27.09.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Wednesday, September 26, 2012 at 7:40pm ·

ရွင္ဇိုအာေဘး ဂ်ပန္ အတိုက္အခံ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာ

မစၥတာ အာေဘးက သူ႕ကိုေထာက္ခံ သူေတြကို မိန္႔ခြန္း ေျပာခဲ့စဥ္

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပဖို႔ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ အတိုက္အခံ လစ္ဘရယ္လ္ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ တင္းမာတဲ့ သေဘာထား ရွိသူလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ရွင္ဇို အာေဘး ကို ပါတီ ေခါင္းေဆာင္သစ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္လိုက္ပါတယ္။

သူဟာ ဂ်ပန္ အမ်ိဳးသားေရးနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အခန္းက႑ကို ပိုမိုႀကီးမားေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ကို ေဆာ္ၾသခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတုန္းက ဂ်ဴနီခ်ီ႐ို ကိုအိဇုမိ ကို အႏိုင္ရၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ေနာက္ ၁ ႏွစ္အၾကာမွာပဲ က်န္းမာေရး အေျခအေန မေကာင္း တာရယ္ ေနာက္ၿပီး ဂ်ပန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ အ႐ႈံးႀကီး ႐ႈံးခဲ့တာ ေတြေၾကာင့္ ရာထူး ကေန ႏုတ္ထြက္ ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သူစတက္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက လူထုေထာက္ခံမႈေတြရခဲ့ေပမယ့္ ပါတီအတြင္း မၿငိမ္မသက္ျဖစ္မႈေတြနဲ႔ အ႐ႈပ္ေတာ္ပုံေတြေၾကာင့္ လူထုေထာက္ခံမႈေတြ ထိခိုက္ခဲ့ရပါတယ္။

ဂ်ပန္ ပင္လယ္ျပင္ နဲ႔ ပိုင္နက္ နယ္ေျမ ေတြဟာ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေန ရွိေနေၾကာင္းနဲ႔ ဒီနယ္ေျမကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ သူ႕အေနနဲ႔ အစြမ္းကုန္ လုပ္သြားမယ္လို႔ ရွင္ဇို အာေဘးက မဲဆြယ္ စည္း႐ုံး ပြဲေတြမွာ ေျပာသြား ပါတယ္။

အေရွ႕တ႐ုတ္ ပင္လယ္မွာ ရွိတဲ့ ကၽြန္းစုေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံနဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ အျငင္းပြား ေနမႈမွာ ေနာက္ဆုတ္ ေပးဖို႔ တ႐ုတ္ အစိုးရက ျငင္းဆန္ ေနတာပါ။

လာမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ သူသာ အႏိုင္ရ ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ Liberal Democratic Party ကို အင္အားႀကီး ၾသဇာရွိတဲ့ ပါတီ အျဖစ္ ျပန္လည္ လုပ္ေဆာင္ သြားမယ္လို႔ ေျပာေန ပါတယ္။

လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ေက်ာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး လာမယ့္ သီတင္းပတ္ေတြ အတြင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ ရွိရာမွာ စစ္တမ္းေတြ အရ ထိပ္က ေျပးေန ပါတယ္။

ဆီးရီးယား စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုက္ခိုက္ခံရ

စစ္ဌာနခ်ဳပ္ထဲ သူပုန္ေတြ အတင္းဝင္စီးဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အတြက္ ပစ္ခတ္မႈေတြ ရွိခဲ့

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ ဒမာ့စကပ္စ္ၿမိဳ႕က လုံၿခဳံေရး ထူထူထပ္ထပ္ ခ်ထားတဲ့ စစ္ဌာနခ်ဳပ္တခုကို သူပုန္ေတြ တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားပါတယ္။

ဗုံးႏွစ္လုံး ေပါက္ကြဲခဲ့ရာမွာ တလုံးက စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ပရဝဏ္ အတြင္းမွာ ေပါက္ကြဲခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ဌာနခ်ဳပ္ အေဆာက္အအုံ မီးစြဲေလာင္ခဲ့ပါတယ္။

အေဆာက္အအုံထဲ သူပုန္ေတြ အတင္းဝင္စီးဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ရာမွာ ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။

တိုက္ခိုက္မႈအတြင္း စစ္အရာရွိ တဦးတေလမွ ေသဆုံးတာမ်ိဳး မရွိေပမယ့္ အေဆာက္အအုံ ေစာင့္တဲ့ အေစာင့္ တခ်ိဳ႕ေတာ့ ဒဏ္ရာရသြားတယ္လို႔ ဆီးရီးယား အစိုးရ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြက ေျပာပါတယ္။

အစိုးရ ဆန္႔က်င္တဲ့ လႈပ္ရွား တက္ႂကြသူေတြကေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးမွာ အေသအေပ်ာက္ေတြ ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အီရန္ႏိုင္ငံရဲ႕ Press TV ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဌာနကေတာ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြအတြင္း သူတို႔ရဲ႕ သတင္းေထာက္ မာယာ နက္ဆာ လက္ေျဖာင့္ ေသနတ္သမားတဦးရဲ႕ လက္ခ်က္နဲ႔ ေသဆုံးသြားခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ Press TV နဲ႔ AL Alam ျဗဴ႐ို အႀကီးအကဲ ဟူစိန္ ေမာတက္ဇာလည္း ဒဏ္ရာရခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚ ေၾကညာသြားပါတယ္။

