12.12.2011 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား
by Myanmar Journal on Monday, December 12, 2011 at 8:18am
ၿဗိတိသၽွဝန္ႀကီးအဖြဲ႕တြင္း သေဘာထားတင္းမာ
အကြဲအၿပဲျဖစ္ရင္ေတာ့ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး ပ်က္ဆီးတဲ့ကိန္း ဆိုက္သြားမယ္
ေသာၾကာေန႔ ဥေရာပသမဂၢ ထပ္သီး အစည္းအေဝး ရလဒ္အေပၚ အလြန္တရာ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း ၿဗိတိသၽွ ဒုတိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Nick Clegg က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
အဲဒီအစည္းအေဝးမွာ ၿဗိတိသၽွဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္းက ယူ႐ိုေႂကြးၿမီ အက်ပ္ အတည္း ေျဖရွင္းေရး အားလုံးရဲ႕ သေဘာတူညီ ခ်က္ထဲမွာ မပါဝင္ဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ Clegg က ယူေကဟာ အခုဆိုရင္ စည္းျခားခံရၿပီး၊ အထီးက်န္ ျဖစ္ေတာ့မယ့္ အႏၲရာယ္ရွိေနၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ သတိေပး ေျပာၾကားပါတယ္။
မစၥတာကင္မ႐ြန္းကေတာ့ အီးယူသေဘာတူညီခ်က္ အေျပာင္းအလဲဟာ ၿဗိတိန္အတြက္ အက်ိဳးရွိမွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူ႕အေနနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ျငင္းဆန္ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အၾကား အခုလို သေဘာကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနေပမယ့္လည္း မစၥတာ Clegg ကေတာ့ သူ႕ရဲ႕ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္ပါတီဟာ မစၥတာ ကင္မ႐ြန္းရဲ႕ ကြန္ဆားေဗးတစ္ နဲ႔ အတူ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရမွာ ဆက္ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
စီးပြားေရး မေသခ်ာမႈေတြ ရွိေနတဲ့အခုလို အခ်ိန္ တိုင္းျပည္မွာ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရတြင္း အကြဲအၿပဲ ျဖစ္ရင္ တိုင္းျပည္ စီးပြားေရး ပ်က္ဆီးမယ့္ ကိန္းဆိုက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ သူက ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ရွိတ္ဟာဆီနာရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔ေရး သေဘာတူခဲ့
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံမွာ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္ စခန္းႏွစ္ခုက ဒုကၡသည္ ၂၉၀၀၀ ေက်ာ္ကို ျပန္ပို႔ဖို႔ သေဘာတူညီမူ ရခဲ့ေပမယ့္လည္း၊ ဒုကၡသည္ေတြ ကေတာ့ သူတို႔လိုလားေနတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို မရဘူးဆိုရင္ မျပန္ ႏိုင္ဘူးဆိုၿပီး ေျပာဆိုတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာဆီနာရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ နာရာပါရာနဲ႔ ကိုတို႔ပေလာင္ ဆိုတဲ့ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ ဒုကၡသည္စခန္းက ဒုကၡသည္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္ပို႔ေရး သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း စခန္းထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ သူတို႔ေတာင္းဆိုထားတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ မရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မျပန္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ တဦးျဖစ္သူ ဦးေမာင္သိန္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြက အခ်က္ ၂၀ ေလာက္ ေတာင္းဆိုထားတာျဖစ္ၿပီး၊ အခုခ်ိန္ အထိေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက တစုံတရာ အေၾကာင္းၾကားတာမ်ိဳး မရွိေသးသလို၊ ဖိအားေပး တာေတြ မရွိေသးဘူးလို႔ ဒုကၡသည္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ရွိတ္ဟာဆီနာက ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီး တာေတြ၊ လူမႈေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြနဲ႔ အတူ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆုံး ျပန္ပို႔လိုေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြကို ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
႐ုရွားမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗလာဒီမာ ပူတင္ရဲ႕ ပါတီက တရားဝင္ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြကို ျပန္လည္ က်င္းေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတလႊားမွာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့လူေတြ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ ၾကၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲမသမာမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ သူတို႔က ဆိုပါတယ္။
