အျမဳေတရတနာမ်ား

by PhyuPhyuWin(Burmese) on Tuesday, November 29, 2011 at 3:19am

 

ျမန္မာဓေလ့စ႐ိုက္ေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအေတြးအေခၚ တို႔ရဲ႕ အျမဳေတရတနာမ်ား

လူသားေတြဟာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ေနထိုင္ေလ့ရွိၾကတာက သဘာ၀တရားတစ္ခုပါ။ ေလာကႀကီးရဲ႕ သဘာ၀ကိုက စုေပါင္းေနထိုင္မႈအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးထားတာကိုး။ ဒီလိုစုေပါင္းေနထိုင္ရာမွာလည္း ဘာသာစကားတူ၊ ယံုၾကည္မႈတူ၊ ဓေလ့စ႐ိုက္တူရာကိုလုိက္ၿပီး အစုအသင္းဖြဲ႕ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔ေလာကႀကီးမွာ လူမ်ိဳးအသီးသီး ကြဲျပားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ လူမ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္း အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တျခားလူမ်ိဳးအႏြယ္စုေတြနဲ႔ ႏႈိင္းရင္ျမန္မာအႏြယ္စုေတြဟာ အနည္းစုသာျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးႏြယ္စုအေနနဲ႔ နည္းေပမယ့္ ျမန္မာေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္ ဘာသာစကား စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ကမၻာေပၚမွာ တခမ္းတနား ရပ္တည္ေနႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီလိုရပ္တည္ေနႏိုင္တဲ့ အဓိက ေသာ့ခ်က္ကေတာ့ အႏုစာေပဘာသာစကားနဲ႔ တျခားယဥ္ေက်းမႈ အေထာက္အထားေတြပဲ အခိုင္အမာ မွတ္တမ္းက်န္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ပဓာနက်လွတဲ့ ဥပေဒစည္းကမ္းဆိုင္ရာ ေလွ်ာက္ထံုးျဖတ္ထံုးက်မ္းေတြကိုလည္း ေခတ္အဆက္ဆက္က ျပဳစုထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့လူမ်ိဳးအသီးသီးမွာ မိမိရဲ႕ ဆိုင္ရာ စာေပယဥ္ေက်းမႈ၊ လူမႈဓေလ့ေတြ အရွည္တည္တံ့ေစဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ဓေလ့ဘာသာထံုးစံအလိုက္ သင့္ေတာ္တဲ့ `တရားဥပေဒစည္းကမ္း´ ေတြ ေရးဆြဲထားခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြမွာလည္း မိမိတို႔ ဘာသာဓေလ့ထံုးစံအလိုက္ သင့္ေတာ္တဲ့ တရားဥပေဒစည္းကမ္းေတြ ေရးဆြဲထားခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာလူမႈစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းရာမွာ အေရးပါတဲ့ လက္နက္တစ္ခုကို ၫႊန္ျပဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ဓမၼသတ္က်မ္းအေခၚ ေလွ်ာက္ထံုးျဖတ္ထံုးေတြကို ၫႊန္ျပရမွာပါ။ ဒီျမန္မာ့ ဓမၼသတ္က်မ္း ေလွ်ာက္ထံုး ျဖတ္ထံုးေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ ျမန္မာေတြရဲ႕ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ အေတြးအေခၚစတဲ့ ျမန္မာမႈအစံုစံုကို သိရွိႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာစကား `ေလွ်ာက္ထံုး´ဆိုတာရဲ႕ သေဘာကေတာ့ ေရွးျမန္မာမင္းေတြလက္ထက္က ပညာရွိအမတ္ႀကီးေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါ ပညာရွိအမတ္ႀကီးေတြက ထံုးပံုသာဓကေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္ထားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒါကို ေလွ်ာက္ထံုးလို႔ ေခၚၿပီး ဒီေလွ်ာက္ထံုးေတြကို ၀န္ေထာက္ေတြ၊ စာေရးေတာ္ေတြက မွတ္သားရပါတယ္။ ေရႊတိုက္ေတာ္မွာ ဒါေတြကို ၾကားနာၾကတဲ့ မွဴးမတ္ေတြကလည္း မွတ္သားၿပီး အဆင့္ဆင့္ ေျပာၾကားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီေလွ်ာက္ထံုးေတြဟာ ျဖတ္ထံုးေတြနဲ႔ ျခားနားပါတယ္။ ျဖတ္ထံုးဆိုတာကေတာ့ ဓမၼသတ္က်မ္းကို မွီးၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်ပံု အမႈသြား အမႈလာ အမႈသည္ အမႈနဲ႔ အမႈျဖစ္တဲ့ေနရာ၊ အခ်ိန္ စတာေတြကို မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ က်မ္းပါ။ ေလွ်ာက္ထံုး၊ ျဖတ္ထံုးေတြဟာ သေဘာတရားခ်င္း ဒီလိုျခားနားေပမယ့္ ျမန္မာ့လူမႈ အေထာက္အထားေတြအျဖစ္ အက်ိဳးရွိၿပီး အသံုး၀င္ပံုျခင္းကေတာ့ တူညီလွပါတယ္။
ေလွ်ာက္ထံုးေတြထဲက အေဟာင္းဆံုးေလွ်ာက္ထံုးလို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ရွင္စႏၵလကၤာရေရးသားတဲ့ မဏိရတနာပံုက်မ္းေခၚ ဘိုးရာဇာေလွ်ာက္ထံုးမွာဆိုရင္ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ သားသမီးက်င့္၀တ္ငါးပါးနဲ႔ သားေကာင္းသမီးေကာင္းျဖစ္ၾကေစဖို႔ ဆရာေတာ္ ရွင္စႏၵလကၤာရက တင္ျပထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီလိုတင္ျပတဲ့အခါမွာ ေလွ်ာက္ထံုးကို ဖတ္မိသူေတြ လုိက္နာခ်င္ဖြယ္ ျဖစ္လာေစဖို႔…
`လူတို႔သည္ မိေကာင္းဖေကာင္းသားသမီးကား ျဖစ္လြယ္၏။ သားေကာင္း သမီးေကာင္း မိဘတို႔မူကား အလြန္ပင္ျဖစ္ခဲသည္ မဟုတ္တံုေလဟု ဘိုးရာဇာအား ဘုရင္မင္းေခါင္က ေမးေတာ္မူ၏။ ဘိုးရာဇာက ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီးေသာ္ သားေကာင္း သမီးေကာင္းကို ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားသည္။ သားေကာင္းသမီးေကာင္းဟု ဆိုထိုက္ရန္ သားသမီးက်င့္၀တ္ငါးပါးျဖင့္ ညီရန္လို၏။ ထိုငါးပါးမွာ မိဘတို႔ကို လုပ္ေကၽြးမႈျပဳျခင္း၊ မိမိ၏ အမႈကိုပစ္၍ မိဘတို႔၏ အမႈကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အမ်ိဳးအႏြယ္ျပန္႔ပါားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မိဘ၏အေမြကို