Thursday, July 14, 2011

နိဂံုးမခ်ဳပ္တဲ႔ နိဂံုးအတြက္၊ ဖူကူယားမားရဲ႕ ‘သမိုင္းရဲ႕ အစ’

by Wai Maw on Thursday, July 14, 2011 at 11:14pm
ေမာကၡပညာေရးမဂၢဖင္းမွကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

ဖရန္စစ္ ဖူကူယားမား ကို သူ႔ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ‘သမိုင္း နိဂံုး’ စာအုပ္ႏွင္႔တြဲၿပီး စာဖတ္သူမ်ား အမွတ္ရၾကဦးမည္ ထင္ပါသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ား၊ စစ္ေအးလြန္ကာလနဲ႔ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း အစမွာ အျငင္းအခုန္ အျဖစ္ခဲ႔ရဆံုး စာအုပ္တစ္အုပ္။ အရိုးရင္႔ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို မေက်မခ်မ္း ျဖစ္ေစခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္။ အေတြးအျမင္ စာစဥ္ေတြမွာ ေမာင္စူးစမ္းနဲ႔ ျမသန္းတင္႔ တို႔က ျမန္မာ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို စတင္ မိတ္ဆက္ေပးခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္…။

သမိုင္းနိဂံုး မွာ ဖူကူယားမားက လူသားထုရဲ႕ အိုင္ဒီအိုေလာ္ဂ်ီ ဆင္႔ကဲတိုးတက္မွႈျဖစ္စဥ္ဟာ ‘လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီ’ နဲ႔အတူ အဆံုးမွတ္ပိြဳင္႔ကို ေရာက္ရွိခဲ႔ၿပီ။ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီက သက္ဦးဆံပိုင္ ပေဒသရာဇ္စနစ္၊ ဖက္ဆစ္စနစ္၊ ေနာက္ဆံုး ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ စတ႔ဲၿပိဳင္ဘက္ စနစ္ေတြအေပၚ ေအာင္ပြဲခံႏိုင္ခဲ႔ၿပီ။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ ကသာ လူသားေတြ အစိုးရဖြဲ႔မွႈအတြက္ ေနာက္ဆံုးပံုစံ။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီက ေအာင္ပြဲခံႏိုင္ခဲ႔ၿပီမို႔ အျခားတပါး ေရြးခ်ယ္စရာ အစိုးရစနစ္ပံုစံ မရွိေတာ႔။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကို ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ ဒါက သမိုင္းနိဂံုး ခ်ဳပ္သြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဖူကူးယားမားက အက်ယ္တ၀င္႔ တင္ျပခဲ႔သည္။

ဖူကူယားမားရဲ႕ သမိုင္းနိဂံုး ကို လက္၀ဲ လက္ယာ ေ၀ဖန္သူ၊ ျငင္းခုန္သူ အေတာ္မ်ားခဲ႔သည္။ ျမန္မာ စာဖတ္ပရိတ္သတ္ အခ်ဳိ႕ၾကား နားလည္မွႈလြဲတာမ်ားလည္း ရွိခဲ႔သည္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း တို႔လို သမိုင္းဆရာေတြ သမုိင္းေရးေနၾကတာပဲ ဘာနိဂံုးခ်ဳပ္စရာ ရွိလဲ ဆိုတာမ်ဳိး။ ဖူကူယားမား ေျပာတဲ႔ သမိုင္းနိဂံုးက အေတြးအေခၚ အယူအဆ သမိုင္း (ideological History) ျဖစ္သည္။ စစ္ပြဲေတြ သတ္ျဖတ္မွႈေတြလို ေန႔စဥ္ျဖစ္ရပ္ သမိုင္း (history of events) ကိုေျပာတာ မဟုတ္။ မူရင္းစာအုပ္ ရွားပါးတာေရာ၊ အျပည့္အစံု ဘာသာျပန္မွႈ မရွိတာေရာေၾကာင္႔ အမွတ္မွားခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

