Collectivism

 ဗုုဒၶဘာသာစြဲ ျပႆနာလည္း မဟုုတ္၊ အစၥလမ္ ဘာသာစြဲ ျပႆနာလည္း မဟုုတ္။ ေျဖရွင္း ရမည့္ျပႆနာမွာ လူစုုလူေဝးစြဲေပတည္း။

မၾကာေသးမီက ရွမ္းျပည္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ညႊန္ျပေနသည္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ ရုုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္မႈမ်ား၏ သဘာဝသည္ ႏွစ္ပရိေဒစ ၦမ်ားစြာ မတည့္ခဲ့သည့္ အသိုုင္းအဝိုုင္း တစ္ခုုႏွင့္တစ္ခုုၾကားမွာသာေပၚေပါက္ေသာ ရန္ပြဲဆိုုသည့္ အနားသတ္မ်ဥ္းကိုုေက်ာ္ လြန္ေနျပီ ဆိုုသည့္ သေဘာပါတည္း။ အမွန္ကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မည္သည့္ အေထြအထူး ျပႆနာမွ မရွိဘဲ ေနလာခဲ့သည့္ ျပည္သူလူထုုသည္ ရုုတ္ခ်ည္းဆိုုသလိုု ရိုုင္းစိုုင္းၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ဗုုဒၶဘာသာဝင္မ်ား သိုု႔မဟုုတ္ မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားကုုန္ၾကေလ၏ ။ ထိုုအခ်က္က သက္ေသျပဳ သည္မွာ တကယ္မေတာ့ ျပႆနာ၏သေဘာသည္ တခ်ိဳ႔ေသာ သူတိုု႔သည္တျခား သူတိုု႔အေပၚမွာ သူတိုု႔ ျမင္ေသာ အျမင္ ေျပာင္းလဲလာျခင္းေပၚမွာ မူတည္ေနေၾကာင္းဆိုုတာ ျဖစ္ ပါသည္။
တျခားေဝါဟာရ အားျဖင့္ အုုပ္သင္းတစ္ခုုႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသည္ဟုု သူတိုု႔ကိုုယ္သူတုုိ႔ ပိုုင္းျခားထားေသာ လူတိုု႔သည္ (ဗုုဒၶဘာသာတိုု႔သည္) သူတိုု႔ကေနျပီး တျခား အုုပ္သင္းတစ္ခုုႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသည္ဟုု ပိုုင္းျခားထားေသာ တျခားသူတိုု႔ အေပၚ (မူဆလင္တိုု႔ အေပၚ) အျမင္ ေျပာင္းလဲသြားကုုန္ျခင္း ပါတည္း။

ပထမဦးစြာ ကြ်န္ေတာ္ ညႊန္ျပလိုုသည္မွာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔၏ အေျခခံ အသိအျမင္တြင္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုု သူကိုုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားျဖင့္ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခင္းသည္ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္ ၾကီးမားစြာ ရွိေသာ ကိစၥ ဆိုုတာကိုု ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဝင္စားဖိုု႔ ေကာင္းသည္မွာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔၏ ဗုုဒၶဘာသာတြင္ ဘာသာခ်င္းခ်င္း စစ္ပြဲခင္းေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ေပၚေပါက္ျခင္းတိုု႔ တျခားဘာသာတရား ၾကီးတိုု႔ႏွင့္  နိဳင္းစာၾကည့္ပါလွ်င္ နည္းပါးပါသည္ ။  ဥပမာအားျဖင့္ ဘုုရင္မ အဲလိဇဘက္ေခတ္က ကက္သလစ္ နဲ႔ ပရိုုတက္စတင့္၊ ကရူးဆိတ္ စစ္ပြဲေတြမွာတုုန္းက ခရစ္ယာန္ ႏွင့္ မူဆလင္၊  လြတ္လပ္ျပီးေခတ္ အိႏၵိယ ပါတီႏိုုင္ငံေရးတြင္ မူဆလင္ႏွင့္ ဟိႏၵဴ တိုု႔  အျပင္းအထန္ ရန္ျပဳသတ္ျဖတ္ၾကသလိုု တျခားဘာသာတရားတိုု႔ႏွင့္ ရန္ျဖစ္ေလ့ ရန္ျဖစ္ထ မရွိေသာ ဗုုဒၶဘာသာကိုု “ျငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ့ေျပာင္းေသာ” ဘာသာတရား အျဖစ္ ေယ်ဘုုယ်အားျဖင့္ ဆံုုးျဖတ္ရူျမင္ ၾကပါသည္ (သီရိလကၤာကေတာ့ ျခြင္းခ်က္ပါ) ။ ေလာေလာလတ္လတ္ အစြန္းေရာက္ ရဟန္းေတြက လုုပ္ေနေသာ ၉၆၉ လႈံ႕ေဆာ္မႈတိုု႔သည္ ဗုုဒၶဘာသာကိုု “ရန္လိုုခက္ထန္ေသာ”  ဘာသာတရား အျဖစ္ သိကၡာခ်ေနသည္မွာ သံသယ ရွိဖြယ္ မလိုုပါ။ သည္မွာ အံၾသစရာေကာင္းသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ေတြ႔ျမင္ႏုုိင္သည္မွာ ဗုုဒၶတရား၏ ပဓာန လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု ေပ်ာက္သုုဥ္းေအာင္ လုုပ္ေဆာင္ေနသည့္တိုုင္ေအာင္ မည္သည့္ ရန္လိုုခက္ထန္ေသာ ဘုုန္းၾကီး ႏွင့္ မည္သည့္ ဥပေဒမဲ့ ရမ္းကားေနေသာ လူအုုပ္ဝင္ ပုုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ကမွ သူတိုု႔၏ ဗုုဒၶဘာသာဝင္ တစ္ဦး ျဖစ္သည္ ဆိုုသည့္ လကၡဏာမွာ ေပ်ာက္ဆံုုး မသြားႏိုုင္ျခင္း ဆိုုသည့္ အခ်က္ ျဖစ္ပါ၏။ ထိုုအစား တကယ္ျဖစ္လာသည္မွာ ထိုုလူၾကမ္း ပုုဂၢိဳလ္တိုု႔သည္ ႏိုုင္ငံ၏ ဘာသာေရးသူရဲေကာင္းတုုိ႔ အျဖစ္ပင္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား လာခဲ့ျခင္း ပါတည္း။ ပမာအားျဖင့္ ၉၆၉ ၏ ဂုုရုုၾကီးျဖစ္ေသာ ဝီရသူသည္ တစ္မနက္တြင္ ဗုုဒၶတရား၏ မည္သူကိုုမွ ျခြင္းခ်န္ထားျခင္း မရွိေသာ ေမတၱာသုုတ္ေတာ္ အေၾကာင္းကိုု ေဟာေျပာပါ၏ ၊ ေနာက္တစ္နံနက္တြင္မူ သူက အမ်ိဳးသားေရးသည္ ေလာကတြင္ အေရးၾကီးဆံုုး တန္ဖိုုးထားရမည့္ အရာလိုု႔ ေျပာဆိုုျပီး ထိုုအေရးအတြက္ နင္တိုု႔ငါတုုိ႔သည္ သည္ “အေကာင္”ေတြကိုု ရြယ္ထားရမည္ဟုု ေဟာေျပာျပန္ပါသည္။ ထိုုသိုု႔ “ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေအာင္ ႏွစ္ခါေျပာ” ျခင္းသည္ စိတ္ရူပ္ေထြးဖြယ္ရာ ျဖစ္သေလာက္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ဖြယ္ အမွန္တရား တစ္ခုုကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔အား ညႊန္ျပေနပါသည္ - လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္သည္ မိမိကိုုယ္မိမိ ဗုုဒၶဘာသာဟုု ထိုု ဗုုဒၶဘာသာ အမွတ္လကၡဏာကိုု ကိုုင္စြဲထားသေရြ႕ မည္သူကမွ ထိုုသူ၏ ဗုုဒၶဘာသာ အမွတ္လကၡဏာကိုု လာျပီး ရုုပ္သိမ္းႏိုုင္ျခင္းဌာ မတတ္ႏိုုင္ပါ သတည္း။ ဤ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည့္ အခ်က္သည္ ဘာကိုု ျပေနပါသနည္း ဆိုုေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔သည္ ျပႆနာကိုု တလြဲတေခ်ာ္ သိျမင္ေနေၾကာင္း ဆိုုသည္ကိုု ျဖစ္ပါ၏ - ကြ်န္ေတာ္တိုု႔က ျမင္ေသာ ဗုုဒၶဘာသာ ႏွင့္ မူဆလင္ ဘာသာတိုု႔၏ ပဋိပကၡဟူသည္ ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ ဗုုဒၶဘာသာဝင္လိုု႔ ‘ေခၚဖိုု႔သာလိုုေသာ’ သူတိုု႔မွ စတင္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္ (ဟုုတ္ပါရဲ႕ ၊ အလိုုရွိမယ္ ဆုုိပါရင္ ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ မူဆလင္ဘာသာဝင္လိုု႔ ‘ေခၚဖိုု႔သာလိုု႔တဲ့’ သူတိုု႔မွ စတင္တယ္လိုု႔လည္း ေျပာႏိုုင္ပါသည္) ။ သူတိုု႔ကိုုယ္ သူတိုု႔ ေၾကာင္သူေတာ္လိုု႔ သူတိုု႔ သိၾကသည့္ တိုုင္ေအာင္ ထိုုသူတိုု႔ဟာ ဗုုဒၶဘာသာဝင္ အျဖစ္ ‘အေခၚခံရဖိုု႔’ ကိစၥကေတာ့ အျမဲ သင့္ေတာ္ေကာင္းမြန္ ေနအံုုးမည္သာ ျဖစ္ပါ၏ ။

