Healthy Journalism : Osho

by Zay Ya on Saturday, October 29, 2011 at 10:10pm

ေမး။      ။ၾကံ႕ခိုင္တဲ့ သတင္းစာပညာဆိုတာ ဘာကို ဆိုလိုတာပါလဲ။ သတင္းစာ ပညာ၊ သတင္းစာ ေလာကဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္ သတင္းေတြနဲ႔ ခ်ည္းသာ မွီတြယ္ ရပ္တည္ႏိုင္ ပါသလား။ သတင္း မီဒီယာရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အျမင္ကို ေျပာေစခ်င္ပါတယ္။


အိုရွိဳး။    ။Healthy Journalism လို႔ က်ေနာ္ ေျပာတာက - သတင္းစာ ပညာဟာ လူရဲ႕ ပုဂၢလိက ဆိုင္ရာ တစ္ခုလံုးကို အလုပ္အေကၽြးျပဳ တယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိုယ္၊ စိတ္၊ ေတြးေခၚမႈ သေဘာထား ဒါေတြ အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ သတင္းစာ ပညာဟာ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ လာမယ့္ လူေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းကို ဖန္တီးတယ္။ ဘာေတြျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေဖာ္ျပေပးရံုသက္သက္၊ Report တင္ျပီး ခင္းျပရံု သက္သက္ဟာ သတင္းစာပညာ မဟုတ္ဘူး။ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ ဟာ သတင္းေတြ ေဖာ္ျပေပးမယ့္ သတင္းၾကားခံနယ္  သက္သက္ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ၾကီးက်ယ္ တဲ့ စာေပ အျဖစ္ တည္ရွိေနရမယ္။ ဒါကိုသာ ဖြံ႕ျဖိဳးတယ္ လို႔ ဆိုႏိုင္ပါမယ္။



ျပီးခဲ့ျပီ၊ ကုန္လြန္သြားျပီ ျဖစ္တဲ့ မေန႔က သတင္းစာတစ္ေစာင္ဟာ ကေန႔အတြက္ တန္ဖိုး တစ္စံုတစ္ခုေတာ့ ရွိေနရမယ္။ ဒီကေန႔ မွာလည္း ဖတ္ႏိုင္ ေနရပါဦးမယ္။ တခဏ သေဘာ ေဆာင္ျပီး ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ့္ ဟာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ဘူး လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ သတင္းၾကားခံနယ္ ( News Medium ) တစ္ခု သက္သက္ ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ရက္ ကုန္ဆံုး သြားတာနဲ႔ အဲ့သတင္းေတြက အိုေဟာင္း သြားမွာပဲ။ အသစ္ အသစ္ သတင္းေတြကို ခင္ဗ်ား လုပ္ေနရဦးမွာပဲ။ အဲ့သတင္းေတြလဲ မၾကာခင္ ျပန္အိုေဟာင္း သြားၾကဦးမွာပဲ။ တကယ္က သတင္းဟာ အိုေဟာင္းေနလဲ စြမ္းအား ရွိေနရပါမယ္။


ဂႏၱဝင္ စာေပေတြလိုမ်ိဳး၊ ဥပမာ- ေဒါ့စတိုယက္စကီး၊ လီယို ေတာ္စတြိဳင္း၊ အန္တန္ ခ်က္ေကာ့ဗ္၊ တူရေကညက္၊ ရာဘင္ျဒာ နတ္တဂိုး တို႔စာေတြမ်ိဳးေတြမွာ လူ႕ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း တည္တံ့သေရြ႕ အထင္ကရ က်န္ရွိေနႏိုင္ၾကတယ္။ အခ်ိန္မေရြး ႏုပ်ိဳသစ္လြင္ေနၾကတယ္။ သတင္း မီဒီယာဟာ အဲ့သလို ဆိုရင္ေကာ---။


