Facebook ၏ စစ္ထုိးျခင္းအႏုပညာ

by Moenge Aung on Sunday, March 11, 2012 at 12:00pm ·

 

By Net Guide Journal Originally posted 01/03/2012 12:21PM
လူေတြ ခ်စ္ၾကတာက သူတို႔၏ ဆဲလ္ဖုန္း ျဖစ္သည္။  Facebook  က ယခုထိေတာ့ ဆဲလ္ဖုန္းကို သိပ္ခ်စ္လို႔ မရေသးေပ။ ၿပီးခဲ့ေသာ သီတင္းပတ္ (၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၃၀ ရက္မွ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္) က  Facebook က ရွယ္ယာမ်ား ထုတ္ေရာင္းဖို႔  တင္ျပလိုက္သည္။ ထုိအခါ ကုမၸဏီက ထုတ္ေဖာ္ ျပသလိုက္သည့္ ကိန္းဂဏန္းေတြက စိတ္ဝင္စားစရာပင္။ သူ၏ အဖြဲ႕ဝင္အင္အား ၈၄၅ သန္း၏ ထက္ဝက္ေက်ာ္က မုိဘုိင္းဖုန္းမွ တစ္ဆင့္  Facebook သို႔ ဝင္ေရာက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ အသံုးျပဳသူမ်ားထံမွ ဝင္ေငြရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဖို႔ကလည္း  Facebook အတြက္ လမ္းဘယ္မျမင္ ျဖစ္ေနသည္။
မိုဘိုင္းကြန္ပ်ဴတာ တစ္ေခတ္သို႔ အရွိန္ျပင္းျပင္း ခ်ီတက္ေနသည့္ ကမ႓ာႀကီးတြင္ ထိုျပႆနာက စီလီကြန္ေတာင္ၾကား အလင္းလက္ဆံုး ၾကယ္ပြင့္အတြက္ ေခါင္းကိုက္ ေနရသည့္ ကိစၥပင္။

ေလာေလာဆယ္တြင္ Facebook အဖြဲ႕ဝင္ခပ္မ်ားမ်ား ေနထုိင္ၾကသည့္ တုိင္းျပည္မ်ားက ခ်ီလီ၊ တူရကီ၊ ဗင္နီဇြဲလားႏွင့္ ဘရာဇီးကဲ့သို႔ တိုင္းျပည္မ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုေဒသမ်ားမွ လူေတြက ဆဲလ္ဖုန္းျဖင့္ အင္တာနက္ သံုးၾကတာမ်ားသည္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ ဝက္ဘ္ဆုိက္၏ ေအာင္ျမင္မႈကုိ မိုဘုိင္းပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ရေအာင္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ Facebook  တစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ေပ။ မိုဘိုင္းပစၥည္းမ်ားတြင္ ဖန္သားျပင္က ေသးငယ္သလို ဖန္သားျပင္ကေလးေပၚမွ ႐ႈပ္ပြေနတာ၊ စာမ်က္ႏွာ အတက္ေႏွးေကြးတာေတြက စိတ္မရွည္ခ်င္စရာ ေကာင္းသည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ ေအာင္ျမင္မႈကို မုိဘိုင္းပစၥည္းမ်ားႏွင့္  ရေအာင္လုပ္သည့္ဒုကၡကို ရွာေနၾကသူ ကုမၸဏီမ်ားတြင္ သတင္းထုတ္ေဝသူ ကုမၸဏီမ်ား၊ အင္တာနက္ေရဒီယုိ ဝန္ေဆာင္မႈကုမၸဏီ  Pandora တို႔လို ကုမၸဏီစံု ပါဝင္ေနၿပီး ထိုဒုကၡက ဒီထက္မက က်ယ္ျပန္႔လာဖို႔လည္း ရွိေနသည္။


၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ကမ႓ာေပၚတြင္ စမတ္ဖုန္း ေရာင္းရတာက တစ္ေယာက္သံုး   ကြန္ပ်ဴတာ ေရာင္းရတာထက္ မ်ားတာ ေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုကိစၥက Facebook အတြက္ သူမ်ားတကာထက္ ပိုအေရးႀကီးသည္။ Facebook က လူေတြ အ႐ူးအမူး ႀကိဳက္ၾကသည္သာမက အနာဂတ္ ေခတ္ေရွ႕ေျပး ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္ေနေသးသည္။ ဆက္ဆံေရးဗဟုိခ်က္၊ သတင္းအခ်က္အလက္ လမ္းေၾကာင္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္  ပလက္ေဖါင္း၊ ထုတ္ေဝသူ စသည္တို႔ အျဖစ္လည္း ေျပာလို႔ ရေသးသည္။ ထိုကိစၥကို သူမွ မစဥ္းစားလွ်င္ ဘယ္သူက စဥ္းစားမွာလဲ။

