ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ႕က်ေရး - လမ္းျပစာတမ္း (ျပဳစုသူ - ဦးျမင္႕) part 1
by Khin Maung Nyo on Wednesday, June 15, 2011 at 4:13pm
အမ်ဳိးသားအဆင့္ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင္႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ႕က်ေရးဆုိင္ရာ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ
ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန (MICC) ေနျပည္ေတာ္
ေမလ-၂ဝ-၂၂ရက္၊ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ႕က်ေရး - လမ္းျပစာတမ္း
(ျပဳစုသူ - ဦးျမင္႕)
နိဒါန္း
၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးအတြက္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါကိစၥငါးရပ္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမည္။
၂။ ပထမဦးစြာ ေရွ႕ဆက္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ မိမိတို႔၏ လက္ရွိအေျခအေနကို သိထားရမည္္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ဘဝကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ဆင္းရဲသူတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လက္ရွိအေျခအေန၊ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ မိမိတို႔၏လိုအင္ဆႏၵမ်ားကို သိထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သူတို႔၏လူေနမႈဘဝ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစ ေရးအတြက္ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္မ်ား၏ ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့က်ေရး အေတြ႕အႀကဳံမ်ား၊ သင္ခန္းစာမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္ရယူရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတို႔တြင္ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတို႔၏ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားသည္လည္း အေရးပါပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈအခြင့္အလမ္း နည္းပါးသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတြင္ လူမႈဒုကၡႀကဳံေတြ႕ေနရသည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အထူးလိုအပ္ခ်က္ မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္မည္။
၃။ ဒုတိယအခ်က္မွာ မိမိသြားလိုရာပန္းတိုင္ကိုသိရွိၿပီး ပန္းတိုင္သို႔ေရာက္ေအာင္ သြားရန္နည္းလမ္းကို ေတြးေတာႀကံဆ ရပါမည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို စနစ္တက်ႏွင့္ ထိေရာက္စြာ ေလ်ာ့က်ႏိုင္ေစေရးအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္ရပ္ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ကာယကံရွင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ေနၾကသူတို႔၏ Óဏ္ပညာမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံရမည္။ အလားတူပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကမၻာတစ္ဝန္းရွိ ဖြံ႕ၿဖဳိးၿပီးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးဆဲႏိုင္ငံတို႔မွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ စီမံေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အေတြ႕အႀကဳံ ေကာင္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ သင္ခန္းစာယူရမည္လည္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႀကီးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ ျပဳစုေရးသားထားၾကေသာ သုေတသနစာတမ္းမ်ားကလည္း မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါမည္။ ယခုအခါ ကုလသမဂၢက ေထာင္စုႏွစ္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးရည္မွန္းခ်က္ Millennium Development Goals (MDGs)2ကို ဆင္းရဲမႈေလ်ာ့ပါးေစေရး အတြက္ ႀကဳိးပမ္းခ်မွတ္လ်က္ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္လည္း ထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ယခုႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနေသာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရး မဟာဗ်ဴဟာသစ္သည္ အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ား ရယူႏုိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏွင့္ကမာၻတစ္ဝန္းတြင္ ႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ စိန္ေခၚမႈအသစ္မ်ားကိုလည္း တု႔ံျပန္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ရာရွိပါသည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာသစ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဆင္းရဲနိမ့္က်ေနေသာ ျပည္သူလူထု၏ လူေနမႈဘဝျမင့္မားေစေရးကို အေထာက္အကူျပဳလာမည္ျဖစ္ပါသည္။
၄။ တတိယအခ်က္မွာ မဟာဗ်ဴဟာရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ေနာက္တစ္ဆင့္၌ မျဖစ္မေနလုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရပါမည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာကို လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ (Action Programme) ေရးဆြဲရန္ ျဖစ္ပါသည္။ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းအစီအစဥ္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာ၌ ခ်မွတ္ထားေသာ အထူးကိစၥမ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ား ပါဝင္ပါမည္။ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ားသည္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား၊ လ်ာထား ခ်က္မ်ားကို သတ္မွတ္ထားၿပီး အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအတြင္း တိက်စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါမည္။ စီမံခ်က္မ်ားမွ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာၿပီး ထြက္ေပၚလာေသာရလဒ္မ်ားကို တုိင္းတာျပႏုိင္ရမည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ ဘဝအေျခအေန တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေၾကာင္း ျပႏုိင္ရမည္။ အခ်ိန္ကာလအတုိင္းအတာဆိုသည္မွာ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း လ်ာထားခ်က္မ်ားကို အျပည့္အဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရးျဖစ္သည္။ ဥပမာ-ေက်းလက္ေဒသရွိ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ေက်ာင္းမေနႏုိင္ေသာ ကေလးအေရအတြက္ သုံးႏွစ္အတြင္း ထက္ဝက္ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရး လ်ာထားခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္ပါသည္။
၅။ စတုတၴအခ်က္မွာ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ သုံးသပ္ျခင္း (Monitoring and Review) ရွိေရးပင္ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း ထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ၿပီးစီးမႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ အကယ္၍ မေအာင္ျမင္ပါက အဘယ္ေၾကာင့္မေအာင္ျမင္ရသည္၊ ေအာင္ျမင္ရန္ မည္သို႔ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္မည္ကို သိရွိရပါမည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ရည္မွန္းထားသည့္ လ်ာထားခ်က္မ်ားႏွင့္ ရလဒ္အၾကား ကြဲလြဲမႈတစ္စုံတစ္ရာ ျဖစ္ေပၚလာပါက ကြဲလြဲရျခင္း၏အေၾကာင္းအရင္းကို အလ်င္အျမန္ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိကြဲလြဲမႈမ်ားသည္ မူဝါဒေရးရာအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ႀကဳံေတြ႕ရေသာအခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ်ေျပာင္းလဲေနေသာ ႏုိင္ငံ၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ဆီေလ်ာ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ျပန္လည္သုံးသပ္သူတို႔အေနျဖင့္လည္း ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေနသည္မ်ားကို ေတြ႕ရွိပါက ယင္းေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို သင့္ေလ်ာ္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံသုိ႔ အခ်ိန္မီတင္ျပရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၆။ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ေလးရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ မည္သို႔ေသာ စီစဥ္ေဆာင္ ရြက္မႈမ်ား၊ ယႏၲရားမ်ား ဖြဲ႕စည္းရမည္ကို စဥ္းစားရန္ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိကာလတြင္ ဤလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးႏွင့္ပူးတြဲထားေသာ စီးပြားေရးအႀကံေပးအဖြဲ႕က အျခားသက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္တုိင္ပင္ အႀကံÓဏ္ရယူကာ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဆင္းရဲမႈျပႆနာအေပၚ ဘက္စုံေထာင့္စုံမွ ထိေရာက္ စြာ တုံ႔ျပန္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ေဒသတြင္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ပင္မေရစီးေၾကာင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေပးမည့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ လြတ္လပ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာမေဆာင္ေသာ တရားဝင္အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ရန္ အႀကံျပဳလိုပါသည္။ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းကို “ျမန္မာဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အရင္းအျမစ္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕ အစည္း” Myanmar Development Resource Institute (MDRI) ဟု ေခၚဆိုဖြဲ႕စည္းပါမည္။ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္းရွိ အျခားႏုိင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္(MDRI) အဖြဲ႕တြင္ ဘုတ္အဖြဲ႕ဝင္ ဒါ႐ိုက္တာမ်ား၊ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာမ်ား က ဦးေဆာင္ႀကီးၾကပ္မည့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တို႔ပါရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။ (MDRI) အေနျဖင့္ မူဝါဒေရးရာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ျဖစ္ေပၚေစမည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားေပၚေပါက္ေစမည့္ စီမံကိန္းမ်ား၊ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စီမံခ်က္မ်ားကို ကူညီပံ့ပိုးေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢလိကက႑က အဓိကေဆာင္ရြက္၍ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ပံ့ပိုးကူညီမႈျဖင့္ ႏုိင္ငံ၏သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စဥ္ဆက္မျပတ္အသုံးခ်ႏုိင္ၿပီး ျမန္မာျပည္သူ တစ္ရပ္လုံး၏ လူေနမႈအဆင့္အတန္းႏွင့္ ဘဝအရည္အေသြးကို သိသိသာသာ ျမႇင့္တင္သြားႏုိင္မည့္ ဘက္စုံစီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို တည္ေဆာက္သြားႏုိင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။
