အေမရိကား အေတြ႔အႀကံဳ (၂)
ၿမန္မာၿပည္က
လာတဲ့သူေတြကို ဘာေႀကာင့္ “ ေရႊ” လို႔ ေခၚသလဲ ဆိုတာကို
ႏိုင္ငံရပ္ၿခားေရာက္လာမွ ပိုၿပီး သေဘာေပါက္ေတာ့တယ္။ မိန္းမေတြက ေရႊ
တကယ္ႀကိဳက္တာကိုး။ မႀကာေသးမီက ေရာက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေကာင္မေလးရဲ႕
လက္တခုလံုးမွာ ေရႊေတြ တလက္လက္ထေနတယ္။ ဒီေလာက္မ်ားတာ အတုေတြပဲ ေနမွာပါလို႔
ထင္ေနတာ။ မဟုတ္ဘူး။ အစစ္ေတြ တဲ့။ မႀကာဘူး။ တလထက္ တလ ၊ ေကာင္မေလးရဲ႕ ေရႊေတြက
တံေထာင္ဆစ္အထိ ေရာက္လာေတာ့တယ္။
သူတို႔ကသာ တၿဖည္းၿဖည္း ေရႊေတြ အိေနတာ။ ကေလးေတြက ဝမလာဘူး။ အစုိးရက သံသယရိွလာတယ္။ ဒါေႀကာင့္ သူတို႔ကို ဝင္စစ္တယ္။
အပါးပါး။ ၿမန္မာဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကေလးေတြအတြက္ ေပးထားတဲ့ ႏြားႏို႔၊ Food Stamps ေတြကို ကေလးအတြက္မဝယ္ပဲ၊ ၿမန္မာကုန္စံုဆိုင္မွာသြား၊ ေငြနဲ႔လဲ၊ၿပီးေတာ့ ေရႊဝယ္စုႀကသတဲ့။
ေက်ာင္းသားတေယာက္ဖြင့္ထားတဲ့ ၿမန္မာကုန္စံုဆိုင္ကလည္း သိပ္ၿပီး အၿမတ္မယူပါဘူး။ ေရာက္ခါစ လူဆိုရင္ Food Stamp ( ေဒၚလာ ၁၀၀) ဆိုရင္ (၈၀-၈၅ ေဒၚလာ) နဲ႔လဲသတဲ့။ ဒုကၡသည္ေတြ ကားမရိွရင္ ကားနဲ႔အႀကိဳအပို႔လုပ္ေပးၿပီး သူ႔ဆိုင္ကို ေစ်းဝယ္ေအာင္ လုပ္ေလ့ရိွသတဲ့။ ခုေတာ့- food stamp ကို ေငြ နဲ႔ လဲသူေရာ၊ လဲေပးတဲ့ဆိုင္ေရာ၊ အစိုးရက ဝင္စစ္တယ္။ ဒဏ္ရိုက္ေတာ့တယ္။ ေနာက္တခါဆို ေထာင္ခ်မယ္ေပါ့။
ဒါေႀကာင့္ မီးရထားသံလမ္းေဘးက အရြက္ေလးေတြကိုခူးစား လို႔ ရြာကဓေလ့ပဲ ဆိုၿပီး မသနားနဲ႔ေလ။သူတို႔က ကိုယ့္ထက္ ခ်မ္းသာတယ္။
အစိုးရက ေထာက္ပ့ံေပးထားတဲ့ food stamp ကို က်ေတာ့ ေရာင္းစား၊ ေရႊဝယ္စုၿပီး၊ လမ္းေဘးက အေလ့က်ေပါက္သစ္ပင္ေတြကို ႏႈတ္စားတာကေတာ့ ေအာက္တာေပါ့။
မိန္းမေတြက ေရႊစုလို႔ ေယာကၤ်ားေတြက ဘာလုပ္တယ္ထင္သလဲ။
ေယာကၤ်ားေတြက ရြာမွာေနတံုးက လွည္းတစီးေတာင္ မပိုင္တာ၊ ဒီေရာက္ေတာ့ ကားဝယ္ရင္ အသစ္စက္စက္မွ စီးႀကတယ္။ ဒီမွာက Learner permit လို႔ ေခၚတဲ့ အေမာင္းသင္ လက္မွတ္ရိွရင္ ကားဝယ္လို႔ရတယ္ မို႔လား။ ဆိုေတာ့-- ေမာင္မင္းႀကီးသားေတြက ကားအသစ္တစီးဝယ္တယ္။ သူ႔သူငယ္ခ်င္းက သူ႔ထက္ေကာင္းတာဝယ္ရင္၊ သူကလည္း အားက်မခံ သူ႕သူငယ္ခ်င္းထက္ သစ္တဲ့ ေနာက္ထပ္ကားတစီးသြားၿပီး အလဲအလွယ္လုပ္ ဝယ္တယ္။ ၿပိဳင္စရာမရိွေတာ့ ကားၿပိဳင္တယ္။ အိမ္ၿပိဳင္တယ္။
ပထမေတာ့ ကားေရာင္းတဲ့သူက သေဘာက်တာေပါ့။
တႏွစ္ေတာင္မၿပည့္ေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေဒၚလာ (သံုးေထာင္) ေလာက္ ပိုၿပီး ထပ္ေပး၊ ကားအသစ္တစီးကို ထပ္ဝယ္ ဆိုေတာ့ သေဘာမက်ပဲ ေနပါ့မလား။ ေနာက္ေတာ့ တေယာက္မဟုတ္၊ ဆယ္ေယာက္မဟုတ္၊ ကားကလည္း လဲလိုက္ႀကတာ၊ (၄) လ တခါေလာက္ၿဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကားေရာင္းတဲ့ဆိုင္က အားနာလာတယ္။
“ မင္းတို႔ အဲ့သလို လုပ္ေနတာ မေကာင္းဘူး။ ကားဆိုတာ အနည္းဆံုး (၁-၂) ႏွစ္ေလာက္ေတာ့ စီးရတယ္။ ေနာက္မွ ေၿပာင္းႀကေပါ့” ေၿပာလည္း မရဘူး။
“ ခင္ဗ်ား အၿမတ္ရတာပဲ။ ေအးေအးေဆးေဆးေနစမ္းပါ။ က်ဳပ္တို႔ ပိုက္ဆံ နဲ႔ က်ဳပ္တို႔လုပ္တာ ဘာၿဖစ္သလဲ” တဲ့။ ကားေရာင္းတဲ့ သူလည္း ဘာမွမေၿပာေတာ့ပါဘူး။
ဒုကၡသည္ေတြက ကားေရာင္းတဲ့သူတင္ အံ့ႀသေအာင္ လုပ္တာမဟုတ္ဘူး။
ရဲေတြကိုလည္း စိတ္ကသိကေအာက္ ၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ေသးတယ္။
နယူးေယာက္အထက္ပိုင္းမွာ ယူတီကာ လို႔ ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕ရိွတယ္။ အဲ့ဒီၿမိဳ႕က လူေတြက (၄၅ မိနစ္- တနာရီ) ေလာက္ေဝးတဲ့ ကာစီႏို ကစားဝိုင္းေတြမွာ ဖဲေဝတဲ့ အလုပ္မွာ လုပ္ႀကတယ္။
တရက္ေတာ့ လိုတာထက္ပိုတဲ့ အရိွန္နဲ႔ ေမာင္းလာတဲ့ ကားတစီးကို ရဲကဖမ္းလိုက္တယ္။
လိုင္စင္ကို ေတာင္းႀကည့္ေတာ့ Learner permit ပဲ ရိွတယ္။
“ Lerning permit နဲ႔ အလုပ္ကို ေမာင္းလို႔မရဘူး။ မင္းကို ဥပေဒအရ၊ ဖမ္းရလိမ့္မယ္”
“ What are you talking about ? ( ေစာင့္ႀကီးေအာင့္ႀကီးၿဖင့္ အသံထြက္ေစ)
“မင္းဘာေတြလာေၿပာေနတာလဲ။ လူတိုင္း ဒီလုိပဲေမာင္းေနတာ”
