ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ (၁၉၄၈ မွ ၁၉၈၈) (အခန္း- ၃)
|
2:31 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
အခန္း (၃) လြတ္လပ္ေရးအၾကိဳကာလ (၁၉၄၅ - ၄၈)
ႏုိင္ငံတကာေနာက္ခံကား
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္လက္နက္ခ်ရာမွ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး
တရား၀င္ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ပါသည္။ ဤစစ္ပြဲႀကီးတြင္ ဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္အဖြဲ႕
(အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဆိုဗီယက္၊ ႐ုရွား)တို႔အႏိုင္ရၿပီး ဖက္ဆစ္၀င္႐ိုးတန္းသံုးႏိုင္ငံ
(ဂ်ာမနီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္)တုိ႔႐ႈံးနိမ့္သြားခဲ့သည္။ ဆုိရလွ်င္ ဒီမုိကေရစီက ဖက္ဆစ္၀ါဒအေပၚ
အႏိုင္ရလိုက္သည့္သေဘာျဖစ္ပါသည္။ ဤေအာင္ပြဲအေပၚအေျခခံ၍ စစ္ၿပီးေခတ္
တူ႐ူခ်က္သံုးရပ္ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
ဤသည္တုိ႔မွာ-
၁။ ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္း (DECOLONIZATION)
အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္စေသာ ကမၻာ့ထိပ္တန္းအဆင့္ ကိုလိုနီပိုင္ရွင္ႏုိင္ငံႀကီးမ်ားမွာ
စစ္ပြဲတြင္အႏိုင္ရခဲ့သည္ဆုိေသာ္ျငား သိသိသာသာ အင္အားခ်ည့္နဲ႔သြားခဲ့သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈျဖင့္သာ အသက္ဆက္ရွင္သန္ေနရေသာ
ဒုတိယအဆင့္ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္သို႔ ေလွ်ာက်သြားခဲ့ရသည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် ယခင္ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားကို
ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္စြမ္းမရွိေတာ့ဘဲ ၎င္းတုိ႔လက္ေအာက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို
လြတ္လပ္ေရးေပးလုိက္ရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ကိုပင္ ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္းဟု
ဆုိလိုရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ေအာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
၂။ ဒီမုိကရက္တိုက္ေဇးရွင္းဒုတိယလႈိင္း (DEMOCRATIZATION SECOND WAVE)
စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ စစ္႐ႈံးဂ်ာမနီႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔ဒီမုိကေရစီစည္း၀ိုင္းထဲသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသလုိ
လြတ္လပ္ခါစ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေရးစနစ္သို႔
ဦးတည္လာႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပါေမာကၡ ဆမ္မ်ဳရယ္လ္ဖီးဟန္တင္တန္က
ဤျဖစ္စဥ္ကို ဒီမုိကရက္တုိက္ေဇးရွင္း ဒုတိယလႈိင္းဟုသတ္မွတ္ပါသည္။ (ပထမလႈိင္းမွာ
ဥေရာပႏွင့္ အေမရိကတုိ႔တြင္ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းႏွင့္ ၂၀ ရာစုအေစာပိုင္းအတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ
ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုဆုိလိုသည္။) အဆုိပါဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္းဒုတိယလႈိင္းတြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း အက်ဳံး၀င္သည္။
၃။ ကြန္ၿမဴနစ္၀ါဒၾသဇာၾကီးလာၿခင္း (THE RISE COMMUNISM)
ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္မီက ကမၻာေပၚတြင္ဆုိရွယ္လစ္ႏုိင္ငံဆုိ၍ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတစ္ခုတည္းသာ
ထီးထီးႀကီးရွိခဲ့ေသာ္လည္း စစ္ၿပီးေခတ္တြင္မူ ဆုိရွယ္လစ္ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေပၚထြက္လာသည္။
အေရွ႕ဥေရာပတစ္ခုလံုး ဆုိရွယ္လစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ၾသဇာစက္၀န္းထဲေရာက္သြားၿပီး အာရွမွာဆုိလွ်င္လည္း
တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံေပၚထြက္လာသည္။ ထိုမွ်မက လြတ္လပ္ခါစဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕တြင္လည္း
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား သို႔မဟုတ္ လက္၀ဲပါတီမ်ားအာဏာရလာၾကသည္။ (ဥပမာ-ေျမာက္ကိုရီးယား၊
ေျမာက္ဗီယက္နမ္ စသျဖင့္) ေျပာရလွ်င္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဘက္သို႔ ဦးတည္လွည့္ေျပာင္းခဲ့ၾကေသာ
လြတ္လပ္ခါစႏိုင္ငံမ်ားမွာပင္ ကြန္ျမဴနစ္တုိ႔၏ၾသဇာမွာ အေတာ္အတန္ႀကီးမားခဲ့သည္ဟုဆုိရပါလိမ့္မည္။
အထူးသျဖင့္ ထုိေခတ္ႏိုင္ငံတကာကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈအတြင္း အထူးေရပန္းစားခဲ့သည့္ အယူအဆႏွစ္ရပ္မွာ
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေပၚ ႀကီးႀကီးမားမားသက္ေရာက္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အၿပိဳင္ဆုိသလို
ေပၚထြက္လာခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ျပႆနာမွာ အဆုိပါအယူအဆႏွစ္ရပ္ႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္
ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ “ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ”ႏွင့္ ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ (BROWDERISM)
အေမရိကန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး “အားလ္ဘေရာက္ဒါ”က စတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ
အယူအဆျဖစ္၍ “ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ”ဟုအမည္တြင္ျခင္းျဖစ္သည္။ တရား၀င္အမည္မွာ
“ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာကူးေျပာင္းေရးသေဘာတရား” (THEORY OF PEACEFUL
DEVELOPMENT TO SOCIALISM) ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤအယူအဆ၏အလုိအရ “စစ္ၿပီးေခတ္တြင္
လြတ္လပ္ၿပီးတန္းတူ ညီမွ်ေသာႏုိင္ငံမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ အခင္းအက်င္းသစ္
ထြက္ေပၚလာလိမ့္မည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံႀကီးမ်ားရွိ အရင္းရွင္စနစ္မွာလည္း ပုိမုိရင့္က်က္လာၿပီး
ဥပေဒတြင္း ဒီမုိကေရစီစက္၀ုိင္းပိုက်ယ္လာလိမ့္မည္။ ဤအေျခအေနသစ္တြင္ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္သို႔
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာကူးေျပာင္းႏိုင္သလို ယခင္ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားအေနႏွင့္လည္း သက္ဆုိင္ရာ
ကိုလိုနီပိုင္ရွင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးအရယူႏိုင္စရာရွိလိမ့္မည္” ဆုိေသာ
သေဘာမ်ဳိးျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ၿပီးေခတ္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္
“ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖစ္ေပၚေရးအလားအလာမ်ား”အေသအခ်ာရွိလိမ့္မည္ဟု ဘေရာက္ဒါက
အခိုင္အမာဆုိပါသည္။ ဤအယူအဆမွာ စစ္ႀကီးမတိုင္မီကပင္ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး
အေမရိကမွ အဂၤလန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ထိုမွ အိႏ္ၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီတုိ႔သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း အိႏ္ၵိယပါတီမွတစ္ဆင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာလက္၀ဲသမားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္အတြင္းႏွင့္ စစ္ၿပီးခါစအထိ ဤအယူအဆကို
စြဲစြဲၿမဲၿမဲလက္ခံခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ တူးတူးခါးခါးျငင္းပယ္ခဲ့ၾကသည္။
ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္ (ZHDANOV DOCTRINE)
၁၉၄၇ စက္တင္ဘာလအတြင္း ပိုလန္ႏုိင္ငံတြင္က်င္းပေသာ “ကြန္ျမဴနစ္သတင္းျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕”
(အတိုေကာက္ COMINFORM ကြန္မင္ေဖာင္) ကြန္ဖရင့္တြင္တင္သြင္းေသာ ဆိုဗီယက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ
ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိုအဖြဲ႕၀င္ “ဇဒါးေနာ့”၏အစီရင္ခံစာမွာ ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္၏ အစပင္ျဖစ္ပါသည္။
ဤအစီရင္ခံစာတြင္ “ေခတ္မီႏုိင္ငံမ်ားရွိ အုပ္စိုးသူ လူတန္းစားမ်ားသည္ ၎င္းတုိ႔၏
ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားအေပၚတြင္ နည္းလမ္းေဟာင္းအတုိင္းမအုပ္စိုးႏုိင္ေတာ့ၿပီ။
အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈထဲမွ ၎တုိ႔ႏွင့္နီးစပ္ႏိုင္မည့္ လက္ယာဂိုဏ္းကို
ႏိုင္ငံေရးအာဏာေပးၿပီးေနာက္ကြယ္မွ စီးပြားေရးအရဆက္လက္ေသြးစုပ္ႏုိင္ေအာင္သာ
ႀကိဳးစားၾကေပလိမ့္မည္။ ဤအေျခအေနသစ္တြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏
အဓိကအႏၲရာယ္မွာ မိမိအင္အားကိုေလွ်ာ့တြက္ျခင္းႏွင့္ ရန္သူအင္အားကိုပိုတြက္ျခင္းေပၚတြင္
အေျခတည္ေနသည္” စသျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အဆုိပါအစီရင္ခံစာကိုတိုးခ်ဲ႕ၿပီး ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္အျဖစ္ေပၚထြက္လာသည္။
ဆုိဗီယက္သိပၸံအကယ္ဒမီမွ အာရွပစိဖိတ္ဌာနမွဴး အီးအမ္ဇူေကာ့က ဤလမ္းစဥ္ကို
က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ “အကယ္၍ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈထဲမွ
လက္ယာဂိုဏ္း(လက္ေ၀ခံဓနရွင္)မ်ားအေနႏွင့္ နယ္ခ်ဲ႕သမားႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲကို
သစၥာေဖာက္သြားလွ်င္ အလုပ္သမားလူတန္းစားကိုယ္စားလွယ္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအေနႏွင့္
၎တုိ႔ကိုနယ္ခ်ဲ႕သမားႏွင့္ထပ္တူထားၿပီး ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္ရမည္” စသျဖင့္
ပို၍ေျဗာင္က်က်ေဖာ္ျပလာခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ခါစႏိုင္ငံမ်ားကို ျပည္တြင္းစစ္လမ္းေၾကာင္းေပၚ
တြန္းပို႔လုိက္သည့္အယူအဆဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္။
ဤအယူအဆမွာလည္း ဆိုဗီယက္ပါတီမွ အိႏ္ၵိယပါတီ၊ ထိုမွတစ္ဆင့္
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသို႔ ကူးစက္လာခဲ့ပါသည္။
စစ္ေအးအစ
ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးေသာ စစ္ၿပီးေခတ္တူ႐ူခ်က္သံုးခုအနက္ ပထမတူ႐ူခ်က္
(ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္း)အရ အေနာက္ဥေရာပႏိုင္ငံႀကီးမ်ားမွာ ဒုတိယအဆင့္သို႔
ေလွ်ာက်သြားခဲ့ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုတည္းသာ “အဆင့္လြန္ႏုိင္ငံႀကီး” အျဖစ္
က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ အလားတူတတိယတူ႐ူခ်က္ (ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒၾသဇာႀကီးလာျခင္း)ေၾကာင့္လည္း
ဆိုဗီယက္ယူနီယံမွာ (အထူးသျဖင့္ ၾသဇာနယ္ပယ္တြင္) အဆင့္လြန္ႏိုင္ငံႀကီးတစ္ခုအျဖစ္
ေပၚထြက္လာရာ ၎အဆင့္လြန္ႏိုင္ငံႀကီး ႏွစ္ခုထိပ္တုိက္သေဘာေဆာင္လာရာမွ
“စစ္ေအးတိုက္ပြဲ” (COLD WAR) ေပၚထြက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ၏
ၾသဇာနယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ေရးျမားဦးမွာ ပထမအေရွ႕ဥေရာပ ထုိ႔ေနာက္ ဂရိႏွင့္ တူရကီတုိ႔သို႔ပါ
လွည့္လာခဲ့ရာ အေမရိကဘက္မွ “ထ႐ူးမင္း၀ါဒ”ျဖင့္ တုံ႔ျပန္လာရေတာ့သည္။
“ကြန္ျမဴနစ္စနစ္၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈခံေနရေသာ ႏုိင္ငံအားလံုးကိုကူညီမည္”ဟု
ဤ၀ါဒကတရား၀င္ေၾကညာလုိက္သည္။ ၁၉၄၇ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔ကထြက္ေပၚလာေသာ
အဆုိပါ “ထ႐ူးမင္း၀ါဒ” (TRUMAN DOCTRINE) သည္ပင္ စစ္ေအး၏အစျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးျပကၡဒိန္ (၁၉၄၅)
ေမ ၃- စမ္းေခ်ာင္း၊ ဗားကရာလမ္းတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဆုိင္းဘုတ္တင္ပြဲက်င္းပ။
ေမ ၁၇- “စကၠဴျဖဴစာတမ္း” ထုတ္ျပန္ေၾကညာ။
ဇူလုိင္ ၂၀- ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ-ဒုတိယကြန္ဂရက္က်င္းပ။
ၾသဂုတ္ ၁၉- ေနသူရိန္လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက်င္းပ။
စက္တင္ဘာ ၁- ျပည္သူ႕လြတ္လပ္ေရးဆုိရွယ္လစ္ပါတီ တည္ေထာင္။
စက္တင္ဘာ ၄- ကႏၵီကြန္ဖရင့္တက္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖြဲ႕ သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံ ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ထြက္ခြာ။
စက္တင္ဘာ ၇- ကႏၵီသေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ထုိး။
ေအာက္တုိဘာ ၁၅- စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုပ္သိမ္း။
ေအာက္တုိဘာ ၁၆- ဘုရင္ခံ ေဒၚမန္စမစ္ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္။
ေအာက္တုိဘာ ၁၉- ဘုရင္ခံႏွင့္ ဖ.တ.ပ.လေခါင္းေဆာင္မ်ားေဆြးေႏြး။
ႏို၀င္ဘာ ၁- ဖ.တ.ပ.လေခါင္းေဆာင္မ်ားမပါသည့္ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီဖြဲ႕စည္း။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆- ဖ.တ.ပ.လကို ဖ.ဆ.ပ.လဟုေျပာင္း။
စစ္ႀကီး မၿပီးတတ္ေသးမီ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္သည္။ စစ္ႀကိဳေခတ္ႏွင့္
စစ္အတြင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး ေျမေအာက္ပါတီအျဖစ္ရပ္တည္လႈပ္ရွားခဲ့ရေသာ
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွာရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စမ္းေခ်ာင္းရပ္ကြက္ ဗားကရာလမ္းတြင္ ဌာနခ်ဳပ္ဖြင့္ၿပီး
ဆုိင္းဘုတ္တင္ပြဲက်င္းပခဲ့သည္။ တရား၀င္ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္အေနႏွင့္ ထြက္ေပၚလာႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း
ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီႏွင့္ တစ္ပါတီတည္းေပါင္းစည္းေရးကား အၿပီးတုိင္ပ်က္ျပယ္သြားရေတာ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အႀကံျပဳခ်က္အရ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအႀကိဳကာလကပင္
“ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဦး” အျဖစ္ ႏွစ္ပါတီ တစ္ပါတီေပါင္းစည္းေရးႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါေသးသည္။
သခင္စိုးက ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီ၀င္မ်ားတစ္ဦးခ်င္း ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမည္၊ စိစစ္ၿပီးမွ