အခုအခါ အဲဒီ တိုက္ခိုက္သူေတြကို အျမစ္ျဖဳတ္ ေခ်မႈန္းဖို႔ ဆီးရီးယား လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက တအိမ္ဝင္ တအိမ္ထြက္ လိုက္ရွာေနတယ္လို႔ သံတမန္ေတြက ေျပာပါတယ္။

ဧရာဝတီတိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို စြပ္စြဲ ျပစ္တင္ဖို႔ ျပင္ေန

ေရေဘးသင့္မႈ အပါအဝင္ ဧရာဝတီတိုင္း အတြင္း ျပည္သူေတြ အခက္အခဲ မ်ိဳးစုံ ႀကဳံေနရ

ဧရာဝတီ တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သူတို႔ ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ တာဝန္နဲ႔ ဝတၱရား ေတြကို ထိပါး ခံလာရတယ္ ဆိုၿပီး တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းေအာင္ အေပၚ စြပ္စြဲ ျပစ္တင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနၾကပါတယ္။

လာမယ့္ တိုင္း ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္မွာ တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို စြပ္စြဲ ျပစ္တင္ဖို႔ ေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေလးပုံ တစ္ပုံထက္ မနည္းက လက္မွတ္ ေရးထိုး ထားၾက ၿပီးၿပီလို႔ ဧရာဝတီတိုင္း လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဦးဆန္းဆင့္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္ အမတ္ စုစုေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ ရွိတဲ့ အထဲက ၂၀ ေက်ာ္က လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ျဖစ္လို႔ သတ္မွတ္ခ်က္ ေလးပုံ တစ္ပုံထက္ ေက်ာ္လြန္ ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။

ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵေတြ၊ အခက္ အခဲေတြကို လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးခြန္း ေမးတာ အဆိုတင္သြင္း တာေတြ လုပ္ရာမွာလည္း အစိုးရပိုင္းက တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္ တာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ သူက ေျပာ ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ခံေနရတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီး ရွိၿပီး ဌာန ဆိုင္ရာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မေလ်ာ္ကန္မႈ ေတြ၊ ေငြေၾကး ကိစၥေတြကို ေျပာဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြ အဆိုေတြ ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာ မေမး ေစခ်င္ဘူးလို႔ ဧရာဝတီတိုင္း လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဆိုပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေဝးေတြတုန္းက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေပၚ ဖိအား ေပးရာ ေရာက္တာမ်ိဳး၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေပၚ ဌာန ဆိုင္ရာ ေတြက အတင္း အက်ပ္ သက္ေသ ထြက္ဆိုခ်က္ ရယူတာေတြ ရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဌာန အေပၚ လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒ ၇၃ အရ တရားစြဲဆို ခဲ့တယ္လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

အဲဒီ ကိစၥရပ္ေတြ ကိုလည္း ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္း ေပးတာေတြ မရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြနဲ႔ တိုင္း အစိုးရၾကားမွာ အဆင္ မေျပ တာေတြ ရွိလာ တယ္ လို႔ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ လႊတ္ေတာ္႐ုံး မွာ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ဧရာဝတီတိုင္း လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဦးဆန္းဆင့္က ေျပာပါတယ္။

အာရွဓနနဲ႔ ေမဖလားဝါး ဘဏ္ေတြေပၚပိတ္ပင္မႈ အေမရိကန္ပယ္ဖ်က္

ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ပုဂၢလိက ဘဏ္ႏွစ္ခုအေပၚ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားတာေတြကုိ အခုေနာက္ဆုံး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ပယ္ဖ်က္ေပးလုိက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တခ်ိန္က အႀကီးဆုံးပုဂၢလိကဘဏ္ ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေမဖလား၀ါးဘဏ္နဲ႔ အာရွဓန ဘဏ္ေတြကုိ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြက ၀န္ေဆာင္ခြင့္ လုပ္ကုိင္ခြင့္မေပးဘဲ တားျမစ္ထားတာေတြကုိ ပယ္ဖ်က္လုိက္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ရာဇ၀တ္မႈ တုိက္ဖ်က္ေရးအဖဲြ႔က ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တာပါ။

ေငြေၾကး ခ၀ါခ်တဲ့ အရင္းအျမစ္ လုပ္ငန္းေတြ အျဖစ္နဲ႔ေရာ ဒီဘဏ္ႏွစ္ခုရဲ႕ လုပ္ငန္း ရွင္ေတြဟာ တရားမ၀င္ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ရွိေနတယ္ ဆုိၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၂ ရက္ေန႔ ကတည္းက ဥပေဒအျဖစ္ ထုတ္ျပန္ တားျမစ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာ အစုိးရက ေမဖလား၀ါးနဲ႔ အာရွဓန ဘဏ္ေတြရဲ႕လုပ္ငန္း လုိင္စင္ေတြကုိ ျပန္ လည္ ႐ုပ္သိမ္းလုိက္တဲ့အတြက္ ဒီလုပ္ငန္းေတြဟာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈအျဖစ္ မသတ္မွတ္ႏုိင္ေတာ့တဲ့ အတြက္ တားျမစ္ခ်က္ကုိ ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာလုိ႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ေၾကညာခ်က္က ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။

