ဒီမိုကေရစီ ၊ လစ္ဖရယ္၀ါဒ ႏွင္႔ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္

by Bo K Nyein (Notes) on Saturday, September 22, 2012 at 1:43am

                                        
အေမေက်ာ္ ေဒြးေတာ္လြမ္းပါလို႔ ငုိမ၀ တဲ႔ ဒီမို သတင္းသမား ၊ ေရာမသားမ်ား

စာေရးသူ အထင္ လူငယ္ အမ်ားအျဖင္႔ ၊ အထူးသျဖင္႔ စာတတ္သူ လူငယ္ေတြ အၾကားမွာ ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ လစ္ဖရယ္၀ါဒ (Liberalism) တို႔ကို ေရာေထြး ေနတယ္လို႔ထင္မိတယ္။ 
ဒီမိုကေရစီ ဆုိရာမွာလည္း ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီ (Representative Democracy) ကို ေျပာတာပါ။
ဒီလို ထင္ရွားေအာင္ေျပာရခ်င္း က ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ယံုၾကည္တဲ႔ ပါ၀င္မႈ ဒီမိုကေရစီ Participatory Democracy နဲ႔ ကြဲျပားေအာင္လို႔ပါ။

ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီ မွာ မွ ျပည္သူေတြက လူတဦး ၊ မဲတျပား စနစ္ နဲ႔ မိမိတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳမဲ႔ (ကိုယ္စလယ္) ကို (၄) ႏွစ္တၾကိမ္ (သို႔) ၅ ႏွစ္တၾကိမ္ ၊ လြပ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင္႔ ရွိရပါမယ္။


တခ်ိဳ႔ စနစ္ေတြမွာ မိမိျပည္နယ္ ကို ကိုယ္စားျပဳမဲ႔ ကိုယ္စလယ္ ေတြကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ ခြင္႔ရရွိၾကပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးေတာ႔ မိမိတို႔ ရပ္ကြက္ ၊ ျပည္နယ္ ၊ တိုင္္းျပည္ ကို ကိုယ္စားျပဳမဲ႔ ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ ခြင္႔ရွိၾကျပီး မေၾကနပ္ပါက ျပန္ေခၚခြင္႔ ပါရရွိၾကပါတယ္။

ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ရဲ႔ ပါ၀င္မႈ ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ ကြာတာက တရုတ္ျပည္ လို ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္ မွာ ျပည္သူကေရြးခြင္႔ မရွိပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီေကတာ ေတြကသာ မိမိ တို႔ေခါင္းေဆာင္ကို ေရြးရပါတယ္။ ဥပမာ ၂၀၁၂ ႏွစ္မကုန္ခင္ လာမဲ႔ တရုတ္ျပည္ အမ်ိဳးသားကြန္ကရက္  အစည္းအေ၀းမွာ ေနာင္ (၁၀) ႏွစ္အုပ္ခ်ဳပ္မဲ႔ လီ႔ရွင္ပင္း (Li Xiping) ကိုေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ေရြးၾကပါလိမ္႔မယ္။ တကယ္ေတာ႔ ေရြးျပီးသားပါ။ ၾကည္႔ေကာင္းေအာင္ ၀ိုင္းလက္ခုပ္ တီးၾကမွာပါ။ တခ်ိန္ ထဲမွာ ၂၀၁၂ ႏုိင္၀င္ဘာလ ပထမ အဂၤါေန႔ မွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွာ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ပါလိမ္႔မယ္။ မည္သူႏုိင္မည္ မသိပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေရာက္မွ သိရပါလိမ္႔မယ္။ အမွန္ကေတာ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ပြဲ လို႔ေျပာလို႔ရႏုိင္မယ္ထင္ပါတယ္

ထို႔ေၾကာင္႔ ယေန႔ေခတ္မွာ ၊ ဒီမိုကကေရစီ ဆိုတာႏွင္႔ လြပ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင္႔ ရွိေသာ ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီ ကို ေယ်ဘူရ အားျဖင္႔ ဆိုိုသည္ပါ။

လစ္ဖရယ္ အေတြးအေခၚ လႊမ္းမိုးမႈ

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အျပီးမွာ လစ္ဖရယ္ အေတြးအေခၚ ဟာ လြပ္လပ္စြာ မိမိအစိုးရကို ေရြးခ်ယ္ခြင္႔ ရတဲ႔  ၊ တနည္းအားျဖင္႔ ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီ ကိုက်င္႔သံုးတဲ႔ ႏို္င္ငံေတြမွာ လႊမ္းမိုးလာတယ္။ လစ္ဖရယ္ အယူ၀ါဒ ဟာလည္း Classical Liberalism ကေန Social Liberalism ကို ေျပာင္းလဲကူးစက္လာတယ္။ Classical Liberalism ဟာ ၁၉ ရာစု ႏွစ္ ေတြမွာ အေမရိကား နဲ႔ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြမွာ ေခတ္စားခဲ႕တဲ႔ ႏုိ္င္ငံေရး အေတြးအေခၚ ျဖစ္တယ္။ Classical Liberalism က (တဦးခ်င္း လြပ္လပ္မႈ) ၊ ဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈနဲ တဲ႔ အစိုးရ ၊ တခ်ိဳ႔ ကလည္း Limited Government လို႔ဆိုၾကတယ္။ ျပီးေတာ႔ (စီးပြားေရး လြပ္လပ္ခြင္႔) ေတြကို အားေပးတဲ႔ အေတြးအေခၚ ျဖစ္တယ္။ ၂၀ ရာစု ေခတ္မွာ Friedrich Hayek နဲ႔ Milton Friedman တို႔က Classical Liberalism ကိုျပန္လည္ေဖၚ ထုတ္လာၾကတယ္။ ဒီ ေခတ္သစ္ Classical Liberalism ကို ပဲ တခ်ိဳ႔က Neo Classical Liberalism လို႔တင္စားၾကတယ္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၾကီး အျပီးမွာ Social Liberalism ဆိုတဲ႔ အယူအဆ ကၾကီးထြား လာျပန္တယ္။ Social Liberalism ရဲ႔ အဆိုက Liberalism ဟာ Social လူမႈေရး အုပ္ျမစ္မွာ အေျခခံရမယ္ ဆိုတဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ပဲ။ Social Liberalism က Classical Liberalism နဲ႔ ကြာတာက (အစိုးရ) ( State) ရဲ႔ တရား၀င္ ပါ၀င္ေရးပဲ။ အစိုးရ က အမ်ားအက်ိဳး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းဟာ တဦးခ်င္းရဲ႔ လြပ္လပ္ခြင္႔ နဲ႔ သဟဇာတ ျဖစ္ပါတယ္ ဆိုတဲ႔ အဆို ေပၚမွာ မွီျပီး အစိုးရ က စီးပြားေရး အျပင္ လူေတြရဲ႔ က်န္းမာေရး ၊ ပညာေရး ၊ အလုပ္လက္မဲ႔ ပေပ်ာက္ေရး စတဲ႔ လူမႈေရး ကိစၥ ေတြမွာ ၀င္ေဆာင္ရြက္ ေပးရင္း တခ်ိန္ထဲ မွာ ႏုိင္ငံေရး အခြင္႔အေရး ေတြကို တိုးခ်ဲ႔ ႏုိင္တယ္ ဆိုတဲ႔ အဆိုပဲ။ ဒီ အေတြးအေခၚေၾကာင္႔ ၂၀ရာစု အစ ကစ ျပီး ဥေရာပ မွာ Liberal reforms ေတြ လုပ္ရာက Welfare State အတြက္ အေျခခံ အုပ္ျမစ္ေတြ ခ်ေပးခဲ႔ရာက ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၾကီး အျပီး မွာ ဥေရာပ မွာ Welfare State အေတြးအေခၚဟာ ၾကီးထြားခဲ႔ရတယ္။ Welfare State ရဲ႔ အေတြးအေခၚက လူေတြ အလုပ္မရွိရင္ အစိုးရ ကေငြ ေထာက္ပံ႔မယ္ ၊ Universal Health လို႔ေခၚတဲ႔ (ႏုိင္ငံသား) တိုင္း ေဆးကုသ ခြင္႔ရေစရမယ္ ၊ ခေလးတိုင္းေက်ာင္း အခမဲ႔ ထားေပးမယ္ ၊ ဆင္းရဲ ရင္ေသာ္၎ ၊ ခေလးမ်ား၍ အလုပ္မလုပ္ ႏုိင္ရင္ အစိုးရ က တာ၀န္ယူမယ္ ဆိုေတာ႔ Welfare State ရဲ႔ အေတြးအေခၚက Tax and Spend ဆိုတဲ႔ လစ္ဖရယ္ အေတြးအေခၚ ေပၚထြက္လာရတာ။

