ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ပဥၥမ မ႑ိဳင္၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား

by Kyaw Thu Win on Saturday, September 10, 2011 at 10:08am

ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ပစၥဳပန္အခါသမယတြင္ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ဟူေသာစကားရပ္သည္ နာမည္ၾကီးလာပါသည္။ ဂ်ာနယ္တုိ႔မွတဆင့္ၾကားသိရသည္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတၾကီးကၿပည္သူလူထုၾကီးဟာ ပဥၥမမ႑ိဳင္ၿဖစ္ပါတယ္လုိ႔ဆုိ၍ ၿပည္သူတုိ႔၏အေရးပါအရာေရာက္ပုံကုိ ထုတ္ေဖာ္ရာမွအစၿပဳ၍ ပဥၥမမ႑ိဳင္အေၾကာင္း ၿပည္သူတုိ႔ၾကား၀ယ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိလာခဲ့ပါသည္။

            မၾကာမီတစ္ေန႔ေသာအခါ၌ကြ်န္ေတာ္၏မိတ္ေဆြတစ္ဦးသည္ ပဥၥမ မ႑ိဳင္သည္ အၿခားမ႑ိဳင္ေလးခုနဲ႔ ဘယ္လုိဆက္စပ္မႈရွိပါသလဲ၊
ကေလာင္ရွင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ ေဆာင္းပါး ေရးပါဦးလုိ႔ေတာင္းဆုိဖူးပါသည္။ ပဥၥမ မ႑ိုဳင္အေၾကာင္းကုိမေရးမီ သူ႕ေရွ႕ကမ႑ိဳင္ေလးခုအေၾကာင္းကုိ ဦးစြာအစနည္းနည္းေဖာ္ေပးမွ ၿပည့္စုံပါမည္။ တဖန္၄င္းမ႑ိဳင္ေလးခုအနက္ စတုတၳမ႑ိဳင္ဟူ၍ စာနယ္ဇင္းမီဒီယာတုိ႔ကုိကင္းပြန္းတပ္ေနရာေပးလာ၍ စာနယ္ဇင္းတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔အခန္းက႑က လႈပ္ရွားၾကရာတြင္ အေရးပါအရာေရာက္ပါသည္။ ၄င္းစတုတၳမ႑ိဳင္၏ေရွ႔က ေရာက္ေနေသာ မ႑ိဳင္ ၃ ရပ္ကေတာ့ တရားဥပေဒၿပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရးတုိ႔ဘဲၿဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းမ႑ိဳင္ ၃ ရပ္၏အရင္အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းကုိၿပန္သြားေသာ္ ယခင္သက္ဦးဆံပုိင္ဘုရင္စနစ္ ၿပန္ၾကည့္ရပါမည္။

သက္ဦးဆံပုိင္ဘုရင္စနစ္တြင္  ဘုရင္တစ္ပါးသည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာလည္းရွိသည္၊ ဆႏၵရွိကတရားစီရင္ႏုိင္သည္။ ဘုရင္၏ဆႏၵသည္ဥပေဒ၏အထက္တြင္ရွိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္းသက္ဦးဆံပုင္ဘုရင္တစ္ပါးသည္  အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒၿပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရးအာဏာ သုံးခုစလုံးကုိခ်ဳပ္ကုိင္ထားပါသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံမ်ား ေပၚေပါက္ လာေသာအခါ သမၼတ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကသပ္သပ္၊ ဥပေဒၿပဳလြတ္ေတာ္ကသပ္သပ္၊ တရားစီရင္ေရးကသပ္သပ္စီ ၿဖစ္လာပါတယ္။
            တစ္ဖြဲ႔ႏွင့္တစ္ဖြဲ႔ၾသ၀ါဒေပဒၿခင္းမရွိရေပ။ ဥပမာ- အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ သမၼတဘီလ္ကလန္တန္ လက္ထက္ အိမ္ၿဖဴေတာ္အမႈထမ္းမိန္ကေလး ေမာ္နီကာလူ၀င္းစကီးႏွင့္အရႈပ္အရွင္းၿဖစ္ၾကရာ သမၼတ၏အမႈတြဲသည္အေမရိကန္ တရားရုံခ်ဳပ္သုိ႔ေရာက္သည္။ တရားသူၾကီးတုိ႕က သမၼတ၏အမႈကုိ ၾကားနာသည္။ တရားသူၾကီးတုိ႔သည္ သမၼတ၏ ၾသဇားလြမ္းမုိးမႈေအာက္၌မရွိေခ်။ ဒါကုိၾကည့္လွ်င္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိုဳင္၊ ဥပေဒၿပဳမ႑ိဳင္၊ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္တုိ႕သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဟန္ခ်က္ညီညီအၿပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းသြားၾကပါသည္။

