ဥေရာပ ေငြေၾကးျပႆနာ (အပိုင္း ၁+၂)
- by ဘိုဘိုေက်ာ္ၿငိမ္း (mizzimaburmese)
by Min Ko Aung on Saturday, December 17, 2011 at 6:59pm
ဥေရာပ ေငြေၾကးျပႆနာ (အပိုင္း ၁)
လတ္တေလာ အေရးပါလာတဲ့ ကမၻာ့ျပႆနာေတြအထဲမွာ ေရွ႕တန္းေရာက္လာတာက ဥေရာပ ေငြေၾကးျပႆနာျဖစ္တယ္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ယူ႐ိုျပႆနာလို႔ ေခၚၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏုိင္ငံ့အေႂကြး ျပႆနာ (Sovereign Debt)လို႔ အမည္တပ္ၾကျပန္တယ္။ မည္သို႔ပင္ တပ္တပ္ ဒီျပႆနာ ကိုမေျဖရွင္းႏုိင္ရင္ တကမၻာလံုး စီးပြားေရးေႏွးေကြးမႈ (Global Slowdown) ျဖစ္မယ္ ဒီကမွတဆင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ (Global Recession / Depression) အထိ က်ဆင္းႏုိင္တယ္ ဆိုၿပီး စိုးရိမ္သူေတြ ရွိၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာကို မရရေအာင္ ရွင္းရမယ္ဆိုၿပီး ဥေရာပေခါင္းေဆာင္ေတြက ဆံုးျဖတ္ထားပံုရတယ္။
အေပၚယံေၾကာၾကည့္ရင္ ဒီဥေရာပ ေငြေၾကးျပႆနာဟာ စီးပြားေရးျပႆနာ သက္သက္လို႔ ျမင္ႏိုင္ေပမယ့္ အဓိက အေျခခံ အခ်က္ေတြမွာ ႏုိင္ငံေရးပါ႐ံုမက ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြပါ ပါဝင္ပတ္သက္ေနၿပီး လူမ်ိဳးနဲ႔ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈေတြပါ ႏြယ္ဝင္ေရာယွက္ ေနၾကတာမို႔ သပြပ္အူလို ႐ႈပ္ေထြးလ်က္ရွိတယ္။ လူငယ္ေလးေတြကို သတိ ရွိေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးရတာပါ။ ဒါ့အျပင္ တိုင္းျပည္ထူေထာင္ဖို႔ တာဝန္ယူရမယ့္ ယေန႔ လူငယ္ေလးေတြကို ဒီက သင္ခန္းစာ ယူေစခ်င္လို႔ပါ။
ျပႆနာရဲ႕အစ
ဒီဥေရာပေငြေၾကးျပႆနာရဲ႕ အေျခခံက တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးက စတာပါပဲ။ သို႔ေသာ္ အားလံုး ေအာင္ျမင္ပံု ရေနတဲ့ အခ်ိန္၊ စီးပြားေရး တိုးတက္ပံုရေနတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ ျပႆနာကို မျမင္ၾကဘူး။ ေအာက္ေျခအရင္းမွာ အက္ေၾကာင္း ရွိတာကို သတိမျပဳခဲ့ၾကဘူး။ ျပႆနာေပၚလာမွ အက္ေၾကာင္းေတြက ထင္ရွားလာၿပီး အႏၲရာယ္က စိမ့္ဝင္လာတာကိုး။ ခုေတာ့ ေနာက္လည္းမဆုတ္ႏုိင္၊ ေရွ႕လည္းမတိုးသာ၊ မအီမလည္ အေျခဆိုက္ရတာပါပဲ။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီးအၿပီးမွာ ဂ်ာမဏီနဲ႔ ျပင္သစ္ ပူးေပါင္းေရာင္းရြက္ၾကရင္းက တိုးခ်ဲ႕လာၿပီး အီးယူ (European Union) ဆိုတာေပၚလာရတယ္။ ဒီကတဆင့္ Monetary Union လို႔ေခၚတဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား အတြင္း ေငြေၾကး
ေပါင္းစီးမႈ ျပဳၾကရေအာင္ဆိုၿပီး ဥေရာပ ပိုက္ဆံ ေငြသား (ယူ႐ို) Euro ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံအားလံုး မပါၾကတာေၾကာင့္ ယူ႐ိုသံုးေဒသ (Euro Zone) လို႔ပဲ သတ္မွတ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အဂၤလန္ (UK) နဲ႔ ေနာ္ေဝး (Norway) တို႔လို ႏုိင္ငံေတြက အီးယူမွာပါေပမယ့္ ယူ႐ိုမွာ မပါခဲ့ၾကဘူး။
ဥေရာပႏုိင္ငံေတြ အားလံုးရဲ႕ ထြက္ကုန္ (GDP)ကို ေပါင္းလိုက္ရင္ အေမရိကန္ (GDP) နဲ႔ နည္းနည္းသာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အီးယူေခါင္းဆာင္ တခ်ဳိ႕က အေမရိကန္နဲ႔ ၿပိဳင္ႏုိင္ၿပီလို႔ စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ၾကတယ္။ တခ်ိန္က ကိုလိုနီဘဝမွာ ထင္ရာစိုင္းႏိုင္ ခဲ့တဲ့ဘဝကို ေမ့မရႏုိင္ဘဲ ေနာက္ေပါက္ အေမရိကန္ အေနာက္မွာ က်ံဳ႕က်ံဳ႕ေလး ေနရတာကို မခ်ိတင္ကဲ မခံႏုိင္ၾကဘူး။
ကမၻာမွာ နံပတ္ (၁) ျဖစ္ခ်င္ၾကေသးတယ္။ သို႔ေသာ္ ျပႆနာက အီးယူ ဆိုတာက ႏုိင္ငံေရးအရ စုေပါင္း ဖြဲ႔စည္း ထားတဲ့ (Political Union) ၊ တႏိုင္ငံတည္း မဟုတ္။ လြပ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတည္ရွိမႈ အခြင့္အေရး (Sovereign Rights) ကို စြန္႔လႊတ္လိုျခင္း မရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ား ေပါင္းစီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား အထက္က (Supra National Entity) ႏိုင္ငံစံု
အဖြဲ႔အစည္း သာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ ကုလသမဂၢလို ႏုိင္ငံစံု အဖြဲ႔အစည္းသာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ ဗဟိုအာဏာ (Central Authority) မရွိသည့္အတြက္ အလုပ္မျဖစ္။
ဥေရာပႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ (Sovereign Rights) ကိုလည္း မစြန္႔လႊတ္ခ်င္