ဒီ Tax and Spend ဆိုတဲ႕ လစ္ဖရယ္ ေပၚလစီ ရဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ရလဒ္က လူေတြဟာ အစိုးရကို အားကိုးတဲ႔ Dependency ဆိုတာ ၀င္လာတယ္။ အစိုးရ က ေကၽြး ၊ အစိုးရက ေပးကမ္းးဆိုေတာ႔ ကာ လူေတြဟာ (ပ်င္း) လာၾကတာ လူ႔ သဘာ၀ ပဲ။ အဂၤလိပ္ စကားမွာ ရွိတယ္။ ေန႔တိုင္း (ငါး) ေကၽြး မဲ႔အစား (ငါး) ဖမ္းတတ္ေအာင္သင္ေပးပါတဲ႔။ Welfare State က (ငါး) ဖမ္းတတ္ေအာင္ မသင္ေပးပဲ ေန႔တိုင္း (ငါး) ေကၽြးေနေတာ႔ အစိုးရကိုပဲ မွီခိုခ်င္ လာတာမဆန္းလွွပါဖူး။

ေနာက္အားနဲခ်က္က ဒီလို လူမႈေရးကိုေရွ႕ ရႈျပီး အစိုးရ က ေကၽြးေမြးရတဲ႔ ပရိုဂမ္ေတြ မ်ားလာေတာ႔ အစိုးရ က အခြန္ မ်ားမ်ား တိုးေကာက္ရေရာ။ ဒီေတာ႔ စီးပြားရွွာ ႏိုင္္တဲ႔ သူေတြကို (ဒဏ္) ခပ္ရာေရာက္တယ္။ ဥပမာ အဂၤလန္မွာ NHS လို႔ ေခၚ တဲ႔ အားလံုးကိုေဆးကုေပးတဲ႔ Universal Health System ကိုေဖၚေဆာင္ေတာ႔ အဂၤလန္က ဆရာ၀န္ေတြ လူေတာ္ေတြဟာ ေငြမ်ားမ်ားရတဲ႔ အေမရိကန္ ႏို္င္ငံကို ကိုထြက္ေျပး ၾကျပီး ၊ NHS က ႏုိင္ငံျခား ၊ အထူးသျဖင္႔ ကိုလိုနီ ႏုိင္ငံေဟာင္း ကဆရာ၀န္ေတြ ကို အလံုးအရင္း နဲ႔ ေခၚသြင္းခဲ႔ၾကရတယ္။ ထို႔နည္းတူစြာ ပဲ ၀င္ေငြမ်ားတဲ႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း အခြန္ဒဏ္ မခံႏုိင္ေတာ႔ တိုင္းျပည္က ထြက္ေျပးၾကရ တာေပါ႔။ ေအာင္ျမင္လာတဲ႔ အႏုပညာရွင္ေတြလည္း ေျပးရတာပဲ။

အစမွာေတာ႔ မသိသာ

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၾကီးျပီး ေတာ႔ ဥေရာပ ကိုျပန္ တည္ေထာင္ဖို႔ အေမရိကန္ က ေငြထုတ္ေပးျပီး အေနာက္ဥေရာပ ကို ျပန္ထူေထာင္ခဲ႔ၾကတယ္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရ၀န္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း မာရွယ္ ကို အမႈးျပဳျပီး မာရွယ္ ပလင္္ (Marshal Plan) လို႔အမည္တြင္ပါတယ္။ စစ္ၾကီးျပီးျပီးခ်င္းမွာ ဆိုဗီယက္ ရုရွား နဲ႔ အေမရိကန္ တို႔ အားျပိဳင္ၾကတဲ႔ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ကလည္း ခ်က္ခ်င္း ေပၚထြက္လာတဲ႔ အတြက္ စီးပြားေရး ျပန္တည္ေထာင္ တာေရာ စစ္ေရးျပိဳင္ဆိုင္မႈ ကုိပါ တျပိဴင္တည္း တည္ေဆာက္ၾကရတာကိုး။ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ တည္ေဆာက္တဲ႔ အခါ အလုပ္သမားေတြ ရဲ႔ လုပ္အား လိုလာေတာ႕တယ္။ ဒီေတာ႔ကာ အဂၤလိပ္ နဲ႔ ျပင္သစ္တို႔ သူတို႔ရဲ႔ ကိုလိုနီ အေဟာင္း က ေယက်္ားေတြကို အလံုးအရင္း နဲ႔ သြင္္းလာၾကသလို ဂ်ာမဏီ ကေတာ႔ ပထမ ကမၻာစစ္အျပီးမွာ သူ႔ကိုလိုနီ ေတြကို ေပးလိုက္ရတာမို႔ ၊ နီးစပ္ရာ တူရကီ က အလုပ္သမား ေတြကို ေခၚသြင္းခဲ႔ ရ ေတာ႔တယ္။

အပယ္ခံ

ျပင္သစ္က ဥဏ္ၾကီးရွင္ေတြက ယခင္ ကိုလိုနီ ႏုိင္ငံ အလုပ္သမားေတြ ေခၚလာ ၊ ျပင္သစ္မေတြ နဲ႔ရ ၊ ျပင္သစ္ ကေလးေတြေမြးလာ ၊ ၾကာေတာ႔ assimilate ျဖစ္ကုန္ၾကလိမ္႔မယ္ လို႔ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေလးေတြးခဲ႔ၾကတယ္။ တကယ္္လက္ေတြ႔႔ၾကေတာ႔ ၊ ဘသားေခ်ာ္ ေတြက ျပင္သစ္ မေတြကို မယူပဲ ၊ သူတို႔ ႏုိင္ငံက မြပ္စလင္မ ေတြကိုပဲ ေခၚယူၾကေတာ႔ ေရႊဥါဏ္ေတာ္ ဆူးေရာက္တဲ႔ ပညာရွင္ ေတြေတြးသလို ျပင္သစ္ကေလးေတြ မေဖါက္ ဖြားလာပဲ ၊  မြပ္စလင္ ေလးေတြပဲ တိုးပြားလာၾကရတယ္။ ျပင္သစ္ကိုေခၚယူတဲ႔ အလုပ္သမားေတြက ဆင္းသက္လာတဲ႔ ခေလးေတြက assimilate မျဖစ္ပဲ ၊ သပ္သပ္ (identity) ကိုေဖၚေဆာာင္လာၾကတယ္။

ႏုိ္င္ငံတိုင္း မွာ သူ႔ႏုိ္င္ငံ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတာရွိၾကစျမဲပါ။ အေနာက္ႏုိင္ငံ အမ်ားစု ဟာ Judea – Christian ယဥ္ေက်းမႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဥပမာ တရုတ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္  ဗမာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကန္ ေရာက္လွ်င္ အေမရိကန္ ယဥ္ေက်းမႈကို လက္ခံ က်င္႔သံုးၾကျပီး တရုတ္အေမရိကန္ ၊ ဗမာအေမရိကန္ ေတြျဖစ္ကုန္ ၾကတာကို ၊ ပင္းရင္း ႏုိင္ငံသား စရိုက္ ျဖစ္ သြားတာကို assimilate ျဖစ္တယ္ေခၚပါတယ္။ မြပ္စလင္ က မရဖူး ၊ သူ႔ဘာသာ ရဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ကို အတင္း သြပ္သြင္းလာပါေတာ႔တယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ႔ (ဆီ) နဲ႔ (ေရ) လို႔ မေပါင္းစပ္ႏုိင္ၾက ပဲ တကယ္ေတာ႔ (အပယ္ခံ) ေတြလာျဖစ္ၾကရတာပဲ။