            ဤသုိ႔ၿဖင့္မ႑ိဳင္ ၃ ရပ္ကတုိင္းၿပည္တစ္ၿပည္၏ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအင္ဂ်င္ၾကီးကုိ တက္ညီလက္ညီ ေမာင္းႏွင္သြားၾက ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္၄င္းမ႑ိဳင္ ၃ ရပ္ႏွင့္လည္းမၿပည့္စုံေသးဘဲ တုိင္းၿပည္တြင္း အၿဖစ္အပ်က္တုိ႔ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေသာ စာနယ္ဇင္းမီဒီယာတုိ႔၏ အားသည္ႏုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရး က႑၌ ပါ၀င္လာပါသည္။ ယခုတဖန္ၿပည္သူလူထုၾကီးသည္ ပဥၥမ မ႑ိုင္ၿဖစ္ေၾကာင္းေၿပာလာေသာေၾကာင့္ ပဥၥမ မ႑ိုဳင္၏အေရးပါပုံ၊ တာ၀န္ရွိပုံတုိ႔ကုိဆန္းစစ္ေလ့လာရန္အေၾကာင္း ေပၚလာသည္ဟုဆုိႏုိင္ပါသည္။
            အမွန္တကယ္ေတာ့ၿပည္သူေတြက ၿပည္သူ႕လြတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိေရြးခ်ယ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒၿပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရးတုိ႔တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾက၍ ပဥၥမ မ႑ိဳင္သည္ အထက္ပါမ႑ိဳင္ ၃ ရပ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ေပးေသာ အေၿခခံအက်ဆုံးမ႑ိဳင္ဟုဆုိႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ၿပည္သူ တုိ႔သည္ လြတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ အကဲၿဖတ္ရန္တာ၀န္ရွိပါသည္။

            လြတ္ေတာ္ကငါတုိ႔နဲ႔မဆုိင္ဘူး၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြလည္း သူတုိ႔အလုပ္သူတုိ႔လုပ္၊ ငါတုိ႔ၿပည္သူ ေတြကလည္း ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္လုပ္မွ ကုိယ့္ထမင္းကုိယ္စားရမွာဟူေသာ ယူဆခ်က္မ်ိဳးႏွင့္ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ မေနသင့္ေတာ့ပါ။ လြတ္ေတာ္၏သတင္းမ်ား လြတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တုိ႔၏ အလုပ္ လုပ္ပုံတုိ႔ကုိ မ်က္ၿခည္မၿပတ္ေလ့လာ ေ၀ဖန္ပုိင္းၿခားသင့္ပါသည္။ မိမိတုိ႔၏သက္ဆုိင္ရာ လြတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တုိ႔ႏွင့္လည္း မိမိတုိ႔လုိအပ္သလုိ ထိေတြ႔ေနသင့္ပါသည္။
            တဖန္ပဥၥမ မ႑ိဳင္ၿပည္သူမ်ားဆုိရာ၌ အေရအတြက္အားၿဖင့္မ်ားၿပားၾကီးမားက်ယ္ၿပန္႔ပါသည္။ တစ္နည္းအားၿဖင့္ ဆုိေသာ္လူအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စရုိက္အဖုံဖုံၿဖစ္ပါသည္။ ၿပည္သူမ်ားသည္ မိမိတုိ႔အားနညး္ခ်က္ ရွိပါက မိမိတုိ႔ဖာသာမိမိတုိ႔ ၿပဳၿပင္ရမည္ၿဖစ္သည္။ ယေန႔အခါလမ္းေဘးတြင္မကဘဲ ကတၱရာလမ္းမေပၚ တက္၍ေစ်းေရာင္းသည္မွာလည္းၿပည္သူတုိ႔ ပင္ၿဖစ္ရာ စည္ပင္ရဲကဖမ္းလည္း ခဏဘဲၿဖစ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းလမ္းမေပၚေစ်းၿပန္ေရာင္းၿမဲ။ ထုိ႔ေၾကာင့္မိမိတုိ႔အသိၿဖင့္ မိမတုိ႔ၿပဳၿပင္ရမည္ၿဖစ္သည္။ အက်င့္ပ်က္ၿခစားသူ၀န္ထမ္းေတြလည္း မိမိကုိယ္မိမိၿပဳၿပင္ရန္ လုိမည္ၿဖစ္ပါ သည္။ သစ္ခုတ္၍သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးေသာၿပည္သူေတြလည္း မိမိကုိယ္မိမိၿပဳၿပင္ရန္လုိပါမယ္။ ခရီးသည္မ်ားကုိမေခ်မငံဆက္ဆံေသာ ဘတ္စ္ကားစပါယ္ယာမ်ားသည္လည္း ၿပည္သူမ်ားပင္ၿဖစ္ရာ ပဥၥမ မ႑ဳိုင္စပယ္ယာမ်ား မိမိကုိယ္မိမိၿပဳၿပင္ရန္လုိပါမယ္။

