11.09.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Monday, September 10, 2012 at 7:18pm ·

အယ္ကိုင္းဒါး ဒုေခါင္းေဆာင္ ေသဆုံး

အာေရဗ် ကၽြန္းဆြယ္မွာ အယ္ကိုင္းဒါး ဒုတိယ ေခါင္းေဆာင္ Said Ali al-Shihri အသတ္ခံလိုက္ ရၿပီလို႔ ယီမင္နဲ႔ အေမရိကန္က လာတဲ့ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ယီမင္ႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းမွာ မစၥတာ ရွက္ဒ္ရီကို စစ္တပ္က သတ္လိုက္ၿပီလို႔ ယီမင္ အစိုးရ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ေမာင္းသူမဲ့ယာဥ္ေတြရဲ႕ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ တျခားလူ ငါးေယာက္ အပါအ၀င္ အယ္လ္ ရွီရီ ေသဆုံးသြားတယ္လို႔ တျခား သတင္းေတြမွာလည္း ေရးသားထားပါတယ္။

အေမရိကန္ အရာရွိေတြက အယ္ ရွဒ္ရီ အသတ္ခံလိုက္ရၿပီလို႔ ေအပီ သတင္းဌာနကို ေျပာခဲ့ ေပမယ့္ ဒီကိစၥမွာ အေမရိကန္ေတြ ဘယ္လို ပါ၀င္ ပတ္သက္ ခဲ့သလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ အတည္ျပဳ ေျပာမသြားခဲ့ ပါဘူး။

အယ္ ရွဒ္ရီဟာ ေဆာ္ဒီ ႏိုင္ငံသား တေယာက္ ျဖစ္ၿပီး ဂြမ္တာနာမို မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္ အက်ဥ္းစခန္းကေန ၂ဝဝရ ခုႏွစ္ တုန္းက ျပန္လြတ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ သူဟာ ေဆာ္ဒီ အာေရဗ်မွာ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အာေရဗ် ကၽြန္းဆြယ္က အယ္ကိုင္းဒါးေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ယီမင္ကို ေရာက္သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

 လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ

ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ လယ္သိမ္းခံရတဲ့ ျပႆနာဟာ ႀကီးထြားလာေနပါတယ္

မုံ႐ြာ တဘက္ကမ္း ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္မွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အတြက္ လယ္ဧကေပါင္း ၇ ေထာင္ေက်ာ္ကို တန္ရာ တန္ေၾကး မေပးပဲ သိမ္းယူခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး လယ္သမားေတြက ဆက္လက္ ဆႏၵျပေနၾက ပါတယ္။

ျမန္မာ့ စီးပြားေရးဦးပိုင္နဲ႔ တ႐ုတ္ အမ်ိဳးသားပိုင္ ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ ပူေပါင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရထားတဲ့ ဒီစီမံကိန္းကို ရပ္တန္႔ေပးဖို႔ လယ္သိမ္းခံထားရတဲ့ ႐ြာေပါင္း ၂၆ ႐ြာက လယ္သမားေတြက ေတာင္းဆို ေနၾကပါတယ္။

တနလၤာေန႔ မနက္ ၉နာရီေလာက္မွာ မုံ႐ြာ အေနာက္ဘက္ကမ္း လက္ပံေတာင္းေတာင္ ပတ္ဝန္းက်င္က လယ္ယာေျမ ဆုံး႐ႈံးတဲ့ ေဒသခံ ေတာင္သူ ၁၂ဦးဟာ မုံ႐ြာၿမိဳ႕က ဆုေတာင္းျပည့္ ဘုရားမွာ ဆုေတာင္းပြဲ လုပ္ေနတုန္း ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြက ဘုရားဝန္း တံခါးကို ပိတ္ထားခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ တံခါး ျပန္ဖြင့္ေပးခဲ့လို႔ ျပန္ထြက္လာရာမွာ ေဒသခံ ရဲေတြက တားဆီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ တာၾကာင့္ အေခ်အတင္ စကားမ်ားၿပီး ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းသူ ၁၂ေယာက္ အဖမ္းခံ လိုက္ရပါတယ္။

အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အဖမ္းခံထားတဲ့ ၁၂ ေယာက္ကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ မုံ႐ြာမွာ ရွိတဲ့ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႕ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး လူမူေရး အဖြဲ႕ေတြက ရဲစခန္းေရွ႕မွာ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပခဲ့ၾက ပါတယ္။

ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ လာတဲ့ လက္ပံေတာင္း ေဒသခံေတြကို မုံ႐ြာ တဘက္ကမ္း ေညာင္ပင္ႀကီး ကူးတို႔ဆိပ္မွာ အာဏာပိုင္ေတြက တားဆီး ထားတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။

 လူငယ္ႏိုင္ငံေရးကာၾတန္းဆရာ လႊတ္ေတာ္ေဝဖႏႅိဳ႔ အဖမ္းခံရ

အဖမ္းခံလိုက္ရတဲ့ အာဆင္း ထရီဗီတီဟာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အ႐ြယ္သာ ရွိေသးတဲ့ လူငယ္ႏိုင္ငံေရး ကာတြန္းဆရာ တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ Cartoons Against Corruption ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ကာတြန္းမ်ား ဆိုတဲ့ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ လူသိမ်ားတဲ့ ကာတြန္းဆရာ တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႕ကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒကို သေရာ္တဲ့ ကာတြန္းေတြ ေရးဆြဲမႈ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အလံကို ေစာ္ကားမႈ စတာေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ အၾကည္ၫိုပ်က္ေစမႈနဲ႔ ဖမ္းလိုက္တာပါ။