သတင္းစာ ပညာရဲ႕ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွာ အဲ့အရည္အေသြး ရွိသင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ အရည္အေသြးကို မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးႏိုင္ရမယ္။ သတင္းခ်ည္း သက္သက္ သီးသန္႔ အတြက္ အခန္းက႑ကေတာ့ ရွိေနမွာပါပဲ- ဒါေပတဲ့ အဲ့ဒါက ဒုတိယအေရးေပး ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆို - ဒီေနရာမွာ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္၊ Report ေတြက ဘာေတြလဲ? အဲ့ဒါေတြ ဘယ္မွာသြားသံုးမလဲ? ေမးေကာင္း ေမးမယ္။ ဆိုပါစို႔ - လူတစ္ေယာက္ ပစၥည္းအခိုးခံရတယ္၊ အဲ့ သတင္း Report ရဲ႕ ပင္မ အခ်က္က ဘာလဲ? လူတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ သတ္ေသတယ္ ၊ အဲ့သတင္း Report ရဲ႕ ပင္မအခ်က္က ဘာလဲ? ဒါေတြကို မေျဖႏိုင္ရင္ ထပ္ေမးပါလိမ့္ ဦးမယ္ - မလိုအပ္ဘဲ ထည့္ထားတာ လား? မလိုအပ္တာေတြ နဲ႔ ခင္ဗ်ားရဲ႕ သတင္းစာမ်က္နွာကို ျဖည့္ထားတာလား?


အဲ့ဒီ မလိုအပ္ဘူး/လိုအပ္တယ္ --- ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ဒီေနရာမွာ ေနရာတက် ဝင္လာပါတယ္။ ခင္ဗ်ားမွာ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ရွိမယ္။ ပန္းခ်ီ ဆရာေတြ လည္း ရွိမယ္။ စာေရးဆရာေတြလည္း ရွိမယ္။ တရားဓမၼ ဆရာ ဂုရုေတြေတာင္ ရွိေကာင္း ရွိေနဦးမယ္။ သူတို႔ အားလံုးကို ခင္ဗ်ား ဒါေတြကို မိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ရမယ္။ အဲ့အခါ ဒီ မလိုအပ္ဘူး/လိုအပ္တယ္ ဆိုတဲ့ အပိုင္းက ခင္ဗ်ားရဲ႕ အဓိက အပိုင္း ျဖစ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရး က႑ ဆိုတာ တတိယနဲ႔ စတုတၳ စာမ်က္နွာ ကို ေရာက္သြားတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ စာမ်က္နွာ တစ္ခု အေနနဲ႔ေတာင္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ က်ေနာ္ ဆိုလိုတာ ကို ျမင္ပါရဲ႕လား။


ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္က ႏိုင္ငံေရးသမား ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ က႑ၾကီးထြားေအာင္၊ ေသြးၾကြေအာင္ လုပ္ပါမယ္၊ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ လုပ္လည္း လုပ္ေနပါတယ္၊ - ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေကာင္းေမြ ဆိုးေမြကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ဖန္တီးတယ္။ ဟုတ္ပါသလား။ ဒါဆို ကမၻာတစ္ဝန္းလံုး အေကာင္း အဆိုး ခံစားရသမ်ွ ႏိုင္ငံေရးသမား ေတြက ခ်ယ္လွယ္မယ္။ ဒါေကာ ဟုတ္ပါသလား၊ ဒီႏိုင္ငံေရး သမားေတြ အတြက္ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္က ပံ့ပိုး ေထာက္တည္ ေနတယ္ ။ အဲ့ဒါ ဆိုရင္ ဒီ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဘာလုပ္မလဲ။ ဒီလူေတြကို ေစာင့္ၾကပ္ ေပးမယ္၊ ထိန္းကြပ္ ေပးမယ္။ ေနရာမွန္ ကို ညႊန္ေပးမယ္။ အဲ့လို မဟုတ္လား။ တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္မွာ သမၼတ ျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာ အဲ့တိုင္းျပည္က ဘယ္သူ မဆို ျဖစ္ႏိုင္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္မယ္။ ဒါေပတဲ့ သမၼတ ဘယ္သူ ဘယ္ဝါ ျဖစ္သြားသလဲ ဆိုတာက အေရးမၾကီးဘူးရယ္။ စင္စစ္ အေရးၾကီးတာက တကယ့္ သမၼတ ေကာင္း ဟုတ္ပါရဲ႕လား။ အဲ့ဒီ အရည္အေသြးပိုင္း ေမးခြန္း ကသာ အဓိက အခ်က္ေနရာမွာ ေနရာယူလာပါတယ္။


