ကိုယ္က်ိဳးရွာ NGO သတိထား

ဇိုဇမ္

ျမန္မာျပည္တြင္ NGOလုပ္ငန္းမ်ား သိသိသာသာထြန္ုးကားလာသည္မွာ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ေနာက္ပိုင္းမွ ျဖစ္သည္ဟု ေရးလွ်င္မွားမည္မထင္ပါ။ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ အထင္ကရINGOႀကီးတစ္ခု၌ ၁၉၉၈ ခုနစ္တြင္ စတင္ဝင္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ၿပီး ၂၀၀၉ ခုနစ္တြင္ အၿငိမ္းစားယူခဲ့ပါသည္။ အဖြဲ႔အစည္း၏ စီမံခ်က္အရာရိွ တစ္ဦးေနျဖင့္NGOမ်ား ၏ အတြင္းေရး၊ အျပင္ေရးမ်ားတစ္ခ်ိဳ႕ သိသင္သိထိုက္သည္မ်ားကို သိရိွေလ့လာ ခဲ့ပါသည္။ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ခဲ့သည့္ကာလအတြင္း ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ေသာ NGOအေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရိွေစလိုသည့္ အာသီသျပင္း ထန္ေနခဲ့ရာ  အခုလိုအခ်ိန္အခါအေျခအေနမ်ိဳး၌ အခြင့္အခါႀကံဳလာခဲ့ပါသည္။

          NGO (Non Governmental Organization)ကို ျမန္မာလို္ျပန္ဆိုရာ၌ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အစိုးရမဟုတ္ ေသာအဖြဲ႔အစည္း(သို႔)အစိုးရႏွင့္မသက္ဆိုင္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းဟူ၍ ဘာသာျပန္ၾကပါသည္။ဆိုလိုသည္မွာ အစိုးရ၏ တိုက္ရိုက္အထိန္းအကြပ္၊ အစီအမံႏွင့္ ကင္းလႊတ္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္ပါသည္။ ဤအေခၚအ ေဝၚကပင္ ထူးဆန္းေန၍ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းပါသည္။  အထူးသျဖင့္ INGOဟုေခၚေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာ(ႏိုင္ငံျခားသား ဦးေဆာင္္သည့္)NGOမ်ားအေနျဖင့္ သက္ဆို္င္ရာအစိုးရ၏ အထိန္းအကြပ္ေအာက္ကေန တတ္ႏိုင္သေလာက္ ရုန္းထြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေလ့ရိွၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အစိုးရႏွင့္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ နား လည္မႈ စာခၽြန္လႊာ(MOU)ကိစၥကိုေတာ့ လြန္ဆန္၍ မရႏိုင္ၾကပါ။ MOUတြင္ပါရိွေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးရပါသည္။ MOUတြင္ပါရိွေသာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ စည္းကမ္းမ်ားကို တန္ဖိုးထားရပါသည္။ 

          INGO၏ အဓိကတြင္တြင္ႀကီးေျပာေလ့ရိွသည့္ စကားလံုးမွာ Democratization ပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ျပည္၌ဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားေရး ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ ရည္မွန္းခ်က္(Vission)ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ (Mission) မ်ားကိုႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ခ်မွတ္၍ ရံုးအဝင္၌ ဆိုင္းဘုတ္ေထာင္ေလ့ရိွၾကသည္။ အလွဴရွင္(Donor)မ်ား၏  ေက်နပ္မႈကို ပထမဦးစားေပးမည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ကာ ဝန္ထမ္းမ်ားအား ‘Donor is King’ ဟုၿခိမ္းေျခာက္သြန္ သင္သည္။ သူတို႔ကိုသူတို႔ ကယ္တင္ရွင္ႀကီးမ်ားသဖြယ္ပင္ သတ္မွတ္သည္မွာလည္းရိွပါသည္။ျမန္မာျပည္ ဝန္ ထမ္း၊ အလုပ္သမားမ်းကို သူတို႔၏ကူလီ၊ အခိုင္အဖတ္မ်ား သဖြယ္ဆက္ဆံတတ္သည္မွာ ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနပါၿပီ။ INGO၌ အလုပ္လုပ္ကိုင္ဖူးသည့္လူတိုင္းသိေနၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ‘ႀကီးေတာ္’(ေဒၚလာ)မ်က္ႏွာေၾကာင့္ ႏွင့္ ဝမ္းေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ ‘မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာက္ကာနမ္း’ ေနၾကရပါသည္။ အခ်ိန္မတန္ဘဲလ်က္ ေနအိမ္ ျပန္သြားရသည့္ ဝန္ထမ္းအႀကီးအငယ္ အေျမာက္အျမားရိွေနပါသည္။ လုပ္ခ လစာတိုးေပးရန္အတြက္ ေတာင္း ဆိုမိေသာေၾကာင့္ အလုပ္ျပဳတ္၊ နယ္ႏွင္ခံရသည္လည္းမနည္းလွေပ။ ၿခံဳ၍ေျပာရမည္ဆိုပါက  မိမိတို႔ဝန္ထမ္း ႏိုင္ငံသားမ်ား၏နစ္နာေနေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ားအတြက္ မည္သူကိုတိုင္၍ မည္သူႏွင့္ေဆြးေႏြးရမည္ကိုပင္ မသိၾက သည့္အေျခအေနတြင္ ရိွေနၾကပါသည္။ သိျဖစ္၍သတိျပဳ ဆင္ခ်င္ႏိုင္ၾကေစရန္ ေမွ်ာ္ကိုး၍ အေတြးအႀကံဳမ်ားကို ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္ပါသည္။