ေပါင္းစည္းမႈကရမယ့္ အျမတ္နဲ႔ အက်ိဳးကိုလည္း လိုခ်င္ၾကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ေပါင္းစည္းမႈ မပါတဲ့ စီးပြားေရး ေပါင္းစည္း မႈ ကို ေဖၚထုတ္လာၾကတာပါပဲ။ ေလွနံ ႏွစ္ဘက္နင္းဖို႔ ႀကိဳးစားၾကတာ။
ႏုိင္ငံတိုင္းရဲ႕ စီးပြားေရးျပႆနာ
ႏုိင္ငံတိုင္းမွာ စီးပြားေရး အတက္အက် ဆိုတာရွိတာပဲ။ ႏုိင္ငံတိုင္းမွာ ႏုိင္ငံအတြင္း သံုးစြဲၾကတဲ့ (ေငြစကၠဴ) ရွိရင္ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ ရွိတဲ့ အာဏာရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ဗဟိုဘဏ္ဆိုလည္း ရွိၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံတိုင္းမွာ အစိုးရက ဘတ္ဂ်က္ သံုးေငြ ကို ကိုင္ၿပီး (ေငြေၾကး) ေပၚလစီ Fiscal Policy ကို ကိုင္ရသလို ဗဟိုဘဏ္က မိမိေငြစကၠဴအတြက္ လိုအပ္ရင္ ေငြစကၠဴ ထပ္႐ိုက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘဏ္အတိုးကို ကစား၊ ဒါမွမဟုတ္ မိမိေငြစကၠဴကို ေစ်းခ်ၿပီး မိမိႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြစကၠဴေစ်း တည္ၿငိမ္ ရေအာင္ (ေငြသား) ေပၚလစီ Monetary Policy ကို ေဖၚထုတ္ရပါတယ္။ မိမိအစိုးရက ေငြမႏိုင္ ေငြမ ေလာက္ဘူး ဆိုရင္ IMF (International Monetary Fund) က ေငြေခ်းလို႔ ရပါတယ္။
အီးယူမွာ အီးစီဘီ (ECB) လို႔ေခၚတဲ့ ဥေရာပ ဘဏ္ရွိေပမယ့္ ယူ႐ိုကို အားလံုးက သံုးသည္မဟုတ္။ ယူ႐ိုကို လက္ခံ သံုးစြဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ လြပ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကတာေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ပိုင္ အစိုးရေတြ ကိုယ္စီရွိၾကၿပီး ကိုယ္ပိုင္ တိုးတက္မႈအတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရင္း ကိုယ္ပိုင္ ဘတ္ဂ်က္ကိုယ္စီ ရွိၾကပါတယ္။ အမ်ား သေဘာတူညီခ်က္ အရ မိမိႏုိင္ငံရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္လုိေငြဟာ ထုတ္ကုန္ (GDP) ရဲ႕ သံုးရာခိုင္ႏႈန္းထက္ မပိုရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ရွိၾကေပမယ့္ မည္သူမွ် အေသးစိတ္ မလိုက္နာၾကပါ။ ဒါ့အျပင္ စီးပြားေရး အခက္ၾကံဳခဲ့ေသာ္ ကစားႏုိင္တဲ့ Monetary Policy မရွိၾကေတာ့ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္တဘက္တည္းနဲ႔ ေရမနစ္ရန္ ေရကူးၾကရပါေတာ့တယ္။
ျပႆနာ ႏွစ္ခုေပါင္းထားေသာ ျပႆနာ
တကယ္က ယေန႔ ဥေရာပ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာဟာ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ေငြေခ်း(အေႂကြး) (Sovereign Debt)
ျပႆနာက ယူ႐ိုေငြေၾကးကို ဒုကၡလာေပးတဲ့ ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတခုမွ ေနာက္ႏိုင္ငံ တခုကို ေရာဂါကူးတဲ့
ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ တႏုိင္ငံရဲ႕ ျပႆနာနဲ႔ ေနာက္တႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ ျပႆနာခ်င္း မတူၾကပါဘူး။ ဥေရာပ ႏုိင္ငံခ်င္း တူေသာ္ျငားလည္း ယဥ္ေက်းမႈခ်င္း မတူၾကပါ၊ အမ်ားအားျဖင့္ ဆင္းရဲတဲ့ (ေတာင္ပိုင္း) ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ ျပႆနာကို ပိုခ်မ္းသာတဲ့ ေျမာက္ပိုင္းႏုိင္ငံမ်ားက ဝင္ကူရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျပႆနာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ေပၚတူဂီ၊ အိုင္ယာလန္္၊ ဂရိနဲ႔ စပိန္ တို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ျပႆနာက အီတလီကို ကူးစက္ေနပါၿပီ။ ျပင္သစ္ပါ စိတ္မခ်ရေတာ့့ဟု ဆိုသူေတြက ဆိုကုန္ၾကၿပီ။ အီတလီဟာ ဥေရာပမွာ တတိယအႀကီးဆံုး စီးပြားေရး ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ ေငြေၾကး စီးပြားေရး ကပ္ဆိုက္စဥ္က ကုမၸဏီတခု ပ်က္ၿပီဆိုရင္ ေတာက္ေလွ်ာက္ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီေတြ ဆက္တိုက္ပ်က္ကာ လူေတြ အလုပ္ျပဳတ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္
ႏုိင္ငံေတြက Too Big to Fail ႀကီးလြန္းတဲ့ အတြက္ အပ်က္မခံႏုိင္ဆိုၿပီး ဝင္ကယ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုေတာ့ ကုမၸဏီ မဟုတ္ေတာ့ တုိင္းျပည္ကိုယ္ႏႈိက္က ပ်က္စီးကိန္း ၾကံဳၾကရတဲ့အတြက္ Too Big To Bail၊ ကယ္ရန္ႀကီးလြန္းတယ္လို႔ ဆိုၾကရပါၿပီ။
ဥေရာပတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚ
စီးပြားေရး အေၾကာင္း မေဆြးေႏြးခင္ ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚ ကြာျခားၾကပံုကို အရင္ေဆြးေႏြးပါရေစ။ အရင္းရွင္ စနစ္ကို ေဖၚေဆာင္ၾကတယ္ ဆိုေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚအေပၚ မူတည္ၿပီး စီးပြားေရး ေဖၚေဆာင္ခ်က္