ေမာ္စကိုၿမိဳ႕က ဆႏၵျပပြဲက အႀကီးဆုံး ျဖစ္ၿပီး လူ ငါးေသာင္းေလာက္ ပါဝင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလာဒ္ကို မေက်နပ္လို႔ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပၾကတဲ့ အေျခအေနဟာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ပိုင္း အခုတႀကိမ္ဟာ အမ်ားဆုံး လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပၾကတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ေမာ္စကိုၿမိဳ႕က ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဆႏၵျပသူေတြက အာဏာပိုင္ေတြဟာ မမွန္ကန္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္၊ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြျဖစ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲကာ သူတို႔ရဲ႕ မဲေတြကိုလည္း ခိုးယူခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ပါလီမန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ ယူႏိုက္တက္႐ုရွ ပါတီက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗလာဒီမီယာ ပူတင္ ႏႈတ္ထြက္ေပးဖို႔နဲ႔ ပါလီမန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပန္က်င္းပဖို႔ ေတာင္းဆို ေနၾက ပါတယ္။
အခုခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ဟာ တညီတၫြတ္တည္း မစၥတာ ပူတင္ကို မေက်မနပ္ ဆႏၵျပေနၾကပါတယ္။
႐ုရွားက တျခား ၿမိဳ႕ေပါင္း ၅၀ ေလာက္မွာလည္း အစိုးရ ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေမာ္စကိုၿမိဳ႕က ေလာက္ေတာ့ မႀကီးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
႐ုရွားမွာ ေဆာင္းတြင္းေရာက္လို႔ ႏွင္းျဖဴေတြ က်ေနတာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဆႏၵျပပြဲကို အျဖဴေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးအျဖစ္ တင္စား ေခၚေဝၚၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အတိုက္အခံ အင္အားစု အတြင္းမွာလည္း ညီၫြတ္မႈ အားနည္းၿပီး ဘယ္သူ ေခါင္းေဆာင္တယ္ ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးဘူးလို႔ ေမာ္စကိုက ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ က ေျပာပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာလည္း မတ္လမွာ သမၼတေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ရွိတဲ့ မစၥတာ ပူတင္ဘက္ကကေတာ့ သူ႕ကို ေထာက္ခံသူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုေနပါတယ္။
အတိုက္အခံ ပါတီက လႊတ္ေတာ္အမတ္ အီလီရာ ပိုႏိုမာေရာဗ္ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာျပရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေတြ အတြင္း ႐ုရွားျပည္သူေတြ အတြက္ ေ႐ြးစရာလမ္း သိတ္မရွိေပမယ့္ သူတို႔ေ႐ြးခ်ယ္မႈကို ဖယ္ရွားခံရတာကို လူထုက လုံးဝ မႀကိဳက္ပါဘူး ၊ ေနာက္တခုက လူထု ဆႏၵမပါဘဲ မစၥတာ ပူတင္နဲ႔ မစၥတာ မက္ဗီေရးဒက္ကို ရာထူးခ်င္း လဲလွယ္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာ ကစလို႔ လူေတြ စၿပီး မေက်နပ္ခဲ့တာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
႐ုရွား ႏိုင္ငံေရးမွာ ၁၂ႏွစ္ၾကာ လႊမ္းမိုးထားတဲ့ မစၥတာ ပူတင္က လာမယ့္ မတ္လမွာ က်င္းပမယ့္ သမၼတ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ျပန္ ဝင္ၿပိဳင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပါကစၥတန္မွာ သူတို႔အဖြဲ႕ဟာ အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ ပါကစၥတန္ တာလီဘန္ အဖြဲ႕ လက္ေထာက္ အႀကီးအကဲ Maulvi Faqir Mohammad က ေျပာပါတယ္။
ကနဦးပိုင္း မွာေတာ့ Bajaur လူမ်ိဳးစု ေဒသကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကေပမယ့္ တကယ္လို႔ ေအာင္ျမင္ရင္ တျခား ေဒသေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ ေျပာဆို သြားၾကမယ္လို႔ Maulvi Faqir Mohammad က ဆိုပါတယ္။
ပါကစၥတန္ အာဏာပိုင္ေတြက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ လိုၿပီး ခ်စ္ၾကည္ေရး အေနနဲ႔ တာလီဘန္ အက်ဥ္းသား ၄၅ေယာက္ကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အစိုးရကေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တစုံတရာ ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားတာ မရွိေသး ေပမယ့္ တာလီဘန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြဟာ အစိုးရ ေပၚလစီရဲ႕ တစိတ္တေဒသ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အိုင္ဗရီကိုးစ္ သမၼတေဟာင္း ေလာ့ရင့္ ဘတ္ဘိုကို ေထာက္ခံတဲ့ ရာေထာင္ခ်ီ သူေတြဟာ သည္ဟိတ္ခ္ၿမိဳ႕က အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္ တရား႐ုံး ICC ေရွ႕မွာ ဆႏၵျပခဲ့ ၾကပါတယ္။
