ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား သတင္းသမား

by Lin Young on Saturday, January 7, 2012 at 11:58pm

စေန, 07 ဇန္နဝါရီ 2012
 By ဦးေအာင္ခင္ & မညိဳညိဳလြင္

လြန္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလက လႊတ္ေပးလိုက္သူေတြထဲမွာ ဒီဗီြဘီ အသံလႊင့္ဌာနအတြက္ သတင္းယူမႈနဲ႔ ေထာင္က်ေနတဲ့ ဗီြဒီယိုသတင္းသမား (၃) ဦး ပ ါဝင္ပါတယ္။ ဒီအပတ္ထဲမွာ လြတ္လပ္ေရးလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ရသူထဲမွာေတာ့ သတင္းသမား မပါတဲ့အတြက္ ဒီဗီြဘီသတင္းေထာက္ (၁၄) ဦး ေထာင္က်ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားနဲ႔ သတင္းသမားကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ထားတာကိုၾကည့္ရင္ သတင္းလြတ္လပ္မႈကို ခြင့္မျပဳေသးတာ ထင္ရွားပါတယ္။ အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေက်ာ္လႊားတဲ့နည္းလမ္းဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြကိုယ္တုိင္ သတင္းျဖန္႔တဲ့ Citizen Journalism ျဖစ္ပါတယ္။


ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ ျပည္သူ႔သတင္းမီဒီယာဟာ လြတ္လပ္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ခံေနၾကရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို အင္တာနက္က စာေရးဆက္သြယ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈနဲ႔ ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္းေနမ်ဳိးဇင္ကို Electronics ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒအရ ေထာင္ခ်လိုက္တာဟာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ပထမဆံုး ဖမ္းဆီးမႈလို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ဂ်ီနီဗာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ျပဳျပင္ေရးအေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ ေျပာဆိုေနတုန္း၊ ေထာင္ (၈) ႏွစ္က်ေနတဲ့ ဒီဗီြဘီသတင္းဌာနက ဗီြဒီယိုသတင္းေထာက္ ကိုစည္သူေဇယ် ကို ေထာင္ဒဏ္ (၁၀) ႏွစ္ ထပ္တိုးလိုက္တာဟာ အစိုးရသစ္ရဲ ႔ မီဒီယာဝါဒကို ျပသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အခုေခတ္မွာ အုိင္စီတီ (ေခၚ) ကြန္ျပဴတာနဲ႔ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး အတတ္ပညာ တုိးတက္ထြန္းကားလာတာနဲ႔အတူ Citizen Journalists ႏိုင္ငံသားသတင္းသမားဦးေရဟာ အင္တာနက္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ တုိးပြားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အစိုးရကေစာင့္ၾကည့္ေနတာေၾကာင့္ ၂၀၀၇ မတုိင္မီကဆိုရင္ အင္တာနက္သံုးသူေတြဟာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာနဲ႔ စားဝတ္ေနေရးကို အဓိကထား ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ သံဃာေတြဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔ဆႏၵျပပြဲႀကီး ေခ်မႈန္းခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အင္တာနက္သံုးသူေတြ ပိုမိုတက္ၾကြလာၾကၿပီး ႏိုင္ငံျခားသတင္းဌာနကို သတင္းေပးပို႔တဲ့အထိ လႈပ္ရွားလာၾကတဲ့အတြက္ ဗမာအစိုးရက အစိုးရိမ္လြန္ၿပီး အျပင္းအထန္အေရးယူလာတာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကြန္ျပဴတာေခတ္ေရာက္မွ ႏိုင္ငံသားသတင္းသမားေတြ ေပၚထြက္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စာေရးကိရိယာကို အသံုးျပဳကတည္းက မေက်နပ္မႈေတြကို စာနဲ႔ေရးၿပီး ျဖန္႔ေဝသူေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ လက္ေဝလက္ကမ္းစာေစာင္ထုတ္ၿပီး သတင္းျဖန္႔တဲ့နည္းကို ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ားဆံုးသံုးခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူ႔အျမင္ ျပည္သူ႔ခံစားခ်က္ နဲ႔ နစ္နာခ်က္မ်ားကို ဦးစားေပး ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ၊ တယ္လီဖုန္းေခတ္ေရာက္ေတာ့လည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ မေျပာင္းလဲတဲ့အတြက္ ျပည္သူ႔သတင္းမီဒီယာလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ေတြထဲမွာ Blogger ေခၚ အင္တာနက္သတင္းသမား တေသာင္းေလာက္ရွိတဲ့အနက္ ျပည္တြင္းမွာ (၅၂) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ႏိုင္ငံျခားမွာ (၄၈) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း (၂၀၁၁) ဧၿပီလထုတ္ Freedom House အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အင္တာနက္သတင္းသမားေတြဟာ လူငယ္ေတြမ်ားပါတယ္။