ေတြက ျခားနားၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးေပၚလစီ အဓိကက်တာက Consumerism လို႔ေခၚတဲ့ (သံုးစြဲသူ) အေပၚမွီခိုသလို စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ (Growth) အေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ စီးပြားေရးဟာ သူ႔ျပည္တြင္း စားသံုးသူအေပၚ သံုးပံုႏွစ္ပံု အားယူထားတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ မိမိတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ တိုးတက္မႈ (Growth) အေပၚ အေျခခံတဲ့ အတြက္ စီးပြားေရး ျပႆနာျဖစ္လာရင္ တိုးတက္မႈ (Growth) နဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းတာပဲ။
အေမရိကန္ စီးပြားေရးဟာ Laissez-faire စီးပြားေရးလို႔ေခၚတဲ့ အေႏွာင့္အယွက္ အနည္းဆံုး၊ အလြတ္လပ္ဆံုး စီးပြားေရး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၾကင္နာမႈ အနည္းဆံုးလို႔ ဆိုႏုိင္တယ္။ လူတိုင္းကိုယ့္ တာဝန္ကုိယ္ယူၾက၊ ပုဂၢလိက
နယ္ပယ္ (Private Sector) ကပဲ တာဝန္ယူၾကလိမ့္မယ္။ အစိုးရက ဝင္မ႐ႈပ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚကို အမ်ားက လက္ခံၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Universal Health ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ ေဆးကုသပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္
ဆိုတာ မရွိဘူး။ အစိုးရကို မမွီခိုနဲ႔ အစိုးရ ေဝးေဝးေန ဆိုတဲ့ အယူကို လက္ခံၾကတယ္။ အစိုးရက ထိန္းကြပ္မႈ အနည္းဆံုး စနစ္လို႔ ျငင္းခ်က္ ထုတ္ႏုိင္တယ္။
ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြက ပိုဆိုရွယ္လစ္ ဆံတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္ပန္းတိုင္ကို ဒီမိုကေရစီေဘာင္အတြင္းက သြားမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚနဲ႔ ပိုနီးစပ္ၾကတယ္။ စကင္ဒီေနးဗီးယန္း ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ဆြီဒင္၊ ေနာ္ေဝး၊ ဒိန္းမတ္ တို႔လို ႏိုင္ငံ
ေတြမွာဆိုရင္ Womb to Tomb လို႔ေခၚတဲ့ အေမ့ဗိုက္ဆီမွ သခၤ်ဳိင္းကုန္းအထိ အစိုးရက တာဝန္ယူမယ္ဆိုတဲ့ ဆိုရွယ္ ဒီမိုကရက္တစ္ အေတြးအေခၚနဲ႔ အစိုးရက တာဝန္ယူၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရ အမ်ားစုက အထိန္းအကြပ္မ်ားၿပီး အခြန္ (Tax) က ပိေနတာေၾကာင့္ Growth တိုးတက္မႈကေႏွးတယ္။ သို႔ေသာ္ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ညီမွ်မႈက ပိုမွ်တတယ္လို႔ ျငင္းခ်က္ ထုတ္ႏုိင္ျပန္တယ္။ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္း (Unions) ေတြက အင္အား ႀကီးမားၾကၿပီး ရပိုင္ခြင့္ေတြ ပိုေတာင္းႏုိင္တာေၾကာင့္ အစစအရာ ေစ်းၾကီးတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ရတဲ့ စရိတ္ၾကီးတယ္။
ဂရိျပႆနာ
အခု အထင္အရွားဆံုး ဂရိႏုိင္ငံရဲ႕ ျပႆနာကို ၾကည့္ၾကရေအာင္။ ဂရိႏုိင္ငံဟာ ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းေတြမွာ စစ္အာဏာရွင္ဘဝက လြတ္ေျမာက္လာၿပီး သူ႔ရဲ႕တိုးတက္မႈဟာ တျခားေျမာက္ပိုင္းႏုိင္ငံက စီးပြားေရးေတြလို တိုးတက္မႈ မရွိလွဘူး။ သို႔ေပမယ့္ ဥေရာပသားေတြပီပီ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးကို ေကာင္းေကာင္း ေတာင္းဆို တတ္ၾကၿပီး အစိုးရ အဆက္ဆက္ကလည္း အမ်ားအလိုက် လိုက္ေလ်ာရင္း ေနာက္ဆံုး ပုဂၢလိက နယ္ပယ္က အလုပ္္သမားထက္ အစိုးရ အလုပ္သမားေတြက ပိုမ်ားရတဲ့ ဘဝေရာက္ၾကရတယ္။ ျဖည္းျဖည္းလုပ္၊ နည္းနည္းလုပ္၊ မ်ားမ်ားေတာင္းၾကေပါ့၊ ယူ႐ိုရဲ့ လံုၿခံဳမႈ အရိပ္ခိုလိုက္ၾကေတာ့ (ေငြေခ်း) ႏုိင္အားက တက္လာတာေပါ့။ ဒီမွာတင္
အစိုးရ အဆက္ဆက္က ဝမရွိဘဲ ဝိလုပ္ ေငြေခ်းၿပီး ခံစားမႈေတြကို ျပည့္ျပည့္ဝဝႀကီး စံစားလာလိုက္ၾကတာ ၾကာလွ ၿပီေပါ့။
ဂရိမွာ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔ ပင္စင္အျပည့္ ယူႏုိင္တယ္လို႔ စြပ္စြဲၾကသူေတြရွိတယ္။ ေဆးဖိုးဝါးခက Universal Health စနစ္အရ မိမိတာဝန္မယူရ။ ဒီ့အျပင္ အေဖအေမရဲ႕ ပင္စင္ကို သားသမီးေတြက အတိုင္းအတာ တခုအထိ အေမြ ဆက္ခံႏိုင္တယ္။ ေလာက နိဗၺာန္ေပပဲေပါ့။ အစိုးရ အဆက္ဆက္က ညာခဲ့ၾက႐ံုမက အေမရိကန္ ရင္းႏွီးမႈ
ဘဏ္ (Investment Banks) ေတြက (ေခ်းေငြ)ကို ဝင္ေငြ (Income) အျဖစ္ျပႏုိင္ေအာင္ ဝိုင္းလိမ္ညာ ေပးၾကတယ္။