 ေဟဂယ္လ္ vs မက္႔စ္
တကယ္ေတာ႔ သမိုင္းနိဂံုး အယူအဆက ဖူကူယားမားရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အယူအဆမဟုတ္။ ဂ်ာမန္ ဒႆနပညာရွင္ ေဟဂယ္လ္ (၁၇၇၀-၁၈၃၀) ရဲ႕  အယူအဆကို ဖူကူယားမားက ျပန္တင္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဟဂယ္လ္ က လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီသာ သမိုင္းနိဂံံုး ပံုစံျဖစ္သည္ဟု ႀကိဳတင္ေဟာခဲ႔သည္။ ဒါကို သူ႔တပည့္ ကားလ္ မက္႔စ္ (၁၈၁၈-၁၈၈၃) က ဆိုရွယ္လစ္ ပံုစံကသာ လူသားထုအတြက္ သမိုင္းနိဂံုး ျဖစ္ရမည္ဟု ေဟဂလ္ကို ျပန္တိုက္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ မဟာပညာရွင္ႀကီး ႏွစ္ဦးစလံုးက ကိုယ္႔႔ပံုစံနဲ႔ကိုယ္ သမိုင္းနိဂံုး ခ်ဳပ္လိုက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဟဂယ္လ္ နဲ႔ မာ႔က္စ္ ရဲ႕ သမိုင္းနိဂံုး အယူအဆ အားၿပိဳင္ပြဲအၾကား ႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ ကမၻာ႔လူသားထု ျဖတ္သန္းခဲ႔ၿပီးေနာက္၊ ၁၉၈၉ ဘာလင္တံတိုင္း ျပိဳမွႈ၊ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳလဲမွႈတို႔နဲ႔အတူ စစ္ေအးေခတ္ပြဲသိမ္းၿပီး၊ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီက အဆံုးစြန္ေအာင္ပြဲခံသြားခဲ႔ၿပီ။ ေဟဂယ္လ္ရဲ႕ နိဂံုးက မက္႔စ္ရဲ႕ နိဂံုးကို အျပတ္အသတ္ ေအာင္ပြဲဆင္ႏိုင္ခဲ႔ၿပီဟု ဖူကူယားမားက သူ႔စာအုပ္မွာ အေသးစိတ္ သံုးသပ္တင္ျပခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ မက္႔စ္ ရဲ႕ အမွားနဲ႔ ရာစုတစ္ခုခြဲေလာက္ ကမၻာ႔လူသားတစ္၀က္ ဒုကၡေပါင္းစံု ျဖတ္သန္းခဲ႔ၿပီးမွ၊ ေဟဂယ္လ္ကို ျပန္လက္ခံခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဖူကူးယားမားက သံုးသပ္ခဲ႔သည္။

 စိန္ေခၚခံရတဲ႔ နိဂံုး
သို႔ေသာ္ နိဂံုးခ်ဳပ္သူမ်ားရဲ႕ အယူအဆက ၾကာၾကာမခံ။ ဖူကူးယားမား သမိုင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ၿပီးလို႔ ဆယ္စုတစ္ခုၾကာေတာ႔၊ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာ အတိုက္ခိုက္ခံရတဲ႔ (၉/၁၁) အၾကမ္းဖက္မွႈ ျဖစ္ရပ္ႀကီး ေပၚထြက္လာသည္။ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္မ်ား ေခါင္းေထာင္လာၿပီး၊ ဖူကူယားမားရဲ႕ ဆရာ ဆင္မ်ဴရယ္လ္ ဟန္တင္တန္ တင္ျပခဲ႔တဲ႔ ယဥ္ေက်းမွႈတိုးတုိက္မွႈေတြ ျဖစ္လာသည္။
လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီ၊ ေစ်းကြက္စနစ္နဲ႔ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းတို႔က perfect မျဖစ္ေသးေၾကာင္း ရုပ္လံုး ေပၚလာသည္။ အေနာက္ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ႔ ရုရွားက မေအာင္ျမင္ဘဲ အာဏာရွင္စနစ္ဆီ ဘက္ျပန္ေနၿပီး၊ ကြန္ျမဴနစ္ ဗဟိုဦးစီးစနစ္ကို မစြန္႔ခြာေသးတဲ႔ တရုတ္က စူပါပါ၀ါ ျဖစ္လာေနသည္။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးလည္း ‘ကမၻာ႔ပံုစံ အစီအစဥ္သစ္’ (New World Order) ကို ရွာေဖြေနဆဲ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာနဲ႔ CNN သတင္းသံုးသပ္သူ ဇာခါရီယား က (၉/၁၁) အၾကမ္းဖက္မွႈ ျဖစ္ေတာ႔၊ ဖူကူးယားမားရဲ႕ ‘သမိုင္းနိဂံုး နိဂံုးခ်ဳပ္သြားၿပီ’ (The End of the End of History) လို႔ ေ၀ဖန္ ေရးသားခဲ႔သည္။
ေနာက္ပို္င္း ဖူကူယားမား ရဲ႕ စာအုပ္ေတြ ၾကိဳၾကား ထြက္လာေပမဲ႔၊ နိဂံုး စကားကို  သိပ္မေျပာေတာ႔။ နီယိုကြန္ဆာေဗးတစ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ႔ ဖူကူးယားမား ကိုယ္တိုင္ သမၼတဘုရွ္ ရဲ႕ ရမ္းကားမွႈေတြကို စိတ္ပ်က္သြားပံုရသည္။
မၾကာခင္က လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း ႀကံဳေနရခ်ိန္အထိ ဖူကူးယားမားရဲ႕ အသံ အေတာ္ၾကာ တိတ္ေနခဲ႔သည္ဟု ဆိုရမည္။ နိဂံုးတို႔၊ မုခ်တို႔ ဧကန္အယူအဆမ်ားရဲ႕ အနိစၥတရား ျဖစ္သည္။