“ႏိုး- ဘယ္ၿပည္နယ္မွာမွ ဒီလိုလိုင္စင္နဲ႔ေမာင္းလို႔မရဘူ း။ မင္းတို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံက လာတာလဲ”
“ ငါတို႔ ၿမန္မာၿပည္သားေတြကြ။ မင္း- ငါ့တေယာက္တည္းကိုပဲ ၿပႆနာရွာမယ္ မႀကံနဲ႕ေနာ္။ ဒီလိုင္စင္ နဲ႔ ေမာင္းလို႔ရတယ္ ဆိုတာ လူတိုင္းသိတယ္။ ဒီလို လိုင္စင္ကိုင္လို႔ ဖမ္းေႀကးဆို ငါ့ဘက္ကလည္း သက္ေသၿပမယ္။ ငါတို႔မွာ အုပ္စုရိွတယ္။ မင္းက ငါ့ကို ဖမ္းမယ္ ဟုတ္လား။ ရတယ္။ ေတြ႕ႀကေသးတာေပါ့။ ေဟာ ေဟာ အခုလာေနတဲ့ ကားကို တားလိုက္”
ရဲက သတိေပးတယ္။ ကိုယ္ထိုင္တဲ့ေနရာမွာပဲ ၿငိမ္ၿငိမ္ေန။ မေရႊ႕နဲ႔ေပါ့။
ဒီလိုနဲ႔ ရဲကလည္း ေနာက္တစီးကို တားလိုက္တယ္။ အဲ့ဒီကားမွာလည္း ေမာင္းတဲ့သူက ၿမန္မာၿပည္က လာတဲ့ ဒုကၡသည္ပဲ။ လိုင္စင္ကိုေတာင္းႀကည့္လိုက္ေတာ ့ Learning permit
ေကာင္ေလးက ေနာက္တစီးကို လက္ညွိဳးထိုးၿပတယ္။ ၿမန္မာၿပည္သားေတြပဲ။ လိုင္စင္ေတာင္းႀကည့္လိုက္ေတာ့ Learning permit
ေနာက္ တစီး လက္ညွိဳးထိုးတယ္။ ရဲက တားတယ္။ Learning permit
ဒီလိုနဲ႔ ကား အစီး (၂၀) ေလာက္ၿဖစ္သြားတယ္။
ရဲလည္း ေတာ္ေတာ္စိတ္ညစ္သြားတယ္။
ၿမန္မာၿပည္ကလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက Learning permit နဲ႔ ကားအသစ္ေတြဝယ္တယ္။ ကားတိုက္မႈ ၿဖစ္တယ္။ Insurance ေတြက တက္သြားတယ္။ နဂိုက တလမွာ အာမခံေႀကး ေဒၚလာ (၅၀-၆၀) ေလာက္သာေပးရတဲ့အဆင့္ကေန တလ ေဒၚလာ (၂၀၀-၂၅၀) ေတြ ၿဖစ္ကုန္တယ္။
တကယ္ေတာ့ အရင္းရွင္စံနစ္ႀကီးထဲမွာ လူေတြ သံသရာလည္ေနႀကတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြက အစိုးရဆီက ေတာင္းစားတယ္။ အာမခံ ကုမၼဏီေတြက ဒုကၡသည္ေတြ ဆီက အၿမတ္ရတယ္။ အစိုးရ နဲ႔ အာမခံကုမၼဏီေတြ က အၿမတ္ကို ခြဲယူတယ္။ ခံရတာက အလုပ္ကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစားလုပ္၊ အခြန္ေပးေဆာင္ေနရတဲ့ လူလတ္တန္းစားေတြ။
