း ေနအိမ္မွာ အမွတ္တရယူေက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကန္ သုံးရက္ ခရီး စတင္
ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ David Cameron ဟာ သုံး ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္ စုမွာ ေရာက္ရွိေနပါတယ္။
ဒီကေန႔ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ မစၥတာ Cameron တို႔ ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုတဲ့ အခါအာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံ အေျခအေနကိစၥက အမ်ားဆုံး လႊမ္းမိုးေနမယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
မစၥတာ Cameron ဟာ ဘတ္စကက္ေဘာၿပိဳင္ပြဲ ၾကည့္ဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔အတူ အိုဟိုင္ယိုး ျပည္နယ္ကို သမၼတ ေလယာဥ္ Air Force One နဲ႔ သြားဖို႔ ရွိၿပီး သူဟာ အဲဒိ သမၼတ ေလ ယာဥ္ စီးဖို႔ ဖိတ္ေခၚခံရသူ ပထမဆုံး ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝါရွင္တန္ပို႔စ သတင္းစာမွာ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ပူးတြဲ သေဘာထားကို ေဖာ္ ျပရာမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးကို ႏိုင္ငံတကာက ႏွစ္ကိုယ့္ တစိတ္ အျဖစ္ ႐ႈျမင္ ထားေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။
မၾကာခင္က အာဖဂန္ နစၥတန္မွာ အေမရိကန္ စစ္သား တေယာက္က အာဖဂန္ အရပ္ သားေတြကို ပစ္သတ္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စလုံးက တပ္ေတြကို အာဖဂန္ ႏိုင္ငံထဲက ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ အခ်ိန္ ဇယား ေရးဆြဲဖို႔ ကိစၥေတြလည္း ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အာဖဂန္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တိုက္ခိုက္ခံရ
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို လုံၿခဳံေရးလိုက္ေပးေန တဲ့ လုံၿခဳံေရးတဉီး ပစ္သတ္ခံလိုက္ရပါတယ္
အာဖဂန္နစၥတန္မွာ တနဂၤေႏြေန႔တုန္းက အေမရိကန္ စစ္သားတဉီးကေန အာဖဂန္ အရပ္သား ၁၆ ေယာက္ကို သတ္ျဖတ္လိုက္ တယ္ဆိုတဲ့ ႐ြာကို အာဖဂန္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕သြားေရာက္ရာမွာ ေသနတ္သမားေတြက အဲဒီ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ကို ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ ခါဇိုင္းရဲ႕ ညီအကိုေတာ္သူ ၂ ဉီးလည္း ပါဝင္တဲ့ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ဘလန္ဒီ႐ြာ အေရာက္မွာ ပစ္ခတ္ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို လုံၿခံေရး လိုက္ေပးေနတဲ့ လုံၿခဳံေရးတဉီး ပစ္သတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ စစ္သားဟာ စိတ္ပုံမွန္ မဟုတ္တဲ့လူ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေသဆုံးသူေတြရဲ႕ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ရွင္းျပေနခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေသဆုံးသူ တေယာက္ခ်င္းဆီအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဆြမ်ိဳးေတြကို ေလ်ာ္ေၾကး ေဒၚလာ ၂ ေထာင္ ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခု သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ အာဖဂန္ႏိုင္ငံ တဝန္း အႀကီးအက်ယ္ ေဒါသျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး အခု ကိစၥအေပၚ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပတဲ့ ဂ်လာလာဘတ္ၿမိဳ႕ အေစာပိုင္း ဆႏၵျပမႈ ေတြမွာ ေက်ာင္းသား အမ်ားအျပား ပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ရွားပါးသတၱဳပစၥည္း တ႐ုတ္တို႔ကန္႔သတ္မႈ WTO ကိုတိုင္ၾကား
ရွားပါးသတၱဳ တတန္ ရဖို႔၊ ေျမဆီ စတုရန္းေပ သုံးေထာင္ေက်ာ္ ပ်က္စီးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေန ကမၻာ့ ရွားပါး ဓာတ္သတၱဳ ပစၥည္းေတြကို ႏိုင္ငံျခားကို တင္ပို႔တဲ့ေနရာမွာ ကန္႔သတ္ တားျမစ္မႈေတြ လုပ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဉေရာပသမဂၢနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ဟာ WTO ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွာ တိုင္ၾကား ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ ဟာ အခုလို ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္တဲ့ အတြက္ ဒါဟာ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကို ခ်ိဳးေဖါက္ရာ ေရာက္တယ္လို႔ အီးယူ ကုယ္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္နာ မင္းႀကီး ကာရဲယ္ ဒီ ဂုခ္်က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကမၻာတဝန္း ထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႔ အသုံးျပဳသူေတြ အတြက္ ထိခိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ ရွားပါးတဲ့ သတၱဳဓာတ္ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ႂကြယ္ဝတဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းအတြင္း မြန္ဂိုးလီးယား ျပည္နယ္မွာ အဓိက ထြက္ရွိ တာပါ။ ဒီသတၱဳဓာတ္ ၁၇ မ်ိဳးကို အိုင္ဖုန္း နဲ႔ လၽွပ္စစ္ကားလို ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ရာမွာ အသုံးခ်ပါတယ္။