ေအဘရာဟမ္ လင္ကြန္း သမၼတ ျဖစ္ခ်ိန္က ျဖစ္ရပ္ေလး တစ္ခုရွိခဲ့တယ္။ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ ရဲ႕ ပထမ ေန႔။ လႊတ္ေတာ္ဝင္ အမတ္ေတြ စိတ္လႈပ္ရွားျပီး ေဒါသ ကိုယ္စီ ျဖစ္ ေနၾကတယ္။ အေၾကာင္းက လင္ကြန္းဟာ သူတို႔လို မႈးမ်ိဳးမတ္ႏြယ္ မဟုတ္ဘဲ၊ ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမားရဲ႕ သား ျဖစ္ေနလို႔။ အဲ့မွာ အမတ္ တစ္ေယာက္က ေဒါသ မထိန္းႏိုင္ဘဲ မေခ်မငံ ထေျပာတယ္။  “လင္ကြန္း၊ ခင္ဗ်ား မိန္႔ခြန္း မေျပာခင္ က်ဳပ္ တစ္ခု အသိေပးခ်င္တယ္။ ခင္ဗ်ား ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမား သား ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔” - တဲ့။


လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုလံုး လက္ခုပ္လက္ဝါးတီး ျပီး ဝိုင္းရယ္ ၾကတယ္။ သူတို႔ေတြ အားလံုး လင္ကြန္းကို ႏွိမ္ခ်င္ေနတာကိုး။ ဒါေပတဲ့ လင္ကြန္းလို လူတစ္ေယာက္ကို စိတ္ဓာတ္နိမ့္က် သြားေအာင္ ႏွိမ္လို႔ ရပါ့မလား။ လင္ကြန္းက ဘာမွမေျပာေသးဘဲ တိတ္တိတ္ကေလး မတ္တပ္ ထရပ္လိုက္တယ္။ လက္ခုပ္သံေတြ ၊ ရယ္ေမာသံ ေတြ တိတ္ဆိတ္သြားေတာ့မွ စကားစ ေျပာပါတယ္။


 “က်ဳပ္ အေလးအျမတ္ထားတဲ့ က်ဳပ္ရဲ႕ အေဖကို အသိအမွတ္ ျပဳေစတဲ့ အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔အေပၚ ေက်းဇူး အထူး တင္ပါတယ္။ က်ဳပ္ဆီမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ သိပါတယ္။ ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမား တစ္ေယာက္ရဲ႕ ၾကီးျမတ္မႈမ်ိဳး ကို အခု သမၼတျဖစ္တဲ့ က်ဳပ္ မရႏိုင္ဘူး။ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီေနရာမွာ ရပ္ျပီး က်ဳပ္အေဖနဲ႔ မယွဥ္ႏိုင္ပါဘူး။ အေဖဟာ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အနုပညာရွင္တစ္ေယာက္ပါ။ က်ဳပ္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားသြားရင္ေတာင္ အေဖ့ကို မွီပါ့မလား မသိဘူးဗ်ာ။”


လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုလံုး တုန္လႈပ္သြားတယ္။ တစ္ဆက္တည္းမွာ ဒီလင္ကြန္း ဆိုတဲ့လူဟာ သူတို႔ နွိမ္လို႔ ရမယ့္ သူ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နားလည္ သြားၾကတယ္။ ေစာနက ထျပီး ေျပာခဲ့တဲ့ အမတ္ကို လင္ကြန္းက ဆက္ေျပာတယ္။