မြန္ဘိုင္းအေျခစိုက္ ေရွ႕ေနတဦးက ကာတြန္းဆရာ အာဆင္း ထရီဗီတီရဲ႕ ကာတြန္းေတြဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး တိုင္တန္းလိုက္တဲ့ အတြက္ သူ႕ကို ဒီရက္သတၱပတ္ အကုန္မွာပဲ မြန္ဘိုင္းမွာ ဖမ္းဆီးလိုက္ပါတယ္။

ဒီျပစ္မႈေတြအတြက္ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔အထိ ရမန္ ယူၿပီး ခ်ဳပ္ထားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံလို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမွာ အဂတိလိုက္စားမႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ကာတြန္းဆရာကို ဖမ္းလိုက္တာဟာ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈတခု အျဖစ္ အိႏၵိယ မီဒီယာေတြနဲ႔ လူသိမ်ား ေက်ာ္ၾကားသူေတြက ေဝဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အဲဒီလို လူသိမ်ားတဲ့ သူေတြထဲမွာ အိႏၵိယ စာနယ္စင္း ေကာင္စီရဲ႕ ဥကၠဌ Markandey Katju လည္း တေယာက္အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။

သူ ေျပာတာကေတာ့ သူေတြရွိရတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြအရ ကာတြန္းဆရာ Aseem Trivedi ဟာ တရားမဝင္ လုပ္တာ ဘာမွမရွိခဲ့ဘူး၊ သူ႕ကို ဖမ္းတာကမွ တရားမဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။

ကာတြန္းဆရာကို ဖမ္းတဲ့ ကိစၥအေပၚ မေက်နပ္သံေတြ ေဝဖန္သံေတြဟာ Twitter လို႔ လူမႈကြန္ရက္ ဝက္ဆိုက္ေတြမွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚ အၾကည္ၫို ပ်က္ေစမႈနဲ႔ အေရးယူခဲ့ရင္ေတာ့ ကာတြန္းဆရာဟာ ေထာင္ဒဏ္ သုံးႏွစ္အထိ က်ခံရႏိုင္ပါတယ္။

ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းခံသူ ကေလးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ေတာင္းဆို

ၾသစေၾတးလ်ကို သြာဖို႔ ျဖစ္ေပမဲ့ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွားကို ေရာက္လာၾက

ျမန္မာႏိုင္ငံက အ႐ြယ္ မေရာက္ေသးတဲ့ လူငယ္ေတြ အပါအဝင္ ခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းခံ ေနၾကတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးဖို႔ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံေတြကို လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕ Human Right Watch အဖြဲ႕က ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံက ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ စာရင္းဇယားေတြ အရ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ကေန ၁၇ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ကေလးသူငယ္ ၃၀၀၀ ေလာက္ ရွိေနတယ္လို႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ Human Right Watch အဖြဲ႕က သုေတသန အရာရွိ Andreas Harsona က ေျပာပါတယ္။

 အဲဒီကေလးေတြဟာ လူႀကီး မိဘမပါဘဲ သူတို႔ရဲ႕ ညီအကိုေတြ ေဆြမ်ိဳးေတြနဲ႔ လာၾက သလို တခ်ိဳ႕က တျခား သူေတြနဲ႔ လာၾကၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ ေလွနဲ႔ ေရာက္လာၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေလွနဲ႔လာရင္း လမ္းမွာ ေလွေမွာက္လို႔ ဒါမွမဟုတ္ တနည္းနည္းနဲ႔ မိဘ ဆုံးပါးသြားလို႔ မိဘမဲ့ ျဖစ္ေနၾကသူေတြလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒီကေလးေတြဟာ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ၊ အာဖဂန္စၥတန္၊ အီရတ္၊ ဆိုမာလီ နဲ႔ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံေတြက ျဖစ္ၿပီး၊ စခန္းတခု မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက လာတယ္ ဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကေလး သူငယ္ တဒါဇင္ေလာက္ ေတြ႕ရတယ္လို႔ HRW သုေတသန အရာရွိ Andreas Harsona ကေျပာပါတယ္။

 ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡ သည္ အေျခအေနေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ HRW က စိုးရိမ္ေန

ျမန္မာႏိုင္ငံက လာတဲ့ အထဲမွာ ခ်င္း ကရင္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြလည္း ပါဝင္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒါေပမဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာက အမ်ားစု ျဖစ္ၿပီး၊ တခ်ိဳ႕က ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ အတြင္း ေရာက္လာသူေတြ ျဖစ္ကာ၊ တခ်ိဳ႕က လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေလာက္ အတြင္း ေရာက္လာၾက သူေတြလို႔ Mr Harsona က ေျပာပါတယ္။

သူတို႔ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္က ၾသစေၾတးလ်ကို သြားၾကဖို႔ ျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွားကို ေရာက္လာၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ လူငယ္ေတြဟာ သူတို႔နဲ႔ အခ်ိတ္ အဆက္ ရွိတဲ့ လူေတြရဲ႕ လာအေခၚကို ေစာင့္ေနၾကတာလို႔ ေျပာပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြထဲမွာ ရွိေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အေျခအေနေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ HRW အေနနဲ႔ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