“အဲဒါက သူတုိ႔ေတြရဲ႕ မဟာအားနည္းခ်က္ႀကီးပဲ။ မိုဘုိင္းပစၥည္းေတြႏွင့္ ဆုိရွယ္မီဒီယာကို သံုးစြဲရတာ မ်ားလာၿပီ။ ဒီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ရရွိမယ့္ ဝင္ေငြရလမ္းေဖၚဖို႔ အစီအစဥ္ မရွိေသးဘူး။ Facebook  က ခုထိ မစဥ္းစားေသးဘူးေလ” ဟု  Altimeter Group အတိုင္ပင္ခံတစ္ဦးက ေျပာသည္။ Altimeter Group သည္ ကုမၸဏီမ်ားကို နည္းပညာသံုးစြဲပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ အႀကံေပးေနေသာ ကုမၸဏီျဖစ္သည္။ Facebook က ရွယ္ယာထုတ္ ေရာင္းခ်ပြဲမတုိင္မီ တစ္စံုတစ္ရာ မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ျငင္းဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ စုိးရိမ္ပူပန္မႈကိုေတာ့ ျပရွာသည္။ မၾကာမီကာလတြင္ Facebook ကိုသံုးစြဲေသာ မုိဘိုင္းသံုးစြဲသူ အေရအတြက္က သူ၏ လစဥ္သံုးစြဲသူ တိုးတက္ႏႈန္းထက္မက တုိးတက္လာမွာကိုလည္း ေျပာထားသည္။ အကယ္၍  Facebook လူႀကီးမ်ားက မိုဘိုင္းပလက္ေဖါင္း သံုးစြဲျခင္းမွ အျမတ္ေငြရရွိေရးကို မေဆာင္ရြက္ခဲ့လွ်င္ ကုမၸဏီ၏ဝင္ေငြႏွင့္ ဘ႑ာေရးရလဒ္မ်ားကုိ ထိခုိက္ေတာ့မွာ အမွန္ပင္။

ေလာေလာဆယ္မွာ ေၾကာ္ျငာဝင္ေငြ တစ္ေထာႀကီးက စားရမွာလည္း သဲတရွပ္ရွပ္၊ ပစ္လိုက္ရမွာလည္း အဆီႏွင့္တဝင္းဝင္း ျဖစ္ေနသည္။ Facebook  က သူ၏ ဝင္ေငြအမ်ားစုကို ေၾကာ္ျငာကုမၸဏီမ်ားအား သူ၏ ဝက္ဘ္ဆုိက္ေပၚမွ ေၾကာ္ျငာေနရာမ်ား ေရာင္းခ်ရာမွ ရရွိျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ယခုႏွစ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း မုိဘိုင္းေၾကာ္ျငာမ်ားအတြက္ ေဒၚလာ ၂ ဒႆမ ၆ ဘီလ်ံ သံုးစဲြမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ထိုကိန္းဂဏန္းက ေဒၚလာ ၁ ဒႆမ ၄၅ ဘီလ်ံဖိုးသာ ရွိသျဖင့္ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးတက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဒါကလည္း ေဒၚလာ ၃၉ ဒႆမ ၅ ဘီလ်ံဖိုး ရွိလာႏိုင္သည့္ အြန္လုိင္းေၾကာ္ျငာ ေစ်းကြက္အတြက္ အစြန္းထြက္ေလာက္ပင္ မရွိေသးေပ။