“ခင္ဗ်ား က်ဳပ္အေဖကို မွတ္မိ လား။ က်ဳပ္ကေတာ့ ေကာင္းေကာင္း မွတ္မိတယ္။ အေဖ ခင္ဗ်ား အိမ္ကို မၾကာခဏ သြားခဲ့ဖူးတယ္။ ခင္ဗ်ား အခု က်ဳပ္အေဖ ခ်ဳပ္တဲ့ ဖိနပ္ကို စီးထားတာ ဟုတ္ရဲ႕လား မသိ။ ခ်ဳပ္သားေတြေကာ ခိုင္ရဲ႕လား။ က်ဳပ္လည္း နည္းနည္းသိတာမို႔ က်ဳပ္ ျပင္ေပးရမယ္ဆို ျပင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အေဖ့လို ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမား ေကာင္း မဟုတ္ေပမယ့္ အေဖနဲ႔ အလုပ္ကူ လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အတြက္ က်ဳပ္နည္းနည္းေတာ့ တီးမိ ေခါက္မိ ရွိခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ား တို႔ထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ ဖိနပ္ တစ္ခုခု ျဖစ္ျပီ ဆိုရင္ က်ဳပ္နဲ႔ သက္ဆိုင္လာျပီ လို႔ ထင္ပါတယ္။”


သမၼတ တစ္ေယာက္ သမၼတ ျဖစ္ရံုက ဘာမွမဟုတ္ဘူး ။ ပုဂၢိဳလ္ေရးက စကားမေျပာဘူး။ သူ႔အရည္အေသြးကသာ စကားေျပာ တယ္။ အဲ့လိုပဲ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ တစ္ေယာက္ အတြက္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ရံုက ဘာမွ အေရးမပါဘူး။ သူ႔အရည္အေသြးကသာ အေရးပါပါတယ္။ တိုင္းျပည္ အတြက္ သူ ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ။ ဘာလုပ္ေပးႏိုင္သလဲ။ ဒီအခ်က္ေတြကသာ သူ႕ကို ထိန္းကြပ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။


ရက္ေတြၾကာျပီ။ က်ေနာ္ ႏွစ္ေလးဆယ္ဆိုတာကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီးျပီ။ က်ေနာ့ တစ္မိသားစု လံုးက လြတ္လပ္ေရး  ဆိုတာအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတယ္။ မိသားစု တစ္စုလံုး ေထာင္ထဲ ေရာက္ခဲ့ရဖူးတယ္။ က်ေနာ္ ကေလးဘဝက အဲ့ဒီ ဒဏ္ေတြကို ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္က က်ေနာ့ အေဖကို ေမးခဲ့ဖူးတယ္။ “အေဖ တိုက္ပြဲဝင္ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ လြတ္လပ္ေရးက တကယ္ ျဖစ္လာမွာ က်ိန္းေသရဲ႕လား။ အဂၤလိပ္ေတြ ထြက္သြားမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ သူတို႔ေနရာ ေရာက္လာမယ့္သူေတြက သင့္ေတာ္တယ္လို႔ အေဖ ေသခ်ာျပီလား။ ကၽြန္ျဖစ္ေနရတာ ေတြ အတြက္ အေဖတိုက္ပြဲဝင္ ေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီတိုက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ကူး အေဖ့မွာ တကယ္ ရွိရဲ႕လား။ တကယ္လိုအပ္ခ်က္ ၊ စီမံခ်က္ေတြ ဆြဲထားျပီးရဲ႕လား။”


