03.08.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, August 2, 2012 at 4:08pm 

႐ုရွား သမၼတ ၿဗိတိန္ေရာက္

ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကင္မ႐ြန္းနဲ႔ ႐ုရွားသမၼတ ပူတင္

႐ုရွား သမၼတ ဗလာဒီမီယာ ပူတင္ဟာ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိ ေနၿပီး ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္းနဲ႔ ဆီးရီးယား အေရးကို ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဟာ ၇ ႏွစ္အတြင္း မစၥတာပူတင္အဖို႔ ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္းကလည္း သူတို႔ ႏွစ္ဦး ေတြ႕ဆုံ ၾကတဲ့ အခါမွာ မစၥတာ ပူတင္ကို ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တမ်ိဳးတဖုံ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္႐ြက္ သြားဖို႔ အတြက္ တိုက္တြန္း သြားမယ္လို႔ ေမၽွာ္လင့္ ေနၾကပါတယ္။

ဆီးရီးယား အေရး နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေနာက္ အုပ္စုနဲ႔ ႐ုရွားတို႔ သေဘာမတူႏိုင္ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

ၿဗိတိသၽွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ နံပါတ္ ၁၀ ေဒါင္းနင္းလမ္း ႐ုံးမွာ ေတြ႕ဆုံၾကၿပီး ရင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးဟာ အိုလံပစ္ ၿပိဳင္ပြဲေတြကို လည္း သြားေရာက္ အားေပးၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး မစၥတာပူတင္ ဝါသနာ အပါဆုံး အားကစား ျဖစ္တဲ့ ဂ်ဴဒို ၿပိဳင္ပြဲေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အိႏၵိယ ခရီးစဥ္

ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္

ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ဟာ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံကို တပတ္တာ အလည္ အပတ္ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေရာက္ရွိေနပါတယ္။

ဒီခရီးစဥ္ကို အိႏၵိယ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ဖိတ္ၾကားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လႈိင္ရဲ႕ ပထမဆုံး အိႏၵိယ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏၵိယ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး၊ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ ကာခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္ကို သင္တန္းေပး ေလ့က်င့္ေရး၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြ ေပးေရးကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ သူပုန္တိုက္ဖ်က္ေရး တို႔အတြက္လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၁ ေအာက္တိုဘာလမွာ အိႏၵိယကို သြားေရာက္ခဲ့သလို၊ အိႏၵိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မန္မိုဟန္ဆင္းကလည္း ၂၀၁၂ ေမလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ ဂ်ဴဒိုမယ္ ပြဲဦးထြက္မွာ ႐ႈံးနိမ့္

ပြဲအစ အားမာန္အျပည့္သြင္းလို႔ ေတြ႕ရတဲ့ ေအးေအးေအာင္

မေအးေအးေအာင္ဟာ တ႐ုတ္က ယန္႐ႊီလီ နဲ႔ ၇၈ ကီလိုတန္း ၾသဂုတ္ ၂ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မနက္က ကြာတားအႀကိဳပြဲစဥ္အျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ရာမွာ တ႐ုတ္ ၿပိဳင္ဖက္က အိပြန္း တခ်က္ေကာင္းနည္းနဲ႔ ၾကမ္းျပင္ေပၚဆြဲလွဲၿပီး အႏိုင္ယူသြားခဲ့ပါတယ္။

ပြဲစဥ္အစမွာေတာ့ အျပန္အလွန္ တိုက္စစ္ဆင္ခဲ့ၿပီး မေအးေအးေအာင္က ၿပိဳင္ဖက္ကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆြဲလွဲဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာလဲ ေတြ႕ရပါတယ္။

တေန႔ထဲမွာ ဆက္က်င္းပတဲ့ ကြာတားဖိုင္နယ္ပြဲစဥ္မွာေတာ့ မေအးေအးေအာင္ကို အႏိုင္ယူခဲတဲ့ တ႐ုတ္ဂ်ဴဒိုမယ္လဲ ျပင္သစ္က ၿပိဳင္ဖက္နဲ႔ ေတြ႕ၿပီး ႐ႈံးနိမ့္သြားခဲ့ပါတယ္။