စပိုင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား
ဖရန္စစ္ ဖူကူးယားမားရဲ႕ ယခု ေနာက္ဆံုးထြက္လာတဲ႔ စာအုပ္ကို မိတ္မဆက္မီ သူ႔ေနာက္ေၾကာင္းေလး အနည္းငယ္ ထပ္ေျပာခ်င္ေသးသည္။
၁၉၇၉ ခုႏွစ္ အာဖဂန္နစၥတန္ကို ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ၀င္က်ဴးေက်ာ္ခါနီး အခိ်န္မွာ ဖူကူးယားမား က အေမရိကန္ စစ္ေရးဆို္င္ရာ think tank အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ျဖစ္တဲ႔ RAND ေကာ္ပိုေရးရွင္းမွာ သုေတသန လုပ္ေနသည္။ အဲဒီအခ်ိန္ သူ႔အသက္က ၂၇ ႏွစ္။ သူ သုေတသနျပဳေနတဲ႔ အဆိုင္းမင္႔ က ေမာ္စကိုရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မွႈကို ေကာင္တာ ျပန္လုပ္ဖို႔ အေမရိကန္ အစိုးရအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ ရွာေဖြေပးျခင္းပါ။
ေနာက္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာ ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒအေၾကာင္း ဘြဲ႔ယူစာတမ္း ေရးေနရင္း ၀ါရွင္တန္ အစိုးရက ေတာင္အာရွ ေဒသနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဘာမွ ဂဃဏန သိမထားေသးဘူး ဆိုတဲ႔ အခ်က္ကို သူေတြ႔သြားသည္။ ဒါနဲ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ကို ဖုန္းဆက္ၿပီး အစိုးရရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို အေၾကာင္းၾကားလိုက္သည္။
“သိပ္မၾကာပါဘူး ပါကစၥတန္ ေထာက္လွမ္းေရးဌာန ISI က အာဖဂန္နစၥတန္နဲ႔ နယ္နမိတ္ ဆက္စပ္ေနတဲ႔ အေနာက္ေျမာက္ ျပည္နယ္ကို ႏွစ္ပတ္ၾကာ အလည္လာဖုိ႔ က်ေနာ္႔ကို ကမ္းလွမ္း ပါတယ္။ ေနာက္မွ ဒါ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္လို႔ သိလိုက္ရတယ္” လို႔ ဖူကူယားမားက အမွတ္ရစရာ ျပန္ေျပာသည္။
ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးတဲ႔ ပညာရွင္ေလးဟာ ေရဘင္ ေနကာမ်က္မွန္တပ္ျပီး ေလယာဥ္ေပၚခုန္တက္ လိုက္ပါသြားသည္။ အာဖဂန္ ဒုကၡသည္ေတြကို အင္တာဗ်ဴးရင္း၊ ခိုင္ဘာ ေတာင္ၾကားက စစ္သားေတြနဲ႔အတူ ညစာ စားခဲ႔သည္။ ေနာက္ ပါကစၥတန္ ဗိုလ္မွႈးေတြနဲ႔လည္း လံုးမိသြားသည္။
အေမရိက ျပန္ေရာက္ေတာ႔ အစိုးရထံ တင္တဲ႔ သူ႔ ရီပို႔တ္ထဲမွာ မွတ္ခ်က္ တိုတိုပဲ ေရးေပးလိုက္သည္။ ‘အေမရိကန္ဟာ မူဂ်ာေဟဒင္ေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ လိုေနျပီ’ ဆိုတဲ႔အေၾကာင္း။ မၾကာပါဘူး။ သမၼတေရဂင္ အစိုးရက ပါကစၥတန္ကို F-16 တိုက္ေလယာဥ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပို႔ေပးခဲ႔သည္။ ဖူကူယားမား ကေတာ႔ ဒီကိစၥဟာ သူ႔လက္ခ်က္လို႔ တိုက္ရိုက္မေျပာ။  ဒါေပမဲ႔ ‘အိႏၵိယေတာ႔ အခုထိ က်ေနာ္႔ကို အမုန္းဆံုးပဲ” လို႔ ေျပာတတ္သည္။