ဒီေၾကညာခ်က္ မတုိင္မီမွာဘဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ခြင့္နဲ႔ ဥစၥာပစၥည္း ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ တားျမစ္ခံရသူေတြအျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေပၚ ကန္႔သတ္ တားျမစ္ထားတာကုိလည္း ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ရင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကုိ ေရာက္လာမယ့္ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာဘဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေပၚ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္း ခရီးသြားလာခြင့္ တားျမစ္ခ်က္ကုိ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမားက ႐ုပ္္သိမ္းေပးခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ထြက္ေပၚလာတာနဲ႔ အမွ် ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးေနရာမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေရာ ျမန္္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ ေရာက္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ ေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ ေတြ႔ျမင္ရႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေမရိကန္ခရီးစဥ္ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းနဲ႔ VOA ေမးျမန္းခန္း

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ၆၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ စက္တင္ ဘာလ ၂၇ ရက္ ၾကာသာပေတးေန႔က်ရင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားဖို႔ရွိပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ အေမ ရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိလာတဲ့ မေန႔ အဂၤါေန႔မွာပဲ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရ စီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာေတာ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္နဲ႔ တျခား ၾသဇာႀကီးတဲ့ အေမရိကန္ထိပ္တန္း အရာရွိ ေဟာင္းေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ လိုက္ပါလာတဲ့ သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းကို ေမးျမန္းၿပီး ကို၀င္းမင္း က တင္ျပထားပါတယ္။

ေမး။ ။ မေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဆြးေႏြးပဲြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္းေျပာျပလို႔ရမလား။ေျဖ။  ။ နယူးေယာက္မွာ အတူတူေရာက္ေနၾကတဲ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး၊ ဟုိဘက္ကလည္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒၊ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ အမႀကီးနဲ႔ အတူတူ ရွိေနေတာ့ အမႀကီးက လာၿပီးေတာ့  ႏႈတ္ဆက္တာေပါ့ဗ်ာ။ ေတြ႔တယ္၊ စကားေလး ဘာေလး ေျပာတယ္။ ရန္ကုန္မွာလုိပဲ၊ ေနျပည္ေတာ္မွာလိုပဲ တေယာက္တေယာက္ ရင္းႏွီးၾက တယ္ေလ။ ေတြ႔ဆံုတယ္၊ ဒီသေဘာပါ။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီေတြ႔ဆံုပဲြမွာ အေရးပါတဲ့ တျခားကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တာ ရွိလား။

ေျဖ။ ။ အဲဒီကိစၥေတြ နည္းနည္းပါးပါး ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒါကေတာ့ ထုတ္ျပန္တာ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ - ကိုဝင္းမင္းရာ- ေကာင္းတဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈေလးလို႔ ေလာက္ပဲ က်ေနာ္က ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္လုိ အေနအထားေကာင္းတဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈေလးလုိ႔ သံုးသပ္လို႔ရလဲ ခင္ဗ်။ေျဖ။ ။ ေအာ္- လူႀကီးေတြ ေတြ႔တာေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ (ရယ္သံ) အရင္တုန္းက တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လို႔မွ မရတာ။ အခုဟာကေတာ့ အတူတကြ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြအျဖစ္ တုိင္းျပည္ တိုးတက္ဖို႔၊ သန္းေျခာက္ဆယ္ခန္႔ေသာ ျပည္သူေတြ တိုးတက္ဖို႔၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈ- စီးပြားေရး အကုန္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီအတြက္ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕အားက နည္းတ ဲ့အားလားဗ်ာ။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဝန္ႀကီး၊ ေနာက္တခုက ဒီေန႔ တကယ့္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးတဦးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔ဆံုပဲြကေရာ ဘယ္လို ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ထားၿပီးေတာ့ ဘာေတြ အဓိက ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိလဲမသိဘူးခင္ဗ်ာ။

ေျဖ။ ။ ဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔ မၾကာခဏေတြ႔ပါတယ္။ မၾကာခဏဆိုတာ ခဏ ခဏေတာ့ မဟုတ္ ဘူးေပါ့ေလ။ ဟိုး ယခင္ႏွစ္ ကာလေတြကတည္းကစလို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိဝင္ဘာ ပထမ- ဒီလာၿပီးတဲ့ ေနာက္ ပိုင္းကတည္းက ေတြ႔တာပဲေလ။ တေလာေလးကပဲ  ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ၊ Siem Reap မွာ ထပ္ေတြ႔ တယ္ေလ။ အခုလည္း ေတြ႔တာေပါ့။ ေတြ႔တဲ့အခါ ေကာင္းတဲ့ရလဒ္ေတြခ်ည့္ပဲ ေပၚေပၚ လာတာပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္တာေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ သူကလည္း သူျမင္တာေတြ ေဆြးေႏြးေလ့ ရွိတယ္။ ၿပီးရင္ အေမရိကန္အစိုးရ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာေတြလည္း သူက အျမန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးတယ္ေလ။ ဒါ- အလြန္ေကာင္းတဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈေပါ့။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီေတြ႔ဆံုပဲြကေန ဝန္ႀကီးတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြေရာ ရွိပါလား။

