စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ တာဝန္သိတတ္မႈ ဆိုတာဘာလဲ (Corporate Social Responsibility)

Aung San Oo

By HR Journal
စီးပြားေရး (Business) လုပ္ငန္းမ်ားရဲ႕ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အျမတ္ ရရွိေရး (Profit) ႏွင့္ လုပ္ငန္းက်ယ္ျပန္႔ ႀကီးထြားမႈ (Growth) ျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႔ေခတ္တြင္ Customer မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ား၏ ဖိအားေပး ေတာင္းဆိုမႈမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ နည္းလမ္း အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ လာၾကရသည္။ ယခင္က Customer မ်ား အေနျဖင့္ ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ဝယ္ယူ သံုးစြဲၾကရာ၌ အရည္အေသြး (Quality) ႏွင့္ ေစ်းႏႈန္း (Price) တို႔ အေပၚ၌သာ မူတည္စဥ္းစား ခဲ့ၾကရာမွ ယေန႔ေခတ္တြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ Environmental Issue ကဲ့သို႔ေသာ Social Responsibility အခ်က္အလက္ မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား လာၾကသည္။


ဥပမာ-ယခင္က Air-con တစ္လံုး ဝယ္ယူမည္ ဆိုပါက Customer မ်ား အေနျဖင့္ ေအးမေအး၊ Quality ေကာင္းမေကာင္း၊ ေစ်းႏႈန္း တန္မတန္ စသည္တို႔ အေပၚ၌သာ မူတည္စဥ္းစား ဝယ္ယူခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယေန႔တြင္ အဆိုပါ Air-con က ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လုပ္မႈ နည္းပါးၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ (Environmental Friendly) ျဖစ္သည့္ Green Product ဟုတ္မဟုတ္ စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား လာၾကသည့္ သေဘာ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူလူထုမ်ား အေနျဖင့္ ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ဝယ္ယူ စားသံုးရန္ (buy from)၊ ၎တို႔၏ ေငြေၾကးမ်ားကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ (Invest in) ႏွင့္ ဝန္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ ပါဝင္လုပ္ကိုင္ရန္ (Work for) တို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ကုမၸဏီမ်ား၏ Corporate Social Responsibility ဆိုင္ရာ သတင္း အခ်က္အလက္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို ပိုမို သိရွိလိုလာၾကသည့္ သေဘာ ျဖစ္သည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ တာဝန္ သိတတ္မႈ (Corporate Social Responsibility) ဟု ဆိုရာ၌ အဓိကအားျဖင့္ ဥပေဒဆိုင္ရာ (Legal Behavior)၊ က်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ (Ethical Behavior)၊ လူမႈဆိုင္ရာ (Social Responsibility Behavior) ဟူ၍ က႑ ၃ ရပ္ ထပ္မံ ခြဲျခားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

(၁) ဥပေဒဆိုင္ရာ (Legal Behavior)
မ်ားေသာအားျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုိက္နာရမည့္ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား (Law, Rules and Regulations) ကို ျပ႒ာန္း ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ျဖစ္ရာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ကုမၸဏီ အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းရွိ ဝန္ထမ္းတိုင္းကို ၎ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ားအား သိရွိနားလည္ၾကရန္ မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ ထားၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ - အေရာင္းမန္ေနဂ်ာ (Sales Manager) မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္ (Sales Representative) မ်ားအား Customer မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံ ေရာင္းဝယ္ရာ၌ မိမိတို႔၏ ကုန္ပစၥည္းအေၾကာင္းကို ေရာင္းရလိုေဇာႏွင့္ လိမ္ညာေျပာဆို၊ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေအာင္ ေျပာဆုိ၍ ေရာင္းခ်ျခင္း ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒမ်ားအရ အေရာင္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ေျပာဆို ေရာင္းခ်မႈမ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာ ကုမၸဏီ၏ တရားဝင္ ေၾကာ္ျငာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္အလက္ (Advertising Statements) မ်ားႏွင့္ တူညီရမည္ဟု ဆိုသည္။ ဥပမာ - ၇ ရက္အတြင္း အသားအေရ ျဖဴဝင္းလာေစမည္ဟု ေျပာဆုိေရာင္းခ်မည္ ဆိုပါက သက္ဆိုင္ရာ Product ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီ၏ ၇ ရက္အတြင္း အသားအေရ ျဖဴဝင္းလာေၾကာင္း တရားဝင္ ေၾကာ္ျငာထားခ်က္ႏွင့္ အမွန္တကယ္ ၇ ရက္အတြင္း ျဖဴဝင္းလာေၾကာင္း စမ္းသပ္ သက္ေသျပထားခ်က္မ်ားကို ျပသႏုိင္ရမည္ဟု ဆိုလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ တဖန္ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ စီးပြားၿပိဳင္ဖက္ ကုမၸဏီမ်ား၏ နည္းပညာ (Technical) မ်ား၊ ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ (Trade Secrets) မ်ားကို မသမာေသာနည္းျဖင့္ ရယူသံုးစြဲျခင္း မျပဳလုပ္ရဟုဆိုသည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိတို႔ ၿပိဳင္ဖက္ကုမၸဏီမ်ား၏ Product မ်ားကို အေၾကာင္းက်ိဳးမဲ့ အပုပ္ခ် ေျပာဆိုျခင္းမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