ဒါက ထူးခြ်န္တဲ႔ ဂ်ပန္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္တစ္ေယာက္ရဲ႕ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ၊ အေရးၾကီးတဲ႔ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံေရးထဲကို စပိုင္ တစ္၀က္၊ ပညာရွင္တစ္၀က္ ပါ၀င္ခဲ႔မွႈ ျဖစ္သည္။
ေနာက္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ‘သမိုင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ျပီလား’ ဆိုတဲ႔ အက္ေဆးကို The National Interest မဂၢဇင္းမွာ ေဖာ္ျပခဲ႔သည္။ “ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ ျမင္ေတြ႕ေနရတာ စစ္ေအးေခတ္ အဆံုးသတ္ရံုမွ် မဟုတ္ဘူး၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ျပီး သမိုင္း လုံး၀ နိဂံုးခ်ဳပ္ရံုမွ် မကဘူး။ လူသားထုရဲ႕ အေတြးအေခၚ အယူအဆ အီေဗာ္လူးရွင္း ေနာက္ဆံုး ဆံုမွတ္ပိြဳင္႔ကို ေရာက္ရွိသြားတာ။ အေနာက္ ဒီမိုကေရစီက လူသားထုရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အစိုးရပံုစံကို ေရာက္ရွိလာတာ ျဖစ္တယ္” လို႔ အျပတ္ေရးၿပီး ပြဲဆူေစခဲ႔သည္။ ေနာက္သံုးႏွစ္အၾကာမွာ တစ္ကမၻာလံုး အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ျဖစ္ရတဲ႔ ဘတ္ဆဲလား စာအုပ္ကို ‘သမုိင္း နိဂံုးခ်ဴပ္ျပီ’ ဆိုျပီး ထုတ္ခဲ႔သည္။
အခု အသက္ ၅၈ ႏွစ္ ရွိျပီျဖစ္တဲ႔ ေဒါက္တာ ဖူူကူးယားမား ဟာ စတန္းဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္မွာ ပါေမာကၡ တာ၀န္ယူရင္း ကမၻာ႔ေရးရာေတြကေန အခ်ိန္အတန္ၾကာ အသံတိတ္ေနသည္။ အိမ္ျဖဴေတာ္က ေခၚသံုးေအာင္ အျခားပညာရွင္အခ်ဳိ႕လို သမၼတနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ကို အနားျပာ မလုပ္။ တရုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အနာဂတ္၊ အီဂ်စ္ ဒီမိုကေရစီ၊ လစ္ဗ်ားကို ေနတိုးတပ္ေတြ ဗံုးၾကဲေနတာအထိ သူဘာမွ ၀င္မေျပာခဲ႔။ ဆူဆူညံညံ ကမၻာ႔ ျမင္ကြင္းေတြကေန ဖူကူးယားမား ဆိုတဲ႔ နာမည္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနခဲ႔သည္။