            တဖန္စတုတၳမ႑ိဳင္စာနယ္ဇင္းတုိ႔က အၿမင္မေတာ္သည့္ကိစၥမ်ားကုိေရးၾက၊ ေအာ္ၾကဟစ္ၾကလုပ္ရာတြင္ စတုတၳမ႑ိဳင္ကုိ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ၿဖစ္ေသာၿပည္သူတုိ႔ကသတင္းေပး၍သာ ေရးသားႏုိင္ၾကတာၿဖစ္ပါတယ္။ ပဥၥမ မ႑ိဳင္၏အကူ အညီမပါလွ်င္ စတုတၳမ႑ိဳင္သည္လႈပ္ရွား၍မရပါ။ လူထု၏ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ Community Participation ဟုေခၚပါသည္။ Community Participation မရွိလွ်င္ဘာမွလုပ္၍မရပါ။ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ၿဖစ္ေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏အခြင့္အေရးမ်ား ၿပဠာန္းေသာ အခန္းက႑ကုိလည္း ႏုိင္ငံသားတုိ႕သည္မိမိတုိ႔၏အခြင့္အေရး၊ ရပုိင္ခြင့္(Rights)၊  မိမိတုိ႔၏အခန္းက႑ (Role)၊  မိမိတုိ႕၏တာ၀န္ႏွင့္၀တၱရားမ်ား(Duties & Responsibilites) စသည္တုိ႔ကုိသိရွိဖုိ႔လုိအပ္ပါသည္။

            ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံသည္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈေနာက္က်က်န္ခ့ဲတာအားလုံးအသိပင္ၿဖစ္ပါသည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေသာဘ၀မွ ရုန္းထရာတြင္ ၿပည္သူတုိ႔သည္ရွိၿပီးမ႑ိဳင္ၾကီးေလးရပ္ကုိ အားကုိမယ္ဆုိရင္ အားကုိးလုိ႔ရပါသည္။ သုိ႔ေသာ္တကယ္တမ္း အားကုိးရမွာကေတာ့ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ၿဖစ္ေသာ မိမိကုိယ္မိမိအားကုိးရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိးၿပီး ကုိယ့္စိတ္ကူးတည့္ရာေလွ်ာက္လုပ္ေနတာနဲ႔စာရင္ အၿခားမ႑ိဳင္ေလးရပ္နဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီညီပူးေပါင္းၿခင္း Collaboration ဆုိသည္ကအလြန္အေရးၾကီးပါသည္။ သုိ႔မွသာဦးတည္ခ်က္ရွိရွိႏွင့္ ၾကိဳးစားႏုိင္မည္ၿဖစ္ၿပီး စနစ္က်ေသာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ေရာက္ရွိမည္ၿဖစ္ပါသည္။

            သုိ႔ပါ၍ယေန႔ေခတ္အခါသမယသည္ လူတုိင္းႏုိင္ငံေရးကုိစိတ္၀င္စားသင့္ပါသည္။ ဤသုိ႔ဆုိလုိၿခင္းသည္ မၿဖစ္မေနႏုိင္ငံေရးပါတီထူေထာင္ရမယ္လုိ႔ ဆုိလုိၿခင္းမဟုတ္ပါ။ ပဥၥမ မ႑ိဳင္ၾကီး၏ပူေပါင္းပါ၀င္မႈ Community Participation သည္အေရးၾကီးလွပါသည္ဟု ဆုိလုိၿခင္းသာ ၿဖစ္ပါသည္။

(ေဒါက္တာ၀၀္းထြန္း)