ေနာက္ဆံုး George Papandreou ေဂ်ာ့ ပါပန္ထရီ႐ို လက္ထက္ေရာက္ေတာ့မွ ဖင္မႏုိင္ ေခါင္းမႏိုင္ျဖစ္ၿပီး ကယ္ၾကပါ ထေအာ္ရတာပဲ။
ဂရိ ျပႆနာက ယူ႐ိုျပႆနာ ျဖစ္လာ
ဂရိရဲ႕ျပႆနာက ေခ်းေငြေတြက ထုတ္ကုန္ GDP ထက္မ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔သဘာဝအရ အေႂကြးက လည္ပင္း ထိေနၿပီး ဝင္ေငြကလည္း မေလာက္မငျဖစ္ရင္ ဘယ္သူေငြေခ်းခ်င္ၾကမွာလဲ။ ဒီေတာ့ စိတ္ခ်ရေအာင္ အတိုးမ်ားမ်ား
ေတာင္းေတာ့ အတိုးႏႈန္း တက္လာတာေပါ့။ အတိုးႏႈန္း ခုႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းေရာက္ေတာ့ အတုိးေပးရတာမ်ားၿပီး ဝင္ေငြ ထြက္ေငြ မမွ်ေတာ့တာမို႔ ေရရွည္ မထိန္းႏုိင္ေတာ့။ မတတ္ႏုိင္ေတာ့ရင္ ဂရိႏုိင္ငံဟာ အေႂကြးရွင္ေတြကို အေႂကြး
ျပန္ဆပ္ႏုိင္ေတာ့ ကတိပ်က္ရင္ မည္သူမွ (အယံုအၾကည္ရွိ) ေတာ့မွာမဟုတ္။
ဂရိဟာ သူ႔ေငြစကၠဴနဲ႔သူဆိုရင္ ျပႆနာမရွိ။ အခုေတာ့ ဂရိက ယူ႐ိုနယ္ပယ္ဝင္ တဦး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ယူ႐ို အေပၚမွာ လူေတြ အယံုအၾကည္ ပ်က္လာရင္ ယူ႐ိုကို အေျခခံၿပီး အေရာင္းအဝယ္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့။ ဒါဆို ဂ်ာမဏီတို႔လို စီးပြားေရး ေတာင့္ တင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ႏုိင္ငံေသးတခုရဲ႕ စီးပြားေရး မႏုိင္နင္းမႈေၾကာင့္ က်န္ႏုိင္ငံေတြအားလံုး ဒုကၡ ေတြ႔ၾကရေတာ့မယ္ဆိုၿပီး ျပင္သစ္နဲ႔ ဂ်ာမဏီတို႔ ဦးေဆာင္ကာ ဂရိကို ေငြေခ်းၾကရေတာ့တယ္။ ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္ ECB က ဘယ္လိုနည္းႏွင့္မွ ဂရိႏုိင္ငံကို ကတိအပ်က္ Default အျဖစ္ မခံႏုိင္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚကို (ဆြဲကိုင္) ထားတယ္။ ဂရိႏုိင္ငံကလည္း ယူ႐ိုသံုးတဲ့ ႏုိင္ငံအုပ္စု ဝင္ျဖစ္တာေၾကာင့္ Monetary ေငြသား ေပၚလစီ သံုးၿပီး ေျဖရွင္းခြင့္ မရွိရွာဘူး။
အကန္႔အသတ္ မကင္းတဲ့ကူညီေငြ
ယူ႐ိုဇံု အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အီးယူအဖြဲ႔ဝင္ေတြ ေငြစုၿပီး ဂရိကို ဝင္ကူၾကရတယ္။ အဓိက ေငြထည့္ရတာကေတာ့ ဥေရာပမွာ အခ်မ္းသာဆံုး ဂ်ာမဏီပါပဲ။ ေငြေခ်းတယ္ ဆိုေပမယ့္ အလကား ေခ်းလို႔ေတာ့ ဘယ္ရပါ့မလဲ။ ပိုလွ်ံေနတဲ့ အစိုးရ အလုပ္သမားေတြ ေလ်ာ့ရမယ္။ ခံစားခြင့္ေတြ ေလ်ာ့ခ်ရမယ္။ အစိုးရပိုင္ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြေရာင္းၿပီး ေငြေဖၚရ မယ္၊ အခြန္ (Tax) တိုးေကာက္ရမယ္ ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ပါလာတာေပါ့။ ထံုးစံအတိုင္း ခံစားမႈေတြနဲ႔ ပ်က္စီး
ေနတဲ့ ဘသားေခ်ာ ဂရိေတြက ဘယ္ေက်နပ္ၾကပါ့မလဲ။ ဆႏၵျပလိုက္ၾကတာ ေသာက္ေသာက္လဲပဲ။
ပိုဆိုးတာက ဒီလို ခါးစီးခံရတဲ့ အျပဳအမူေတြ ျပဳရေတာ့၊ အစိုးရ ဝင္ေငြက်လာပါတယ္။ ဥပမာ လူေတြကို အလုပ္ျဖဳတ္ ရလို႔ အခြန္ေပးသူေတြ ေလ်ာ့သြားရင္ ေကာက္ခံလို႔ရတဲ့ အခြန္ဝင္ေငြ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ စီးပြားေရး က်ေတာ့ လူေတြ ထပ္အလုပ္ျပဳတ္၊ အခြန္ ေပးႏုိင္သူေတြ ေလ်ာ့လာ၊ အခြန္တိုးေကာက္ေတာ့ လူေတြက မေက်နပ္ၾက၊ လမ္းေပၚထြက္ၿပီး ဆႏၵထပ္ျပၾကေတာ့ ဂရိ စီးပြားေရးကို ယံုၾကည္မယ့္သူေတြ ေလ်ာ့လာ၊ တိုင္းျပည္ မတည္ၿငိမ္ေတာ့ ခရီးသြားေတြ အလာနည္း၊ စီးပြားေရး ပိုထိခိုက္နဲ႔ ဂ်ာေအး သူ႔အေမ႐ိုက္သလို ရြာလည္ေနရျပန္ေရာ။
ထပ္ကူၾကပါဦးဗ်ဳိ႕
ကူညီေငြမွာ ဥေရာပရဲ႕ အခ်မ္းသာဆံုး ဂ်ာမဏီက ေငြအမ်ားဆံုး ထည့္ရတယ္။ ဂ်ာမန္အမ်ားစုက မေက်နပ္ၾကဘူး။ ဟုတ္တယ္ေလ၊ ဂရိေတြ သံုးျဖဳန္းၿပီး အသံုးမက်တာနဲ႔ ဂ်ာမန္ေတြ အနစ္နာခံရမယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္တရားမွ်တပါ့ မလဲ။ ဂရိေတြဟာ ရာသီဥတု ညီမွ်ေကာင္းမြန္တာေၾကာင့္ ျဖည္းျဖည္းေဆးေဆး ေအးေအးသက္သာ ေနတတ္ၾက တယ္။
ဂ်ာမန္ေတြ စည္းကမ္းရွိတာကိုေတာ့ အနည္းငယ္ တင္ျပပါရေစ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဥေရာပမွာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔အစည္း (Union)ေတြဟာ လူတန္းစား စိတ္ဓါတ္နဲ႔ၾကည့္ၿပီး အၿမဲ အခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုေနၾကတယ္။
ျပင္သစ္မွာ ဆို တပတ္ကို အလုပ္ခ်ိန္ ၄ဝ နာရီေအာက္ ၃ဝ ေက်ာ္ေက်ာ္ ေရာက္သြားၿပီ။ မားဂရက္သက္ခ်ာ
ေခတ္မတိုင္ခင္က အဂၤလန္မွာ အားရင္ ဆႏၵခ်ည္းျပေနၾကတာမို႔ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး ထိခိုက္ခဲ့ရတယ္။ မာဂရက္ သက္ခ်ာက ခပ္ျပတ္ျပတ္ ကိုင္လိုက္မွ သမဂၢ (Unions) ေတြ ဝပ္သြားတာ။ ဒီႏွစ္ ၂ဝ၁၁ မွာလည္း၊ သူမ်ားေတြက အလုပ္မရွိၾကဘူး ဘီေအ၊ အဂၤလိပ္ ေလေၾကာင္းက အလုပ္သမားေတြက အခြင့္အေရးရတာ မေက်နပ္လို႔တဲ့ ဆက္တိုက္ ဆႏၵျပေနေလရဲ႕။ စီးပြားေရး ဒုကၡေတြ႔လို႔ ၿခိဳးၿခံခါးစည္းခံရၿပီဆိုရင္ ယူနီယမ္ ေတြ ထၾကြကုန္ျပီပဲ။