Facebook ၏ ၿပိဳင္ဘက္တစ္ဦး ျဖစ္သည့္ Google က မႏွစ္က မိုဘိုင္းေၾကာ္ျငာ ေစ်းကြက္တြင္ ေဒၚလာ ၇၅၀ သန္းခန္႔ ရရွိကာ ဗိုလ္စြဲထားသည္။ Apple   က ေဒၚလာ ၉၀ သန္းႏွင့္ ဒုတိယလိုက္သည္။ ဒါေတာင္ မုိဘုိင္းေၾကာ္ျငာ ေစ်းကြက္က သိပ္မဟုတ္ေသး။ “အြန္လိုင္းပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝမႈႏွင့္ တီဗီေၾကာ္ျငာေတြႏွင့္ ယွဥ္ရင္ ဘယ္ေလာက္မွ ဖြံ႕ၿဖိဳးေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ တျခား ေၾကာ္ျငာ ပံုစံေတြေၾကာင့္ တက္ခ်င္သေလာက္ တက္မရဘဲ ရွိေနေသးတယ္” ဟု  eMarketer  သံုးသပ္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။  eMarketer သည္ မိုဘိုင္းေၾကာ္ျငာ ေစ်းကြက္ကုိ ေလ့လာေနေသာကုမၸဏီ ျဖစ္သည္။ မုိဘုိင္းေၾကာ္ျငာ၏ လက္ငင္းျပႆနာႀကီးတစ္ခုမွာ သူတုိ႔ လက္ရွိအေျခအေနအေၾကာင္း လႊင့္တင္ရန္ (သုိ႔မဟုတ္) ဝက္ဘ္ဆုိက္လိပ္စာ ရွာေဖြရန္ စိတ္ေလာေနစဥ္ အလုိက္မသိ အားမနာေသာ ေၾကာ္ျငာမ်ားကို လူေတြက စိတ္မဝင္စားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ အင္တာနက္သံုးစြဲသူမ်ားက အြန္လိုင္းေၾကာ္ျငာမ်ာကုိ ကလစ္ႏွိပ္ကာ ဖြင့္ၾကည့္ႏုိင္ေျခသည္ မိုဘိုင္းပစၥည္းမ်ားႏွင့္ သံုးစဲြသူမ်ားက ဖြင့္ၾကည့္ႏုိင္ေျခ၏ ၈ ဆ ရွိသည္ဟု eMarketer   သံုးသပ္သူက ေျပာသည္။ “စားပြဲတငကြန္ပ်ဴတာေတြႏွင့္ ေၾကာ္ျငာေတြ ၾကည့္လာတာ ၁၅ ႏွစ္ ရွိေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ႐ုိးေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ စမတ္္ဖုန္း ဖန္သားျပင္ ေသးေသးကေလးမွာ ၾကည့္ရတာက တစ္မ်ိဳး စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းသဗ်။ အဲဒီမွာ ေၾကာ္ျငာက အေရအတြက္အားျဖင့္ နည္းတယ္ ဆိုေပမယ့္ လူေတြက ပိုသတိထားမိၾကတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။ အမွန္ေတာ့ မုိဘိုင္းေစ်းကြက္တင္ျခင္း ဆင့္ကဲ့ျဖစ္စဥ္က ေစာေစာပိုင္းမွာသာ ရွိေသးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္မက်ေသးသျဖင့္ Facebook က တမင္တကာ အခ်ိန္ေစာင့္ေနတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္သည္။ သူ၏  မုိဘုိင္းဝက္ဘ္ဆုိက္ႏွင့္ အက္ပလီေကးရွင္းမ်ားသို႔ လူဝင္မ်ားေအာင္လုပ္ေရးက ပထမျဖစ္ေနသည္ဟု  သံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာသည္။

ယခင္ကလည္း အသံုးျပဳသူအသစ္မ်ားကို ဟန္႔လိုက္သလုိ မျဖစ္ေအာင္ သူ၏႐ိုး႐ိုးဝက္ဘ္ဆုိက္မွာ Facebook  က ေၾကာ္ျငာ အဝင္မခံဘဲ ထားခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ Facebook ၏ အေျခအေနက ေၾကာ္ျငာဝင္ေငြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထီေပါက္ၿပီး ထီလက္မွတ္ ေပ်ာက္ေနသလုိ ျဖစ္ေနသည္။ ကုမၸဏီကသာ သူတို႔ ဝင္ေရာက္တတ္သည့္ ေနရာမ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေၾကာ္ျငာမ်ား၊ ကူပြန္မ်ားႏွင့္ လူေတြကို ေၾကာ္ျငာလိုက္ပါက မုိဘိုင္းေၾကာ္ျငာမ်ားက အျမတ္အစြန္းကို သဲ့ယူသလို ရွာေပးမွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ Facebook  က Places  ကို အသံုးျပဳၿပီး ထုိနယ္ပယ္သို႔ တျဖည္းျဖည္း ဝင္လာေနသည္။   Places သည္ သူတို႔ဘယ္မွာ ေရာက္ရွိေနသည္ ဆုိတာကုိ  သူတုိ႔ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ သတင္းဖလွယ္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ ျဖစ္သည္။