(က)ဌာေနကိုယ္စလွယ္(Country Represantative)၏သေဘာ

          အဖြဲ႔အစည္းကိုဦးေဆာင္ရန္ တာဝန္ေပးျခင္းခံရသူကို ဌာေနကိုယ္စလွယ္C.R ဟူ၍ ေခၚေဝၚၾကပါသည္။

ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္သည္။ ဌာနခ်ဳပ္မွ ေနရာခ်တာဝန္ေပးထားသူျဖစ္၍ သူ၏လုပ္ငန္းတာဝန္အတိအက်ကို မည္သူ မွ် မသိရပါ။ ေမး၍လည္းမရ။ ေသခ်ာေနသည္မွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၌ အမ်ားဆံုး သံုးေလးႏွစ္သာေန၍ တစ္ျခားတ ႏိုင္ငံသို႔ေျပာင္းေရြ႔သြားရပါသည္။ လူတစ္ကိုယ္ ဝါသနာတစ္မ်ိဳးဟု ေျပာစမွတ္ျပဳသည့္အတုိင္း C.R တစ္ဦးႏွင့္တ ဦး ဝါသနာ၊ အက်င့္၊ သေဘာထားခ်င္း မတူၾကပါ။ သူတို႔ႏွင့္ အနီးကပ္ေပါင္းၾကည့္သည့္အခါ တူညီသည့္အယူ အဆ၊ ဘက္လိုက္သည့္ ဝသီတစ္ခုေတာ့ရိွေနတတ္ၾကမွန္း သတိထားမိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး၌ စပ္စုတတ္ ၾကျခင္း၊နားလည္သေဘာမေပါက္ ဟန္ေဆာင္တတ္ျခင္းပင္။ တခ်ိဳ႕ C.R မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ျမန္မာဝန္ထမ္း မ်ား အေပၚတြင္ေစတနာတကယ္ထားတတ္ေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕မူကာ စိတ္ညစ္ေလာက္ေအာင္ အက်င့္ယုတ္၊ အေျပအဆို၊ အေနအထုိင္ၾကမ္းတတ္ပါသည္။ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ႀကံဳဆံုဖူးသည့္ အျဖစ္အပ်က္ကေလးတစ္ခု ရိွပါသည္။ C.Rအသစ္ေရာက္ရိွလာသည့္ ႀကိဳဆိုႏႈတ္ဆက္ဧည့္ခံပြဲတစ္ခု၌ျဖစ္သည္။ C.Rအသစ္သည္ ညစာစား ပြဲသုိ႔ အခ်ိန္ေနာက္က်ၿပီးမွ ဝင္ေရာက္လာပါသည္။ အဖြဲ႔အစည္းဝင္လူႀကီးမ်ား(စာေရးသူအပါ)တိုက္ပံုအက်ၤီ၊ရိုး ရာပုဆိုးႏွင့္ စနစ္တက်၊ ပြဲေနပြဲထိုင္ဝတ္စားဆင္ရင္လွ်က္ ေစာင့္ႀကိဳေနၾကပါသည္။ C.Rဝင္လာသည္ကို မည္သူ မွဂရုမျပဳမိၾကဘဲ တီရွပ္ေလးတစ္ထည္၊ဂ်င္းေဘာင္းဘီ ဖင္က်ပ္ႏွင့္ ဆံပင္ဘုတ္သိုက္၊ ႏႈတ္ခမ္းေမြးကားကားႏွင့္ လူတစ္ေယာက္စင္ထိပ္က မိုက္ကရိုဖုန္း လာကိုင္ေတာ့မွ ‘ငါတို႔C.Rအသစ္က ဒါလား’ ဆိုၿပီး အံံ့ၾသမွင္တတ္ခဲ့ ၾကရပါသည္။ C.R ၏ဝတ္စားဆင္ရင္မႈကိုေတာ့ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါသည္။ ထူးဆန္းသည္မွာ သူ၏ ပထမဆံုးမိတ္ ဆက္စကားေျပာရာ၌ ‘ကၽြန္ေတာ္ ထိုင္း၊ လာအို ႏွင့္ ကေမာၻဒီးယား သံုးႏိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဝန္ထမ္း စုစုေပါင္း ၃၆ ေယာက္အလုပ္ျဖဳတ္ခဲ့ပါတယ္။’ ဆိုၿပီး မဆီမဆိုင္ၿခိမ္းေျခာက္သလိုလို ခန႔ဲသလိုလိုႏွင့္ ေျပာ လိုက္သည့္စကား ပင္ျဖစ္သည္။  ထိုပြဲ၌စာေရးသူသည္ စိတ္မရွည္နို္င္ေတာ့သည္ျဖစ္၍ ညစာမစားေတာ့ဘဲ အိမ္ သို႔ ထျပန္ခဲ့ပါသည္။  ဆိုလိုသည္မွာ သေဘာ မေနာေကာင္းသည့္ C.R ရိွတတ္ေသာ္လည္း ရူးေၾကာင္မူးေၾကာင္ ေျပာဆိုေနထိုင္တတ္ၾကေသာ C.R မ်ားေၾကာင့္ ဝန္ထမ္းမ်ား ဒုကၡ လွလွႀကီးေရာက္တတ္ၾကပါသည္။ 