ေျဖ။ ။ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေကာင္းတဲ့ အရာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ္က- ဒါက သူတုိ႔အစိုးရရဲ႕ကိစၥေလ။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူ လူထုအက်ဳိးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရတာကိုး။ သူတို႔အပိုင္းကလည္း သူတုိ႔ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာ လုပ္ဖို႔ သူတို႔ မူဝါဒေတြ ခ်ထားတာပဲ။ သူတုိ႔က က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီညီ လိုက္ၿပီး move လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အလြန္လွပတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးကို ႏွစ္ဘက္လံုးရမွာေပါ့။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ဝန္ႀကီး၊ ေနာက္တခုက အခုခရီးစဥ္မွာ ဝန္ႀကီးေလးပါးေပါ့ေနာ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ရယ္၊ ျပည္ထဲေရးနဲ႔လူဝင္မႈႀကိၾကပ္ေရးရယ္၊ ေနာက္ နယ္စပ္ေရးရာေပါ့ေနာ္-ပါလာတာအျပင္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ႏွစ္ဦးလည္းပါတဲ့အတြက္ ဒီခရီးစဥ္မွာ ေနာက္ထပ္ေပါ့ေနာ္ ေနာက္ေန႔ ေတြမွာ လုပ္မယ့္ အစီအစဥ္ေတြမွာေရာ ဘယ္လိုအေနအထားေတြရွိမလဲ ဝန္ႀကီးေရ။

ေျဖ။ ။ အားလံုးစံုေအာင္ေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီ Foreign Minister (ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး) ကေတာ့ သူ႔ အလုပ္ ကေတာ့ ဒီမူလအလုပ္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ပါလာတာကေတာ့ Investment (ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ မႈ) နဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ အျခားဟာေတြေမးမယ္ဆိုရင္လည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းေတြ ေမးရင္လည္း က်ေနာ္တို႔က နည္းနည္းေျပာမယ္။ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီကလည္း သူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Black List (အမည္ မည္းစာရင္း) ကိစၥေတြ၊ ဗီဇာေတြ၊ တျခားမွတ္ပံုတင္ ကိစၥ ေတြ၊ မွတ္ပံုတင္ ဥပေဒေတြေမးရင္ သူေျဖ မယ္။ အဲ့လုိပဲ ဦးသိန္းေဌးက ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္းကို သူက နယ္စပ္ဝန္ႀကီးအေနနဲ႔ သြားေနတဲ့ အတြက္ သိခ်င္တဲ့ကိစၥေတြ In-depth (နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း) ေပါ့ေလ၊ သူတို႔က ေျဖႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ေခၚ လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

အလားတူပဲ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကယားျပည္နယ္က ဦးစုရယ္၊ ကရင္ျပည္ နယ္က ဦးထြန္းျမတ္ေအာင္၊ သူတို႔ကလည္း UN (ကုလသမဂၢ) မွာ တက္ေရာက္ နားေထာင္ၿပီးေတာ့ exposure (ထိေတြ႔မႈ) ေတြရၿပီးေတာ့ ဗဟုသုတေတြ ပိုရလာေစဖုိ႔ က်ေနာ္တို႔က ဒီလုိ ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္လာျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလိုပါတယ္။

ေမး။ ။ ဝန္ႀကီးအေနနဲ႔လည္း ျမန္မာ community (အသိုင္းအဝိုင္း) နဲ႔လည္းေတြ႔မယ္ေပါ့ ေနာ္၊ သမၼႀကီး က မေတြ႔ႏိုင္ေသာ္လည္းပဲ အဲ့လို ၾကားထားတာ ရွိပါတယ္။ စေနေန႔မွာလို႔ ၾကားထားပါတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီခရီးစဥ္တခုလံုးကေနေပါ့ေနာ္၊ ဝန္ႀကီးတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္လို အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သမၼတႀကီးလုပ္ေနတဲ့ Message (သတင္းစကား) ေတြကို UN မွာ officially (တရားဝင္) ေပးလိုက္မွာေပါ့။ ဒါက တကမၻလံုးက ဒီ Message အေပၚမွာ သံုးသပ္ ၾကမယ္၊ အကဲျဖတ္ၾကမယ္၊ ဒါက လုပ္ငန္းႀကီးတခုေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္တဲ့အခါမွာ မီဒီယာအဆင့္ဆင့္က က်ေနာ္တို႔ကို ေမးေနတာေတြ က်ေနာ္တို႔က ပိုၿပီးေတာ့ Transparency ျဖစ္ျဖစ္၊ ပြင့္ပြင့္လင္း လင္း ျမင္ျမင္ သာသာ သူတို႔ေမးတာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ရွင္းျပလွ်က္ ရွိတယ္။ အခု ခင္ဗ်ားေမး သလိုေပါ့။ ေမးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတာေပါ့။ အလားတူပဲ သက္ဆိုင္ တဲ့ community ေပါ့။ US မွာရွိတဲ့ ျမန္မာအသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို က်ေနာ္တုိ႔ ေမးျမန္း ေျဖၾကားတာေတြ ေဆာင္ရြက္ မယ္၊ တျခား US က Civil Society ေတြျဖစ္တဲ့ တျခားဟာေတြ ေပါ့။ Asian Society တို႔လို၊ US Asean Business Council တို႔လို၊ US Chambers Commerce တို႔လို စသျဖင့္ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ထိေတြ႔သြားမယ္ေလ။ ဒါေလးေတြကို က်ေနာ္တို႔ အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီကိုလာတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ UN မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတအေန နဲ႔ ေျပာသင့္ေျပာထိုက္တာေတြ၊ တင္ျပသင့္ တင္ျပထုိက္တာေတြ တင္ျပခြင့္ရဖို႔အတြက္ လာတဲ့ ခရီးစဥ္ပဲျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။

ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္ ဝန္ႀကီးခင္ဗ်ား။

ေျဖ။ ။ ေကာင္းပါၿပီ ခင္ဗ်။

လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရး အေမရိကန္ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္မည္

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ၆၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလအေထြေထြ ညီလာခံမွာ မေန႔ အဂၤါေန႔က မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားအၿပီး ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာပဲ က်င္းပတဲ့ Clinton Global Initiative ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမားက လူေမွာင္ခိုကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမယ့္ အစီအစဥ္သစ္ေတြကို ခ်ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ က ေျပာင္းလဲတုိးတက္လာေနတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ခ်ီးက်ဴးေျပာခဲ့သလို အဓမၼ လုပ္အားေပးေစခိုင္းမႈနဲ႔ ကေလးစစ္သားျပႆနာ ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရ စီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ သူ ေဆြးေႏြး ျဖစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာ ဆုိခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဗြီအိုေအရဲ႕ အိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းေထာက္ Dan Robinson ေပးပို႔ ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးကို အေျခခံၿပီး မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမားက ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ Clinton Global Initiative ေဆြးေႏြးပဲြမွာ လူေမွာင္ခုိမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမယ့္ အစီအစဥ္သစ္ေတြကုိ ေၾကညာခဲ့ၿပီး လူေမွာင္ခုိကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဟာ ဒီေန႔ေခတ္ ကမာၻႀကီးမွာ ႀကီးမားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ တခု အျဖစ္ ရည္ညႊန္းၿပီး ဒီလုိလူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္မ်ဳိးဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ မရွိသင့္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

“လူသားမ်ဳိးႏြယ္အတြက္ ဒီကိစၥဟာ ဂုဏ္သိကၡာညႇိဳးႏြမ္းေစတဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းတုိင္းက စုိးရိမ္ရမယ့္ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒါဟာ က်ေနာ္တုိ႔ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းဆုိတဲ့ ဇာပု၀ါကုိ ဆုတ္ၿဖဲေနလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတုိင္းမွာလည္း စုိးရိမ္စရာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ဒါက ေစ်းကြက္မွာ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္တတ္လုိ႔ပါ။ တုိင္းျပည္တုိင္းက စုိးရိမ္ရမယ့္ ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အမ်ားျပည္သူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးကုိ အႏၱရာယ္ျပဳ ေနသလုိ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ရာဇ၀တ္ဂုိဏ္းေတြကုိလည္း အားေပးရာ ေရာက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာေနတာဟာ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ေနတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ လူေမွာင္ခုိကူးမႈဟာ ဒီကေန႔ေခတ္ ကမာၻႀကီးရဲ႕ ေက်းကၽြန္လုပ္ငန္းလုိ႔ေတာင္ တကယ္တမ္း ေခၚရမယ့္ ကိစၥကုိ ေျပာေနတာပါ။”

သမၼတအုိဘားမားကေတာ့ အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ ကန္ထ႐ုိက္ ငွားရမ္းခုိင္းေစတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြဟာ အဓမၼ လုပ္အားေပးေစခုိင္းမႈ ေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ မရွိရေလေအာင္ ပုိမိုတင္းၾကပ္တဲ့ မူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ဖုိ႔ သမၼတရဲ႕ အာဏာနဲ႔ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

လူေမွာင္ခုိကူးမႈေတြကုိ ေထာက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ သားေကာင္ျဖစ္ၾကရသူေတြကုိ ကူညီဖုိ႔ အစုိးရေတြ၊ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြကုိ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးဖုိ႔ ကိစၥေတြကိုလည္း သမၼတက သူ႔ရဲ႕ အစီအစဥ္သစ္မွာ ထည့္သြင္းထားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ သားေကာင္ ျဖစ္ၾကရသူေတြဟာ ရာဇ၀တ္သားေတြ မဟုတ္ၾကဘူးလုိ႔လည္း သမၼတက အေလးထားေျပာသြားပါတယ္။