ထိုင္းမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၄ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမွာ ေ႐ႊတံဆိပ္ဆု ရခဲ့တဲ့ ေအးေအးေအာင္ဟာ ျမန္မာအားကစားအဖြဲ႕အတြက္ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္အရွိဆုံး အားကစားမယ္တေယာက္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာအသင္းဟာ အခု အိုလံပစ္မွာ အားကစားသမား ေျခာက္ဦး နဲ႔ အားကစားနည္း ေျခာက္မ်ိဳးမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၿပီး အခုေတာ့ အမ်ိဳးသား မီတာ ၄၀၀ အတြက္ ကိုသက္ေဇာ္၀င္းနဲ႔ မာရသြန္ ေျပးပြဲအတြက္ မနီလာစန္းတို႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ပြဲေတြပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။

အိုလံပစ္ၿပိဳင္ပြဲ ၆ ရက္ေျမာက္ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ မနက္ အထိတ႐ုတ္အသင္းက ေ႐ႊ ၁၇ ခု၊ ေငြ ၉ ခု၊ ေၾကး ၄ ခု စုစုေပါင္း ဆုတံဆိပ္ ၃၀ နဲ႔ ထပ္က ဦးေဆာင္ေနၿပီး၊ အေမရိကန္ ကေတာ့ ေ႐ႊ ၁၃ ေငြ ၈၊ ေၾကး ၉ နဲ႔ ဒုတိယေနရာက လိုက္ေနပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွာ အဲန္ဂ်ီအိုေတြကို အစိုးရတားဆီး

ျမန္မာ ႏိုင္ငံကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံထဲကို ဝင္ေရာက္ လာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြကို ကူညီေနတဲ့ ပရိဟိတ အဲန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕ေတြကို အကူအညီ ေပးေနတာေတြကို ရပ္ဖို႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက ၾကာသပေတးေန႔က အမိန္႔ထုတ္ လိုက္ပါတယ္။

ျပင္သစ္ ဆရာဝန္ေတြရဲ႕ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ား အဖြဲ႕(MSF)၊ ငတ္မြတ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕ (ACF)နဲ႔ ၿဗိတိန္က မြတ္စလင္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ (Muslim Aid UK) ေတြကို ျမန္မာ ႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္စပ္ အနားက ေကာ့က္စ္ ဘဇား နယ္ေျမအတြင္း အကူေပး ေနတာေတြကို ရပ္ခိုင္းလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒသတြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး ဂ်ိဳင္းႏူးလ္ ဘာရီက ေျပာပါတယ္။

သူက ဒီ ပရဟိတ အဖြဲ႕ေတြက အေထာက္အထား ခိုင္လုံစြာ မရွိတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို တရားမဝင္ အကူအညီ ေတြေပးေနတဲ့ အတြက္ ေကာ့က္စ္ ဘဇား နယ္အတြင္းက သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔ အဲန္ဂ်ီအို ဆိုင္ရာ ဗ်ဴ႐ိုက အမိန္႔ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ဒီလို အကူအညီ ေတြေပးေနတဲ့ အတြက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြပိုၿပီး ဝင္လာေအာင္ အားေပးသလို ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။

