“ျမန္မာ နည္းခ်ည္းပဲ မရႏုိင္ဘူး၊ သိပၸံနည္းက် သုံးသင့္တယ္”

Wai Yan De Mo

ရန္ကုန္ျမစ္၊ ပဲခူးျမစ္၊ ပုဇြန္ေတာင္ ေခ်ာင္းဆုံရာ ျမစ္၀တြင္ ဓမၼေစတီမင္း၏ ေကာင္းမႈေတာ္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ ကတည္းက စတင္ ရွာေဖြေနသည္မွာ ယေန႔ဆုိလွ်င္ ရက္ေပါင္း ၂၀ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။

ထိုေခါင္းေလာင္အား ဦးေဆာင္ရွာေဖြသူ ဦးစံလင္း (ေျမပုံ) ၏ ေၾကညာေျပာဆုိခ်က္ကုိ ကုိးကားၿပီး အစုိးရပိုင္ မီဒီယာမ်ား ျဖစ္သည့္ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ား အပါအ၀င္ ပုဂၢလိက သတင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီး ေတြ႔ၿပီဟု ေရးသားေဖာ္ျပၾကသည္။

ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းအား တူးေဖာ္ခြင့္ရရွိရန္ ဦးစံလင္း (ေျမပုံ) က ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔ထံ တင္ျပေတာင္းခံ ရာမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ရအၿပီး ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ျဖင့္ တူးေဖာ္ေတာ့မည္ဟု သတင္းမီဒီယာမ်ားထံ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုစဥ္ က တည္း က ျပည္ သူ မ်ားၾကားတြင္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းအား ရွာေဖြ တူးေဖာ္ေနခ်ိန္တြင္လည္း ေခါင္းေလာင္းႀကီးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းမ်ားကို စိတ္၀င္တစား ဖတ္ရႈေျပာဆိုမႈမ်ားသကဲ့သို႔ တူးေဖာ္ေနသည့္ ေနရာသို႔လည္း သြားေရာက္ ေလ့လာၾကည့္ရႈၾကသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀၀ ခန္႔ ကတည္းက ရန္ကုန္ျမစ္၀တြင္ ရွိသည္ဆုိေသာ ဓမၼေစတီ ေခါင္းေလာင္းႀကီး ဆယ္ယူမႈႏွင့္ ပတ္ သက္ ၍ ၁၉၅၄ မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ အထိ ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔တြင္ ပထမဆုံး တုိင္းရင္းသား ဆိပ္ကမ္း ေရေၾကာင္းျပ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး သေဘၤာဆိပ္ အရာရွိခ်ဳပ္၊ ၁၉၆၃ မွ ၁၉၇၂ အထိ ၾကယ္ငါးပြင့္ သေဘၤာလုပ္ငန္း ေကာ္ပုိေရးရွင္း၏ ေရေၾကာင္း အရာရွိခ်ဳပ္၊ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း သိပၸံ Institute of Marine Technology (IMT) ၏ ပထမဆုံး ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ျဖစ္သူ စည္သူ ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ကုိ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာန အႀကီးတန္း သတင္းေထာက္ ရန္ပုိင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားသည္မ်ားကို ေဖာ္ျပ လိုက္ပါသည္။
ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္သည္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားစ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္က ဖ်ာပုံ၊ မအူပင္၊ ေဒးဒရဲ စသည့္ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ၌ တပ္ျဖန္႔ထား သည့္ ဗမာ့ ေသနတ္ကုိင္ တပ္ရင္း (၃) ကုိ ကရင္လက္နက္ကုိင္ KNDO ပိတ္ဆုိ႔ထားသည့္ ၾကားမွ ပင္လယ္ ေရလမ္းေၾကာင္းကုိ အသုံးၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အေရာက္ ေအာင္ျမင္စြာ ေခၚေဆာင္လာႏိုင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
ေမး။ ။ အခုလတ္တေလာ ရန္ကုန္ျမစ္၀မွာ ဓမၼေစတီမင္း ေခါင္းေလာင္းႀကီး ဆယ္ယူမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူစိတ္၀င္စားမႈ အရမ္းမ်ားေနတယ္၊ ဒီေရလမ္းေၾကာင္းကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ သြားလာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ အန္ကယ့္ အျမင္ေလး သိပါရေစ။
ေျဖ။ ။ အခု ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ေတြက ေခါင္းေလာင္းေတြ႔ၿပီ ေျပာတယ္၊ ေၾကညာတယ္၊ ႀကိဳးနဲ႔ ခ်ည္မိၿပီ ေျပာတယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ထင္တာကေတာ့ သူတုိ႔ ႀကိဳးခ်ည္မိတဲ့ အရာက ေခါင္းေလာင္းထက္ ေရထဲမွာ ျမဳပ္ေနတဲ့ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာေတြ ရပ္နားဖုိ႔ သေဘၤာခ်ည္တဲ့ ေဗာယာေတြ ျဖစ္ဖုိ႔ပိုမ်ားတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတုိင္မီက သေဘၤာခ်ည္တဲ့ ေဗာယာေတြ ရန္ကုန္ျမစ္ထဲမွာ သူ႔အဆင့္နဲ႔သူ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္၊ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာေတြ ခ်ည္တဲ့ေဗာယာဆုိရင္ A Class သတ္မွတ္ထားတယ္၊ အခ်င္းက ၁၀ ေပေလာက္ ရွိတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေရ၀င္ၿပီးေတာ့ ျမဳပ္သြားတာေတြ၊ မဆယ္ႏုိင္ေတာ့လုိ႔ ႏုန္းေအာက္ ေရာက္သြားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ ဒီေဗာယာႀကီး ေတြ က ေခါင္းေလာင္းႀကီးနဲ႔ ထုထည္ တူႏုိင္တယ္။ အေလးခ်ိန္ကေတာ့ တူမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္ လဲ ဆိုေတာ့ ဒီေဗာယာႀကီး ေတြက အထဲက ဘာမွမပါဘူး၊ အေပၚမွာ ခ်ည္တဲ့ကြင္း ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ေခါင္းေလာင္းရွာတဲ့ ေရငုတ္သမားေတြ အေနန႔ဲ ဒီ ေဗာယာ အေဟာင္းေတြကုိ ႀကိဳးသုိင္းၿပီး ေတြ႔ၿပီလုိ႔ ေျပာေနတယ္လုိ႔ ထင္တယ္။