ခံယူထိုက္ရန္ က်င့္ႀကံျခင္း၊ မိဘတို႔ ကြယ္လြန္ေသာ္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳ၍ မိဘတို႔အား အမွ်ေပးေ၀ျခင္းျဖစ္သည္။´ လို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ေက်းဇူးသိတတ္ေစဖို႔ ဘုရားေလာင္း ရတနာပေစၥာတ မင္းသားက မယ္ေတာ္ရဲ႕ အသက္အတြက္ မိမိရဲ႕အသက္ကိုစြန္႔ၿပီး ဘီလူးရန္က ကာကြယ္ခဲ့ပံုအျဖစ္အပ်က္ေလးနဲ႔ ထပ္မံၿပီး သာဓကေဆာင္ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီေခတ္အေနနဲ႔ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ကိုယ္႐ႈပ္၊ ကိုယ့္မိသားစုအေရးအတြက္ လႈပ္ရွား႐ုန္းကန္ေနၾကရလို႔ အေမ့ေမ့ အေလ်ာ့ေလ်ာ့ အျဖစ္ခံေနၾကရတဲ့ ကိုယ့္မိဘေတြရဲ႕ ေနရာအတြက္ သတိျပဳမိစရာေလးတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သားေကာင္း သမီးေကာင္းျဖစ္ဖို႔ မိဘေက်းဇူးသိတတ္ဖို႔ အေလးအနက္ထားတတ္တာဟာ ျမန္မာေတြရဲ႕ အဓိကက်တဲ့ လူမႈဓေလ့တစ္ရပ္ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာေတြဟာ ေရွး႐ိုးယဥ္ေက်းမႈကို ခင္တြယ္တတ္ၾကပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အယူသီးအစြဲအလမ္းႀကီးတတ္တဲ့ သေဘာ ျဖစ္သြားတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ ကိုင္းစားမႏုရာဇာ ေလွ်ာက္ထံုးေခၚ မဟာရာဇသတ္ႀကီးမွာ ဒီေန႔အထိ ေတြ႕ေနရေသးတဲ့ နတ္ထိန္း၊ နတ္႐ိုးစတင္ေပၚလာရပံုကို-
`ေသလည္ေၾကာင္ ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ေမာင္တင့္တယ္နတ္ေမာင္ႏွမကို ပုပၸါားေတာင္မွာ နတ္ကြန္း၊ နတ္နန္းေဆာက္လုပ္တည္ထား ကိုးကြယ္သည္။ ေမာင္တင့္တယ္နတ္မွာ ဘုရင္မင္းျမတ္ႏွင့္ စကားစျမည္ဆိုေလ့ရွိသည္။ တစ္ခါေသာ္ မိဖုရားကိုယ္လုပ္ေမာင္းမတို႔ကလည္း နတ္မင္းကို ေတြ႕ျမင္လိုသည္ဟု ေတာင္းပန္ၾကသည္။ ေတြ႕ခြင့္ရလွ်င္ ကႏၷား ၄တိုင္ေဆာက္၍ ဗိတာန္ၾကက္ၿပီးလွ်င္ ေၾကးလင္ပန္းကို ေရအျပည့္ထည့္၍ ထား၏။ လင္ပန္းဖလားမ်ားကို တီးသူတီးလ်က္ ေနၾက၏။ လက္ခုပ္တီးသူကလည္း တီးေနၾကရ၏။ အလံုးစံု စီရင္ၿပီး၍ မင္းမိဖုရားေမာင္းမမိႆံတို႔ ကႏၷားတြင္း ၀င္ၾက ေသာ္ နတ္မင္းကိုယ္ထင္ျပ၍ မိန္းေမာေတြေ၀ လန္႔ဖ်ပ္ၾကကုန္၏။ ေၾကးလင္ပန္းထဲမွ နတ္ေရစင္ႏွင့္ ဖ်န္းမွ အမူးအေ၀ေျပၾကေလ၏။ ထိုအခါမွစ၍ နတ္၀င္၊ နတ္ထိန္း႐ိုး ေပၚသည္။´