အစိုးရ ဘယ္က စသလဲ
ဖူူကူးယားမား တစ္ေယာက္ထဲ ၿငိမ္ၿပီး ႀကိတ္လုပ္ေနတဲ႔ အလုပ္က ယခုေတာ႔ စာအုပ္အျဖစ္ ထပ္ထြက္လာခဲ႔သည္။
ဖူကူယားမားက ႏိုင္ငံေရး အတြက္ အေျခခံအက်ဆံုး ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကို တကိုယ္ေတာ္ ရွာေဖြေနခဲ႔သည္။ အစိုးရ ဆိုတာ ဘယ္က စခဲ႔သလဲ ဆိုတဲ႔ ေမးခြန္း။
၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံ ၁၅၃ ႏိုင္ငံအနက္၊ ဒီမိုကေရစီက်င္႔သံုးတာ ၄၅ ႏိုင္ငံသာ ရွိခဲ႔သည္။ အဲဒီအခ်ိန္ စပိန္၊ ေပၚတူဂီ၊ ဂရိ တို႔က အာဏာရွင္စနစ္ေတြ ျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႏွင္႔ ၄င္းရဲ႕ အရံၿဂိဳဟ္ အေရွ႕ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြမွာက တခြင္လံုး နီေနသည္။ တရုတ္က ေမာ္စီတုန္းရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွႈေတာ္လွန္ေရးေအာက္ ငါးပါးေမွာက္ေနသည္။ အာဖရိကႏွင္႔ လာတင္အေမရိကမွာက ျခစားတဲ႔ အာဏာရွင္မ်ား မင္းမူေနသည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြေရာက္ေတာ႔ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံ ၁၂၀ မွာ ေရြးေကာက္ခံ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င္႔သံုးလာသည္။ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံ အားလံုးရဲ႕ ၆၀ ရာခုိင္ႏွႈန္းမွာ လြတ္လပ္မွႈေတြ ရွိလာသည္။ ဒီေနာက္ နည္းပညာမ်ား၊ ေစ်းကြက္မ်ားနဲ႔အတူ ဂလိုဘယ္လို္က္ေဇးရွင္းကို  က်ယ္က်ယ္ေလာင္ ေအာ္ခဲ႔ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွစၿပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ‘ဒီမိုကရက္တစ္ ရီဆက္ရွင္း’ ျပန္၀င္လာခဲ႔သည္။ ရီဆက္ရွင္း စကားလံုးရဲ႕ မူရင္းက စီးပြားက်ဆင္းမွႈကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ယခုေတာ႔ ဒီမိုကေရစီ က်ဆင္းမွႈ အတြက္ပါ ရည္ညႊန္းလာၾကသည္။ ရုရွား၊ ဗင္နီဇြဲလား၊ ယူကရိန္း၊ အီရန္ တို႔လို ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတဲ႔ ႏိုင္ငံေတြက အာဏာရွင္စနစ္ဆီ ဘက္ျပန္ ေလ်ာက်ခဲဲ႔သည္။ ေရြးေကာက္ခံ  အာဏာရွင္မ်ားက အာဏာရၿပီးတာနဲ႔ လူထုရဲ႕ အခြင္႔အေရးေတြ ပိတ္ပင္လာၾကသည္။
ဒီေတာ႔ ဒီမိုကေရစီကို ျပန္စဥ္းစားဖုိ႔ေတြ ျဖစ္လာသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရံု၊ လူအမ်ားစုမဲေပးရံုမွ်နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္။ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီမွာ အေရးႀကီးဆံုးက အရပ္ဘက္ အင္စီတီက်ဴးရွင္းေတြ ဆိုတာကို ျမင္လာၾကသည္။ ဥပေဒစနစ္၊ အျပန္အလွန္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး (checks and balances) ေတြက တဆင္႔ အစိုးရရဲ႕ အာဏာကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ခုိင္မာတဲ႔ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ရွိဖို႔လိုအပ္တာ ျမင္လာၾကသည္။
ေနာက္ မကၠစီိကုိ၊ ကိုလံဘီယာ၊ အယ္ဆာေဗဒိုး တို႔လို ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ မညီမွ်မွႈေၾကာင္႔ မူးယစ္ဂိုဏ္းမ်ား၊ လူေမွာင္ခို ဂိုဏ္းေတြ မ်ားလာၿပီး သာမန္ျပည္သူေတြ က်ီးလန္႔စာစား ျဖစ္ေနရသည္။ အာရပ္ကမၻာႏွင္႔ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဆင္းရဲမဲြေတမွႈေၾကာင္႔ အၾကမ္းဖက္၀ါဒမ်ား ထြန္းကာလာၿပီး တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ အႏၱရာယ္္ရွိလာသည္။ ေနာက္ အစုိးရအာဏာ မဲ႔ေနတဲ႔ ဆိုမားလီယား လို ယိုယြင္းႏုိင္ငံေတြ (failed states) ရဲ႕ ျပႆနာ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကိစၥ စတာေတြအတြက္ ကမၻာ႔ ပံုစံသစ္ အစီအစဥ္ခ်ဖို႔ (New World Order) လိုအပ္လာသည္။