ေနာက္ ယဥ္ေက်းမႈခ်င္း မတူတဲ႔ လူမ်ိဳးေတြ ေပါင္းစပ္တဲ႔ အခါ (ခြဲျခားမႈ) ဆိုတာ ရွိစျမဲပဲ။ ဒါကို တခ်ိဳ႔ က Discrimination လို႔သတ္မွတ္ ၾကပါတယ္။ ဒါေကာင္း သလား ၊ မေကာင္းပါဖူး။ ဥေရာပ ကလူေတြက လူ႔အခြင္႔ေရး Human Rights ဆိုျပီး ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ ေတြေအာ္ ေနၾကေပမဲ႔ ယေန႔ အခ်ိန္ အထိ လက္ေတြ႔မွာ (အျဖဴ) မဟုတ္ရင္ Professional အလုပ္နဲ႔ management မွာ အလုပ္ ၊ ေနရာ ၊ မေပးခ်င္ၾကဖူး။ အစိုးရ နဲ႔ liberal NGO ေတြကသာ တြင္တြင္ ေအာ္ေနၾကတာ လက္ေတြ႔ ၊ ေအာက္ေျခ လူတန္းစား မွာ Discrimination  ရွိတယ္။ လက္မခံၾကပါ။ လက္မခံေတာ႔ အလုပ္မရၾက။ ဒီေတာ႔ (အပယ္ခံ) ေတြျဖစ္လာၾကတယ္။ ဒီေတာ႔ အစိုးရ က Public Housing ဆိုတဲ႔ မိုးထိေအာင္ျမင္႔ တဲ႔ Public Housing မွာ (အပယ္ခံ) ေတြကို ထားျပီး အစိုးရ ပိုက္ဆံ ၊ WELFARE ေငြေတြ နဲ႔ အစိုးရ စရိတ္နဲ႔ တင္ေၾကြးထားရတာပဲ။

အေမရိကန္မွာ ေတာ႔ ျပႆနာကတမ်ိဳး။ စစ္ၾကီးျပီး သြားေတာ႔ စစ္သားေတြ သန္းနဲ႔ခ်ည္ ျပန္လာၾကေတာ႔ GI Bill ဆိုျပီး အစိုးရက ေကာ္လိပ္ေက်ာင္းတက္ဖို႔ (ေငြ) ထုတ္ေခ်းတယ္။ စစ္အတြင္းက ေယက်္ားေတြ စစ္တိုက္ ထြက္ ေနရေတာ႔ ၊ စက္ရံုေတြကို မိန္းမေတြ နဲ႔ပဲ လည္ပတ္ေနရတယ္။ ကားစက္ရံုေတြဟာ တင္႔ကားထုတ္တဲ႔ စက္ရံုေတြ ျဖစ္သြားရာက ၊ စစ္ျပီးေတာ႔ ကားစက္ရံုေတြ ဘ၀ျပန္ေရာက္သြား ၾကျပီး အေမရိကန္ ရဲ႔ စက္မႈ လက္မႈ တိုးတက္မႈဟာ တရွိန္ထိုး တက္လာျပီး ၊ Industrial Giant ၊ ကမၻာမွာ စီးပြားေရးအရေရာ ၊ စစ္ေရးမွာပါ နံပတ္ (၁) လာျဖစ္တယ္။ သ႔ိုေသာ္ အေမရိကားရဲ႔ အပယ္ခံ ေတြက (အမဲ) ေတြ။ Discrimination ေၾကာင္႔ အမဲ ဆိုရင္ (အလုပ္) မရဖူး။ ျမိဳ႔ထဲကို အမဲ ေတြေရာက္လာေတာ႔ ၊ အျဖဴေတြက ျမိဳ႔ျပင္ Suburbs ေတြကို ထြက္ေျပးေတာ႔ အေမရိကန္ျမိဳ႔ေတြဟာ Downtown မွာ run down ျဖစ္လာၾကတယ္။ ဒီေတာ႔ အစိုးရကပဲ Public Housing မွာ (အပယ္ခံ) ေတြကို ထားျပီး အစိုးရ ပိုက္ဆံ ၊ WELFARE ေငြေတြ နဲ႔ အစိုးရ စရိတ္နဲ႔ တင္ေၾကြးထားရတာပဲ။ ေနာက္ဆံုး ပံုသ႑န္ က ေတာ႔ အတူတူပါပဲ။

အလုပ္ ကအဓိကပဲ။

(အလုပ္) မရ ႏုိင္ေတာ႔ ဒီ Public Housing ေတြဟာ ဒုစရိုက္ စုေ၀းရာ ေနရာျဖစ္လာၾကရေတာ႔တယ္။ ျပင္သစ္မွာ ေရာ အေမရိကားမွာ ပါ ဒီရပ္ကြက္ဆိုးေတြကို ပုလိပ္ေတာင္ မ၀င္ရဲ ျဖစ္လာ ၾကရတယ္။ ပါရီ (Paris) ျမိဳ႔ၾကီး ပတ္ပတ္လည္မွာ အပယ္ခံ ရပ္ကြက္ေတြ ေပၚလာရတယ္။ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ အနဲငယ္ကပဲ ဒီအပယ္ခံျမိဳ႔ ေတြမွာ မီးရႈိ႔ေသာင္းက်မ္းမႈ ( Riots) ေတြျဖစ္ခဲ႔ေသးတယ္။ ဥါဏ္ၾကီးရွင္ လစ္ဖရယ္ ပညာတတ္ေတြ ေရႊဥါဏ္ေတာ္္ ဆူူးေရာက္ျပီး ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ေခၚလာျပီး ထင္သလို မေရာေႏွာ ( Assimilate) မျဖစ္ပဲ သီးျခား Identity ထူေထာင္လာေတာ႔ ျပႆနာေပၚၾကေရာ။ ျပင္သစ္မွာေမြးရင္ ျပင္သစ္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ႔ ဥပေဒ ရွိေတာ႔ ျပင္သစ္မြပ္စလင္ ေတြမ်ားလာေရာ။  Human Rights ကိုေျခခံျပီး Rights ေတြေတာင္းဆိုလာေတာ႔ မျငင္းႏုိင္။ တျဖည္းျဖည္း အိမ္ၾကီး ထဲမွာ အိမ္ငယ္ေဆာက္ရာက ေနာက္ ဆံုး လူးဦးေရ တိုးပြားမႈ Population Growth ကို လက္နက္ အျဖစ္သံုးျပီး တေျဖးေျဖးခ်င္း အျမိဳခံရေရာ။ အိမ္ငယ္ေဆာက္ တာကလည္း အလုပ္လုပ္ျပီးေဆာက္ၾကတာ မဟုတ္။ တိုင္းျပည္စရိတ္ နဲ႔ ေဆာက္ၾကတာ။ သူတို႔က ေမြး ၊ တိုင္းျပည္က ေၾကြး ၊ လူမ်ားလာေတာ႔ Sharia Law က်င္႔သံုးရမယ္လို႔ ေတာင္းဆို ၊ ေနာက္ဆံုး ဥေရာပက အျဖဴမ ေတြ Burqa ၀တ္ ၊ ေယာက်္ားေတြ မုတ္ဆိတ္ေမႊးတကားကား နဲ႔ အတင္းအဓမၼ ဘုရားရွိခိုး အခိုင္းခံရမွာ ျမင္ေယာင္  ေသးတယ္။ ဥေရာပ က လစ္ဖရယ္ ဥါဏ္ၾကီးရွင္ေတြေၾကာင္႔ ၾကာရင္ Islamization အျဖစ္ခံရဖို႔ ရွိတယ္။