အင္ဒိုနီးရွား ဥပေဒအရ၊ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအရ လူငယ္တိုင္း ပညာသင္ခြင့္ ရွိေပမဲ့ အင္ဒိုနီးရွား အစိုးရက ဘာသာစကားေၾကာင့္ ဆိုၿပီး ပညာ မသင္ေပးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒုကၡသည္ အမ်ားအျပားဟာ စခန္းေစာင့္ေတြရဲ႕ မတရား ျပဳမူမႈကို ခံေနၾကရၿပီး၊ အျပင္ထြက္ရင္လည္း ႐ိုက္ႏွက္ခံရတာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အျပင္ မထြက္ရဲေအာင္ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အတြက္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာပါလို႔ မစၥတာ ဟာႏိုဆာက ေျပာပါတယ္။

 Manaf Tlass ျပင္သစ္က ကယ္ထုတ္လို႔ လြတ္လာ

မၾကာေသးခင္က ဆီးရီးယား ကေန ထြက္ေျပးလာသူေတြထဲက နာမယ္အႀကီးဆုံး တေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Manaf Tlass က သူတိုင္းျပည္ထဲက ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ ႏိုင္ဖို႔ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံက အကူအညီ ေပးခဲ့တာလို႔ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥမွာ သူ႕ကို အကူအညီ ေပးခဲ့တဲ့ သူေတြ ဒုကၡ ေရာက္မွာစိုးလို႔ အေသးစိတ္ကို မေျပာႏိုင္ပါဘူးလို႔ သူခိုလႈံေနရာ ပါရီၿမိဳ႕ကေန မစၥတာ တာလက္စ္က ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

ဆီးရီးယား အစိုးရဟာ သူတို႔အေနနဲ႔ သုံးဖို႔ လိုအပ္လာတယ္လို႔ ထင္ရင္ ဓါတု လက္နက္ေတြ သုံးဖို႔ ဝန္မေလးဘူးလို႔လည္း သတိေပးခဲ့ ေပမယ့္ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြက ဆီးရီးယားကို ဝင္တိုက္တာကိုေတာ့ သူက ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဆီးရီးယား ျပည္သူေတြနဲ႔ သူ႕မိသားစု အက်ိဳးအတြက္ သူ႕မိတ္ေဆြေဟာင္း သမၼတ ဘတ္ရွား အယ္ အာဆက္ဒ္ အေနနဲ႔ ရာထူးက ဆင္းေပးဖို႔ သူက ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

မစၥတာ တလက္စ္ကို တခ်ိဳ႕က အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ အျဖစ္ ျမင္လိုၾကေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သူဟာ သိတ္ အေလ်ာ့ေပးတက္ လြန္းတယ္ ဆိုၿပီး ပယ္ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။

တခါ ဆီးရီးႏိုင္ငံ အလက္ပိုၿမိဳ႕မွာ စစ္သား ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကို အစုလိုက္ အၿပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္လိုက္တယ္လို႔ ဆိုထားတဲ့ ဗီဒီယိုေတြကို အတိုက္အခံ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ တင္ထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

အဲဒီ ဆီးရီးယား လူ႕အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕က တင္ထားတဲ့ ဗီဒီယိုမွာ ေပ်ာက္က်ား စစ္ဝတ္စုံ ၀တ္ထားတဲ့ ေသြးေပက်ံေနတဲ့ အေလာင္းေတြကို တခ်ိဳ႕ ဆိုရင္ လက္ျပန္ႀကိဳး တုပ္ေႏွာင္ထားရက္သား လမ္းေပၚမွာ တန္းစီ ခ်ထားတာ ေတြ႕ရၿပီး ဒီသတ္ျဖတ္မႈေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းကမွ ျဖစ္ခဲ့တာလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

မၾကာခင္က ခန္႔လိုက္တဲ့ ဆီးရီးယား အေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ အထူး သံတမန္ Lakhdar Brahimi ပဋိပကၡ ျဖစ္ရာ ေနရာကို ပထမဆုံး အႀကိမ္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီးမွာ အခုလို ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ပိုတိုး ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။

မစၥတာ ဘရာဟီမီဟာ သူ႕ခရီးစဥ္အတြင္း အာရပ္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အႀကီးအကဲ Nabil El Araby နဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ရခိုင္နဲ႔ ကခ်င္အေရးေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ  အခုထက္ထိ  ဒီမိုကေရစီေရး  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို   ဆက္ၿပီး လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔   ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး  Navi Pillay ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း  ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔  ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြ အတြင္း  ျဖစ္ပြါးေနတဲ့  အၾကမ္းဘက္မႈေတြအတြက္ေတာ့ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ရတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို  ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ကေျပာျပေပးထားပါတယ္။