၇။ ယခုစာတမ္းသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သေဘာတရားမ်ား၊ အႀကံÓဏ္မ်ားႏွင့္ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ပမာဏစဥ္းစားခ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသုိ႔စဥ္းစားႏုိင္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္သလို ဆက္လက္္ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား ျပဳႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ဤစာတမ္း၏ဖြဲ႕စည္းပုံမွာ ေအာက္ပါအစီအစဥ္အတုိင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခုနိဒါန္းတင္ျပၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ အခန္း(၁)၌ ဆင္းရဲမႈႏွင့္တုိင္းတာပုံနည္းစနစ္မ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပပါမည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာစဥ္းစားခ်က္မ်ားကို အခန္း(၂)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။ ဆက္လက္၍ မဟာဗ်ဴဟာအေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးအတြက္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားအေပၚ အျမင္မ်ားကို အခန္း(၃)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးႏွင့္ ျပန္လည္သုံးသပ္ေရးအျပင္ ျမန္မာဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအရင္းအျမစ္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕ အစည္း Myanmar Development Resource Institute (MDRI) တည္ေထာင္ေရးအဆုိျပဳခ်က္ကို အခန္း(၄)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။
အခန္း(၁)
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏွင့္ တုိင္းတာပုံနည္းစနစ္
(က) ဆင္းရဲမႈကို ဖြင့္ဆိုျခင္း
၈။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔အား ဆင္းရဲမႈမွလြတ္ေျမာက္ေစရန္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမည္သူဆိုသည္ကို သိရွိရန္ ဦးစြာလုိအပ္ မည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္သင့္ေလ်ာ္မည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈကိုသာ ေရြးခ်ယ္တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။၃
၉။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရာတြင္ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိးရွိပါသည္။ ပထမနည္း လမ္းမွာ အိမ္ေထာင္တစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးအတြက္ စားဝတ္ေနေရးအေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မည့္ လံုေလာက္ေသာ ေငြေၾကး ရွိ၊ မရွိသိရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အိမ္ေထာင္စုတစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦး၏ ဝင္ေငြသို႔မဟုတ္ စားသံုးမႈပမာဏအား သတ္မွတ္ထားသည့္ ဆင္းရဲမႈအေျခခံမ်ဥ္း(Poverty Line) ႏွင့္ႏႈိင္းဆ၍ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈအေျခခံမ်ဥ္းေအာက္တြင္ရွိေနသူမ်ားအား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဤအေရးကိစၥတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေငြေၾကးျဖင့္တုိင္းတာျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
၁ဝ။ ဒုတိယနည္းလမ္းမွာ ေငြေၾကးတုိင္းတာမႈထက္ေက်ာ္လြန္၍ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။ အေျခခံလိုအပ္သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားရရွိမႈအေပၚ တုိင္းတာျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္စု တစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အစားအစာ၊ ေနအိမ္အမိုးအကာ၊ အဝတ္အထည္၊ ေသာက္သံုးေရ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရး စသည္တို႔ လံုေလာက္မႈ ရွိ၊ မရွိ ေလ့လာစူးစမ္းေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။
၁၁။ တုိင္းတာမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ အၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ေရြးခ်ယ္ရန္္ျဖစ္ပါသည္။ အစားအစာဟုဆိုရာတြင္ လူတစ္ဦးစီအတြက္ တစ္ေန႔လွ်င္ အစားအစာစားသံုးမႈ အနည္းဆံုး ကယ္လုိရီ ၂၁ဝဝခန္႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ အသက္ရွင္ရန္အတြက္ လုိအပ္ေသာစားသံုးမႈျဖစ္ပါသည္။ အမိုးအကာအတြက္မူ အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားအတြက္ လူေလးဦးစာ သက္ကယ္မိုးအခန္းငယ္တစ္ခုအတြင္းေနထုိင္ရမႈမ်ဳိးသည္ လံုေလာက္မႈမရွိဟု ယူဆသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ မိသားစုတစ္စု အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာေနထုိင္မႈဆိုသည္ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရာ၌ သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံ၏အေျခအေနေပၚ မူတည္ပါသည္။ အဝတ္အထည္ကိစၥတြင္လည္း အလားတူပင္ျဖစ္သည္။ အပူပိုင္းရာသီအတြက္ သင့္တင့္ေသာအဝတ္အစားမ်ားသည္ အလာ စကား(Alaska)သို႔မဟုတ္ ေျမာက္ဝင္႐ိုးစြန္းတြင္ ေနထုိင္သူမ်ားအတြက္မူ သင့္ေလ်ာ္မည္မဟုတ္ေပ။ ရွပ္အက်ႌ၊ လံုခ်ည္ႏွင့္ ဖိနပ္တစ္ရန္ရွိပါက အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္ လံုေလာက္ၿပီဟု ယူဆႏုိင္ပါသည္။ ေသာက္သုံးေရအတြက္မူ လမ္း ေလွ်ာက္ခရီး ၁၅မိနစ္ထက္ မၾကာေသာအကြာအေဝးအတြင္းရွိႏုိင္ရမည္ဟု အႀကံျပဳၾကသည္။ က်န္းမာေရးကိစၥမွာမူ ၫႊန္းကိန္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ ကိုယ္ခႏၶာအေလးခ်ိန္မျပည့္သည့္ သို႔မဟုတ္ အာဟာရမျပည့္ဝသည့္ကေလးမ်ား၊ ကေလးဖြားေသႏႈန္း၊ ေဆးခန္း၊ ေဆး႐ံုက်န္းမာေရးဌာနမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကုသႏုိင္မႈ၊ ဆရာဝန္ သူနာျပဳ ဝမ္းဆြဲလက္သည္မ်ား ရရွိႏုိင္မႈ၊ အိတ္ခ်္ အိုင္ဗြီ-အိဒ္စ္၊ ငွက္ဖ်ား၊ တီဘီစသည့္ အဓိကက်သည့္ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားႏႈန္း စသည္တို႔ျဖင့္ သတ္မွတ္ၾကသည္။ ပညာေရးတြင္ လည္း ၫႊန္းကိန္းမ်ားစြာ သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။ မူလတန္းေက်ာင္းအၿပီး ေက်ာင္းထြက္ရေသာ ကေလးမ်ားႏႈန္း၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီး၏ ပညာေရးအဆင့္၊ ေက်းရြာတြင္ ေက်ာင္း သို႔မဟုတ္ ဆရာရရွိႏုိင္မႈ စသည္တို႔ႏွင့္ တုိင္းတာၾကသည္။
၁၂။ ၄င္းၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ဆင္းရဲမႈကိုသတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရန္ မည္သို႔ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾက မည္နည္းဟု စဥ္းစားရန္ရွိလာပါသည္။ လူငယ္မ်ားအတြက္ဆိုလွ်င္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ဘရစၥေတာတကၠသိုလ္(Bristol University) လူမႈတရားမွ်တမႈဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ေဂၚဒန္(David Gorden )က သီးသန္႔အႀကံျပဳထားခ်က္ရွိပါသည္။ ¤င္းအႀကံျပဳခ်က္ တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သည့္ ၫႊန္းကိန္းခုနစ္ခုကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ထားပါသည္။ ဤၫႊန္းကိန္းမ်ားအနက္မွ ႏွစ္ခု သို႔မဟုတ္ ထုိ႔ထက္ပိုသည့္ ၫႊန္းကိန္းမ်ားအေပၚ လိုက္မမီႏိုင္ဘဲ ေနထုိင္ၾကရသည့္လူငယ္မ်ားကို ဆင္းရဲသူဟု သတ္မွတ္ပါသည္။၄
(ခ) ဆင္းရဲမႈကို တုိင္းတာျခင္း
၁၃။ ဆင္းရဲမႈအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ယင္းတို႔ကိုအေျခခံ၍ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို တိုင္းတာရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ရာတြင္ အဆင့္သံုးဆင့္ရွိပါသည္။
၁၄။ ပထမအဆင့္မွာ အိမ္ေထာင္စု စစ္တမ္းေကာက္ယူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းတာမႈအားလံုးသည္ ၄င္းစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအေပၚ မူတည္ပါသည္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူရာတြင္ သင့္ေလ်ာ္ေသာစာရင္းအင္းနည္းပညာကို ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳသည့္အျပင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသံုးျပဳေနေသာ ကမၻာ့ဘဏ္၏ လူေနမႈအဆင့္အတန္း တိုင္းတာမႈစစ္တမ္း Living Standards Measurement Survey (LSMS) နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳေလ့ရွိပါသည္။ ထိုနည္းလမ္းတြင္ အပိုင္းသံုးပိုင္းရွိပါသည္။ အိမ္ေထာင္စုစစ္တမ္းေမးခြန္းလႊာ (Household Questionnaire) တြင္ အိမ္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္း ထားပံု၊ စားသံုးမႈပံုစံ၊ ပစၥည္းပုိင္ဆိုင္မႈ၊ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ဝင္ေငြ၊ အလုပ္အကိုင္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအေျခအေန စသည္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စစ္တမ္းေမးခြန္းလႊာထုတ္ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ရပ္ရြာေမးခြန္းလႊာ (Community Questionnaire) တြင္ ရပ္ရြာေခါင္းေဆာင္မ်ား (ေက်းရြာရွိ ေရွးမီေနာက္မီ လူႀကီးမ်ား၊ အရာရွိမ်ား၊ ဆရာမ်ား၊ က်န္းမာေရးလုပ္သားမ်ား)အား ရပ္ရြာတစ္ခုလံုးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေမးျမန္းျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ က်န္းမာေရး ေဆးခန္းအေရအတြက္၊ ေက်ာင္းတက္ႏုိင္မႈ၊ အခြန္ေကာက္ခံမႈႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးပံုစံ စသည့္အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနျဖင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဆိုင္ရာေမးခြန္းလႊာ (Price Questionnaire) အားျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာကုန္စည္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၏ေစ်းႏႈန္းကို ေမးျမန္းျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁၅။ အိမ္ေထာင္စုစစ္တမ္းေကာက္ၿပီးပါက ေနာက္အဆင့္မွာ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္း (Poverty Line)သတ္မွတ္ရန္ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို အေျခခံလိုအင္ (Basic Needs) ျဖည့္ဆည္းရန္အတြက္ လုိအပ္သည္ဟု ထည့္သြင္းစဥ္းစားထား ေသာအစားအစာႏွင့္ အစားအစာမဟုတ္ေသာ ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရာမွ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထိုကုန္ ပစၥည္းႏွင့္ဝန္ေဆာင္မႈတို႔၏တန္ဖိုးကို ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ရရွိပါမည္။