အဲဒီ အဲန္ဂ်ီအို ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ဝန္ထမ္း တဦးက ဘီဘီစီကို ေျပာၾကား ရာမွာ သူတို႔ အဖြဲ႕အစည္း ေတြအေနနဲ႔ နယ္စပ္မွာ ေဒသခံ ေတြအတြက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ မႈေတြ လုပ္ေနၾကေၾကာင္းနဲ႔ ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ရပ္နား ထားရတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ဒုကၡသည္ ေတြရဲ႕ အေျခအေန ေတြဟာ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ အလြန္ ဆိုး႐ြား ေနတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ အေရးကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ ရဖို႔ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အဲန္ဂ်ီအို အရာရွိ ႀကီးေတြက အစိုးရ တာဝန္ ရွိသူ ေတြနဲ႔ ၫႈိႏႈိင္း ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရရဲ႕ အဆိုအရ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဦးေရ ၃၀၀၀၀ ေလာက္ရွိၿပီး စခန္း အျပင္မွာ သိန္းနဲ႔ ခ်ီၿပီး ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အဓိက႐ုန္း ေတြျဖစ္ ၿပီးေနာက္မွာ ေျပးလာ ၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ကိုေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္က လက္မခံဘဲ ျပန္လႊတ္ခဲ့ ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံဘက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အဓိက႐ုန္း ေတြအတြင္းမွာ လူေပါင္း ၈၀ ထက္မနည္း အသက္ဆုံး႐ႈံး ခဲ့ရပါတယ္။

ဆီးရီးယားမွာ အစာေရစာ လိုအပ္ေန

ဆီးရီးယားမွာ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာ လိုအပ္မႈေတြ ျဖစ္ေန

ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံမွာ လူေပါင္း ၃ သန္းေလာက္ စားနပ္ ရိကၡာ အကူ အညီေတြ လိုအပ္ ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေရး အဖြဲ႕ FAO က ေျပာပါတယ္။

ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံ အတြင္း အဆက္မျပတ္ တိုက္ခိုက္ေနၾကတဲ့ အတြက္ လူေပါင္း ၁ သန္းခြဲ ေက်ာ္ေက်ာ္ ေလာက္ဟာ လာမယ့္ ၃ လနဲ႔ ၆ လေလာက္ ကာလ အတြက္ အေရးေပၚ အကူအညီေတြ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

FAO ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ေက်းလက္ ေဒသေတြမွာ လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ နဂို ျဖစ္ေနၿပီးသား ေဒသတြင္း မိုးေခါင္ ေနတဲ့ ျပႆနာ အျပင္ ေနာက္ထပ္တိုးၿပီး ျဖစ္လာတဲ့ တိုက္ပြဲ ေတြေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမွာ ေရာက္ေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဆီးရီးယားအစိုးရက လူ ၇၀ ေကာ္္ကို သတႅိဳ႔အတိုက္အခံေျပာ

အလက္ပိုၿမိဳ႕မွာလည္း တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနဆဲ

ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒမတ္စကတ္စ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အတြင္းက အတိုက္အခံေတြက အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ စစ္ေသြးႂကြေတြက လူေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ကို အစုလိုက္ အၿပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲ လိုက္ပါတယ္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒမတ္စကတ္စ္ အတြင္းမွာေရာ အႀကီးဆုံး ၿမိဳ႕ႀကီး တၿမိဳ႕ ျဖစ္တဲ့ အလက္ပိုမွာေရာ တိုက္ပြဲေတြ အျပင္းအထန္ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အလက္ပိုၿမိဳ႕မွာ သူပုန္ေတြ ဘက္က အစိုးရရဲ႕ ေလတပ္ စခန္းကို တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ ေနတယ္လို႔လည္း သတင္းေတြ ရရွိပါတယ္။

တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ဆီးရီးယား အမ်ိဳးသား ေကာင္စီက အလက္ပို ၿမိဳ႕မွာ အစိုးရရဲ႕ စစ္ေသြးႂကြ သုံ႔ပန္းေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ သူပုန္ဘက္က ေသနတ္ သမားေတြကို ပစ္တင္ ႐ႈံ႕ခ် လိုက္ပါတယ္။ အင္တာနက္ ေပၚမွာ တင္ထားတဲ့ ဒီသတ္ျဖတ္မႈ ေတြလုပ္ခဲ့တဲ့ ဗီဒီယို သတင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဒါဟာ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳပ္တဲ့ သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အမ်ိဳးသား ေကာင္စီ က အိုဘီဒါ နာဟတ္စ္က ဆီးရီးယား အမ်ိဳးသား ေကာင္စီက ဒီလို ရက္စက္မႈေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႐ႈံ႕ခ်တဲ့ အေၾကာင္း၊ ဒါမ်ိဳးလုပ္ရပ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အရင္ထဲက ဆန္႔က်င္ ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီေနရာမွာ တခု သတိျပဳရမွာက အရင္က ႏွိပ္စက္ခံခဲ့ရသူ ေတြက သူတို႔ကို သတ္ျဖတ္ ႏွိပ္စက္ခဲ့သူ ေတြကို ျပန္ၿပီး လက္စား ေျခတိုက္ခိုက္ ေနၾကတာ ကို ေတြ႕ခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြကို ေျပာသြား ခဲ့ပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြကို မကူညီၾကဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ညြန္ၾကား

ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ  ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့  အဓိက႐ုဏ္းေတြေၾကာင့္  အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာတဲ့  ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ ရပ္ဆိုင္းပစ္ဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြကို ပိတ္ပင္လိုက္တယ္လို႔ MSF  နယ္စည္းမျခား ေဆးပညာရွင္ မ်ားအဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရ  ဒီဒဲရစ္ ဗန္ ဟယ္လ္စီမာ (Diderik Van Halsema) က VOA ကို ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက တားျမစ္စာေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ - ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္က ဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေတြ ေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး  ၃ ခုထဲမွာ MSF တဖြဲ႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

MSF အဖြဲ႔ရဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ ေကာ့ဆက္ဘဇား (Cox’s Bazaar) မွာ ရွိတဲ့ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ အားလံုးကို ရပ္ဆိုင္းေပးဖုိ႔  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္ေတြက စာေပးပို႔ခဲ့တာမို႔  ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး ညွႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔  MSF ကေျပာပါတယ္။

ေနာက္ အဖြဲ႔တဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ မူဆလင္ ေထာက္ပံ့ေရးအဖြဲ႔ ( Muslim Aid UK ) ကို လည္း  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပို္င္ေတြက အခုလို အကူအညီမေပးဖို႔ ပန္ၾကားထားၿပီး ဒီအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အကူအညီေပးမႈေတြဟာ တဘက္ႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံထဲ ပိုမို ၀င္ေရာက္လာေစဖို႔  ဖိတ္ေခၚသလိုျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ပစ္မထားဖို႔  အေမရိကန္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြက ဖိအားေတြ ေပးေနတဲ့ၾကားက  အခုလို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက တားျမစ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာအားကစား သမားေတြ အိုလံပစ္ အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းရ

ျမန္မာ့ အားကစားသမားေတြ နိုင္ငံတကာမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္နိုင္ဖို႔ ပံ့ပိုးမႈေတြ ဒီ့ထက္ လိုအပ္တယ္ လို႔ ျမန္မာ Olympic အသင္းေခါင္းေဆာင္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ အားကစားနဲ႔ ကာယပညာဦးစီးဌာန ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေနာ္ေဒါင္က ေျပာပါတယ္။ လန္ဒန္ Olympic ၿပိဳင္ပြဲမွာ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ Olympic အသင္းရဲ႕ အေျခအေန၊ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္  အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ SEA Game ျပင္ဆင္မႈ အေျခအေနေတြကို VOA က ေမးျမန္းရာမွာ ဦးေနာ္ေဒါင္က ခုလို ေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးထားတဲ့ မစုျမတ္မြန္က တင္ျပပါမယ္။