ထိုုကိစၥသည္ ဘာကိုုေျပာျပေနပါသနည္း ဆိုုေသာ္ အေတာ္ကေလးကိုု မသဲကြဲသျဖင့္ ျမင္ဖိုု႔ ခက္ပါေသာ္ျငား ဤ ဘာသာေရး အဓိကရူဏ္းတိုု႔၏ အေျခခံျပႆနာမွာ လူတိုု႔မွေန၍ သူတိုု႔ ဘာသာတရား ႏွင့္ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈေၾကာင့္ (ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္) ျဖစ္ရတာ မဟုုတ္ဘဲ တစ္စံုုတစ္ရာေသာ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈကိုု အၾကီးအမား ေရွ႕တန္းတင္သည့္ သူတိုု႔ႏွင့္ သက္ဆိုုင္၍သာ (ျပဳျခင္းေၾကာင့္သာ) ျဖစ္ပြားရျခင္း ဆိုုတာ ျဖစ္ပါ၏ ။ လက္ရွိ ဘာသာေရး ပဋိပကၡတိုု႔သည္ ဘာသာတရား၏ သဘာဝအစဥ္ကိုုက ဆိုုသည့္ သေဘာႏွင့္ လားလားမွ မဆိုုင္၊ လူ၏ အျပဳအမူ လုုပ္ရပ္ႏွင့္သာ လံုုးလံုုး ဆိုုင္သည္ ဆိုုေၾကာင္း ပါတည္း။ ျမန္မာျပည္တြင္ ဘာသာဝင္မ်ိဳးစံုုတိုု႔သည္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူေနလာခဲ့ပါ၏ ။ အဘယ္ေၾကာင့္ သိုု႔ေနႏိုုင္သနည္း ဆိုုေသာ္  ကြ်န္ေတာ္တိုု႔၏ အတူတကြ ေနထိုုင္ရန္ ႏွင့္ ကုုန္ကူးသန္း ဖလွယ္ရန္ ကိစၥတိုု႔တြင္ ဗုုဒၶဘာသာ သိုု႔မဟုုတ္ မူဆလင္ဘာသာ ႏွင့္ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနမႈ ဆိုုသည္တိုု႔မွာ အေရးပါသည့္ အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္သည္ဟု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ျမင္မထားေသာေၾကာင့္ ပါတည္း။ သည္ကေန႔ ျဖစ္ပြားလာေသာ ျပႆနာမ်ားသည္ ကြ်န္ေတာ္တုုိ႔မွ ေန၍ တစ္စံုုတစ္ဦး၏ ဘာသာေရး ဆိုုင္ရာ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈသည္ လူေတြ အတူယွဥ္တြဲေနထိုုင္ဖိုု႔ ရန္ အတြက္ဆိုု အသဲအသန္ ျဖစ္လြန္းေသာ ကိစၥအျဖစ္ ယူဆလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ျပႆနာ၏ မူလရင္းျမစ္သည္ ဗမာလူမ်ိဳးတိုု႔၏ ေထရဝါဒကိုု အယူသန္မႈ (သီရိလကၤာ ကဲ့သိုု႔) သိုု႔မဟုုတ္ အစၥလမ္ ဘာသာကိုုက အၾကမ္းဖက္ေစႏိုုင္ေသာ ေဟာေျပာဦးတည္ခ်က္ေတြ ရွိေနမႈ (ေဘာ္စတြန္ မာရသြန္မွာ ဗုုံးခြဲသူတိုု႔ဟာ အစၥလမ္) ဆိုုေသာ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ ဟုု စြဲဆိုုျပီး ေျပာျခင္းသည္ မုုခ်ကိုု မွားပါသည္။ အမွန္မေတာ့  ေဝဝါးသေလာက္ အင္မတန္မွကိုု ေယ်ဘုုယ် က်ေသာ စကားလံုုးေတြ ျဖစ္သည့္ “ဗုုဒၶဘာသာဝင္”  (သိုု႔) “အစၥလမ္ဘာသာဝင္” ဆိုုေသာ၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ဝင္ခြင့္ရဖိုု႔ ကိစၥ အတြက္ဆိုု အင္မတန္ ရက္ေရာေသာ ဘာသာတရား ယဥ္ေက်းမႈၾကီးမ်ားႏွင့္ ေပၚေပါက္ေနေသာ ျပႆနာတိုု႔သည္ လားလားမွ မဆိုုင္ပါ ။ ထိုုသိုု႔ ျဖစ္ေစကာမူ တစ္စံုုတစ္ဦးသည္ သူ႔ ဘာသာတရား ယဥ္ေက်းမႈ အသိုုင္းအဝိုုင္း တစ္ခုု ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနမႈကိုု အႏ ၱရယ္ ၾကီးေသာ ျပႆနာ အျဖစ္ ယူဆလာေသာ အထင္အျမင္သည္ လူ႔ေဘာင္တိုု႔တြင္ ေပၚေပါက္လႊမ္းမိုုးလာျပီး ထိုုအထင္အျမင္သည္ မီးျခစ္ဆံခတ္ ကူးစက္မည့္ အမွတ္တစ္ေနရာကိုု ေရာက္ရွိပြားမ်ား သြားခဲ့ပါလွ်င္ ထိုုကဲ့သုုိ႔ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈတိုု႔သည္ အေတာမသတ္ ျဖစ္ပြားလာႏိုုင္ ပါသည္။