အႏႈတ္ အသိမ္းအယူ အမ်ားဆုံး ကေတာ့ အေမရိကန္ဘက္က ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဒီသတၱဳတင္ပို႔တာကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ကမၻာ့ ေစ်းကြက္မွာ ေစ်းတက္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္လို႔ အေမရိကန္က စြပ္စြဲ ထားပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း ဒီလို ထိန္းခ်ဳပ္တာဟာ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စည္းမ်ဥ္းေတြ နဲ႔ အညီ ထိန္းခ်ဳပ္တာပါ လို႔ တုံ႔ျပန္ ပါတယ္။ အလြန္အကၽြံ တြင္းတူးမႈေတြေၾကာင့္ ပတ္ဝန္း က်င္ ပ်က္စီးရမႈ ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရတာလို႔ လည္း တ႐ုတ္ဘက္က ဆိုပါတယ္။ ဒီ ရွားပါးသတၱဳ တူးေဖာ္ရတာဟာ ခက္ခဲတယ္၊ အဆိပ္ အေတာက္ေတြ ထြက္ရွိၿပီး ေရဒီယို သတၱိႂကြမႈ အႏၲရာယ္ေတာင္ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီသတၱဳ တတန္ရဖို႔ အတြက္ ေျမဆီ စတုရန္းေပ ၃ ဝဝဝ ေက်ာ္ ပ်က္စီးရတယ္လို႔ လည္း ဆိုပါတယ္။ မႏွစ္က သတၱဳ တန္ ၃၉ ဝဝဝ ထုတ္ခဲ့ရာက ေနာက္ကို တႏွစ္ တန္ ၃ဝဝဝဝ ေက်ာ္ထိ ေလၽွာ႔ခ် ထုတ္လုပ္ဖို႔ တ႐ုတ္က စီစဥ္ ေနပါတယ္။
ဒီရွားပါးသတၱဳ ကိစၥဟာ အခုတခါမွ ပထမဆုံး ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ တႏွစ္ေက်ာ္ကလည္း ဂ်ပန္နဲ႔ သံတမန္ေရး အရ အျငင္းပြားၿပီး ပို႔ကုန္ တားျမစ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခု တိုင္ၾကားမႈဟာလည္း အေမရိကန္၊ ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ပူးတြဲ တိုင္ၾကားမႈ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿမန္မာနဲ႔ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေရနယ္နမိတ္ အျငင္းပြားမႈမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကုိ ကုလသမဂၢ ပင္လယ္ျပင္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ တရား႐ုံးက အႏုိင္ေပးလုိက္ၿပီလုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေခ်အတင္ ျဖစ္ေနရတဲ့ ေရပုိင္နက္ကိစၥအေပၚ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံ Hamburg ၿမိဳ႕ တရားခြင္က ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။
သီးသန္႔ စီးပြားေရးဇုန္နယ္ေျမ အပါအဝင္ သူပုိင္၊ ကုိယ္ပုိင္ ေရပုိင္နက္ အျငင္းပြားရာက ကုလသမဂၢ တရား႐ုံးက အဆုံးအျဖတ္ေပးဖုိ႔  ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္္ဘာလထဲမွာေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၂ ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ အက်ဳိးေဆာင္ေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြ တင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေထာက္ခံမဲ ၂၁ မဲ ကန္႔ကြက္မဲ ၁ မဲနဲ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တဲ့ တရား႐ုံးရဲ႕ စီရင္ခ်က္ကုိေတာ့ အယူခံ ျပန္ေလွ်ာက္ခြင့္လည္း မရွိဘူးလုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Dipu Monti က ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္အၿပီးမွာ ေျပာခဲ့တာပါ။
ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔သုိက္ေတြ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ေနၾကတဲ့ ေရပုိင္နက္ ျပႆနာေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ၂ ႏုိင္ငံၾကား တင္းမာမႈေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ပင္လယ္ျပင္ ဥပေဒအရ ကမ္းလြန္ ေရမုိင္ ၁၂ မုိင္ အထိဆုိရင္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံရဲ႕ ေရပုိင္နက္ျဖစ္ၿပီး ကမ္းလြန္ မုိင္ ၂ဝဝ ဆုိရင္ေတာ့ သီးသန္႔ စီးပြားေရးဇုန္နယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိေပမဲ့ အခု အျငင္းပြားေနၾကတဲ့ ေရပုိင္နက္ဟာ ကပ္လ်က္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ၊ အိႏၵိယနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၃ ႏုိင္ငံ ၾကား တည္ရွိေနတာမုိ႔ အေခ်အတင္ ျဖစ္စရာေတြလည္း ႀကံဳခဲ့ရတာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိ႔ၾကား အျငင္းပြားေနတဲ့ အမႈကုိေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕တရားခြင္က ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

အမတ္ေတြစြပ္စဲြခ်က္ အီရန္သမၼတ ပါလီမန္မွာ ေျဖရွင္း