          တစ္ခ်ိဳ႕ C.R မ်ားကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သံသယရိွပါသည္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံက လြတ္လုိက္သည့္ ေအးဂ်င္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ စသည္ျဖစ္သို႔ေလာ သို႔ေလာေတြးမိတတ္ၾကသည္။  ထင္မည္ဆိုကလဲ ထင္စရာပင္။သူႏွင့္မဆိုင္ မ ပတ္သက္သည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျပည္တြင္းေရး ကိစၥမ်ား၌ တတ္ၾကြစြာရိွေနတတ္ျခင္းသည္က လြန္လြန္းသည္။   မ်ားကို ျမန္မာျပည္၌ ဘုရင္ေလးတစ္ပါးလို တိုက္ႏွင့္ ကားႏွင့္ ၿခံေစာင့္မာလီ၊ ထမင္းခ်က္ တာတီတို႔ႏွင့္ ထားေပးရပါသည္။ ဝန္ထမ္း အႀကီး၊အငယ္အားလံုးက သူ႔အလို သူ႔ဆႏၵအတိုင္းအလွ်င္အျမန္ျဖည့္ဆည္းေပးရ သည္။ ဒုကၡအႀကီးဆံုးေရာက္တတ္သူက အဖြဲ႔အစည္း၏ ရံုးအုပ္ႀကီး။ သူေမြးထားသည့္ေၾကာင္ကို သူအလုိလိုက္ ထားသည့္ေခြးက ကိုက္၍ ေဆးရံုပို႔ရသည့္ ကိစၥမ်ိဳးအစ သူၿခံေရွ႕တိုက္က ကက္ဆက္သံ ဆူညံစြာဖြင့္၍ ေတာင္း ပန္ေပးရသည့္အဆံုး လက္မလည္ႏိုင္ေအာင္ ရံုးအုပ္ခမ်ာေျပးေနရတတ္ပါသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ အဖြဲ႔အ စည္း၏ လုပ္ငန္း၊ ဘတ္ဂ်က္အားလံုးသည္ ဌာေနကိုယ္စလွယ္ C.R တစ္ဦးတည္း၏သေဘာအတုိင္းစီမံခန္႔ခြဲ၊ ျဖဳန္းတီးခြင့္ေပးထားေသာေၾကာင့္ မိမိဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ကိုယ္ႏွင့္မဆိုင္သကဲ့သို႔ပင္ ၾကည့္ေနရပါေတာ့သည္။  ေျပာစမွတ္ျပဳစရာႀကီးျဖစ္ေနရသည္မွာ  C.R တိုင္းလိုလိုေနရပ္သို႔ ျပန္သြားသည့္အခါ ျမန္မာျပည္က ပစၥည္းမ်ား