            ပိုုျပီး စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းေသာ အေၾကာင္း ကိစၥမွာ ဝီရသူသည္ သူ႔တြင္ လစ္ဘရယ္ ပညာေရးဆိုုသည္မွာ လံုုးလံုုး မရွိျခင္းေၾကာင့္ ထိုုသူသည္ ဤကဲ့သုုိ႔ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္၏ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈကိုု အထင္ကရ လႊမ္းမိုုး ျခိမ္းေျခာက္ေသာ ျပႆနာ အျဖစ္ သေဘာထားသည္ကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ကရုုဏာ သက္ေကာင္းသက္ႏိုုင္ပါသည္။ ခက္သည္မွာ ျမန္မာ အစိုုးရအတြက္ အလုုပ္လုုပ္ေနသူ အဆင့္ျမင့္ ပညာရွင္ ဆိုုသူတိုု႔ကလည္း ထိုုသူ၏ ေတြးေခၚမႈမ်ိဳးကိုုပင္ လိုုက္ၾကျခင္း ပါတည္း။ ပမာအားျဖင့္ ရိုုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ ရခိုုင္တိုု႔၏ တင္းမာမႈတိုု႔ အျပင္းထန္ဆံုုး အခ်ိန္တစ္ခုုတြင္ ေဂ်ာ့ ေမဆင္ တကၠသိုုလ္မွ ပါရဂူဘြဲ႔ ရွင္ ကိုုမင္းေဇာ္ဥိးက အဓိကစီးေၾကာင္း မီဒိယာတစ္ခုုတြင္ ေဆာင္းပါး ေရးသည္မွာ “ဤ ႏိုုင္ငံတကာ သုုေတသန ေလ့လာမႈ အရ ရုုိဟင္ဂ်ာတိုု႔သည္ ကမာၻေပၚတြင္ အၾကမ္းဖက္သမားတိုု႔ အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာရန္ ျဖစ္တန္ေခ် အရွိဆံုုး အုုပ္စုုျဖစ္၏” ။ ထုုိေဆာင္းပါး တစ္ခုုထဲမွာပင္ သူကစတင္ထားသည္မွာ “ဆင္ျခင္တံုုတရားကိုု အေျချပဳစဥ္းစားသူတိုု႔သည္ ႏိုုင္ငံတကာ လံုုျခံဳေရး ကိစၥကိုု ပထမဆံုုး ဦးစားေပး စဥ္းစားအပ္ေၾကာင္း၊ ႏိုုင္ငံတကာ လံုုျခံဳေရးကိုု စဥ္းစားမည္ဆိုုလွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုုသည္မွာ အေရးပါေသာ ကိစၥမျဖစ္ထိုုက္ ပါေၾကာင္း” ဟူျပီး ျဖစ္ပါ၏။ ထိုုသိုု႔ အသိတရား ပိတ္ဖံုုးမိုုက္မဲျခင္းသည္ လြန္လြန္းျပီး ထိုုကဲ့သိုု႔ (လူနည္းစုု တစ္စုုကိုု ျဖစ္ေစ၊ လူတစ္ဦးခ်င္းကိုု ျဖစ္ပေစ) ႏွိပ္ကြပ္ေသာ ကိစၥတိုု႔ကိုု ႏိုုင္ငံေတာ္ အေရးသာလွ်င္ ပဓာန ဟူေသာ ရူေဒါင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ တရားမွ်တပါသည္ဟုု ပိုုင္းျဖတ္ျပျခင္းမ်ိဳး သည္ လူနည္းစုု ျဖစ္ေသာ မူဆလင္တိုု႔ကိုု ျမန္မာ အသိုုင္းအဝုုိင္းတိုု႔မွ မတရားသျဖင့္ ျပဳက်င့္ျခင္းကိုု တရားဝင္ လုုပ္ရပ္အမွန္ ပါပဲဟုု အတည္ျပဳေပးေနျခင္း ျဖစ္ပါ၏ ။ ႏွလံုုးညိဴးႏြမ္း ဖြယ္ရာ အမွန္တရားကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ေတြ႔ရသည္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူ ဆိုုသူတိုု႔ ကိုုယ္၌သည္ပင္ လံုုျခံဳေရးဆိုုတာ ဘယ္အရာမဆိုုထက္ ထိပ္တန္းအက်ဆံုုး အေရးဟုု ယူဆထင္ျမင္ေနျခင္း ေပတည္း။ အဟုုတ္ဧကန္ပင္ ထိုုသိုု႔ အဆင့္ျမင့္ပညာရွင္ တစ္ဦးက ပ်ံ႔ႏွံ႔ထင္ေပၚေသာ မီဒီယာတြင္ တင္ျပသည့္ အေတြးအေခၚမ်ိဳးသည္ လက္ရွိ အဓိကရုုဏ္းတိုု႔ကိုု သြယ္ဝိုုက္ေသာ နည္းအားျဖင့္ ဆြေပးေသာ သေဘာ သက္ေရာက္ ေနသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။