၁၆။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပမ်ားတြင္ေနထုိင္သူတုိ႔၏ကုန္က်စရိတ္သည္ ေက်းလက္ေဒသ တြင္ေနထုိင္သူတို႔၏ကုန္က်စရိတ္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ႏုိင္ငံအသီးသီး၌ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္တို႔အတြက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားေလ့ရွိသည္။ အစားအေသာက္သည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔အတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္၍ အစားအေသာက္ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္း (Food Poverty Line) ကို အစားအစာႏွင့္ အစားအစာမဟုတ္ေသာကုန္စည္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားပါဝင္သည့္ အေထြေထြဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းတို႔ကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ေလ့ရွိပါသည္။ အခ်ိန္ကာလအေလ်ာက္ ဆင္းရဲမႈ မ်ဥ္းကို ျပင္ဆင္မႈျပဳရပါသည္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈသည္ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာပါက သာမန္လူတုိ႔၏ ပ်မ္းမွ်လူေနမႈအဆင့္လည္း ျမင့္တက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိေျပာင္းလဲမႈႏွင့္အညီ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ရန္ လိုအပ္ပါမည္။
၁၇။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ႏိုင္ငံအတြင္း ဆင္းရဲမႈအတိုင္းအဆပမာဏကိုသိရွိႏုိင္ပါသည္။ ဝင္ေငြအရ သို႔မဟုတ္ စားသုံးမႈစရိတ္မ်ားအရ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္တြင္ရွိေနေသာ လူဦးေရရာခုိင္ႏႈန္းကို တြက္ခ်က္သိရွိႏိုင္ပါမည္။ ၄င္းကို လူဦးေရဆင္းရဲမႈၫႊန္းကိန္း (Headcount Poverty Index) သို႔မဟုတ္ လူဦးေရအရ ဆင္းရဲမႈႏႈန္း(Poverty Rate)ဟု ေခၚဆိုၿပီး ထုိအၫႊန္းကိန္းမွာ တြက္ခ်က္ရလြယ္ကူ၍ နားလည္ရန္လည္း လြယ္ကူသည့္အတြက္ အသုံးမ်ားပါသည္။ ထုိသို႔ေသာနည္းလမ္း အားျဖင့္ တိုင္းတာ၍ရေသာရလဒ္ကို ႏိုင္ငံ၏ Absolute Poverty Index ဟု ေခၚပါသည္။
၁၈။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားကို အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ရာတြင္ ၄င္းတို႔ရရွိေသာဝင္ေငြႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း၏ ပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြတို႔ျဖင့္ ႏိႈင္းယွဥ္၍ တုိင္းတာသတ္မွတ္သည့္နည္းလည္း ရွိပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကိုသတ္မွတ္ရာ၌ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရွိ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ တစ္ဦးခ်င္းပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြကို တြက္ခ်က္ကာ ယင္း၏ရာခိုင္ႏႈန္း၅ဝထက္ ေလ်ာ့နည္းေသာ ဝင္ေငြရွိသူမ်ားအား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားဟု သတ္မွတ္ပါသည္။ ယင္းကို (Relative Poverty) ႏိႈင္းရဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈဟု ေခၚဆိုပါသည္။
၁၉။ ဤေနရာတြင္ ပိုမိုျပည့္စုံရန္အတြက္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမညီမွ်မႈ (Inequility)ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း အက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပရန္ လုိအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသေဘာတရားကို ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရာတြင္ မၾကာခဏရည္ၫႊန္းေလ့ ရွိပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈဆိုသည္မွာ ဆင္းရဲမႈထက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔သည့္ သေဘာတရားျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈတစ္ခုတည္းအေပၚတြင္သာ အေလးထားအာ႐ုံစိုက္ျခင္းမ်ဳိးသက္သက္ မဟုတ္ဘဲ လူဦးေရတစ္ရပ္လံုးအေပၚအေျခခံ၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
၂ဝ။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈအတြက္ အလြယ္ဆံုးႏွင့္ အသံုးမ်ားဆံုးနည္းလမ္းမွာ လူဦးေရကို အဆင္းရဲဆုံးမွ အခ်မ္းသာဆုံး အထိ အဆင့္ဆင့္အုပ္စုခြဲၾကည့္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ခြဲျခားၿပီး လူဦးေရ ငါးပုံ သို႔မဟုတ္ ဆယ္ပုံ အုပ္စုတို႔၏ အသံုးစရိတ္ သို႔မဟုတ္ ဝင္ေငြကို ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ ေဖာ္ျပပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ လူဦးေရ၏ အဆင္းရဲဆံုး (ငါးပုံ တစ္ပုံ)သည္ စုစုေပါင္း အသံုးစရိတ္၏ ေျခာက္ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၁ဝရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သုံးစြဲၾကၿပီး ထိပ္ဆုံး(ငါးပုံတစ္ပုံ)အုပ္စုသည္ စုစုေပါင္းအသံုးစရိတ္၏ ၃၅ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၅ဝရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သုံးစြဲၾကသည္။
၂၁။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈအတြက္ အသုံးအမ်ားဆုံးတိုင္းတာမႈမွာ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္း (Gini coefficient)ျဖစ္သည္။ လူဦးေရကို ဝင္ေငြအရ ငါးပုံအုပ္စု သို႔မဟုတ္ ဆယ္ပုံအုပ္စု ခြဲျခားမႈျပဳၿပီး စုစုေပါင္းဝင္ေငြတြင္ ¤င္းတို႔၏ဝင္ေငြရာခုိင္ႏႈန္းကို တြက္ခ်က္ရပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံအတြင္းပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈကို ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းျဖင့္ တြက္ခ်က္ သိရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုၫႊန္းကိန္းသည္ သုညႏွင့္ တစ္ၾကားတြင္ ရွိသည္။ ၫႊန္းကိန္းသုညသည္ အိမ္ေထာင္စုတိုင္းက တူညီေသာဝင္ေငြရရွိေနျခင္းကို ၫႊန္ျပေနၿပီး ၫႊန္းကိန္းတစ္သည္ တိုင္းျပည္၏ဝင္ေငြအားလံုးကို အိမ္ေထာင္စုတစ္ခုတည္း ကသာ ပိုင္ဆုိင္ေနျခင္းကို ၫႊန္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻေပၚတြင္ ဝင္ေငြမညီမွ်မႈအမ်ားဆုံးအရပ္ေဒသမ်ား၏ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းမွာ ဝ.၅ ဝန္းက်င္တြင္ရွိၿပီး ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းမွာ ဝ.၃ျဖစ္ပါသည္။၅
၂၂။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ တုိင္းတာမႈမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳံးေဖာ္ျပၿပီးသည့္အခါ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္ဥပမာေပးေဖာ္ျပရန္ လုိအပ္ပါသည္။
၂၃။ ၂ဝဝ၉ခုႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အသက္(၆၅)ႏွစ္ေအာက္လူတစ္ဦးအတြက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို သန္းေခါင္ စာရင္းဌာနက တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၁၁၁၆၁အျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ကေလးႏွစ္ဦးပါ လူဦးေရေလးေယာက္ရွိသည့္ မိသားစုတစ္စု၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ေဒၚလာ ၂၁၇၅၆အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။၆ ထုိကဲ့သို႔တြက္ခ်က္သတ္မွတ္မႈမွ ထြက္ေပၚ လာေသာရလဒ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲမႈႏႈန္း ၁၄.၃ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေနသည့္အတြက္ ထိုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၄၃.၆သန္း မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို စတင္တြက္ခ်က္ခဲ့သည့္ (၅၁)ႏွစ္အတြင္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူအေရအတြက္ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။၇
၂၄။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ဝင္ေငြမညီမွ်မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ဳိးဇက္စတစ္ဂလစ္ (Joseph Stiglitz) က ေထာက္ျပ ခဲ့ရာတြင္ အေမရိကန္ လူဦးေရ၏ တစ္ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ႏိုင္ငံဝင္ေငြ၏ ေလးပုံတစ္ပုံနီးပါးကို ရယူထားသည္ဟု ဆိုသည္။ လြန္ခဲ့သည့္(၂၅)ႏွစ္က သူတို႔၏ေဝစုမွာ ၁၂ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိသည္ဟု ဆို၏။ ထုိ႔အျပင္ ထိပ္တန္း တစ္ရာခုိင္ႏႈန္း၏ဝင္ေငြမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ၁၈ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ လူလတ္တန္းစားမ်ား၏ ဝင္ေငြက်ဆင္းလာခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈအားလုံးမွာ ထိပ္တန္းအလႊာမ်ားဆီသို႔သာ ေရာက္ရွိ သြားသည္ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။၈
