07.09.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Thursday, September 6, 2012 at 7:12pm ·

ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာ က်န္းမာေရးဆိုး၀ါး

အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီး က်န္းမာေရးမေကာင္းျဖစ္ေနတဲ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္လို႔ မိသားစု၀င္ေတြက ေျပာပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာေတြ ရွိခဲ့ၿပီး - တခ်ိဳ႕ ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္ေနၾကေပမဲ့လို႔ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ - ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာကို အစိုးရဘက္က ကမ္းလွမ္းတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္း က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အသက္ ၉၃ အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာဟာ အဆုတ္ေရာင္ေ၀ဒနာ ခံစားေန ရတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕ ေဆး႐ံုႀကီးရဲ႕ ICU အေရးေပၚအခန္းမွာ ကုသမႈ ခံယူေနရတာ ၁ လေလာက္ရွိသြားပါၿပီ။ ေအာက္ဆီဂ်င္ပိုက္နဲ႔ အသက္႐ႈေနရတဲ့ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာကို ဆရာ၀န္ေတြက ပိုက္ကေနတဆင့္ အစာသြင္းေပးထားတဲ့ အေၾကာင္း အနီးကပ္ ျပဳစုေပးေနတဲ့ သမီးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာက ေျပာျပပါတယ္။

“အစာ စားလိုက္လို႔ရွိရင္ အသက္႐ႈလမ္းေၾကာင္းထဲ ေရာက္ေရာက္သြားတယ္ေလ။ အသက္ သိပ္ႀကီးေတာ့ လည္ေခ်ာင္းက်ဥ္းသလိုျဖစ္ၿပီး၊ အဲ့ဒီကေနမွ ခဏ ခဏ အဆုတ္ရာင္တာ၊ ဒီ တခါေရာင္တာ သိပ္ျပင္းထန္သြားတယ္ေလ။ ကိုယ္ပူလည္း မက်ဘူး။ အသက္ကယ္ခန္းထဲ သြင္းၿပီးေတာ့ အသက္ကယ္ယူရတာ၊ အခုေတာ့ အပူေလး ဘာေလးက်လာၿပီ။ နည္းနည္းေလးေတာ့ ၿငိမ္လာၿပီ။ ဒါေပမဲ့့ ICU အသက္ကယ္ခန္း ထဲကေတာ့ အခုထိ မထြက္ရေသးဘူး။ အစာကို ပါးစပ္ က ေကၽြးလို႔ရွိရင္ သီးသီးၿပီးေတာ့ ေလႁပြန္ေခ်ာင္းထဲပဲ ေရာက္ေရာက္သြားေတာ့ သူ႔ကို ဆရာ၀န္က လံုး၀ အစာ မေကၽြးခိုင္းဘဲနဲ႔ ႏွာေခါင္းကေန အစာႁပြန္သြင္းထားၿပီးေတာ့ အစာအိမ္ထဲကို တုိက္႐ိုက္ ႁပြန္နဲ႔ပဲ ထည့္ေပးေနတယ္။ တစ္လေက်ာ္ေလာက္ရွိၿပီ။ ICU အသက္ကယ္ခန္းထဲ သြင္းရတာေတာင္ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔က စသြင္းလိုက္ရတာ။ ဒီတခါ ေတာ္ေတာ္ၾကာတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရးမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔အတူ လက္တြဲ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ တဦးလည္းျဖစ္၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း တဦးလည္းျဖစ္သူ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ ခိုလံႈေန ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ ရွိသြားခဲ့ပါၿပီ။

အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီး ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္ေနတဲ့ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ ျပန္ရဖို႔ကို အၿမဲ ေမွ်ာ္လင့္ ေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔ သမီးျဖစ္သူက ေျပာျပပါတယ္။

အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစုိးရ လက္ထက္မွာ - ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုေတြနဲ႔ေရာ၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေျပာဆိုတာေတြ၊ ထင္ရွားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာမ်ိဳးေတြ၊ ျပည္ပအေျခစိုက္ အဖြဲ႔ ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးေတြ၊ အခုေနာက္ဆံုး အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က အမည္မည္းစာရင္း အသြင္းခံထားရသူ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ရဲ႕ အမည္ေတြကို ျပန္ဖ်က္ေပး တာမ်ိဳးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကိုေတာ့ အခုအခ်ိန္ထိ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။ ေဒါက္တာေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ကေတာ့ ဒီအခြင့္အေရးကို အၿမဲ ေမွ်ာ္လင့္ေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလည္း ျပန္ရဖို႔ ဆႏၵရွိတယ္လို႔ အခုလို ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“က်မတို႔ကေတာ့ အဲ့ဒီအခြင့္အေရးကို အၿမဲတမ္း ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တာပဲ။ က်မတို႔က အစကတည္း က ေျပာၿပီးသား။ က်မတို႔အေနနဲ႔ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္နဲ႔ လႈပ္ရွားႏုိင္မယ္။ က်မတို႔ယံုၾကည္ခ်က္ကို လည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ယံုၾကည္ခြင့္ရွိတယ္။