            မၾကာေသးမီ ရက္မ်ားက ထိုုသူတစ္ဦးတည္းသည္ပင္ မီဒီယာတြင္ ဤသိုု႔ ေရးျပန္ပါ၏ ။ “ အမ်ိဳးသား လကၡဏာသည္သာ ျမန္မာျပည္တြင္ ေနသူအားလံုုး၏ ပဓာန လကၡဏာ ျဖစ္ထုုိက္ပါေၾကာင္း ၊ မူဆလင္တိုု႔သည္ ႏိုုင္ငံတြင္ ေနျခင္းကိုု ခြင့္ျပဳႏိုုင္ပါေၾကာင္း ၊ သိုု႔ေသာ္ သူတိုု႔သည္ အမ်ိဳးသားလကၡဏာကိုု သစၥာေစာင့္သိရမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း” ။ ထိုုကိစၥသည္ ဘာကိုု တိုုက္ရုုိက္ သရုုပ္ေဖာ္ျပေနသနည္း ဆိုုေသာ္ ျမန္မာလူ႔ေဘာင္သည္ (ျမန္မာအမ်ိဳးသားဟူေသာ) တစ္မ်ိဳးတစ္စားတည္းေသာ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈသည္သာ အမြန္ျမတ္ဆံုုးဟုု ထင္ျမင္ေစရမည္၊ တျခားတပါးေသာ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈတိုု႔သည္ ထို အျမတ္ဆံုုး သင္းဖြဲ႔မႈတိုု႔ေလာက္ တန္ဖိုုးထားစရာ မလိုုေသာ သင္းဖြဲ႔ဆက္ႏြယ္မႈတိုု႔သာ ျဖစ္ေစရမည္ ဟူေသာ အေတြးအေခၚမ်ိဳးကိုု လြဲမွားစြာ ဆြဲေခၚခ်ေနျခင္း ျဖစ္ပါ၏။ လြန္ေလျပီးေသာ ကမာၻ႔ စီးပြားေရး ႏိုုဘယ္ဆုုရွင္ အက္ေအ ဟုုိင္းရက္က ညႊန္ျပခဲ့သလိုုပင္ လူထုုမွ ေန၍ လႊမ္းမိုုးခံလိုုက္ရေသာ အဘယ္ လူစုုလူေဝးသာ ပဓာန ဝါဒ အမ်ိဳးအစား မဆိုုသည္ ( ထိုုဝါဒ၏ မူကြဲတိုု႔သည္ ပံုုစံမ်ိဳးစံုုျဖင့္ လာတတ္ပါ၏ - “အမ်ိဳးသားေရး၊ ဗုုဒၶဘာသာကိုု ကာကြယ္ဖိုု႔ အေရး ၊  ယုုတ္စြအဆံုုး ရင္းစြဲေန တိုုင္းရင္းသားတိုု႔၏ အခြင့္အေရး” စသျဖင့္) လူတစ္ဦးခ်င္း၏ သီလပိုုင္းဆိုုင္ရာ ေစာင့္ထိန္းတာဝန္ယူမႈတိုု႔ကိုု ဆိတ္သုုဥ္းေစျပီး အဆံုုးတြင္ တစ္လံုုးတစ္စည္းတည္း အုုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုုင္ငံစနစ္ (totalitarianism) သိုု႔ ဦးတည္သြားေစ ပါ၏။ လက္ေတြ႔တြင္လည္း “လူစုုလူေဝးသာ-ပဓာန” ေဝါဟာရ က ေျပာသလိုုပင္ လူေတြစုုေဝးလာေသာ လူစုုလူေဝး စုုရပ္သေဘာ သက္သက္ ႏွင့္ေတာ့ ထိပ္တိုုက္ရန္ျဖစ္ေသာ ျပႆနာတိုု႔ ျဖစ္သည္မဟုုတ္ပါ။ ထိပ္တိုုက္ေနာင္ဂ်ိန္တိုု႔  ျဖစ္ပြားလာရသည္မွာ လူေတြကေနျပီး စုုေဝးျပီး လုုပ္ျခင္းသည္ သူတိုု႔ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ေသာ နည္းလမ္းတိုု႔ကိုု တရားမွ်တေၾကာင္း သက္ေသခံရန္ အျမတ္ဆံုုးေသာ လမ္းဆံုုးပန္းတိုုင္ ဟုု ထင္ျမင္ယူဆလာေသာ အခါတြင္ ပါတည္း။ လက္ေတြ႔ ျမင္ႏိုုင္သည့္ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔တြင္ မၾကာခဏ ဆိုုသလိုု ျဖစ္ပြားလာေသာ ဘာသာေရး ဆိုုင္ရာ အဓိကရုုဏ္းတိုု႔သည္ တခ်ိဳ႔မွ စြဲဆိုုၾကသလိုု အစိုုးရက အစပ်ိဳးေဖာ္ေပးပုုံ မရပါ (သိုု႔မဟုုတ္လည္း အစိုုးရမွ ပါဝင္ပတ္သက္ေနျခင္းမ်ိဳး ရွိေတာ့ပံုု မေပၚေတာ့ပါ) ။  စင္စစ္ ၄င္းတိုု႔သည္ အသိုုင္းအဝိုုင္းေတြ ကိုုယ္၌ကိုုက မဟားတရား ျပဳမူျခင္းကိုု ဤ (လူစုုလူေဝးတိုု႔၏ ပဓာနက်ေသာ) အေၾကာင္းေရးရာ တုုိ႔အားျဖင့္ တရားဝင္ျဖစ္ေသာ လုုပ္ရပ္တိုု႔ဟုု ထင္ျမင္ယူဆလာျခင္း သည္သာ ပဓာန အေၾကာင္းတရား ပါတည္း။

