ဘူမိေဗဒ ၿဖစ္စဥ္ႏွင့္ ျမန္မာ့ ငလ်င္မ်ား. . .

Cloud Cuckoo Land created a doc.

ကမၻာေျမႀကီးထု (Plate) မ်ား တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေျမငလ်င္ႀကီးမ်ား ၿဖစ္ေပၚလာရျခင္း ၿဖစ္သည္။ Plate မ်ားလႈပ္ရျခင္းမွာ ကမၻာေျမျပင္သည္ လည္ပတ္ လႈပ္ရွားေနမႈေၾကာင့္ ေရေပၚတြင္ ေဖာင္မ်ား ေမ်ာသလိုေမ်ာၿပီး တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု တိုက္ခိုက္မႈ  ၿဖစ္ရျခင္းျဖစ္သည္။
ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမငလ်င္ မ်ားျဖစ္ေပၚလာၿခင္းသည္ India Plate ေရႊ႕လ်ားၿပီး Burma Plate ႏွင့္ China Plateတို႔ တိုက္မိျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္ကို အိႏိၵယငလ်င္ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္ႏွစ္ ဦးက ကမၻာႏွင့္ေန၊လ၊ ၿဂိဳဟ္မ်ားဆြဲ အားေၾကာင့္ ဒီေရအတက္အက်ျဖစ္ သလို ၿဂိဳဟ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ကမၻာေျမ တစ္တန္းတည္း က်ေရာက္ေသာအခါ ငလ်င္လႈပ္ေစသည့္ အားျဖစ္ေပၚ သည့္ အယူအဆကိုလည္း တင္ျပခဲ့ ဖူးသည္။
စင္စစ္ငလ်င္လႈပ္မလႈပ္ကို ငလ်င္မွတ္တမ္းမ်ား ငလ်င္တိုင္းစက္ မ်ားႏွင့္ တိုင္းတာတြက္ခ်က္လည္း မရႏိုင္ေပ။ သို႔ေသာ္လည္း သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ဘူမိေဗဒ ျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ ငလ်င္လႈပ္ေတာ့မည္ကို ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ဟု ဘူမိေဗဒပညာရွင္တစ္ဦးကေျပာသည္။

ငလ်င္လွုပ္မည္ကို ၾကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္သည့္နည္းမ်ား
(၁) Plate ႀကီးမ်ား တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု တိုက္ခိုက္ပါက လူမၾကားႏိုင္ေသာ အသံလိႈင္းမ်ားကို ေက်းငွက္မ်ားက ၾကားၿပီး ဂနာမၿငိမ္လႈပ္ရွားမႈကို Electronic Counter ျဖင့္တိုင္းတာ၍ ေလ့လာႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထို Plate ႀကီးမ်ားသည္ ငလ်င္မလႈပ္မီအႀကိမ္ (၃çဝ၀ဝ)ခန္႔လႈပ္ရွားၿပီး၊ ငလ်င္လႈပ္ ခါနီးအခ်ိန္တြင္ အႀကိမ္(၉çဝ၀ဝ) လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေပၚခဲ့သည္ကို တ႐ုတ္ ငလ်င္ပညာရွင္တစ္ဦးက ေတြ႕ရွိခဲ့ သည္။
(၂) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေတာအရပ္မ်ား ၌ ငလ်င္လႈပ္သည့္အသံကို ပထမဦး ဆံုးၾကားသိၿပီး ငွက္အုပ္ႀကီးမ်ားက ထပ်ံမႈ။
(၃) ငလ်င္အေသးေလးမ်ား ဆက္တိုက္ လႈပ္လာသည္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ငလ်င္လႈပ္မည္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္။
(၄) ကမၻာေျမထုထဲရွိ ဏသမန-ွစေခန ေျပာင္းလဲမႈကို ေလ့လာႏိုင္လွ်င္ ငလ်င္လႈပ္မည္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္။
(၅) တိုက္အိမ္မ်ားေပၚေန၊ ေျမေအာက္ ေန ပုရြက္ဆိတ္အေျမာက္အျမား ေျပာင္းေရႊ႕သည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိ ျခင္း။
(၆) တိရစၦာန္မ်ာသည္ ငလ်င္၏လိႈင္း မ်ားကို ႀကိဳတင္သိရွိ၍ အျမင့္ေနရာ မ်ားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သိရွိႏိုင္။
(၇) ေနာက္ဆံုးငလ်င္လႈပ္မည္ကို ႀကိဳတင္သိႏိုင္သည့္အခ်က္မွာ ေျမၿပင္အနိမ့္အျမင့္ကို တိက်စြာ (Total Station) မ်ားႏွင့္တိုင္းတာႏိုင္ပါက ငလ်င္လႈပ္မည္ကို ခန္႔မွန္းေခ်တိက် ႏိုင္မည္ဟု ဘူမိေဗဒအျမင္ျဖင့္ ငလ်င္ ျဖစ္ႏိုင္မည့္ ျဖစ္စဥ္ကိုဆိုခဲ့သည္။

