ႏိုင္ငံေရးသမား ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ (၆)
|
5:23 AM |
No မွတ္ခ်က္ |
“ႏုိင္ငံေရးသမား
ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္” ဆိုတဲ့ မိမိရဲ႕စာစု ၄ မွာ၊ ေခတ္ၿပိဳင္
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါ တီမ်ား အေၾကာင္း
တေစ့တေစာင္း မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တကယ့္ကို တေစ့တေစာင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို
“ႏိုင္ငံေရး ပါတီ” မ်ား ဆိုတာဟာ ေခတ္ၿပိဳင္ကမၻာႀကီးရဲ႕ “သာမႈနာမႈအလံုးစံု”
ကို စီမံခန္႔ခြဲေနၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္တာေၾကာင့္ ပါပဲ။ အထူးသျဖင့္
အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ စာရင္းေပါက္တဲ့ အေမရိကန္၊ အီးယူ၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ဟာ
သူတို႔ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအစု strategic package ထဲမွာ ပါၾကတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ား
ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔က “ပါတီစံုစနစ္” က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံအစုႀကီးလုိ႔ ဆို ႏိုင္ေပမယ့္၊ (အမွန္တကယ္က) “ႏွစ္ပါတီ”၊ (အလြန္ဆံုး) သံုးပါတီစနစ္ပဲ က်င့္သံုးေနၾကတာပါ။ ဒီပါတီႀကီးမ်ားဆိုတာက လည္း၊ TNC သူေဌးႀကီးေတြက ေျခဆံုး ေခါင္းဆံုး ကိုယ္စားျပဳထားၾကတာပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာဆိုတာဟာ သူတို႔ပါပဲ။ “ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး” ဆိုတာကုိ၊ သူတို႔ပဲ စီမံခန္႔ခြဲေနၾကတာပါ၊ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာ္စီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္မပါဘဲ အီရတ္ ကိုတိုက္ဖို႔ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုရွ္ဟာ အဂၤလန္က တိုနီဘလဲရဲ႕ေထာက္ခံမႈကို ရၿပီးမွ တုိက္တာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဂၤလန္ ဆိုတာဟာ ကမၻာေပၚက (အေစာဆံုး) အရင္းရွင္လူတန္းစားမ်ားရဲ႕ ဇာတိခ်က္ျမႇဳပ္နဲ႔ေနမ၀င္ အင္ပါယာႀကီးကို ထူေထာင္ ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ၀ါရင့္ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံနဲ႔ ၀ါရင့္အရင္းရွင္ႀကီးမ်ား ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အေရးႀကီး ကိစၥ မ်ားကို (အဂၤလန္က တနည္းနည္းနဲ႔ မပါဘဲ) မျဖစ္ပါဘူး။
ဒုတိယတန္း ႏိုင္ငံေရးအစုကေတာ့ စပိန္၊ အိႏိၵယ၊ အီတလီ၊ ေပၚတူဂီ၊ ၾသစေၾတးလ်လုိ ႏိုင္ငံမ်ားက အစိုးရမ်ားနဲ႔ပါတီမ်ား ပါပဲ။ တတိယကေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အာဆီယံလုိ (တတိယကမၻာ) လို လူသိမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံအစိုးရနဲ႔ပါတီမ်ားပါပဲ။ စတုတၳကေတာ့ တ႐ုတ္၊ အင္ဒိုခ်ဳိင္းနား ႏိုင္ငံမ်ား၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ က်ဴးဘား စတဲ့ တပါတီစနစ္က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမ်ား အာဏာရထားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားပါပဲ။ ဒီႏိုင္ငံနဲ႔ ပါတီမ်ားက လူတန္းစားဆိုတာကို သူတုိ႔ႏိုင္ငံေရးစနစ္ရဲ႕ အရင္းမူလအျဖစ္ သေဘာထားၾကပါတယ္။ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ အစိုးရမ်ား၊ ပါတီမ်ားက (မ်က္စိေအာက္၊ လူမႈ အစုမ်ား ကြဲျပားျခားနားေနတာကို” မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳၿပီး) လူဆိုတာကိုပဲ ကိုင္စြဲထားၾကတာပါ။ မ်က္စိေအာက္မွာ၊ ဆင္းရဲသား၊ အ လတ္တန္းစား၊ သူေဌးသူႂကြယ္ လူသံုးမ်ဳိးရိွေနတာကို ျမင္ေနၾကရတာပါ။ ဘတ္စ္ကား တိုးစီးေနရတဲ့ လူထု၊ တကၠစီ စီး လူမႈအစု၊ ကိုယ္ပိုင္ကားစီးေနတဲ့ လူမႈအစု၊ ဒီလူမႈအစု (သံုးမ်ဳိး) ကို ျမင္ေနရတာပါပဲ။ ပုဂၢလိကပိုင္ (စီးပြားေရး စနစ္) စနစ္ နဲ႔ လူတကိုယ္တမဲ စနစ္ဆိုတာဟာ လစ္ဘရယ္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ပါပဲ။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၆၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ အာဏာရပါတီ အျဖစ္ “ဖဆပလ” အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အ ခံ အဖြဲ႔အစည္းက (ပမညတ) ပါ။ ၁၉၄၇ ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အုပ္္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္။ ဇူလိႈင္လ ၄ ရက္မွာ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ” ေပၚလာပါတယ္။ ၁၉၆၃ ခု၊ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ “အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဥပေဒ” နဲ႔ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃ ရက္ေန႔မွွာ၊ တပါတီစနစ္ကို ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္း အေျခခံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိႈင္ထဲမွာ၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔အတူ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီလည္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာကစၿပီး ပါတီစံုစနစ္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၉၀ ေမ ၂၇၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အႏိုင္ ရခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၃ ခု “အမ်ဳိးသားညီလာခံက ေရးဆြဲေပးခဲ့တဲ့” အေျခခံဥပေဒကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ၊ လူထုဆႏၵခံယူပြဲဆိုတာ နဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီအစိုးရ တက္လာပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳတဲ့ ဥပေဒေဘာင္ထဲမွာ အေရးပါတဲ့ အတိုက္ခံပါတီအျဖစ္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုပါတီမ်ားနဲ႔ အျခားပါတီငယ္မ်ားလည္း ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒေခတ္၊ ျမန္မာ့ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ တည္ရွိပံု ပံုၾကမ္းပါ။
၂၀၀၈ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပံုေဖာ္ထုဆစ္မယ့္ ျမန္မာ့ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ၊ ျမန္မာ့သမိုင္း အတြက္ ေခတ္တေခတ္ကို ပံုေဖာ္ဖို႔ ၂၁ ရာစုသမိုင္းေခတ္အတြင္း ပထမေျခလွမ္းမ်ားကို စတင္ လွမ္းထြက္ခဲ့ပါၿပီ။
မ်က္ေမွာက္ သမိုင္းေခတ္ကေတာ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား အတြက္ ႐ုန္းကန္ၾက တဲ့ ေခတ္လို႔ပဲ အမ်ားကမွတ္ယူေနၾကတာပါ။ မ်က္ေမွာက္သမိုင္းေခတ္ကို (ခင္ဗ်ားကလည္း) ဒီအတိုင္း မွတ္ယူတယ္ ဆိုရင္ (ခင္ဗ်ားရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ဘ၀ Social Status ကလည္း) ဒီတိုက္ပြဲထဲမွာပါဖို႔ ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုရင္၊ (ခင္ဗ်ားေလးေလး နက္နက္ ကိုင္စြဲမယ့္ ဒႆနတခုခုလည္း ရွိၿပီဆိုရင္ေတာ့) (ခင္ဗ်ားရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္တယ္ (လုိ႔) (ခင္ဗ်ားယံုၾကည္တဲ့) ႏုိင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္းတခုခုအတြင္းမွာ မုခ်ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ တခုေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ “ႏုိင္ငံေရးပါတီ” ဆိုတာ၊ ကြန္ရက္တို႔၊ NGO တို႔လုိ အဖြဲ႔အ စည္းမ်ဳိးကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါတီဆိုတာ စည္း႐ုံး စုစည္းပံု အဆင့္ဆင့္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ စည္း႐ုံးေရး ေပၚလစီရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ (ကဲဒီအိမ္က ပါတီ၀င္ႀကဲဦးမလားဆိုတဲ့ ပါတီမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး) လူပုဂၢိဳလ္တစံုတေယာက္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ပံုေအာထားရတဲ့ ပါတီမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ “စုေပါင္းအသိဉာဏ္၊ စုေပါင္း အားထုတ္မႈရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္၊ ထက္ေအာက္ ဆက္ဆံေရးမွာ၊ လြတ္လပ္မႈလည္းရွိ၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ လည္းရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ခိုင္မာတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈရွိတဲ့ နည္းပရိယာယ္မ်ား ရွိရပါမယ္။ ပါတီ ၀င္မ်ား ပါတီအမာခံ အင္အားမ်ား hardcore ကို စုစည္းရာမွာ၊ မွ်တတဲ့ “မူ” နဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ “လူ” ေရြးခ်ယ္မႈ စနစ္မ်ဳိး ရွိရပါမယ္။ “မႈ” ရွိတဲ့ အဆင့္ဆင့္၊ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ား၊ ကြန္ဂရက္မ်ား မုခ်ရွိရပါမယ္။ ပါတီ၀င္နဲ႔ အဆင့္ဆင့္၊ ပါတီ အေဆာက္အအံုမ်ား စုစည္းရာ၊ ဖြဲ႔စည္းရာမွာ “လူထု လမ္းစဥ္မ်ား က်င့္သံုးရပါမယ္” “ခ်ီးက်ဳးမႈနဲ႔ အျပစ္ေပးမႈမ်ား ဟာ၊ လက္စားေခ်တာမ်ဳိး၊ ဂိုဏ္းခြဲတာမ်ဳိး (လံုးဝ) လံုးဝ မျဖစ္ေစရပါဘူး။ ပုဂၢိဳလ္ေရးနဲ႔ အစုလုိက္ လက္စားေခ်တာမ်ဳိး (လံုးဝ) လံုးဝ မျဖစ္ေစရပါဘူး။ ပါတီတရပ္ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လူထုအက်ဳိးစီးပြား၊ လူအဖြဲ႔အစည္းအက်ဳိးစီးပြားမ်ား သဟ ဇာတ ျဖစ္ေနသမွ် အဲဒီပါတီ တည္ရွိေနရမွာ မုခ်ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္လွ်င္ အျမန္တင္၊ ညံ့လွ်င္အျမန္ခ်၊ သြားေလသူ မစ္ရွီ ဗစ္ က်န္ေနသူ ေဗာ္လရွီဗစ္ ဆိုတဲ့ ေကဒါေပၚလစီက်င့္သံုးတဲ့ လက္ဝဲပါတီႀကီး တခုရဲ႕ သမိုင္းဝင္ ပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီး () ဟာ၊ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ၊ လက္နက္ခ်သြားခဲ့ပါတယ္။ တခု ထူးထူးျခားျခား သတိျပဳမိတာက၊ ဒီ ဆရာႀကီးဟာ သူ႔ပါတီ တည္ေဆာက္ေရး ေပၚလစီကို သူကိုယ္တုိင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာပါပဲ။
ပါတီဝင္တေယာက္ရဲ႕ အယူဝါဒေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စည္း႐ံုးေရး ဆိုတာကို (သူ႔ပါတီ)က၊ တာဝန္ခံတာပါ “လူ”ဆိိုတဲ့ ဖက္တာ ကို စီမံခန္႔ခြဲရတာ၊ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရတာဟာ အႀကီးဆံုးအခက္အခဲပါပဲလို႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပညာ ဂု႐ုႀကီးမ်ားက၊ ညည္း တြားမွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူဟာ သူ႔အက်ဳိး (ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ႐ုပ္ဝတၱဳ) တစံုတရာမပါရင္ ဘာမွ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။ လူဟာ စက္ပစၥည္းတမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတာက လူဟာ အသိဉာဏ္ ဆင္ျခင္တံု တရားရွိတဲ့ သက္ရွိ သတၱဝါတမ်ဳိးျဖစ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ အသိဉာဏ္ဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေပါင္း ခ်ဳပ္ပါ။ ဆင္ျခင္တံုတရား ဆိုတာ Pure Reasoning သက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အသိဉာဏ္ဆိုတာ လူ႔ လူမႈလက္ ေတြ႔နဲ႔ Social Practice နဲ႔ ဆင္ျခင္တံုတရားကို ေပါင္းစပ္ထားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူက သူ႔ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ ေပးတာ ဟာ သူကိုယ္တုိင္ရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား တစံုတရာရွိတယ္လို႔ သူ ခံယူ ယံုၾကည္ရင္၊ ဒီအလုပ္ ကို သူ လက္ခံယံုၾကည္ ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘယ္လုပ္ငန္း ဘယ္နယ္ပယ္မွာ ျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ၾကရမယ့္ လူ ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္တဲ့ တရားရဲ႕ အႏွစ္ခ်ဳပ္ ပါပဲ။
ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တရပ္ တည္ရွိေရးမွာ၊ အေရးပါတဲ့ စည္း႐ံုးေရး အုပ္ျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အာဏာရ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (တို႔) ဘာေၾကာင့္မ်ား ၿပိဳကြဲသြားၾကရသလဲဆိုတာကို လက္ေတြ႔က်က် သံုး သပ္ သင္ခန္းစာ ထုတ္ႏုိင္ရင္၊ ပါတီ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္စရာ ေရွာင္စရာမ်ား ရရွိႏုိင္ၾကမွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။
ေအာင္သာ (ပီသံုးသံုး)
ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၇၅ မွ …
သူတို႔က “ပါတီစံုစနစ္” က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံအစုႀကီးလုိ႔ ဆို ႏိုင္ေပမယ့္၊ (အမွန္တကယ္က) “ႏွစ္ပါတီ”၊ (အလြန္ဆံုး) သံုးပါတီစနစ္ပဲ က်င့္သံုးေနၾကတာပါ။ ဒီပါတီႀကီးမ်ားဆိုတာက လည္း၊ TNC သူေဌးႀကီးေတြက ေျခဆံုး ေခါင္းဆံုး ကိုယ္စားျပဳထားၾကတာပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာဆိုတာဟာ သူတို႔ပါပဲ။ “ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး” ဆိုတာကုိ၊ သူတို႔ပဲ စီမံခန္႔ခြဲေနၾကတာပါ၊ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာ္စီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္မပါဘဲ အီရတ္ ကိုတိုက္ဖို႔ ေဂ်ာ့ခ်္ဘုရွ္ဟာ အဂၤလန္က တိုနီဘလဲရဲ႕ေထာက္ခံမႈကို ရၿပီးမွ တုိက္တာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဂၤလန္ ဆိုတာဟာ ကမၻာေပၚက (အေစာဆံုး) အရင္းရွင္လူတန္းစားမ်ားရဲ႕ ဇာတိခ်က္ျမႇဳပ္နဲ႔ေနမ၀င္ အင္ပါယာႀကီးကို ထူေထာင္ ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ၀ါရင့္ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံနဲ႔ ၀ါရင့္အရင္းရွင္ႀကီးမ်ား ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အေရးႀကီး ကိစၥ မ်ားကို (အဂၤလန္က တနည္းနည္းနဲ႔ မပါဘဲ) မျဖစ္ပါဘူး။
ဒုတိယတန္း ႏိုင္ငံေရးအစုကေတာ့ စပိန္၊ အိႏိၵယ၊ အီတလီ၊ ေပၚတူဂီ၊ ၾသစေၾတးလ်လုိ ႏိုင္ငံမ်ားက အစိုးရမ်ားနဲ႔ပါတီမ်ား ပါပဲ။ တတိယကေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အာဆီယံလုိ (တတိယကမၻာ) လို လူသိမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံအစိုးရနဲ႔ပါတီမ်ားပါပဲ။ စတုတၳကေတာ့ တ႐ုတ္၊ အင္ဒိုခ်ဳိင္းနား ႏိုင္ငံမ်ား၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ က်ဴးဘား စတဲ့ တပါတီစနစ္က်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမ်ား အာဏာရထားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားပါပဲ။ ဒီႏိုင္ငံနဲ႔ ပါတီမ်ားက လူတန္းစားဆိုတာကို သူတုိ႔ႏိုင္ငံေရးစနစ္ရဲ႕ အရင္းမူလအျဖစ္ သေဘာထားၾကပါတယ္။ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ အစိုးရမ်ား၊ ပါတီမ်ားက (မ်က္စိေအာက္၊ လူမႈ အစုမ်ား ကြဲျပားျခားနားေနတာကို” မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳၿပီး) လူဆိုတာကိုပဲ ကိုင္စြဲထားၾကတာပါ။ မ်က္စိေအာက္မွာ၊ ဆင္းရဲသား၊ အ လတ္တန္းစား၊ သူေဌးသူႂကြယ္ လူသံုးမ်ဳိးရိွေနတာကို ျမင္ေနၾကရတာပါ။ ဘတ္စ္ကား တိုးစီးေနရတဲ့ လူထု၊ တကၠစီ စီး လူမႈအစု၊ ကိုယ္ပိုင္ကားစီးေနတဲ့ လူမႈအစု၊ ဒီလူမႈအစု (သံုးမ်ဳိး) ကို ျမင္ေနရတာပါပဲ။ ပုဂၢလိကပိုင္ (စီးပြားေရး စနစ္) စနစ္ နဲ႔ လူတကိုယ္တမဲ စနစ္ဆိုတာဟာ လစ္ဘရယ္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ပါပဲ။
ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၆၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ အာဏာရပါတီ အျဖစ္ “ဖဆပလ” အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အ ခံ အဖြဲ႔အစည္းက (ပမညတ) ပါ။ ၁၉၄၇ ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အုပ္္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္။ ဇူလိႈင္လ ၄ ရက္မွာ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ” ေပၚလာပါတယ္။ ၁၉၆၃ ခု၊ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ “အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဥပေဒ” နဲ႔ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီ လ ၃ ရက္ေန႔မွွာ၊ တပါတီစနစ္ကို ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္း အေျခခံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိႈင္ထဲမွာ၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔အတူ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီလည္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာကစၿပီး ပါတီစံုစနစ္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္၊ ၁၉၉၀ ေမ ၂၇၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အႏိုင္ ရခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၃ ခု “အမ်ဳိးသားညီလာခံက ေရးဆြဲေပးခဲ့တဲ့” အေျခခံဥပေဒကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ၊ လူထုဆႏၵခံယူပြဲဆိုတာ နဲ႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီအစိုးရ တက္လာပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳတဲ့ ဥပေဒေဘာင္ထဲမွာ အေရးပါတဲ့ အတိုက္ခံပါတီအျဖစ္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုပါတီမ်ားနဲ႔ အျခားပါတီငယ္မ်ားလည္း ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒေခတ္၊ ျမန္မာ့ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ တည္ရွိပံု ပံုၾကမ္းပါ။
၂၀၀၈ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပံုေဖာ္ထုဆစ္မယ့္ ျမန္မာ့ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ၊ ျမန္မာ့သမိုင္း အတြက္ ေခတ္တေခတ္ကို ပံုေဖာ္ဖို႔ ၂၁ ရာစုသမိုင္းေခတ္အတြင္း ပထမေျခလွမ္းမ်ားကို စတင္ လွမ္းထြက္ခဲ့ပါၿပီ။
မ်က္ေမွာက္ သမိုင္းေခတ္ကေတာ့ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား အတြက္ ႐ုန္းကန္ၾက တဲ့ ေခတ္လို႔ပဲ အမ်ားကမွတ္ယူေနၾကတာပါ။ မ်က္ေမွာက္သမိုင္းေခတ္ကို (ခင္ဗ်ားကလည္း) ဒီအတိုင္း မွတ္ယူတယ္ ဆိုရင္ (ခင္ဗ်ားရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ဘ၀ Social Status ကလည္း) ဒီတိုက္ပြဲထဲမွာပါဖို႔ ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုရင္၊ (ခင္ဗ်ားေလးေလး နက္နက္ ကိုင္စြဲမယ့္ ဒႆနတခုခုလည္း ရွိၿပီဆိုရင္ေတာ့) (ခင္ဗ်ားရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္တယ္ (လုိ႔) (ခင္ဗ်ားယံုၾကည္တဲ့) ႏုိင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္းတခုခုအတြင္းမွာ မုခ်ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ တခုေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ “ႏုိင္ငံေရးပါတီ” ဆိုတာ၊ ကြန္ရက္တို႔၊ NGO တို႔လုိ အဖြဲ႔အ စည္းမ်ဳိးကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါတီဆိုတာ စည္း႐ုံး စုစည္းပံု အဆင့္ဆင့္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ စည္း႐ုံးေရး ေပၚလစီရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ (ကဲဒီအိမ္က ပါတီ၀င္ႀကဲဦးမလားဆိုတဲ့ ပါတီမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး) လူပုဂၢိဳလ္တစံုတေယာက္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ပံုေအာထားရတဲ့ ပါတီမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ “စုေပါင္းအသိဉာဏ္၊ စုေပါင္း အားထုတ္မႈရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္၊ ထက္ေအာက္ ဆက္ဆံေရးမွာ၊ လြတ္လပ္မႈလည္းရွိ၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ လည္းရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ခိုင္မာတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈရွိတဲ့ နည္းပရိယာယ္မ်ား ရွိရပါမယ္။ ပါတီ ၀င္မ်ား ပါတီအမာခံ အင္အားမ်ား hardcore ကို စုစည္းရာမွာ၊ မွ်တတဲ့ “မူ” နဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ “လူ” ေရြးခ်ယ္မႈ စနစ္မ်ဳိး ရွိရပါမယ္။ “မႈ” ရွိတဲ့ အဆင့္ဆင့္၊ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ ကြန္ဖရင့္မ်ား၊ ကြန္ဂရက္မ်ား မုခ်ရွိရပါမယ္။ ပါတီ၀င္နဲ႔ အဆင့္ဆင့္၊ ပါတီ အေဆာက္အအံုမ်ား စုစည္းရာ၊ ဖြဲ႔စည္းရာမွာ “လူထု လမ္းစဥ္မ်ား က်င့္သံုးရပါမယ္” “ခ်ီးက်ဳးမႈနဲ႔ အျပစ္ေပးမႈမ်ား ဟာ၊ လက္စားေခ်တာမ်ဳိး၊ ဂိုဏ္းခြဲတာမ်ဳိး (လံုးဝ) လံုးဝ မျဖစ္ေစရပါဘူး။ ပုဂၢိဳလ္ေရးနဲ႔ အစုလုိက္ လက္စားေခ်တာမ်ဳိး (လံုးဝ) လံုးဝ မျဖစ္ေစရပါဘူး။ ပါတီတရပ္ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လူထုအက်ဳိးစီးပြား၊ လူအဖြဲ႔အစည္းအက်ဳိးစီးပြားမ်ား သဟ ဇာတ ျဖစ္ေနသမွ် အဲဒီပါတီ တည္ရွိေနရမွာ မုခ်ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္လွ်င္ အျမန္တင္၊ ညံ့လွ်င္အျမန္ခ်၊ သြားေလသူ မစ္ရွီ ဗစ္ က်န္ေနသူ ေဗာ္လရွီဗစ္ ဆိုတဲ့ ေကဒါေပၚလစီက်င့္သံုးတဲ့ လက္ဝဲပါတီႀကီး တခုရဲ႕ သမိုင္းဝင္ ပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဆရာႀကီး () ဟာ၊ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ၊ လက္နက္ခ်သြားခဲ့ပါတယ္။ တခု ထူးထူးျခားျခား သတိျပဳမိတာက၊ ဒီ ဆရာႀကီးဟာ သူ႔ပါတီ တည္ေဆာက္ေရး ေပၚလစီကို သူကိုယ္တုိင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာပါပဲ။
ပါတီဝင္တေယာက္ရဲ႕ အယူဝါဒေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စည္း႐ံုးေရး ဆိုတာကို (သူ႔ပါတီ)က၊ တာဝန္ခံတာပါ “လူ”ဆိိုတဲ့ ဖက္တာ ကို စီမံခန္႔ခြဲရတာ၊ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရတာဟာ အႀကီးဆံုးအခက္အခဲပါပဲလို႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပညာ ဂု႐ုႀကီးမ်ားက၊ ညည္း တြားမွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူဟာ သူ႔အက်ဳိး (ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ႐ုပ္ဝတၱဳ) တစံုတရာမပါရင္ ဘာမွ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။ လူဟာ စက္ပစၥည္းတမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတာက လူဟာ အသိဉာဏ္ ဆင္ျခင္တံု တရားရွိတဲ့ သက္ရွိ သတၱဝါတမ်ဳိးျဖစ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ အသိဉာဏ္ဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေပါင္း ခ်ဳပ္ပါ။ ဆင္ျခင္တံုတရား ဆိုတာ Pure Reasoning သက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အသိဉာဏ္ဆိုတာ လူ႔ လူမႈလက္ ေတြ႔နဲ႔ Social Practice နဲ႔ ဆင္ျခင္တံုတရားကို ေပါင္းစပ္ထားတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူက သူ႔ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ ေပးတာ ဟာ သူကိုယ္တုိင္ရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား တစံုတရာရွိတယ္လို႔ သူ ခံယူ ယံုၾကည္ရင္၊ ဒီအလုပ္ ကို သူ လက္ခံယံုၾကည္ ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘယ္လုပ္ငန္း ဘယ္နယ္ပယ္မွာ ျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ၾကရမယ့္ လူ ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္တဲ့ တရားရဲ႕ အႏွစ္ခ်ဳပ္ ပါပဲ။
ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တရပ္ တည္ရွိေရးမွာ၊ အေရးပါတဲ့ စည္း႐ံုးေရး အုပ္ျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အာဏာရ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ (တို႔) ဘာေၾကာင့္မ်ား ၿပိဳကြဲသြားၾကရသလဲဆိုတာကို လက္ေတြ႔က်က် သံုး သပ္ သင္ခန္းစာ ထုတ္ႏုိင္ရင္၊ ပါတီ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္စရာ ေရွာင္စရာမ်ား ရရွိႏုိင္ၾကမွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။
ေအာင္သာ (ပီသံုးသံုး)
ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၇၅ မွ …
0 comments:
Post a Comment