ေမး။ ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိ ေျပာႏုိင္ရတာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ အခုေတာ့ ဒီလုိ ေဗာယာေတြကုိ လူေတြသိတာ နည္းသြားၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာေတြက ဆိပ္ ကမ္းမွာ သြားကပ္ေတာ့တဲ့ အတြက္ပါ။ ဟုိတုန္းက သံလ်င္ဘက္မွာ ေဗာယာ ၄ လုံး ခ်ထားတယ္။ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာေတြ ဆန္ တင္ၿပီးလုိ႔ မန္းကီးပြိဳင့္ကုိထြက္ရင္ ေရတက္မွ ထြက္ရတာ။ ဆက္ထြက္ရင္ ပင္လယ္၀မွာ ေသာင္တင္ႏုိင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီ ေဗာယာႀကီးေတြမွာ ႀကိဳးခ်ည္ထားၿပီး ေနာက္ေန႔မွ ထြက္ရတယ္။
အဲဒီလုိ ေဗာယာမ်ဳိးေတြ အခုဆို တခုပဲ ရွိေတာ့တယ္၊ ဟုိတုန္းကေတာ့ အဲဒီလုိ ေဗာယာေတြကုိ ၂ ႏွစ္တႀကိမ္ မဟုတ္ အသစ္ နဲ႔ လဲလွယ္ေပးရတယ္။ ေနာက္ပုိင္း ဒါမ်ဳိး ျပဳျပင္လဲလွယ္ေပးတာ မရွိေတာ့လုိ႔ ေရ၀င္ၿပီး ျမဳပ္သြားတယ္၊ ျမဳပ္သြားရင္ ျပန္ဆယ္ ေပးတဲ့ ဆိပ္ကမ္းအဖြဲ႔ေတြလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္းတုန္းက ျမဳပ္သြားတာေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရငုတ္တဲ့ လူေတြနဲ႔ ေသာင္တူးစက္နဲ႔တူးေတာ့ ေတြ႔တယ္ဆုိတာ အဲဒီလုိဟာေတြလုိ႔ ထင္တယ္။ ျမစ္ထဲဆုိတာ ဘာမွျမင္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ စမ္းၾကည့္မွ သိတာ။ ေရငုတ္တဲ့ လူေတြက ကြင္းကုိစမ္းမိၿပီး ႀကိဳးသိုင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ထင္တယ္။
ေမး။ ။ ဒီလုိ ေရေအာက္ထဲတြင္မက ႏုန္းေတြဖုံးေနတဲ့ ပစၥည္းတခုကုိ ဘယ္လုိ ရွာသင့္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ျမစ္ရဲ႕သေဘာအရ မုိးရြာလုိ႔ အထက္က က်လာတဲ့ ေရနဲ႔အတူ ႏုန္းေတြသဲေတြ ပါလာမယ္၊ ေခါင္းေလာင္ႀကီးလုိ ေလးတဲ့ ပစၥည္းကေတာ့ ေမ်ာမသြားဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ႏုန္းေတြကေတာ့ သူ႔အေပၚမွာ ပုိ႔ေနမွာပဲ၊ အဲဒီေတာ့ အေပၚမွာ ႏုန္းေတြ ထပ္ ေနေတာ့ ေအာက္မွာ ဘာရွိသလဲ ဆုိတာ ႐ိုး႐ိုးသာမန္အားျဖင့္ မသိႏုိင္ဘူး၊ သိဖုိ႔ ခက္မယ္၊ ရွာေဖြတဲ့ ေနရာမွာ ေခတ္မီ စက္ကိရိယာေတြ ပါမွ ျဖစ္မယ္၊ ဒါေတြကုိ ငွားရင္ငွား ၀ယ္ရင္၀ယ္ရမယ္၊ ဒါမွပဲ ေရေအာက္မွာ ေတြ႔ထားတဲ့ အရာဟာ သေဘၤာပုံလား၊ ေဗာယာလား၊ ေခါင္း ေလာင္းလား ဆုိတာ ကြဲျပားလိမ့္မယ္။