လူေမွာင္ခုိမႈရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ၾကရသူေတြကို အကူအညီေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ တုိးျမႇင့္ေရးနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လူေမွာင္ခိုမႈလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ ကို ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္မယ့္ မဟာဗ်ဴဟာတရပ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္မယ့္ အစီအစဥ္ကိုေတာ့ သမၼတက အထူးတာ၀န္ေပးထားတဲ့ အဖြဲ႔ကေန ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစီအစဥ္သစ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေျပာဆုိရာမွာလည္း အဓမၼလုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈနဲ႔ ကေလးစစ္သားကိစၥေတြကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္သူတဦးအျဖစ္ မၾကာေသးခင္တုန္းကမွ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိလည္း သမၼတအုိဘားမား က ရည္ညႊန္းေျပာဆုိသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြရဲ႕ တစိတ္တပုိင္း အျဖစ္နဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေရွ႕ ဆက္ႏုိင္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးသြား မွာပါ။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ တုိင္းျပည္ဆုိတာဟာ တသံတည္း တညီတညြတ္တည္း ရွိဖုိ႔လုိေနလုိ႔ပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ သားသမီး ေတြဟာ ေရာင္းကုန္ေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး”

မဲေခါင္ျမစ္၀ွမ္း လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး ကုလသမဂၢ စီမံခ်က္ UNIAP ရဲ႕ စီမံခ်က္ညိႇႏိႈင္းေရးမႉး မဥမၼာ အိအိေခ်ာ ကေတာ့ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗဟုသုတေတြ ပိုမ်ားလာတာဟာ တုိးတက္မႈ လကၡဏာတရပ္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔လည္း လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အရင္ကထက္ ပိုၿပီး ဖိဖိစီးစီး လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြ႔ရေပမဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြေတာ့ ရွိေနဆဲလို႔ အခုလို ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

“လူကုန္ကူးမႈရဲ႕ သေဘာသဘာ၀အရေပါ့ေနာ္ ေလ်ာ့သြားလား၊ တိုးသြားလား ဆိုတာကေတာ့ ေျပာရ ခက္တာေပါ့။ မႏွစ္ကက်ေတာ့ တႏွစ္လံုးမွာ ၁၃၆ မႈ ရွိတယ္။ ဒီႏွစ္မွာက်ေတာ့ အခုအခ်ိန္ထိကေတာ့ ၈၂ မႈ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ေလ အမႈ အေရအတြက္နဲ႔ကေတာ့ တုိးသြားျခင္း၊ ေလ်ာ့သြားျခင္း က သိပ္ၿပီး မကြာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ က်မ ထင္ပါတယ္ အထူးသျဖင့္ေတာ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအပိုင္း၊ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးကိစၥေတြမွာ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အသိအျမင္ေတြ ပိုရွိလာဖို႔ ကိုယ္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အရာေတြနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ တာ၀န္ယူမႈေတြကို ဒီ့ထက္ ပိုၿပီးေတာ့မွ တုိးျမႇင့္လာဖို႔က အဓိက လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ကေတာ့ လူေမွာင္ခုိမႈတုိက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ ဦးေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္လု႔ိ ကတိျပဳရင္း သမၼတအုိဘားမားက ကြန္ဂုိ၊ အင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ အေမရိကန္က လူေမွာင္ခုိမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ တက္တက္ ႂကြႂကြ ပါ၀င္သူ အမ်ဳိးသမီး ၃ ဦးကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးစကားေျပာဆုိသြားပါတယ္။

သန္းနဲ႔ခ်ီရွိေနၾကတဲ့ လူေမွာင္ခုိ ကူးခံရသူေတြအတြက္ သတင္းစကား အျဖစ္နဲ႔လည္း ဒီလူေတြကုိ ရွာေဖြ ကူညီရင္း လူ႔ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔အညီ ျဖစ္ေအာင္ ကူညီမယ္လုိ႔လည္း ကတိျပဳ ေျပာဆုိ သြားခဲ့ပါတယ္ ရွင္။

အီရန္သမၼတမိန္႔ခြန္း အေထြေထြညီလာခံမွာ အေမရိကန္သပိတ္ေမွာက္

မစၥတာ မာမြတ္ အမာဒီနီဂ်က္ဟာ ဆက္လက္က်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ အီရန္သမၼတ အေနနဲ႔ မိန္႔ခြန္းေျပာဆိုေနပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ သမၼတ အမာဒီနီဂ်က္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းကို သပိတ္ေမွာက္တဲ့ အေနနဲ႔ ညီလာခံ ခန္းမကေန ထြက္ခြာသြားခဲ့ပါတယ္။

အီရန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနမႈအေပၚ အေမရိကန္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြက ခြင့္ျပဳမွာမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ သမၼတဘရက္အိုဘားမားက သတိေပးစကားေျပာဆိုခဲ့အၿပီး ေနာက္တေန႔မွာ မစၥတာ အမာဒီနီဂ်က္ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့ပါတယ္။