က်မတို႔ ယံုၾကည္ခ်က္အတိုင္း လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေျပာဆုိခြင့္ရွိတယ္။ စည္း႐ံုးခြင့္ရွိတယ္။ လႈပ္ရွားခြင့္ရွိတယ္ဆုိရင္ က်မတို႔က အခ်ိန္မေရြး ျပန္မွာပဲ။ က်မတို႔ကေတာ့ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ ကိုယ္ ျပန္ခ်င္တာေပါ့။ ျပန္ခ်င္တာေပါ့။ ေဖေဖ (ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ) လည္း ျပန္ခ်င္ တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ျပန္လို႔မွ မရတာ။”

၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္တဦးျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာ ဟာ ဗမာ့ လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ဘီအိုင္ေအ မွာေရာ - ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ ဘီဒီေအမွာပါ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး - အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ကို တိုက္ထုတ္ခဲ့သူတဦးျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ကလည္း လြတ္လပ္ေရးဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔အတူ သီရိလကၤာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့ဖူးၿပီး - ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ နွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာပါ။

ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ထဲမွာ ေတာင္ပိုင္းတုိင္း တုိင္းမႉးအျဖစ္နဲ႔ေရာ၊ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း တုိင္းမႉးအျဖစ္နဲ႔ပါ တာ၀န္ယူခဲ့ပါေသးတယ္။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ျဖဴ ကူမင္တန္တပ္ေတြနဲ႔ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ျဖဴတပ္ေတြကို - ကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ တုိက္ထုတ္ခဲ့သူ တဦးအျဖစ္လည္း ထင္ရွားခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

ဖဲြ႔စည္းပံုခံုရံုး ဥကၠဌနဲ႔အဖဲြ႕၀င္မ်ား ႏုတ္ထြက္

အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ေနတဲ့ နိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုးရဲ့ ဥကၠဌနဲ႔ ခံုရံုးအဖြဲ႔၀င္ေတြကို တာ၀န္ေတြကေန ႏူတ္ထြက္ခြင့္ျပဳတယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့အမိန္႔နဲ႔ အခုညမွာပဲ သမၼတရံုးကေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာသြားပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုခံုရံုးဥကၠဌနဲ႔ ခံုရံုးအဖြဲ႔၀င္ေတြကို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားဖို႔ လႊတ္ေတာ္ နွစ္ရပ္ကေန ဆံုးျဖတ္လိုက္တဲ့ ဒီကေန႔မွာပဲ အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲ သမၼတရဲ့ ခြင့္ျပဳမိန္႔ ေၾကညာခ်က္ ဒီညပိုင္းမွာ ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဖဲြ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုး တာ၀န္ရိွသူေတြကို ရာထူးကေန အနားေပး ဖယ္ရွားဖို႔ဆိုတဲ့ အဆိုကို လႊတ္ေတာ္တြင္း သတ္မွတ္ထားတဲ့ မဲအေရအတြက္ သံုးပံုႏွစ္ပံု ေထာက္ခံမႈရၿပီး ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီး၊ ညပိုင္းမွာပဲ ခံုရံုး တာ၀န္ရိွသူအားလံုးကို ရာထူးကေန အနားေပးလိုက္ၿပီလို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အမိန္႔ထြက္လာတာပါ။ ခံုရံုးတာ၀န္ရိွသူေတြက ႏုတ္ထြက္ခြင့္တင္တာေၾကာင့္ သမတက ခြင့္ျပဳလိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး ညြန္ၾကားေရးမႈး ဦးေဇာ္ေဌးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ႏူတ္ထြက္ခြင့္ျပဳလုိက္တာပါ။ ႏူတ္ထြက္ခြင့္တင္လို႔ ႏူတ္ထြက္ခြင့္ျပဳလိုက္တာပါ။ ေနရာလစ္လပ္ သြားေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရမွာေပါ့။ ဟုတ္ကဲ့။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က သံုးေယာက္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က သံုးေယာက္။ သမၼတက သံုးေယာက္၊ ကိုးေယာက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ရမွာပါ။”

လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီေတြနဲ႕ ေကာ္မရွင္ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မဟုတ္ဘူးလို႔ ဖဲြ႔စည္း႔ံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးက ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီးေနာက္၊ ဒါဟာ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရိွမရိွ စံုစမ္းဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကေန လႊတ္ေတာ္ရဲ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တရပ္ ဖဲြ႔ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ့ ေကာ္မရွင္က ခံုရံုးဥကၠဌနဲ႔ အဖြြဲ႔၀င္ေတြ အေနနဲ႔ ေကာ္မရွင္ေရွ႕ေမွာက္ လာေရာက္ အစစ္ေဆးခံ ရွင္းလင္းဖို႔ ၃ သံုးႀကိ္မ္တိတိ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေပမယ့္ လာေရာက္ေျဖရွင္းမႈမရိွတာေၾကာင့္၊ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သူတို႔ရထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ပဲ အစီရင္ခံစာေရးၿပီး လႊတ္ေတာ္အတြင္း ဒီကေန႔ တင္ျပခဲ့တယ္လို႔ သီေပါၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက ေျပာပါတယ္။