ဂ်ာမဏီ မွာလည္း ဂ်ာမန္ေတြဟာ တူရကီ ကအလုပ္ သမားေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာ ေျဖရွင္းေနၾကရတာပဲ။ ဂ်ာမဏီ မွာ ဂ်ာမန္လို မတတ္ရင္ အလုပ္ရဖို႔ ကမလြယ္။ ဂ်ာမန္ ကိုလိုနီ ေတြမရွိေတာ႔ ဂ်ာမန္လိုေျပာ တတ္သူေတြက အဂၤလိပ္ ၊ ျပင္သစ္ ေလာက္ မမ်ားၾက ၊ ဒီေတာ႔ ဂ်ာမန္မွာ ျပႆနာ က တူရကီ (Turkish) နုိင္ငံသားေတြပဲ။ တူရကီ ႏုိင္ငံကို အီးယူး ထဲ အ၀င္ခံလိုက္ရင္ မြပ္စလင္ေတြ ဥေရာပ ကို တူရကီက လွိမ္႔၀င္လာမွာ ဆိုးလို႔ နည္းမ်ိဳးစံု နဲ႔ တူရကီ ကို ပိတ္ထားတာ လူတိုင္း အသိပါ။ ဂ်ာမဏီ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မာကာလ္ ေတာင္ Multiculturalism မေအာင္ျမင္ပါလို႔ ထ ေအာ္ေနရျပီ။

အပယ္ခံျခင္း ကြာၾကတယ္

ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္ နဲ႔ ဥေရာပ ကြာတာရွိတယ္။ အေမရိကန္မွာ က အသားေရာင္ ခြဲျခားတာသက္သက္။ ဘာသာေရး မပါ။ ဥေရာပ မွာ က Discrimination က Native ႏုိင္ငံသား ေတြက ခြဲျခားတာ။ Separation က မြပ္စလင္ေတြက ငါ႔ဘာသာ ငါ႔ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုျပီး (ခြဲျခား) ေထာင္တာ။ assimilate ျဖစ္ဖို႔ ေနေနသာသာ လူမ်ားတာနဲ႔ Sharia Law ကိုအသိမွတ္ ျပဳရမယ္ ဆိုျပီးေတာင္းဆိုၾကတာပဲ။ ဒါထက္ လူနဲနဲ ပိုမ်ားလာရင္ သီးျခားျပည္နယ္ ေပးရမယ္။ ေနာက္ဆံုး လြပ္လပ္ေသာ Islamic State ကိုေတာင္းဆိုၾကေတာ႔တာပဲ။ သူတို႔ရဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ က ေဘာ္ဒါမရွိတဲ႔ ေထာက္ေလွ်ာက္ မြပ္စလင္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ႔ caliphate အထိျဖစ္ခ်င္တာ။ အားလံုး မြက္စလင္ လို၀တ္ ၊ မြက္စလင္ လိုစား ၊ မြက္စလင္ လိုကိုးကြယ္ ၊ အားလံုး တေန႔ (၅) ခါ ဘုရားရွစ္ခိုးၾကေပေတာ႔။

Political Rights။ ႏုိင္ငံေရး အခြင္႔အေရးမ်ား ေတာင္းဆိုမႈ

Social Liberalism က လူမႈေရး နဲ႔ စီးပြားေရး ေတြမွာ အစုိးရ က ၀င္အုပ္စီး ရံုမက Political Rights ေတြကိုလည္း ေပးရမယ္ ဆိုထားေတာ႔ ရွိရွိသမွ် လူေတြက သူတို႔ရဲ႔ Rights ေတြကို ေတာင္းဆိုၾကတာေပါ႔။ Labor Rights, Women Rights, Abortion Rights, Religious Rights, Immigration Rights,  Minorities Rights, လူတုိင္း rights ေတြကို ေတာင္းဆိုလာၾကေရာ။ လူတိုင္းက အလကား လိုခ်င္ၾကတယ္။ ဘယ္သူကမွ အနစ္နာ မခံခ်င္ၾကဖူး။ ၾကာေတာ႔ အစိုးရက အားလံုးကို ေစာင္႔ေရွာက္ ရမဲ႔ ဘ၀ ေရာက္လာေရာ။

ဒီလို လူတကာက Rights ေတြ ေတာင္းဆိုလာေတာ႔ Islamic ေတြ အတြက္ အကြက္ေတြ႔လာၾကေရာ။

အဂၤလန္အျဖစ္အပ်က္ ေလးေတြကို ၾကည္႔ရေအာင္။
Religious Rights ကို ဘန္းျပျပီး Visa ေလွ်ာက္ေတာ႔ မေပးရင္ အစၥလန္ ဘာသာေရး ဆရာမို႔လို႔ ညစ္တာပါ ဆိုျပီး ၀ိုင္းကေလာ္တုတ္ၾကမယ္။ ဗီဇာရေတာ႔ အိုျပန္ရင္ အႏွိပ္စက္ခံၾကရပါမယ္ ၊ ဆိုျပီး ႏုိင္ငံေရး ခိုလႈံခြင္႔ ေလွ်ာက္ၾကေရာ ၊ ဘယ္ မြတ္္စလင္ ႏုိင္ငံဟာ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမုိကေရစီ က်င္႔သံုးၾကလို႔တုန္း။ ေနခြင္႔ ရေတာ႔ အလုပ္လုပ္စား ႏုိုင္တဲ႔ သူေတြမွ ၊ မဟုတ္တာ ၊ ေနာက္ဆံုး Welfare ထုတ္စား။ ျပီးေတာ႔ ေသၾကာ ေန႔ ပလီ မွာ အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြဟာ အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ကို ဘယ္လို ႏွိပ္စက္ေနၾကပါတယ္ ဆိုျပီး (မုန္းတီး) ေရးတရားေတြ ေဟာေတာ႕တာပဲ။ 9/11 အျပီး ေနာက္ႏုိ္င္ငံ အစိုးရ ေတြက ေစာင္႔ၾကည္႔ ေနၾကေတာ႔ ။ ဒင္းတို႔ ကို တရားစြဲ ေတာ႔ ဒင္းတို႔က အစၥလမ္မုန္းတီမႈ (Islamophobia) ပါဆိုျပီး ၀ိုင္းအာ္ၾကရံု မက European Court of Human Rights စီကို အသနားခံစာတင္ေတာ႔ ကိုေရႊ တရားသူၾကီးေတြက (ေနေစ) ဆိုလို္က္ေတာ႔ အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံ႔စရိတ္နဲ႔ (ေန) ၊ အိမ္ရွင္ႏုိ္င္ငံကို ရန္ရွာ ၊ ဘာသာေရး လႊမ္္းမိုးဖို႔ ၾကိဳးးစားေနၾကတဲ႔ အစၥလမ္ဘာသာေရး ဆရာ မာလာ၀ီ ေတြ ဥေရာပ မွာ ေသာင္းၾကမ္းေနၾကတဲ႔ အျဖစ္ ကေလးေတြပါပဲ။ ဥပမာ အဂၤလန္မွာ ေဂ်ာ္ဒန္က အစြန္း ေရာက္ radical cleric Abu Qatada ကိုအဂၤလန္အစိုးရက ျပည္ႏွင္ဖို႔ၾကိဳးစာတာ ဥေရာပ လူ႔အအခြင္႔အေရး ခံုရံုး က ျငင္းပယ္လိုက္တဲ႔ လက္ေတြ႔ ဘ၀က ျဖစ္ရပ္ က သက္ေသ ထူလ်က္ ရွိပါတယ္။