'No Gbagbo, No Peace' ဘတ္ဘို မပါဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏိုင္ဆိုတဲ့ စာတမ္းေတြ ပါတဲ့ တီရွပ္ေတြကို ဝတ္ဆင္ထားတဲ့ ဆႏၵျပသူ ေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လတုန္းကို သမၼတေဟာင္းကို ICC ကို လႊဲေပးခဲ့တဲ့ အေပၚ ျပစ္တင္ ေျပာဆိုခဲ့ ပါတယ္။
မစၥတာ ဘတ္ဘိုဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ သမၼတ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အၿပီး ရာထူးက ဆင္းေပးဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့တဲ့ အတြက္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ႕ကို လူသားမ်ိဳးႏြယ္ တရပ္လုံး အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံ ဒါဘန္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ ညီလာခံမွာ တက္ေရာက္ေနတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေနနဲ႔ သေဘာတူညီမႈ မရဘဲ ရက္ရွည္ၾကာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးေနမယ့္ အစား လိုက္ေလ်ာမႈေတြ ပါဝင္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္ခံၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခံ ေနရပါတယ္။
အခု ကမ္းလွမ္းထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ျပည့္စုံမႈ မရွိေပမယ့္ မၽွတၿပီး ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈကို ဘယ္လို တိုက္ဖ်က္မလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚ ယုံၾကည္ႏိုင္ရေလာက္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္လို႔ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက Maite Nkoana-Mashabane ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔ အထိသာ က်င္းပဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ဒါဘန္ ညီလာခံ အေပၚ အေစာပိုင္းတုန္းက အေကာင္းျမင္တာေတြ ရွိခဲ့ၾကေပမယ့္ အခုေတာ့ ပိုၿပီး စိတ္မရွည္လာေတာ့တဲ့ အေနအထားေတြ ျဖစ္လာၿပီး တခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ ေတြဆိုရင္ ျပန္သြားၾကၿပီလို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရ တပ္ေတြဘက္က အင္အား အလုံးအရင္းနဲ႔ တိုးခ်ဲ႕ အားျဖည့္ လာတာေၾကာင့္ တိုက္ပြဲေတြ အႀကီး အက်ယ္ ျပင္းထန္ လာႏိုင္တယ္လို႔ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ KIO က ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ႀကီးနားကို တပ္ေတြ ပုံမွန္ ေရာက္ လာ တာအျပင္ ၾကာသပေတးေန႔က နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ကိုလည္း တပ္ရင္း ၈ ရင္း ေလာက္ဟာ ကားအစီး ၆၀ ေလာက္နဲ႔ ေရာက္လာ တယ္လို႔ KIO ေျပာခြင့္ရ ဦးလနန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA တို႔ၾကား တိုက္ပြဲေတြ လနဲ႔ခ်ီ ျဖစ္ေန တာအျပင္ ေနာက္ထပ္ ပိုမို ျပင္းထန္လာစရာ ရွိတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
နမ့္ခမ္းဘက္မွာရွိတဲ့ KIA ရဲ႕ တပ္မဟာ ၃ နယ္ေျမထဲမွာ ပိုမို ျပင္းထန္ ႏိုင္တယ္လို႔ ဦးလနန္းက ေျပာပါတယ္။
ေဒသတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ျပည္သူ႕စစ္ အဖြဲ႕ေတြကိုပါ အစိုးရတပ္ဘက္က စစ္ကူေခၚတာေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနေပမယ့္ KIO ဘက္ကေတာ့ ဒါကို အတည္ မျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ေတြကေတာ့ ဆက္လက္ရွိေနၿပီး လတ္တေလာမွာ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။
႐ုပ္ရွင္ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႕ ဆက္ထားဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းေျပာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ုပ္ရွင္ ဗီဒီယို ဆင္ဆာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မူ ၁၀ခ်က္ အနက္ ၆ခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး ၄ခ်က္ကိုပဲ ဆက္ထားရွိမယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ထုတ္ေဖၚ ေျပာၾကားလိုက္ ပါတယ္။
႐ုပ္ရွင္ အႏုပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ စေနေန႔က ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ႐ုပ္ရွင္ ဗီဒီယို ဆင္ဆာမူေတြကို တဆင့္ခ်င္း ေလၽွာ႔ေပး သြားမယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ေျဖေလၽွာ႔ၿပီးမွ ျပန္တင္းရပါက မသင့္ေလ်ာ္တဲ့ အတြက္ အခုလို တဆင့္ခ်င္း ေျဖေလၽွာ႔သြားဖို႔ စီစဥ္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မပယ္ဖ်က္ပဲ က်န္တဲ့ ဆင္ဆာ မူ ၄ခ်က္က ႏိုင္ငံေရး၊ ဘာသာေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံး ညီၫြတ္ေရး၊ အမ်ိဳးသား ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။