            “လူစုုလူေဝး အမွတ္လကၡဏာ” တစ္ခုုကိုု ဦးတည္ရာလြဲမွားစြာျဖင့္ ျပည္သူလူထုုက သိမွတ္မိျခင္းသည္ အေၾကာင္းရင္းျမစ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာသမၺတ၏္ အၾကံေပး ပုုဂၢိဳလ္ ကိုုေက်ာ္ရင္လႈိင္က ဗြီအိုုေအ အသံလြင့္ဌာနက ထုုတ္လႊင့္ေသာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည့္ ဘာသာယံုုၾကည္ခ်က္မ်ား အၾကား ေဆြးေႏြးဖလွယ္ေရးတိုု႔ က်င္းပေရး ဆိုုသည္မွာ ခြ်တ္ေခ်ာ္မွားယြင္းေသာ ေျဖရွင္းခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုုကဲ့သိုု႔ အစိုုးရက ဂုုဏ္တင္ေပးေသာ ေဆြးေႏြးပြဲတိုု႔သည္ လူတိုု႔၏ “အသိုုင္းအဝိုု္င္းသာ ပဓာန ခံစားမႈ” မ်ိဳးကိုု ငိုုခ်င္လ်က္ လက္တိုု႔ သလိုု ျဖစ္ေနလိမ့္မည္ ျဖစ္ျပီး သူတိုု႔တေတြမွာ (ဘာသာေရး) အသိုုင္းအဝိုုင္း တစ္ခုုတည္းသာလွ်င္ လုုံးလံုုးလ်ားလ်ား ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ရာ ျဖစ္သည္ ၊ လူဟူသည္မွာ ဘာသာေရးေပၾကိဳးတိုု႔ႏွင့္ လံုုးဝ တိုုင္းျပီး ျခားျပီးသား ျဖစ္သည္ဟူေသာ ခံစားမႈ အသိမ်ိဳးကိုု တြန္းပိုု႔ေပးပါလိမ့္မည္။ ထိုု႔ထက္ေတာင္ မ်က္ေမွာက္ ခ်က္ခ်င္း ဆိုုးေပႏိုုင္သည့္ အခ်က္မွာ ဗုုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ၾကီး သည္ပင္ သူ႔အား ဗုုဒၶဘာသာ အျဖစ္မွ တစ္လက္မပင္ ေနရာေရႊ႕ရန္ မတတ္ႏုုိင္သည့္ ဝီရသူက ဗုုဒၶဘာသာဘက္မွ အာဏာလြဲခံ တရားဝင္ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ျပီး မူဆလင္ တိုု႔ဘက္မွလည္း ရုုိဟင္ဂ်ာတိုု႔ကိုု ခြဲျခမ္း ႏွိမ့္ခ်လိုုေသာ ဗလီဆရာ တစ္ဦးက အစၥလမ္ဘာသာ ကိုုယ္စားလွယ္ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ပါေသာ္ ထိုုသိုု႔ေသာ လူၾကီးလူေကာင္း ကိုုယ္စားလွယ္ေတာ္ ႏွစ္ဦး အျပန္အလွန္ နားလည္ခ်စ္ၾကည္ရန္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္သည့္ ပြဲသည္ မည္သိုု႔မ်ား ေနပါလိမ့္ မည္နည္း၊ ဗ်ာတိုု႔ ။

ျပန္ခ်ဳပ္မည္ ဆုုိပါေသာ္ ကြ်န္ေတာ္ ျငင္းခံုုတင္ျပသည္မွာ လက္ရွိျမန္မာျပည္၏ ဘာသာေရး ျပႆနာတိုု႔သည္ တစ္စံုုတစ္ခုုေသာ အမွတ္လကၡဏာကိုု ဘာမဆိုုထက္မဆိုု ပိုုအေရးပါသည္ဟုု ေနရာေပးလာေသာ လူစုုလူေဝးသာ ပဓာန ဝါဒ ေပၚေပါက္လာျခင္းေၾကာင့္သာ လံုုးလံုုးလ်ားလ်ား မူတည္ေနပါသည္။ အဲဒါကိုု အမွတ္လကၡဏာ သက္သက္တိုု႔၏ “သဘာဝ” အေၾကာင္းရင္းခံတိုု႔သည္ မလြဲမေသြ ထိပ္တိုုက္ေတြ႔ျခင္းကိုု ျဖစ္ေစသည္ဟုု အႏုုမာန အေျခခံယူစြဲထားျပီး ျပႆနာကိုု ေျဖရွင္းဖိုု႔  ၾကိဳးစားျခင္းသည္ အဓိပၺာယ္ မရွိပါ။ ကိုုမင္းေဇာ္ဦးက ဗုုဒၶဘာသာ (သိုု႔) မူဆလင္ ဆိုုေသာ အမွတ္လကၡဏာတိုု႔ကိုု အထူးအျမတ္ဆံုုး ဆိုုသည့္ အမ်ိဳးသားလကၡဏာ တစ္ခုုတည္းသိုု႔ ေျပာင္းျမင္ရန္ ၾကိဳးစားေနျပီး (အဲဒါဟာ အဆိုုးဆံုုး တလံုုးတစည္း ဝါဒ ျဖစ္ပါ၏) ကိုုေက်ာ္ရင္လိႈင္ကေတာ့ အမွတ္လကၡဏာ မတူသည့္ အုုပ္စုုတိုု႔သည္ တစ္အုုပ္စုုႏွင့္ တစ္အုုပ္စုု နားလည္ဖိုု႔ရန္ ၾကိဳးစားသင့္သည္ ဟုု ျမင္ပါ၏ ( ဤသည္မွာလည္း အေတာ္ကိုုဆိုုးတဲ့အသိုုင္းအဝိုုင္း ပဓာန ဝါဒ ျဖစ္ပါ၏)။ ကိုုမင္းေဇာ္ဦး၏ ယူဆခ်က္သည္ သီအုုိရီပိုုင္း ေဖာ္ျပခ်က္မွာေရာ၊ လက္ေတြ႔လုုပ္ေဆာင္ဖိုု႔ ကိစၥမွာပါ ကေယာက္ကယက္ ႏိုုင္ေသာ ကိစၥျဖစ္ျပီး ကိုုေက်ာ္ရင္လိႈင္၏ ယူဆခ်က္ကေတာ့ တင္မွန္းပံုုအားျဖင့္ အက်ိုဳးရွိသည္ဟုု ထင္ရသေလာက္ လက္ေတြ႔လုုပ္ေဆာင္လွ်င္ ခြ်တ္ေခ်ာ္လမ္းမွားေနမည့္ အၾကံအစည္ ျဖစ္ပါသည္။

            ေနာက္ဆံုုးသတ္အေနျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္ အၾကံျပဳလိုုသည္မွာ အေရးတၾကီး ခ်က္ခ်င္း လုုပ္ေဆာင္ရန္ ကိစၥမွာ ရာဇဝတ္ပိုုင္းဆိုုင္ရာ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရး  ျဖစ္ျပီးလွ်င္ စိတ္ရွည္ရွည္ႏွင့္ ေရရွည္လုုပ္ေဆာင္ရန္ ကိစၥမွာ က်င့္ဝတ္နီတိပိုုင္းဆိုုင္ရာ ျပည္သူ႔ ဥာဏ္အလင္း ထြန္းကားေရး ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုုသည္ကိုု ပါတည္း။ အေတာ္ေလးပင္ မသိၾကသည့္ သေဘာတရား တစ္ခုုမွာ တရားဥပေဒ စိုုးမိုုးေရး၏ အေျခခံ နိယာမမ်ားသည္ အသင္းအပင္း ကိုု အေျခခံဗဟိုုျပဳကာ စဥ္းစားျခင္းမ်ိဳးတိုု႔ကိုု ဆန္႔က်င္ျငင္းပယ္ ထားပါသည္။ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရးကိုု လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုုပါလွ်င္ အေျခခံ အက်ဆံုုး စည္းမ်ဥ္း ႏွစ္ခ်က္ရွိပါ၏။ ရာဇဝတ္မႈခင္းဆိုုင္ရာ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရးတြင္ ပထမဆံုုး ႏွင့္ အအိုုမင္းဆံုုုး စည္းမ်ဥ္းမွာ လက္တင္ဘာသာျဖင့္ “nulla poena sine lege” ဟုု ေခၚေဝၚျပီး ၄င္းမွာ မည္သည့္ သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုုမွ ဥပေဒမွ ေန၍ ေရွ႕တြင္ တင္ၾကိဳေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိဘဲ အျပစ္မေပးရ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္း စည္းမ်ဥ္းက ေတာင္းဆိုုသည္မွာ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကိုု ၄င္း၏ ေနာက္ခံဆက္ႏြယ္မႈမ်ားကိုု ေထာက္ျပီး ေက်ာသားရင္သား ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္းမ်ိဳးကိုု လုုပ္ခြင့္မရွိ၊ ေယ်ဘုုယ် သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းတစ္ခုုႏွင့္သာ တန္းတူ ကိုုင္တြယ္ရမည့္ အေၾကာင္းကိုု ျပပါသည္။ ဒုုတိယစည္းမ်ဥ္းကေတာ့ အေရးၾကီးဆံုုး သေဘာလည္း ျဖစ္ျပီး လက္တင္ဘာသာအားျဖင့္ “nullum crimen sire poena ” ဟုု ေခၚပါသည္။ ၄င္း၏ အဓိပၺာယ္မွာ ဥပေဒမွ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားသည္ ျဖစ္ေစ၊ မေဖာ္ျပထားသည္ ျဖစ္ေစ မည္သည့္ရာဇဝတ္ကိုုမွ အျပစ္မေပးဘဲ ခ်န္လွပ္ထားျခင္း မရွိရ ဟူ၍ ျဖစ္ျပီး ယင္းသည္ ရာဇဝတ္မႈတိုု႔ကိုု တမင္ လႊတ္ေပးျခင္းမ်ဳိး ၊ ၾကည့္ၾကပ္လုုပ္ေပးျခင္းမ်ိဳးတိုု႔ မရွိေစရေၾကာင္းကိုု တိတိလင္းလင္း ေတာင္းဆိုုထားပါသည္။ အီးဘီအက္ရွတြန္  က ဖက္ဆစ္သမား၊ သူ႔ႏိုုင္ငံႏွင့္ သူ႔စိတ္ တြင္  “ႏိုုင္ငံေတာ္၏ အခြင့္ အာဏာဟူသည္ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားကိုု အျပစ္ေပးရုုံမွ်ႏွင့္ မလံုုေလာက္ေသး၊ ထိုုသိုု႔ေသာ သေဘာျဖင့္ တိတိက်က် မခြဲမျခမ္း မခ်န္လွပ္ဘဲ အျပစ္ေပးျခင္း မ်ိဳးကိုု တကယ္ အေရးယူေဆာင္ရြက္သလား၊ မေဆာင္ရြက္သလား ဆိုုတာကိုု ျပည္သူလူထုုက လိုုအပ္လွ်င္ လိုုအပ္သလိုု ေစာင့္ၾကည့္ရမည္ ျဖစ္၏ ။ ထိုုသုုိ႔ေသာ သေဘာသည္ လူထုု၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုု ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ရည္ရြယ္၍  ဤသေဘာသည္ အေျခခံက်သေလာက္ မျဖစ္မေန လိုုအပ္ေသာ နိႆယ နည္းနာမ်ားထဲမွ တစ္ခုုေပတည္း” ဟုု ေရးသားပါသည္။  ထိုုသေဘာကိုု ေထာက္ရူလွ်င္ မၾကာမီက ထြက္ေပၚလာေသာ ဘီဘီစီ ရုုပ္သံထုုတ္လႊင့္မႈ ေပတိုု အခန္းငယ္ကေလးမွ ျပသေသာ ဥပေဒမဲ့ ရမ္းကားေနသည့္ ဗုုဒၶဘာသာ လူအုုပ္သည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ရဲေတြေရွ႕တြင္ ထိုုသိုု႔ ယုုတ္မာရမ္းကားမႈတိုု႔ကိုု က်ဳးလြနဝံ့ေၾကာင္းကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ခံစားသိျမင္ႏိုုင္ပါသည္။ ထိုုလူရမ္းကား လူအုုပ္ၾကီးမွ ထင္ျမင္ ယံုုၾကည္လိုုၾကသည္မွာ ၄င္းတိုု႔၏ အေရးပါအရာေရာက္ဆံုုး သင္းပင္းဆက္ႏြယ္မႈမ်ား ျဖစ္သည့္ ဗုုဒၶဘာသာ (သိုု႔မဟုုတ္လည္း) အမ်ိဳးသား - ႏိုုင္ငံသား ဆိုုသည့္ အေၾကာင္းရင္းခံတိုု႔ေၾကာင့္ ၄င္းတိုု႔၏ ရာဇဝတ္မႈမ်ားသည္ အျပစ္ေပးခံရျခင္း မရွိဘဲ ခ်န္လွပ္ထားလိမ့္မည္၊ ရဲေတြႏွင့္ ရပ္ရြာအစိုုးရသည္ ၾကည့္ၾကပ္လုုပ္ေပးလိမ့္မည္ ဟုု ထင္ျမင္ေနျခင္းေပတည္း။ သည္မွာ အင္မတန္ ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္းမွာ ရဲေတြကိုုယ္တိုုင္ကလည္း ဤသိုု႔ ၾကည့္ၾကပ္ လုုပ္ေပးရမည္ဟုု ယူဆထားသလား ဆိုုတာကိုု ျဖစ္ပါ၏။သမၺတၾကီး ဦးသိန္းစိန္မွ  ဒီမိုုကေရစီ ဝါဒကိုု က်င့္သံုုးလာျပီ ဆုုိလွ်င္ လူထုုသည္ ကိုုယ္က်င့္တရားပိုုင္း ဆိုုင္ရာ တာဝန္ယူမႈ ရွိရမည္ ဟုု ေျပာေသာအခါ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ဒါ့ထက္ သေဘာတူႏိုုင္စရာ မရွိပါ။ သိုု႔ရာတြင္ ထိုု ကိုုယ္က်င့္တရားပိုုင္းဆိုုင္ရာ တာဝန္ယူမႈ ဟူသည္ “လူတစ္ဦးခ်င္း” ဟူေသာ သေဘာသာလွ်င္ လံုုးလံုုးျဖစ္ေၾကာင္းကိုု သေဘာေပါက္ဖိုု႔ လိုုပါသည္။ လူတစ္ဦးခ်င္း တာဝန္သိစြာ က်င့္ၾကံေစာင့္စည္း ရမည့္ “ကိုုယ္က်င့္” သည္ “လူထု” က်င့္၊ “ႏိုုင္ငံေတာ္” အေရး က်င့္ ၊ “ဗုုဒၶဘာသာအေရး” က်င့္ ၊ “အၾကမ္းဖက္မႈ ကာကြယ္တားဆီးေရး” က်င့္ စေသာ လူစုုလူေဝးႏွင့္ လုုပ္တာ ဘာမဆိုု တရားဝင္ျဖစ္သည္ဟူေသာ လြဲမွားသေလာက္ အႏ ၱရယ္မ်ားသည့္ လူထုု အယူအဆတိုု႔ႏွင့္ မေရာေႏွာသြား သင့္ပါ။ ျပည္သူ႔ ဥာဏ္အလင္း ထြန္းကားေရး ျဖစ္စဥ္ကိုု ဦးတည္ေဆာင္ရြက္လာေသာ ပညာေပး လုုပ္ငန္းမ်ားသည္  ျပည္သူ တစ္ဦးခ်င္း၏ လြတ္လပ္မႈ ႏွင့္ တာဝန္သိမႈတိုု႔ကိုု ထိုုသိုု႔ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ နားလည္ေစရန္ ၾကိဳးပမ္းျမွင့္တင္ေပးရမည္ ျဖစ္ျပီး ထိုုပညာေပးလုုပ္ငန္းမ်ားသည္ ယေန႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အသိုု္င္းအဝိုုင္း တိုု႔က ေၾကာ္ျငာ ျမွင့္တင္ေနသည့္ အသင္းအပင္း တစ္ခုုႏွင့္ ဖြဲ႔ႏြယ္စုုေဝးျခင္းကိုု ပဓာန အေရးအရာ အျဖစ္ ရူျမင္တိုုးျမွင့္လိုုသည့္ နည္းလမ္းက်င့္စဥ္မ်ိဳး မဟုုတ္ေရးခ် မဟုုတ္သင့္ပါ သတည္း။

Ko Nyo Tun <burmaenlightenment@gmail.com>