အဲ့အခ်ိန္က အိႏၵိယမွာ လြတ္လပ္ေရး ဆိုတာအတြက္ ဘယ္အစီအမံမွ မရွိဘဲ က်ဘမ္း တိုက္ပြဲဝင္ေနခဲ့ၾကတယ္။ ရလာဒ္က နွစ္ေလးဆယ္ ျဖတ္သန္းသြားခဲ့ရတဲ့ အထိ ပဲ။ က်ေနာ္တို႔ အိႏၵိယ တိုင္းျပည္က က်ဆံုးျပီးရင္ က်ဆံုးရင္း ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္သံုးဆယ္က က်ေနာ္ ေဟာေျပာပြဲ လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေတာ့ အဲ့အခ်ိန္က တိုင္းျပည္လူဦးေရဟာ သန္းေလးရာ ရွိပါတယ္။ အဲ့တုန္းက ေမြးဖြားႏႈန္းကန္႔သတ္ဖို႔ ေဟာေျပာေတာ့ က်ေနာ္ ခဲ အေပါက္ခံရတယ္။ ေဟာေျပာပြဲလည္း ပ်က္တယ္။ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ အဲ့ျမိဳ႕ကို ေရာက္ေတာ့ စီးလာတဲ့ ရထားထဲကေတာင္ ထြက္ခြင့္မရဘူး ျဖစ္သြားတယ္။ ဟိႏၵဴဝါဒီအခ်ိဳ႕ ( ႏွစ္ရာေလာက္ရွိပါမယ္ ) က ပလက္ေဖာင္းေပၚက ေစာင့္ေနၾကတယ္။ ရထားထဲက ထြက္ခြင့္ မေပးၾကဘူးရယ္။


အခု တိုင္းျပည္ရဲ႕ လူဦးေရဟာ သန္းကိုးရာ ျဖစ္လာပါျပီ။ ရာစုကုန္သြားခဲ့ရင္ ကုေဋခ်ီသြားမလား။ အဲ့လို ဆိုရင္ေတာ့ အိႏၵိယဟာ တရုတ္ကို ေက်ာ္တက္ျပီး ပထမဆံုး အၾကိမ္အျဖစ္ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး သမိုင္းတြင္သြားပါမယ္။ အခုလက္ရွိ အခါမွာေတာ့ တရုတ္က ေရွ႕တန္းမွာ ရွိေနျပီး သူတို႔ရဲ႕ လူဦးေရကို ေလ်ာ့ခ်ဖို႔ ( ဒါမွမဟုတ္ ) ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ စီစဥ္ကြပ္ကဲ ေနရတယ္။ ဒါေပတဲ့ အိႏၵိယက ႏိုင္ငံေရး သမားေတြကေရာ ဘာလို႔ မလုပ္ၾကသလဲ။ အဲ့လို ကြပ္ကဲဖို႔ အစီအစဥ္ လုပ္ရမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ျပည္သူကို ခ်ျပဖို႔ စီစဥ္ဖို႔ဆိုတာ ထက္ ( အိႏၵိယရဲ႕ ဘာသာေရး အစဥ္အလာ ထံုးစံေတြအရ ျပည္သူေတြ အံုၾကြကန္႔ကြက္မွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကလို႔ပါပဲ။ သူတို႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ဆႏၵမဲ ရမွ ျဖစ္မွာကိုး။


စာနယ္ဇင္းသမား၊ သတင္းသမားကေတာ့ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေၾကာက္မေနဘူး။ ဘယ္သူ႔ ဆႏၵမဲကိုမွ မွီခို မေနဘူး။