ဂ်ာမန္ အလုပ္သမားနဲ႔ အလုပ္သမား အစည္းအ႐ံုး ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဂၤလိပ္ေတြလို မဟုတ္ၾက။ စည္းကမ္း ရွိၾကတယ္။ ကမၻာ့စီးပြားေရး ဒုကၡေရာက္တာသိေတာ့ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အစိုးရ၊ ႏုိင္ငံေရးသမား
ေတြ နားလည္မႈယူၿပီး ဂ်ာမန္ အလုပ္သမားထုနဲ႔ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုေတြကို ျပန္တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ ဂ်ာမန္ေတြဟာ အေမရိကန္နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာလို ပညာတတ္ကိုပဲ အဓိကထား မေမြးဘူး။ လူတိုင္းတကၠသိုလ္ သြားရမယ္လို႔ မယံုၾကည္ၾကဘူး။ အရည္အခ်င္းျပည့္တဲ့ အလုပ္သမားေတြ လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္
ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စက္မႈလက္မႈ ေက်ာင္းေတြကိုလည္း အေရးေပးၾကတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ေျပာ
ရရင္ စက္မႈတကၠသိုလ္ကိုပဲ ဦးစားမေပးဘူး၊ ဂ်ီတီအိုင္တို႔၊ နတ္ေမာက္ စက္မႈလက္မႈ ေက်ာင္းေတြလိုမ်ဳိးကိုလည္း အေလးေပး ျပဳစုပ်ိဴးေထာင္ေပးတယ္။
စီးပြားေရးအဆင့္ျမင့္လာရင္ တိက်တဲ့ တြင္ခံု (Precision Tooling) ေတြ လိုလာပါတယ္။ ဥပမာ ေရငုပ္ သေဘၤာ
ေတြ၊ ေလရဟတ္ (Wind Turbines) ေတြ တည္ေဆာက္တာေတြ၊ ကားေဘာ္လီတို႔ကို ျဖတ္ရာမွာ ဒီလို တြင္ခံုေတြ
ကို သံုးရပါတယ္။ ဒီလိုကိရိယာေတြကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ကိုင္တြယ္ႏုိင္ဖို႔ အရည္အခ်င္းျမင့္ လုပ္သားေတြ လုိအပ္ ပါတယ္။ ဒီ Precision Tooling နယ္ပယ္မွာ ဘယ္သူမွ ဂ်ာမန္ေတြကို မမွီပါ။ ဂ်ာမန္ေတြဟာ စည္းကမ္းအျပင္ စနစ္က်မႈ ေသသပ္မႈဟာလည္း သူတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ တရပ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာမွာ ဂ်ာမန္ ကားေတြဟာ နံမည္ရ အေရာင္းသြက္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ကမၻာမွာ ႏုိင္ငံအမ်ားစုဟာ စီးပြားေရး အခက္အခဲ ေတြၾကံဳေနၾကရခ်ိန္မွာ
ဂ်ာမန္ စီးပြားေရးက တိုးတက္လ်က္။ ပို႔ကုန္ (Export) ကလည္း တိုးပြားလ်က္။
ဂ်ာမန္ျပည္သူ အမ်ားစုက ဂရိကိုကူတာကို မေထာက္ခံတဲ့အတြက္ ဂ်ာမန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မာကယ္ (Merkel) ဟာ ပထမပိုင္း မွာ သိပ္စိတ္အားမထက္သန္ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဂရိအစိုးရမွာ ဘတ္ဂ်က္ ျပတ္လုနီးပါး ဒုကၡနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရတယ္။ အလုပ္သမားေတြ လစာေပးစရာ ေငြမရွိရင္၊ ဘဏ္ေတြလည္း ေငြထပ္ မျဖည့္ႏိုင္ရင္၊ ေအတီအမ္ (ATM) machine ေတြ ဆီက ေငြမထုတ္ႏုိင္ေတာ့ရင္၊ ဂရိတႏုိင္ငံလံုး စီးပြားေရး ရပ္သြားႏုိင္တယ္။ ဒါဆို ယူ႐ိုပါ အယံုအၾကည္ မရွိျဖစ္လာရင္ ဂ်ာမဏီရဲ႕ စီးပြားေရးပါ ထိေတာ့မယ္။ အတိုးႏႈန္းေတြတက္တာနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ကားေႂကြး၊ အိမ္ေႂကြး၊ အေႂကြးေတြ တက္လာရင္ ျပည္သူေတြ ေအာ္လာၾကလိမ့္မယ္။ ကူးစက္ၿပီး တကမၻာလံုး စီးပြားေရးကပ္ ဆိုက္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဂရိကို အားလံုး ဒုတိယအရစ္ ဝိုင္းကူၾကရတာ။
ဥေရာပ ေငြေၾကးျပႆနာ (အပိုင္း ၂)
ဒုတိယအရစ္
ပထမအရစ္က ယူ႐ို ဘီလ်ံ ၁၁၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ ကူၿပီးၿပီ။ ဒုတိယ အႀကိမ္လည္း ဒီပမာဏေလာက္ပဲ ထပ္ေပးရျပန္ၿပီ။ ဒီေငြ ေတြကို အီးယူနဲ႔ ကမၻာ့ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) တို႔က ေခ်းမွာဆိုေတာ့ ယူ႐ိုဇုန္မွာ မပါတဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံ
ေတြေရာ၊ IMF မွာ အဓိက ေငြထည့္ရတဲ့ အေမရိကန္ေတြပါ ဝိုင္းကူရၿပီေလ။ ဒါ့အျပင္ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ပါလာမွာ စိုးတာေၾကာင့္ အေရးေပၚ ယူ႐ိုဇုန္ ကယ္တင္ေရး ေငြစု (European Financial Stability Facility) ဥေရာပေငြေၾကး ခိုင္မာေရး အေဆာက္အဦး ဆိုၿပီး ယူ႐ို ၄၄၀ ဘီလ်ံ၊ ေဒၚလာ ၆၆၈ ဘီလ်ံနဲ႔ဖြဲ႔ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကေလရဲ႕။
အစိုးရ ေငြေခ်းေငြစာရြက္