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဥေသွ်ာင္ Ayatollah Ali Khamenei ကုိ အန္တုမႈနဲ႔ တုိင္းျပည္စီးပြားေရးကုိ မကုိင္တြယ္ႏုိင္ဘူးဆုိၿပီး ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြက စြပ္စဲြေနတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က လႊတ္ေတာ္တြင္း ၾကားနာစစ္ေဆးရာမွာ သမၼတ Mahmoud Ahmadinejad ကေတာ့ သူ႔အေပၚ ေဝဖန္မႈေတြကုိ ပယ္ခ်သြားပါတယ္။
အီရန္ႏုိင္ငံမွာ သမၼတတစ္ဦးအေပၚ သူ႔ရဲ႕မူဝါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ထြက္ဆုိဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္က ဆင့္ေခၚတာဟာ ဒါဟာ ပထမဆုံးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကားနာစစ္ေဆးမႈကုိလည္း ႏုိင္ငံပုိင္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွာ တုိက္႐ုိက္ ျပသခဲ့တာပါ။ ဒီႏွစ္ဆန္းပုိင္း လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ အသာရခဲ့ခ်ိန္ကစလုိ႔ သမၼတအေပၚ ေရွး႐ုိးစဲြ ဝါဒီေတြရဲ႕ေဝဖန္ခ်က္ေတြ ႀကီးထြားလာေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ၾကားနာမႈ အတြင္းမွာေတာ့ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျပႆနာ၊ တီဟီရန္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား လုပ္ငန္းအတြက္ အစုိးရက ဘ႑ာေရးအရ ပ့ံပုိးမႈ မေပးတာ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲ ၁၁ ရက္ အလုပ္မလာတာ၊ ေနာက္ပုိင္းမွာ တုိင္းျပည္ ဥေသွ်ာင္ေခါင္းေဆာင္က လက္မခံဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့တဲ့ သမၼတက ေထာက္လွမ္းေရး ဝန္ႀကီးကုိ ရာထူးကျဖဳတ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာေတြကုိ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြက ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကတာပါ။
သမၼတကေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျပႆနာဟာ သူ႔အစုိးရက အစားအေသာက္နဲ႔ ေလာင္စာဆီ အတြက္ စုိက္ထုတ္ကူညီေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကုိ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက ပယ္ဖ်က္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ မဆုိင္ဘူးလုိ႔ ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးဝန္ႀကီးကုိ ရာထူးကမျဖဳတ္ဖုိ႔ အီရန္ဥေသွ်ာင္ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့အေနနဲ႔ အလုပ္ကုိ ၁၁ ရက္ၾကာ မလာတာလုိ႔ စြပ္စဲြေနေပမဲ့ သမၼတကေတာ့ မိတ္ေဆြေတြက အနားယူဖုိ႔ေျပာတဲ့အတြက္ သူ႐ုံးမတက္တာလုိ႔ ေျဖၾကားသြားပါတယ္။

လုပ္ငန္းရွင္ဦးေတဇသားအေပၚ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈ EU ႐ုပ္သိမ္းမည္
By ွဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
ျမန္မာစစ္အစိုးရေဟာင္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္ဆိုတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦးအေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ခရီးသြားလာမႈဆိုင္ရာ  ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ အျမင့္ဆုံး တရား႐ုံးေတာ္က ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါတယ္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဦးေတဇဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရေဟာင္းနဲ႔ အနီးကပ္ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္မႈရွိေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕သားေတာ္စပ္သူ ထင္ရွားတဲ့ စီးပြားေရးသမား ေမာင္ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္ ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ လုံေလာက္တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား မေတြ႔ရဘူးလို႔ ဥေရာပသမဂၢ တရား႐ုံးက အဂၤါေန႔ကထုတ္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
စစ္အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရး မူဝါဒေတြကေန အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းခဲ့တယ္လို႔ ဥေရာပသမဂၢ တာဝန္ရွိသူေတြ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စာရင္းမွာ သူ႔နာမည္ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခံခဲ့ရျပီးတဲ့ေနာက္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က ေမာင္ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက တရား႐ုံးမွာ အမႈဖြင့္ ေလ်ွာက္လဲခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ဖခင္ဦးေတဇရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ေရာ စစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ပါ သူ ဆက္စပ္ပတ္သက္မႈ မရွိပါဘူးလို႔ ေမာင္ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက ျငင္းခ်က္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။  ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ Sanctions ေတြကို ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သူတို႔နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူေတြကို ကန္႔သတ္ခ်မွတ္ဖို႔ တရား႐ုံးက ဆုံးျဖတ္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္ဂိုသူပုန္ေခါင္းေဆာင္ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းတဲ့ ျပစ္မႈထင္ရွား