၂၅။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈႏွင့္အတူ လူေနမႈအဆင့္အတန္းလည္း ျမင့္မားလာခဲ့ရာ အျခားႏိုင္ငံ မ်ားနည္းတူ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တိုးျမႇင့္ေနရပါသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ႏိုင္ငံ၏ပ်မ္းမွ်လူေနမႈအဆင့္အတန္း တိုးျမင့္လာ ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းစံထားမ်ားႏွင့္လည္း မညီၫြတ္ဟု ေဝဖန္ခံရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂ဝဝ၆ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ ယြမ္ ၆၈ဝ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈၅)ဟု သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ယင္းသတ္မွတ္ခ်က္အရ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ၂၃.၆၅သန္းမွာ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သို႔ေသာ္ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာသတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ တစ္ေန႔လွ်င္ တစ္ေဒၚလာႏႈန္းျဖင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းသည္ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ ၃၆၅ေဒၚလာသို႔ တိုးျမႇင့္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူ သန္း ၁၂ဝမွ ၁၃ဝသည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းခံရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ၂၃.၆၅သန္းသည္ အလြန္အမင္းဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ အစားအစာ၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ ေနထိုင္စရာျပႆနာမ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသူမ်ားျဖစ္ၿပီး က်န္လူဦးေရသန္း ၁ဝဝ မွာ ဆင္းရဲသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းမခံရသည့္အတြက္ သူတုိ႔ရသင့္ရထုိက္ေသာအကူအညီမ်ားကို ရရွိႏိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈ မ်ားရွိခဲ့ပါသည္။၉
၂၆။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မၾကာေသးမီကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိ ရပါသည္။ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္၌ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁၆၉ယြမ္မွေန၍ ယြမ္ ၁၅ဝဝသို႔ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၇၅မွ ၂၃ဝ)သို႔ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ခဲ့သည့္အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူအေရအတြက္ ၂၆.၈၈သန္းမွ သန္း၁ဝဝအထိ သုံးဆျမင့္တက္လာခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းတိုးျမႇင့္ျခင္းမွာ နည္းလြန္းသည္ဟု ေဝဖန္ခဲ့ၾကၿပီး ယြမ္ ၂၄ဝဝအထိ ႏွစ္ဆတိုးျမႇင့္သင့္သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ၁၉၈၅ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁ဝခုႏွစ္ကာလမ်ားအတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စုစုေပါင္းျပည္တြင္းအသားတင္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး (GDP) အဆ ၅ဝမွ် တိုးတက္လာခဲ့ေသာ္လည္း ဆင္းရဲမႈ မ်ဥ္းမွာမူ ငါးဆမွ်သာတုိးတက္လာခဲ့သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
၂၇။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျခင္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ သတိႀကီးစြာထား၍ေဆာင္ရြက္ရေသာ အေရးကိစၥမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဗဟိုအစိုးရက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းသတ္မွတ္မႈအား အနည္းငယ္သာျမႇင့္တင္မႈျပဳလိုလ်က္ရွိၿပီး ခပ္မ်ားမ်ားတိုးျမႇင့္လုိက္မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံအတြင္း ဆင္းရဲသူဦးေရပမာဏမ်ားျပားစြာတိုးပြားလာျခင္းအတြက္ မ်က္ႏွာမလွျဖစ္ရ မည္ကို ေရွာင္လႊဲလိုျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္တြင္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္တို႔ကမူ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခပ္ျမင့္ျမင့္ တိုးျမႇင့္ ေစလိုသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထုိသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ သူတုိ႔၏ေဒသတြင္ ဆင္းရဲသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး အစိုးရေထာက္ပံ့ေငြမ်ားႏွင့္ အျခားေသာအကူအညီမ်ား ပိုမိုဝင္ေရာက္လာေစလိုျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သာမန္လူမ်ားကလည္း ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခပ္ျမန္ျမန္ ခပ္မ်ားမ်ားျမင့္တက္ေစလိုၿပီး သူတို႔အား ဆင္းရဲသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရ လွ်င္ အစိုးရထံမွ ပံ့ပိုးကူညီမႈမ်ား ရရွိလိုျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအစီ အစဥ္အတြက္ ၁၉၈ဝမွ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္အထိ ယြမ္၁၆ဝဘီလီယံ (အေမရိကန္ေဒၚလာ၂၃.၉ဘီလီယံ)ကို ေထာက္ပံ့ခဲ့ပါသည္။၁ဝ
၂၈။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတြင္မူ (၂ဝ၁၁ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္အထိ) ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္း ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအသစ္ကို သတ္မွတ္ ခဲ့ၿပီး ယင္းမ်ဥ္းအသစ္အရ ေက်းလက္ေဒသေန လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ တစ္လလွ်င္ ဗီယက္နမ္ေဒါင္ေငြ ၄ဝဝဝဝဝ (အေမ ရိကန္ေဒၚလာ ၂ဝ.၅)ႏွင့္ ၿမဳိ႕ျပေဒသရွိ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ တစ္လလွ်င္ ဗီယက္နမ္ေဒါင္ေငြ ၅ဝဝဝဝဝ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၅.ဝ၅) သတ္မွတ္ထားသည္။ အစိုးရ၏ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္ရွိ အိမ္ေထာင္စုမ်ားမွာ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္တြင္ ၂၂ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေနရာမွ ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္တြင္ ၉.၄၅ရာခုိင္ႏႈန္းသို႔ က်ဆင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။၁၁ ဆင္းရဲမႈစံႏႈန္းသစ္အရ ဟႏြဳိင္းၿမဳိ႕ေတာ္တြင္ ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္၌ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁၁၄၆၃၆ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး ထိုၿမဳိ႕ေန လူဦးေရစုစုေပါင္း၏ ၉.၆ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ ၿမဳိ႕ေတာ္အာဏာပိုင္တို႔အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း စည္ပင္သာ ယာအသုံးစရိတ္ဘတ္ဂ်က္ေငြထဲမွ ေဒါင္ေငြ ၅ထရီလီယံ(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅၆.၄၁သန္း)ကို ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္တြင္ ဟႏိြဳင္းၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈႏႈန္း ႏွစ္ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားပါသည္။၁၂
၂၉။ ႏိုင္ငံအလုိက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအျပင္ လူသိမ်ားေသာမ်ဥ္းတစ္ခုမွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းျဖစ္သည္။ ထိုမ်ဥ္းအရ ယခင္က လူတစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ တစ္ေန႔ အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာသတ္မွတ္ခဲ့ရာမွ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္တြင္ ၁.၂၅ေဒၚလာ ျပင္ဆင္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္အရ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာေပၚ၌ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ ၁.၃၈ဘီလီယံရွိခဲ့ေၾကာင္း ခန္႔မွန္း ခဲ့ၾကပါသည္။ (၂ဝဝ၅ခုႏွစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဝယ္ယူႏိုင္စြမ္းအား ကြာျခားမႈႏႈန္း (Purchasing Power Parity) ႏွင့္ တြက္ခ်က္ထားပါသည္။)၁၃
(ဂ) ဆင္းရဲမႈကို တိုင္းတာရသည့္အေၾကာင္းရင္း
၃ဝ။ ဆင္းရဲမႈတိုင္းတာရာတြင္ ယုံၾကည္အားထားမႈရွိရန္ အခ်ိန္၊ လုပ္အားႏွင့္ ေငြေၾကးက်ခံကာ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း သေဘာတရားပိုင္းဆုိင္ရာႏွင့္ စာရင္းအင္းဆုိင္ရာ အခက္အခဲမ်ားကို ရင္ဆိုင္ ရပါမည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ဆင္းရဲမႈကိုတိုင္းတာရသည့္ အေၾကာင္းရင္းေလးခ်က္ရွိပါသည္။
၃၁။ ပထမအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈကိုတုိင္းတာျခင္းျဖင့္ မူဝါဒခ်မွတ္သူမ်ားက ဆင္းရဲသူမ်ား၏အေျခအေနႏွင့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ပိုမိုသိရွိလာၿပီး သူတို႔၏အက်ဳိးကို အေလးထားေဆာင္ရြက္လာမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ-ႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ ၂၁ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္ေသာ လူဦးေရ ၁၈သန္းသည္ အလြန္အမင္းဆင္းရဲႏြမ္းပါးေနၿပီး ဝမ္းစာေရးအတြက္ ခက္ခက္ခဲခဲ႐ုန္းကန္ေနရသည္ဟူေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ဳိးက ¤င္းတို႔အတြက္ တစ္စုံတစ္ရာလုပ္ေဆာင္ေပးရန္ အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မူဝါဒခ်မွတ္သူ မ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
၃၂။ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈကိုတုိင္းတာျခင္းအားျဖင့္ အကူအညီေပးရန္လိုအပ္ေနသည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤအေရးကိစၥတြင္ ဆင္းရဲမႈဆုိင္ရာ႐ုပ္ပံုလႊာသည္ အသံုးဝင္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈျဖစ္ေပၚေနပုံ အေနအထား၊ ေက်းလက္ႏွင့္ၿမိဳ႕ျပတည္းဟူေသာ ပထဝီအေနအထားအလိုက္ ေျပာင္းလဲပံု၊ ရပ္ရြာတြင္ ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု ရွိ၊ မရွိ၊ အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏အေျခအေန (ဥပမာ-အိမ္ေထာင္စုဝင္ဦးေရ၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီး၏ ပညာေရးအဆင့္အတန္း) စသည္ တို႔ကို သိရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ေသာအခ်က္အလက္မ်ားကို သိရွိျခင္းအားျဖင့္ အကူအညီေပးရာတြင္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖင့္ အလိုအပ္ဆုံးေသာသူမ်ားထံ အကူအညီေရာက္ရွိေရးကို စီမံေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
၃၃။ တတိယအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးစီမံခ်က္မ်ားႏွင့္မူဝါဒေရးရာအရ တုိက္႐ိုက္ေဆာင္ရြက္မႈရလဒ္မ်ားကို ဆင္းရဲမႈ တိုင္းတာျခင္းအားျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးျခင္း၊ ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္းတို႔ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါမည္။ ထိုအခ်က္မွာ အေရးပါၿပီး စီမံခ်က္ မ်ားႏွင့္ မူဝါဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေၾကာင့္ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္ကဲ့သို႔၊ မည္သည့္နည္းျဖင့္၊ မည္မွ် ေလွ်ာ့ခ်ကာ လူေ��<><><><><>
ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန (MICC) ေနျပည္ေတာ္
ေမလ-၂ဝ-၂၂ရက္၊ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ႕က်ေရး - လမ္းျပစာတမ္း
(ျပဳစုသူ - ဦးျမင္႕)
နိဒါန္း
၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးအတြက္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါကိစၥငါးရပ္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမည္။
၂။ ပထမဦးစြာ ေရွ႕ဆက္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ မိမိတို႔၏ လက္ရွိအေျခအေနကို သိထားရမည္္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ဘဝကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ဆင္းရဲသူတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လက္ရွိအေျခအေန၊ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ မိမိတို႔၏လိုအင္ဆႏၵမ်ားကို သိထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သူတို႔၏လူေနမႈဘဝ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစ ေရးအတြက္ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္မ်ား၏ ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့က်ေရး အေတြ႕အႀကဳံမ်ား၊ သင္ခန္းစာမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္ရယူရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတို႔တြင္ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ အဖြဲ႕အစည္းတို႔၏ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားသည္လည္း အေရးပါပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈအခြင့္အလမ္း နည္းပါးသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတြင္ လူမႈဒုကၡႀကဳံေတြ႕ေနရသည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အထူးလိုအပ္ခ်က္ မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္မည္။
၃။ ဒုတိယအခ်က္မွာ မိမိသြားလိုရာပန္းတိုင္ကိုသိရွိၿပီး ပန္းတိုင္သို႔ေရာက္ေအာင္ သြားရန္နည္းလမ္းကို ေတြးေတာႀကံဆ ရပါမည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို စနစ္တက်ႏွင့္ ထိေရာက္စြာ ေလ်ာ့က်ႏိုင္ေစေရးအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္ရပ္ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ကာယကံရွင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ေနၾကသူတို႔၏ Óဏ္ပညာမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံရမည္။ အလားတူပင္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကမၻာတစ္ဝန္းရွိ ဖြံ႕ၿဖဳိးၿပီးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးဆဲႏိုင္ငံတို႔မွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ စီမံေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အေတြ႕အႀကဳံ ေကာင္းမ်ားမွတစ္ဆင့္ သင္ခန္းစာယူရမည္လည္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႀကီးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ ျပဳစုေရးသားထားၾကေသာ သုေတသနစာတမ္းမ်ားကလည္း မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါမည္။ ယခုအခါ ကုလသမဂၢက ေထာင္စုႏွစ္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးရည္မွန္းခ်က္ Millennium Development Goals (MDGs)2ကို ဆင္းရဲမႈေလ်ာ့ပါးေစေရး အတြက္ ႀကဳိးပမ္းခ်မွတ္လ်က္ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္လည္း ထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ယခုႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနေသာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရး မဟာဗ်ဴဟာသစ္သည္ အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ား ရယူႏုိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏွင့္ကမာၻတစ္ဝန္းတြင္ ႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ စိန္ေခၚမႈအသစ္မ်ားကိုလည္း တု႔ံျပန္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ရာရွိပါသည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာသစ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဆင္းရဲနိမ့္က်ေနေသာ ျပည္သူလူထု၏ လူေနမႈဘဝျမင့္မားေစေရးကို အေထာက္အကူျပဳလာမည္ျဖစ္ပါသည္။
၄။ တတိယအခ်က္မွာ မဟာဗ်ဴဟာရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ ေနာက္တစ္ဆင့္၌ မျဖစ္မေနလုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရပါမည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာကို လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ (Action Programme) ေရးဆြဲရန္ ျဖစ္ပါသည္။ လက္ေတြ႕လုပ္ငန္းအစီအစဥ္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာ၌ ခ်မွတ္ထားေသာ အထူးကိစၥမ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ား ပါဝင္ပါမည္။ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ားသည္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား၊ လ်ာထား ခ်က္မ်ားကို သတ္မွတ္ထားၿပီး အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအတြင္း တိက်စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါမည္။ စီမံခ်က္မ်ားမွ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာၿပီး ထြက္ေပၚလာေသာရလဒ္မ်ားကို တုိင္းတာျပႏုိင္ရမည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔၏ ဘဝအေျခအေန တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေၾကာင္း ျပႏုိင္ရမည္။ အခ်ိန္ကာလအတုိင္းအတာဆိုသည္မွာ သတ္မွတ္ကာလအတြင္း လ်ာထားခ်က္မ်ားကို အျပည့္အဝအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ေရးျဖစ္သည္။ ဥပမာ-ေက်းလက္ေဒသရွိ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ေက်ာင္းမေနႏုိင္ေသာ ကေလးအေရအတြက္ သုံးႏွစ္အတြင္း ထက္ဝက္ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေရး လ်ာထားခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္ပါသည္။
၅။ စတုတၴအခ်က္မွာ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ သုံးသပ္ျခင္း (Monitoring and Review) ရွိေရးပင္ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း ထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ၿပီးစီးမႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ အကယ္၍ မေအာင္ျမင္ပါက အဘယ္ေၾကာင့္မေအာင္ျမင္ရသည္၊ ေအာင္ျမင္ရန္ မည္သို႔ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္မည္ကို သိရွိရပါမည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ရည္မွန္းထားသည့္ လ်ာထားခ်က္မ်ားႏွင့္ ရလဒ္အၾကား ကြဲလြဲမႈတစ္စုံတစ္ရာ ျဖစ္ေပၚလာပါက ကြဲလြဲရျခင္း၏အေၾကာင္းအရင္းကို အလ်င္အျမန္ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိကြဲလြဲမႈမ်ားသည္ မူဝါဒေရးရာအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ႀကဳံေတြ႕ရေသာအခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ်ေျပာင္းလဲေနေသာ ႏုိင္ငံ၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ဆီေလ်ာ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ျပန္လည္သုံးသပ္သူတို႔အေနျဖင့္လည္း ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေနသည္မ်ားကို ေတြ႕ရွိပါက ယင္းေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို သင့္ေလ်ာ္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံသုိ႔ အခ်ိန္မီတင္ျပရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၆။ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ေလးရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ မည္သို႔ေသာ စီစဥ္ေဆာင္ ရြက္မႈမ်ား၊ ယႏၲရားမ်ား ဖြဲ႕စည္းရမည္ကို စဥ္းစားရန္ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိကာလတြင္ ဤလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးႏွင့္ပူးတြဲထားေသာ စီးပြားေရးအႀကံေပးအဖြဲ႕က အျခားသက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္တုိင္ပင္ အႀကံÓဏ္ရယူကာ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဆင္းရဲမႈျပႆနာအေပၚ ဘက္စုံေထာင့္စုံမွ ထိေရာက္ စြာ တုံ႔ျပန္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ ေဒသတြင္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ပင္မေရစီးေၾကာင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေပးမည့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ လြတ္လပ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာမေဆာင္ေသာ တရားဝင္အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ရန္ အႀကံျပဳလိုပါသည္။ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းကို “ျမန္မာဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အရင္းအျမစ္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕ အစည္း” Myanmar Development Resource Institute (MDRI) ဟု ေခၚဆိုဖြဲ႕စည္းပါမည္။ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္းရွိ အျခားႏုိင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္(MDRI) အဖြဲ႕တြင္ ဘုတ္အဖြဲ႕ဝင္ ဒါ႐ိုက္တာမ်ား၊ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာမ်ား က ဦးေဆာင္ႀကီးၾကပ္မည့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တို႔ပါရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။ (MDRI) အေနျဖင့္ မူဝါဒေရးရာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ျဖစ္ေပၚေစမည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားေပၚေပါက္ေစမည့္ စီမံကိန္းမ်ား၊ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စီမံခ်က္မ်ားကို ကူညီပံ့ပိုးေပးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ပုဂၢလိကက႑က အဓိကေဆာင္ရြက္၍ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ပံ့ပိုးကူညီမႈျဖင့္ ႏုိင္ငံ၏သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စဥ္ဆက္မျပတ္အသုံးခ်ႏုိင္ၿပီး ျမန္မာျပည္သူ တစ္ရပ္လုံး၏ လူေနမႈအဆင့္အတန္းႏွင့္ ဘဝအရည္အေသြးကို သိသိသာသာ ျမႇင့္တင္သြားႏုိင္မည့္ ဘက္စုံစီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို တည္ေဆာက္သြားႏုိင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။