ဆိုၿပီး စိတ္၀င္စားဖြယ္ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ ဒါက မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႕မဟုတ္။ ပါးစပ္ရာဇ၀င္ေလာက္သာ ျဖစ္ခဲ့ဟန္တူေပမယ့္ အခုလို မဟာမွတ္တမ္းတင္ခဲ့တာကိုက ျမန္မာေတြရဲ႕ အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ နတ္ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ေရွး႐ိုးရာကို ခင္မင္ျမတ္ႏိုးၿပီး ႐ိုးသားလွတဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ အစြဲအလမ္းႀကီး႐ုံသာမက အဲဒီအစြဲအလမ္းႀကီးမႈကေန အယူသီးတဲ့အျဖစ္ထိ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကတာကို ေတြ႕ၾကရမွာပါ။ ဒီေန႔ေခတ္အထိလည္း နတ္နန္းေတြမွာ နတ္ထိန္း၊ နတ္ထိန္းဆိုတာေတြ မရွိမျဖစ္ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေရွးျမန္မာေတြဟာ စိတ္သေဘာထား ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕ျဖဴစင္သူေတြလည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလံုးကံသံုးပါးကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြပီပီ အထူးေစာင့္ထိန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀စီကံဆိုတဲ့ ႏႈတ္ထြက္ၾကမ္းမႈကိုလည္း အထူးေရွာင္ရွားၾကပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ထိန္းသိမ္းၾကသလို တစ္ပါးသူေတြကိုလည္း ထိန္းသိမ္းေစလိုၾကပါတယ္။ ႏႈတ္လြန္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ႐ုံးျပင္ကႏၷားေရာက္တဲ့အထိလည္း ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ရႏၵမိတ္ေက်ာ္ထင္ ဘြဲ႔ခံ ဦးမႈိင္းရဲ႕ `ေရစႀကိဳခံုေတာ္ျဖတ္ထံုး´ မွာ ႏႈတ္လြန္မႈ တရားျဖတ္ထံုးေတြကို အမ်ားႀကီးေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီႏႈတ္လြန္မႈေတြမွာလည္း အခုေခတ္သံုးႏႈန္းေျပာဆုိေနၾကတဲ့ ေမာင္ႏွမခ်င္း၊ သားအဖခ်င္းေတာင္ ၾကားလို႔မေတာ္တဲ့ ႐ုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းတဲ႔ စကားမ်ိဳး၊ အဆဲမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ နား၀င္ယဥ္ယဥ္နဲ႔ အနက္ႏွစ္မ်ိဳးထြက္တဲ့ စကားေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရစႀကိဳခံုေတာ္ ျဖတ္ထံုး ႏႈတ္လြန္မႈ တရားတစ္ခုမွာ-
`မညိဳဆိုသူက မိမိ၏ ပထမခင္ပြန္းႏွမျဖစ္သူ မလွက ဒိန္နက္သဲဆင္းမ ဟု ဆိုသည္။ တိ တီတစ္လံုးတက္ၿမဲကို ႏွစ္လံုးတက္သျဖင့္ ေဗဒင္အရ ဒိန္နက္သဲဆင္း သည္ဟု ေျပာ႐ိုးျဖစ္သည္။ ထိုနည္းတူ မိမိကိုလည္း တစ္လင္မွႏွစ္လင္ အျမန္သင့္ေနသည္ ဟု ဆိုျခင္းျဖစ္၍ မခံႏုိင္ေၾကာင္း ေရစႀကိဳခံုေတာ္သို႔ ေလွ်ာက္ထားလာသည္။ စီရင္ရာတြင္ ဒိန္နက္သဲဆင္း ဟုဆိုသူ မလွမွာ ေဗဒင္စကားကၽြမ္းသူ မဟုတ္၍ အျပစ္ဒဏ္စီရင္ရန္မသင့္။ စကားဆိုရာတြင္ ပရိယာယ္(လွည့္ပတ္၍ေျပာဆိုျခင္း) နိမိတ္ (အေၾကာင္းကိုေကာက္၍ဆိုျခင္း) ၾသဘာသ (အရိပ္ျပ၍ ဆိုျခင္း) တိုက္ရိုက္ဆိုျခင္းဟု ေလးမ်ိဳးရွိသည္။ မလွဆိုေသာစကားမွာ ပထမ ၃မ်ိဳးတြင္သာ အက်ံဳး၀င္သျဖင့္ တရားလၻက္က်နသမွ် ခံ၍ ေျပၿငိမ္းေစရန္ ခံုေတာ္က စီရင္သည္´ဆိုၿပီး ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဒီေခတ္အေနနဲ႔ေတာ့ ထူးျခားဆန္းျပားတဲ့ အမႈတစ္ခုေပါ့။
ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီး အခ်င္းခ်င္း တစ္ဦးကိုတစ္ဦးက သေႏၶဖ်က္မလို႔ ေခၚေ၀ၚမႈ၊ အမည္ဖ်က္ၿပီး ေခၚေ၀ၚမႈ စတာေတြမွာလည္း ျမန္မာေတြရဲ႕ႏႈတ္ကို ဘယ္ေလာက္ ထိန္းသိမ္းတတ္ၾကပံုကို ေတြ႕ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ႏႈတ္မႈေစာင့္စည္းရာမွာ အတုယူဖြယ္၊ ႏွစ္သက္ဖြယ္ ေရွးျမန္မာဓေလ့ေလးေတြကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အသေရ ညစ္ႏြမ္းေစတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ ဒိန္နက္သဲဆင္းမ လို႔ အရိပ္အႃမြက္စကားေလာက္ ဆိုခံရတာကို မႏွစ္သက္ၾကသလို သေႏၶဖ်က္မ၊ ပံုသား။ (အဖစြဲရာမရွိေသာ သားသမီး)၊ ပါးပုတ္မည္ စတဲ့ တိုက္႐ုိက္ဆိုတဲ့ အမႈေတြမွာေတာ့ တရား႐ုံးေတာ္ကေတာင္ ခ်မ္းသာမေပးဘဲ ဒဏ္တပ္ေလ့ရွိခဲ့ပါတယ္။ အမည္နာမကိုလည္း ပီပီသသ ေခၚဆိုရၿမဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေလးအနက္ထားခဲ့ၾကေၾကာင္း အမႈေလးတစ္ခုကို ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာေတြဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ အမည္နာမကို မပီမသ အပ်က္သေဘာနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံတာမ်ိဳးကို စက္ဆုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ `ငငွက္´ ကို `ငငက္´ ေခၚလို႔ တရားစြဲခံရတဲ့ အမႈမွာေတာ့ ေရွးျမန္မာတို႔ရဲ႕ တရားစီရင္မႈ ဆင္ျခင္တံုတရားကို ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ အမည္နာမကို အပ်က္သေဘာေခၚတာလား ဒါမွမဟုတ္ ပီသေအာင္ မရြတ္ဆိုႏိုင္လို႔ ေခၚမိျခင္းလားဆိုတာကို ႐ုံးေတာ္က အေသအခ်ာ စစ္ေဆးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလို `ငငက္´လို႔ ေခၚမႈမွာ ေခၚသူ ငေပါယ္ဟာ ရွမ္းအမ်ိဳးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေတြဟာ ဟ,ထိုးသံကို ပီသေအာင္ ရြတ္ဆိုႏိုင္သူ နည္းပါးတဲ့အတြက္ အမႈမဖြင့္သာပါလို႔ စစ္ေဆးၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီႏႈတ္လြန္မႈေတြကို ၾကည့္ရင္ ေရွးျမန္မာေတြဟာ ႏႈတ္မႈကို ဘယ္ေလာက္ အေလးအနက္ထားခဲ့ၾကၿပီး တဖက္သားို ထိကပါးရိကပါး မခံခ်င္ေအာင္ ေျပာဆိုမႈေတြက ေရွာင္ၾကဥ္ၾကေအာင္ ဒီလိုျဖတ္ထံုး စီရင္ခ်က္ေတြနဲ႔ အကာအကြယ္ေပးထားၾကတာက အံ့ၾသစရာ၊ ခ်ီးက်ဴးစရာပါ။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မေျပလည္လို႔ ခံု႐ုံးကိုေရာက္လာရင္လည္း ခံုသူႀကီးေတြဟာ လူ႔စ႐ုိက္ဓေလ့သဘာ၀ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဆင္ျခင္ေလ့လာၿပီးမွ ဆံုးျဖတ္တတ္ၾကပံုကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

ျမန္မာေတြဟာ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ေနတတ္ၾကသူေတြပီပီ လူမႈစည္းကမ္းေတြကိုလည္း နားလည္ၾကပါတယ္။ လူမႈ၀တၱရားေတြကုိလည္း နားလည္ထားၾကရပါတယ္။ နားမလည္သူ လူမႈစည္းကမ္းခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ သူေတြကိုလည္း ဓမၼသတ္က ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ေရွးေခတ္က ကူးသန္းသြားလာေရးမွာ ေလွကိုပဲ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလွေမာင္းသူ ေလွစီးတဲ့သူ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ထားသင့္တဲ့အခ်က္ေတြကိုလည္း မႏုက်ယ္ဓမၼသတ္ ဒုတိယတြဲ `ကူးတို႔ပို႔တရား´ မွာ-
`ကူးတို႔ပို႔ေသာ သူသည္ ကူးတို႔ခကို တန္႐ုံသာ ဆင္ျခင္၍ ယူအပ္၏။ ကိုယ္၀န္ရွိေသာ မိန္းမ၊ သီတင္းရွိေသာ ရဟန္း၊ ပုဏၰား၊ သူနာ၊ သူဖ်ားတို႔အား အခမပါလွ်င္ မူလည္း ပို႔အပ္၏။ အႏိုင္အထက္မျပဳအပ္သတည္း´ လို႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ဓမၼသတ္ေလးဟာ ခရီးသြားလာေနၾကတဲ့ အမ်ားျပည္သူလူထုေတြအတြက္ အားကိုးထိုက္၊ ျပဌာန္းထိုက္တဲ့ အခ်က္ေလးျဖစ္ပါတယ္။ ေလွစီးခရီးသြားနဲ႔ ကူးတို႔သည္တို႔ အျပန္အလွန္ထားရတဲ့ စည္းကမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ခရီးသြားဘက္ကလည္း စည္းကမ္းကို ႐ိုေသရမွာျဖစ္သလို ကူးတို႔သည္ကလည္း ေလာဘႀကီးၿပီး ခရီးသြားဦးေရ အဆမတန္တင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ တင္လို႔ အႏၱရာယ္ျဖစ္ခဲ့ရင္ ကူးတို႔သမားတာ၀န္ပဲ ျဖစ္ပါသတဲ့။ တစ္ဖက္ကလည္း ခရီးသြားေတြက ေငြနဲ႔ အႏိုင္အထက္ျပဳၿပီး ကူးတို႔စည္းကမ္းကို မေဖာက္သင့္၊ တစ္စံုတစ္ရာအႏၱရာယ္ျဖစ္လာရင္ အဲဒီလုိ အႏုိင္အထက္ျပဳသူတို႔ရဲ႕ တာ၀န္ပဲျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္မံျပဌာန္းထားျပန္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ေရွးျမန္မာတို႔ရဲ႕ လူမႈ၀တၱရားေစာင့္ထိန္းတတ္ပံု၊ လူမႈေရးမသိတဲ့ စည္းကမ္းပ်က္သူေတြကို ဥပေဒသက ခြင့္မျပဳပံုေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အတုယူဖြယ္လည္း ေကာင္းလွပါတယ္။ ဒီဓမၼသတ္စည္းမ်ဥ္းေလးကိုသိရမွ အခုေခတ္ ဗန္းစကားေလးျဖစ္တဲ့ `ႀကိမ္ေခြ´ ဆိုတာေလးကို