Respiratory Tract Infection 4

by ေဆးေလာက on Saturday, August 27, 2011 at 1:58pm

ေလျပြန္မ်ား ေရာင္ျခင္း

1. Bronchiectasis (ဘေရာင္ခီရက္တဆစ္)
2. Bronchiolitis (ဘေရာင္ခီယိုလိုက္တစ္)
3. Haemoptysis (ဟီေမာ့ပ္တဆစ္)
4. Bronchitis (ဘေရာင္ခိုက္တစ္)


1. Bronchiectasis (ဘေရာင္ခီရက္တဆစ္)
ေလျပြန္လမ္း တေလွ်ာက္မွာ ပ်က္စီးျပီးျပီး ၾကီးလာမယ္။ ေလကိုသန္႔ေစအာင္လုပ္ေပးဘို႔ (ကလပ္စည္း) ေလးေတြမွာ Cilia အေမႊး ေသးေသးေလးေတြ ရွိေနတယ္။ ဒါေတြပါ ပ်က္စီးလာမယ္။ ဆက္ျပီး Mucus အခြ်ဲေတြ Sputum သလိပ္ေတြကို ရွင္းထုတ္ဘို႔ ခက္ခဲ ျဖစ္လာမယ္။ ပိုးဝင္လာေစမယ္။ ေလျပြန္လမ္း ပိုမိုပ်က္စီးလာမယ္။ ဒီေရာဂါအတြက္ Diagnosis ေရာဂါရွာေဖြေရး၊ Antibiotic ပိုးေသေဆး နဲ႔ Physiotherapy ရုပ္ပိုင္းကုသေပမႈေတြ အရင္ကထက္ ေကာင္းလာတယ္။

2. Bronchiolitis (ဘေရာင္ခီယိုလိုက္တစ္)
၆ လ တႏွစ္ ေအာက္ကေလးငယ္ေလးေတြမွာ Viral chest infection ဗိုင္းရပသ္ ပိုး၉င္ရာကေနျဖစ္တယ္။ ေလျပြန္ ေသးေသးေလး ေတြမွာ လာထိခိုက္မယ္။ Coughing ေခ်ာင္းဆိုးမယ္။ Wheezing ရင္ၾကပ္တဲ့အသံကို နားေထာင္လို႔ၾကားရမယ္။ Asthma ပန္းနာနဲ႔ မွားႏိုင္တယ္။ ေဆာင္းရာသီမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။

3. Haemoptysis (ဟီေမာ့ပ္တဆစ္) ေခ်ာင္းဆိုးေသြးပါ၊
TB တီဘီ၊ Bronchitis (ဘေရာင္ခိုက္တစ္)၊ Lung cancer အဆုပ္-ကင္ဆာ နဲ႔ Pneumonia ႏူမိုးနီးယား ကေနျဖစ္ႏိုင္တယ္။

4. Bronchitis (ဘေရာင္ခိုက္တစ္)
Chest infection လို႔လဲ ေခၚတယ္။ ကေလးေတြမ်ာ အေအးမိရာကေန ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ Bronchitis ေၾကာင့္လဲ အဲလို ျဖစ္တာဘဲ။ Trachea ေလျပြန္အၾကီးၾကီးနဲ႔ Bronchi ေလျပြန္အလတ္စားအတြင္းဖံုးအလႊာေရာင္မယ္။ နီရဲ-ေရာင္ျပီး အခြ်ဲေတြ ထြက္လာမယ္။

Acute ရက္တို နဲ႔ Chronic နာတာရွည္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Viral ဗိုင္းရပ္စ္ နဲ႔ Bacterial ဗက္တီးရီးယားကေန ျဖစ္ေစတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ပိုဆိုးတယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ သလိပ္ထြက္မယ္။ Acute bronchitis ရက္တို (ဘေရာင္ခိုက္တစ္) ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာ ၉၅% ရွိတယ္။ ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ေသတဲ့အထိ ဆိုးႏိုင္တယ္။

Chronic bronchitis and emphysema နာတာရွည္ (ဘေရာင္ခိုက္တစ္) ႏွင့္ (အင္ဖိုက္ဆီးမား) ျဖစ္ရင္ Shortness of breath အသက္ရွဴမဝ ျဖစ္မယ္။

ႏွာရည္ယိုမယ္၊ လည္ပင္းနာမယ္။ ကိုယ္ပူမယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးစမွာ ေခ်ာင္းေျခာက္ ဆိုးမယ္။ ေနာက္ အခြ်ဲ-သလိပ္ပါလာမယ္။ Barking cough အေကာင္ ေဟာင္သလို ဆိုးႏိုင္တယ္။ Slight wheeze နဲနဲလဲ ၾကပ္သံၾကားရမယ္။ Shortness of breath အသက္ရွဴမဝ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရက္တိုျဖစ္တာက ၅-၁ဝ ရက္ဆို ေပ်ာက္သြားမယ္။ မေ်ပာက္ရင္ နာတာရွည္ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ allergies (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ေရာ Smoking ေဆးလိပ္ေသာက္လို႔ေရာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ လုပ္ငန္းခြင္က အေပြ႔၊ အနံ႔၊ အမံႈေတြေၾကာင့္လဲျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တာကို ပိုးေသေဆး မလိုပါ။ Cough medicines ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးေတြကလဲ သိပ္မထူးပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးေၾကာင့္ ပိုအိပ္ႏိုင္ေစမယ္။ ေနာက္ေတြ႔ရွိခ်က္တခုအရ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးထပ္ ပ်ာရည္စစ္က ပိုေကာင္းတယ္။ တႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြကို မေပးသင့္ဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ Honey ပ်ားရည္အျပင္ Lemon သံပုရာ၊ Ginger ခ်င္း၊ ကလဲေကာင္းတယ္။ Steam ေရေႏြးေငြ႔ကို သံုးတာ ေကာင္းတယ္။ အသက္ငယ္လြန္းသူ၊ ၾကီးလြန္းသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ႏွလံုး-အဆုပ္မေကာင္းသူေတြလဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေရ-အရည္ေတြ မ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ နားပါ။ ေလေကာင္း ေလသန္႔ ရွဴပါ။

ကိုယ္ပူတာအတြက္ Acetaminophen, Aspirin, Ibuprofen, or Naproxen ေသာက္ႏိုင္တယ္။

Complications ေနာက္ဆက္တြဲ အေနနဲ႔ Pneumonia ႏူမိုးနီးယားျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ Emphysema ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။
Right-sided heart failure or cor pulmonale ႏွလံုးညာဘက္ျခမ္း အလုပ္မလုပ္ႏိုင္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Pulmonary hypertension အဆုပ္ ဖိအားမ်ားတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Asthmatic bronchitis ပန္းနာနဲ႔ တြဲျပီး ေလျပြန္ေရာင္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Viruses ေတြထဲမွာ Influenza A and B ေတြ ပါတယ္။
Mycoplasma pneumoniae ေၾကာင့္ ျဖစ္တာကို Walking pneumonia လို႔ ေခၚတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၈-၇-၂ဝ၁၁