၇။ ယခုစာတမ္းသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သေဘာတရားမ်ား၊ အႀကံÓဏ္မ်ားႏွင့္ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ပမာဏစဥ္းစားခ်က္မ်ားသာျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသုိ႔စဥ္းစားႏုိင္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္သလို ဆက္လက္္ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား ျပဳႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ဤစာတမ္း၏ဖြဲ႕စည္းပုံမွာ ေအာက္ပါအစီအစဥ္အတုိင္းျဖစ္ပါသည္။ ယခုနိဒါန္းတင္ျပၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ အခန္း(၁)၌ ဆင္းရဲမႈႏွင့္တုိင္းတာပုံနည္းစနစ္မ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပပါမည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့က်ေရးမဟာဗ်ဴဟာစဥ္းစားခ်က္မ်ားကို အခန္း(၂)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။ ဆက္လက္၍ မဟာဗ်ဴဟာအေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးအတြက္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားအေပၚ အျမင္မ်ားကို အခန္း(၃)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးႏွင့္ ျပန္လည္သုံးသပ္ေရးအျပင္ ျမန္မာဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအရင္းအျမစ္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕ အစည္း Myanmar Development Resource Institute (MDRI) တည္ေထာင္ေရးအဆုိျပဳခ်က္ကို အခန္း(၄)တြင္ တင္ျပထားပါသည္။
အခန္း(၁)
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏွင့္ တုိင္းတာပုံနည္းစနစ္
(က) ဆင္းရဲမႈကို ဖြင့္ဆိုျခင္း
၈။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔အား ဆင္းရဲမႈမွလြတ္ေျမာက္ေစရန္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမည္သူဆိုသည္ကို သိရွိရန္ ဦးစြာလုိအပ္ မည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္သင့္ေလ်ာ္မည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈကိုသာ ေရြးခ်ယ္တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။၃
၉။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရာတြင္ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ဳိးရွိပါသည္။ ပထမနည္း လမ္းမွာ အိမ္ေထာင္တစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးအတြက္ စားဝတ္ေနေရးအေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မည့္ လံုေလာက္ေသာ ေငြေၾကး ရွိ၊ မရွိသိရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အိမ္ေထာင္စုတစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦး၏ ဝင္ေငြသို႔မဟုတ္ စားသံုးမႈပမာဏအား သတ္မွတ္ထားသည့္ ဆင္းရဲမႈအေျခခံမ်ဥ္း(Poverty Line) ႏွင့္ႏႈိင္းဆ၍ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈအေျခခံမ်ဥ္းေအာက္တြင္ရွိေနသူမ်ားအား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဤအေရးကိစၥတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေငြေၾကးျဖင့္တုိင္းတာျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
၁ဝ။ ဒုတိယနည္းလမ္းမွာ ေငြေၾကးတုိင္းတာမႈထက္ေက်ာ္လြန္၍ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။ အေျခခံလိုအပ္သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားရရွိမႈအေပၚ တုိင္းတာျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္စု တစ္စု သို႔မဟုတ္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ အစားအစာ၊ ေနအိမ္အမိုးအကာ၊ အဝတ္အထည္၊ ေသာက္သံုးေရ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရး စသည္တို႔ လံုေလာက္မႈ ရွိ၊ မရွိ ေလ့လာစူးစမ္းေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။
၁၁။ တုိင္းတာမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ အၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ေရြးခ်ယ္ရန္္ျဖစ္ပါသည္။ အစားအစာဟုဆိုရာတြင္ လူတစ္ဦးစီအတြက္ တစ္ေန႔လွ်င္ အစားအစာစားသံုးမႈ အနည္းဆံုး ကယ္လုိရီ ၂၁ဝဝခန္႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ အသက္ရွင္ရန္အတြက္ လုိအပ္ေသာစားသံုးမႈျဖစ္ပါသည္။ အမိုးအကာအတြက္မူ အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားအတြက္ လူေလးဦးစာ သက္ကယ္မိုးအခန္းငယ္တစ္ခုအတြင္းေနထုိင္ရမႈမ်ဳိးသည္ လံုေလာက္မႈမရွိဟု ယူဆသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ မိသားစုတစ္စု အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာေနထုိင္မႈဆိုသည္ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရာ၌ သက္ဆိုင္ရာႏုိင္ငံ၏အေျခအေနေပၚ မူတည္ပါသည္။ အဝတ္အထည္ကိစၥတြင္လည္း အလားတူပင္ျဖစ္သည္။ အပူပိုင္းရာသီအတြက္ သင့္တင့္ေသာအဝတ္အစားမ်ားသည္ အလာ စကား(Alaska)သို႔မဟုတ္ ေျမာက္ဝင္႐ိုးစြန္းတြင္ ေနထုိင္သူမ်ားအတြက္မူ သင့္ေလ်ာ္မည္မဟုတ္ေပ။ ရွပ္အက်ႌ၊ လံုခ်ည္ႏွင့္ ဖိနပ္တစ္ရန္ရွိပါက အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္ လံုေလာက္ၿပီဟု ယူဆႏုိင္ပါသည္။ ေသာက္သုံးေရအတြက္မူ လမ္း ေလွ်ာက္ခရီး ၁၅မိနစ္ထက္ မၾကာေသာအကြာအေဝးအတြင္းရွိႏုိင္ရမည္ဟု အႀကံျပဳၾကသည္။ က်န္းမာေရးကိစၥမွာမူ ၫႊန္းကိန္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ ကိုယ္ခႏၶာအေလးခ်ိန္မျပည့္သည့္ သို႔မဟုတ္ အာဟာရမျပည့္ဝသည့္ကေလးမ်ား၊ ကေလးဖြားေသႏႈန္း၊ ေဆးခန္း၊ ေဆး႐ံုက်န္းမာေရးဌာနမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကုသႏုိင္မႈ၊ ဆရာဝန္ သူနာျပဳ ဝမ္းဆြဲလက္သည္မ်ား ရရွိႏုိင္မႈ၊ အိတ္ခ်္ အိုင္ဗြီ-အိဒ္စ္၊ ငွက္ဖ်ား၊ တီဘီစသည့္ အဓိကက်သည့္ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားႏႈန္း စသည္တို႔ျဖင့္ သတ္မွတ္ၾကသည္။ ပညာေရးတြင္ လည္း ၫႊန္းကိန္းမ်ားစြာ သတ္မွတ္ႏုိင္သည္။ မူလတန္းေက်ာင္းအၿပီး ေက်ာင္းထြက္ရေသာ ကေလးမ်ားႏႈန္း၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီး၏ ပညာေရးအဆင့္၊ ေက်းရြာတြင္ ေက်ာင္း သို႔မဟုတ္ ဆရာရရွိႏုိင္မႈ စသည္တို႔ႏွင့္ တုိင္းတာၾကသည္။
၁၂။ ၄င္းၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ဆင္းရဲမႈကိုသတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရန္ မည္သို႔ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾက မည္နည္းဟု စဥ္းစားရန္ရွိလာပါသည္။ လူငယ္မ်ားအတြက္ဆိုလွ်င္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ဘရစၥေတာတကၠသိုလ္(Bristol University) လူမႈတရားမွ်တမႈဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ေဂၚဒန္(David Gorden )က သီးသန္႔အႀကံျပဳထားခ်က္ရွိပါသည္။ ¤င္းအႀကံျပဳခ်က္ တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သည့္ ၫႊန္းကိန္းခုနစ္ခုကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ထားပါသည္။ ဤၫႊန္းကိန္းမ်ားအနက္မွ ႏွစ္ခု သို႔မဟုတ္ ထုိ႔ထက္ပိုသည့္ ၫႊန္းကိန္းမ်ားအေပၚ လိုက္မမီႏိုင္ဘဲ ေနထုိင္ၾကရသည့္လူငယ္မ်ားကို ဆင္းရဲသူဟု သတ္မွတ္ပါသည္။၄
(ခ) ဆင္းရဲမႈကို တုိင္းတာျခင္း
၁၃။ ဆင္းရဲမႈအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ၫႊန္းကိန္းမ်ားကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ယင္းတို႔ကိုအေျခခံ၍ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို တိုင္းတာရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ရာတြင္ အဆင့္သံုးဆင့္ရွိပါသည္။
၁၄။ ပထမအဆင့္မွာ အိမ္ေထာင္စု စစ္တမ္းေကာက္ယူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုင္းတာမႈအားလံုးသည္ ၄င္းစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအေပၚ မူတည္ပါသည္။ စစ္တမ္းေကာက္ယူရာတြင္ သင့္ေလ်ာ္ေသာစာရင္းအင္းနည္းပညာကို ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳသည့္အျပင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသံုးျပဳေနေသာ ကမၻာ့ဘဏ္၏ လူေနမႈအဆင့္အတန္း တိုင္းတာမႈစစ္တမ္း Living Standards Measurement Survey (LSMS) နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳေလ့ရွိပါသည္။ ထိုနည္းလမ္းတြင္ အပိုင္းသံုးပိုင္းရွိပါသည္။ အိမ္ေထာင္စုစစ္တမ္းေမးခြန္းလႊာ (Household Questionnaire) တြင္ အိမ္ေထာင္စုဖြဲ႕စည္း ထားပံု၊ စားသံုးမႈပံုစံ၊ ပစၥည္းပုိင္ဆိုင္မႈ၊ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ဝင္ေငြ၊ အလုပ္အကိုင္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးအေျခအေန စသည္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စစ္တမ္းေမးခြန္းလႊာထုတ္ျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ရပ္ရြာေမးခြန္းလႊာ (Community Questionnaire) တြင္ ရပ္ရြာေခါင္းေဆာင္မ်ား (ေက်းရြာရွိ ေရွးမီေနာက္မီ လူႀကီးမ်ား၊ အရာရွိမ်ား၊ ဆရာမ်ား၊ က်န္းမာေရးလုပ္သားမ်ား)အား ရပ္ရြာတစ္ခုလံုးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေမးျမန္းျခင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ က်န္းမာေရး ေဆးခန္းအေရအတြက္၊ ေက်ာင္းတက္ႏုိင္မႈ၊ အခြန္ေကာက္ခံမႈႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးပံုစံ စသည့္အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနျဖင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဆိုင္ရာေမးခြန္းလႊာ (Price Questionnaire) အားျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာကုန္စည္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၏ေစ်းႏႈန္းကို ေမးျမန္းျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁၅။ အိမ္ေထာင္စုစစ္တမ္းေကာက္ၿပီးပါက ေနာက္အဆင့္မွာ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္း (Poverty Line)သတ္မွတ္ရန္ပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို အေျခခံလိုအင္ (Basic Needs) ျဖည့္ဆည္းရန္အတြက္ လုိအပ္သည္ဟု ထည့္သြင္းစဥ္းစားထား ေသာအစားအစာႏွင့္ အစားအစာမဟုတ္ေသာ ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရာမွ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထိုကုန္ ပစၥည္းႏွင့္ဝန္ေဆာင္မႈတို႔၏တန္ဖိုးကို ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ျခင္းျဖင့္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ရရွိပါမည္။