အရင္းရွင္စနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ အစိုးရက ေငြေခ်းခ်င္ရင္ အစိုးရ ေငြေခ်းစာရြက္ Government Bonds ဆိုတာေတြ ပိုထုတ္ၿပီး ေခ်းပါတယ္။ စေတာ့ Stock က အတက္အက် ရွိတယ္။ ဘြန္း Bond က အတိုးစား႐ံု သက္ သက္ပဲ။ သံုးလ၊ ေျခာက္လ၊ တႏွစ္၊ ငါးႏွစ္ ၁၀ ႏွစ္ စသည္ျဖင့္ ေရရွည္၊ ေရတို ဘြန္း အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အတိုးအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကပါသည္။ တိုင္းျပည္ တျပည္ဆိုတာ အစိုးရနဲ႔ ထုတ္လုပ္သူ လူထု ရွိေနသေရြ႕ (အခြန္)ဆိုတာ ရွိစၿမဲ။ (အခြန္) ဆိုတာ အစိုးရအတြက္ (ဝင္ေငြ) ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ မတူ၊ အစိုးရ ဘြန္းေတြက ပ်က္သြားတာ မရွိႏုိင္၊ ပိုစိတ္ခ် ရတယ္လို႔ အယူရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၇ ေငြေၾကး အခက္အခဲအၿပီး ဘဏ္အမ်ားစုဟာ စြန္႔စားမႈ (Risk) နည္းတဲ့ အစိုးရဘြန္းေတြကိုကို ဝယ္စု ခဲ့ၾကတယ္။ အခု ဂရိ အစိုးရဟာ သူ႔ရဲ႕ ေခ်းေငြေတြကို ျပန္မဆပ္ႏိုင္
ေတာ့ဘဲ ကတိပ်က္ရမယ္ဆိုတဲ့ အႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ဂရိအစိုးရရဲ႕ ဘြန္းေတြဟာ တန္ဖိုးမဲ့ ျဖစ္သြားမယ္။ ဒီလို ဂရိ အစိုးရ ကတိမပ်က္ရေအာင္ default မျဖစ္ရေအာင္ အီးယူနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက ဝင္ကူၾကရတာ။
ဘဏ္ေတြလည္း အ႐ံႈးခံပါေစ
တဘက္ကျပန္ၾကည့္ရင္၊ အရင္းရွင္ ေလာကမွာ စြန္႔စားမႈ Risk ဆိုတာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတိုင္းမွာ ရွိၾကတာပဲ။ အ႐ံႈးနဲ႔ အျမတ္တြက္ၿပီး ေရာင္းၾက ဝယ္ၾက ရတာပဲ။ ဒီအစိုးရ ဘြန္းေတြ ဝယ္စဥ္က အႏၲရာယ္ကို သိလ်က္နဲ႔ ဝယ္ၾက တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ က်န္အစိုးရေတြကပဲ ဝင္အနစ္နာခံစရာ မလိုဘူး။ ဝယ္ထားတဲ့ ဘဏ္ေတြလည္း အ႐ႈံးခံၾက။ ဒါကို
ေခတ္သစ္ စီးပြားေရး စကားနဲ႔ေျပာရရင္ (Haircut) လို႔ေခၚပါတယ္။ ဂ်ာမဏီဦးေဆာင္ၿပီး ဒီလိုေတြး၊ ဒီလိုေဆြးေႏြးတဲ့ သူေတြရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥေရာပ ဗဟိုဘဏ္က ဘသားေခ်ာ ျဗဴ႐ိုကရက္ေတြက စာအုပ္ႀကီးအတိုင္း ဒါ Default ကတိပ်က္တာပဲဆိုၿပီး ျငင္းဆိုေနၾကေလရဲ႕။
ယူ႐ိုဘြန္း
ေနာက္တနည္းက တန္ဖိုးက်သြားတဲ့ ဂရိဘြန္းေတြကို အီးစီဘီ ကထုတ္တဲ့ ယူ႐ိုဘြန္းနဲ႔ လဲေပးမလားဆိုတာကိုလည္း စဥ္းစားေနၾကေလရဲ႕။ ျပႆနာရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲက ဘဏ္ေတြ႐ႈံးလို႔ ေငြျပန္လဲစရာ ေနာက္ခံေငြ မရွိေတာ့ရင္ ဘဏ္မွာ အပ္ထားတဲ့ လူေတြက (မယံု) ၾကေတာ့ဘဲ အလံုးအရင္းနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း ထုတ္ၾကရင္ ဘဏ္ေတြ
ေငြမလည္ဘဲ ရပ္သြားႏုိင္တာ။ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ေတြမွာျဖစ္တာ ဒီလိုဘဏ္ေတြကို မယံုၾကေတာ့တာပဲ။ အိုင္ယာလန္ (Ireland) မွာ လူေတြ တန္းစီၿပီး ေငြလည္း ထုတ္လာၾကေရာ အစိုးရက ဝင္ကူရေတာ့တာပဲ။
တနည္းအားျဖင့္ ဘဏ္ေတြကို အစိုးရက ဝင္ကိုင္ရေတာ့၊ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္သူပိုင္ သိမ္းရတာပဲ။ အိုင္ယာလန္ (Ireland) ျပႆနာက ဘဏ္ေတြ စြန္႔စားမႈလြန္ၿပီး ေငြေၾကးက႑ ပူေဖါင္းသဖြယ္ ေဖါင္းပြမႈ (Financial Bubble)
ျဖစ္ၿပီး၊ အိမ္ေစ်းေတြတက္၊ အိမ္ေစ်းေဖါင္းပြမႈ ျဖစ္တာပါပဲ။ စီးပြားေရးမွာ (ယံုၾကည္ရမႈ) Credibility ဟာ အလြန္ အေရးပါတဲ့ အႏွစ္သာရတခုပါ။ (ယံုၾကည္ရမႈ) ပ်က္သြားရင္ ဘယ္သူမွ အေရာင္း၊အဝယ္ လုပ္ၾကေတာ့မည္မဟုတ္။ ဒါေၾကာင့္ ယူ႐ိုဘြန္းနဲ႔ ဂရိအစိုးရ ဘြန္းေတြကို အစားထိုးဖို႔ စဥ္းစားၾကရတာပါ။
ဂရိရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာ
ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အားနည္းခ်က္တခုက လူထုရဲ႕မဲကို ေရွာင္လို႔မရ။ အက်ပ္္အတည္းမွာ အစိုးရ ဆိုတာက တိုင္းျပည္ေကာင္းက်ိဳးကိုေရွ႕႐ႈၿပီး လူမႀကိဳက္တာေတြကို ေရွာင္လို႔မရ။ ပထမ အႀကိမ္ေခ်းေငြက ေနာက္ဆံုး အလွည့္ က် ယူ႐ို ရွစ္ဘီလ်ံရဖို႔၊ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာရေတာ့မယ္။ ဂရိ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ပါပန္ဒီ႐ိုက ပါလီမန္မွာ မဲအႏုိင္ရ ဖို႔ မေသခ်ာေတာ့။ ဒါေၾကာင့္ လူထုဆႏၵ ခံယူပြဲ လုပ္မယ္လို႔ ႐ုတ္တရက္ၾကီး ထေၾကျငာလာတယ္။ ဂ်ာမန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ဂရိသာ လူထုဆႏၵခံယူပြဲလုပ္ခဲ့ရင္ (႐ႈံးမွာေသခ်ာတာေၾကာင့္) ဂရိကို ယူ႐ိုဇုန္ ကသာမက အီးယူက လည္း ထုတ္ျပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့ရတယ္။