“အဲ့ဒီ့အစီရင္ခံစာကေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ေခၚတာကို ခံုရံုးက မလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔မ်က္ကြယ္မွာပဲ အစီရင္ခံစာကို ေရးၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပတာေပါ့။ တင္ျပတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးတာ မလုပ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ မဲဆႏၵရယူတာေပါ့။ မဲဆႏၵရယူတဲ့အခါမွာလည္း နဂိုက လက္မွတ္ထိုးၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ မဲဆႏၵလက္မွတ္ ၃၀၇မဲ ရွိတယ္။ ေနာက္ခြင့္တင္လို႔ မတက္တဲ့သူေတြလည္းရွိတယ္။

တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ေတြကေတာ့ အရင္ဆႏၵျပဳတုန္းကလည္း မပါတဲ့အတြက္ သူတို႔ကို ဖယ္လိုက္ရင္ေတာင္မွ ၃၀၇ က်ေနာ္တို႔ ဥကၠဌ ႏူတ္လိုက္လို႔ရွိရင္ ၃၀၆မဲေပါ့။ ၃၀၆မဲရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့ ၂၈၆မဲေက်ာ္တဲ့အတြက္ သံုးပံုနွစ္ပံုေက်ာ္တဲ့အတြက္ အဲ့ဒီ့စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အစီရင္ခံစာဟာ အတည္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ခံုရံုးကို အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။”

အလားတူလိုပဲ ဖဲြ႔စည္းပံုခံုရံုးျပႆနာကို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ဒီေန႔ ေဆြးေႏြး မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္း အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖက စြတ္စြဲခ်က္နွစ္ခု တင္ျပပါတယ္။ သူက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို မလုိက္နာတာ။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္တာေပါ့ေနာ္။ စြတ္စြဲခ်က္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခ်က္နွစ္ခ်က္နဲ႔ ညီတဲ့အတြက္ ခံုရံုးအဖြဲ႔ကို စြတ္စြဲျပစ္တင္ပါတယ္ဆိုၿပီး သူက အဆုိတင္ပါတယ္။ ဒီအဆိုကို တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ေျခာက္ေယာက္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔အရပ္ဖက္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဆယ္ေယာက္ စုစုေပါင္း ၁၆ေယာက္ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီစြတ္စြဲျပစ္တင္တာ အဆိုေအာင္ျမင္တယ္ဆိုရင္သူက ထြက္ရတာပါ။

လုပ္ထံုးအရေတာ့ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုးက အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံကို တရား၀င္ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားရမွာျဖစ္ေပမယ့္၊ ေန႔တြင္းခ်င္းမွာပဲ ခံုရံုးအဖဲြ႔၀င္ေတြရဲ႕ ႏုတ္ထြက္လႊာကို လက္ခံၿပီးေတာ့ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ေပးလိုက္တယ္ဆိုၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေၾကညာသြားတာပါ။

လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ခံုရံုးအၾကား လအတန္ၾကာ တင္းမာမႈကိစၥဟာ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရအၾကား အာဏာၿပိဳင္မႈျဖစ္တယ္လို႔လည္း အေတာ္မ်ားမ်ားက တြက္ဆၾကသလို၊ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒါဟာ ဖဲြ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္းျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္ဖက္က ေကာ္မတီေတြက ေခၚယူၾကားနာစစ္ေဆးတာမ်ိဳး အစိုးရအဖဲြ႔ဖက္က မလုပ္လိုတာ ေၾကာင့္၊ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး အစိုးရဖက္က စဲြဆိုခဲ့တာလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ခံုရံုးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အၾကား တင္းမာမႈျဖစ္လာေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ဆက္ႏြယ္လို႔ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဖို႔ သမၼတဖက္က အဆိုျပဳခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ တည္ဆဲဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီနဲ႕ ေကာ္မရွင္ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ျဖစ္တာမို႔လို႔ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္စရာမလိုဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြဘက္ကလည္း ယူဆပါတယ္။

အခုေတာ့ သမၼတရံုး ေၾကညာခ်က္ထြက္လာတာေၾကာင့္ ခံုရံုးကိစၥနဲ႕ပတ္သက္လို႔ အျငင္းပြားမႈဟာ ၿပီးဆံုးသြားၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ခံုရံုးအဖဲြ႔၀င္သစ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ရဦးမွာျဖစ္ၿပီး၊ အဓိက အျငင္းပြားမႈအေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာကေတာ့ ယတိျပတ္ အေျဖမရိွေသးဘူး။

ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဥပေဒၾကမ္း ေဆြးေႏြးညိႈႏိႈင္းၾကဆဲ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ ျပဌာန္းဖို႔ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒဆုိင္ရာ ဥပေဒ တရပ္ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေနတာမွာ အရင္ကနဲ႔မတူတဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳမႈေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုတာေတြ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ဥပေဒ တရပ္ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ စီးပြားေရး ပညာရွင္တခ်ိဳ႕က သံုးသပ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ ဥပေဒ တရပ္ျဖစ္ဖို႔မွာ ဘယ္လို အခ်က္ေတြကို အဓိက ထည့္သြင္းသင့္ပါသလဲ။ ဆက္သြယ္ စံုစမ္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပထားပါတယ္။