၁၆။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပမ်ားတြင္ေနထုိင္သူတုိ႔၏ကုန္က်စရိတ္သည္ ေက်းလက္ေဒသ တြင္ေနထုိင္သူတို႔၏ကုန္က်စရိတ္ထက္ ပိုမိုမ်ားျပားမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ႏုိင္ငံအသီးသီး၌ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္တို႔အတြက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားေလ့ရွိသည္။ အစားအေသာက္သည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူတို႔အတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္၍ အစားအေသာက္ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္း (Food Poverty Line) ကို အစားအစာႏွင့္ အစားအစာမဟုတ္ေသာကုန္စည္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားပါဝင္သည့္ အေထြေထြဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းတို႔ကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ေလ့ရွိပါသည္။ အခ်ိန္ကာလအေလ်ာက္ ဆင္းရဲမႈ မ်ဥ္းကို ျပင္ဆင္မႈျပဳရပါသည္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈသည္ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာပါက သာမန္လူတုိ႔၏ ပ်မ္းမွ်လူေနမႈအဆင့္လည္း ျမင့္တက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိေျပာင္းလဲမႈႏွင့္အညီ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ရန္ လိုအပ္ပါမည္။
၁၇။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို သတ္မွတ္ၿပီးသည့္အခါ ႏိုင္ငံအတြင္း ဆင္းရဲမႈအတိုင္းအဆပမာဏကိုသိရွိႏုိင္ပါသည္။ ဝင္ေငြအရ သို႔မဟုတ္ စားသုံးမႈစရိတ္မ်ားအရ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္တြင္ရွိေနေသာ လူဦးေရရာခုိင္ႏႈန္းကို တြက္ခ်က္သိရွိႏိုင္ပါမည္။ ၄င္းကို လူဦးေရဆင္းရဲမႈၫႊန္းကိန္း (Headcount Poverty Index) သို႔မဟုတ္ လူဦးေရအရ ဆင္းရဲမႈႏႈန္း(Poverty Rate)ဟု ေခၚဆိုၿပီး ထုိအၫႊန္းကိန္းမွာ တြက္ခ်က္ရလြယ္ကူ၍ နားလည္ရန္လည္း လြယ္ကူသည့္အတြက္ အသုံးမ်ားပါသည္။ ထုိသို႔ေသာနည္းလမ္း အားျဖင့္ တိုင္းတာ၍ရေသာရလဒ္ကို ႏိုင္ငံ၏ Absolute Poverty Index ဟု ေခၚပါသည္။
၁၈။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားကို အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ရာတြင္ ၄င္းတို႔ရရွိေသာဝင္ေငြႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း၏ ပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြတို႔ျဖင့္ ႏိႈင္းယွဥ္၍ တုိင္းတာသတ္မွတ္သည့္နည္းလည္း ရွိပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကိုသတ္မွတ္ရာ၌ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရွိ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ တစ္ဦးခ်င္းပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြကို တြက္ခ်က္ကာ ယင္း၏ရာခိုင္ႏႈန္း၅ဝထက္ ေလ်ာ့နည္းေသာ ဝင္ေငြရွိသူမ်ားအား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားဟု သတ္မွတ္ပါသည္။ ယင္းကို (Relative Poverty) ႏိႈင္းရဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈဟု ေခၚဆိုပါသည္။
၁၉။ ဤေနရာတြင္ ပိုမိုျပည့္စုံရန္အတြက္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမညီမွ်မႈ (Inequility)ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း အက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပရန္ လုိအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသေဘာတရားကို ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရာတြင္ မၾကာခဏရည္ၫႊန္းေလ့ ရွိပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈဆိုသည္မွာ ဆင္းရဲမႈထက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔သည့္ သေဘာတရားျဖစ္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈတစ္ခုတည္းအေပၚတြင္သာ အေလးထားအာ႐ုံစိုက္ျခင္းမ်ဳိးသက္သက္ မဟုတ္ဘဲ လူဦးေရတစ္ရပ္လံုးအေပၚအေျခခံ၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
၂ဝ။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈအတြက္ အလြယ္ဆံုးႏွင့္ အသံုးမ်ားဆံုးနည္းလမ္းမွာ လူဦးေရကို အဆင္းရဲဆုံးမွ အခ်မ္းသာဆုံး အထိ အဆင့္ဆင့္အုပ္စုခြဲၾကည့္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ခြဲျခားၿပီး လူဦးေရ ငါးပုံ သို႔မဟုတ္ ဆယ္ပုံ အုပ္စုတို႔၏ အသံုးစရိတ္ သို႔မဟုတ္ ဝင္ေငြကို ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ ေဖာ္ျပပါသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ လူဦးေရ၏ အဆင္းရဲဆံုး (ငါးပုံ တစ္ပုံ)သည္ စုစုေပါင္း အသံုးစရိတ္၏ ေျခာက္ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၁ဝရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သုံးစြဲၾကၿပီး ထိပ္ဆုံး(ငါးပုံတစ္ပုံ)အုပ္စုသည္ စုစုေပါင္းအသံုးစရိတ္၏ ၃၅ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၅ဝရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သုံးစြဲၾကသည္။
၂၁။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈအတြက္ အသုံးအမ်ားဆုံးတိုင္းတာမႈမွာ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္း (Gini coefficient)ျဖစ္သည္။ လူဦးေရကို ဝင္ေငြအရ ငါးပုံအုပ္စု သို႔မဟုတ္ ဆယ္ပုံအုပ္စု ခြဲျခားမႈျပဳၿပီး စုစုေပါင္းဝင္ေငြတြင္ ¤င္းတို႔၏ဝင္ေငြရာခုိင္ႏႈန္းကို တြက္ခ်က္ရပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံအတြင္းပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မႈကို ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းျဖင့္ တြက္ခ်က္ သိရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုၫႊန္းကိန္းသည္ သုညႏွင့္ တစ္ၾကားတြင္ ရွိသည္။ ၫႊန္းကိန္းသုညသည္ အိမ္ေထာင္စုတိုင္းက တူညီေသာဝင္ေငြရရွိေနျခင္းကို ၫႊန္ျပေနၿပီး ၫႊန္းကိန္းတစ္သည္ တိုင္းျပည္၏ဝင္ေငြအားလံုးကို အိမ္ေထာင္စုတစ္ခုတည္း ကသာ ပိုင္ဆုိင္ေနျခင္းကို ၫႊန္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻေပၚတြင္ ဝင္ေငြမညီမွ်မႈအမ်ားဆုံးအရပ္ေဒသမ်ား၏ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းမွာ ဝ.၅ ဝန္းက်င္တြင္ရွိၿပီး ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဂ်ီနီၫႊန္းကိန္းမွာ ဝ.၃ျဖစ္ပါသည္။၅
၂၂။ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ တုိင္းတာမႈမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳံးေဖာ္ျပၿပီးသည့္အခါ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္ဥပမာေပးေဖာ္ျပရန္ လုိအပ္ပါသည္။
၂၃။ ၂ဝဝ၉ခုႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အသက္(၆၅)ႏွစ္ေအာက္လူတစ္ဦးအတြက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို သန္းေခါင္ စာရင္းဌာနက တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၁၁၁၆၁အျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ကေလးႏွစ္ဦးပါ လူဦးေရေလးေယာက္ရွိသည့္ မိသားစုတစ္စု၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ေဒၚလာ ၂၁၇၅၆အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။၆ ထုိကဲ့သို႔တြက္ခ်က္သတ္မွတ္မႈမွ ထြက္ေပၚ လာေသာရလဒ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲမႈႏႈန္း ၁၄.၃ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေနသည့္အတြက္ ထိုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၄၃.၆သန္း မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို စတင္တြက္ခ်က္ခဲ့သည့္ (၅၁)ႏွစ္အတြင္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူအေရအတြက္ အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။၇
၂၄။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ဝင္ေငြမညီမွ်မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ဳိးဇက္စတစ္ဂလစ္ (Joseph Stiglitz) က ေထာက္ျပ ခဲ့ရာတြင္ အေမရိကန္ လူဦးေရ၏ တစ္ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ႏိုင္ငံဝင္ေငြ၏ ေလးပုံတစ္ပုံနီးပါးကို ရယူထားသည္ဟု ဆိုသည္။ လြန္ခဲ့သည့္(၂၅)ႏွစ္က သူတို႔၏ေဝစုမွာ ၁၂ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိသည္ဟု ဆို၏။ ထုိ႔အျပင္ ထိပ္တန္း တစ္ရာခုိင္ႏႈန္း၏ဝင္ေငြမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ၁၈ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ လူလတ္တန္းစားမ်ား၏ ဝင္ေငြက်ဆင္းလာခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈအားလုံးမွာ ထိပ္တန္းအလႊာမ်ားဆီသို႔သာ ေရာက္ရွိ သြားသည္ကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။၈