ၿဗိတိန္နိုင္ငံ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ အႀကိမ္ ၃၀ ေျမာက္ Olympic အားကစားၿပိဳင္ပြဲမွာ ျမန္မာ နိုင္ငံ Olympic အသင္းလည္း ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနပါတယ္။ ေျပးခုန္ပစ္၊ ဂ်ဴဒို၊ ေသနတ္ပစ္၊ ျမားပစ္၊ အေနာက္တိုင္း ေလွေလွာ္စတဲ့ အားကစားနည္းေတြအတြက္ ျမန္မာ Olympic အားကစားသမားေတြ ဝင္ၿပိဳင္ၾကတာမွာ ေသနတ္ပစ္နဲ႔ ျမားပစ္ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာေတာ့ ႐ံႈးနိမ့္သြားခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻတဝန္းက ထိပ္တန္း အားကစားသမား ေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ရတာျဖစ္လို႔ ႐ံႈးရတာျဖစ္ေပမယ့္ ေနာင္အတြက္ အက်ဳိး အျမတ္ေတြ ရခဲ့ပါတယ္လို႔ ျမန္မာ အသင္း ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ အားကစားနဲ႔ ကာယ ပညာ ဦးစီးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဦးေနာ္ေဒါင္က VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္

“ဒါက ကမၻာ့အိုလံပစ္လည္းပဲ ျဖစ္ေတာ့ ႐ႈံးမွာပဲေလ။ လာမယ့္ ၿပိဳင္ပဲြအတြက္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အတြက္ အမ်ားႀကီး အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းေတြ၊ တျခားႏုိင္ငံရဲ႕ ၿပိဳင္ဘက္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့ အတြက္ သူတို႔မွာ ေနာင္လာမယ့္ပဲြက်ရင္ ေရႊတံဆိပ္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အားတက္မိပါတယ္။ ႐ႈံးတယ္ဆိုေတာ့- ဒါက ယွဥ္လုိ႔ မရဘူးေလ။ အာရွမွာေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ယွဥ္ရတာကိုး-ေနာ္။”

ဟုတ္ကဲ့ပါ။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အားကစားသမားေတြေပါ့ေလ- ႏိုင္ငံတကာမွာ ေအာင္ပဲြေတြ ဒီထက္ ရလာဖို႔အတြက္ေကာ ဘယ္လုိ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ထားဖို႔လုိတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါလဲရွင့္။

“အားကစားဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ The men, money, material and moral ေပါ့ေလ။ medical or the medicine ဒီအေပၚမူတည္ၿပီး အဓိက အားကစားသမားေတြ အပိုင္းကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အားကစား နည္း အမ်ဳိးအစား အလုိက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမယ့္ body structure in the sickness ေပါ့ေလ။ ဒါကို တည္ေဆာက္ရပါမယ္။ ဒီဟာ တည္ေဆာက္ၿပီးမွသာလွ်င္ သူ႔ရဲ႕ လိုအပ္တဲ့ skills တို႔၊ technique တို႔ ဒါ သြားရမယ္။ ေနာက္တခုကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ စီမံ ခန္႔ခဲြမႈ အပိုင္းေတြနဲ႔လည္း ဝန္ႀကီးဌာန၊ သူ႔ရဲ႕ အားကစား သမားတေယာက္ ႏုိင္ငံတကာ အိုလံပစ္ၿပိဳင္ပဲြအဆင့္မီမယ့္ ၿပိဳင္ပဲြ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈေတြ၊ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကိုက္ညီေအာင္ လိုအပ္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြလည္း အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းေတြ အျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ ရရွိထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။”

ေျပာခ်င္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံက အားကစားသမားေတြ အတြက္ေပါ့ေလ။ ပံ့ပိုး ေထာက္ပံ့မႈေတြကို ဒိထက္ပိုၿပီး ေတာ့ ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တဲ့ သေဘာပါလား။

“လိုအပ္ပါတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ကမၻာမွာဆိုေတာ့ တပိုင္းေပါ့ေလ။ အာဆီယံမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လာမယ့္ တႏွစ္ခဲြ ေလာက္ပဲ လိုေတာ့တာေပါ့။ ကစားသမားေတြအတြက္ေတာ့ ဒါက သူ ယံုၾကည္မႈ အပိုင္း၊ အထူးသျဖင့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေပါ့- စိတ္တည္ၿငိမ္မႈေလးေတြ၊ စိတ္လႈပ္ရွားမႈေလးေတြ ဒီအပိုင္းလည္း အမ်ားႀကီး ေတြ႔ႀကံဳရပါတယ္။”

ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ SEA Game ေတြကို အိမ္ရွင္ အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အခု လန္ဒန္ Olympic အားကစားၿပိဳင္ပြဲေတြ ကေန ဘယ္လို အေတြ႔အႀကံဳေတြယူၿပီး ျပင္ဆင္နိုင္ပါသလဲဆိုတာကိုလဲ ဦးေနာ္ေဒါင္ကို ေမးပါတယ္။

“သူမ်ား World level ေရာက္ေအာင္ အားကစားသမားေတြက ဘယ္လို အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ ကိုင္ တယ္၊ ဘယ္လို စိတ္ေနသေဘာထားေတြေပါ့ေလ- လိုအပ္တယ္၊ ဘယ္လုိ training ေတြ ယူရမယ္၊ ဘယ္လို ႏိုင္ငံကနည္းျပေတြ ပင့္ဖိတ္ၿပီးေတာ့ တျခားႏုိင္ငံေတြက ေလ့က်င့္ေနတယ္၊ ဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေလးေတြ အသံုးခ်သြားမယ္၊ ဓနနဲ႔ေပါင္းစည္းမယ္ ဆိုလို႔ရွိ ရင္ ေအာင္ျမင္မႈက အိမ္ရွင္ရဲ႕ အားသာခ်က္ အခြင့္အေရး ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေပါင္းစပ္သြားရင္ အေျခအေန လက္ဝယ္ ဖန္တီးခြင့္ေကာင္းေကာင္း ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အား/ကာ ဒုညႊန္ခ်ဳပ္ ဦးေနာ္ေဒါင္ဟာ 2008 ေဘဂ်င္း Olympic အခု ၂၀၁၂ လန္ဒန္ Olympic အားကစား ၿပိဳင္ပြဲေတြကို ျမန္မာ Olympic အသင္းအေနနဲ႔ ကိုယ္စားျပဳရသူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ႏိုင္ငံစံု အားကစားၿပိဳင္ပြဲႀကီး ေတြရဲ႕ ျပင္ဆင္မႈကိုေရာ သူ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။

“သြားခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳအရဆိုရင္ ေနေရး၊ ထုိင္ေရး၊ စားေရး၊ ေသာက္ေရး၊ သြားေရး၊ လာေရးေပါ့၊ လံုၿခံဳေရးက အစ အားလံုး အတူတူနီးပါး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ပင္မအားကစား႐ံုႀကီး တည္ေဆာက္တာကေတာ့ က်ေနာ့္အထင္ေပါ့ေလ- တ႐ုတ္က Bird’s Nest  ကေတာ့ အတြင္းပိုင္း မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းတယ္ခင္ဗ်။ နည္းနည္းထူူးျခားတာက အားကစား႐ံုက လန္ဒန္က ဘာထူးျခားသြားလဲ ဆိုေတာ့ ကိုယ့္ႏုိင္ငံမွာလာ ၾကည့္႐ႈတဲ့ ပရိသတ္ေတြ၊ အားကစား သမားေတြ၊ လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈတဲ့သူေတြ၊ နည္းျပေတြ တေနရာတည္း စုစုစည္း စည္းျဖစ္ ေအာင္ ေပါ့ေလ။ Extra Gym အားကစားနည္း ၇ နည္း ကစားႏုိင္တယ္ခင္ဗ်။ ျပန္႔က်ဲ မေနဘူး။ compact ျဖစ္တယ္။

ဥပမာ အဲဒီမွာပဲ အေလးမ၊ ဂ်ဴဒို၊ ေဘာက္ဆင္၊ table tennis၊ တုိက္ကြမ္ဒို၊ စသျဖင့္ေပါ့ေလ။ တၿပိဳင္တည္း က်င္းပႏိုင္တယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းတယ္၊ အဲဒီ အေဆာက္အဦးက။”