ဒီမိုကေရစီခ်ည္း စြတ္ေအာ္ေနလို႔ မရတာကို ဖူကူးယားမား ကိုယ္တုိင္ သေဘာေပါက္လာသည္။ ႏိုင္ငံတို္င္းအတြက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ေကာင္း အင္စတီက်ဴးရွင္းေကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုေနသည္။ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္ၾကမလဲ။ အစိုးရကို ဘယ္လို က်ားကန္ထိန္းခ်ဳပ္ၾကမလဲ။ အစိုးရ အစ၊ အင္စီတီက်ဴးရွင္းအစ ကမၻာဦးအထိ ျပန္ၾကည့္ရမည္။

 အစိုးရ ရွာပံုေတာ္ မင္းသားႀကီး
အင္စတီက်ဴးရွင္း အေၾကာင္းေျပာရင္ (၁) ႏိုင္ငံေတာ္- the State (၂) တရားဥပေဒျဖင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္မွႈ - the rule of law (၃) တာ၀န္ယူေသာ အစိုးရ- accountable government ။ ထိုသံုးခုကို အဓိက တည္ေျပာရမည္။ ေအာင္ျမင္ေနတဲ႔ ေမာ္ဒန္ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီ ႏိုင္ငံတိုင္းက ထုိသံုးခုကို သမမွ်တေအာင္ (balance) ေပါင္းစပ္ က်င္႔သံုးႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဖူကူးယားမားက ဆိုသည္။
ယခု စာအုပ္မွာ ဖူကူးယားမားက အေျခခံလိုအပ္တဲ႔ အင္စတီးက်ဴးရွင္းေတြနဲ႔ ေအာင္ျမင္တဲ႔ အစိုးရတစ္ခု တည္ေဆာက္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရရဲ႕ မူရင္းဇာစ္ျမစ္ကို ေျခရာေကာက္ခဲ႔သည္။ အေနာက္ ယဥ္ေက်းမွႈ၊ စက္မွႈေခတ္၊ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ဂရိ၊ ေရာမ၊ ေတာင္အေမရိက ယဥ္ေက်းမွႈ ေပါင္းစုံကို ေျခရာခံလိုက္ၾကည့္ခဲ႔သည္။

ဒီထက္ပိုၿပီး လူသားသမုိင္းဦးကာလ လူမ်ဳိးစုကေလးမ်ားရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုကေန ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး အထိ၊ အစိုးရ အယူအဆသေဘာတရားကို လိုက္ခဲ႔သည္။
လက္စသတ္ေတာ႔ ေခတ္သစ္အစိုးရပံုစံ ေပၚထြန္းဖို႔အတြက္ မူလအစက တရုတ္က ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ တရုတ္ရဲ႕ အစိုးရ ယႏၱရားနဲ႔ ဗ်ဴရိုကေရစီ သေဘာတရားမ်ား အယူအဆမ်ားကို သူ႔စာအုပ္မွာ အက်ယ္တ၀င္႔ ရွင္းျပထားသည္။
ေနာက္ ပေလတို၊ အရစၥတိုတယ္လ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ အစိုးရ အယူအဆမ်ား၊ အလယ္ေခတ္ အယူအဆမ်ား၊ ေသာမတ္စ္ ေဟာ႔ဘ္၊ ဂြ်န္ေလာ႔ခ္၊ ရူဆိုး၊ ေဟဂယ္လ္ တို႔ရဲ႕ အျမင္မ်ားကို တင္ျပရင္း ယေန႔ေခတ္အတြက္ အေကာင္းဆံုး အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား တည္ေထာင္ဖို႔ ရွာပံုေတာ္ ဖြင္႔ခဲ႔သည္။ အင္စတီက်ဴးရွင္း တည္ေဆာက္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင္႔ ဒီမိုကေရစီ တို႔ကို စိတ္၀င္စားသူတိုင္း မလြဲမေသြ ဖတ္ရမည့္ စာအုပ္ေကာင္း တစ္အုပ္ ျဖစ္သည္။
စာမ်က္ႏွာ ၁၀၄၀ ေက်ာ္ ရွိတဲ႔ ဖူကူယားမားရဲ႕ စာအုပ္အသစ္မွ အခန္းအခ်ဳိ႕ကို အလင္းရနံဂ်ာနယ္ (http://ahlinyanant.wordpress.com) တြင္ ပံုမွန္ ေဖာ္ျပေပးသြားမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
၀င္႔ထန္း

http://www.youtube.com/watch?v=Gc_EZWUHBkg&feature=player_embedded (ယူက်ဴ႕ ကိုၾကည့္ပါ)
ရည္ညႊန္း။ The Origins of Political Order by Francis Fukuyama
The End of History and the Last Man by Francis Fukuyama
YouTube - Videos from this email

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...