အီရန္ႏ်ဴကလီးယားကိစၥအေပၚ သံတမန္ေရးအရ အေျဖရွာေနမႈဟာ တစထက္တစ အခ်ိန္ကုန္လာေနၿပီ လို႔လည္း သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ မစၥတာ အမာဒီနီဂ်က္ က AP သတင္းဌာနနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခန္းမွာ အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ သတိေပး ေျပာဆိုခ်က္ကို ပယ္ခ်လိုက္ၿပီး၊ ကမၻာ့ေရးရာကိစၥေတြမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ စိုးမိုးေနမႈ ဟာ ဆံုးခန္းတိုင္ေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။

အမာဒီနီဂ်က္ရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ သမၼတ သက္တမ္းဟာ လာမဲ့ ဇြန္လမွာ ကုန္ဆံုးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အီရန္ႏိုင္ငံ ဥပေဒ အရ သူဟာ တတိယ သက္တမ္းဆက္လက္တာ၀န္ယူခြင့္ ရမွာဟုတ္ပါဘူး။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ မၾကာခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အထိကရုန္းေတြအေၾကာင္းဟာ ဗုဒၶဟူးေန႔ ကုလသမဂၢ ညီလာခံမွာ ဆက္လက္ အာ႐ံုစိုက္ေဆြးေႏြးေျပာဆိုဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သမၼတသစ္ မိုဟာ မက္ ေမာ္စီကလည္း ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ မိန္႔ခြန္းေျပာ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ့ပို႔ကုန္ပိတ္ပင္မႈ အေမရိကန္ ႐ုပ္သိမ္းမည္

ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာဖို႔အတြက္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မၾကာခင္အခ်ိန္ပိုင္းကပဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔ ေတြ႔ ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဟူးေန႔ အေစာပိုင္းတုန္းကလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ကမၻာတဝွမ္း ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ေနတဲ့ Clinton Global Initaitive အဖဲြ႔ဥကၠ႒ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္၊ ကလင္တန္၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း ဟင္နရီ ကစ္ဆင္ဂ်ာ၊ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္ ရွင္နာဝပ္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ တည္းခိုတဲ့ ဟိုတယ္လ္မွာပဲ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းက သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ သတင္းယူေနတဲ့ ဦးေရာ္နီညိမ္းကို ေမးျမန္းတင္ျပထားပါတယ္။

ေမး။ ။ ဦးေရာ္နီေရ႕- သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈကို ဦးေရာ္နီျမင္ရ သိရတာေတြ ေျပာျပေပးပါ အံုးရွင္။

ေျဖ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အခု ေနာက္ဆံုးေတြ႔ဆံုမႈကေတာ့ အေရးအႀကီးဆံုးပဲေပါ့ေနာ္။ အဲဒီကေနပဲ စေျပာ လုိက္ပါမယ္။ အခု မိနစ္ပိုင္းကေလးကပဲ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာ သြားခဲ့ပါၿပီ။ သူက ဝန္ႀကီးေလးဦးပါဝင္တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္အဖဲြ႔နဲ႔ မိနစ္ ေလးဆယ္ေလာက္ ေဆြးေႏြး သြားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၿပီးလို႔ရွိရင္ ဘာေတြ ေျပာလဲဆိုတာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေျပာျပမယ္ဆိုၿပီး သံ အမတ္ႀကီး ဦးသန္းေဆြက ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္းပဲ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

သူ ေျပာတဲ့ အဓိက ႏွစ္ခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေနတာေတြကို အသိ အမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးတယ္၊ ေနာက္တခုက လူ႔အခြင့္အေရးတုိးတက္မႈ ရွိလာတာေတြလည္း အသိ အမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Workshop ႀကီးတခုကို အေမရိကန္ အစိုးရကေနၿပီးေတာ့မွ ကမကထျပဳၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာက်င္းပေပးခ်င္တယ္ ဆိုတာကို ေျပာတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ သံအမတ္ႀကီး ဦးသန္းေဆြက က်ေနာ္တို႔ကို ျပန္ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ဝန္ႀကီးဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔အတူ လိုက္ပါလာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသတင္း ဌာ နေတြ ျပန္ ေျပာျပတာကေတာ့ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္ေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေရာင္းခ်ဖို႔ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ပို႔ကုန္ေတြ ပိတ္ပင္ထားမႈကို ႐ုပ္သိမ္း လိုက္ေတာ့ မယ္ ဆိုတာကို ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြဆီကေန တဆင့္ ျပန္သိရပါတယ္။ အဲဒါ ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာအစိုးရအဖဲြ႔ ဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ သံအမတ္ႀကီးတို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကို မေျပာ သြားပါဘူး။ အဲဒါကေတာ့ အေၾကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ိုက္တာအပါအဝင္ တျခားသတင္းဌာနေတြ ကေတာ့ ေျပာသြားပါၿပီ။

ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ။ ဦးေရာ္နီ-

ေျဖ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိရတဲ့ ကိစၥပါ။

ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ၊ ဦးေရာ္နီ။ အဲဒီေတာ့ ဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔ေတြ႔တဲ့အခါမွာ ဒီလိုမ်ဳိး တိုးတက္မႈေတြ ကိုေတာ့ သိရၿပီေပါ့ေလ။ ဒီကေန႔ကေတာ့ အေမရိကန္မွာ အခုေလာေလာဆယ္က ဗုဒၶဟူးေန႔ပဲ ရွိေသး တယ္။ ဒီေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့သူေတြထဲမွာ အခုနက ဦးေရာ္နီညိမ္း ေျပာသြား သလိုပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ပါတယ္၊ တခါ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔နဲ႔ လည္း ေတြ႔တယ္…..