ထိုဝန္ေဆာင္မႈႏွင့္ အျခား ေရာက္ရွိေနရာျပ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား Location services  ေၾကာင့္ ေဒသခံ ေၾကာ္ျငာရွင္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္လာေတာ့မွာ ျဖစ္သည္။ ေၾကာ္ျငာၿပီးလွ်င္ Zynga ကဲ့သုိ႔ လုပ္ငန္းလက္တြဲ လုပ္ကုိင္သူမ်ားထံမွရသည့္ ေငြေၾကးက Facebook ၏ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ဝင္ေငြရလမ္း ျဖစ္သည္။ Zynga သည္ Facebook တြင္ ဂိမ္းမ်ား၊ အျခား အက္ပလီေကးရွင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ကုမၸဏီ ျဖစ္သည္။ ထုိအက္ပလီေကးရွင္း ထုတ္လုပ္သူ ကုမၸဏီမ်ားက Facebook ၏ ေငြေပးေခ်ေရးစနစ္မွ တစ္ဆင့္ သူတုိ႔ အက္ပလီေကးရွင္းမ်ားကို ေရာင္းခ်ပါက Facebook  က ဝင္ေငြရသည္။  ယမန္ႏွစ္က Zynga တစ္ခုတည္း ေရာင္းခ်ရမႈမ်ားမွ ရရွိလိုက္သည့္ ဝင္ေငြကပင္ Facebook ဝင္ေငြ စုစုေပါင္း၏ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ် ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ iPhones ႏွင့္ iPads ေပၚတြင္ ေရာင္းခ်သည့္ကိစၥမ်ား အတြက္မူ Facebook  က Apple  ႏွင့္ ေျဖရွင္းမွျဖစ္မည့္ ျပႆနာ ေပၚေနသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ Apple က ထုိေရာင္းခ်မႈမ်ားထဲမွ   သူ၏ရွယ္ယာကုိ ထုတ္ယူေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ Zynga ၏ ဂိမ္းမ်ားက iPhones ႏွင့္ iPads တို႔၏ အက္ပလီေကးရွင္းမ်ား ျဖစ္လာဖို႔ Facebook မွတစ္ဆင့္ သြားရသည္ဆုိလွ်င္ ထုိရွယ္ယာကို Apple ႏွင့္ Facebook ခြဲယူသင့္ၾကသည္။

Apple က အက္ပလီေကးရွင္း ထုတ္လုပ္သူမ်ားထံမွ သူတုိ႔ဝင္ေငြ၏ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ရွယ္ယာအျဖစ္ ယူထားသည္။ Google ကေတာ့ သူ၏ Android ေဆာ့ဖ္ဝဲသံုး နည္းပညာပစၥည္းမ်ားအတြက္ အလားတူ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား သတ္မွတ္ထားျခင္း မရွိ။ သို႔ေသာ္ Google ႏွင့္ Facebook တို႔ ႏွစ္ဦး၏ ဆုိရွယ္ကြန္ရက္ၿပိဳင္ပြဲ အရွိန္တက္လာေနသျဖင့္ Facebook က သူျဖစ္ခ်င္တုိင္း ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ သိပ္မလြယ္ေပ။ Facebook ၏ အနာဂတ္အတြက္ မိုဘိုင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားက မည္မွ် အခရာက်ေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ေနရစဥ္မွာ Facebook က iPad အတြက္ အက္ပလီေကးရွင္းတစ္ခု ထုတ္ဖို႔ကိစၥမွာ အခ်ိန္ဆြဲေနတာ ေတြ႕ရသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း Facebook  ကုမၸဏီ၏ iPhone အက္ပလီေကးရွင္းမ်ားက ေႏွးေကြးတာ၊ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ား ဒုကၡေပးေနတာေတြေၾကာင့္ ေဝဖန္ေနၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Facebook က သူ၏ မိုဘုိင္း အက္ပလီေကးရွင္းမ်ားကို တမင္တကာ ညံ့ဖ်င္းေအာင္ လုပ္ထားတာလား ေျပာစရာ ျဖစ္ေနသည္။

အသံုးျပဳသူမ်ားက Facebook သုိ႔ အက္ပလီေကးရွင္းတစ္ခုမွ တစ္ဆင့္မဝင္ဘဲ မုိဘုိင္းအင္တာနက္ ဘေရာက္ဇာတစ္ခုမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့လွ်င္ Facebook က Apple ကို သူ၏ ဂိတ္တံခါးျဖတ္ခ ေပးစရာ မလိုေတာ့ၿပီ။ “အဲဒါက စစ္ထိုးျခင္း အႏုပညာပဲ။ အက္ပလီေကးရွင္း တစ္ခုက အသံုးျပဳသူေတြကို စိတ္ညစ္ေအာင္လုပ္ရင္ Facebook  ဝက္ဘ္ဆုိက္ရဲ႕ အင္တာနက္ဘေရာက္ဇာကုိ သြားကုန္ၾကမွာေပါ့။ ဒါဆုိ Facebook အတြက္ လက္ခေမာင္းခတ္ဖ႔ိုပဲ။ Apple  အေပၚကုိ အသာစီးရသြားၿပီေလ”ဟု စီလီကြန္ေတာင္ၾကား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတစ္ဦးက  ေျပာသည္။


ေစာလ်
Ref: Facebook's Mobility Challenge by JENNA WORTHAM