ဒီ စက္တင္ဘာလ ထဲမွာ ထြက္ေပၚလာဖို႔ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုကို အက်ိဳးျပဳႏုိင္မယ့္ ဥပေဒတရပ္ ျဖစ္လာမွာပါလား။

ဒီဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေနတဲ့ေနရာမွာ တတ္ကၽြမ္း နားလည္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာေတာ့ စီးပြားေရး ပညာရွင္ ဦးေဇာ္ဦးက အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။

“အခုဒီကိစၥမွာ က်ေနာ္တို႔လည္း ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရတာေပါ့ေနာ္။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးလာနိုင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္တာေပါ့။ အခ်ိဳ႕ေသာ ဥပေဒဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြ ေနာက္ဆံုး အခုေျပာင္းလဲေနတဲ့ အေျခအေနေတြေပၚမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို က်ေနာ္တို႔က ေဒါင့္ေပါင္းစံုကေနၿပီးေတာ့ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ေတာ့မွပဲ အေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒမ်ိဳးဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းတဲ့ ဥပေဒေတြ ျဖစ္လာနုိင္တာေပါ့ေလ။

ဒီလိုဥပေဒမ်ိဳးက်ေတာ့ ဒါ ျမန္ဖို႔ထက္ ပိုၿပီး ေကာင္းဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေန ေရာက္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့လည္း အခုဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္ႀကီးကို ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္။ မီဒီယာေပၚကလည္း ဒါကို ေတာ္ေတာ္ ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္။ အဲ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္း တက္နုိင္တဲ့ဘက္က ၀ိုင္း၀န္းအၾကံျပဳ ေဆြးေႏြးေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒါ ေတာ္ေတာ္ကို ေကာင္းမြန္တဲ့ ရလာဒ္တခုေပါ့ေနာ္။ ဒီဥပေဒတခုကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ လူအမ်ားပါ၀င္ေဆြးေႏြးခြင့္ရတဲ့ ဥပေဒျပဳတဲ့ Process တခုျဖစ္လာတာေတာ့ က်ေနာ္ အင္မတန္မွ အားရေက်နပ္မိပါတယ္။”

အခုလို အားရစရာေကာင္းတဲ့ ဥပေဒေကာင္းတခု ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ဆုိေပမဲ့လည္း တခ်ိဳ႕အပိုင္းေတြမွာ အခုထက္ပိုၿပီး ေကာင္းေအာင္ လုပ္ႏုိင္ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္တခ်ိဳ႕ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ဦးေဇာ္ဦးက ေထာက္ျပပါတယ္။ ဘယ္လို အားနည္းခ်က္မ်ိဳးပါလဲ။

“ Technology Transfer ပိုင္း။ က်ေနာ္တို႔ ဒီနည္းပညာ ကို က်ေနာ္တို႔အေပၚ ပိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ အလုပ္သမားေတြရဲ့ ကၽြမ္းက်င္မူကို ျမွင့္လာေအာင္ ကူညီေပးတဲ့ အစီအစဥ္မ်ိဳး၊ ကူညီေပးတဲ့အပိုင္းေတြကို ဘယ္လိုမက္လံုးေပးၿပီး ကူမွာလဲဆိုတဲ့ အေနအထားမွာ က်ေနာ္တို႔မွာ တိတိက်က်ျပဌာန္းထားျခင္း မရွိပါဘူး။

အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဘယ္လိုေျပာထားလဲဆိုေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပဲ ဥပေဒနဲ႔ကိုင္ထားတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့ေနာ္။ အခုေခတ္က ေစ်းကြက္စီးပြားေရးမွာ ဥပေဒနဲ႔ ကိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္က ဥပေဒရဲ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မူအပိုင္းက အားေကာင္းရင္ေတာ့ အေရးမႀကီးေပမယ့္လည္း ဥပေဒရဲ့ လိုက္နာနုိင္တဲ့ အခ်က္ေတြက အားနည္းေနျပန္တယ္ ဆိုလည္း ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ပံုစံေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္တဲ့ အေနအထားေတြလည္း ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဥပေဒက ကန္႔သက္ထားတယ္၊ ကာကြယ္ထားတယ္၊ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္ ဆိုတာထက္ ဥပေဒက ဘယ္ဟာကို အကူအညီေပးနိုင္တယ္။ ဘယ္ကိစၥေတာ့ျဖင့္ ပိုၿပီးေတာ့ တြန္းအားေပးနုိင္တယ္။ ကူညီေပးနုိင္တယ္။ ပံ့ပိုးေပးနုိင္တယ္။ Facilitation  အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ဆြဲမယ္ဆိုရင္ အခုေခတ္ အခု အခါနဲ႔ယွဥ္ရင္ ပိုၿပီးေတာ့ အံကုိက္ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”