႐ုပ္ရွင္ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႕ လုံးဝ မရွိသင့္ေတာ့ပဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခြင့္ ျပဳၿပီး ႐ုပ္ရွင္ေလာကသားေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြက ၾကည့္႐ႈ အကဲျဖတ္ ထိန္းေက်ာင္းသြားမယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ေျပာဆိုေနၾကေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို အေလ့အက်င့္ ျပည့္ဝတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္မ်ားစြာ ေလ့က်င့္ တည္ေဆာက္ရဦးမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသား အေတာ္မ်ားမ်ားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႕ ဆက္ရွိသင့္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကၿပီး တင္းက်ပ္ ကန္႔သတ္မႈေတြ မ်ားေနတဲ့ အတြက္ ေလၽွာ႔ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆေနၾကေၾကာင္း အဲဒီေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့သူ တဦးျဖစ္တဲ့ ႐ုပ္ရွင္ ဒါ႐ိုက္တာ မလိခ စိုးထိုက္ေအာင္ က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
႐ုပ္ရွင္ အႏုပညာသည္ေတြအေနနဲ႔ အႏုပညာ ဖန္တီးရာမွာ တကယ့္ ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကို ျမင္သာေအာင္ ႐ိုက္ျပခြင့္ ရသင့္ေၾကာင္း၊ ဒါမွ တကယ္ ျဖစ္ေနတာကို လူထုေရာ အစိုးရပါ သိျမင္ႏိုင္ၿပီး Clean Government သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ရာမွာ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆေၾကာင္း ဒါ႐ိုက္တာ မလိခ စိုးထိုက္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
တခါ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ ႐ုပ္ရွင္ကားေတြ ႐ိုက္ကူးတဲ့အခါ အခြန္အတုတ္ အမ်ားႀကီး ေပးေဆာင္ေနရတာကို ေလၽွာ႔ေပါ့ေပးသင့္ေၾကာင္းကို အဲဒီ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သူတင္ျပခဲ့တယ္ လို႔လည္း ဒါ႐ိုက္တာ မလိခ စိုးထိုက္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ပနားမား အာဏာရွင္ ေနရပ္ရင္းျပန္ပုိ႔
By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
ပနားမား စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း Manuel Noriega ကိုသယ္ေဆာင္လာသည့္ ေလယာဥ္ကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕အနီး Orly ေလဆိပ္တြင္ ေတြ႔ရပံု။ (ဒီဇင္ဘာလ ၁၁၊ ၂၀၁၁)
၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြအတြင္းက ပနားမားႏိုင္ငံက မူးယစ္ေဆးရာဇာျဖစ္သူ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း မန္ႏူရယ္ ႏိုရီဂါ (Manuel Noriega) ဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ ေထာင္ဒဏ္က်ေနရာက ဒီေန႔တနဂၤေႏြေန႔မွာ သူ႔ဇာတိ တုိင္းျပည္ကို ျပန္ပါလိမ့္မယ္။
ႏိုရီဂါ ဟာ မူးယစ္ေဆး ေမွာင္ခိုကုန္ကူးတာနဲ႔၊ ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈ စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျပင္သစ္ေထာင္ေတြအတြင္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံခဲ့ရပါတယ္။ အခု ျပင္သစ္အက်ဥ္းေထာင္ကေန ထြက္ခြာေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုရီဂါဟာ သူ႔ရဲ႕စစ္အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈသက္တမ္းေအာက္မွာ သူ႔အေပၚ ေဝဖန္သူေတြကို သတ္ျဖတ္မႈအပါအဝင္၊ သူက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ ပနားမားႏိုင္ငံကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ စီ သီးျခားေထာင္ဒဏ္ စီရင္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ထားခဲ့တာပါ။
အသက္ ၇၇ ႏွစ္အရြယ္ရွိေနၿပီျဖစ္တဲ့ ပနားမားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းကို အသက္အရြယ္အရ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေနခြင့္ေပးခဲ့တာပါ။ ဒီလိုေနခြင့္ရမရ ဆိုတာကိုေတာ့ ပနားမားအစိုးရကပဲ ဆံုးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္သူေတြကေတာ့ သူ႔ကို အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာပဲ ဆက္ထားဖို႔ ပနားမားအစိုးရကို စုေဝး ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြ တည္ၿငိမ္မွ မဲေခါင္တေလွ်ာက္ ေဘးကင္းမည္
By မသိဂႌထိုက္
မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း ကုန္သြယ္ကူးသန္းေရး လံုၿခံဳ ေဘးကင္းဖို႔အတြက္ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္ လာအိုနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔ ပူးေပါင္း တာ၀န္ယူလိုက္တယ္ ဆိုေပမဲ့ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း အမွန္တကယ္ လံုၿခံဳေရး ရွိဖို႔အတြက္က သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံခ်င္းစီရဲ႕ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈအေပၚမွာ အဓိက တည္ေနတာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး သံုးသပ္သူေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ေလးႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း တာ၀န္ယူလိုက္တဲ့အတြက္ အရင္ကထက္ စာရင္ေတာ့ ပိုၿပီး ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈ ရွိလာႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ေဒသခံေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေန ၾကပါတယ္။ မေန႔ စေနေန႔က စတင္လုိက္တဲ႔ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း လံုၿခံဳေရး ေလးႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းမႈအစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံေတြ၊ ေဒသဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ အျမင္ေတြကို မသိဂႌထိုက္က စုစည္းထားပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ စေနေန႔က စတင္လိုက္တဲ့ ဒီ ပူးတြဲ လံုၿခံဳေရးေၾကာင့္ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ လံုၿခံဳမႈရွိလာမယ္ဆိုေပမဲ့ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈအေပၚမွာ အဓိက မူတည္ေနတယ္ဆိုၿပီး ရွမ္းသံေတာ္ဆင့္ သတင္းဌာနရဲ႕ အယ္ဒီတာ ဦခြန္ဆိုင္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဒီ ေလးႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းမႈဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကို အေလးထားၿပီးေတာ့လုပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ ဒီ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကို လုပ္တဲ့အခါက်လို႔ရွိရင္ အေရးႀကီးဆံုးက ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈအေပၚမွာ မူတည္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ တ႐ုတ္ ေရာ၊ လာအိုေရာ၊ ထိုင္းပါ ဒီျပႆနာ သိပ္မရွိေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္ဘက္မွာေတာ့ ဒီျပႆနာဟာ အခုထိ ရွိေနေသးတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ လဆန္းက ေရႊႀတိဂံေဒသမွာ တ႐ုတ္ ကုန္တင္သေဘၤာ ၂ စီးက တ႐ုတ္သေဘၤာသား ၁၃ ဦး အသတ္ခံရအၿပီး သီတင္းႏွစ္ပတ္အၾကာမွာ အခုလို ေလးႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္ေစာင့္ၾကပ္မႈ အစီအစဥ္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကတာလို႔လည္း တ႐ုတ္အစိုးရ သတင္းဌာနက ဆိုပါတယ္။ ဦးခြန္ဆိုင္းကေတာ့ မဲေခါင္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က လက္နက္ကိုင္ ဆက္ေၾကးေကာက္ခံမႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အခုလို ေျပာပါတယ္။
“၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကတည္းကေန အဲဒီဘက္ပိုင္းမွာ လႈပ္ရွားေနတာကေတာ့ စိုင္းေနာ္ခမ္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔ကေတာ့ လူမုိက္ဂိုဏ္းလို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့။ မိုက္ေၾကးခြဲတာေပါ့။ ျဖတ္သြားျဖတ္လာလုပ္ေနတဲ့ ယာဥ္တို႔၊ ကုန္တို႔ အားလံုးကို သူတုိ႔ကို အခြန္ေပးရမယ္။ အခြန္မေပးလို႔ရွိရင္ သူတုိ႔က ဒုကၡေပးမယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလိုမ်ိဳး လုပ္လာခဲ့တယ္ဗ်။”
ေလးႏိုင္ငံပူးေပါင္းၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ မဲေခါင္ ျမစ္ေၾကာင္း ကင္းလွည့္မႈကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ဂြမ္းလီ ဆိပ္ကမ္းကေန စတင္လိုက္ပါတယ္။ ယူနန္ျပည္နယ္ ဂြမ္းလီ ဆိပ္ကမ္းကေန ထိုင္း၊ ျမန္မာ၊ လာအို နယ္စပ္ ေရႊႀတိဂံေဒသကို ခုတ္ေမာင္းလာတဲ႔ တ႐ုတ္ ကုန္တင္သေဘၤာ ၁၀ စီးကို လံုၿခံဳေရး ကင္းလွည့္ ေရယာဥ္ ၅ စီး လိုက္ပါလာခဲ႔ပါၿပီ။
အခုလို မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း ကုန္သြယ္ေရး လံုၿခံဳေရးအတြက္ ေလးႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းၿပီး လံုၿခံဳေရးေပးမယ့္ အစီအစဥ္ကို ေရႊႀတိဂံေဒသခံေတြက ႀကိဳဆိုၾကပါတယ္။
“ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သေဘၤာသားဆိုတာကေတာ့ဗ်ာ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ေနာက္ကမိသားစုကို စြန္႔ခြာၿပီးေတာ့ သြားၾကရတာ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတုိ႔အတြက္ ဘ၀အာမခံခ်က္ ဆိုတာ ေရထဲမွာပဲရွိတယ္။ သူတို႔သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေနာက္ကမိသားစုက ေမွ်ာ္ေနၾကတာ။ ေတာ္ၾကာ ဘာျဖစ္လုိ႔၊ ဟိုက ဓားျပတိုက္ ရန္ျဖစ္လို႔၊ ျပန္ေပးဆြဲလုိ႔၊ ေတာ္ၾကာ သေဘၤာျမႇဳပ္လို႔ ကိုယ့္အိမ္ကလူ ပါလားမသိ မပါလားမသိ။ ဒါကေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးရယ္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရယ္လို႔ မခြဲျခားဘဲ တကမၻာလံုး အတိုင္းအတာကေန ဒုကၡေရာက္တဲ့သူ၊ အခက္အခဲရွိတဲ့သူ၊ မရွိဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးတဲ့သူ အားလံုး ၀ိုင္း၀န္းကူညီ ေစာင့္ေရွာက္တာကေတာ့ ဒါ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ပဲ။”
မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္း တေလွ်ာက္ ကုန္သြယ္သေဘၤာ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ကူးသန္းသြားလာေနတာ ျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုက တ႐ုတ္ ကုန္တင္သေဘၤာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရေၾကာင္း သြားလာ ကုန္သြယ္မႈ တြင္က်ယ္လာသလိုပဲ လက္နက္ကိုင္ လူဆိုးဂိုဏ္းေတြရဲ႕ ဆက္ေၾကးေကာက္ခံမႈ၊ လုယက္မႈေတြလည္း ျမင့္မားလာပါတယ္။ အခု ျမန္မာ၊ ထိုင္း လာအိုနဲ႔ တ႐ုတ္ ေလးႏုိင္ငံပူးေပါင္းၿပီး မဲေခါင္ ျမစ္ေၾကာင္း လံုၿခံဳေရး ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ အေပၚမွာေတာ့ ေဒသတြင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ပိုၿပီး ရွိလာမယ္ ကုန္တင္သေဘၤာေတြနဲ႔ သေဘၤာသားေတြ အရင္ကထက္ ပိုၿပီး အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ လံုၿခံဳ ေဘးကင္းလာမယ္လို႔လည္း ေဒသခံေတြက ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။
ဆီးရီးယားမွာ အေထြေထြသပိတ္ စတင္
By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အာခံမႈနဲ႔ အစုိးရကိုျဖဳတ္ခ်ဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး အေထြေထြသပိတ္ႀကီးကို တနဂၤေႏြေန႔က စတင္ပါတယ္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းမွာ စစ္တပ္ဘက္က လက္နက္ခ်လာသူေတြနဲ႔ အစိုးရကို သစၥာခံၿပီး တင့္ကားေတြပါဝင္တဲ့ တပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား တနဂၤေႏြေန႔က တိုက္ပြဲေတြ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားေနၿပီး ႏိုင္ငံတလႊား တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂၀ ေလာက္ထိ ေသဆံုးသြားရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက Busra al-Harir ၿမဳိ႕ထဲကို ဆီးရီးယားအစိုးရရဲ႕ အမွတ္ (၁၂) သံခ်ပ္ကာတပ္ရင္းက ညဘက္မွာ ဝင္ေမႊသြားတယ္လို႔ ၿမဳိ႕သူၿမဳိ႕သားေတြနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ တိုက္ပြဲေတြအတြင္း စစ္ကားႏွစ္စီး မီး႐ိႈ႕ခံရတယ္လို႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဆီးရီးယားႏြယ္ဖြား ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။ အဲဒီလို တိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိးေတြက ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း တျခားေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္လို႔ သူတို႔က ဆိုပါတယ္။
စစ္တပ္ဘက္က လက္နက္ခ်လာသူေတြက အဲဒီ ေဒသတဝိုက္မွာ ပုန္းေအာင္းေနၿပီး အစိုးရရဲ႕ ေထာက္ပို႔လိုင္းေတြကို တိုက္ခိုက္ေနတာမို႔လို႔ အစိုးရရဲ႕ ထိုးစစ္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒသခံေတြကို ကိုးကားၿပီး ႐ိုက္တာသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ႏို္င္ငံေျမာက္ပိုင္းက Kfar Takharim မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ဘက္ေျပာင္းသူေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ေတာ့ အရပ္သား ႏွစ္ဦးေသဆံုးခဲ့ရၿပီး စစ္တပ္က သယ္ပို႔ကားႏွစ္စင္း မီး႐ႈိ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။
ေဒသတလႊားႏိုင္ငံေတြကေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔မွာစတင္တဲ့ အတိုက္အခံတို႔ရဲ႕ သပိတ္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေန ၾကပါတယ္။ လံုၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက ေစ်းဆိုင္ေတြကို အဓမၼဖြင့္ခိုင္းၿပီး ၿမဳိ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ဖမ္းဆီးတာေတြ လုပ္ပါတယ္။
ဒမက္စကက္စ္ၿမဳိ႕ေတာ္မွာေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားစု သာမန္အတိုင္း လည္ပတ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္းက ဒါရာ ၿမဳိ႕မွာေတာ့ သမၼတ ဘက္ရွာအယ္လ္အာဆဒ္ (Bashar al-Assad) ကို သစၥာခံတဲ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြက သပိတ္ပြဲကို ဖ်က္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ေဒသ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ပိုမ်ားလာ
By မသင္းသီရိ
လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြကေန ထြက္ေျပးေနရတဲ့ ဒုကၡသဘ္ေတြကို ကုလသမဂၢက ၀င္ေရာက္ကူညီဖို႔ ႀကိဳးစားေနခ်ိန္မွာပဲ ကခ်င္ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ဟာ တေန႔တျခား ပိုတိုးလာေနၿပီး လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ပိုမ်ားလာေနပါတယ္။ တုိက္ပြဲေတြ ရပ္ဆုိင္းဖို႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ မေအာင္ျမင္ေသးတာနဲ႔အမွ် ဒုကၡသည္ျပႆနာဟာလည္း ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးထြားလာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကိုေတာ့ မသင္းသီရိက တင္ျပထားပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲက ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္တြင္းမွာ ဒီရက္ပိုင္း ပိုၿပီးျပင္းထန္လာတဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ဒုကၡသည္ေတြဟာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ဘက္ေတြမွာ ပိုၿပီးတိုးလာေနတယ္လို႔ ကခ်င္ဒုကၡသည္ ကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ခုခ်ိန္ထိ ေျပလည္မႈ မရေသးတာေၾကာင့္ေရာ၊ တိုက္ပြဲေတြဟာ ၇ လနီးပါး ၾကာေနၿပီမို႔ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ တစထက္တစ ပိုမ်ားလာေနတယ္လို႔ ကခ်င္လူမႈေရးအဖြဲ႔က မမိုင္းဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
“မိုင္ဂ်ာယန္ဘက္မွာကေတာ့ ထြက္ေျပးလာတာကေတာ့ လြင္က်ယ္နဲ႔ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ဘက္က ရြာသားေတြ၊ ၿပီးရင္ လိုင္ဇာနဲ႔ မိုင္ဂ်ာယန္ၾကားမွာရွိတဲ့ ေဂါင္လီခ်ိဳင့္၀ွမ္းလို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီေဒသဘက္က အခုတိုက္ပြဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီဘက္က ဒုကၡသည္ေတြေပါ့၊ ရြာသြားေတြ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေရႊလီၿမိဳ႕နဲ႔ နည္းနည္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္လိုျဖစ္တဲ့ေနရာ ႏြန္ေတာင္း လို႔ေခၚတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ျခမ္းကေပါ့ေနာ္။ အဲဒီဘက္ကိုလည္း ေန႔တုိင္းလိုပဲ ထြက္ေျပးလာတာေတြ ရွိတာက ဗန္းေမာ္-နမ့္ခမ္း ကားလမ္းၾကား ဘယ္ညာမွာရွိတဲ့ ရြာေတြထဲက ရြာသားေတြ။”
ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ KIO တို႔ၾကားမွာျဖစ္ေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ေနရပ္ေဒသကို ထြက္ေျပးတိန္းေရွာင္ ေနရတဲ့ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဗီေဂ်းနမ္ဘီးယားက လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္အနည္းငယ္ကပဲ ေျပာပါတယ္။ အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက လူမႈေရးအဖြဲ႔ေတြကလည္း ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတာ ရွိေပမဲ့ အစိုးရဘက္က ကူညီသူေတြအတြက္ နယ္ေျမသတ္မွတ္ခ်က္ ရွိတာေၾကာင့္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အကူအညီမ်ိဳးမွ သူတို႔ဘက္မွာ မရေသးဘူးလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
“အခုထက္ထိေတာ့ မရွိေသးဘူး။ ေပးမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ ၾကားထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုထက္ထိေတာ့ မေရာက္ေသးဘူး။ အစိုးရဘက္က ခြင့္ျပဳမျပဳေပါ့ေနာ္ အဲဒီဟာပဲ အဓိကျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ က်မတို႔ဆီမွာလည္း အခု ေလာေလာဆယ္ တကယ္ပဲ အစားအေသာက္ အခက္အခဲ၊ ေနရာထိုင္ခင္း အခက္အခဲ ျပႆနာေတြ၊ ေဆာင္းတြင္းလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ ေစာင္ကအစ အဲဒီဟာေတြ အမ်ားႀကီး အခက္အခဲျဖစ္ေနတယ္။”
အခုလို ဒုကၡသည္ေတြ ပိုတိုးလာတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဒီရက္ပိုင္းေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ပိုၿပီး ျပင္းထန္လာေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ KIA အဖြဲ႔က ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ တပ္မဟာ (၃) တပ္ရင္း (၁၂)၊ တပ္ရင္း (၂၇)၊ တပ္ရင္း (၁၅) နဲ႔ တပ္မဟာ (၅)ေတြက တပ္ရင္း (၃) ဌာနခ်ဳပ္ေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ႏွစ္ရက္သံုးရက္ၾကားထဲမွာပဲ အစိုးရစစ္တပ္ေတြက အင္အားတိုးလာတယ္။ ကေလးမွာရွိတဲ့ စကခ (၁၀) တပ္က တက္လာတယ္။ တပ္မဟာ (၉၉) ကလည္း နည္းနည္း လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္ေနတယ္။ တပ္ေတြ ျဖည့္လာရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲေတြက ပိုၿပီးမ်ားလာမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔က ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တပ္မေတြ စကခ ေတြကို ထပ္ၿပီးေတာ့ ဘာလို႔ပို႔ေနလဲေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လည္း မသိဘူး။ ဒါေပမဲ့ တပ္ေတြတိုးလာရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲေတြက ပိုမ်ားလာဖို႔ရွိပါတယ္။”