တကယ္လိုအပ္လို႕အစိုးရဆီက ေထာက္ပံ့ေႀကးယူေနသူေတြကို နားလည္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တိုင္းၿပည္ကိုလည္း ဂုဏ္သိကၡာက်ေအာင္လုပ္၊ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူေတြဆီက အခြန္ေတြကို လိမ္စားေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္ပ်က္လာမိတာ အမွန္။
သူတို႔ကသာ တၿဖည္းၿဖည္း ေရႊေတြ အိေနတာ။ ကေလးေတြက ဝမလာဘူး။ အစုိးရက သံသယရိွလာတယ္။ ဒါေႀကာင့္ သူတို႔ကို ဝင္စစ္တယ္။
အပါးပါး။ ၿမန္မာဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကေလးေတြအတြက္ ေပးထားတဲ့ ႏြားႏို႔၊ Food Stamps ေတြကို ကေလးအတြက္မဝယ္ပဲ၊ ၿမန္မာကုန္စံုဆိုင္မွာသြား၊ ေငြနဲ႔လဲ၊ၿပီးေတာ့ ေရႊဝယ္စုႀကသတဲ့။
ေက်ာင္းသားတေယာက္ဖြင့္ထားတဲ့ ၿမန္မာကုန္စံုဆိုင္ကလည္း သိပ္ၿပီး အၿမတ္မယူပါဘူး။ ေရာက္ခါစ လူဆိုရင္ Food Stamp ( ေဒၚလာ ၁၀၀) ဆိုရင္ (၈၀-၈၅ ေဒၚလာ) နဲ႔လဲသတဲ့။ ဒုကၡသည္ေတြ ကားမရိွရင္ ကားနဲ႔အႀကိဳအပို႔လုပ္ေပးၿပီး သူ႔ဆိုင္ကို ေစ်းဝယ္ေအာင္ လုပ္ေလ့ရိွသတဲ့။ ခုေတာ့- food stamp ကို ေငြ နဲ႔ လဲသူေရာ၊ လဲေပးတဲ့ဆိုင္ေရာ၊ အစိုးရက ဝင္စစ္တယ္။ ဒဏ္ရိုက္ေတာ့တယ္။ ေနာက္တခါဆို ေထာင္ခ်မယ္ေပါ့။
ဒါေႀကာင့္ မီးရထားသံလမ္းေဘးက အရြက္ေလးေတြကိုခူးစား လို႔ ရြာကဓေလ့ပဲ ဆိုၿပီး မသနားနဲ႔ေလ။သူတို႔က ကိုယ့္ထက္ ခ်မ္းသာတယ္။
အစိုးရက ေထာက္ပ့ံေပးထားတဲ့ food stamp ကို က်ေတာ့ ေရာင္းစား၊ ေရႊဝယ္စုၿပီး၊ လမ္းေဘးက အေလ့က်ေပါက္သစ္ပင္ေတြကို ႏႈတ္စားတာကေတာ့ ေအာက္တာေပါ့။
မိန္းမေတြက ေရႊစုလို႔ ေယာကၤ်ားေတြက ဘာလုပ္တယ္ထင္သလဲ။
ေယာကၤ်ားေတြက ရြာမွာေနတံုးက လွည္းတစီးေတာင္ မပိုင္တာ၊ ဒီေရာက္ေတာ့ ကားဝယ္ရင္ အသစ္စက္စက္မွ စီးႀကတယ္။ ဒီမွာက Learner permit လို႔ ေခၚတဲ့ အေမာင္းသင္ လက္မွတ္ရိွရင္ ကားဝယ္လို႔ရတယ္ မို႔လား။ ဆိုေတာ့-- ေမာင္မင္းႀကီးသားေတြက ကားအသစ္တစီးဝယ္တယ္။ သူ႔သူငယ္ခ်င္းက သူ႔ထက္ေကာင္းတာဝယ္ရင္၊ သူကလည္း အားက်မခံ သူ႕သူငယ္ခ်င္းထက္ သစ္တဲ့ ေနာက္ထပ္ကားတစီးသြားၿပီး အလဲအလွယ္လုပ္ ဝယ္တယ္။ ၿပိဳင္စရာမရိွေတာ့ ကားၿပိဳင္တယ္။ အိမ္ၿပိဳင္တယ္။
ပထမေတာ့ ကားေရာင္းတဲ့သူက သေဘာက်တာေပါ့။
တႏွစ္ေတာင္မၿပည့္ေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေဒၚလာ (သံုးေထာင္) ေလာက္ ပိုၿပီး ထပ္ေပး၊ ကားအသစ္တစီးကို ထပ္ဝယ္ ဆိုေတာ့ သေဘာမက်ပဲ ေနပါ့မလား။ ေနာက္ေတာ့ တေယာက္မဟုတ္၊ ဆယ္ေယာက္မဟုတ္၊ ကားကလည္း လဲလိုက္ႀကတာ၊ (၄) လ တခါေလာက္ၿဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကားေရာင္းတဲ့ဆိုင္က အားနာလာတယ္။
“ မင္းတို႔ အဲ့သလို လုပ္ေနတာ မေကာင္းဘူး။ ကားဆိုတာ အနည္းဆံုး (၁-၂) ႏွစ္ေလာက္ေတာ့ စီးရတယ္။ ေနာက္မွ ေၿပာင္းႀကေပါ့” ေၿပာလည္း မရဘူး။
“ ခင္ဗ်ား အၿမတ္ရတာပဲ။ ေအးေအးေဆးေဆးေနစမ္းပါ။ က်ဳပ္တို႔ ပိုက္ဆံ နဲ႔ က်ဳပ္တို႔လုပ္တာ ဘာၿဖစ္သလဲ” တဲ့။ ကားေရာင္းတဲ့ သူလည္း ဘာမွမေၿပာေတာ့ပါဘူး။
ဒုကၡသည္ေတြက ကားေရာင္းတဲ့သူတင္ အံ့ႀသေအာင္ လုပ္တာမဟုတ္ဘူး။
ရဲေတြကိုလည္း စိတ္ကသိကေအာက္ ၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ေသးတယ္။
နယူးေယာက္အထက္ပိုင္းမွာ ယူတီကာ လို႔ ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕ရိွတယ္။ အဲ့ဒီၿမိဳ႕က လူေတြက (၄၅ မိနစ္- တနာရီ) ေလာက္ေဝးတဲ့ ကာစီႏို ကစားဝိုင္းေတြမွာ ဖဲေဝတဲ့ အလုပ္မွာ လုပ္ႀကတယ္။
တရက္ေတာ့ လိုတာထက္ပိုတဲ့ အရိွန္နဲ႔ ေမာင္းလာတဲ့ ကားတစီးကို ရဲကဖမ္းလိုက္တယ္။
လိုင္စင္ကို ေတာင္းႀကည့္ေတာ့ Learner permit ပဲ ရိွတယ္။
“ Lerning permit နဲ႔ အလုပ္ကို ေမာင္းလို႔မရဘူး။ မင္းကို ဥပေဒအရ၊ ဖမ္းရလိမ့္မယ္”
“ What are you talking about ? ( ေစာင့္ႀကီးေအာင့္ႀကီးၿဖင့္ အသံထြက္ေစ)
“မင္းဘာေတြလာေၿပာေနတာလဲ။ လူတိုင္း ဒီလုိပဲေမာင္းေနတာ”
“ႏိုး- ဘယ္ၿပည္နယ္မွာမွ ဒီလိုလိုင္စင္နဲ႔ေမာင္းလို႔မရဘူ
“ ငါတို႔ ၿမန္မာၿပည္သားေတြကြ။ မင္း- ငါ့တေယာက္တည္းကိုပဲ ၿပႆနာရွာမယ္ မႀကံနဲ႕ေနာ္။ ဒီလိုင္စင္ နဲ႔ ေမာင္းလို႔ရတယ္ ဆိုတာ လူတိုင္းသိတယ္။ ဒီလို လိုင္စင္ကိုင္လို႔ ဖမ္းေႀကးဆို ငါ့ဘက္ကလည္း သက္ေသၿပမယ္။ ငါတို႔မွာ အုပ္စုရိွတယ္။ မင္းက ငါ့ကို ဖမ္းမယ္ ဟုတ္လား။ ရတယ္။ ေတြ႕ႀကေသးတာေပါ့။ ေဟာ ေဟာ အခုလာေနတဲ့ ကားကို တားလိုက္”
ရဲက သတိေပးတယ္။ ကိုယ္ထိုင္တဲ့ေနရာမွာပဲ ၿငိမ္ၿငိမ္ေန။ မေရႊ႕နဲ႔ေပါ့။
ဒီလိုနဲ႔ ရဲကလည္း ေနာက္တစီးကို တားလိုက္တယ္။ အဲ့ဒီကားမွာလည္း ေမာင္းတဲ့သူက ၿမန္မာၿပည္က လာတဲ့ ဒုကၡသည္ပဲ။ လိုင္စင္ကိုေတာင္းႀကည့္လိုက္ေတာ
ေကာင္ေလးက ေနာက္တစီးကို လက္ညွိဳးထိုးၿပတယ္။ ၿမန္မာၿပည္သားေတြပဲ။ လိုင္စင္ေတာင္းႀကည့္လိုက္ေတာ့ Learning permit
ေနာက္ တစီး လက္ညွိဳးထိုးတယ္။ ရဲက တားတယ္။ Learning permit
ဒီလိုနဲ႔ ကား အစီး (၂၀) ေလာက္ၿဖစ္သြားတယ္။
ရဲလည္း ေတာ္ေတာ္စိတ္ညစ္သြားတယ္။
ၿမန္မာၿပည္ကလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက Learning permit နဲ႔ ကားအသစ္ေတြဝယ္တယ္။ ကားတိုက္မႈ ၿဖစ္တယ္။ Insurance ေတြက တက္သြားတယ္။ နဂိုက တလမွာ အာမခံေႀကး ေဒၚလာ (၅၀-၆၀) ေလာက္သာေပးရတဲ့အဆင့္ကေန တလ ေဒၚလာ (၂၀၀-၂၅၀) ေတြ ၿဖစ္ကုန္တယ္။
တကယ္ေတာ့ အရင္းရွင္စံနစ္ႀကီးထဲမွာ လူေတြ သံသရာလည္ေနႀကတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြက အစိုးရဆီက ေတာင္းစားတယ္။ အာမခံ ကုမၼဏီေတြက ဒုကၡသည္ေတြ ဆီက အၿမတ္ရတယ္။ အစိုးရ နဲ႔ အာမခံကုမၼဏီေတြ က အၿမတ္ကို ခြဲယူတယ္။ ခံရတာက အလုပ္ကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစားလုပ္၊ အခြန္ေပးေဆာင္ေနရတဲ့ လူလတ္တန္းစားေတြ။
တကယ္လိုအပ္လို႕အစိုးရဆီက ေထာက္ပံ့ေႀကးယူေနသူေတြကို နားလည္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တိုင္းၿပည္ကိုလည္း ဂုဏ္သိကၡာက်ေအာင္လုပ္၊ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူေတြဆီက အခြန္ေတြကို လိမ္စားေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္ပ်က္လာမိတာ အမွန္။
0 comments:
Post a Comment