မေန႔က  တနလၤာေန႔   Switzerland   ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာစတင္တဲ့   ၂၁ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးေကင္စီရဲ့ ညီလာခံမွာ  ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလးက ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး  လက္ရွိအေျခအေနမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ၿပီးလုပ္ေနတာေတြ႔ရတယ္လို႔  အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ  သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ထားတာ တခ်ိဳဳ႕ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာအျပင္  ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ထပ္ၿပီးလႊတ္ေပးတာနဲ႔  တရားေရး ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနတာမ်ိဳးပါ ေတြ႔ရပါတယ္။  OHCHR  လို႔ေခၚတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးက   မၾကာခင္ကာလေတြ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို  ထိေတြ႔ဆက္ဆန္မႈေတြ တိုးလုပ္လာသလို  ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့  အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလအတြက္ တကယ့္ကို အေထာက္အကူေတြ ေပးခဲ့တယ္လို႔ က်မ ေျပာပါရေစ။” ကုလသမဂၢက  ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ေရး ဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္  ၂၀၀၈ခုႏွစ္က စၿပီး  ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားကို ခန္႔အပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ေလ်ာ့ပါးေစဖို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။   ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့  ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေျမာက္ေစဖို႔ အျပင္ အဓမၼ လုပ္အားေစခုိင္းမႈနဲ႔ ကေလးစစ္သား ပေပ်ာက္ေရး အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္ေရး အခ်ိဳုးေဖါက္ခံရမႈေတြအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔   မစၥတာကင္တားနားဟာ  ျမန္မာႏုိင္ငံကို  ၆ႀကိမ္ လာေရာက္ ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။  

ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ လဆန္းမွာပဲ  ျမန္မာႏိုင္ငံကို  ၆ရက္ၾကာခရီး လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာ  မစၥတာကင္တားနားက  ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုး၀ါးတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ အခုထိရွိေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။လူ႔အခြင့္ေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး နာဗီပီေလးကလည္း  ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ  ေကာင္းမြန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ေတြ႔ေနရေပမယ့္ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ကိုေတာ့  ေတြ႔ေနရဆဲပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဘာပဲေျပာေျပာ  အခုျမန္မာႏိုင္ငံမွာ  အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ေတြ႔ေနရၿပီး  ဒီအၾကမ္းဖက္မႈ အဓိကရုန္းေတြ ေၾကာင့္  အနည္းဆံုး လူ ၈၈ ေယာက္  ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး   လူေပါင္း (ရ) ေသာင္းေလာက္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြါ  ထြက္ေျပးေနၾကရတာမို႔  ဒါဟာ ေဒသခံေတြအားလံုးကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခံစားေစတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာလည္း လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ေတြ႔ေနရေသးတာမို႔  ဒါက က်မတို႔ကို  စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပြါးတဲ့ အဓိကရုန္းေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတရပ္ လုပ္ေပးဖို႔ ကုလသမဂၢက ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး  ျမန္မာအစိုးရက  ၾသဂုတ္လ ၁ရရက္ ေန႔မွာပဲ  အဖြဲ႔၀င္ ၂၈ဦးပါ၀င္တဲ့  စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေစခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့  လူ႔အခြင့္ေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး  ေအာက္တိုဘာလထဲမွာ က်င္းပမယ့္  ၆၇ႀကိမ္ေျမာက္  ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ သူ႔ရဲ့ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို တင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မံုရြာၾကးနီေတာင္ စီမံကိန္း ဆႏၵျပမႈ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္

မံုရြာ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္စဲေရး ေတာင္ဆိုတဲ့ အထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး မံုရြြာၿမိဳ႕ ဆုေတာင္ျပည့္ ဘုရားလာဖူးသူု ေဒသခံရြာသား၁၂ ဦးကို အာဏာပုိင္ေတြက ဖမ္းဆီးၿပီး ျပန္လႊတ္မေပးေသးတဲ႔ အတြက္ ေဒသခံ အင္အား ၂၀၀၀ ေလာက္က မံုရြာ ရဲစခန္းကို ဆႏၵျပေနၾသလို လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းကို ရပ္တန္႔ဖို႔ ဆႏၵျပေနတဲ႔ ေက်းရြာေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္တဲ႔ အေၾကာင္းၾကားစာေတြ လုိက္ေ၀ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္နားဖို႔ ေတာင္းဆိုတာေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ႔ ေဒသခံ ရြာသား ၁၂ ဦးျပန္လႊတ္ေပးေရး အတြက္ မံုရြာ အမွတ္(၁) ရဲစခန္းေရွ႕မွာ ေဒသခံ လူထုေတြ ဆႏၵျပေနၾကတာပါ။ ဆႏၵျပမႈမွာ ဦးေဆာင္သူ တဦး ျဖစ္တဲ႔ ဗကသမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က မံုရြာ တာ၀န္ခံ ကိုေႏြဦးကို က အခုလို ေျပာပါတယ္။

" ၁၂ ေယာက္လံုး လႊတ္ေပးမယ္လို႔ေတာ႔ ေျပာတယ္။ အခုဟာက ၁၀ ေယာက္လႊတ္ေပးၿပီးၿပီေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ ပါးစပ္က ေျပာတာေပါ့ေနာ္။ ၁၀ ေယာက္လႊတ္ေပးၿပီးၿပီေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အကိုတို႔က ၁၀ ေယာက္ကို အကိုတို႔ မ်က္စိေရွ႕မွာ မျမင္ရဘူး။ မယံုဘူးဆိုၿပီး ဆက္ၿပီး ဆႏၵျပေနတယ္။ ခန္႔မွန္းေျခက က်ေနာ္႔ အထင္ေျပာရရင္ ၂ ေထာင္ ၀န္းက်င္ေလာက္ေတာ့ ရွိမယ္ ထင္တယ္ဗ်။ အခုဟာ က်ေနာ္တို႔က မီးေတြလည္း ရဲစခန္းေတြ ဘာညာ အကုန္လံုးက မီးေတြ ျဖတ္ထားေတာ့ ဖေယာင္းတိုင္ ေတြနဲ႔ဘဲ အကုန္လံုး "

