CSIS ရဲ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင္႔ျမန္မာစီးပြားေရး အၾကပ္အတည္း

အေမရိကန္အေျခစုိက္ႏုိင္ငံတကာနွင္႔မဟာဗ်ဴဟာေလ႔လာေရးဌာန (CSIS) မွ
ေလ႔လာဆန္းစစ္သူ (၄) ဦးသည္ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔လာေရာက္၍ေလ႔လာဆန္းစစ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး
ထုတ္ျပန္ခ်က္ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။
ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ Disadvantages  (အားနည္းခ်က္မ်ား)
(၁) ျမန္မာႏုိင္ငံတုိးတက္မႈအတြက္အတားအဆီးမ်ားစြာရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ယင္းအတားအဆီးမ်ားမွာ
(က) ႏုိင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈ
(ခ) အက်င္႔ပ်က္ခ်စားမႈ
(ဂ) ပြင္႔လင္းျမင္သာျခင္းမရွိမႈ
(ဃ) ပညာေရခ်ိန္နိမ္႔က်မႈ
(င)  အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား အားနည္းေနမႈ.........တုိ႔ျဖစ္သည္။

(၂) ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းေရးလုပ္ရာတြင္ပညာေရမျပည္႔၀မႈႏွင္႔စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ္႕က်မႈမ်ားေၾကာင္႔
ေျပာင္းလဲေရးကိုတုံ႔ဆုိင္းေႏွးေကြးေစျခင္း
(၃)အေတြ႔အႀကံဳနည္းပါးမႈႏွင္႔စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ္႔ပါးမႈတုိ႕သည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္အဓိက
စိန္ေခၚခ်က္ႀကီးျဖစ္ေနပါေၾကာင္းကိုသတင္းဆုိးပါးလိုက္ရပါသည္။

အခ်ိန္မီျပဳျပင္ႏုိင္မည္ဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ အေရးပါၿပီးႏုိင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမ်ားနွင့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ျခင္းမွန္ကန္စြာ အေဆာတလ်င္ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ႔ပါက စီးပြားေရးျဖစ္ထြန္းမႈသည္အံ႔မခန္းတုိးတက္လာႏုိင္ေၾကာင္းကို ယင္းစစ္တမ္းတြင္ေဖာ္ျပထားပါေၾကာင္းေဖၚျပထားပါသည္။
ကိုးကား ( ALCN Source The Irrawaddy)