ငလ်င္တိုင္းတာရန္ လိုအပ္ၿပီ
ထို႔ေၾကာင္႔ ငလ်င္ၿဖစ္ေပၚ မည္ကို တိုင္းတာတြက္ခ်က္ရန္ Long Wave Detector, Electro- magnetic Wave Detectors rsm;vdk မ်ားလိုအပ္လာၿပီျဖစ္သည္။ မၾကာခင္လႈပ္ ရွားသြားသည့္ ဂ်ပန္ငလ်င္လႈပ္ခတ္မႈ တြင္ ကမၻာ႔ေျမလႊာထု Plates တစ္ခု ႏွင့္တစ္ခုပြတ္တိုက္၍ ထြက္ေပၚလာ ေသာ အပူလိႈင္းမ်ားကို နာဆာ၏ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာ LANSAT နည္းပညာကို အသံုးျပဳတိုင္းတာခဲ့ မည္ဆိုပါက ငလ်င္လႈပ္ခတ္မည္ကို ႏွစ္ရက္ႀကိဳတင္သိရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္ အတြက္ ယင္းကဲ့သို႔ေသာ အျဖစ္ အပ်က္မ်ိဳးမျဖစ္ေပၚႏိုင္ေပ။
ပုရြက္ဆိတ္ႏွင္႔ ဆူနာမီ ပုရြက္ဆိတ္အေျမာက္အျမား တိုက္၊ အိမ္မ်ားေပၚသို႔ေျပာင္းေရႊ႕ သည္ကို ေလ့လာျခင္းျဖင့္ ဆူနာမီ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေၾကာင္းလည္းသိရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ပုရြက္ဆိတ္မ်ားသည္ ကမၻာေျမထုထဲရွိ Pore-space မ်ား တြန္းေနေသာေၾကာင့္ ေျမတြင္းထဲ တြင္ေနထိုင္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ လြတ္ရာ အရပ္ကို ေရႊ႕ေျပာင္းသည္ကို ဘူမိ ေဗဒျဖစ္စဥ္အရ ဆူနာမီျဖစ္ေပၚႏိုင္ မည္ကိုခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသည္။ အင္ဒိုနီး ရွားငလ်င္ႀကီးႏွင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသသည့္ ဆူနာမီမျဖစ္ခင္ ရပ္ကြက္ မ်ားရွိ တိုက္မ်ားေပၚသို႔ ပုရြက္ဆိတ္ အေျမာက္အျမားေရႊ႕သည္ကို သတိ ျပဳမိပါက ႀကိဳတင္ေရွာင္တိမ္းႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။

ၿမန္မာ႔ငလ်င္
ျမန္မာ့ငလ်င္မ်ားသည္ စတင္ လႈပ္ရွားသြားၿပီးေနာက္ ယူနန္ၿမိဳ႕တြင္ လႈပ္ခါမႈၿပီးဆံုးသြားသည္ကို လြန္ခဲ့ ေသာ (၁၅)ႏွစ္က Basic Software စမ္းသပ္ခဲ့သည့္ ဘူမိေဗဒ၏ပညာရွင္ တစ္ဦးကဆိုခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ား တြင္ အဓိကလႈပ္ခတ္ၿပီး ငလ်င္ ေၾကာေရႊ႕လ်ားမႈေၾကာင့္ အေရွ႕ ေျမာက္ဘက္ရွိ တာလီႏွင့္အေနာက္ ေျမာက္ဘက္ မေကြးငလ်င္မ်ားသည္ လႈပ္ခတ္မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ၄င္းေနရာမ်ားကို North South ၤFaults ငလ်င္မ်ားဟု သတ္မွတ္ ထားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဒုတိယ ငလ်င္လႈပ္ခတ္မႈအမ်ားဆံုးမွာ Diagonal Faults မ်ားေပၚတြင္ လႈပ္ ခတ္သည့္ ငလ်င္မ်ားျဖစ္သည္။ ဥပမာ ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက လႈပ္ခဲ့ သည့္ တာေလငလ်င္သည္Diagonal Faults 45 တိမ္းေစာင္းျဖစ္ေပၚ ေသာငလ်င္ျဖစ္သည္။
ငလ်င္မလွုပ္မီႏွင္႔ လွုပ္ၿပီး လကၡဏာ ပင္လယ္ကမ္းေျခမ်ားတြင္ ငလ်င္မလႈပ္မီ၌ ပင္လယ္ထဲရွိ ကြ်န္းမ်ား တစ္ကြ်န္းႏွင့္ တစ္ကြ်န္း တန္းေပၚလာျခင္းႏွင့္ ကြ်န္းမ်ား ပင္ လယ္ေအာက္နစ္ျမႇဳပ္ျခင္းမ်ားသည္ ေျမငလ်င္လႈပ္ၿပီး လကၡဏာမ်ား ျဖစ္သည္။ ဥပမာအေနျဖင့္ ကလီယို ပက္ထရာအုပ္စိုးခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ သည္ငလ်င္ေၾကာင့္ေရေအာက္ေရာက္ ရွိသြားျခင္းကို ၾကားသိခဲ့ရဖူးေပမည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေက်းငွက္၊ တိရစၦာန္မ်ား၏ ေျပာင္းလဲေနေသာ ျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ငလ်င္ျဖစ္ ေပၚႏိုင္မည္ကို သတိျပဳမိသူမွာ မရွိ သေလာက္နည္းပါးေနသည္။ ထို႔ျပင္ Pole Space မ်ားတြန္းမႈေၾကာင့္ တြင္းေအာင္းပုရြက္ဆိတ္မ်ား ထြက္ လာၾကေၾကာင္းကိုလည္း မသိၾက ေပ။ Pole Space မ်ားကို တိုင္းတာ တြက္ခ်က္၍ ငလ်င္ခန္႔မွန္းႏိုင္သူမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းမရွိသလို သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အေနအထားႏွင့္ ဘူမိ ေဗဒျဖစ္စဥ္မ်ားအရ ငလ်င္လႈပ္မည့္ လကၡဏာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းကို သိရွိမႈ နည္းေၾကာင္း ဘူမိေဗဒပညာရွင္ မ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။


posted by ေဟမာ
itWEEKLY Journal