ေျဖ။ ။ အဲဒီမတုိင္ခင္မွာ ပထမဆံုးေပါ့ေနာ္- ေန႔လည္ႏွစ္နာရီမွာ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ ကလင္ တန္ ေရာက္လာပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္ဟာ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တနာရီ နီးပါး ေတြ႔ ဆံုေဆြးေႏြး သြားပါတယ္။ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးသြားတယ္ဆိုတာေတာ့  က်ေနာ္တုိ႔ မသိရပါဘူး၊ ေနာက္ တခါ ေန႔လည္ သံုးနာရီေလာက္မွာ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း…

ေမး။ ။ ဟင္နရီ ကစ္ဆင္းဂ်ားနဲ႔….

ေျဖ။ ။ ဟင္နရီကစ္ဆင္ဂ်ာ မလာခင္မွာ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္ ရွင္နာဝပ္ အရင္လာပါတယ္။ ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယင္းလပ္ ရွင္နာဝပ္လာတဲ့အခါမွာ သူကလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ မိနစ္ သံုး ဆယ္ ေလာက္ ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ တတိယေျမာက္ ေရာက္လာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ကေတာ့ ဟီလာရီကလင္တန္မတုိင္ခင္ ေရာက္လာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဟင္နရီ ကစ္ဆင္ဂ်ာပါ။ သူကေတာ့ အသက္အရြယ္ ေထာက္ေနၿပီဆိုေတာ့ တုတ္ေကာက္ေလး တေခ်ာင္းနဲ႔ ေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔မွာ သမိုင္းဝင္ ပုဂၢိဳလ္ေတြေပါ့ေနာ္- အပါအဝင္ လက္ရွိ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ လို႔ ေျပာရမယ့္ မစၥ္ရွင္နာဝပ္နဲ႔ မစၥက္ ကလင္တန္ အပါအဝင္ ဟင္နရီကစ္ဆင္ဂ်ာတို႔၊ ဘီလ္ကလင္တန္ တို႔နဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအဖဲြ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ ဒီဟိုတယ္လ္က အစည္းအေဝး ခန္းမထဲမွာ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။

ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ ဦးေရာ္နီ။ အဲဒီေတာ့ ေတြ႔ဆံုတာက နည္းနည္း စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတာက ဟီလာရီ ကလင္တန္တုိ႔၊ ယင္းလပ္တို႔ဆိုတာကေတာ့ လက္ရွိ တာဝန္ယူထားတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးေတြ၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ့ ဘီလ္ ကလင္တန္တို႔၊ ဟင္နရီကစ္ဆင္းဂ်ာတို႔ကေတာ့ လက္ရွိ တာဝန္ယူသူေတြ မဟုတ္ေတာ့ သူတို႔နဲ႔ေတြ႔တာကေရာ ဘယ္လိုေၾကာင့္လို႔ ဦးေရာ္နီ အေနနဲ႔ သိရပါလဲရွင့္။

ေျဖ။ ။ ဘီလ္ ကလင္တန္တို႔၊ ဟင္နရီကစ္ဆင္ဂ်ာတို႔က်ေတာ့ သူတို႔လက္ရွိ အစိုးရတာဝန္ေတြ ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြ မဟုတ္ေပမဲ့လည္း အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေတြကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တဲ့ ေဖာင္ေဒးရွင္းေတြ ရွိတယ္။ ကလင္တန္ဆိုလည္း ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ကစ္ဆင္ဂ်ာရဲ႕ Think Tank လို အဖဲြ႔ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾက ဖြယ္ရွိတယ္ လို႔ မွန္းဆရပါတယ္။ အဲလိုလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ အရိပ္အႁမြတ္ သိရပါတယ္။

ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ ဦးေရာ္နီ။ ေနာက္ဆံုးသိခ်င္တာကေတာ့ မနက္ျဖန္ အေမရိကန္ရဲ႕ ၾကာသာ ပေတးေန႔မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ခရီးစဥ္အေၾကာင္း ဦးေရာ္နီသိထားတာ ေျပာျပေပးပါအံုးရွင့္။

ေျဖ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ မနက္ရွစ္နာရီခဲြရင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႀကီးမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္္ က ျမန္မာႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ မိန္႔ခြန္းစကား ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ညေန ေလး နာရီ က်ရင္ေတာ့ Asia Society က က်င္းပတဲ့ ေဟာေျပာပဲြမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ အေၾကာင္းေတြကို တက္ေရာက္ ေဟာေျပာၿပီးေတာ့ သူ႔ကိုလည္း တက္ေရာက္လာတဲ့ ပရိသတ္ က ေမးခြန္းေမးတာ၊ သူက ျပန္လည္ေျဖၾကားမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ။ ဟုတ္ပါၿပီ ဦးေရာ္နီေရ၊ အခုလိုမ်ဳိး ဟိုတယ္လ္မွာတင္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး သတင္းေပးပို႔တဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။