Immigration ဆိုတာ ေနာက္ဆံုးေတာ႔ Colonization ဖက္ေရာက္သြားတာပါပဲ။

လူ႔ေလာက ဆိုတာ တဆင္႔ထဲ ၊ တလႊာထဲ ၊ တဖက္ထဲ ကို ၾကည္႔လို႔ မရပါ။ Social Fabric လို႔ေခၚတဲ႔ လူလူခ်င္းေပါင္းစပ္ေနၾကတဲ႔ ၊ အလြန္ ရႈပ္ေထြး တဲ႔ ကြန္ယက္ ၾကီး မွာ ဟိုဖက္က လွည္႔ ဆက္စပ္ ၊ ဒီဖက္က လွည္႔ ဆက္စပ္ ႏုိင္ နဲ႔ အလြန္ ရႈပ္ေထြး ႏုိင္တဲ႔ ျဖစ္စရာ ကိစၥရပ္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဥေရာပ နဲ႔ အေမရိကား မွာ Immigration ျပႆနာ ေတြဟာ ဇင္းျမစ္ အရင္းခံ မတူၾကေပမဲ႔ ေနာက္ဆံုး လႊမ္းမိုးျခင္းမွာ ေတာ႕ (အတူတူ) လာျဖစ္ၾကတာပါပဲ။

ဥေရာပမွာ Immigration ျပႆနာ က တိုင္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္တဲ႔ ေနရာမွာ လိုအပ္ တဲ႔ အလုပ္သမားေတြ ကို ျဖည္႔ရင္း နဲ႔ မိမိတို႔ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ႔တဲ႔ ကိုလိုနီ ႏုိင္ငံ က လူေတြကို လက္ခံ ေခၚရင္း လူဦးေရမ်ား လာရာက ဘာသာေရးလႊမ္းမိုးမႈ ပါလာေတာ႔ 9/11 အျပီးမွာ ျပႆနာေပၚၾကေတာ႔တာပဲ။ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၀င္ေတြ ၊ Sikh ဘာသာ၀င္ေတြ ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေတြက သူတို႔ဘာသာ အခ်င္းခ်င္း စုေ၀းၾကျပီး သူတို႔ ဘာသာေရး ဘုရားေက်ာင္း ေတြကို တည္ေတာင္ကာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ကိုးကြယ္ စုေ၀းေနထိုင္ၾကတယ္။ အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ေတြက မရဖူး။ သူတို႔ရဲ႔ ဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ ကို အတင္း သြပ္သြင္း လာေတာ႔တယ္။  စာေရးသူ ေတြးရတာက တျခားဘာသာေတြက သူတို႔ရဲ႔ ဘာသာ အရင္းခံ ဂ်မ္းဂန္ေတြကိုု တျခားဘာသာ နဲ႔ ေရးသားထားၾကတာ။ ဥပမာ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုရင္ ပါ႒ိဘာသာ တတ္မွ ၊ ဘာသာေရး ပါလာတာနဲ႔ ပါ႒ိ စကားလံုးၾကီး ေတြပါလာေရာ။ ေျပာျပန္ရင္လည္း ပါ႒ိေတြပါလာတယ္။ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း အေၾကာင္းအရာကို ပဲ ဘုန္းၾကီးေတြ နဲ႔ ေဆြးေႏြးတာနဲ႔ ပါ႒ိ ၾကီးေတြပါလာတယ္။ အေၾကာင္းအရာ အျပင္ ၊ ဘာသာ အခက္အခဲ လာရွိတယ္။ ခရစ္္ရန္္ ဆိုရင္လည္း Lost in Translation ေတြရိွမွာပဲ။ ဒါ႔အျပင္ ၊ ဂ်ဴး ဆိုရင္ အေမ က ဂ်ဴး ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတဲ႔ Bloodline ၾကီးက လာခံေနျပန္တယ္။ အစၥလမ္ရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္ က (လႊမ္းမိုးမႈ) ပဲ။ ဒါေၾကာင္႔ အစၥလမ္က အားလံုး Arabic သင္ပဲ။ မိမိ native language ဗမာ ၊ အဂၤလိပ္ ၊ Urdu ၊ မတတ္ခင္မွာ ခေလးေတြကို ပလီ ေခၚသြားျပီး Arabic သင္ေပးျပီး ဘာသာေရး ရိုက္သြင္း လုိက္တာပဲ။ Common Language နဲ႔ ကေလးတစ္ေယာက္ အေစာၾကီး (စ) သိ လိုက္တာဟာ (အာလာအရွင္ျမတ္) ပဲ။ ေနာက္ အစၥလမ္က ဘာသာ ရဲ႔ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ က (ဘာသာ) ျပန႔္ပြားေရး။ ဒါေၾကာင္႔ အစၥလမ္ က အေစာၾကီး ရန္ငါစည္း တားထားလိုက္ျပီ။ Believers နဲ႔ Infidel ။  အမွန္က ဒါ Discrimination ပဲ။

ဘာသာတိုင္းဟာ (အေၾကာက္တရား) နဲ႔ (ေျခာက္) ျပီး လူေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ ဖို႔ၾကိဳးစားၾကတာပဲ။ ဗုဒၶဘာသာ မွာလည္း (ငရဲ) ဆိုတာရွိတာပဲ။ ဒါေပမဲ႔ (ထာ၀ရ) မဟုတ္ဖူး။ ဖန္ဆင္းရွင္ ကိုယံုတဲ႔ ဘာသာေတြက နိဗၺန္ေရာက္ ရင္လည္း (ထာ၀ရ) ၊ (ငရဲ) ေရာက္လည္း ထာ၀ရ။ (ျခိမ္းေျခာက္) မႈက ျပင္းထန္တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ အစၥလမ္ ဟာ မိန္းမ ေတြကို မတရား ဖိႏွိပ္ ထားတဲ႔ ၾကားက မိန္းမေတြ ဟာ (ရုန္း) မထြက္ ႏုိုင္ၾကဖူး။ ဒီေတာ႔ ဘာသာေတြ အားလံုးထဲမွာ အစၥလမ္က Common Language အျပင္ ၊ ငယ္ငယ္ ကတည္းက Brain Washed လုပ္ထားျပီးသား။ က်န္တဲ႔ ဘာသာေတြ နဲ႔ မတူတာက Shria Law ၊ Islamic Banking ဆိုျပီး Total Control အတြက္ ျပင္ဆင္ျပီးသား ။ ေနာက္ ေသာၾကာေန႔မွာ ပလီ တက္ၾကရေတာ႔ (လူစု) ျပီးသား။ ဘာသာ ျပန္႔ပြားေရး နဲ႔ လႊမ္းမိုးေရး ကို အကြက္ခ် ျပီးသား။ တျခားဘာသာ ေတြက  Traditionalist ေတြမ်ားတယ္။ အေဖအေမ က ဘုရားသြားလို႔ ၊ Church သြားလို႔ ၊ Temple သြားတယ္ ၊ ဒါေၾကာင္႔ မိရိုးဖလာ ဘာသာ၀င္ ျဖစ္ၾကတာမ်ား တယ္လို႔ထင္မိတယ္။ ခရစ္ယာန္ ေတြကမွန္မွန္္ Sunday မွာ Church သြားရမယ္ ဆိုတဲ႔ ပညတ္ ခ်က္ရွိေသးတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ စိတ္ပါမွ သြား ဆိုေတာ႔ (မွန္မွန္) ဘာသာေရး အတြက္ အခ်ိန္ေပးရတဲ႔ (စနစ္) မရွိေတာ႔ဖူး။ မိရိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြက မ်ားျပီး ဘာသာကိုယ္ႏႈိက္ က (ငါ) ဆိုတာကို (ျဖဳတ္) ဖို႔ ၊ (ငါ) ျပတ္မွ သံသရာက လြပ္ႏိုင္မွာကိုး ….