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ေျခ တ၀ိုက္က ေက်းရြာေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက စက္တင္လာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာဘဲ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ထားတယ္ ဆိုတဲ႔ စာေတြ လာေရာက္ျဖန္႔ေ၀မႈေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုဟန္၀င္းေအာင္ကလည္း ေျပာပါတယ္။

" ဒီရြာေတြဘက္နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာေတြ လာၿပီး ေပးသြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ခ်က္က အခု ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔  ကေန စၿပီးေတာ့ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔ အထိ။ အေရွ႔ဘက္ကို သြားရင္ ဆာလင္းႀကီးနဲ႔ ေညာင္ပင္ႀကီး ကားလမ္းၾကား တခုလံုး၊ အေနာက္ဘက္ကို သြားရင္ မိုးႀကိဳးျပင္ ေက်းရြာအုပ္စု တစုလံုး၊ ေတာင္ဘက္ကို သြားရင္ ေခ်ာင္းတကာ ေက်းရြာအုပ္စု တစုလံုး၊ ေျမာက္ဘက္ကို သြားရင္ ေညာင္ပင္ႀကီး ယင္းမာပင္ ကားလမ္း တေလွ်ာက္လံုး အဲဒါေတြကို ၁၄၄  ထုတ္ျပန္ေၾကာင္းကို သူတို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီးေတာ့ လာေပးသြားတယ္။ "

ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေရႊစင္ရြာနဲ႔ ၀က္ေမွးရြာက ျဖစ္ၿပီး သူတို႔လယ္ေျမေတြ အသိမ္းခံရတာ၊ ရြာေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းခံရတာေၾကာင့္ ဆႏၵျပခဲ႔ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

" အမ်ိဳးသမီးေတြခ်ည္းဘဲ ၁၂ ေယာက္ အဖမ္းခံလိုက္ရတာ။ ေရႊစင္ရြာ နဲ႔ ၀က္ေမွးရြာက။ ေရႊစင္ရြာကေတာ့ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရတာ ျဖစ္တယ္။ ၀က္ေမွးရြာကေတာ့ ရြာေရႊ႕ေျပာင္းဖို႔ အမိန္႔ထုတ္ခံထားရတဲ႔ ရြာေပါ့။ အဲဒီမွာ ပါသြားတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြက မသြဲ႔သြဲ႔၀င္း၊  ေနာက္တေယာက္က မေအးနက္၊ ေနာက္တေယာက္က မမိေရႊ၊ မျဖဴျဖဴ၀င္း၊ မစန္းစန္းလွ၊ မစန္း၀င္း၊ မ၀င္းမာ၊ မမဲတူ၊ မစန္းစန္းလွ၊ စန္းစန္း၀င္း၊ ေဒၚသန္းမီ၊ မ၀င္းမာ၊ မမဲတူ၊ မမာမာေအး၊ ေဒၚမိျဖဴ၊ မညိဳစန္း သူတို႔ကို ၁ နာရီ ၁၀ မိနစ္ေလာက္ကေန စတင္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းဆီးလိုက္တဲ႔သူက မံုရြာ အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းက ဦးၾကဴႏွင္း"

ေဒသခံ အင္အား ၈၀၀ ခန္႔ကလည္း ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ႔ ေဒသခံ အမ်ိဳးသမီး ၁၂ ဦးကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အတြက္ မံုရြာရဲစခန္းကို လာၾကတဲ႔သူေတြဟာ လမ္းတ၀က္မွာဘဲ တားဆီးခံရတာေၾကာင့္ လမ္းတ၀က္မွာဘဲ ဆႏၵျပမႈေတြ လုပ္ခဲ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ " ဒီဘက္မွာ က်န္တဲ႔ ရြာသားေတြက မံုရြာၿမိဳ႕က ဖမ္းဆီးထားတဲ႔သူေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဖမ္းဆီးမႈကို ရႈတ္ခ်ေရး အတြက္ ဆႏၵျပၿပီး ခ်ီတက္လာတဲ႔ အခ်ိ္န္ တဖက္ကမ္းကို ကူးခြင့္မေပးဘဲနဲ႔  ေညာင္ပင္ႀကီး ဆိပ္ကမ္းမွာ ပိတ္ဆို႔လိုက္တယ္။ အဲေတာ့ ေညာင္ပင္ႀကီး ဆိပ္ကမ္းမွာဘဲ ရြာသားေတြက ဆႏၵျပတယ္။ အဲလို ဆႏၵျပတဲ႔ အခါမွာ ၿမိဳ႔နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးနဲ႔ ရဲေတြ ေရာက္လာတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြက အ၀င္မခံတဲ႔ အတြက္ သူတို႔ေတြ ေနာက္ဆုတ္သြားရတယ္ေပါ့။ "