သူတို႔က ျပည္သူေတြဆီ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း သယ္ေဆာင္လာသူေတြသာ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔သာ ဒီဦးေရ၊ ဒီႏႈန္းအတိုင္း ရာစုႏွစ္ ကုန္ဆံုး တဲ့ အထိ သြားမယ္ ဆိုရင္ အခုလက္ရွိ လူဦးေရရဲ႕ တစ္ဝက္ဟာ ငတ္ျပတ္ျပီး ေသၾကမယ္။ ခင္ဗ်ားက အိႏၵိယက ျပည္သူတစ္ေယာက္ဆိုပါေတာ့။ တစ္ေယာက္ျပီး တစ္ေယာက္ ေသဆံုးကုန္ၾကရင္း - ခင္ဗ်ားေဘးမွာ အေလာင္းေတြ ပတ္လည္ဝိုင္းလာမယ္။ ဒီကိစၥေတြ အတြက္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ ဘာလုပ္ခဲ့ၾကသလဲ။ က်ေနာ္ ဒီအေၾကာင္းကို ေျပာမယ္လုပ္ခဲ့တုန္းက ရွန္ကာရာခ်ာရေတြ က်ေနာ့ကို ဝိုင္းႏွိပ္ကြပ္ၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြက က်ေနာ္ လုပ္သမ်ွ လိုက္ဖ်က္ၾကတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘာသာေရး ခံယူခ်က္ ေတြအေပၚ ဆန္႔က်င္ေနတာမို႔လို႔ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္က ဘယ္ႏိုင္ငံေရး သမားမွ က်ေနာ့ဆီလာျပီး အားေပးစကား မေျပာခဲ့ၾကဘူး။ အင္ျဒီရာဂႏၶီ က   ေျခာက္ၾကိမ္ ေျခာက္ခါ က်ေနာ္ကို ခ်ိန္းဆို ျပီး ေတြ႔ဆံုၾကဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ေသးတယ္။ စီစဥ္တိုင္း သူကပဲ ဖ်က္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္ လူတစ္ေယာက္ ( က်ေနာ့အတြင္းေရးမွဴး ) လႊတ္ျပီး အမွာပါးလိုက္တယ္။ “ဘယ္လိုျဖစ္ရတာပါလဲ။ ခင္ဗ်ား လာခ်င္ရင္ လာရံုပါပဲ။ ခင္ဗ်ား မလာခ်င္ရင္လည္း ခင္ဗ်ားကို ဘယ္သူမွ မဖိတ္ထားတာမို႔ မလာဘဲလဲ ေနႏိုင္တာပါပဲ” ဆိုေတာ့ သူက က်ေနာ့လူကို ျပန္ေျပာလိုက္ပါတယ္။ “က်မ လာမယ္ ဆိုတုိင္း က်မ လူေတြက တားၾကတယ္။ သူတို႔က ေျပာတယ္ တကယ္လို႔ က်မသာ ရွင့္ဆီလာခဲ့မယ္ ဆိုရင္ က်မရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မႈ အပိုင္းက ေနာင္အရွည္မွာ မေကာင္းႏိုင္ဘူး၊ ထိခိုက္လာမယ္ ဆိုပါတယ္” တဲ့ ။

ဟုတ္ပါတယ္။ တကယ့္တကယ္ က်ေနာ့မွာ ဘယ္ေထာက္ခံမဲ၊ ဘယ္ဆႏၵမဲမွ မရွိေနခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ့ဆီကို ႏိုင္ငံေရး သမား တစ္ေယာက္ေယာက္ကသာ လာေတြ႔ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ အိႏၵိယ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြ က သူတို႔ ဆႏၵမဲေတြကို အဲ့ႏိုင္ငံေရး သမားဆီက ျပန္ရုတ္သိမ္းသြားၾကမွာပဲ ။


ဒီအခ်က္ဟာ သူတို႔ထဲက ဘယ္သူမွ မျငင္းႏိုင္တဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အေၾကာင္းအရာအေပၚ မဆို ဘယ္သူနဲ႔ ျဖစ္ပေစ ျပည္သူၾကားထဲ ( လူသိရွင္ၾကား ) ေဆြးေႏြးစကား ေျပာဆိုဖို႔ အတြက္ က်ေနာ္ အဆင္သင့္ ရွိခဲ့တယ္။ စိန္လည္း စိန္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူမွ ေရာက္မလာခဲ့ဘူး။