        CSIS ရဲ႕စစ္တမ္းအရျမန္မာႏုိင္ငံစီးပြားေရးျဖစ္ထြန္းတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္
ႏုိင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈ၊ အက်င္႔ပ်က္ခ်စားမႈ၊ပြင္႔လင္းျမင္သာျခင္းမရွိမႈ၊
ပညာေရခ်ိန္နိမ္႔က်မႈတုိ႔ကိုေဖၚျပထားပါသည္။ယင္းအခ်က္မ်ားမွာေသြးထြက္ေအာင္ မွန္ကန္္သည္႔အျပင္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈသာမကဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ရာမွလည္းမ်ားစြာအေရးႀကီးလွပါတယ္။ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ေျခလွမ္းမ်ားစြာ လွမ္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကမျဖစ္မေနလွမ္းရမည္႔ေျခလွမ္းေတြကေတာ႔စီးပြားေရးျပဳျပင္ေရးေျခလွမ္းႏွင္႔ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးေျခလွမ္းတုိ႔ျဖစ္တယ္။ ထုိေျခလွမ္းႏွစ္လွမ္းကိုတစ္ခုနဲ႔တစ္ခုဟန္ခ်က္ညီမွ်စြာနဲ႔ထိန္းေၾကာင္းေလွ်ာက္ လွမ္းႏုိင္ခဲ႔မည္ဆုိပါက ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ရာလမ္းေၾကာင္းသာယာေျဖာင္႔ျဖဴးႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ဒီစစ္တမ္းကိုျမန္မာ႔အစုိးရကလည္းလက္ခံႏုိင္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ႏုိင္ငံေရးေက်ာရုိးရဲ႔
သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားကိုကိုျပန္လည္သုံးသပ္ၾကည္တဲ႔အခါ ၁၉၆၂ခုႏွစ္စစ္တပ္မွ ဦးေန၀င္းစတင္အာဏာ
သိမ္းခဲ႔တဲ႔အခ်ိန္ကစရမွာဘဲျဖစ္တယ္။
၁၉၆၂ခုတြင္အာဏာရလာသည္႔စစ္တပ္၏ေရွးဦးလုပ္ရပ္မွာအမ်ားႀကိဳက္အေနာက္တုိင္းေခတ္မွီေရး
သ ေဘာတရားမ်ားကိုနယ္ခ်ဲ႕လက္သစ္၀ါဒအျဖစ္သတ္မွတ္၍ကိုယ္ထူကိုယ္ထဖူလုံေရးကို ရည္မွန္းသည္႔တံခါးပိတ္၀ါဒ ဗဟုိဦးစီးဆုိရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကို ခ်မွတ္က်င္႔သုံးျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ိန္ကာလ၌လည္းႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆုိၿပီးကမၻာတြင္ေခတ္စားေနေသာ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ကိုျမန္မာဆုိရွယ္လစ္စနစ္ဆုိၿပီးေၾကြးေၾကာ္ကာအလုပ္သမား၊လယ္သမားေကာင္းစားေရးဆုိၿပီး အသံေကာင္းဟစ္ခဲ႔တာပါဘဲ။အမွန္တကယ္ေတာ႔သူမ်ားလစ္လိုသာလုိက္ၿပီး လစ္လိုက္တာပါ၊ အမွန္တကယ္ေတာ႔သူရဲ႔ရင္ထဲမွာအလုပ္သမာ၊လယ္သမားအေပၚစိတ္၊ေစတနာေကာင္းမရွိခဲ႔တာ အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားမုန္းတီးစိတ္ရွိသူဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းဦးေဆာင္ေသာအစုိးရသည္တုိင္းျပည္ကိုကိုလိုနီလက္သစ္အေနာက္တုိင္းၾသဇာအားလုံးမွကာကြယ္တာဆီးရန္ႀကိဳးပမ္းခဲ႔သည္။ဤသုိ႔ျဖင္႔ဧကစာရိမႈ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ၿပီးႏုိင္ငံျခားအကူအညီမ်ားႏွင္႔ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုျငင္းဆန္ခဲ႔သည္။ ရလဒ္ကားျမန္မာႏုိင္ငံသည္ျပင္ပကမၻာေလာကႀကီးႏွင္႔(၂၆)ႏွစ္လုံးလုံးသိသာစြာ အဆက္ျပတ္သြားၿပီးႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးမွာလည္း ထန္ညက္လုံးေခြးလ်က္သလို၊တျဖည္းျဖည္းခၽြတ္ၿခဳံၾကလာခဲ႔ရပါသည္။အဓိကအေျခခံအေၾကာင္းအရင္း ကေတာ႔ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးခန္႔ခြဲရာ၌ စစ္တပ္၌ စီးပြားေရအတတ္ပညာနွင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြ႔အႀကဳံ မရွိေသာ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကိုႏုိင္ငံ၏အခ်က္အျခာက်ေသာေနရာမ်ားတြင္ ၀န္ႀကီးမ်ားအျဖစ္ခံအပ္ရ
မွျမစ္ဖ်ားခံစတင္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။
ဦးေန၀င္းရဲ႔ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္က်ဆုံးၿပီးေနာက္ေပၚေပါက္လာတဲ႔ ဦးေန၀င္းရဲ႔မ်ဳိးဆက္
အရင္းအျခာျဖစ္တဲ႔ စစ္တပ္၏အခန္းက႑ဟာ အသြင္တမ်ဳိးနဲ႔အာဏာယူသိမ္းပိုက္ၿပီးအမ်ဳိးမ်ဳိးျပည္သူလူထုကိုခ်ဳပ္ခ်ယ္ကာ ႏုိင္ငံပိုင္ေ၀ဟင္၊ေျမျပင္၊ေျမေအာက္၊ေရေပၚေရေအာက္ရွိ သံယံဇာတမ်ားကို ထုတ္ယူသုံးစြဲၿပီးျပည္သူလူထုရဲ႔အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္မ်ားျဖစ္တဲ႔ လယ္ေျမ၊ယာေျမမ်ားကိုအဓမၼအႏုိင္က်င္႔သိမ္းယူၿပီးထင္တုိင္းႀကဲခဲ႔ၾကျပန္ပါတယ္။ႏုိင္ငံ၏ စိးပြားေရးက်ဆင္းမႈ၊သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာမ်ားဆုံးရူံးပ်က္ဆီးမႈ၊သဘာ၀သံယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူသုံးစြဲခဲ႔ျခင္း တုိ႔၏ အဓိကတရားခံမွာစစ္အစုိးရလက္ထက္တြင္ဒီဂရီအျမင္႔ဆုံးေရာက္ရွိခဲ႔ပါသည္။
ယခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလအထိစစ္ဘက္ဆုိင္ရာအရာရွိႀကီးမ်ားကအမ်ဳိးသားစီးပြားေရးကိုအလးုံစုံခ်ဳပ္ကိုင္ေနတုန္းပင္ျဖစ္သည္။ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ကုမၸဏီ(ခ) စီးပြားေရးဦးပိုင္သည္ တပ္မေတာ္က အရာရွိႀကီးေတြ ေကာင္းစားဖို႔အက်ဳိးအျမတ္ ရွာေပးေနေသာအုပ္စုျဖစ္သည္။။ အဲဒီစီးပြားေရးဦးပိုင္က
ေသခ်ာေပါက္၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ၿပီး ခ်ဳပ္ကိုင္ေနတာ လူတစု
ေကာင္းစားဖို႔အတြက္ပဲျဖစ္ၿပီး လူထုေကာင္းစားမႈေတာ႔မျဖစ္ခဲ႕ပါ။