လက္ခံမည္ဆို၍ အဆင္မေျပခဲ့ပါ။ စစ္ၿပီးခါစတြင္ ႏွစ္ပါတီေပါင္းစည္းေရးဆက္လက္ညႇိႏိႈင္းခဲ့ၾကေသာ္လည္း
လက္ေတြ႕ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီမွာလည္း
“ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးဆိုရွယ္လစ္ပါတီ” အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းၿပီး တရား၀င္ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါသည္။
သည္လိုႏွင့္ လက္၀ဲအုိင္ဒီအိုလိုဂ်ီကုိ လက္ခံသည္ဆိုၾကေသာ ပါတီႏွစ္ရပ္ အၿပိဳင္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေတာ့သည္။
၁၉၄၅ ေမလတြင္ စစ္ေျပးဆင္းမလား အစိုးရက စစ္ၿပီးေခတ္ျမန္မာႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္
“စကၠဴျဖဴစာတမ္း” ကို တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္သည္။ ဤစာတမ္းအရ
ခြင့္ျပဳေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ စစ္ႀကိဳေခတ္အဆင့္ေလာက္ပင္ မရွိ၍ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ႀကီးကေရာ
လူထုကပါ လက္မခံႏုိင္ၾကပါ။ ဤသို႔ စကၠဴျဖဴ စာတမ္းထြက္လာသည့္တုိင္ ဘုရင္ခံေဒၚမန္စမစ္
ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္ေျပးအစိုးရ ျပန္မေရာက္ေသး၍ ျမန္မာျပည္မွာ
CIVIL ADMINISTRATION SERVICE,BURMA အတိုေကာက္ “ကက္စဘီ” (CAS-B)
ေအာက္တြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာျဖစ္ပါသည္။
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဒုတိယကြန္ဂရက္
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္ကို ၁၉၄၅ ဇူလုိင္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္
စတင္က်င္းပခဲ့သည္။ (သမုိင္းသေဘာအရ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ
၁၉၃၉ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔အစည္းအေ၀းကို ပထမကြန္ဂရက္ ဟုသတ္မွတ္ပါသည္။)
သခင္သန္းထြန္းက သဘာပတိအျဖစ္တာ၀န္ယူ၍ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး သခင္စုိးက
ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာ တင္ခဲ့သည္။ (မူလစတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္
သခင္လွေဖ (ဗိုလ္လက်္ာ) တို႔ကိုမူ ကြန္ဂရက္မွ မဖိတ္ေတာ့ပါေခ်။)
ကြန္ဂရက္တြင္တင္သြင္းခဲ့ေသာ သခင္စိုး၏ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာမွာ ဘေရာက္ဒါ၀ါဒကို
အတည္ျပဳလုိက္သည့္ သေဘာပင္ျဖစ္သည္။ “ၿဗိတိသွ်ေလဘာပါတီ ႏွင့္ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးၿပီး
လြတ္လပ္ေရးယူရန္” ဟူေသာ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ဂ်ဳိရွီလမ္းစဥ္ကို
ပဲ့တင္ထပ္လုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္ကို ကြန္ဂရက္ မတိုင္မီ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ
ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႔ေၾကညာခ်က္တြင္ ယခုလို အတိအလင္းေတြ႕ႏုိင္ပါသည္။
“ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီႏွင့္အေမရိကန္ ဆိုဗီယက္မဟာမိတ္ဖြဲ႕ျခင္းတြင္ အေျခခံေသာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဘာင္အတြင္းတြင္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္၏ ပဋိပကၡမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္” ဟု
အဆိုပါေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ သခင္စိုး၏ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာမွာ ဆိုခဲ့ပါ
အခ်က္ကိုပင္ မတ္လီနင္၀ါဒ အကိုးအကားမ်ားျဖင့္ အတည္ျပဳလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
မူလက ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီ၀င္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဂၤလိပ္ကိုလက္နက္ျဖင့္
ဆက္လက္ေတာ္လွန္ရန္ စိတ္အားထက္သန္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ
၎တို႔အပါအ၀င္ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ႀကီး ကိုယ္တုိင္က သခင္စုိးတင္ျပခဲ့ေသာ ဒုတိယကြန္ဂရက္လမ္းစဥ္ကို
လက္ခံလာၾကဟန္ရွိပါသည္။ သည္လိုႏွင့္ - အဂၤလိပ္ႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးၿပီး လြတ္လပ္ေရးအရယူရန္မွာ
ဖ.တ.ပ.လ အဖြဲ႕ႀကီး၏ တရား၀င္လမ္းစဥ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ဤကြန္ဂရက္မွပင္ ေနာက္ထပ္အေရးႀကီးေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ပါတီ၏နံပါတ္တစ္ေခါင္းေဆာင္ သခင္စုိးကို အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈျဖင့္ ပါတီ၀င္အျဖစ္မွ
၂ႏွစ္ရပ္ဆုိင္းလုိက္သည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ လစ္လပ္ေနေသာ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴးေနရာအတြက္ အိႏၵိယမွ ျပန္မေရာက္ေသးေသာ သခင္သိန္းေဖ (ဦးသိန္းေဖျမင့္) ကို
ကြန္ဂရက္ကေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ဤအခ်က္သည္ပင္ ေနာင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအကြဲ၏ ဇာတ္လမ္းအစဟု
ဆိုႏုိင္စရာရွိပါသည္။
- ေနသူရိန္ညီလာခံ
၁၉၄၅ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကႀကီးမွဴး၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
ကန္ေတာ္ႀကီး ေနသူရိန္ျပဇာတ္႐ံုတြင္ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက်င္းပခဲ့သည္။
ဖ.တ.ပ.လကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအ၀င္ လူထုတစ္သိန္းေက်ာ္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္ကာ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးေပးရန္ ေတာင္းဆိုေၾကညာခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါ ဖ.တ.ပ.လ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ေၾကညာခ်က္ကို ဖတ္ၾကားၿပီး အဆိုသံုးရပ္ကို
တင္သြင္းဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ပထမအဆို (ဗမာ့တပ္မေတာ္ အဆို) ကို ဖ.တ.ပ.လ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ
ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိက တင္သြင္းသည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါ၀င္တုိက္ခုိက္ခဲ့ေသာ
ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အၿမဲတမ္းတပ္မေတာ္အျဖစ္
ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းႏုိင္ရန္ျဖစ္သည္။ ဤအဆိုကို မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဦးေအးႏွင့္
ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မန္းဘခိုင္တို႔က ေထာက္ခံၿပီး တက္ေရာက္လာေသာ
လူထုပရိသတ္ႀကီးက အတည္ျပဳခဲ့သည္။
ဒုတိယအဆို (တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္အဆို) ကို ဖ.တ.ပ.လ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္
တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဘေဘက အဆိုတင္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတစ္ရပ္ ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲ
က်င္းပဖို႔ ျဖစ္သည္။ ဤအဆုိကို မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕မွ ဦးဘအုန္းႏွင့္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္
ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတုိ႔က ေထာက္ခံၿပီး လူထုပရိသတ္က အတည္ျပဳခဲ့သည္။
တတိယအဆုိ (တစ္ႏုိင္ငံလံုး ညီညြတ္ေရးအဆို) ကုိ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္မွ
ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာကတင္သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း တပ္မေတာ္သားရဲေဘာ္မ်ား
အသက္စြန္႔အနစ္နာခံခဲ့ၾကပံုကို ေဖာ္ျပၿပီး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
လူထုတစ္ရပ္လံုး လူမ်ဳိးဘာသာမေရြး ညီညီညြတ္ညြတ္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ပန္ၾကားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤအဆုိကို ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္ တစ္ဦးျဖစ္သူေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမႏွင့္ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္မွ
ဗိုလ္ရဲထြဋ္တို႔က ေထာက္ခံၿပီး လူထုပရိသတ္ႀကီးက အတည္ျပဳခဲ့သည္။
- ကႏ္ၵီစာခ်ဳပ္
ေနသူရိန္ ညီလာခံႀကီးက အတည္ျပဳေပးလုိက္ေသာ ပထမအဆို (ဗမာ့တပ္မေတာ္အဆို) ကို
ေဆြးေႏြးရန္ ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕
၁၉၄၅ စက္တင္ဘာလ ၄ရက္ေန႔တြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွစစ္ဌာနခ်ဳပ္ ႐ံုးစုိက္ရာ
သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံ ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ခြာခဲ့ၾကသည္။ ေမာင့္ဘက္တန္ေခါင္းေဆာင္သည့္
အေရွ႕ေတာင္အာရွ မဟာမိတ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တို႔
စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွစတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာ ေနာက္တစ္ေန႔ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္
ကႏ္ၵီသေဘာတူညီခ်က္ကို သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ
ကႏၵီသေဘာတူညီခ်က္ (ကႏၵီစာခ်ဳပ္) မွ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္အခ်ဳိ႕မွာ-
၁။ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ကို တပ္သား ၅၂၀၀၊ အရာရွိ ၂၀၀၊
(အရန္တပ္သား ၃၀၀၀၊ အရန္အရာရွိ ၂၀၀) ျဖင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္
(ဘားမား႐ိုင္ဖယ္) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းရန္။
၂။ အဆိုပါ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္ကို ၿဗိတိသွ် ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ထားၿပီး ျပန္လည္ေလ့က်င့္ရန္။
၃။ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားထဲမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ ၎အဆိုျပဳသူတစ္ဦးကို
ဒုတိယတပ္မေတာ္စစ္ေဆးေရးအရာရွိခ်ဳပ္ (ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္သေဘာ) အျဖစ္ခန္႔ထားရန္။
၄။ ေနာင္လာမည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္အျဖစ္ သေဘာထားရန္ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမည့္ တပ္မေတာ္ကို ၿဗိတိသွ်တို႔ဘက္မွ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ကင္းရွင္းေစလိုသည္ျဖစ္ရာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ တပ္မေတာ္တြင္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူမည္ေလာ သုိ႔မဟုတ္
ႏုိင္ငံေရးဘက္ (ဖ.တ.ပ.လ) တြင္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူမည္ေလာ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ရွိလာသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဖ.တ.ပ.လ ဥကၠ႒ အျဖစ္တာ၀န္ယူဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ၎၏တပ္မေတာ္တာ၀န္ကို
ဗိုလ္လက်္ာသို႔ေရြးခ်ယ္ လႊဲအပ္ေပးခဲ့သည္။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္တြင္
ပါ၀င္ခြင့္မရသူမ်ားကို စုစည္းၿပီး ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ကိုလည္း ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုပ္သိမ္းၿပီးေနာက္တစ္ေန႔
(ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔)တြင္ စစ္ေျပးဘုရင္ခံ ေဒၚမန္စမစ္ ျပန္ေရာက္လာသည္။
ထိုသည္၏ ေနာက္တစ္ေန႔ (ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔)မွာပင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္
ဘုရင္ခံႀကိဳဆိုသည့္ အခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ
ဘုရင္ခံ၏ သေဘာထားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာထားမွာ
စကၠဴျဖဴ စီမံကိန္းကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤအတြက္ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္အဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းလုပ္ကိုင္သြားမည္ဟု ေၾကညာသည္။
ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ရက္အၾကာ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ ဘုရင္ခံ အမႈေဆာင္ေကာင္စီထဲသို႔
ဖ.တ.ပ.လ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္ၾကရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ဖိတ္ေခၚေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္
၁၁ ေနရာေတာင္းခဲ့ရာ ဘုရင္ခံဘက္မွ မလိုက္ေလ်ာသျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲပ်က္သြားခဲ့ရသည္။
သည္လိုႏွင့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁ရက္ေန႔တြင္ ဖ.တ.ပ.လ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမပါေသာ
ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဆာေပၚထြန္း၊ ဆာထြန္းေအာင္ေက်ာ္ စေသာ
စစ္ႀကိဳေခတ္ ႏုိင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီးမ်ား ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္တြင္ ဖ.တ.ပ.လ ကို ဖ.ဆ.ပ.လ (ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) ဟု
အမည္ေျပာင္းၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ညီလာခံႀကီးက်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္
ျပင္ဆင္စုိင္းျပင္းလာခဲ့သည္။
- ၿခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္
၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ စစ္ၿပီးေခတ္၏ ပထမဆံုးႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤႏွစ္အတြင္း ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလက
စုစည္းႏုိင္ခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးအင္အားကို အရွိန္မပ်က္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏုိင္ခဲ့သည္ဟု
ဆိုႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် တစ္ေက်ာ့ျပန္နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ညီညီညြတ္ညြတ္ရင္ဆုိင္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