London Olympic ၿပိဳင္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ Olympic အသင္းေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးေနာ္ေဒါင္ျဖစ္ပါတယ္။ အားကစား သမား ၆ ေယာက္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ထဲမွာ ၇၈ ကီလိုဂရမ္ေအာက္ ဂ်ဴဒိုပြဲ အတြက္ မေအးေအးေအာင္၊ ေျပးခုန္ပစ္ မီတာ ၄၀၀ ၿပိဳင္ပြဲအတြက္ ကိုသက္ေဇာ္ဝင္း၊ မာရသြန္အေျပးပြဲအတြက္ မနီလာစန္းတုိ႔ ၿပိဳင္ပြဲဝင္ၾကဖို႔က်န္ပါေသးတယ္။ ကမာၻ႔ Olympic ၿပိဳင္ပြဲအဆင့္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ႐ုန္းကန္ ႀကိဳးစားၾကရ မွာျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေနာ္ေဒါင္က ေျပာပါတယ္ရွင္။

ပူတာအို ဆန္ျပတ္

ကခ်င္ျပည္နယ္ ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ဆန္စပါးျပတ္လပ္ေနတာေၾကာင့္ ဆန္တျပည္ကို က်ပ္ ၄၀၀၀ နဲ႔ေတာင္ ၀ယ္ယူဖို႔ မရိွ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလို ဆန္ျပတ္လပ္တာဟာ တလေက်ာ္ရိွလာေနၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ေတြက အစိုးရက ဆန္ကို ေလယာဥ္နဲ႔ တင္ပို႔ေပးေနေပမဲ့လည္း ေဒသခံေတြအတြက္ ၀ယ္ယူဖုိ႔ အခက္အခဲေတြ ရိွေနဆဲျဖစ္ပါတယ္္။ ဆန္ျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ ေဒသခံေတြဟာ ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ေနၾကရ သလို သက္ႀကီးရြယ္အို တခ်ဳိ႕ အသက္ဆံုးရတာေတြလည္း ရိွေနတယ္ လုိ႔ ေဒသခံတေယာက္က ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းကိုေတာ့ ထုိင္းအေျခစိုက္ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။

ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဆန္ျပတ္လပ္တာဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က စပါးအထြက္ နည္းတာနဲ႔ ဒီႏွစ္ မုိးတြင္းမွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲတာေၾကာင့္ အဓိက ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆန္ျပတ္လပ္တာဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ေလာက္က စတင္ခဲ့ၿပီး အေျခအေနပိုဆုိးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ ပူတာအိုမွာ ဆန္ျပတ္လပ္တာေၾကာင့္ ဆန္ေစ်း ႏွစ္ဆေလာက္ တက္သြားတဲ့ အေျခအေနကို ၿမိဳ႕ခံတေယာက္ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီႏွစ္ကေတာ့ ေစ်းႀကီးတာေပါ့ဗ်ာ။ ၂ ခြက္ တေထာင္ႏႈန္းနဲ႔ အခုခ်ိန္ကေတာ့ ၀ယ္ၾကတယ္။ ႏွစ္ခြက္ ဆိုတာ ႏို႔ဆီခြက္ေပါ့။ ႏို႔ဆီခြက္ ၂ ခြက္ကို တေထာင္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ၄ ခြက္ တေထာင္။ ၅ ခြက္ တေထာင္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့  ဒီလအတြင္းမွာေတာ့ ၂ ေထာင္ဖုိးက ၅ ခြက္ပဲ ရတယ္။”

ျမန္မာျပည္က အျခားေဒသေတြမွာေတာ့ သာမန္ အလတ္စား ဆန္တျပည္ဟာ က်ပ္ေငြ တေထာင္ ၀န္းက်င္ ေလာက္ပဲ ရိွတာျဖစ္ပါတယ္။