ဒီေတာ့မွ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ပါပန္ထီ႐ို ႏႈတ္ထြက္ၿပီး ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္အသစ္ ပါပန္ဒီးမို႔ကို သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္က လူထု ခံရယူပြဲ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ရတာက အတိုက္ခံမဲကို မရေတာ့လို႔။ ဒါ ဒီမိုကေရစီ၊ အထူးသျဖင့္ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ပဲ။ တိုင္းျပည္က ေခ်ာက္နေဘး ေရာက္ေနၿပီး ႏုိင္ငံေရး ကစားေနၾကတုန္းပဲ။
ေနာက္ဆံုး ပါပန္ဒီးမို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ျဖစ္လာမွ အတိုက္ခံက ေထာက္ခံလို႔ အီးယူနဲ႔သေဘာတူမႈကို ပါလီမန္က မဲခြဲသေဘာတူခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာင္ကို မေက်ာ္ႏုိင္ရင္ အီးယူက ပိုက္ဆံေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။
အီတလီကို ကူးစက္ေတာ့မွာလား
ဂရိေရာဂါဟာ အီတလီဘက္ေရာက္လာျပန္တယ္။ အီတလီ အစိုးရကလည္း ျပားျပားဝပ္ၿပီး ၿငိမ္ေနေပမယ့္ ေရွာင္မရ
ျပန္ဘူး။ အီတလီက ေခ်းထားတဲ့ေငြက ယူ႐ို ၂,၆ဝဝ ဘီလ်ံ ရွိတယ္။ GDP ရဲ႕ ၁၂ဝ% ေက်ာ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အီတလီရဲ႕ အတိုးဟာလည္း ေစ်းကြက္မွာ ၇% ေက်ာ္သြားးေလရဲ႕။ အၾကမ္းအားျဖင့္ အတိုး ၇%ေက်ာ္ရင္ အတိုးက စားသြားတာမို႔ ေရရွည္မခံႏိုင္ဘူး။ unsustainable လို႔ သံုးၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ECB ကဝင္ၿပီး Greek, Italian, Spanish Bonds ေတြ ကို ဝင္ဝယ္ရတယ္။ အလံုးလိုက္ ဝင္ဝယ္တာမဟုတ္။ ေစ်းကြက္ၿငိမ္သြား႐ံုေလာက္ပဲ ဝင္ဝယ္တာ။
တနည္းအားျဖင့္ Liquidity ေငြလည္ပတ္မႈ တိုးေအာင္ဝင္ျဖည့္တာပါ။ ဒါကို Quantitative Easing လို႔လည္း ေခၚပါ တယ္။ ECB က ဝင္ကူတာေၾကာင့္ လတ္တေလာေတာ့ ေစ်းကြက္မွာ အီတလီဘြန္းေတြ အတိုးႏႈန္းက ၆% ေက်ာ္
ေက်ာ္ကို ျပန္က်သြားတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးေနခ်ိန္ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ညေန ၅ နာရီ (GMT) အခ်ိန္မွာရွိတဲ့ (၁၀)ႏွစ္ ဘြန္း 10 year government Bonds ေတြ အတိုးႏႈန္းေတြအရ
ဒီဇယားအရ ျပင္သစ္နဲ႔ ဂ်ာမဏီတုိ႔ရဲ႕ အတိုးႏႈန္း ကြာျခားခ်က္ (Spread) ဟာ ၁၉၉၉ ယူ႐ိုဇုန္ကို တည္ေထာင္ၿပီး ကတည္း က ယေန႔ အျမင့္မားဆံုး ျဖစ္တယ္။ သာမန္လူေတြအတြက္ ဒီကြာျခားခ်က္ဟာ ဘာမွ မျဖစ္ေလာက္စရာလို႔ ထင္စရာ ရွိေပမယ့္ ယူ႐ိုဘီလ်ံ၊ သန္းေပါင္း ေထာင္၊ ေသာင္း၊ သိန္း ဂဏန္း ေခ်းရတဲ့ အခါက်ေတာ့ ရင္ေကာ့မတတ္ ခံစားရပါတယ္။
တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေႂကြးဆပ္ႏႈန္းစံ Sovereign Credit
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေၾကးေငြပမာဏ၊ တိုင္းျပည္ထုတ္ကုန္၊ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႔ အင္အား ရွိမရွိ (Political Will) အစံုစံုကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ Sovereign Credit လို႔ေခၚတဲ့ တိုင္းျပည္အတြက္ အေႂကြးယူႏုိင္တဲ့ အဆင့္ကိုသတ္မွတ္ေပးတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေႂကြးဆပ္ႏႈန္းစံ Sovereign Credit ကို S&P (Standard & Poor), Moody, Fitch ဆိုတဲ့ ေအဂ်င္စီ ေတြက သတ္မွတ္ေပးၾကပါတယ္။
ဥပမာ ၂ဝ၁၁ ၾသဂုတ္လတုန္းက အေမရိကန္ အစိုးရဟာ ဥပေဒအရ ေငြထပ္ေခ်းႏိုင္ဖို႔ ကြန္ကရက္မွာ ခြင့္ေတာင္း ရပါ တယ္။ အစိုးရ အဆက္ဆက္ဟာ လက္လြတ္စပယ္ ေခ်းလာလိုက္ၾကတာ ေဒၚလာ ၁၄,၀၀၀ ဘီလ်ံထိ ရွိခဲ့ပါ တယ္။ ပါတီႏွစ္ခု ၫႇိမရျဖစ္ေနေတာ့ အစိုးရဟာ ဒီအေႂကြးထူတဲ့ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႏုိင္ငံေရးဆႏၵ မရွိဘူးဆိုၿပီး Standard & Poor agency က အေကာင္းဆံုး AAA+ ကေန AA+ ကိုေလ်ာ့ခ်လိုက္တယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မွာမွ သေဘာတူညီခ်က္ ရသြားၾကလို႔ က်န္တဲ့ေအဂ်င္စီ ႏွစ္ခုက AAA+ ကေနေလ်ာ့ မခ်လိုက္ၾကဘူး။ အကယ္၍သာ အားလံုးက ညီတူညာတူ ႏွိမ့္ခ်ခဲ့ၾကရင္ အစိုးရေရာ ျပည္သူေတြပါ ေငြေခ်းရင္ အတိုးပို ေပးရလိမ့္မယ္။ ဒီ (စံ) အေပၚ မူတည္ၿပီး အတိုးႏႈန္းကို ဆံုးျဖတ္ၾကတာကိုး။
ယံုၾကည္ရမႈ Credibility