သို႔တုိင္ေအာင္ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု (ဖ.ဆ.ပ.လ) အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္၊
ဆိုရွယ္လစ္ အားၿပိဳင္မႈမ်ား အစပ်ဳိးလာခဲ့ၿပီးကားျဖစ္ပါသည္။ သည္လိုႏွင့္ ...။
(ေက်ာ္၀င္း)
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ႏုိင္ငံတကာေနာက္ခံကား
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္လက္နက္ခ်ရာမွ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး
တရား၀င္ၿပီးဆံုးသြားခဲ့ပါသည္။ ဤစစ္ပြဲႀကီးတြင္ ဒီမုိကေရစီမဟာမိတ္အဖြဲ႕
(အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဆိုဗီယက္၊ ႐ုရွား)တို႔အႏိုင္ရၿပီး ဖက္ဆစ္၀င္႐ိုးတန္းသံုးႏိုင္ငံ
(ဂ်ာမနီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္)တုိ႔႐ႈံးနိမ့္သြားခဲ့သည္။ ဆုိရလွ်င္ ဒီမုိကေရစီက ဖက္ဆစ္၀ါဒအေပၚ
အႏိုင္ရလိုက္သည့္သေဘာျဖစ္ပါသည္။ ဤေအာင္ပြဲအေပၚအေျခခံ၍ စစ္ၿပီးေခတ္
တူ႐ူခ်က္သံုးရပ္ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
ဤသည္တုိ႔မွာ-
၁။ ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္း (DECOLONIZATION)
အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္စေသာ ကမၻာ့ထိပ္တန္းအဆင့္ ကိုလိုနီပိုင္ရွင္ႏုိင္ငံႀကီးမ်ားမွာ
စစ္ပြဲတြင္အႏိုင္ရခဲ့သည္ဆုိေသာ္ျငား သိသိသာသာ အင္အားခ်ည့္နဲ႔သြားခဲ့သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈျဖင့္သာ အသက္ဆက္ရွင္သန္ေနရေသာ
ဒုတိယအဆင့္ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္သို႔ ေလွ်ာက်သြားခဲ့ရသည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် ယခင္ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားကို
ဆက္လက္ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္စြမ္းမရွိေတာ့ဘဲ ၎င္းတုိ႔လက္ေအာက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို
လြတ္လပ္ေရးေပးလုိက္ရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ကိုပင္ ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္းဟု
ဆုိလိုရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ေအာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
၂။ ဒီမုိကရက္တိုက္ေဇးရွင္းဒုတိယလႈိင္း (DEMOCRATIZATION SECOND WAVE)
စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ စစ္႐ႈံးဂ်ာမနီႏွင့္ ဂ်ပန္တို႔ဒီမုိကေရစီစည္း၀ိုင္းထဲသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသလုိ
လြတ္လပ္ခါစ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေရးစနစ္သို႔
ဦးတည္လာႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပါေမာကၡ ဆမ္မ်ဳရယ္လ္ဖီးဟန္တင္တန္က
ဤျဖစ္စဥ္ကို ဒီမုိကရက္တုိက္ေဇးရွင္း ဒုတိယလႈိင္းဟုသတ္မွတ္ပါသည္။ (ပထမလႈိင္းမွာ
ဥေရာပႏွင့္ အေမရိကတုိ႔တြင္ ၁၉ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းႏွင့္ ၂၀ ရာစုအေစာပိုင္းအတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ
ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုဆုိလိုသည္။) အဆုိပါဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္းဒုတိယလႈိင္းတြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း အက်ဳံး၀င္သည္။
၃။ ကြန္ၿမဴနစ္၀ါဒၾသဇာၾကီးလာၿခင္း (THE RISE COMMUNISM)
ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္မီက ကမၻာေပၚတြင္ဆုိရွယ္လစ္ႏုိင္ငံဆုိ၍ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတစ္ခုတည္းသာ
ထီးထီးႀကီးရွိခဲ့ေသာ္လည္း စစ္ၿပီးေခတ္တြင္မူ ဆုိရွယ္လစ္ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေပၚထြက္လာသည္။
အေရွ႕ဥေရာပတစ္ခုလံုး ဆုိရွယ္လစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ၾသဇာစက္၀န္းထဲေရာက္သြားၿပီး အာရွမွာဆုိလွ်င္လည္း
တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံေပၚထြက္လာသည္။ ထိုမွ်မက လြတ္လပ္ခါစဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕တြင္လည္း
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား သို႔မဟုတ္ လက္၀ဲပါတီမ်ားအာဏာရလာၾကသည္။ (ဥပမာ-ေျမာက္ကိုရီးယား၊
ေျမာက္ဗီယက္နမ္ စသျဖင့္) ေျပာရလွ်င္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ဘက္သို႔ ဦးတည္လွည့္ေျပာင္းခဲ့ၾကေသာ
လြတ္လပ္ခါစႏိုင္ငံမ်ားမွာပင္ ကြန္ျမဴနစ္တုိ႔၏ၾသဇာမွာ အေတာ္အတန္ႀကီးမားခဲ့သည္ဟုဆုိရပါလိမ့္မည္။
အထူးသျဖင့္ ထုိေခတ္ႏိုင္ငံတကာကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈအတြင္း အထူးေရပန္းစားခဲ့သည့္ အယူအဆႏွစ္ရပ္မွာ
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေပၚ ႀကီးႀကီးမားမားသက္ေရာက္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အၿပိဳင္ဆုိသလို
ေပၚထြက္လာခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ျပႆနာမွာ အဆုိပါအယူအဆႏွစ္ရပ္ႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္
ဆက္စပ္လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ “ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ”ႏွင့္ ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ (BROWDERISM)
အေမရိကန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး “အားလ္ဘေရာက္ဒါ”က စတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ
အယူအဆျဖစ္၍ “ဘေရာက္ဒါ၀ါဒ”ဟုအမည္တြင္ျခင္းျဖစ္သည္။ တရား၀င္အမည္မွာ
“ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာကူးေျပာင္းေရးသေဘာတရား” (THEORY OF PEACEFUL
DEVELOPMENT TO SOCIALISM) ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤအယူအဆ၏အလုိအရ “စစ္ၿပီးေခတ္တြင္
လြတ္လပ္ၿပီးတန္းတူ ညီမွ်ေသာႏုိင္ငံမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ အခင္းအက်င္းသစ္
ထြက္ေပၚလာလိမ့္မည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံႀကီးမ်ားရွိ အရင္းရွင္စနစ္မွာလည္း ပုိမုိရင့္က်က္လာၿပီး
ဥပေဒတြင္း ဒီမုိကေရစီစက္၀ုိင္းပိုက်ယ္လာလိမ့္မည္။ ဤအေျခအေနသစ္တြင္ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္သို႔
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာကူးေျပာင္းႏိုင္သလို ယခင္ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားအေနႏွင့္လည္း သက္ဆုိင္ရာ
ကိုလိုနီပိုင္ရွင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးအရယူႏိုင္စရာရွိလိမ့္မည္” ဆုိေသာ
သေဘာမ်ဳိးျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ၿပီးေခတ္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္
“ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖစ္ေပၚေရးအလားအလာမ်ား”အေသအခ်ာရွိလိမ့္မည္ဟု ဘေရာက္ဒါက
အခိုင္အမာဆုိပါသည္။ ဤအယူအဆမွာ စစ္ႀကီးမတိုင္မီကပင္ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး
အေမရိကမွ အဂၤလန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ထိုမွ အိႏ္ၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီတုိ႔သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္း အိႏ္ၵိယပါတီမွတစ္ဆင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာလက္၀ဲသမားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္အတြင္းႏွင့္ စစ္ၿပီးခါစအထိ ဤအယူအဆကို