(၂) က်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ (Ethical Behavior)
ကုမၸဏီ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိတို႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား လည္ပတ္လုပ္ကိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ခ်မွတ္ထားေသာ ဓေလ့ထံုးတမ္း နီတိ က်င့္ဝတ္မ်ားကို ဂ႐ုျပဳ လိုက္နာၾကရမည္။ အထူးသျဖင့္ က်င့္ဝတ္နီတိမ်ား လိုက္နာေဆာင္ရြက္သည့္ အစဥ္အလာကို မိမိတို႔ ကုမၸဏီ အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းတြင္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ အစဥ္အလာ (Tradition) တစ္ရပ္ အေနျဖင့္ အျမစ္တြယ္ ရွင္သန္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းၾကရမည္။ ကုမၸဏီမ်ား၏ က်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ Ethical Behavior မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ Environics International အဖြဲ႕မွ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ စစ္တမ္း တစ္ခုအရ ၆၇ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ ေျမာက္အေမရိက Customer မ်ားမွာ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ မညီၫြတ္ပဲ နာမည္ဂုဏ္သတင္း မေကာင္းသည့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ကုန္ပစၥည္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ဝယ္ယူ သံုးစြဲလုိျခင္း မရွိၾကဟု သိရသည္။

(၃) လူမႈဆိုင္ရာ (Social Responsibility Behavior)
ကုမၸဏီ၏ ဝန္ထမ္းမ်ား အားလံုး အေနျဖင့္ Customer မ်ား၊ ကုမၸဏီႏွင့္ အက်ိဳးသက္ဆိုင္သူ (Stakeholders) မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံ ေဆာင္ရြက္ၾကရာ၌ အျပန္အလွန္ တာဝန္ယူမႈ၊ က်င့္ဝတ္ေစာင့္ထိန္း လုိက္နာမႈမ်ာကို က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္သင့္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မိမိတုိ႔ အဖြဲ႕အစည္း၊ ကုမၸဏီ၏ နာမည္ ဂုဏ္သတင္း (Good Will) ႏွင့္ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္ (Brand Image) အတြက္ သာမကပဲ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အက်ိဳးစီးပြား အတြက္ အေလးဂ႐ုျပဳ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါမည္။ ယေန႔လက္ရွိ ကမ႓ာ့ စီးပြားေရး ေလာကရွိ Corporate Social Responsibility ႏွင့္ ပတ္သက္၍ နာမည္ ဂုဏ္သတင္း ထိပ္တန္းအဆင့္ (Top-Rated Companies) အဖြဲ႕အစည္း ကုမၸဏီႀကီးမ်ားမွာ
(1) Johnson & Johnson ၊ (2) Coca-Cola ၊ (3) Wal-Mart ၊ (4) Anheuser-Busch ၊ (5) Hewlett-Packard (HP) ၊ (6) Walt Disney ၊ (7) Microsoft ၊ (8) IBM ၊ (9) Mc Donald's ၊ (10) 3M ၊ (11) UPS ၊ (12) Fed Ex ၊ (13) Target ၊ (14) The Home Depot ၊ (15) General Electric (GE) တို႔ ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ ေရရွည္တိုးတက္ ေအာင္ျမင္ေရးမွာ ကုမၸဏီ၏ Customer မ်ား Stakeholders မ်ား ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္႐ံု သာမက သက္ဆိုင္ရာ စီးပြားေရး၊ ေစ်းကြက္ ရွာေဖြေရး၊ ဝန္ထမ္းေရးရာဆိုင္ရာ က်င့္ဝတ္နီတိမ်ား၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သည့္ အတိုင္းအတာအထိ က်င့္သံုးလုိက္နာ ေဆာင္ရြက္သနည္း ဟူသည့္ အခ်က္ေပၚတြင္ပါ မ်ားစြာ မူတည္လာၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ စီးပြားေရး (Business) ဟူသည့္ အဓိကပင္မ သေဘာတရားအရ အခ်ိဳ႕ေသာ အစိတ္အပိုင္း က႑မ်ားတြင္ သက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ နီတိ က်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ထိပ္တုိက္ ေတြ႕ဆံု၍ ပဋိပကၡ (Conflict) မ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္ သေဘာရွိရာ မ်ားစြာဂ႐ုျပဳ ကိုင္တြယ္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ Business နယ္ပယ္တြင္ ဤအရာကေတာ့ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ညီ (Ethical) ျဖစ္သည္။ ဤအရာကေတာ့ က်င့္ဝတ္ႏွင့္မညီ (Unethical) ျဖစ္သည္ဟူ၍ ရွင္းလင္း ျပတ္သားစြာ ပိုင္းျခား (Clear line) ဆြဲႏုိင္ရန္ ခက္ခဲလွသည္ ျဖစ္ရာ Business မ်ား၏ Corporate Social Responsibility လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွာ ကုမၸဏီမ်ား၏ က်င့္ဝတ္ဆိုင္ရာ၊ ဂုဏ္သိကၡာဆိုင္ရာ လုိက္နာေဆာင္ရြက္မႈ ေရခ်ိန္၊ ဒီဂရီမ်ား အေပၚတြင္ မ်ားစြာ မူတည္လာပါသည္။

လင္းသက္ၫြန္႔ (ျမန္မာေျမ)