ကြန္တိန္နာနဲ႔ အျပည့္တင္ေဆာင္ကာ အိမ္ျပန္ေလ့ရိွၾကျခင္းပင္တည္း။

(ခ)ဝန္ထမ္းမ်ားအေပၚ သေဘာထားႏွင့္အျမင္

          NGO/INGO အမ်ားစုသည္ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝသည့္ အလွဴရွင္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ လူမႈဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအ တြက္အက်ိဳးေဆာင္ေပးၾကရပါသည္။ သိျဖစ္၍မိမိတို႔အထင္မႀကီးဘဲ သံသယမ်က္လံုးႀကီးအျဖစ္သာ ေစာင့္ၾကပ္

ၾကည့္ရႈတတ္ၾကပါသည္။  ဝန္ထမ္းမ်ားကို သူခိုးၾကည့္ၾကည့္ေနေလ့ရိွသည္။ သူတို႔ၾကည့္မည္ဆိုကၾကည့္ခ်င္စ ရာပင္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ေအာက္တန္းက်က် ခိုးဝွက္တတ္ၾကသည္ မဟုတ္ပါလား။ သို႔ရာတြင္ ငါးခံုးမ တစ္ေကာင္ေၾကာင့္တစ္ေလွလံုးေတာ့ အပုပ္မခံႏိုင္ပါ။ လက္မ မေကာင္းလက္မ၊ လက္ညိဳးမေကာင္း လက္ညိဳး ဘဲျဖစ္သင့္ပါတယ္။

          ထူးဆန္းသည္မွာ လုပ္သက္ရင့္ၿပီးလုပ္ငန္းအစပ်ိဳးခဲ့သည့္ အေတြ႔အႀကံဳရိွဝန္ထမ္းမ်ားကို C.R အသစ္ တစ္ဦးေရာက္လာသည္ႏွင့္ အလုပ္ရပ္နားအၿငိမ္းစားေပးေလ့ ရိွတတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေရွ႕ကလူ လက္နဲ႔လုပ္ထား ခဲ့သမွ် ေနာက္က ေျခႏွင့္ဖ်က္လိုက္သည့္ သေဘာပင္။ C.Rတစ္ခ်ိဳ႕၏ခံယူခ်က္သည္ ဗ်ဴရိုကေရစီ က်င့္စဥ္ကို စြဲ စြဲၿမဲၿမဲ လက္ခံေလ့ရိွေနပါသည္။ ႏႈတ္ခမ္းပါးက ဒီမိုကေရစီေျပာေနၿပီး ဦးေႏွာက္က ဗ်ဴရိုကေရစီအေတြးမ်ားသာ ေဖာ္ထုတ္ေနၾကပါသည္။ လက္ေအာက္ဝန္ထမ္းမ်ားကိုလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာ၌ ေဝဖန္သံုးသပ္ခြင့္လံုးဝမေပးပါ။

ေဝဖန္ေျပာဆိုမိပါက ေဒါသထြက္၍ ႀကိမ္းေမာင္းတတ္ပါသည္။ ဤသည္မွာ ျမန္မာျပည္ရိွINGOဒီမိုကေရစီ က်င့္ စဥ္ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေနေသးသည္ကိုျပသေနပါသည္။

(ဂ) လုပ္ငန္းေဆာင္တာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း

          NGO/INGOမ်ား၏တကယ့္ရည္မွန္းခ်က္သည္ အင္မတန္ေကာင္းပါသည္။ တကယ္လိုအပ္ေန၊ ခံစား ေနရသည့္လူမ်ားအား ကူညီေထာက္မေပးျခင္း၊ လူမႈဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကဲ့ သို႔လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ျခင္း၊ သင္တန္းေပးျခင္း၊ အစပ်ိဳး ေလ့လာျခင္း၊ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ျခင္းစသည္ျဖင့္ အဆေပါင္းမ်ားစြာေက်ာ္လြန္၍ အလုပ္လုပ္ရပါသည္။ အဆင့္ မ်ားစြာ ေက်ာ္ျဖတ္ျခင္း၊ အခ်ိန္မ်ားစြာၾကန္႔ၾကာရျခင္းေၾကာင့္ေငြေၾကးကုန္က် လြန္စြာမ်ားတတ္ပါသည္။ဝန္ထမ္း