စီးပြားေရး ပညာရွင္ ဦးေဇာ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲေနတဲ့ေနရာမွာ ကမၻာ့ဘဏ္ နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြ အဖြဲ႔တို႔လို ႏိုင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ဒီဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲရာမွာ အႀကံဉာဏ္ ေပးခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔လည္း ဦးေဇာ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

အခုလို ႏုိင္ငံတကာက အႀကံေပးမႈေတြနဲ႔၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ တတ္သိပညာရွင္ေတြပါ ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ေရးဆြဲေနတဲ့ ဥပေဒတရပ္ျဖစ္လို႔ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုအတြက္ အက်ိဳးရွိႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ ေျပာဆိုေနၾကတဲ့ ဒီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတရပ္ကိုေတာ့ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာ တရား၀င္ ျပဌာန္းႏိုင္ဖြယ္ ရွိပါတယ္။

ပထမအဆင့္ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြး အတည္ျပဳရမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီေနာက္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုး အတည္ျပဳရင္ေတာ့ ဒီဥပေဒ တရား၀င္ ျဖစ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကရက္တစ္ညီလာခံအတြင္း အိုဘားမားကို သမၼတေလာင္း အဆိုျပဳ

ဗုဒၶဟူးေန႔ညပိုင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တႏိုင္လံုးကို ထုတ္လႊင့္ျပသတဲ့ ဒီမိုကရက္ပါတီရဲ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ ညီလာခံႀကီးမွာ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္က လက္ရွိသမၼတ ဘားရက္ အုိဘားမားကို လာမယ့္ နို၀င္ဘာလမွာ က်င္းပမယ့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီဘက္က ကိုယ္စားျပဳယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ တရား၀င္အဆို တင္သြင္းလိုက္ပါတယ္။

ေျမာက္ကယ္ရိုလိုင္းနားျပည္နယ္ ရွားေလာ့ခ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ဒီမိုကရက္ပါတီရဲ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ ညီလာခံႀကီးမွာ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားရင္း မစၥတာ ဘီလ္ကလင္တန္က ရီပတ္ပလစ္ကင္ပါတီဘက္က ေျပာဆိုေနတဲ့ စကားေတြဟာ အိမ္မက္ကမၻာဆန္လြန္းတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ လိုက္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ရီပတ္ပလင္ကန္ပါတီရဲ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ ညီလာခံမွာ သမၼတအိုဘားမား စတင္ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ခုနွစ္ကစလို႔ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာ အဆိုးဆံုးျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အေလးထားၿပီးေတာ့ ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုေျပာဆိုခ်က္ေတြကို သမၼတေဟာင္း မစၥတာ ကလင္တန္က သေဘာမတူပါဘူး။

မစၥတာကလင္တန္ဟာ အေမရိကန္နိုင္ငံသားၾကားမွာ ေပၚလြင္ထင္ရွားဆဲ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ-နွစ္ႀကိမ္ ဆက္တိုက္ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ခုနွစ္ေတြအတြင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးေကာင္းမြန္ခဲ့တာကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားေတြက အမွတ္ရေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာကလင္တန္ရဲ့ မိန္႔ခြန္းၿပီးဆံုးခ်ိန္မွာေတာ့ မစၥတာ ဘားရက္အိုးဘားမားဟာ မိန္႔ခြန္းေျပာတဲ့ စင္ျမင့္ေပၚကို တက္လာခဲ့ပါတယ္။

NCGUB ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခန္း

အေမရိကန္မွာ လက္ရွိအာဏာရ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီနဲ႔ သမၼတ အိုဘာမားက ျမန္မာနုိင္ငံအေပၚမွာ လက္ေတြ႔က် ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေျခအေန တိုးတက္ရင္ တိုးတက္သလို ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မူေတြကိုလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔ တစ္ခုခ်င္း ေလ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုသမၼတအိုဘားမားရဲ့ လက္ေတြ႔က်က် ဆက္ဆံေရးမူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖြဲ႔ NCGUB ရဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္းကို ဗီြအိုေအ ျမန္မာသတင္းဌာန ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။အေမရိကန္မွာ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ့ ပါတီညီလာခံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို သူတို႔ ခ်ီးမြမ္းခန္းေတြ ဖြင့္သြားပါတယ္။ ပါတီရဲ့ လက္ရွိသမၼတ အိုဘားမားရဲ့ လက္ေတြ႔က် ဆက္ဆံေရးမူ၀ါဒ ရဲ့ ခ်ဥ္းကပ္ပံု မွန္ကန္မူ ပံုစံမ်ိဳးေလးေတြကိုလည္း သူတို႔ေတြ ဂုဏ္ေျမွာက္ေျပာဆိုေနတာေတြရွိတယ္။ ပါတီအေနနဲ႔ ပါတီရဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြမွာေပါ့ေနာ္။

ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတအိုဘားမားရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ လက္ေတြ႔က် ခ်ဥ္းကပ္ လုပ္ေဆာင္မူ မူ၀ါဒမွာ ျပည္ပေရာက္ ဒီႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ အခန္းက႑က ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိခဲ့သလဲ ဆိုတာေလး ရွင္းျပေပးပါလား။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သမၼတအိုဘားမားရဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မူကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီျပည္ပေရာက္ ဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔အစည္း အေနနဲ႔ပဲ က်ေနာ္ ေျပာဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ အရင္ကတည္းက  က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ Sanctions ေတြ ေခၚထားတယ္။ ေ၀ဖန္မူေတြ လုပ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ အေမရိကန္အစိုးရကို တိုက္တြန္းပါတယ္။ ဒါ သက္ေသေတြလည္း ရွိပါတယ္။

တိုက္တြန္းတယ္ဆိုတာ သူတို႔နဲ႔ စကားေျပာပါ။ Engagement ကို လုပ္ပါ။ သူတို႔နဲ႔ စကားမေျပာပဲ မေနပါနဲ႔။ စကားေျပာ။ က်ေနာ္တို႔ တုိက္တြန္းတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဲ့ဒီ့အခ်ိန္တုန္းက Republican အစိုးရ ေပါ့ေနာ္။ဆိုေတာ့ Democrat ေရာ Republican ေရာက အထူးသျဖင့္ Congress မွာ Bipartite ေထာက္ခံမူကို က်ေနာ္တို႔ ရခဲ့ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ နွစ္၂၀ေက်ာ္ ကာလအတြင္းမွာ ဆရာတို႔အေနနဲ႔က ဒီ အထူးသျဖင့္ အေစာပိုင္း ကာလေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမူ၊ အထီးက်န္ ဒဏ္ခတ္ထားမူ၊ အ့ဲဒီ့အေနအထားကေန လက္ေတြ႔က် ဆက္ဆံတဲ့အေျခအေန အထိ တေျဖးေျဖး ေရြ႕ေလ်ာ လာေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ဒါက ဆရာတို႔ရဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မူေတြ ဆရာတို႔ရဲ့ တုိက္တြန္းမူေတြက ေတာ္ေတာ္ေလး အေရးပါ အရာေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာလား။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မူက အေရးပါ အရာ ေရာက္တယ္။ တြန္းအားေပးတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလိုေတာ့ က်ေနာ္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္ထပ္ဆင့္ၿပီး ေမးခ်င္တာကေတာ့ ဒီလိုျပည္တြင္းမွာ အခုျမင္ေနရတဲ့ ရုတ္တရက္ႀကီး အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ထၿပီး ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူေတြေပါ့ေလ။ အဲ့တာေတြက အခု ဆရာေျပာသလို အျပင္ဘက္က ဒီ-တြန္းအားေပးမူေတြရဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္လား။

ဒါမွမဟုတ္လို႔ ရွိရင္ အစိုးရကိုယ္တုိင္ကိုက သူတို႔ပံုေဖာ္ခဲ့သလို လမ္းျပေျမပံု-ခုႏွစ္ခ်က္လိုေပါ့ေနာ္။

တဆင့္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္သြားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိနဲ႔ တေျဖးေျဖးခ်င္း ေျပာင္းလာေနတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္လား။ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္ မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ကာလအထိ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ မရွိခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းနိုင္ငံေရး လူပ္ရွားမူေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ့ အခန္းက႑ေတြေၾကာင့္လား။ ဘယ္လိုမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ပါလဲ။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ က်ေနာ္ကိုယ္ပိုင္အျမင္အရဆို သံုးခုစလုံုး ပါတယ္ဗ်။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အားလံုးေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ သူတို႔ ဒီ န၀တ၊ နအဖ ေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ လမ္းျပေျမပံုေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ National Convention ဆိုတာကို ေျပာသြားတယ္ ေနာ္။

၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးတဲ့အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္အတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္အစား  National Convention အမ်ိဳးသားညီလာခံဆို လမ္းေျပာင္းလိုက္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေနာက္တခါ လမ္းျပေျမပံုဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီ နအဖမွာလည္း ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုေတာ့ သူတို႔စဥ္းစားတဲ့ စဥ္းစားခ်က္ ရွိနုိင္တာေပါ့ဗ်ာေနာ္။

တဖက္ကလည္း ဒီစဥ္းစားခ်က္ကို တြန္းအားေပးနုိင္တာက ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ အခုနေျပာသလို အက်ဥ္းေထာင္ထဲ ေရာက္ေနတဲ့သူေတြ ဒီလမ္းမေပၚမွာ ဆႏၵျပတဲ့သူေတြ အထူးသျဖင့္ ဒီေရႊ၀ါေရာင္ကိစၥေတြ ေပၚလာတယ္။ နာဂစ္ကိစၥေတြ ေပၚလာတယ္။