 ၿပီးထဲ႔တဲ႔ ၅ ရက္ေန႔ကလည္း အာဏာပိုင္ေတြဟာ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီးစီမံကိန္းကို ဆႏၵျပတဲ႔ ရြာသား အင္အား ၄ ေထာင္ခန္႔ကိုလည္း မံုရြာ ပုသိမ္ ကားလမ္းမႀကီးကို ပိတ္ဆို႔ၿပီး တားျမစ္ခဲ႔ပါတယ္။ ဒီေနာက္ ဒီစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ဖို႔ အကူအညီေပးေနသူေတြကို ဖမ္းဆီးတာ တရားစြဲတာေတြ လုပ္ခဲ႔တာေၾကာင့္ ေဒသခံ ရြာသားေတြဟာ မေန႔က ညကလည္း လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေတာင္ေျခမွာ အင္အား ၁၅၀၀ ခန္႔က မီးဒုတ္ေတြကိုင္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ႔ပါတယ္။

အဓိက ကေတာ့ သူတို႔ဟာ စီမံကိန္းႀကီးကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ ေတာင္းဆိုၿပီး စီမံကိန္းေၾကာင့္ သိမ္းထားတဲ႔ လယ္ဧက ၇၈၀၀ ေက်ာ္ကို ပန္ရရွိဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒီစီမံကိန္းကို ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္နဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံက ျမန္မာ ၀မ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔က ပူးေပါင္း လုပ္ခဲ႔တာ ျဖစ္ၿပီး ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး အျဖစ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေနၿပီး ခ်င္းတြင္းျမစ္ေရ ညစ္ညမ္းမႈေတြ ၾကံဳရႏုိင္တာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြနဲ႔ အတူ ေက်ာင္းသားေတြက စီမံကိန္းကို ရပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

မီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းသစ္ေရးဆြဲဖို႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးသစ္ျပင္ဆင္

ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ဦးေက်ာ္ဆန္း လက္ထက္က ေရးဆြဲထားခဲ့တဲ့ မီဒီယာဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ အသုံးမျပဳေတာ့ပဲ ဥပေဒသစ္ အစကေန ျပန္ေရးဆြဲဖုိ႔ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးအသစ္က စီစဥ္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေလာကမွာ ကုိယ္တုိင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ မၾကာခင္မွာ ဖြဲ႔စည္းေတာ့မယ့္ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကေန ဦးေဆာင္ၿပီး အဲဒီ မီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ေရးဆြဲၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးက သတင္း မီဒီယာေလာကက တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲမွာ လုိက္လံေတြ႔ဆုံၿပီး အခုလုိ စီစဥ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဘန္ေကာက္ရုံးကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အခုေနာက္ဆုံး ျပဳလုပ္လုိက္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာန အေျပာင္းအလဲေတြအတြင္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ခန္႔အပ္ထားျခင္းခံရတဲ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္က သတင္း၊ စာနယ္ဇင္းနဲ႔ ဂ်ာနယ္ေလာကက တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ သီးျခားစီ လုိက္လံေတြ႔ဆုံၿပီး အခုလုိ မီဒီယာဥပေဒအသစ္ ေရးဆြဲဖုိ႔ စီစဥ္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

အရင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းလက္ထက္ ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိတင္သြင္းဖုိ႔အထိ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ မီဒီယာဥပေဒၾကမ္းကုိ မႀကိဳက္တဲ့အတြက္ အသစ္ျပန္ေရးဆြဲဖုိ႔ ေျပာလာတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ယက္အဖြဲ႔ MJN က ေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးျမင့္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။

“ ဘယ္လိုလဲ ဆိုေတာ့ အရင္ မီဒီယာ ဥပေဒက သူမႀကိဳက္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူမႀကိဳက္ဘူးဆိုေတာ့ အဲဒီဟာကို ထားလိုက္ေတာ့ေပါ့ေနာ္။ ထားလိုက္ေတာ့ ဆိုေတာ့ အသစ္ျပန္လုပ္မယ္။ မီဒီယာ ဥပေဒရဲ႕ Frame Work ကို မၾကာခင္ဖြဲ႔စည္းမယ့္ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီကို Frame Work ခ်ေပးမယ္ေပါ့ေနာ္။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီက Frame Work ကို သုည မူၾကမ္းအေနနဲ႔ Zero Draft အေနနဲ႔ ဆြဲမယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆြဲၿပီးေတာ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကို ေပးမယ္။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက First Draft အေနနဲ႔ ဆြဲမယ္။ အဲဒီ First Draft အေနနဲ႔ ဆြဲၿပီးရင္ မီဒီယာ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ Work Shop ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္တဲ႔ Work Shop တခု လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။”

ဥပေဒအသစ္ မၾကာခင္ ေရးဆြဲမယ္ဆုိေပမယ့္လည္း အမ်ားစုရဲ႕ သေဘာဆႏၵ ပါ၀င္ေအာင္ ေရးဆြဲမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အခ်ိန္ယူ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဦးျမင့္ေက်ာ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ အဓိကက မီဒီယာ သမားေတြကို ကိုိယ္စားျပဳၿပီး ဆြဲတဲ႔ ေနရာမွာ ၀င္ပါမွာက စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ ျဖစ္လိမ္႔မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမ အဆင့္ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီက မီဒီယာ ေလာကကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ဆိုရင္ အဲဒီ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီက မီဒီယာ ဥပေဒ ေရးဆြဲရင္ ပါ၀င္ေရးဆြဲခြင့္ ရလာမယ့္ သေဘာပါ။ မီဒီယာ ဥပေဒက ၾကာမယ့္ သေဘာရွိတယ္။ လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္တို႔ ဘာတို႔ေတာင္ မီမယ္ မမီဘူး မသိဘူးဗ်။ ေလာေလာဆယ္မွာ ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ ဖြဲ႔မွာက စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ မေန႔က အဓိက ေတြ႔တာ မီဒီယာ ဥပေဒ အတြက္ ေတြ႔တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီ အတြက္ ေျပာလို႔ရတယ္။ က်န္တာကေတာ့ သူရွင္းျပတဲ႔ သေဘာပါ။ မီဒီယာ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။ ”