ခရစ္ယာန္ တို႔ ၊ အစၥလမ္ တို႔ က (ငါ႔) ဘာသာ ၊ (ငါ႔) ဘုရား ၊ (ငါ႔) တမာန္ေတာ္ ။ (ငါ႔) ဘာသာ ျပန္႔ပြားေရး ဆိုတဲ႔ (ငါ) ကို Based လုပ္တာ။ (ငါ႔) ဘာသာ အတြက္ေဟ႔ ဆိုရင္ နိဗၺန္ ေရာက္ရင္လဲ (ထာ၀ရ) ေလ။
Incentive ကလည္း ၾကီးမားတယ္။ လူ႔သဘာ၀ နဲ႔ လည္း (ပို) နီးတယ္။ Capitalism ဟာ ( greed ) ကို အေျခခံသလို အစၥလမ္ ဟာလည္း (ငါ) ကို အေျခခံ ေတာ႔ (တြန္းအား) ေကာင္းေနျပီေလ။ လူတိုင္းဟာ (ငါ) ဆိုတဲ႔ (Self) ပါလာရင္ (incentive) ခ်င္း မတူ။ Motivation ခ်င္းမွ မတူေတာ႔တာ။

ဗုဒၶဘာသာ တရားဟာ Universal Truth ျဖစ္တာေၾကာင္႔ တကယ္တမ္း ေလ႔လာရင္ ၊ အင္မတန္ ေအးခ်မ္းျပီး တန္ဖိုးရွိလွ ေပမဲ႔ ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဲ႔ အႏွစ္သာရ Essence ကိုက (Self) ဆိုတဲ႔ (ငါ) ကိုျဖဳတ္ ခိုင္းေတာ႔ ၊ (ငါ) ဆိုတဲ႔ ( Self) ကို promote လုပ္တဲ႔ အစၥလမ္ လို ဘာသာနဲ႔ ေတြ႔ေတာ႔ (zeal) (မာန္) ခ်င္း မတူၾကေတာ႔ဖူး။

Immigration နဲ႔ Population Growth လက္နက္အျဖစ္ သံုးတဲ႔ ေခတ္။

Immigration တစ္ခုထဲနဲ႔ ထင္မက ၊ Population growth ကိုလည္း လက္နက္အျဖစ္ အသံုးျပဳၾကျပန္တယ္။ တိုးတက္တဲ႔ ႏုိ္င္ငံတိုင္းရဲ႔ ျပႆနာ တစ္ခုက တိုင္းျပည္တိုးတက္လာတာနဲ႔ အမွ် လူေတြရဲ႔ အသိဥါဏ္ Capacity တိုးတက္လာတာနဲ အမွ် ၊ မိမိရင္ေသြးေတြကို မိမိထက္သာေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာရယ္ family Planning ေၾကာင္႔ရယ္ ခေလးအရမ္း မယူၾကေတာ႔ဖူး။ Capacity နဲတဲ႔ ၊ ပညာမတတ္တဲ႔ ၊ ဆင္းရဲတဲ႔ မိဖေတြဟာ ခေလး ေမြးတယ္ ဆိုတာ ခို္င္းစားဖို႔ေမြးၾကတာ။ ဘာသာေရး ယံုၾကည္မႈျပင္းတဲ႔ သူေတြအဖို႔ကေတာ႔ ဘုရားသခင္ရဲ႔ အလိုက် ဆိုျပီး family Planning ဆိုတာ စိတ္မ၀င္စားၾကဖူး။ ဒါေၾကာင္႔ ပါကစၥတန္ ၊ ဘဂၤလာေဒ႔ခ်္္ စတဲ႔ ႏိုင္ငံေတြမွာ population growth ျပႆနာေတြကိုူ မထိန္းႏုိင္ၾကဖူး။ ဖိလစ္ပိုင္မွာလည္း ဒီျပႆနာ ရွိတယ္။

ကိုယ္႔ႏုိင္ငံမွာ population growth ဟာ ျပႆနာ လာျဖစ္ရေပမဲ႔ တိုးတက္တဲ႔ ႏုိင္ငံေရာက္ေတာ႔ Immigrant ဘ၀မွာ ၊ ခေလးမ်ားတာဟာ (လက္နက္) လာျဖစ္တယ္။

တိုးတက္ျပီးတဲ႔ ႏုိင္ငံေတြမွာ လူငယ္တိုင္း ပညာသင္ရမယ္ဆိုတဲ႔ ဥပေဒ ေတြရွိတယ္။ ခေလးမ်ားလို႔ အလုပ္မလုပ္ ႏုိ္င္ရင္ ႏုိင္ငံေတာ္က ေကၽြးရမယ္ ဆိုတဲ႔ Welfare System ရွိတယ္။ ဒီေတာ႔ Religious Rights ကို အကာအကြယ္ ယူလိုက္ေတာ႔ ကိုယ္ကေမြး ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ကေကၽြး ၊ နဲ႔ ဟန္ကိုက်လို႔။ တခ်ိဳ႔မ်ား ခေလးေမြးစား ေနၾကတယ္။ အဂၤလန္မွာ ခေလးမ်ားတဲ႔ သူေတြက အစိုးရေပးတဲ႔အိမ္က်ဥ္းတယ္လို႔ ေအာ္ၾကေတာ႔ သန္းနဲ႔ ခ်ီတန္တဲ႔ အိမ္ေတြမွာအစိုးရ စရိတ္နဲ႔ ဇိမ္ၾကေနတဲ႔ Immigrants ေတြြက အမ်ားၾကီး။   

Social Liberalism ဆိုတာ တကယ္ေတာ႔ Idealism လို႔ေခၚတဲ႔ (စိတ္ကူးယဥ္) ႏုိင္ငံေရး သက္သက္ပါပဲ။

စာေရးသူရဲ႔ အျမင္အရ Social Liberalism ဟာလည္း Communism ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ လိုပဲ မၾကာခင္ ေဂ်ာက္ၾကီးထဲကို ထိုးက်ေတာ႔မွာပါ။ ထိုးဆင္း (စ) ၊ ျပဳေနပါျပီ။ Euro Crisis ဟာ သာဓက ပဲ။

Communism ဟာ Karl Marx စိတ္ကူးယဥ္ခဲ႔တဲ႔ Utopia ကို အာဏါရွင္ စနစ္နဲ႔ ေလွ်ာက္လိုက္ၾကတာ (လူ) ေတြရဲ႔ (ေလာဘ) စိတ္ကို ထဲ႔မတြက္ပဲ Materialism မ်က္စိသက္သက္ နဲ႔ ၾကည္႔ျပီး စိတ္ကူးယဥ္ခဲ႔ၾကတယ္။ ထို႔ေၾကာင္႔ (လူ႔သဘာ၀) ကို မေက်ာ္ ႏုိင္ပဲ (ပ်က္စီး) ခဲ႔ရတယ္။

Social Liberalism က လူသား အားလံုးကို ( Human Rights) (မ်က္စိ) နဲ႔ ၾကည္႔ျပီး ( From Womb to Tomb) ဆိုတဲ႔ (utopia) အေသးစားကို တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ အမွန္က (၀ိုင္းလုပ္ - ၀ိုင္းစား) ဆိုတဲ႔ (စိတ္ဓါတ္) အားလံုးမွာ (ရွိရင္) ေအာင္ျမင္ ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီ (စိတ္ဓါတ္) ရွိဖို႔ က (Culture) နဲ႔ ( Value System) လိုလာပါတယ္။

ဥပမာ Work Ethics တုိ႔ ၊ Integrity တို႔ Credibility တို႔ Honesty တို႔ Discipline တို႔ဆိုတာ ေတြဟာ Value System ကလာတာ။

စာေရးသူ ဟာ Colonialism ကို အေသ မုန္း ေပမဲ႔ Western Culture ကပါလာတဲ႔ အဖိုးတန္ တဲ႔ ( Value System) ေတြကိုေတာ႔ တန္ဖိုးထားတယ္။

ဒီမိုကေရစီ ရဲ႔ အႏွစ္ကို တကယ္ ယံုတယ္ မယံုဖူး ဆိုတာကလည္း ဒီ (Value System) ေတြက ဆင္းသက္လာတာပါပဲ လို႔ ခံယူမိတယ္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ မွာ ဖြပ္ဖြပ္ေၾက ခဲ႔တဲ႔ ဂ်ပန္ နဲ႔ ဂ်ာမဏီ တို႔ဟာ ဘာေၾကာင္႔ ကမၻာထိပ္တန္း ႏုိင္ငံေတြ ျပန္ျဖစ္လာၾကသလဲ။

Discipline မွာ ဘယ္သူမွ သူတို႔ကို မမွီၾကဖူး။ (Value System) ေၾကာင္႔ ၀ရိယ မွာ လည္း မတူၾကျပန္ဖူး။