ဒီကိစၥေတြ ေပၚလာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔အျမင္အရဆိုရင္ ဒီအတုိင္းႀကီး ဆက္သြားဖို႔ဆိုတာေတာ့ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ အဂၤလိပ္လိုေျပာရင္ေတာ့ Lost and Legitimacy ေပ့ါဗ်ာ။ ဘာပဲေျပာေျပာ အဲ့ေတာ့ အခ်က္က သံုးခ်က္စလံုး ပါပါတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္က။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အခုျမင္ေနရတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူေတြက အမ်ားစိုးရိမ္ေနသလိုေပါ့ေနာ္။ ေျပာင္းျပန္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္သြားမယ့္ အေနအထားမ်ိဳးေတြေရာ ရွိေနေသးလား။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ အဲ့တာကေတာ့ ရွိတယ္ဗ်။ ရွိၿပီး အဲ့တာကိုလည္း အထူးသျဖင့္ လူေတြက စိုးရိမ္တယ္။ ဒီအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႔ President အိုဘားမားကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါေတြလုပ္တာ။ ဒါေပမယ့္လို႔ ပြဲမၿပီးေသးဘူးလို႔။

ျမန္မာလို ေခၚရင္ေတာ့ ပြဲမၿပီးေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲကို က်ေနာ္တို႔ မေရာက္ေသးဘူး။ အဲ့တာေၾကာင့္မို႔လို႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့  ျမန္မာေပၚမယ္ ထားတဲ့ ကန္႔သက္ခ်က္ေတြ အကုန္လံုးကိုေတာ့ မရုပ္သိမ္းပါနဲ႔ဦးလို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ အဲ့တာဆိုရင္ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကိုေရာ ဘယ္လိုေျပာခ်င္လဲ။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္က သူ လုပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေျပာေနတဲ့ Anti-reformist ေတြက ရွိေသးတယ္ဗ်။ ဥပမာ ကခ်င္ျပည္မွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဒါကို တနည္းနည္းနဲ႔ ရပ္ဖို႔ ေျပာတာ က်ေနာ္တို႔ ခဏခဏ ၾကားရပါတယ္။ တခါ မကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဗမာ့တပ္မေတာ္ဟာ အႀကီးအက်ယ္ကို ထိုးစစ္ေတြ ဆင္ေနတယ္။ ဒါက မဟုတ္ေတာ့ဘူးေလ။ ဒီလိုဟာမ်ိဳးေတြ ေပၚလာတယ္။

ေနာက္တခါ ဒီမိုကေရစီဆုိရင္ အေျခခံဥပေဒက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြတဲ့ အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ရမွာေပါ့။ တပ္မေတာ္ကို Commander in Chief ေပါ့ေနာ္ တပ္မေတာ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ အာဏာေပးထားမ်ိဳးလည္း မေပးထားသင့္ဘူး။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ အဲ့ဒီ့ေျပာင္းလဲမူကို ဦးတည္ေနတယ္လို႔ေရာ မျမင္ဘူးလား။၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္း။   ။ ဦးတည္နုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့တာကို lift ေပါ့ဗ်ာ။ မဖ်က္ပဲနဲ႔ဆိုရင္ ခုနေျပာသလို ျပန္သြားနုိင္တယ္။ ျပန္သြားနိုင္တဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္က ရွိေနတယ္။ ျပန္ၿပီးေတာ့ in reversible မဟုတ္ပဲ reversible ျပန္ၿပီး သြားႏိုင္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က President အုိဘားမားကိုေျပာတာပါ။

ဦးသန္းလြင္ထြန္း။   ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်။

VOA ဌာနမႉးဦးသန္းလြင္ထြန္းက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိန္၀င္းကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာပါ။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားညြန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖြဲ႔ NCGUBကို ဖ်က္သိမ္းမလား။ျမန္မာႏိုင္ငံကိုပဲ ျပန္လည္သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ၾကမလား ဆိုတာကိုေတာ့ NUGUB ဝန္ႀကီးေဒါက္တာစိန္ဝင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းကို ေနာက္တပတ္ ထုတ္လႊင့္မယ္ VOA TV မဂၢဇင္းအစီအစဥ္နဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းေတြမွာ နားဆင္ႏိုင္ၾကပါတယ္။

 ရခိုင္ျပည္နယ္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးခရီးစဥ္

ကေန႔ မနက္ က စၿပီး ရခိုင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေနရာေတြ ကို စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕ ပထမဆုံး အႀကိမ္ သြားတဲ့ အခါ ေနရာ ႏွံ႔ေအာင္ၾကည့္ၿပီး ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးမယ့္ အေၾကာင္း စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာ ဆရာ ေမာင္ဝံသ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။

ခရီးစဥ္ အတြင္း ေတြ႕ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံ၊ ထင္ျမင္ခ်က္၊ အေၾကာင္းအရာ အေထြေထြ ကို မွတ္တမ္း တင္လာယင္း ေနာက္ပိုင္းမွာ သုံးသပ္ခ်က္၊ ေထာက္ခံခ်က္ ေပးရာမွာ အသုံးျပဳမယ့္ အေၾကာင္းေတြ ရွင္းျပပါတယ္။