သတင္းသမား ( ဂ်ာနယ္လစ္ဇ္ ) တစ္ေယာက္ဟာ လူမသိသူမသိ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ တိုက္ခိုက္ေနရတဲ့ အဲ့လူ ပုဂၢိဳလ္ေတြ သတင္းကို ေဆာင္က်ဥ္း ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ အေၾကာင္းက လူမသိ သူမသိ အဲ့ကိစၥေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အနာဂတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြမွာ အဲ့ဒီ သတၱိ နည္းတယ္။ သတင္းသမား ( ဂ်ာနယ္လစ္ဇ္ ) အတြက္ေတာ့ အဲ့သတၱိ ရွိႏိုင္တယ္။ ရွိကို ရွိသင့္တယ္။ ဒါကိုသာ Healthy Journalism လို႔ က်ေနာ္ ေခၚဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။


ခင္ဗ်ား ေမးတဲ့ ေမးခြန္းမွာ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္ သတင္းေတြနဲ႔ ခ်ည္းသာ မွီတြယ္ ရပ္တည္ႏိုင္ ပါသလား လို႔ ပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲ့လို မေျပာလိုပါဘူး။ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက အႏုတ္သေဘာ ေဆာင္တဲ့ သတင္းေတြခ်ည္းေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး ဆိုတာပါပဲ။ သတင္း ဆိုး ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ အဲ့အထဲက အျပဳသေဘာကို ေဆာင္ယူႏုိင္ရပါမယ္။ ဒါကလည္း အေကာင္းျမင္ပါလို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ေသးျပန္ဘူး။  မေကာင္းတဲ့ သေဘာ ျဖစ္လာမယ့္ သတင္းတစ္ရပ္ဟာ ေနာက္ခံ အေနနဲ႔ ရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့အေပၚ ပစ္မွတ္ထားေနဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ အေကာင္းျမင္ေနဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး။ တကယ့္ အမွန္အတိုင္းကိုသာ ျမင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ Realist ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။


သတင္းဆိုးေတြ၊ မေကာင္းသတင္းေတြက ဘဝနဲ႔ယွဥ္ျပီး ေျပာရင္ ဘဝရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း အျဖစ္ ပါဝင္ပါတယ္။ ေသဆံုးမႈ၊ မရဏဟာ ရွင္သန္ျခင္းရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခု ျဖစ္သလိုမ်ိဳးပဲ ။ ဒါေပတဲ့ အဲ့အတြက္ ဆိုတာေတြ ေၾကာင့္နဲ႔ပဲ ခင္ဗ်ားက ခင္ဗ်ားရဲ႕ သခ်ၤဳိင္း အုတ္ဂူကို ေစ်းလယ္ေခါင္မွာ ခ်ထားမွာလား။ ခ်ထားဖို႔ မလိုအပ္ဘူး မဟုတ္လား။ တစ္ခါသာ သြားျပီး ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္မလာနိုင္တဲ့ သုႆန္ကို ဘာလို႔ ျမိဳ႕ျပင္မွာ ထားရသလဲ။ ေသလူေတြအတြက္ သျဂၤိဳလ္ေနသမ်ွ လူေတြ ေန႔တိုင္း ဥဒဟို သြားရင္းလာရင္း ၾကည့္ႏိုင္ ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ဘာလို႔ ျမိဳ႕လယ္မွာ မထားရတာလဲ။


ေသျခင္းတရားနဲ႔ စပ္တဲ့ စကားကို တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ ျဖစ္ျဖစ္ေတာ့ ခင္ဗ်ား ေျပာေကာင္း ေျပာခဲ့ဖူးမယ္။ ဒါေပတဲ့ ေသဖို႔ကို အဓိက ထား ေျပာခဲ့သလား။  ေသျခင္းတရားက မလြဲမေသြ ရွိလာ၊ ေရာက္လာမွာ အမွန္ပါ ။ ဒါေပတဲ့ ရွင္သန္ေနထုိင္ေနတာကို ပိုအေရးေပးၾကတယ္ မဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ သတင္း၊ သတင္းစကား ဆိုတာဟာလည္း ရွင္သန္ျခင္း၊ တိုးတက္ျခင္းနဲ႔ ဆက္ဆိုင္ေနရပါမယ္။ ရွင္သန္ေနထိုင္မႈ ဘဝကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ရမယ္။ သတင္းသမားဟာ ျပည္သူေတြကို ေသျခင္းတရား အေၾကာင္း မေမ့မေလ်ာ့ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းေနမယ္။ ေသျခင္းတရားနဲ႔ မျခိမ္းေျခာက္ၾကဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။


ဆိုလိုတာက သတင္းသမားဟာ အဖ်က္သေဘာေဆာင္ သတင္းစကားေတြနဲ႔ ျပည္သူကို ေၾကာက္စိတ္မသြင္းရဘူး။ ဒါ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တဲ့ အဓိက အခ်က္ပါ။ သတင္း မီဒီယာဟာ သတင္းေကာင္းေတြနဲ႔ခ်ည္း ရွိေနရမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာရင္ အဲ့ဒါက အမွားပဲ။ သတင္းဆိုးကိုလည္း ျပည္သူအၾကား ခ်ေပးႏိုင္ရမယ္။ ဒါဟာ ျခိမ္းေျခာက္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ ေဝဖန္ စိစစ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အျပဳသေဘာကို ေထာက္ခံ အားေပးမယ္။ အဖ်က္သေဘာကို ေဝဖန္ရွဳတ္ခ်မယ္။ ဒါဟာ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ လမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျပဳသေဘာခ်ည္း ျဖစ္ရမယ္၊ အဖ်က္သေဘာခ်ည္း ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာ သတင္းမီဒီယာ ရဲ႕ လမ္း မဟုတ္ဘူး။


က်ေနာ္တို႔ ဘဝခရီးကို ကိုယ္စီ ေလ်ာက္လွမ္း ၾကတဲ့အခါ အဆိုးေတြ ထြက္လာရင္လည္း အသိသတိ နဲ႔ ေျဖရွင္း ဆက္ေလ်ာက္ၾကသလို  အေကာင္းေတြ ထြက္လာရင္လည္း မြမ္းမံ ဆက္ေလ်ာက္ၾကတယ္။ သတင္းမီဒီယာ ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္ရဲ႕ သမာဓိခ်ိန္ခြင္၊ လမ္းဟာ အဲ့အတိုင္း ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ဟာ သတင္းမီဒီယာ ရဲ႕ ပန္းတိုင္ ျဖစ္ျပီး၊ အဲ့ပန္းတိုင္ကို အေရာက္ ေလ်ာက္လွမ္းေနစဥ္ အတြင္း ထြက္လာတဲ့ သတင္းစကား/ အေၾကာင္းရပ္ အဆိုးအေကာင္းေတြ ဟာ  သတိမူ သိမွတ္သြားၾကဖို႔၊ ေျဖရွင္း နင္းျဖတ္သြားၾကဖို႔ ေလွကားထစ္ အဆင့္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီအခ်က္က အဓိက ေပၚလြင္ေနရပါမယ္။

( အဲ့ဒီေနရာမွာ သတင္းဆိုး၊ သတင္းေကာင္းေတြအေပၚ အာရံုနစ္မြန္း ျပီး ဆူပူအံုၾကြ ေနေစဖို႔ မဟုတ္ဘူး။  သတင္းမီဒီယာဟာ ဒီလို နစ္မြန္းေအာင္ ၊ ဆူပူအံုၾကြေအာင္ လုပ္ေနျပီဆိုရင္လည္း လမ္းမမွန္ေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒါဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ စိတ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚထဲကို ကင္ဆာေရာဂါဆိုး တစ္မ်ိဳး ဖန္တီး ထည့္သြင္းေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ )
……………………………….
Osho: The New Dawn ကို ကိုးကား၍ ဆီေလ်ာ္သလို ျပန္ဆိုၾကည့္ပါသည္။
………………………………..
http://zayya.wordpress.com/
http://zayyablogger.blogspot.com/
http://zayya.blog.com/