သူတို႔က ေမြးကတည္း က စည္းကမ္းရွိရမယ္ ဆုိတဲ႔ (အသိ) ကို (သိ) လာခဲ႔ၾကတယ္။ အလုပ္ကို အလုပ္နဲတူေအာင္ လုပ္တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၾကီး အျပီးမွာ ျပာပံုကေန ျပန္ထုူေထာင္လိုက္ၾကတာ အႏွစ္ (၂၀) လည္းၾကာေရာ ၊ ထိပ္တန္း စီးပြားေရး ႏုိ္င္င္ငံေတြ ျပန္ျဖစ္လာၾကတယ္။ အတုယူ စရာ မေကာင္းဖူးလား။ အဂၤလိပ္ေတြ ေနမ၀င္အင္ပါရာ တည္ေဆာက္ ႏုိင္တာလည္း စည္းကမ္း နဲ႔ စနစ္ ရွိလို႔ပဲ။

ဒါေတြအားလံုးဟာ ႏုိင္ငံရဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကလာၾကတာ။ Culture က Value System ကိုေဖၚ ထုတ္ေပးတာလို႔ ေျပာႏုိ္င္တယ္။ ယူဆ ႏုိင္တယ္။ Culture ကိုဘယ္သူက လႊမ္းမိုးသလဲ။ ဘာသာေရးေလ။

မတူညီတဲ႔ Value System ေတြၾကည္႔ရေအာင္။

စာေရးသူ အတြက္ကေတာ႔ Honor Killing ဆိုတဲ႔ အက်င္႔ ၊ အေတြးအေခၚ ဆိုတာ လူးသားမ်က္စိ နဲ႔ၾကည္႔ ရင္ အေတာ္ေအာက္တန္း က်တဲဲ႕ အေတြး အေခၚတရပ္ပဲ။ (ငါ) ဆိုတဲ႔ မာန အတြက္ မိမိရင္ေသြး ေတြကို သတ္ျဖတ္တာဟာ လူမဆန္တာပဲ။ ျပီး ပါကစၥတန္ မွာ မိန္မေတြကို အက္ဆစ္နဲ႔ ပက္ ၊ မီးရိႈ႕ ႏွိပ္စက္ တာဟာ မိန္မေတြကို သစ္ကုလားအုပ္ (Camel) ေလာက္မွ တန္ဖိုး မထားတဲ႔ အာရပ္ယဥ္ေက်းမႈ ရဲ႔ လႊမ္းမိုးမႈ လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဘုရားလက္ထက္ က အခုသတ္ျဖတ္မႈ ေတြနဲ႔ နံမည္ၾကီးေနတဲ႔ ပါကစၥတန္က Swat Valley ဟာ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားတဲ႔ ၊ အလြန္ေအးခ်မ္း တိုးတက္တဲ႔ နယ္ေျမျဖစ္ခဲ႔ဖူးတယ္။ အစၥလမ္ဘာသာ လႊမ္းမိုးျပီး ေနာက္ပိုင္း အစိုးရက အုပ္စိုးလို႔ မရႏုိင္ေလာက္ ေအာင္ စိတ္ၾကမ္း ၊ လူၾကမ္း ၊ နဲ႔ လူရမ္းကားၾကီးေတြ ျဖစ္ကုန္ရျပီ။

အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ လူငယ္တစ္ေယာက္ က စာေရးသူကို အစၥလမ္ဘာသာ အေၾကာင္းနားလည္ ေအာင္ သူတို႔ရဲ႔ ကိုရမ္ က်မ္းစာ ကိုဖတ္ၾကည္ဖို႔ တိုက္တြန္းလာဖူးတယ္။ အစၥလမ္ဘာသာ ဟာ ဖန္ဆင္းရွင္ Creator ကို ယံုၾကည္ တဲ႔ဘာသာျဖစ္တဲ႔ အတြက္ ဖန္ဆင္းရွင္ေျပာတာေတြ အားလံုးဟာ (လံုး၀အမွန္တရား) (Absolute truth) လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ဒါ႔ထက္ဆိုးတာ က (ငါ) တို႔ဘုရားကို မထိနဲ႔ ၊ (ငါ) တို႔ဘာသာကို မေစာ္ကားနဲ႔ ၊ (ငါ) တို႔ဘာသာကိုေျပာင္းမွ ..ဆိုတဲ႔ (ငါ) လႊမ္းမိုးေနတဲ႔ အၾကမ္းဖက္နည္း ေတြဟာ ယေန႔ အစၥလမ္ ဘာသာကိုေမာင္ပိုင္စီးထားတဲ႔ ၂၁ေခတ္ အစၥလမ္ လို႔ ေျပာႏုိင္တဲ႔ Wahhabism ရဲ႔ အရင္းခံ လာျဖစ္တယ္။ ၀ါဟာဖီေတြ အတြက္ ကိုရမ္ က်မ္း အဆိုဟာ (လံုး၀) အမွန္တရားပဲ။ ျပႆနာက ကိုရမ္ က်မ္းစာအုပ္ ျဖစ္ျဖစ္ ၊ ဘယ္စာအုပ္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ စာဖတ္သူရဲ႔ Capacity ကၽြမ္းက်င္မႈ အေပၚမူတည္ျပီး နာလည္မႈ ကြဲလြဲ ႏုိ္င္ၾကတာပါပဲ။ ဒီေတာ႔ ကိုရမ္က်မ္းစာ အေပၚ ဘယ္သူ႔ Interpretation ဆိုတာ က ျပႆနာ အရင္းခံ လာျဖစ္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ (တဆင္႔ခံ) အမွန္တရားပဲ။ ဥပမာ ဘာသာေရးဆရာ Wahhabi ရဲ႔ နားလည္မႈ ၊ ျဖစ္ခ်င္မႈ ေတြဟာ ကိုရမ္က်မ္း ကို အေျခခံ လိုက္ေတာ႔ Absolute Truth လာျဖစ္တယ္။ အမွန္က ဘုရား ကိုေရွ႔က တင္ျပီး အကာအကြယ္ယူထားတဲ႔ Wahhabi ရဲ႔ (အေတြးအခၚ) ေတြပဲ။ ဒီ (တဖက္စြန္း) အေတြးအေခၚေတြ ေနာက္မွာ တဖက္စြန္း Value System  ေတြဟာ ကပ္ပါလာတယ္။

တရိစၦာန္ေလးေတြ လည္လွီးရင္း စိတ္ၾကမ္းကိုယ္ၾကမ္း ျဖစ္ေနတဲ႔ ဘာသာ ကို Wahhabi နည္းလည္မႈ နဲ႔ ေပါင္းလိုက္ေတာ႔ မီးပံုထဲ (ရမ္း) (Gun Powder) ထဲ႔ လိုက္သလိုေပါ႔။

ဘာသာက Culture ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ Value System ကိုေဖၚထုတ္ ေပးႏုိင္တယ္ ဆိုတာ ကိုသိေစခ်င္တာပါ။

Results ရလဒ္ ကို ေလ႔လာလို႔ရပါတယ္။

အသက္ၾကီးမွ ကိုရမ္ဖတ္ဖို႔ အာရပ္ဗစ္ သင္ရင္ ( က ကာ ကိ ကီ ) အဆင္႔ နဲ႔ ပါ႒ိ ကိုဘယ္လိုဖတ္ျပီး နားလည္ ႏုိင္မွာလဲ။ ကိုရမ္ ဖတ္တာထက္ အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ ေတြရဲ႔ အက်င္႔ အေနအထားကို ၾကည္႔ျခင္းျဖင္႔ ဘာသာရဲ႔ က်င္႔စဥ္ ေတြကို ေလ႔လာ သိရွိ ႏုိင္ပါတယ္။