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကူးေျပာင္းဖို႔ လက္မခံတဲ့ ကခ်င္အပါအ၀င္ တျခား တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၅ ဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဆိုျပဳခ်က္သစ္တရပ္ကို ကမ္းလွမ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းမွာကိုပဲ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီဘက္မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးတာရွိေပမဲ့ ညိႇႏိႈင္းခ်က္ေတြ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ ျမန္မာအစိုးရဘက္က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ တႏိုင္ငံလံုးသိေအာင္ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ တရား၀င္လမ္းေၾကာင္းကေန ဆက္သြယ္တာမ်ိဳး သိပ္မရွိပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က တရား၀င္ျဖစ္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္လိုေဆြးေႏြးၾကသလဲ ဆုိတာေတြလည္း ျပည္သူလူထုေတြကို ေသခ်ာေျပာဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို လိုခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္တုိ႔ ဦးေအာင္မင္းတို႔နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္မွာ ဦးေအာင္မင္းက က်ေနာ္တုိ႔ကို တရား၀င္ ႏိုင္ငံေတာ္ကေန သူတို႔ ႏႈတ္နဲ႔လာတယ္၊ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဦးေအာင္မင္းက သူ႔ရဲ႕မွတ္စုစာရြက္ထဲမွာ ေရးထားတဲ့စာရြက္တစ္ရြက္ကို ဆုပ္ၿဖဲၿပီးေတာ့ ေပးထားခဲ့တဲ့အဆင့္ပဲ ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါကို တရား၀င္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာ ေတာ္ေတာ္ကို ခက္ပါတယ္။”
ကခ်င္ KIA ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပြင့္ေနတာေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံကိုေရာက္ေအာင္ ၀ိုင္း၀န္း ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔အတြက္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔က ေျပာခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ တားဆီးမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္သစ္ရရွိ
By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
ကမၻာ့ ဥတုရာသီေျပာင္းလဲေနမႈ အရွိန္ေလ်ာ့သြားေစမယ့္ တုိင္းျပည္တုိင္း မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုကုိ ေစ့စပ္ ညႇိႏႈိင္းၾကဖုိ႔ ကုလသမဂၢ ဥတုရာသီဆုိင္ရာ ညီလာခံကုိ တက္ေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၄ ႏုိင္ငံက ကုိယ္စားလွယ္ေတြက သေဘာတူလုိက္ၾကပါတယ္။
စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြအေနနဲ႔ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့တဲ့ က်ဳိတုိ သေဘာတူညီခ်က္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးၿပီးေနာက္မွာ အနည္းဆုံး ေနာက္ထပ္ ၅ ႏွစ္ေလာက္ အဲဒီ က်ဳိတုိ သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း လုိက္နာၾကဖုိ႔ ဒီကေန႔ သေဘာတူလုိက္ၾကတာပါ။ အဲဒီ က်ဳိတုိ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြအေနနဲ႔ ဖန္လုံအိမ္ဓါတ္ေငြ႔ ယုိစိမ့္မႈေလ်ာ့က်ေရး အတြက္ ယာထားခ်က္ ျပည့္မီေအာင္ လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ုရွား၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ကေနဒါတုိ႔ကေတာ့ အဲဒီ က်ဳိတုိသေဘာတူညီခ်က္ သက္တမ္းတုိးမယ့္ကိစၥကုိ သေဘာမတူဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံ ဒါဘန္ၿမိဳ႕မွာ သီတင္း ႏွစ္ပတ္ၾကာက်င္းပေနတဲ့ အဲဒီ ဥတုရာသီ ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ညီလာခံ တရား၀င္ပိတ္ၿပီး ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ရလုိက္ႏုိင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈအမ်ားဆုံး ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြက အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထုိးမွသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္အေနနဲ႔လည္း မလုိက္နာ မေနရဆုိတဲ့ အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္ကုိ လက္မွတ္ထုိးမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ စက္မႈဖြ႔ြံၿဖိဳးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔ လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ မလုပ္ေဆာင္ေပမဲ့လည္း သူတုိ႔မွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈကုိ ေလ်ာ့ပါးေစမယ့္ ကုိယ္ပုိင္ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ျဖစ္တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိ႔က ေျပာပါတယ္။
ကမၻာ့ လူဦးေရအမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံႏွစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၾကတဲ့ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေတာ့ က်ဳိတုိ သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း လုိက္နာဖို႔မလုိတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment