စီမံခန္႔ခြဲမႈ Management

Cloud Cuckoo Land created a doc.

စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆိုသည္မွာ ေျပလည္ႏိုင္ ေသာ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ စီမံခန္႔ ခြဲျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေျပလည္ ႏိုင္ေသာ အေနအထား ဆိုသည္ မွာ လည္း စဥ္းစား စရာျဖစ္ သည္။ မ်ား ေသာ အားျဖင့္ စီမံခန္႔ ခြဲသူမ်ား၏ ရည္ရြယ္ ခ်က္ႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္ကိုသိရန္ အေရးႀကီး ဆံုးျဖစ္သည္။ ဘာေၾကာင့္ ဤကဲ့သို႔ စီမံခန္႔ခြဲရသည္ကိုသိလွ်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ သေဘာတရားကို ေျခရာခံႏိုင္ သည္ဟု ေျပာသူမ်ားလည္း ရွိလာၾကသည္။ ေရႊစြန္ ည.ိဳ ဘာကိုလိုလို႔ ဝဲပါတယ္ဟူေသာ ေၾကာင့္သည္ အေရးႀကီးသည္။ တစ္ခါ တေလေတာ့လည္း အသားလိုလို႔ အ႐ိုး ေတာင္းသည္ လည္းရွိသည္။
ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံ မ်ား၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပိုင္းႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ မ်ား၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈပံုစံမတူၾကဟုဆိုသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ား၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈအပိုင္းသည္ ႐ိုးစင္းသည္ ဟုေျပာသည္။ ၿပီးလွ်င္ ပြင့္လင္း ျမင္သာသည္ဟုလည္းဆိုသည္။


ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈတို႔တြင္ ပညာသား ပါသည္ဟုဆိုၾကသည္။ အတိမ္အနက္ကို နားမလည္ႏိုင္ၾကဟုလည္းဆိုသည္။ ေဗာင္းေတာ္ညိတ္လွ်င္ စိတ္ေတာ္သိေသာ သူမ်ားသာ အဆင္ေျပႏိုင္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာလမ္း ေၾကာင္းအတိုင္းသြားေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Institutional Management) ထက္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Individual behaviour management) က ပိုအေရးႀကီးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈတိုင္းတြင္ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ားဘက္လိုက္မႈသည္ စီမံရာ တြင္ ပါဝင္ေနသည့္သေဘာကိုလည္း တင္ျပ သူရွိသည္။ အဖြဲ႕အစည္းသေဘာ ထက္ အဖြဲ႕အစည္းကို ဦးစီးသူသေဘာက ပိုအေရးပါသည့္သေဘာျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ကလည္း အဖြဲ႕အစည္းသေဘာ ႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း၏ ဦးစီးသေဘာတို႔ တစ္ထပ္တည္းက်ႏိုင္သည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္ဟူ ေသာ ရွဥ့္လည္းေလွ်ာက္သာ ပ်ားလည္း စြဲသာေသာ သို႔မဟုတ္ ေသာင္မတင္ ကမ္း မက်ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ေျပာလာသူလည္း ရွိသည္။ စာေရးသူသည္ လူႀကီးတစ္ဦးႏွင့္ အေတာ္ၾကာၾကာ အလုပ္လုပ္ဖူးသည္။ သူမေျပလည္ တိုင္း စီမံခန္႔ခြဲမႈအစည္း အေဝးတြင္ ေျပာသည့္စကားတစ္ခြန္းရွိ သည္။ ခင္ဗ်ားတို႔ကလည္း ကြ်န္ေတာ့္ ဘက္ကိုလည္း ကိုယ္ခ်င္းစာၾကည့္ၾက ဦးေလဗ်ာဟူေသာ စကားျဖစ္ သည္။ အၿမဲ ေျပာေနက် စကားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူ႔ ေျပာစကားႏွင့္သူ႔လုပ္ရပ္ထပ္တူက်လာ သည္။ သူနာမည္ထင္လွ်င္ ဘာမွမလုပ္ ေတာ့၊ သာမည္ထင္သည့္အပိုင္းေလာက္ ႏွင့္ပင္ စီမံခန္႔ခြဲပါ ေတာ့သည္။ ထိုသေဘာ တရားသည္ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ သေဘာတရား၊ ကိုယ့္ဘက္ကိုယ္ယက္ ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ လိပ္သေဘာတရား စီမံခန္႔ခြဲမႈသာျဖစ္သည္။

ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထဟု ဆိုရျခင္းမွာလည္း ကိုယ္လုပ္ေနေသာ အပိုင္း၊ ကိုယ္ကြ်မ္းက်င္ေသာ အပိုင္း ေလာက္ႏွင့္ပင္ ေတြးၾကေသာေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ေၾကာ္ျငာက႑ႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္ေသာ မန္ေနဂ်ာ ျဖစ္လွ်င္ လုပ္ငန္းတစ္ခု ေအာင္ ျမင္ႀကီးပြားမႈ အခြင့္အလမ္းသည္ ေၾကာ္ ျငာအားေကာင္းမႈအေပၚတြင္သာမူတည္ သည္ဟူေသာ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ိဳးကို ေပး တတ္ပါသည္။ အေရာင္း ဌာနမန္ေနဂ်ာ ဆိုလွ်င္လည္း လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈ ေကာင္းေကာင္း ရရွိေစရန္အတြက္ ကြ်မ္း က်င္ေသာ အေရာင္းဝန္ထမ္းေကာင္း ေကာင္းမ်ား လိုအပ္သည္ဟု တင္ျပမည္ သာျဖစ္ပါ သည္။ ထို႔အတူ သုေတသန လုပ္ငန္းဌာနကလည္း လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ မႈသည္ သုေတသနႏွင့္ေဈးကြက္စစ္တမ္း မ်ား ေကာက္ယူရရွိမႈအေပၚမူတည္ၿပီး သံုးသပ္ဆံုးျဖတ္ျခင္းမွ ရယူႏိုင္မည္ဟူ ေသာ အစြဲလည္း ရွိႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခု ေအာက္တြင္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ဌာနမ်ား ၏ “မိမိဌာနသည္သာ အေရးပါသည္။ အေရးပါသည့္ အေလ်ာက္ အားႀကိဳးမာန္ တက္ လုပ္ေဆာင္ၾကမည္” ဆိုလွ်င္ မၾကာ ျမင့္မီ ထိုလုပ္ငန္းသည္ “က်႐ံႈးမႈ” ျဖင့္ ရင္ဆိုင္သြားရမည္ဟုဆိုပါသည္။
အဓိက အေၾကာင္းရင္းမွာ ကိုယ့္လုပ္ငန္းသည္သာ အေရးႀကီးဆံုးဟု ထင္မွတ္ၿပီး လုပ္ကိုင္ေန ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္ဦးခ်င္း၊ တစ္ေယာက္ခ်င္း၊ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္း သာေကာင္းေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ထင္ေနတတ္ေသာ လူမ်ား၊ ကိုယ့္ အဖြဲ႕အစည္းမွ လူမ်ားသာ အတတ္ဆံုး၊ သူတို႔ေလာက္သူတို႔လုပ္ငန္းအေပၚ သစၥာ ရွိသူပင္လွ်င္ သူတို႔ေလာက္သစၥာမရွိဟု ထင္ေနသူမ်ား၊ သူတို႔ထက္ပိုခ်စ္တတ္ ေသာသူပင္လွ်င္ သူ႔တို႔ေလာက္မခ်စ္တတ္ ဟုထင္ေနတတ္ေသာ စိတ္ႀကီးဝင္၊ ေလ ဝင္မ်ား၍ ပူေဖာင္းျဖစ္ေနသူမ်ား စီမံခန္႔ ခြဲမႈအေတြးမ်ားေၾကာင့္ လုပ္ငန္းက်ဆင္း သြားရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ လုပ္ငန္းအလိုက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာင္းသည့္တိုင္ လုပ္ငန္းအခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Network management concepts) မ်ားမရွိေသာ ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းပ်က္စီးရျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုလုပ္ငန္းအခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ကိုင္တတ္ေသာ ကြန္ရက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာင္းေစရန္အတြက္ Top level manager ေကာင္းေကာင္းလိုအပ္သည္ ဟုဆိုပါသည္။ Top level manager ေကာင္းေကာင္း လိုအပ္သည္ဆိုေသာ သေဘာကို လက္ခံႏိုင္ေသာ္လည္း မည္သို႔ ပင္ Top level manager ေကာင္းသည္ ျဖစ္ေစ middle level ႏွင့္ front line managers မ်ား၏ ကိုယ့္အဖြဲ႕အစည္း အတြက္သာ ကိုယ္တြက္တတ္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စိတ္ဓာတ္အျမစ္တြယ္ေနမည္ ဆိုလွ်င္ လုပ္ငန္းတိုးတက္မႈသည္ ပိုးသာ ကုန္ ေမာင္ပံုေစာင္းမတတ္သည့္ လုပ္ငန္း မ်ိဳးျဖစ္ တတ္ပါသည္။ လုပ္ငန္းအေခၚအရေတာ့ Individual agendas ေတြက Company Agendas ေတြအေပၚ လႊမ္းမိုးေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တစ္ခါက စာေရးသူ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ဖူးသည့္ စီးပြားေရး တကၠသိုလ္သို႔ အေရးပါေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလာေရာက္ မိန္႔ခြန္းေျြခဖူးသည္။ ေလာကတြင္ အေတာ္ ဆံုးလူမ်ားသည္ ဆရာဝန္မ်ားသာျဖစ္ သည္ဟူေသာ စကားျဖင့္ အစခ်ီသည္။
အေၾကာင္းမွာ သူသည္ ဆရာဝန္ျဖစ္ေန ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ နားေထာင္သူ အားလံုးမွာ တာဝန္အရ နားေထာင္ျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿပီးရင္ လက္ခုပ္တီးေပး ရန္အတြက္သာ စိတ္ဝင္စား သည္။ နိဂံုးခ်ဳပ္အေမး လုပ္ငန္း တိုးတက္မႈဘာရွိ လဲဟုေမးလွ်င္ လုပ္ငန္း မတိုးတက္သည္ သာမက က်ဆင္းသြားသည့္ လမ္းေၾကာင္း ေပၚသို႔ ေရာက္သြားပါေတာ့သည္။ အေၾကာင္းမွာ လူႀကီး ကိုယ္တိုင္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္တတ္သည့္ စိတ္ဓာတ္ (Interdisciplinary team behavior) အမူအက်င့္မရွိလွ်င္ လုပ္ငန္း ႀကီးတစ္ခုလံုးအတြက္ ထိေရာက္ေအာင္ ျမင္ႏိုင္မည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ိဳးကို ရရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္လုပ္ငန္းျဖစ္ေစ လုပ္ငန္းမ်ား သည္ ၿပီးဆံုးမႈမရွိေသာ၊ ပန္းတိုင္မရွိေသာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားသာျဖစ္သည္။


အသက္ရွည္ သေရြ႕၊ အသက္ရွင္သေရြ႕ အၿမဲပန္းတိုင္ သို႔မေရာက္ေရာက္ေအာင္လွမ္းေနရ ေသာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားသာျဖစ္သည္။ ပန္းတိုင္ မ်ားသည္လည္း တစ္ခုလည္း မဟုတ္၊ တစ္ခုၿပီး ေနာက္တစ္ခုရွိေနတတ္ေသာ ပန္းတိုင္မ်ားသာျဖစ္သည္။ ထိုလုပ္ငန္းကို စီမံခန္႔ခြဲမႈသည္လည္း ထပ္တူထပ္မွ် လိုက္ပါေနရမည္ျဖစ္သည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆိုသည္မွာ မ်က္ျခည္ျပတ္ေကာင္းေသာ အရာ မဟုတ္ပါ။ Management must never relax its vigilance ဟူေသာ စကားလည္းရွိသည္။ လုပ္ငန္းကို ခႏၶာ ကိုယ္ႏွင့္ ႏိႈင္းမည္ဆိုလွ်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈသည္ ႏွလံုးသာျဖစ္ေတာ့သည္။ ႏွလံုးဆို ေတာ့ အေရးႀကီးသည္။ ႏွလံုးလွဖို႔ေတာ့ လိုမည္ ထင္သည္။ ထိုႏွလံုးလွမွလည္း သင့္ခႏၶာ ကိုယ္သည္ အျမင္တင့္တယ္မည္ျဖစ္ သည္။ ႏွလံုးလွမွလည္း ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္ ဝါ ေတာက္ပမည္ျဖစ္သည္။
ကိုယ္ေရာင္ ကိုယ္ဝါေတာက္ေနသူမ်ားကိုလည္း ၾကည့္ လွ်င္ ႏွလံုးလွသူမ်ားျဖစ္သည္။ စီမံခန္႔ခြဲ ေကာင္းေသာ လုပ္ငန္းႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲမႈ မေကာင္းေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ လုပ္ငန္း တင့္တယ္မႈရွိ မရွိသည္ အျမင္ျဖစ္ သည္။ လုပ္ငန္းတစ္ခုတြင္ Individual agendas ေတြမ်ားလြန္းေနလွ်င္ လုပ္ငန္း သည္ အခ်ိဳးမက်ေသာ ခႏၶာကိုယ္ျဖစ္ေန တတ္သည္။ ေခါင္းႀကီး ကိုယ္ေသး သို႔ မဟုတ္ ေခါင္းေသးကိုယ္ႀကီးေနတတ္ သည္။ အခ်ိဳးမညီ၊ ေနရာမမွန္မွေတာ့ လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားလည္း မည္သို႔ မွန္ပါေတာ့မည္နည္း။ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ား သည္ စားပြဲေပၚမွ စဥ္းစားၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾက ေသာေၾကာင့္ လုပ္ငန္းလက္ေတြ႕ႏွင့္ ကင္း ကြာတတ္ပါသည္။ ထိုကြာဟခ်က္နည္း ေအာင္ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ႏွင့္အမွ် စီမံခန္႔ခြဲမႈ သည္လည္း ပိုမိုေအာင္ျမင္ တတ္ပါသည္။

A desk is a dangerous place from which to view the world.


ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္စိုး(ေဘာဂေဗဒ)