ဥပမာ ဘာသာရဲ႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ အရ အသားကို မစားခင္ မွာ ေတာင္ရက္ရက္စက္စက္ လည္လွီးရတဲ႔ အတြက္ ဘာသာ၀င္ ေတြဟာ စရိုက္ကိုက ၾကမ္းတမ္း မကုန္ၾကဖူးလား လို႔ ျငင္းခ်က္ မထုတ္ႏုိင္ဖူးလား။ (၆) ရာစု ႏွစ္ အေတြးအေခၚအရ ၊ ဒီအမူအက်င္႔ ကို  လကၡံႏုိင္စရာ ရွိေပမဲ႔ ၂၁ ရာစု ႏွစ္ အေတြးအေခၚ ၊ Animal Rights အျမင္နဲ႔ၾကည္႔ ရင္ ရက္စက္ရာမေရာက္ဖူးလား။ Australia ကႏြားေတြ အင္ဒိုနီးရွားကို တင္ပို႔ခဲ႔ရာ Australia ႏြားေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ လည္လွီးတဲ႔ Documentary ကို Australia မွာျပခဲ႔ရာ ရက္စက္လြန္းတယ္ ဆိုျပီး ကန္႔ကြက္ၾကလို႔ အင္ဒိုနီးရွားကို Australia ႏြားတင္ဖို႔မႈ ကို ရပ္ခဲ႔ရတယ္။ စာေရးသူ အျမင္အရ ။ လူဆိုတာ evolution အရ (အသိ) ဆိုတာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲ လာတယ္။ ၂၁ ရာစု (အသိ) နဲ႔ (၆)ရာစု (အသိ) ဘယ္တူႏုိင္ပါ႔ မလဲ။ ၂၁ ရာစု မွာ (၆) ရာစု (အသိ) ကို အတင္း အဓမၼ သြပ္သြင္းေနရင္ (အ၀ိုင္း) ထဲ (ေလးေထာင္႔) အတင္းထဲ႔သလို ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။

(ဂ်ဴး) ေတြက မိုဟာမက္ကို တမာန္ေတာ္ အေနနဲ႔ လက္မခံ တာေၾကာင္႔ ကမၻာ႔ရန္ လာျဖစ္ၾကရေပမဲ႔ ၊ Orthodox Jews ေတြရဲ႔ အဆံုးအမ ေတြမွာ အစၥလမ္ နဲ႔ တူတာေတြ အမ်ားၾကီးပဲ။ ဟာလာ အသားအစား ၊ ဂ်ဴးေတြ က Kosher meat လို႔ေခၚတယ္။ လည္လွီးရတာခ်င္း လည္း ဆင္ဆင္ပဲ။ Sex နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ ပညတ္ခ်က္ေတြမွာ လည္း အေတြးေခၚေတြက ခပ္္ဆင္ဆင္ေတြပဲ။ ကြာတာက ဂ်ဳး ေတြက ဘာသာေရးလႊမ္းမိုး မႈ ကို မဦးအတည္တဲ႔ အျပင္ ၊ သူတို႔သည္ ဘုရားသခင္ရဲ Chosen people လို႔ယူဆတဲ႔ အတြက္ ဂ်ဴး ျဖစ္ေျမာက္ဖို႔ရာ ပညတ္ခ်က္ ေတြပါလာျပန္တယ္။ ဂ်ဴး အားလံုသည္လည္း Orthodox ဂ်ဴးေတြ မဟုတ္ၾက။ ဒါေၾကာင္႔ numbers game မွာ ဂ်ဴး ေတြ မႏုိင္။ သို႔ေသာ္ စာေရးသူ အျမင္အရ ဂ်ဳး ေတြကို ကမၻာၾကီး က (ေမြး) ထားဖို႔လိုပါတယ္။ ေၾကာင္ ရွိရင္ ၾကြက္ မလာသလိုပဲ ၊ ဂ်ဴးေတြကို အာရပ္ နဲ႔ အစၥလမ္ ေတြ မေက်ာ္ႏုိင္ပါ။ ဂ်ဴးေတြ ေတာ္တာ ၊ ဂ်ဴးေတြ အစြမ္းထက္တာေတာ႔ မည္သူမွ မျငင္းႏုိင္။ Quality ကို Quantity က မႏုိင္တဲ႔ သေဘာပါပဲ။

စာေရးသူ အတြက္ အေရးၾကီးတာ က ကိုရမ္ က်မ္းက ဘာေျပာတယ္ ဆိုတာထက္ ၊ ကိုရမ္းက်မ္းကို အကာအကြယ္ယူ ျပီး ၊ က်င္ၾကံ ေနထို္င္ၾကတဲ႔ အစၥလမ္ ဘာသာ၀င္ေတြ ရဲ႔ (အမူအက်င္႔) က ပိုအေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါက ရလဒ္ ကိုေဖၚျပေနသည္ မဟုတ္ပါလား။ သူတို႔ရဲ႔ အမူအက်င္႔မွ သူတို႔ရဲ႔ ဦးတည္ခ်က္ ကို အထင္းသားျမင္ႏုိင္ပါတယ္။

Jihad ဆိုတဲ႔ စကားလံုးကို တြင္တြင္ သံုးျပီး ဘာသာျခားေတြကို တကမၻာလံုး လိုက္သတ္ေနၾကတာ ၊ Honor Killing အမူအက်င္႔ေတြ ၊ အဓမၼနည္းနဲ႔ ဘာသာျဖန္႔တာေတြဟာ ၂၁ရာစု အေတြးအေခၚနဲ႔ လားလားမွ အံ၀င္ခြင္က် တဲ႔ အမူအက်င္႔ေတြ မဟုတ္ပါ။

စာေရးသူ မေလးရွားက အျပန္ ၊ Thai Airways ေပၚ တက္လိုက္တာနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈျခင္း ကြာတာကို ခ်င္ခ်င္း ခံစား လုိက္ရတယ္။ (စ၀ါဒီခ) ဆိုတဲ႔ စကားနဲ႔ ၊ လက္အုပ္ခ်ီ ႏႈတ္ခြန္းသ ၾကိဳဆိုလွ်က္။ ဗုဒၶ ရဲ ေအးခ်မ္းတဲ႔ ၊ ေမတၱာ အဆံုအမ ေတြဟာ ေရာင္ျပန္လွ်ပ္လွ်က္ … အို …. ျငိမ္းခ်မ္းလိုက္တာ။ ႏို္င္ငံ တစ္ခုရဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဟာ ဘာသာ အေပၚမွီတာကို ခ်က္ခ်င္း ခံစား လုိက္ရတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာက တဆင္႔ လူမ်ိဳးေရး လႊမ္းမိုးမႈ ၊ ဘာသာေရးလႊမ္းမိုးမႈ အႏၱရယ္ ကို ျမင္မိတဲ႔ အတြက္ ၊ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဴး အဒြန္႔ ရွည္ေရး အတြက္ အမုန္းခံ ေရးေနရတာပါ။

လစ္ဖရယ္အျမင္ နဲ႔ၾကည္႔ရင္ေတာ႔ ……..

လူတစ္ေယာက္ ရဲ႔ အျမင္ ဆိုတာ ထိုသူရဲ႔ Capacity level အေပၚမွာ (မူတည္) တယ္လို႔ ထင္ျမင္မိတယ္။

စာေရးသူ ဟာ Absolute truth ကိုလက္မခံ ၊ Relative truth ကိုသာ လကၡံ အတဲ႔ အတြက္ ဘယ္သူ မွားတယ္ မွန္တယ္ လို႔ မေျပာလိုပါ။

အေရးၾကီးတာက ရလဒ္ ေတြမွာ Consequence လို႔ေခၚတဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ ေတြ ရွိတတ္တယ္။ ခံစားမႈ emotion တစ္ခုထဲ ကိုၾကည္႔လို႔ မရ။ နက္နက္ေတြးျပီး Consequence ကိုထဲ႔စဥ္းစား ျပီးျပီလား။ အကယ္၍ ကိုယ္ထင္တဲ႔ အတိုင္း မျဖစ္လာရင္ (အေျဖ) ရွိသလား ဆိုတာကိုပါ ထဲ႔စဥ္းစားတတ္ဖို လိုပါတယ္။

ဆက္ရန္