အရင္ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္းဟာ သတင္းမီဒီယာသမားေတြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ သိရွိျခင္း မရွိဘဲ ေရးဆြဲထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အေဟာင္းကုိ ျပန္ျပင္ေနမယ့္အစား အသစ္တခု အစကေန ျပန္ေရးဆြဲဖုိ႔ ၀န္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ဘက္က အႀကံျပဳ တင္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့သူ ေနာက္တဦးလည္းျဖစ္၊ MJA ျမန္မာသတင္းစာဆရာမ်ား အသင္းရဲ႕ ဒုဥကၠဌ တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးကုိကုိ (စက္မႈ) က ေျပာပါတယ္။

“ အရင္ ဥပေဒ လက္မခံႏုိင္တဲ႔ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီလိုေလ က်ေနာ္တို႔ အဓိကကေတာ့ မျမင္ရဘူးေလ။ ဘာေတြပါမွန္းလဲ မသိေသးဘူး။ အခုထိ ခ်ျပမယ္ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔က အစအဆံုး ျဖစ္မယ္။  က်ေနာ္တို႔က သံသယ ၀င္တာက အရင္ဥပေဒက ၆၂ ခုႏွစ္ကို အေျခခံၿပီး ဆြဲထားတဲ႔ ဥပေဒ ျဖစ္သြားမွာကို စိတ္ပူတယ္ဗ်။ ၆၂ က အေငြ႔အသက္ေတြ ပါမွာကို စိတ္ပူတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘာသာ က်ေနာ္တို႔ အသစ္ဘဲ စၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာ လုပ္ခြင့္ အခြင့္သာတုန္းေပါ့ဗ်ာ။ အရင္တုန္းကေတာ့ ဥပေဒသစ္ဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာ ဆြဲခ်င္ၾကတာေလ။ သူမ်ားဆြဲၿပီးသား တို႔လို႔တန္းလန္းကို ျပင္တာထက္ ကိုယ့္ဘာကို စိတ္ကူးေလးနဲ႔ Frame ေလးနဲ႔ ဆြဲလိုက္တာ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ ထင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ အဲလိုေလး ေျပာလိုက္တာ။ အရင္ဥပေဒကို က်ေနာ္တို႔က မျမင္ရေသးပါဘူး။ အခုထိလည္း က်ေနာ္တို႔ ခ်မျပေသးပါဘူး။ ”

ဒီမီဒီယာ ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ခ်ေပးထားတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ႔အညီ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီက ပထမအဆင့္အျဖစ္ “၀” အဆင့္ကုိ ေရးဆြဲၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွ မူၾကမ္း ၁၊ မူၾကမ္း ၂ ရယ္လုိ႔ လုိအပ္သလုိ အစည္းေ၀းေတြ၊ တုိင္ပင္ညႇိႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္သြားၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္သြင္းၾကမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ မီဒီယာဥပေဒအသစ္ကုိ ေရးဆြဲဖုိ႔ရွိေနတဲ့ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) ဆုိတာကုိ MJA၊ MJN တုိ႔လုိ မီဒီယာအဖြဲ႔႔အစည္းေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ စာေရးဆရာ၊ အယ္ဒီတာေတြ၊ မီဒီယာလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ဒီေလာထဲမွာ ထဲထဲ ၀င္၀င္ ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ေနသူေတြ စတဲ့ လူပုဂၢဳိလ္ ၃၀ နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအစစ္ကုိေတာ့ အခုလ မကုန္ခင္ေလာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းျဖစ္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္း ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရက Core Press Council လုိ႔ေခၚတဲ့ အျမဳေတစာနယ္ဇင္းေကာင္စီကုိ ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ အသစ္ေပၚလာရင္ အဲဒီ ေကာင္စီေဟာင္းရဲ႕ အခန္းက႑ဘယ္လုိျဖစ္လာမယ္ဆုိတာေတာ့ မသိဘူးလုိ႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ဗီြအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။

နဂို ကရွိေနခဲ့တဲ့ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႔ကုိ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ၿပီး တင္ထုတ္ကေန ထုတ္တင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ရခိုင္ သြားေရာက္ေလ႔လာ

အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္တုိ႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ၂ ရက္ၾကာသြားၿပီး ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးစု ၂ ခုအၾကား ဘယ္လုိ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ ဘယ္လုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းမလဲဆုိတာေတြကုိ ေဒေသခံ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေမရိကန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္သံရုံးကလည္း ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဘန္ေကာက္ရုံးကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဟီလာရီ ကလင္တန္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Joseph Yun ဦးေဆာင္တဲ့ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေရာက္ရွိလာၾကတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြနဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတြကုိ စက္တင္ဘာလ ၈ ရက္နဲ႔ ၉ ရက္ေန႔ေတြမွာ သြားခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္သံရုံးက ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ စစ္ေတြနဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕အနီး၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဗလီေက်ာင္းေတြကုိ တေန႔တာ သြားေရာက္ေလ့လာ ခဲ့ၾကၿပီး စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔မွာေတာ့ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ အစၥလာမ္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ NGO အဖြဲ႔ေတြနဲ႔  စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆုံခဲ့တာပါ။   အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ ေန႔လည္စာစားရင္း ဘာသာမတူ လူမ်ဳိးမတူသူ လူမ်ဳိးစု ၂ ခုအၾကား အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ႏုိင္ေရးနဲ႔ ဒီကိစၥကုိ ဘယ္လုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းမလဲ ဆုိတာေတြကုိ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဒီစည္းေ၀းပြဲကုိ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၀ံလက္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းအႀကီးအကဲ ဦးေက်ာ္ေဇာဦးက ေျပာပါတယ္။  

" သူတို႔ဘက္ကေတာ့ အဓိက ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ဘယ္ဘက္ကို ေျပာေနလဲ ဆိုေတာ့ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး ဘယ္ေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္မွာလဲ စစ္ေတြၿမိဳ႔မွာေပါ့ေနာ္ အဲဒီဘက္ကို လွမ္းေထာက္တဲ႔ သေဘာပါ။ ဒီဘက္က လူေတြ ေျပာတာကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ဒီ ရခုိင္ေတြဘက္ကလည္း ဆိုက္ေကာ္ေလာ္ဂ်ီ ေတာ္ေတာ္ ခံစားသြားရတယ္။ အခုတခါမွာေတာင္ မဟုတ္ဘူး ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ခံစားသြားခဲ႔ရတာ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒါ အတြက္ အခ်ိန္နည္းနည္း ေစာင့္ရပါလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာပါတယ္။

ဂ်ိဳးဆက္ယြန္း ေျပာတဲ႔ အထဲမွာ တခြန္းပါတာကေတာ့ ဟုတ္ၿပီ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔ ဘာတို႔ မေဆြးေႏြးဘူးေပါ့ေနာ္ Citizen Rights တို႔  Human Rights တို႔ မေဆြးေႏြးနဲ႔။ ေလာေလာဆယ္ လက္ေတြ႔အေျခအေနက ဒီေျမေပၚမွာ ဘဂၤါလီ ၈ သိန္းေက်ာ္ ရွိေနတယ္။ အဲဒီ ရွိေနတဲ႔ အတြက္ အဲဒီ ၈ သိန္းေက်ာ္နဲ႔ ဒီက နယ္ခံေတြနဲ႔ ျပသနာ ရွိေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒါကို ပိုၿပီးေကာင္းသြားေအာင္ ပဋိပကၡေတြ ေျပၿငိမ္းသြားေအာင္ ေနာက္ ဒီက လူေတြ ပိုၿပီးေကာင္းမြန္တဲ႔ အနာဂတ္ေတြ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေအာင္ ဒီလူေတြ အတြက္ အသိအမွတ္ျပဳေပးၿပီး ဆက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Solution ဆန္ရမယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာမ်ိဳး ေျပာပါတယ္။ "

ဒီျပႆနာဟာ ရခုိင္ျပည္ထဲမွာ ျဖစ္တယ္ဆုိေပမယ့္လည္း ေဒသခံ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြက သူတုိ႔နဲ႔ အခုျဖစ္တဲ့သူ အမ်ားစုဟာ တဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ၀င္လာတဲ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ ယူဆေနတဲ့ကိစၥကုိ သူ႔အေနနဲ႔ အေမရိကန္ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဖက္ကုိ ျပန္တင္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးေက်ာ္ေဇာဦးက ေျပာပါတယ္။

" အဓိကကေတာ့ ဘဂၤလာေဒ႔ရွ္က လက္မခံဘူးေလဗ်ာ။ သူတို႔ဘက္က တာ၀န္ရွိတဲ႔ဟာကို လက္မခံတဲ႔ အတြက္ လက္ခံလိုက္ရင္လည္း ဒီျပသနာရဲ႕ Solution ထဲမွာ ဘဂၤလာေဒ႔ရွ္ ကသာ တစိတ္တပိုင္း တာ၀န္ယူမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီျပသနာေတာ္ေတာ္ေလး ေျပလည္ႏုိင္တဲ႔ သေဘာရွိပါတယ္။ အဲဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ႔ပါတယ္။ သူတို႔ Suggest လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ Suggest လုပ္တဲ႔ သေဘာဘဲ ေျပာမလားဘဲ အဲဒီဘက္ကေန နည္းနည္း ေျပာတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ကလည္း ဒါကို က်ေနာ္တို႔ဘက္ကဘဲ လုပ္ရမွာ မဟုတ္ဘဲ အဓိက တာ၀န္ရွိသူ ျဖစ္တဲ႔ ဘဂၤလာေဒရွ္႕ဘက္ကလည္း တာ၀န္ယူရမယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာမ်ိဳးလည္း ေျပာပါတယ္။ သူတို႔လည္း ေနာက္ ဘဂၤလာေဒ႔ရွ္ကို သြားၿပီးေတာ့ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ "

အခုျဖစ္သြားတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပမွာ အျမင္သေဘာထားေတြကေတာ့ အမ်ဳိး�€