စစ္အစိုးရဟာ ၁၉၉၆ ကစၿပီး ဗီြဒီယို နဲ႔ တီဗီြ ဥပေဒ၊ ကြန္ျပဴတာဥပေဒ စတာေတြကို ျပဌာန္းၿပီး ႏိုင္ငံသားသတင္းသမား ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းပါတယ္။ ၂၀၀၄ မွာ Electronics ဆက္သြယ္မႈဥပေဒ ျပဌာန္းၿပီး အင္တာနက္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးလုပ္သူကို ေထာင္ဒဏ္ (၇) ႏွစ္ကေန (၁၅) ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရး၊ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညႊတ္ေရး၊ အမ်ဳိးသားယဥ္ေက်းမႈ၊ အမ်ဳိးသားစီးပြားေရးကို ထိခိုက္ေအာင္လုပ္တယ္လို႔ အစိုးရက ယူဆရင္ အင္တာနက္သံုးသူကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အင္တာနက္က သတင္းျဖန္႔သူကို အလြယ္တကူ အျပစ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးထားတဲ့ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးရဲ ႔ ကာတြန္းရုပ္ကို ကိုယ္ပိုင္အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတင္ခဲ့သူ ဆိုင္ဘာကေဖး (Cyber Café) ပို္င္ရွင္ ကိုေနဘုန္းလတ္ ကို (၂၀၀၈) မွာ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္ ေထာင္ခ်လိုက္ၿပီး သူ႔ဘက္ကလိုက္တဲ့ ေရွ ႔ေနကိုေတာ့ ေထာင္ (၄) လ ခ်လိုက္ပါတယ္။

သမားရိုးက် ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝတဲ့ သတင္းစာေစာင္ေတါကို စာေပစီစစ္ေရးက ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ေပမယ့္ အင္တာနက္ကိုသံုးတဲ့ ႏိုင္ငံသားသတင္းသမားေတြေတာ့ မခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ဖမ္းမိတဲ့အခါမွာ တမင္တကာ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်တာျဖစ္ပံုရပါတယ္။ အင္တာနက္က သတင္းေပးမႈနဲ႔ မလွလွဝင္းကို ၂၀၀၉ မွာ ေထာင္ဒဏ္ (၂၇) ႏွစ္ ခ်မွတ္ၿပီး သူနဲ႔အတူလုပ္သူ ကိုျမင့္ႏိုင္ ကိုေတာ့ ေထာင္ဒဏ္ (၃၂) ႏွစ္ေပးပါတယ္။ အခုလို မတရားႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ၿပီးမွ ႏွစ္ေလ်ာ့ေပးတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ တရားစီရင္ေရး မဟုတ္ဘူးလို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာလ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ လူထုဆႏၵျပပြဲ ရန္ကုန္မွာ က်င္းပတုန္း ဂ်ပန္သတင္းေထာက္ Keiji Nagai အသတ္ခံရတာေၾကာင့္ သတင္းေထာက္သတ္တဲ့ ႏိုင္ငံစာရင္းမွာ ျမန္မာျပည္လည္း ပါဝင္သြားပါတယ္။

ျပည္သူ႔အက်ဳိးစီးပြားကို ျပည္သူကသာ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရမတရား လုပ္တာကို သတင္းသမားက ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တရုတ္ျပည္မွာ အစိုးရအမႈထမ္းနဲ႔ ပါတီဝင္ေတြ လာဘ္စားပံုကို ႏိုင္ငံသတင္းသမားေတြက ေဖာ္ထုတ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတုိင္း သတင္းေထာက္အလုပ္ကို ခရီးသြားဟန္လြဲ လုပ္ႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ မတရားလုပ္ရဲမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ Citizen Journalists ႏိုင္ငံသတင္းသမားေတြက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတုိင္း သတင္းေထာက္ျဖစ္ေနရင္ အစိုးရအေနနဲ႔ သတင္းထိမ္ခ်န္ဖို႔၊ အေမွာင္ခ်ဖို႔ နဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ဖို႔ ခက္ခဲသြားပါလိမ့္မယ္။


http://www.voanews.com/burmese