ပူတာအိုၿမိဳ႕နယ္မွာ ဆန္စပါးျပတ္လပ္ေနတာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၂၃ ရက္ေန႔က စၿပီး အစုိးရ စစ္တပ္ က ေဒသခံ ျပည္သူေတြနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြအတြက္ ဆန္အိတ္ ၇၀၀ ေက်ာ္ စားသံုးဆီ ၄ ေပပါနဲ႔ အျခား ေထာက္ပံ့ေရး ပစည္း ေတြကို ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒီလုိ ဆန္ျပတ္လပ္တာဟာ  ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA က ဖုန္အင္ခ တံတားကို မိုင္းခဲြဖ်က္ဆီးလို႔ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္း ျပတ္ေတာက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း  ႏိုင္င္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါ တယ္။

ဒီရက္ပိုင္းေတြ အတြင္းမွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖံြၿဖိဳးေရးပါတီက ေဒသခံ ျပည္သူေတြကို ဆန္ျဖန္႔ေ၀ ေပးေနတယ္လို႔ ၿမိဳ႕ခံအမ်ိဳးသမီးတေယာက္က ေျပာပါတယ္။

“ဒီမွာ ဆန္ေစ်းေတာ့ အရမ္းBကီးတယ္။ ၀ယ္လို႔ေတာင္ မရဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္က ႀကံ့ခိုင္ေရးေတြ က ၄ ခြက္ကို ၅၀၀ နဲ႔ ေရာင္းေပးေနတာ ၂ ရက္ေလာက္ရိွၿပီ၊ ၀ယ္လုိ႔ေတာင္ မရဘူး။”

ဒီလို ဆန္ျပတ္လပ္ေနတာေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ ေက်းရြာေတြမွာ ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ေနၾကရသလုိ တခ်ဳိ႕ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ ေသဆံုးတာလည္း ရိွေနတယ္လို႔ အျခား ေဒသခံတေယာက္က ေျပာပါတယ္။

“ျပည္သူေတြကေတာ့ ဆန္ တခြက္၊ ႏွစ္ခြက္ေလး ရတဲ့ဟာေလးနဲ႔ အသီးအႏွံေတြေပါ့။ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ေတြနဲ႔ ဆန္ျပဳတ္စားတာရိွတယ္။ တခ်ဳိ႕ ေနရာေတြမွာဆုိရင္ အဲလုိ စားဖုိ႔ မရိွတာနဲ႔ အသက္ႀကီးတဲ့ အဖုိးႀကီးေတြ၊ အဖြားႀကီးေတြ က်န္းမာေရးထိခိုက္ၿပီးေတာ့ အသက္ဆံုးသြားတဲ့ လူေတြလည္း ရိွတယ္။ ေက်းရြာေတြမွာ ေပါ့ေနာ။ တခ်ဳိ႕ ေနရာမွာဆုိရင္ စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔ မရိွတာနဲ႔ အရမ္းကို ခက္ခဲလို႔ ရိွတဲ့ႏြားေလးေတြ၊ လယ္ယာေတြ ေရာင္းၿပီးမွ ေမွာ္ထဲ တခါတည္း မိသားစုလံုး ေျပာင္းသြားတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။”

ေက်းရြာတခ်ဳိ႕မွာ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ေသဆံုးရတာ၊ မိသားစုလုိက ္တျခားေဒသကို ေျပာင္းေရႊ႕ သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ရယူဖုိ႔  ပူတာအို အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုးကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမဲ့ ဆက္သြယ္ မရခဲ့ပါဘူး။ ပူတာအိုၿမိဳ႕မွာ ဆန္ျပတ္လပ္ၿပီး ေစ်းတက္ေနသလို အျခား အေျခခံ စားသံုးကုန္ပစည္းေတြျဖစ္တဲ့ ဆီ၊ ဆား၊ ၾကက္သြန္ စတာေတြလည္း ေစ်းတက္ေနပါတယ္။