စြဲစြဲၿမဲၿမဲလက္ခံခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ တူးတူးခါးခါးျငင္းပယ္ခဲ့ၾကသည္။
ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္ (ZHDANOV DOCTRINE)
၁၉၄၇ စက္တင္ဘာလအတြင္း ပိုလန္ႏုိင္ငံတြင္က်င္းပေသာ “ကြန္ျမဴနစ္သတင္းျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕”
(အတိုေကာက္ COMINFORM ကြန္မင္ေဖာင္) ကြန္ဖရင့္တြင္တင္သြင္းေသာ ဆိုဗီယက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ
ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိုအဖြဲ႕၀င္ “ဇဒါးေနာ့”၏အစီရင္ခံစာမွာ ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္၏ အစပင္ျဖစ္ပါသည္။
ဤအစီရင္ခံစာတြင္ “ေခတ္မီႏုိင္ငံမ်ားရွိ အုပ္စိုးသူ လူတန္းစားမ်ားသည္ ၎င္းတုိ႔၏
ကိုလိုနီေဟာင္းမ်ားအေပၚတြင္ နည္းလမ္းေဟာင္းအတုိင္းမအုပ္စိုးႏုိင္ေတာ့ၿပီ။
အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈထဲမွ ၎တုိ႔ႏွင့္နီးစပ္ႏိုင္မည့္ လက္ယာဂိုဏ္းကို
ႏိုင္ငံေရးအာဏာေပးၿပီးေနာက္ကြယ္မွ စီးပြားေရးအရဆက္လက္ေသြးစုပ္ႏုိင္ေအာင္သာ
ႀကိဳးစားၾကေပလိမ့္မည္။ ဤအေျခအေနသစ္တြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏
အဓိကအႏၲရာယ္မွာ မိမိအင္အားကိုေလွ်ာ့တြက္ျခင္းႏွင့္ ရန္သူအင္အားကိုပိုတြက္ျခင္းေပၚတြင္
အေျခတည္ေနသည္” စသျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အဆုိပါအစီရင္ခံစာကိုတိုးခ်ဲ႕ၿပီး ဇဒါးေနာ့လမ္းစဥ္အျဖစ္ေပၚထြက္လာသည္။
ဆုိဗီယက္သိပၸံအကယ္ဒမီမွ အာရွပစိဖိတ္ဌာနမွဴး အီးအမ္ဇူေကာ့က ဤလမ္းစဥ္ကို
က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ “အကယ္၍ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈထဲမွ
လက္ယာဂိုဏ္း(လက္ေ၀ခံဓနရွင္)မ်ားအေနႏွင့္ နယ္ခ်ဲ႕သမားႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲကို
သစၥာေဖာက္သြားလွ်င္ အလုပ္သမားလူတန္းစားကိုယ္စားလွယ္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအေနႏွင့္
၎တုိ႔ကိုနယ္ခ်ဲ႕သမားႏွင့္ထပ္တူထားၿပီး ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္ရမည္” စသျဖင့္
ပို၍ေျဗာင္က်က်ေဖာ္ျပလာခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ခါစႏိုင္ငံမ်ားကို ျပည္တြင္းစစ္လမ္းေၾကာင္းေပၚ
တြန္းပို႔လုိက္သည့္အယူအဆဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္။
ဤအယူအဆမွာလည္း ဆိုဗီယက္ပါတီမွ အိႏ္ၵိယပါတီ၊ ထိုမွတစ္ဆင့္
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသို႔ ကူးစက္လာခဲ့ပါသည္။
စစ္ေအးအစ
ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးေသာ စစ္ၿပီးေခတ္တူ႐ူခ်က္သံုးခုအနက္ ပထမတူ႐ူခ်က္
(ကိုလိုနီစနစ္ဆုတ္ခြာသြားျခင္း)အရ အေနာက္ဥေရာပႏိုင္ငံႀကီးမ်ားမွာ ဒုတိယအဆင့္သို႔
ေလွ်ာက်သြားခဲ့ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုတည္းသာ “အဆင့္လြန္ႏုိင္ငံႀကီး” အျဖစ္
က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ အလားတူတတိယတူ႐ူခ်က္ (ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒၾသဇာႀကီးလာျခင္း)ေၾကာင့္လည္း
ဆိုဗီယက္ယူနီယံမွာ (အထူးသျဖင့္ ၾသဇာနယ္ပယ္တြင္) အဆင့္လြန္ႏိုင္ငံႀကီးတစ္ခုအျဖစ္
ေပၚထြက္လာရာ ၎အဆင့္လြန္ႏိုင္ငံႀကီး ႏွစ္ခုထိပ္တုိက္သေဘာေဆာင္လာရာမွ
“စစ္ေအးတိုက္ပြဲ” (COLD WAR) ေပၚထြက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ၏
ၾသဇာနယ္ပယ္ခ်ဲ႕ထြင္ေရးျမားဦးမွာ ပထမအေရွ႕ဥေရာပ ထုိ႔ေနာက္ ဂရိႏွင့္ တူရကီတုိ႔သို႔ပါ
လွည့္လာခဲ့ရာ အေမရိကဘက္မွ “ထ႐ူးမင္း၀ါဒ”ျဖင့္ တုံ႔ျပန္လာရေတာ့သည္။
“ကြန္ျမဴနစ္စနစ္၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈခံေနရေသာ ႏုိင္ငံအားလံုးကိုကူညီမည္”ဟု
ဤ၀ါဒကတရား၀င္ေၾကညာလုိက္သည္။ ၁၉၄၇ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔ကထြက္ေပၚလာေသာ
အဆုိပါ “ထ႐ူးမင္း၀ါဒ” (TRUMAN DOCTRINE) သည္ပင္ စစ္ေအး၏အစျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးျပကၡဒိန္ (၁၉၄၅)
ေမ ၃- စမ္းေခ်ာင္း၊ ဗားကရာလမ္းတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဆုိင္းဘုတ္တင္ပြဲက်င္းပ။
ေမ ၁၇- “စကၠဴျဖဴစာတမ္း” ထုတ္ျပန္ေၾကညာ။
ဇူလုိင္ ၂၀- ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ-ဒုတိယကြန္ဂရက္က်င္းပ။
ၾသဂုတ္ ၁၉- ေနသူရိန္လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက်င္းပ။
စက္တင္ဘာ ၁- ျပည္သူ႕လြတ္လပ္ေရးဆုိရွယ္လစ္ပါတီ တည္ေထာင္။
စက္တင္ဘာ ၄- ကႏၵီကြန္ဖရင့္တက္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖြဲ႕ သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံ ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ထြက္ခြာ။
စက္တင္ဘာ ၇- ကႏၵီသေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ထုိး။
ေအာက္တုိဘာ ၁၅- စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုပ္သိမ္း။
ေအာက္တုိဘာ ၁၆- ဘုရင္ခံ ေဒၚမန္စမစ္ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္။
ေအာက္တုိဘာ ၁၉- ဘုရင္ခံႏွင့္ ဖ.တ.ပ.လေခါင္းေဆာင္မ်ားေဆြးေႏြး။
ႏို၀င္ဘာ ၁- ဖ.တ.ပ.လေခါင္းေဆာင္မ်ားမပါသည့္ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီဖြဲ႕စည္း။
ဒီဇင္ဘာ ၂၆- ဖ.တ.ပ.လကို ဖ.ဆ.ပ.လဟုေျပာင္း။
စစ္ႀကီး မၿပီးတတ္ေသးမီ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္သည္။ စစ္ႀကိဳေခတ္ႏွင့္
စစ္အတြင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး ေျမေအာက္ပါတီအျဖစ္ရပ္တည္လႈပ္ရွားခဲ့ရေသာ
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွာရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စမ္းေခ်ာင္းရပ္ကြက္ ဗားကရာလမ္းတြင္ ဌာနခ်ဳပ္ဖြင့္ၿပီး
ဆုိင္းဘုတ္တင္ပြဲက်င္းပခဲ့သည္။ တရား၀င္ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္အေနႏွင့္ ထြက္ေပၚလာႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း
ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီႏွင့္ တစ္ပါတီတည္းေပါင္းစည္းေရးကား အၿပီးတုိင္ပ်က္ျပယ္သြားရေတာ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အႀကံျပဳခ်က္အရ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအႀကိဳကာလကပင္
“ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဦး” အျဖစ္ ႏွစ္ပါတီ တစ္ပါတီေပါင္းစည္းေရးႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါေသးသည္။
သခင္စိုးက ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီ၀င္မ်ားတစ္ဦးခ်င္း ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမည္၊ စိစစ္ၿပီးမွ
လက္ခံမည္ဆို၍ အဆင္မေျပခဲ့ပါ။ စစ္ၿပီးခါစတြင္ ႏွစ္ပါတီေပါင္းစည္းေရးဆက္လက္ညႇိႏိႈင္းခဲ့ၾကေသာ္လည္း
လက္ေတြ႕ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီမွာလည္း
“ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးဆိုရွယ္လစ္ပါတီ” အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းၿပီး တရား၀င္ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါသည္။
သည္လိုႏွင့္ လက္၀ဲအုိင္ဒီအိုလိုဂ်ီကုိ လက္ခံသည္ဆိုၾကေသာ ပါတီႏွစ္ရပ္ အၿပိဳင္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေတာ့သည္။
၁၉၄၅ ေမလတြင္ စစ္ေျပးဆင္းမလား အစိုးရက စစ္ၿပီးေခတ္ျမန္မာႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္
“စကၠဴျဖဴစာတမ္း” ကို တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္သည္။ ဤစာတမ္းအရ
ခြင့္ျပဳေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ စစ္ႀကိဳေခတ္အဆင့္ေလာက္ပင္ မရွိ၍ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ႀကီးကေရာ
လူထုကပါ လက္မခံႏုိင္ၾကပါ။ ဤသို႔ စကၠဴျဖဴ စာတမ္းထြက္လာသည့္တုိင္ ဘုရင္ခံေဒၚမန္စမစ္
ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္ေျပးအစိုးရ ျပန္မေရာက္ေသး၍ ျမန္မာျပည္မွာ
CIVIL ADMINISTRATION SERVICE,BURMA အတိုေကာက္ “ကက္စဘီ” (CAS-B)
ေအာက္တြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာျဖစ္ပါသည္။
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဒုတိယကြန္ဂရက္
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္ကို ၁၉၄၅ ဇူလုိင္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္
စတင္က်င္းပခဲ့သည္။ (သမုိင္းသေဘာအရ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ
၁၉၃၉ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔အစည္းအေ၀းကို ပထမကြန္ဂရက္ ဟုသတ္မွတ္ပါသည္။)
သခင္သန္းထြန္းက သဘာပတိအျဖစ္တာ၀န္ယူ၍ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး သခင္စုိးက
ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာ တင္ခဲ့သည္။ (မူလစတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္
သခင္လွေဖ (ဗိုလ္လက်္ာ) တို႔ကိုမူ ကြန္ဂရက္မွ မဖိတ္ေတာ့ပါေခ်။)
ကြန္ဂရက္တြင္တင္သြင္းခဲ့ေသာ သခင္စိုး၏ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာမွာ ဘေရာက္ဒါ၀ါဒကို
အတည္ျပဳလုိက္သည့္ သေဘာပင္ျဖစ္သည္။ “ၿဗိတိသွ်ေလဘာပါတီ ႏွင့္ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးၿပီး
လြတ္လပ္ေရးယူရန္” ဟူေသာ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ဂ်ဳိရွီလမ္းစဥ္ကို
ပဲ့တင္ထပ္လုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္ကို ကြန္ဂရက္ မတိုင္မီ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ
ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႔ေၾကညာခ်က္တြင္ ယခုလို အတိအလင္းေတြ႕ႏုိင္ပါသည္။
“ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီႏွင့္အေမရိကန္ ဆိုဗီယက္မဟာမိတ္ဖြဲ႕ျခင္းတြင္ အေျခခံေသာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဘာင္အတြင္းတြင္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္၏ ပဋိပကၡမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္” ဟု
အဆိုပါေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ သခင္စိုး၏ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာမွာ ဆိုခဲ့ပါ
အခ်က္ကိုပင္ မတ္လီနင္၀ါဒ အကိုးအကားမ်ားျဖင့္ အတည္ျပဳလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
မူလက ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီ၀င္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဂၤလိပ္ကိုလက္နက္ျဖင့္
ဆက္လက္ေတာ္လွန္ရန္ စိတ္အားထက္သန္မႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ
၎တို႔အပါအ၀င္ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ႀကီး ကိုယ္တုိင္က သခင္စုိးတင္ျပခဲ့ေသာ ဒုတိယကြန္ဂရက္လမ္းစဥ္ကို
လက္ခံလာၾကဟန္ရွိပါသည္။ သည္လိုႏွင့္ - အဂၤလိပ္ႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးၿပီး လြတ္လပ္ေရးအရယူရန္မွာ
ဖ.တ.ပ.လ အဖြဲ႕ႀကီး၏ တရား၀င္လမ္းစဥ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ဤကြန္ဂရက္မွပင္ ေနာက္ထပ္အေရးႀကီးေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ပါတီ၏နံပါတ္တစ္ေခါင္းေဆာင္ သခင္စုိးကို အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈျဖင့္ ပါတီ၀င္အျဖစ္မွ
၂ႏွစ္ရပ္ဆုိင္းလုိက္သည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ လစ္လပ္ေနေသာ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမွဴးေနရာအတြက္ အိႏၵိယမွ ျပန္မေရာက္ေသးေသာ သခင္သိန္းေဖ (ဦးသိန္းေဖျမင့္) ကို
ကြန္ဂရက္ကေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ဤအခ်က္သည္ပင္ ေနာင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအကြဲ၏ ဇာတ္လမ္းအစဟု
ဆိုႏုိင္စရာရွိပါသည္။
- ေနသူရိန္ညီလာခံ
၁၉၄၅ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကႀကီးမွဴး၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
ကန္ေတာ္ႀကီး ေနသူရိန္ျပဇာတ္႐ံုတြင္ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက်င္းပခဲ့သည္။
ဖ.တ.ပ.လကိုယ္စားလွယ္မ်ားအပါအ၀င္ လူထုတစ္သိန္းေက်ာ္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္ကာ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးေပးရန္ ေတာင္းဆိုေၾကညာခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါ ဖ.တ.ပ.လ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ေၾကညာခ်က္ကို ဖတ္ၾကားၿပီး အဆိုသံုးရပ္ကို
တင္သြင္းဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
ပထမအဆို (ဗမာ့တပ္မေတာ္ အဆို) ကို ဖ.တ.ပ.လ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ
ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိက တင္သြင္းသည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါ၀င္တုိက္ခုိက္ခဲ့ေသာ
ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အၿမဲတမ္းတပ္မေတာ္အျဖစ္
ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းႏုိင္ရန္ျဖစ္သည္။ ဤအဆိုကို မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဦးေအးႏွင့္
ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မန္းဘခိုင္တို႔က ေထာက္ခံၿပီး တက္ေရာက္လာေသာ
လူထုပရိသတ္ႀကီးက အတည္ျပဳခဲ့သည္။
ဒုတိယအဆို (တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္အဆို) ကို ဖ.တ.ပ.လ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္
တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဘေဘက အဆိုတင္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတစ္ရပ္ ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲ
က်င္းပဖို႔ ျဖစ္သည္။ ဤအဆုိကို မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ႕မွ ဦးဘအုန္းႏွင့္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္
ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတုိ႔က ေထာက္ခံၿပီး လူထုပရိသတ္က အတည္ျပဳခဲ့သည္။
တတိယအဆုိ (တစ္ႏုိင္ငံလံုး ညီညြတ္ေရးအဆို) ကုိ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္မွ
ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာကတင္သည္။ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း တပ္မေတာ္သားရဲေဘာ္မ်ား
အသက္စြန္႔အနစ္နာခံခဲ့ၾကပံုကို ေဖာ္ျပၿပီး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္
လူထုတစ္ရပ္လံုး လူမ်ဳိးဘာသာမေရြး ညီညီညြတ္ညြတ္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ပန္ၾကားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤအဆုိကို ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕၀င္ တစ္ဦးျဖစ္သူေပ်ာ္ဘြယ္ဦးျမႏွင့္ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္မွ
ဗိုလ္ရဲထြဋ္တို႔က ေထာက္ခံၿပီး လူထုပရိသတ္ႀကီးက အတည္ျပဳခဲ့သည္။
- ကႏ္ၵီစာခ်ဳပ္
ေနသူရိန္ ညီလာခံႀကီးက အတည္ျပဳေပးလုိက္ေသာ ပထမအဆို (ဗမာ့တပ္မေတာ္အဆို) ကို
ေဆြးေႏြးရန္ ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕
၁၉၄၅ စက္တင္ဘာလ ၄ရက္ေန႔တြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွစစ္ဌာနခ်ဳပ္ ႐ံုးစုိက္ရာ
သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံ ကႏၵီၿမိဳ႕သို႔ ထြက္ခြာခဲ့ၾကသည္။ ေမာင့္ဘက္တန္ေခါင္းေဆာင္သည့္
အေရွ႕ေတာင္အာရွ မဟာမိတ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တို႔
စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွစတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာ ေနာက္တစ္ေန႔ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္
ကႏ္ၵီသေဘာတူညီခ်က္ကို သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ
ကႏၵီသေဘာတူညီခ်က္ (ကႏၵီစာခ်ဳပ္) မွ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္အခ်ဳိ႕မွာ-
၁။ ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္ကို တပ္သား ၅၂၀၀၊ အရာရွိ ၂၀၀၊
(အရန္တပ္သား ၃၀၀၀၊ အရန္အရာရွိ ၂၀၀) ျဖင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္
(ဘားမား႐ိုင္ဖယ္) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းရန္။
၂။ အဆိုပါ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္ကို ၿဗိတိသွ် ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ထားၿပီး ျပန္လည္ေလ့က်င့္ရန္။
၃။ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားထဲမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ ၎အဆိုျပဳသူတစ္ဦးကို
ဒုတိယတပ္မေတာ္စစ္ေဆးေရးအရာရွိခ်ဳပ္ (ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္သေဘာ) အျဖစ္ခန္႔ထားရန္။
၄။ ေနာင္လာမည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ႏ်ဴကလီးယပ္စ္အျဖစ္ သေဘာထားရန္ စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမည့္ တပ္မေတာ္ကို ၿဗိတိသွ်တို႔ဘက္မွ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ကင္းရွင္းေစလိုသည္ျဖစ္ရာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ တပ္မေတာ္တြင္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူမည္ေလာ သုိ႔မဟုတ္
ႏုိင္ငံေရးဘက္ (ဖ.တ.ပ.လ) တြင္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူမည္ေလာ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ရွိလာသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဖ.တ.ပ.လ ဥကၠ႒ အျဖစ္တာ၀န္ယူဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ၎၏တပ္မေတာ္တာ၀န္ကို
ဗိုလ္လက်္ာသို႔ေရြးခ်ယ္ လႊဲအပ္ေပးခဲ့သည္။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဘားမား႐ိုင္ဖယ္တြင္
ပါ၀င္ခြင့္မရသူမ်ားကို စုစည္းၿပီး ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ကိုလည္း ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုပ္သိမ္းၿပီးေနာက္တစ္ေန႔
(ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔)တြင္ စစ္ေျပးဘုရင္ခံ ေဒၚမန္စမစ္ ျပန္ေရာက္လာသည္။
ထိုသည္၏ ေနာက္တစ္ေန႔ (ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔)မွာပင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္
ဘုရင္ခံႀကိဳဆိုသည့္ အခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ
ဘုရင္ခံ၏ သေဘာထားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာထားမွာ
စကၠဴျဖဴ စီမံကိန္းကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ပင္ျဖစ္သည္။ ဤအတြက္ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္အဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းလုပ္ကိုင္သြားမည္ဟု ေၾကညာသည္။
ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ရက္အၾကာ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ ဘုရင္ခံ အမႈေဆာင္ေကာင္စီထဲသို႔
ဖ.တ.ပ.လ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္ၾကရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ဖိတ္ေခၚေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ဖ.တ.ပ.လအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္
၁၁ ေနရာေတာင္းခဲ့ရာ ဘုရင္ခံဘက္မွ မလိုက္ေလ်ာသျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲပ်က္သြားခဲ့ရသည္။
သည္လိုႏွင့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁ရက္ေန႔တြင္ ဖ.တ.ပ.လ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမပါေသာ
ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ဆာေပၚထြန္း၊ ဆာထြန္းေအာင္ေက်ာ္ စေသာ
စစ္ႀကိဳေခတ္ ႏုိင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီးမ်ား ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္တြင္ ဖ.တ.ပ.လ ကို ဖ.ဆ.ပ.လ (ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရးျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) ဟု
အမည္ေျပာင္းၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ညီလာခံႀကီးက်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္
ျပင္ဆင္စုိင္းျပင္းလာခဲ့သည္။
- ၿခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္
၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ စစ္ၿပီးေခတ္၏ ပထမဆံုးႏွစ္ျဖစ္ပါသည္။ ဤႏွစ္အတြင္း ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလက
စုစည္းႏုိင္ခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးအင္အားကို အရွိန္မပ်က္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏုိင္ခဲ့သည္ဟု
ဆိုႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် တစ္ေက်ာ့ျပန္နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ညီညီညြတ္ညြတ္ရင္ဆုိင္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
သို႔တုိင္ေအာင္ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု (ဖ.ဆ.ပ.လ) အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္၊
ဆိုရွယ္လစ္ အားၿပိဳင္မႈမ်ား အစပ်ဳိးလာခဲ့ၿပီးကားျဖစ္ပါသည္။ သည္လိုႏွင့္ ...။
(ေက်ာ္၀င္း)
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
0 comments:
Post a Comment