ျမန္မာစီးပြားေရးကို အထူးကိုင္တြယ္ထားတဲ႔ဦးပိုင္(ခ) စစ္ခရုိနီႀကီးမ်ား ဦးပိုင္ဆုိတာတပ္မေတာ္က 
အရာရွိႀကီးေတြ ေကာင္းစားဖို႔ အက်ဳိးအျမတ္ရွာေပးတဲ႔ႀကီးမားတဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း (သို႔) ကုုမၸဏီ (သို႔) 
စစ္ခရုိနီႀကီးမ်ားအသင္းျဖစ္တယ္။ဦးပိုင္ယူထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ မနည္းလွဘူး။
ေက်ာက္မ်က္ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း (မိုးကုတ္ - နန္႔ယန္း - မိုင္း႐ွဴး - ဖားကန္႔) သစ္လုပ္ငန္း၊ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ ကုန္ေသတၱာစခန္း၊ ၾကယ္ငါးပြင့္သေဘာၤလုပ္ငန္း၊ စီးကရက္စက္႐ံု၊ ဘီယာစက္႐ံု၊ သံမဏိစက္႐ံု၊ သစ္အေခ်ာကိုင္လုပ္ငန္း၊ စားအုန္းဆီတင္သြင္းမႈ လုပ္ငန္း၊ ကားတင္သြင္းမႈလုပ္ငန္း၊ တယ္လီဖုန္းလုပ္ငန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား တင္သြင္းေရးလုပ္ငန္း၊
ဆည္နဲ႔ တံတား တည္ေဆာက္ေရးပစၥည္း တင္သြင္းေရးလုပ္ငန္း၊ တပ္မေတာ္ရမ္ ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ံု၊ ေဂါတန္ေက်ာက္ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း၊ သံေခ်ာင္းမ်ား ျပည္ပမွ တင္သြင္းခြင့္လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ ခ်ေပးထားတယ္။
ေသခ်ာေပါက္ အျမတ္အစြန္းရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ၿပိဳင္ဘက္မရွိ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။
ဒါအျပင္စစ္အစိုးရလက္ထကတေလွ်ာက္္အျမတ္ခြန္ေဆာင္ရျခင္းမရွိဘူး။ ဒါဆုိျမန္မာျပည္ဆင္းရဲတာ အထူးအဆန္းမဟုတ္ေတာ႔ဘူးေပါ႔။ ဒါေၾကာင္႔ဦးပိုင္သည္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးၾကပ္တည္းမႈကိုေျဖရွင္းရန္ အေျခခံအခ်က္တစ္ခ်က္အ ေနျဖင္႔ပါ၀င္ေနတာကိုေတာ႔ အစုိးသစ္အေနျဖင္႔ မ်က္ကြယ္ျပဳ၍မရေတာ႔ေပ။

အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားအားနည္းေနမႈ
        အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားအားနည္းမႈဆုိသည္မွာတုိင္းျပည္၏အဓိကေသာ႔ခ်က္မ်ားျဖစ္သည္႔ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားႏွင္႔အလုပ္အကိုင္အခြင္႔အလမ္းမ်ားစြာတုိ႔ကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ႔ေသာလူမ်ားမွာ အထက္တန္း လႊာလူတန္းစားမ်ား၊ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ မိသားစုအသုိင္းအ၀ိုင္းမ်ား၊ ခရုိနီမ်ား၊ ပါရာဆုိက္မ်ား၊တုိ႔၏ လက္ထဲတြင္ သာရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ထုိလက္တစ္ဆုပ္စာ လူတစ္စုသည္ေနရာ တကာတြင္စီးပြားေရးအရ လြမ္းမိုးထားၿပီး အေထြေထြစီးပြားေရး က႑အေျခခံအေဆာက္အအုံ အဆမတန္ အားနည္းခ်နဲ႕မႈကလည္းမညီမွ်မႈကိုပို၍ႀကီးထြားလာေစပါသည္။
        ထုိေၾကာင္႔ႏုိင္ငံ၌လက္တစ္ဆုပ္စာလူတန္းစားတစ္ရပ္သာၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာေသာ္လည္း တုိင္းျပည္၏ စီးပြားေ၇းက႑တစ္ရပ္လုံးမွာမႈျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ အၾကပ္အတည္းမ်ား၊ စိန္ေခၚမႈမ်ားကိုရင္ဆုိင္ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာကေတာ႔ အိမ္မက္သဖြယ္ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။
        ဒီအေျခအေနမ်ားကိုျဖစ္ေပၚလာေစသည္႔အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာတုိ႕၏ အေၾကာင္းအရင္း မွာေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ အာဏာရွင္စနစ္(သုိ႔) အမ်ဳိးသားေရးဆုိရွယ္လစ္မႈ၀ါဒမ်ားမွ သေႏၶတည္
ခဲ႔ျခင္းေၾကာင္႔ျဖစ္သည္။ ယင္းအေျခအေနမ်ားသည္လက္ရွိအစုိးရ၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလတြင္ အစုိးရအားစီးပြားေရးအရစိန္ေခၚမည္႔ အလားအလာမ်ားကို အားေပ်ာ႔လာေစသည္မွာ ထင္ရွားေပၚလြင္ ပါသည္။ ထုိေၾကာင္႔အစုိးရသစ္အေနျဖင္႔ CSIS ၏စစ္တမ္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ လက္ခံၿပီးအခ်ိန္မီျပဳျပင္ႏုိင္မွ သာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ရာ လမ္းေၾကာင္းတြင္စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖဳိးမႈသည္မ်ားစြာ အေထာက္အ ကူျဖစ္ႏုိင္ေပ လိမ္႔မည္ဟု ထင္ျမင္မိပါေၾကာင္း။

ေမာင္သာျမား