မ်ား၏သြားလာေနထိုင္မႈ စရိတ္မ်ားလည္း အဆမတန္တတ္လာတတ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မႈက နည္းနည္း၊ ကုန္က်စရိတ္ကမ်ားမ်ားျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ဆုိ လွ်င္ ဆိုင္ရာပိုင္ရာကို ေပးရ ကမ္းရေသးသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဝန္ထမ္းအခ်င္းခ်င္း မယံုသကၤာမ်ား ခဏခဏ ႀကံဳဆံုရပါတယ္။ လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ရာ၌ကြန္ပ်ဴတာကိန္းဂဏန္းအေထာက္အထားကိုသာ အဓိကထားရသည္

ျဖစ္၍ လက္ေတြ႔ဘဝႏွင့္Report တင္ရာ၌ အသံုးျပဳသည့္ကိန္းဂဏန္းမ်ားလြဲေခ်ာ္ေလ့ ရိွပါသည္။ ဤအခ်င္းအ ရာမ်ားကို Donorမ်ားက သိသိႏွင့္ လက္ခံရသည္ျဖစ္၍ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ျခင္း၊ မေအာင္ျမင္ျခင္းကိစၥမွာ  C.R ၏ကၽြမ္းက်င္စြာ စီရင္ခံတတ္မႈေပၚတြင္ လံုးဝမူတည္ပါသည္။

          သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ INGOတစ္ခု၏လုပ္ငန္းတိုးတတ္မႈ အစီရင္ခံစားကိုေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုပါက အမွန္ပကတိအေျခအေနႏွင့္ ကြာဟေနပါသည္။ အေရးႀကီးသည္မွာ C.R မွDonorထံသို႔စာရင္းဇယားကို လွလွ ပပေလး တင္ျပႏိုင္မႈက ခရာက်ပါသည္။ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ အမွန္တကယ္ေအာင္ျမင္မႈက ဒုတိယအေရးႀကီး၍ တတိယ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တိုင္စာ ေတာစာမ်ား ဝင္မေႏွာက္ယွက္ဖို႔ရန္သာ လိုအပ္ပါသည္။

(ဃ) ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္လား၊ ဗ်ဴရိုကေရစီယႏၱရားလား

          INGO/NGOမ်ား၏ နဂို သရုပ္သကန္သည္ civil society ႏွင့္ နီးစပ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ civil society ၏ သေဘာတရား ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကိုလုိက္နာမွသာလွ်င္ေအာင္ျမင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ တကယ္လက္ေတြ႔တြင္မူ C.R (country Representative)၊ CD (country Director) ၏ တစ္သံတစ္မိန္႔ တည္းႏွင့္ စခန္းသြားေနသည္ သာ မ်ားေနပါသည္။ Donorကိစၥ၊ ဘတ္ဂ်က္ကိစၥ၊ လစာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထူးလွ်ိဳ႕ဝွက္သည္ဟုဆိုၾကပါ သည္။ Top Secretျဖစ္၍ bottom openျဖစ္ေနပါသည္။ ပစၥည္းဝယ္ျခမ္းမႈProcurement ကိစၥမ်ား၌ ထင္သာျမင္သာ မရိွပါ။

          C.R လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္က လွ်ိဳ႕ဝွက္၍ဖြင့္ခ်ခ်င္က  ဖြင့္ခ်တတ္ပါသည္။ ဝန္ထမ္းေလာက၌ အသံ ေကာင္းဟစ္ ရသည္မွာ ျခစားမႈ corruption ကင္းရမည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံျခားသား အခ်င္းခ်င္း၌ သည္ျပႆနာ အတြက္ အသံတိတ္ေနတတ္ၾကပါသည္။ မိမိသားမယားမ်ားကိုတစ္ေန႔ဓာတ္ပံုရိုက္ခ ေဒၚလာ ေျခာက္ရာ၊ ခုနစ္ ရာထုတ္ခိုင္းသည့္ကိစၥမ်ိဳး၊ႀကံဖန္ၿပီး consultant နာမည္တပ္၍ အလုပ္ခန္႔လိုက္သည့္ကိစၥမ်ိဳး ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေထာင္ျဖစ္ေနပါသည္။ သတိထားရသည္မွာသူတို႔အခ်င္းခ်င္းထဲ၌ ‘ျခ’ သတၱဝါမရိွေသာ္လည္း ဝန္ထမ္းေလးတစ္ေယာက္က တစ္ေဒၚလာမွ်ကိုအလြဲသံုးစားလုပ္မိခဲ့ေသာ္ ျခ ႀကီးတစ္ေကာင္အလား သေဘာထားလွ်က္ တစ္ေဒၚလာ ေၾကာင့္ ဝန္ထမ္းေလးခမ်ာ ထမင္းအိုးကြဲသြားရပါသည္။  

          အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းအေပၚမွေအာက္တို္က္ရိုက္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္း၍ ေအာက္မွ အေပၚသို႔ ဘာဆင္ေျခမွ မ တတ္ရပါ။ ေဘးႏွစ္ဖက္ကိုေတာ့ တစ္ေထာင္ဆစ္ႏွင့္ အခ်င္းခ်င္းတြတ္ခိုင္းေလ့ရိွပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ဗ်ဴရို ကရက္မ်ား ျမန္မာျပည္၌ အသက္ဆိုးမရွည္သင့္ေတာ့ပါ။ ဝန္ထမ္းမ်ားကို အက်ိဳးမျပဳသကဲ့သို႔ ျပည္သူအတြက္ လည္း ဘာေကာင္းက်ိဳးမွ် ေပးႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။

(င) ကိုယ့္ကိုယ္ကို တာဝန္ယူတတ္ရန္ အဓိက

          ဘယ္ေနရာမဆို၊ ဘယ္လုပ္ငန္းမဆို အဆိုးအေကာင္း ဒြန္တြဲေနပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ယခုအခ်ိန္ ကဲ့သို႔ အေျခအေနအခ်ိန္ အခါ ေျပာင္းလဲျဖစ္ထြန္းသည့္ ကာလတြင္ INGOႏွင့္NGO မ်ား၌ အလုပ္လုပ္ေန ၾကေသာ ဝန္ထမ္း အႀကီးအငယ္အားလံုးသည္ သမရိုးက်ပံုစံ၊ ေခါက္ရိုးက်ိဳးထားသည့္ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးကေန ႏိုးထၾကဖို႔ လို အပ္ေနပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္၌ဒီမုိကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးလာသည္ႏွင့္အမွ် INGOႏွင့္ NGOမ်ား အေျမာက္ အမ်ားတိုးဝင္လာၾက

မည္ျဖစ္ပါသည္။ INGOႏွင့္ NGOမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔အားျပန္မေျပာရဲသူ၊ ေဝဖန္ရဲသူ၊ ေရေျမြပါမႊားေလး မ်ားဟု သတ္မွတ္ မခံရမိၾကဖို႔ရန္လိုအပ္ပါသည္။NGO အလုပ္သည္ အစိုးရအလုပ္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အထက္အရာရိွ၏ ခုိင္းရာလုပ္၊ ေစရာသြား၊ ျပန္မေျပာရဲ ဥခြံထဲကေနေဖာက္ထြက္ၿပီး လက္ေတြ႔ အလုပ္ျဖစ္ ေသာ ဖန္တီးမႈ (Innovative Idea)မ်ားျဖင့္  အလုပ္လုပ္တတ္ဖို႔ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ မိမိတို႔သည္ မူေဟာင္စနစ္ေဟာင္းကိုစြန္႔ရဲ မွသာလွ်င္ မူသစ္စနစ္သစ္ကို ေထြးပိုက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ INGOႏွင့္ NGOမ်ား၌ အလုပ္လုပ္ေနၾက ကုန္ေသာ C.R မွအစ  ညေစာင့္ဝန္ထမ္းအဆံုး အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားကို ေရွာင္ရွားလွ်က္ အက်င့္ေကာင္းရိွၿပီး ျခမစားသည့္ဝန္ထမ္းမ်ားျဖစ္ၾကဖို႔ရန္ လိုအပ္လွ ပါသည္။

          ျမန္မာျပည္၌ ဒီမိုကေရစီစနစ္တည္ေဆာက္ရာတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ား၌ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ လုပ္ငန္းမ်ား ဆိတ္သုန္းပ ေပ်ာက္ရန္အတြက္ မိမိကိုယ္မိမိ တာဝန္ယူလ်က္ ဆင္းရဲသား ေအာက္ေျခ လူတန္းစား ဒုကၡသည္ မ်ား အတြက္ ေမတၱာ၊ ေစတနာအမွန္ျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေပးၾကဖို႔ရန္ တိုက္တြန္း ေဆြးေႏြးလိုက္ရပါသည္။

              လူသတၱဝါအေပါင္းစိတ္ခ်မ္းသာ၊ ကိုယ္က်န္းမာၾကပါေစ။ 5.Oct.2011

                                            ျပည္သူ႔ေခတ္၊ အတြဲ(၂)၊ အမွတ္(၆၅) မွ