ခရီးသြားရာမွာလည္း ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းတဲ့ သူေတြ ကို ေ႐ြးခ်ယ္ရာမွာ အဖြဲ႕အစည္း၊ လူပုဂၢိဳလ္ ဆိုတာထက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမွန္တကယ္ သိရွိ ေျပာႏိုင္သူ ကို ရွာေဖြၿပီး ေမးမယ့္ အေၾကာင္း၊ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဖြဲ႕ၿပီးလည္း သက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ က စုစည္းမယ့္ အေၾကာင္း၊ ေျဖၾကားတဲ့ သူေတြ ကိုလည္း ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ေျဖႏိုင္ေအာင္ အက်ိဳးအေၾကာင္း ရွင္းျပယင္း၊ လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ဘယ္သူ႕ကိုမွ တိုင္မွာ မဟုတ္သလို ေျဖသူေတြ ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ အႏၲရာယ္ ပါ မရွိေစေရး အတြက္ အာမခံခ်က္ ေပးမယ့္ အေၾကာင္း ေတြ ဆရာ ေမာင္ဝံသ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ဆက္တြဲ အေနနဲ႔ လည္း၊ သုေတသန အဖြဲ႕ေတြ သင္တန္း ေပးထားသလို၊ အေတြ႕အႀကဳံ ရွိၿပီး အဖြဲ႕ဝင္ ငါးဆယ္ ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဖက္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာယင္း၊ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ရဲ႕ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ နဲ႔ ပါ၊ ေပါင္းစပ္ ၿပီး သုံးသပ္ခ်က္ေတြ၊ ေထာက္ခံတင္ျပခ်က္ေတြ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္မယ့္ အေၾကာင္း ေတြ ကို ဆရာ ေမာင္ဝံသ က ဘီဘီစီ ကို ရွင္းျပပါတယ္။

 အိုဘားမား ပါတီ မိန္႔ခြန္းေပးဖို႔ ျပင္

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား ဒုတိယ သက္တမ္း အတြက္ ေျမာက္ ကယ္႐ိုလိုင္းနား ျပည္နယ္ မွာ က်င္းပတဲ့ ဒီမိုကရက္ ပါတီ ညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္း ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ပါတီ သမၼတေလာင္း အျဖစ္ ေၾကညာ တာကို မစၥတာ အိုဘားမား တရားဝင္ လက္ခံမွာ ျဖစ္ၿပီး ျပန္အေ႐ြးခံဖို႔ မဲဆြယ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ စီးပြားေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သူ႕ အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ေတြ က ဆိုပါတယ္။

ဒီမိန္႔ခြန္းကို သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္သူေတြ ႐ုပ္သံက ေစာင့္ၾကည့္ ၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။

ဗုဒၶဟူး ေန႔က လဲ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ ကလင္တန္က မစၥတာ အိုဘားမား အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈေတြနဲ႔ တာဝန္ခံ စရာေတြကို ခြဲေဝယူမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေထာက္ခံ ေပးခဲ့ပါတယ္။

 ေႂကြးၿမီ အက်ပ္အတည္းကို ဥေရာပဗဟိုဘဏ္ ေျဖရွင္းမယ္

ဥေရာပ စီးပြားေရးဟာ တျဖည္းျဖည္းျခင္း နဲ႔သာ ျပန္ၿပီး နလန္ထူလာမယ္လို႔ ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ ဥကၠဌ မာရီ႐ိုဒရာဂီ က ေျပာ

ယူ႐ိုဇုန္ထဲက ေႂကြးၿမီ အက်ပ္အတည္း ႀကီးမားလွတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အစိုးရ ဘြန္းစာခ်ဳပ္ေတြကို ဝယ္ယူမွာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ ကေန အေသးစိတ္ အစီအစဥ္ ေတြကို ေၾကညာ လိုက္ပါၿပီ။

အစိုးရေတြရဲ႕ ေရတို ေႂကြးၿမီ ေတြကို အခုလို ဝယ္ယူျခင္း အားျဖင့္ စပိန္နဲ႔ အီတလီ တို႔လို ႏိုင္ငံေတြမွာ ေငြေခ်းယူတဲ့ ကုန္က် စားရိတ္ ေလ်ာ့က် သြားမယ္လို႔ ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္က ေမၽွာ္လင့္ ေနပါတယ္။

ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ ဥကၠဌ မာရီ႐ို ဒရာဂီ က ဥေရာပ စီးပြားေရးဟာ တျဖည္းျဖည္းျခင္း နဲ႔သာ ျပန္ၿပီး နလန္ထူလာမယ္လို႔ သူေမၽွာ္လင့္ ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါတယ္။

ဒါေပမယ္လို႔ ယူ႐ိုေငြေၾကး သုံးစြဲေနမႈဟာ ေနာက္ျပန္လွည့္ မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူက အေလးအနက္ ေျပာၾကားပါတယ္။

ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ အေနနဲ႔ ထိခိုက္ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ မျဖစ္ရေအာင္ အျပည့္အဝ အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ကို အေသအခ်ာ လုပ္ေဆာင္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ၾကာသပေတးေန႔ အေစာပိုင္းမွာ စပိန္အစိုးရဟာ ယူ႐ို ၃.၅ ဘီလ်ံ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ဘြန္းစာခ်ဳပ္ေတြကို အရင္ေစ်းထက္ ေလ်ာ့ၿပီး ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။