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
Congo ႏုိင္ငံသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ Thomas Lubanga ဟာ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို စစ္ပြဲေတြကို ပို႔ၿပီး တရားမဲ့ အသံုးျပဳ ခဲ့ေၾကာင္း  ျပစ္မႈထင္ရွားတယ္လို႔  နိုင္ငံတကာ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ တရား႐ုံး (Internatioanl Criminal Court , ICC)  တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တခုအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္္ ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၁၅ နွစ္နဲ႔ေအာက္ ကေလးငယ္ေတြကို အသက္မျပည့္မွန္းသိရက္နဲ႔ Lubanga နဲ႔ သူ႔အေပါင္းပါေတြက စစ္တပ္ထဲ ကို မဝင္မေနရ ဝင္ေရာက္ခိုင္းခဲ့တယ္ဆိုတာ သက္ေသေတြနဲ႔ Video စာတမ္းေတြက အထင္အရွား ေဖာ္ျပထြက္ဆိုခဲ့ ၾကတယ္လို႔ တရားသူႀကီး Adrian Fulford ကေျပာဆိုပါတယ္။
၂ဝဝ၂ နဲ႔ ၂ဝဝ၃ ခုနွစ္ေတြအတြင္း Congo ျပည္တြင္းစစ္ထဲမွာ တိုက္ခိုက္ဖို႔ ကြန္ဂိုမ်ဳိးခ်စ္ တပ္ဖြဲ႔ Union of Congolese Patriots ေခၚ သူ ဦးေဆာင္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အတြက္ Thomas Lubanga ဟာ ကေလးငယ္ေတြကို စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခဲ့တယ္လို႔ တရားသူႀကီးက ေျပာဆိုပါတယ္။ Thomas Lubanga အျပစ္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း တရားသူႀကီးအဖြဲ႔ဝင္ေတြ တညီတညြတ္တည္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္မႈလုပ္ဖို႔ တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တုိက္တြန္း
By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဝမ္က်ားေပါင္က စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ စိတ္ခ်ရေအာင္နဲ႔ လူထုအတြင္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မယ့္ အႏၱရာယ္ ကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔ လာမယ့္ႏွစ္ အနားမယူမီ သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အေလးအနက္ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္အစည္းအေဝး ေနာက္ဆံုးေန႔ ဒီေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၆ ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးပံုစံမ်ိဳး အံုႂကြေပါက္ကြဲလာမယ့္ အႏၱရာယ္ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရး ျပဳေျပာင္းလဲေရးမလုပ္ၾကဘူးဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ ၃ဝ အတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အျမတ္ထြက္ခဲ့တာ ေတြလည္း ဆံုရႈံးႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ၃ နာရီၾကာတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕သာယာဝေျပာမႈကို လူထုအၾကား မွ်တစြာျဖန္႔ေဝဖို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ေငြလဲႏံႈးကို ႏိုင္ငံတကာေစ်းကြက္နဲ႔အညီ ႏႈန္းရွင္ထားခြင့္ျပဳေရးစတဲ့ စီးပြားေရး ျပဳေျပာင္းလဲဖို႔ကိုပါ တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဝမ္က်ားေပါင္က တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားတဦးသတ္ျဖတ္ခံရမႈ စံုစမ္းရန္ တ႐ုတ္ဖိအားေပး
By မသင္းသီရိ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနာက္ေတာင္ပိုင္းက  ယူနယ္နယ္ထဲမွာ ေဒသခံလယ္သမားတဦးကိုတရားမဝင္ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္လာတဲ့  ျမန္မာစစ္သား ၂ ဦးက သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူေပးဖို႔ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာက ၿပီး ခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီ ၁၂ မွာ ျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ဘက္က အေျခအေနေတြကိုိ အေသအခ်ာစံုစမ္းၿပီးမွ အခုလို အေရးယူဖို႔ ေတာင္းဆိုလာတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က မတည္ၿငိမ္မႈေတြဟာ ေဒသတြင္း နယ္စပ္ေတြထိ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရွိလာတာကို သတိေပး ဟန္႔တားလာတာဆိုတဲ့ သံုးသပ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။