စီးပြားေရးမွာ လူတဦးတေယာက္၊ သို႔မဟုတ္ ကုမၸဏီတစ္ခု၊ သို႔မဟုတ္ တိုင္းျပည္တျပည္ကို ေငြေခ်းမလား၊ အေရာင္း အဝယ္ လုပ္၊မလုပ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ ယံုသင့္၊ မယံုသင့္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ရမႈ (Credibility) အေပၚ မူတည္ ပါတယ္။ အေႂကြးမ်ားေနရင္ ဘယ္သူလာ ယံုၾကမွာလဲ။ ျပႆနာက တိုင္းျပည္ေတြဟာ မတတ္ႏုိင္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ၊ မဲရေအာင္ လူထုအႀကိဳက္ အစီအစဥ္ေတြ လုပ္လာလိုက္ၾကတာ အေႂကြးက လုိက္တက္လာတယ္။ ဒါထက္ ပိုဆိုးတာ က ဒီမိုကေရစီ မွာမဲရဖို႔ လူထုအႀကိဳက္ အစီအစဥ္ေတြ ေဖၚထုတ္လာၾကၿပီး ဘယ္လိုမွ (မရပ္)ႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္လာ ၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျဗဴ႐ိုကရက္ဆိုတာက ဘတ္ဂ်က္ တခါတိုးၿပီးရင္ ေလ်ာ့တယ္ဆိုတာ မရွိဘူး၊ ထပ္ေတာင္း။
ႏုိင္ငံေရးသမား ဆိုတာကလည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ (ေငြ) ေတြနဲ႔ (ကိုယ္) မေပးရတိုင္း (ျဖဳန္း) ၾကေပါ့။ အေမရိကန္ အစိုးရ မွာ Duplicate လို႔ေခၚတဲ့ (ထပ္တူ) အစီအစဥ္ေတြ (ေသာင္း) နဲ႔ခ်ီ ရွိတယ္။ ဒါေတြကို စီစစ္ၿပီး ဖ်က္သင့္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္း သိေပမယ့္ တကယ္ ဖ်က္ဖို႔က်ေတာ့ လက္တြန္႔ ေနၾကတယ္။ တိုင္းျပည္က အေႂကြးပင္လယ္ထဲ နစ္ေနၿပီ။ အမတ္မင္း ေတြက ျဖဳန္းလို႔ ေကာင္းၾကတုန္း။ အေမရိကန္ဟာ တကယ္ေတာ့ အေႂကြးနဲ႔ သူေဌးလုပ္ေနတာ။ အခြန္နဲ႔ တျခားဝင္ေငြေတြက တလကို (၁၇၂) ဘီလ်ံ ဝင္ေငြရွိတယ္။ သံုးေငြ က တလကို ဘီလ်ံ (၃ဝဝ) ေက်ာ္တယ္။ ဘယ္သူ မမြဲဘဲ ေနႏုိင္ မွာလဲ။ ၂၀၁၁ ႏုိဝင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔မွာပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေႂကြးဟာ (၁၅) ထီလ်ံ (ဘီလ်ံ ၁၅,ဝဝဝ) ေရာက္ခဲ့ရပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဝင္ေငြနဲ႔သံုးေငြ မမွ်ရင္ ယံုၾကည္မႈ Credibility က်ဆင္း ဆံုး႐ႈံးရတာ ဓမၼတာ ပါပဲ။
ႏုိင္ငံ၏ အေႂကြးျပႆနာ (Sovereign Debt)
ဥေရာပမွာျဖစ္ေစ၊ အေမရိကန္မွာ ျဖစ္ေစ ျပည္သူေတြကို ဒုကၡ မေရာက္ေစဖို႔ ကယ္တင္ဖို႔ လံုၿခံဳေရးကြန္ယက္ (Safety Network) ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္။ ျပည္သူေတြက အစိုးရကို အခြန္မွန္မွန္ ေပးရတာေၾကာင့္ အလုပ္မရွိရင္ အစိုးရဆီက အလုပ္လက္မဲ့ ေထာက္ပံ့ေငြ (Unemployment Check) ဆိုတာရတယ္။ ဥေရာပမွာေတာ့ လူရယ္လို႔
ျဖစ္လာရင္ ေဆးကုသခြင့္ ရွိရမယ္ဆိုတဲ့ Universal Health Programs လူတိုင္းကို ေဆးကုေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရွိတယ္။ အေမရိကားမွာေတာ့ ဆင္းရဲသူေတြအတြက္ (Medaid) ဆိုတာနဲ႔ အသက္ႀကီးသူေတြအတြက္ (Medicare) ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရွိတယ္။ (က်န္တဲ့သူေတြအတြက္ ကေတာ့ အလုပ္ရွိရင္ အလုပ္ရွင္ကေပး သို႔မဟုတ္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြဆီက ေဆးအာမခံ ဝယ္ရတယ္။) ဒီအစိုးရက ဦးစီးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို လိမ္ညာေတာင္းတဲ့ သူေတြမ်ား သလို အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အလြန္ညံ့ဖ်င္းတာေၾကာင့္ ေလလြင့္မႈေတြ သိပ္မ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက ၄၀%ကို ျဖဳန္း ၾကတယ္လို႔ စြပ္စြဲထားတယ္။
အစိုးရဆိုတာက ကိုယ့္အိတ္ထဲကေပးရတဲ့ ကိုယ္ပိုက္ဆံ မဟုတ္တာေၾကာင့္ အၿမဲ ျဖဳန္းတီးမႈ ဆိုတာရွိတယ္။ ပါးစပ္က သာ ေျပာၾကတာ ဘယ္ေတာ့မွ ၾကပ္ၾကပ္မတ္တ္မတ္ မလုပ္ၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူသားတုိ႔ ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရး (Entitlement) လို႔သတ္မွတ္တဲ့ ဒီလို အစီအစဥ္ေတြကို ႏိုင္ငံေရးသမား အမ်ားစုက မကိုင္ရဲၾကဘူး။ အမွန္ကေတာ့
မဆလ စိတ္ဓါတ္ အငယ္စားေတြပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရတိုင္းဟာ အၿမဲေငြလိုေနၾကတယ္။ အေႂကြးနဲ႔ ပိသထက္ပိ
ေနၾကရတာပဲ။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ Wall St ကစလိုက္တဲ့ ေငြေၾကးျပႆနာ (2007 Financial Crisis) ျဖစ္ေတာ့၊ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္း (Globalization) ေၾကာင့္ အားလံုးၿငိတြယ္ ဆက္စပ္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ အစိုးရက ဦးေဆာင္ၿပီး ဝင္ကူမွဆိုၿပီး ဒုကၡေတြ႔ေနတဲ့ ဘဏ္ေတြကို ေငြအလံုးအရင္းနဲ႔ ဝိုင္းကူလိုက္ၾကတာ ႏုိင္ငံအမ်ားစုက အေႂကြးေတြ ပိေနေလရဲ႕။
တခါ ကိန္းရွင္သီအိုရီ Keysian အရ စီးပြားေရး က်ဆင္းခ်ိန္မွာ အစိုးရက ဝင္ကူရမယ္ဆိုေတာ့ အစိုးရတိုင္းလိုလို Stimulus လို႔ ေခၚတဲ့ အစိုးရေငြ ေစ်းကြက္ထဲ ထည့္ၿပီး မီးပူတိုက္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးျခင္း ျပဳလုပ္ၾကျပန္တယ္။
Merry christmas friend
ReplyDeletefrom Turkey