၂၅။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈႏွင့္အတူ လူေနမႈအဆင့္အတန္းလည္း ျမင့္မားလာခဲ့ရာ အျခားႏိုင္ငံ မ်ားနည္းတူ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တိုးျမႇင့္ေနရပါသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ႏိုင္ငံ၏ပ်မ္းမွ်လူေနမႈအဆင့္အတန္း တိုးျမင့္လာ ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းစံထားမ်ားႏွင့္လည္း မညီၫြတ္ဟု ေဝဖန္ခံရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂ဝဝ၆ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ ယြမ္ ၆၈ဝ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈၅)ဟု သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ယင္းသတ္မွတ္ခ်က္အရ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ၂၃.၆၅သန္းမွာ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သို႔ေသာ္ အျပည္အျပည္ဆုိင္ရာသတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ တစ္ေန႔လွ်င္ တစ္ေဒၚလာႏႈန္းျဖင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းသည္ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ ၃၆၅ေဒၚလာသို႔ တိုးျမႇင့္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူ သန္း ၁၂ဝမွ ၁၃ဝသည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းခံရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ၂၃.၆၅သန္းသည္ အလြန္အမင္းဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားအျဖစ္ အစားအစာ၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ ေနထိုင္စရာျပႆနာမ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသူမ်ားျဖစ္ၿပီး က်န္လူဦးေရသန္း ၁ဝဝ မွာ ဆင္းရဲသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းမခံရသည့္အတြက္ သူတုိ႔ရသင့္ရထုိက္ေသာအကူအညီမ်ားကို ရရွိႏိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈ မ်ားရွိခဲ့ပါသည္။၉
၂၆။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မၾကာေသးမီကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိ ရပါသည္။ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္၌ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁၆၉ယြမ္မွေန၍ ယြမ္ ၁၅ဝဝသို႔ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၇၅မွ ၂၃ဝ)သို႔ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ခဲ့သည့္အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူအေရအတြက္ ၂၆.၈၈သန္းမွ သန္း၁ဝဝအထိ သုံးဆျမင့္တက္လာခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းတိုးျမႇင့္ျခင္းမွာ နည္းလြန္းသည္ဟု ေဝဖန္ခဲ့ၾကၿပီး ယြမ္ ၂၄ဝဝအထိ ႏွစ္ဆတိုးျမႇင့္သင့္သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ၁၉၈၅ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁ဝခုႏွစ္ကာလမ်ားအတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စုစုေပါင္းျပည္တြင္းအသားတင္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး (GDP) အဆ ၅ဝမွ် တိုးတက္လာခဲ့ေသာ္လည္း ဆင္းရဲမႈ မ်ဥ္းမွာမူ ငါးဆမွ်သာတုိးတက္လာခဲ့သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
၂၇။ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျခင္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ သတိႀကီးစြာထား၍ေဆာင္ရြက္ရေသာ အေရးကိစၥမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဗဟိုအစိုးရက ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းသတ္မွတ္မႈအား အနည္းငယ္သာျမႇင့္တင္မႈျပဳလိုလ်က္ရွိၿပီး ခပ္မ်ားမ်ားတိုးျမႇင့္လုိက္မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံအတြင္း ဆင္းရဲသူဦးေရပမာဏမ်ားျပားစြာတိုးပြားလာျခင္းအတြက္ မ်က္ႏွာမလွျဖစ္ရ မည္ကို ေရွာင္လႊဲလိုျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္တြင္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္တို႔ကမူ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခပ္ျမင့္ျမင့္ တိုးျမႇင့္ ေစလိုသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထုိသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ သူတုိ႔၏ေဒသတြင္ ဆင္းရဲသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး အစိုးရေထာက္ပံ့ေငြမ်ားႏွင့္ အျခားေသာအကူအညီမ်ား ပိုမိုဝင္ေရာက္လာေစလိုျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သာမန္လူမ်ားကလည္း ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းကို ခပ္ျမန္ျမန္ ခပ္မ်ားမ်ားျမင့္တက္ေစလိုၿပီး သူတို႔အား ဆင္းရဲသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရ လွ်င္ အစိုးရထံမွ ပံ့ပိုးကူညီမႈမ်ား ရရွိလိုျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအစီ အစဥ္အတြက္ ၁၉၈ဝမွ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္အထိ ယြမ္၁၆ဝဘီလီယံ (အေမရိကန္ေဒၚလာ၂၃.၉ဘီလီယံ)ကို ေထာက္ပံ့ခဲ့ပါသည္။၁ဝ
၂၈။ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတြင္မူ (၂ဝ၁၁ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္အထိ) ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္း ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအသစ္ကို သတ္မွတ္ ခဲ့ၿပီး ယင္းမ်ဥ္းအသစ္အရ ေက်းလက္ေဒသေန လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ တစ္လလွ်င္ ဗီယက္နမ္ေဒါင္ေငြ ၄ဝဝဝဝဝ (အေမ ရိကန္ေဒၚလာ ၂ဝ.၅)ႏွင့္ ၿမဳိ႕ျပေဒသရွိ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ တစ္လလွ်င္ ဗီယက္နမ္ေဒါင္ေငြ ၅ဝဝဝဝဝ (အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၅.ဝ၅) သတ္မွတ္ထားသည္။ အစိုးရ၏ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းေအာက္ရွိ အိမ္ေထာင္စုမ်ားမွာ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္တြင္ ၂၂ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေနရာမွ ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္တြင္ ၉.၄၅ရာခုိင္ႏႈန္းသို႔ က်ဆင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။၁၁ ဆင္းရဲမႈစံႏႈန္းသစ္အရ ဟႏြဳိင္းၿမဳိ႕ေတာ္တြင္ ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္၌ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁၁၄၆၃၆ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး ထိုၿမဳိ႕ေန လူဦးေရစုစုေပါင္း၏ ၉.၆ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ ၿမဳိ႕ေတာ္အာဏာပိုင္တို႔အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း စည္ပင္သာ ယာအသုံးစရိတ္ဘတ္ဂ်က္ေငြထဲမွ ေဒါင္ေငြ ၅ထရီလီယံ(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅၆.၄၁သန္း)ကို ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ၂ဝ၁၅ခုႏွစ္တြင္ ဟႏိြဳင္းၿမိဳ႕ေတာ္၏ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈႏႈန္း ႏွစ္ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားပါသည္။၁၂
၂၉။ ႏိုင္ငံအလုိက္ ဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းအျပင္ လူသိမ်ားေသာမ်ဥ္းတစ္ခုမွာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဆင္းရဲမႈမ်ဥ္းျဖစ္သည္။ ထိုမ်ဥ္းအရ ယခင္က လူတစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ တစ္ေန႔ အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာသတ္မွတ္ခဲ့ရာမွ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္တြင္ ၁.၂၅ေဒၚလာ ျပင္ဆင္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္အရ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာေပၚ၌ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူ ၁.၃၈ဘီလီယံရွိခဲ့ေၾကာင္း ခန္႔မွန္း ခဲ့ၾကပါသည္။ (၂ဝဝ၅ခုႏွစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဝယ္ယူႏိုင္စြမ္းအား ကြာျခားမႈႏႈန္း (Purchasing Power Parity) ႏွင့္ တြက္ခ်က္ထားပါသည္။)၁၃
(ဂ) ဆင္းရဲမႈကို တိုင္းတာရသည့္အေၾကာင္းရင္း
၃ဝ။ ဆင္းရဲမႈတိုင္းတာရာတြင္ ယုံၾကည္အားထားမႈရွိရန္ အခ်ိန္၊ လုပ္အားႏွင့္ ေငြေၾကးက်ခံကာ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း သေဘာတရားပိုင္းဆုိင္ရာႏွင့္ စာရင္းအင္းဆုိင္ရာ အခက္အခဲမ်ားကို ရင္ဆိုင္ ရပါမည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ဆင္းရဲမႈကိုတိုင္းတာရသည့္ အေၾကာင္းရင္းေလးခ်က္ရွိပါသည္။
၃၁။ ပထမအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈကိုတုိင္းတာျခင္းျဖင့္ မူဝါဒခ်မွတ္သူမ်ားက ဆင္းရဲသူမ်ား၏အေျခအေနႏွင့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ပိုမိုသိရွိလာၿပီး သူတို႔၏အက်ဳိးကို အေလးထားေဆာင္ရြက္လာမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ-ႏိုင္ငံလူဦးေရ၏ ၂၁ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္ေသာ လူဦးေရ ၁၈သန္းသည္ အလြန္အမင္းဆင္းရဲႏြမ္းပါးေနၿပီး ဝမ္းစာေရးအတြက္ ခက္ခက္ခဲခဲ႐ုန္းကန္ေနရသည္ဟူေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ဳိးက ¤င္းတို႔အတြက္ တစ္စုံတစ္ရာလုပ္ေဆာင္ေပးရန္ အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မူဝါဒခ်မွတ္သူ မ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
၃၂။ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈကိုတုိင္းတာျခင္းအားျဖင့္ အကူအညီေပးရန္လိုအပ္ေနသည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤအေရးကိစၥတြင္ ဆင္းရဲမႈဆုိင္ရာ႐ုပ္ပံုလႊာသည္ အသံုးဝင္ပါသည္။ ဆင္းရဲမႈျဖစ္ေပၚေနပုံ အေနအထား၊ ေက်းလက္ႏွင့္ၿမိဳ႕ျပတည္းဟူေသာ ပထဝီအေနအထားအလိုက္ ေျပာင္းလဲပံု၊ ရပ္ရြာတြင္ ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု ရွိ၊ မရွိ၊ အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏အေျခအေန (ဥပမာ-အိမ္ေထာင္စုဝင္ဦးေရ၊ အိမ္ေထာင္ဦးစီး၏ ပညာေရးအဆင့္အတန္း) စသည္ တို႔ကို သိရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိသို႔ေသာအခ်က္အလက္မ်ားကို သိရွိျခင္းအားျဖင့္ အကူအညီေပးရာတြင္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖင့္ အလိုအပ္ဆုံးေသာသူမ်ားထံ အကူအညီေရာက္ရွိေရးကို စီမံေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
၃၃။ တတိယအခ်က္မွာ ဆင္းရဲမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးစီမံခ်က္မ်ားႏွင့္မူဝါဒေရးရာအရ တုိက္႐ိုက္ေဆာင္ရြက္မႈရလဒ္မ်ားကို ဆင္းရဲမႈ တိုင္းတာျခင္းအားျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးျခင္း၊ ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္းတို႔ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါမည္။ ထိုအခ်က္မွာ အေရးပါၿပီး စီမံခ်က္ မ်ားႏွင့္ မူဝါဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေၾကာင့္ ဆင္းရဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္ကဲ့သို႔၊ မည္သည့္နည္းျဖင့္၊ မည္မွ် ေလွ်ာ့ခ်ကာ လူေ��<><><><><>
0 comments:
Post a Comment