သူတုိ႔ အခုလုိ ရွာေနပုံနဲ႔ေတာ့ မျဖစ္ဘူး၊ ေနာက္တခုက ဆလုံေတြက ေရကူး ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္၊ ဘယ္ေလာက္ အသက္ ေအာင့္ထား ႏုိင္မွာလဲ၊ ေနာက္ အဲဒီေနရာမွာ ေရငုတ္ရင္ ေရတက္ေရက်က တေန႔ကုိ ေလးခါရွိတယ္၊ အတက္နဲ႔ အက်ၾကားမွာ ေရၿငိမ္ တဲ့ အခ်ိန္က ၁၀ မိနစ္၊ ၁၅ မိနစ္ပဲ ရွိတယ္၊ အဲဒီ မတုိင္ခင္မွာေတာ့ ေရက အၿမဲစီးေနတာပဲ၊ ေရစီးေနရင္ေတာ့ ငုတ္မရဘူး၊ ေရ ေသ တဲ့ အခ်ိန္မွ ငုတ္လုိ႔ရမယ္၊ တေန႔ကုိ ေန႔ခင္းပုိင္းဆုိ နာရီ၀က္ထက္ ပုိငုတ္လုိ႔ မရဘူး။
တကယ္ ရွာခ်င္ရင္ ေရေအာက္က ပစၥည္းေတြ၊ ေရငုတ္သေဘၤာပ်က္ေတြကုိ ရွာေပးတဲ့ ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဆီမွာ Portable Equipment ေတြနဲ႔ ရွာရင္ေတာ့ ရႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီလုိမ်ဳိး ေျဖရွင္းမွ ရမယ္။ ျမန္မာနည္းခ်ည္းပဲ မရႏုိင္ဘူး၊ သိပၸံနည္း က် သုံးသင့္တယ္။
ေမး။ ။ သူတုိ႔က ေခါင္းေလာင္းႀကီးလုိ႔ ေျပာတဲ့အရာကုိ ေတြ႔ၿပီ၊ ဆယ္တင္ၿပီး၊ ေရႊတိဂုံကုန္းေပၚ မၾကာခင္ ျပန္ေရာက္ေတာ့မယ္ ေျပာေနၾကတယ္၊ အဲဒီအေပၚမွာေရာ ဘယ္လုိ ထင္ပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ေတြ႔တာက တပုိင္း၊ ဆယ္တာက တပုိင္း ေျပာရလိမ့္မယ္။ ဆယ္နည္းကေတာ့ ကရိန္းေကာင္းလုိ႔လည္း မရဘူး၊ ေရွးတုန္းက ဆယ္ယူနည္းမ်ဳိး ေရတက္ေရက်ကုိပဲ သုံးရလိမ့္မယ္၊ က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္ တြံေတးေခ်ာင္းထဲမွာႏွစ္ထပ္သေဘၤာ ဆယ္ ဖူး တယ္၊ အေလးခ်ိန္ကေတာ့ အခုေျပာေနတဲ့ ေခါင္းေလာင္းႀကီးေလာက္ပဲ၊ အဲဒီသေဘၤာကုိ ဆယ္တာ ၃လ ၾကာတယ္၊ ဒါေတာင္ ဟုိတုန္းက ဆိပ္ကမ္းမွာရွိတဲ့ ေရငုတ္အဖြဲ႔နဲ႔ ၀တ္စုံျပည့္၊ ေအာက္ဆီဂ်င္ဘူးနဲ႔ ဆယ္တာ၊ အဲဒီလုိ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ လုပ္ခဲ့တာ ေတာင္ ၃လ ၾကာတယ္။
ေနာက္တခုက အခုေခါင္းေလာင္းလုိ႔ ထင္ရတဲ့အရာ ေတြ႔ထားတဲ့ေနရာက ရန္ကုန္ျမစ္ အ၀င္၀ သေဘၤာႀကီးေတြ အၿမဲသြားေန တာ။ ေရလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတုိ႔ကသာ ဒီအရာကုိ ဆယ္ယူမယ္ဆုိရင္ သေဘၤာလမ္းက ရပ္ထားရမယ္။
အဲဒီနားတ၀ုိက္မွာ တကယ့္သေဘၤာႀကီးေတြ သြားလာႏုိင္တဲ့ အနက္က ကုိက္ ၁၀၀ သာသာပဲ ရွိတယ္၊ ေရွာင္သြားလုိ႔ ရရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့၊ ေခါင္းေလာင္းလုိ႔ ယူဆရတဲ့ အရာကုိ တူးတာနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသေဘၤာ အ၀င္အထြက္ ဘယ္ဟာက အေရးႀကီးသလဲ ဆုိတာ စဥ္းစားရမွာေပါ့။ ဒါႀကီးက အေရးႀကီးတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ သေဘၤာဆိပ္ကမ္း ပိတ္ထားဖုိ႔ပဲ ရွိတယ္။ ။
ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)

http://burma.irrawaddy.org/interview/2014/08/29/63908.html