သြားသတိရမိပါတယ္။ မႏၱေလးတိုင္း သဲေတာ၊ ၀မ္းတြင္းတစ္၀ိုက္မွာ ေခတ္စားအသံုးတြင္ ေနတဲ့ ဒီဗန္းစကားေလးရဲ႕အဓိပၸာယ္က `ေဖာင္ကြပ္= ဖြတ္ေကာင္= ဘာမွအသံုးမက်သူ အသံုးမ၀င္သူ´ ရယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ရွိပါတယ္။ ဒီစကားလံုးဟာ မိတၳီလာ- ၀မ္းတြင္း- မႏၱေလး ေျပးဆြဲေနတဲ့ အေ၀းေျပးကားက ကားစပယ္ယာေတြ ကားေမာင္းသူေတြ ေလာကက ေပၚလာတာလို႔ သိရပါတယ္။ သူတို႔ညႊန္းဆိုလိုတဲ့ `အသံုးမက်တဲ့သူ´ ဆိုတာက ကားလမ္းေပၚမွာ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္အိမ္အျပန္မွာ လမ္းကေန လက္တားၿပီး အႀကံဳလုိက္စီးၾကမယ့္ ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က ေက်ာင္းဆရာ/ ဆရာမေတြကို ၫႊန္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကားဆရာေတြ၊ စပယ္ရာေတြက အဲဒီလို လမ္းႀကံဳလုိက္စီးတဲ့ ဆရာ ဆရာမေတြကို အခေၾကးေငြ မယူရဆိုတဲ့ စည္းမ်ဥး္ရွိေပမယ့္ ဒီေခတ္ရဲ႕ ဓာတ္ဆီေစ်းႏႈန္းအရ အခုလို အလကားမတ္တင္း ခရီးသည္ေတြကို တင္ေဆာင္ေပးရတာဟာ မကိုက္တာေၾကာင့္ ပို႔ေဆာင္မေပးလိုၾကတာပါ။ စကားလံုးဆင့္ပြားျဖစ္ေပၚလာပံု ေလးကေတာ့ `ႀကိမ္ေခြ´ ဆိုတာက သစ္ေဖာင္ဖြဲ႕တဲ့ အခါမွ ျပဳတ္ထြက္မသြားရေလေအာင္ သစ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ကို ပူးကပ္ၿပီး ေဖာင္အကြပ္အျဖစ္ သံုးတဲ့အရာပါ။ ဒီေတာ့ ႀကိမ္ေခြ- ေဖာင္ကြပ္ (ဒီစကားလံုးေလးကို စကားလိမ္ျပဳလုိက္ေတာ့) ဖြတ္ေကာင္ ျဖစ္လာရတာပါ။ ေရွးက အေလးအနက္ထား လိုက္နာခဲ့ၾကတဲ့ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းတစ္ခုဟာ သူ႔ေခတ္သူ႔အခ်ိန္အခါအရ ဒီစည္းမ်ဥး္ေလးဟာ လုိက္နာစရာကေန လိုက္နာတဲ့သူေတြအတြက္ နစ္နာစရာအျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ရတာကလည္း သခၤါရသေဘာတရားေပပဲလား။

ဒါ့အျပင္ မိမိရဲ႕ ကၽြန္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေပမယ့္ ကံေကာင္းအေၾကာင္းလွလို႔ ကၽြန္အျဖစ္က ကၽြတ္လြတ္သြားၿပီး ခ်မ္းသာသြားတဲ့ သူကို ျပန္ဆံုေတြ႕ရရင္ `ငါ့ကၽြန္ျဖစ္ဘူးသည္´ ဟု မဆိုအပ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလို ေျပာဆိုလာရင္ လူပံုအလယ္မွာ တစ္ဖက္သားကို အရွက္ရေစလို႔ မင္းဒဏ္သင့္ေစေၾကာင္း စတာေတြကိုလည္း မႏုက်ယ္ဓမၼသတ္က်မ္းမွာ ေတြ႕ရွိရပါေသးတယ္။ လူလူခ်င္း စာနာစိတ္ထားတတ္ေစဖို႔ ထိန္းကြပ္ထားတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ဓေလ့ တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး ထုအတြက္ကိုလည္း အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကညာ၊ မ်က္စိႏွစ္ဖက္ကန္းေနတဲ့ ကညာ၊ ႐ူးသြပ္ေနတဲ့ကညာ၊ အရြယ္လြန္ၿပီးတဲ့ကညာ၊ ဒီကညာေလးေဖာ္ကိုလည္း မျပစ္မွားထိုက္တဲ့အေၾကာင္း၊ ကာအိေႃႏၵကို မပ်က္ျပားေစသင့္ေၾကာင္း၊ မျပစ္မွားထိုက္တဲ့ ကညာေတြအနက္ မ်က္စိကန္းေနသူနဲ႔ ႐ူးသြပ္ေနတဲ့သူေတြကို သူတို႔ဆႏၵပါသည္ျဖစ္ေစ၊ မပါသည္ျဖစ္ေစ က်ဴးလြန္သူေတြဟာ ႀကီးမားတဲ့ အျပစ္ဒဏ္သင့္ေစမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊  ဒါတင္မကပါဘူး၊ ကိုယ္ဖိုးေလ်ာ္ေၾကးေငြကိုလည္း ေပးေလ်ာ္ရမွာျဖစ္တဲ့အျပင္ သေႏၶရွိရင္လည္း မိခင္ေရာ ကေလးအတြက္ကိုပါ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပဌာန္းတားျမစ္ထားပါေသးတယ္။ ျမန္မာမိန္းမပ်ိဳေလးေတြရဲ႕ ဘ၀လံုၿခံဳေရးအတြက္ ေရွးျမန္မာဥပေဒပညာရွင္ေတြဟာ ေလွ်ာက္ထံုးေတြနဲ႔ အသိပညာေပးခဲ့ၾကၿပီး ဓမၼသတ္ေတြနဲ႔ မဖ်က္ဆီးမေစာ္ကား၀ံ့ေအာင္ ေျခာက္လွန္႔တားျမစ္ခဲ့ၾကတာကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဒီေလွ်ာက္ထံုး ျဖတ္ထံုး ဓမၼသတ္ေတြက အမႈျဖစ္ပံု စီရင္ပံု မင္းအား ေလွ်ာက္ထားပံု စတာေတြကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ တာ၀န္သိတတ္မႈနဲ႔ ဓေလ့စ႐ုိက္ေတြ၊ ႐ိုးရာယံုၾကည္မႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေတြးအေခၚစတဲ့ အျမဳေတရတနာေတြအျဖစ္ ေတြ႕ျမင္ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီစီရင္ထံုး အခ်က္အလက္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ေခတ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီသလို ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္သင့္တာေတြကို ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ႏိုင္ၾက၊ အတုယူစရာရွိရင္ယူ၊ ေရွာင္စရာရွိရင္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဒီက်မ္းေတြရဲ႕ အဓိကအက်ိဳးကေတာ့ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအခြင့္အေရးနဲ႔ အခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡမျဖစ္ပြားေရးက အဓိက ျဖစ္တာကို ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာေလွ်ာက္ထံုး ျဖတ္ထံုးက်မ္းေတြဟာ ျမန္မာဓေလ့စ႐ိုက္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေတြးအေခၚတို႔ရဲ႕ အျမဳေတရတနာေတြလို႔ပဲ ဆိုခ်င္ပါေတာ့တယ္။

ျဖဴျဖဴ၀င္း (ျမန္မာစာ)

က်မ္းကိုး
-မဏိရတနာပံုက်မ္းေခၚ ဘိုးရာဇာေလွ်ာက္ထံုး (ရွင္စႏၵလကၤာရ)
-ကိုင္းစားမႏုရာဇ ေလွ်ာက္ထံုးေခၚ မဟာရာဇသတ္ႀကီး
-ေရစႀကိဳခံုေတာ္ ျဖတ္ထံုး (ရႏၱမိတ္ေက်ာ္ထင္)
-မႏုက်ယ္ဓမၼသတ္(ဒုတိယတြဲ)

ရနံ႕သစ္မဂၢဇင္း (၂၀၁၀၊ ေအာက္တိုဘာလ)