Wednesday, October 19, 2011

ကေလးသူငယ္မ်ာႏွင့္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ


အသက္ႏွစ္ႏွစ္အရြယ္သာရွိေသးေသာ ေလာရင့္ေအာ္လ္ဆန္သည္ ညအခါတြင္ ေခ်ာင္းဆိုးတတ္သည္မွာ တညလံုးလိုလို အဆက္မျပတ္ပင္ ျဖစ္သည္။ အေအးမိေရာဂါ ခံစားရျပီးတိုင္း ထိုကဲ့သို႔ ေခ်ာင္းဆိုး တတ္သည္မွာ ရက္သတၱပတ္ ရွစ္ပတ္ခန္႔အထိပင္ ၾကာျမင့္ေနျပီျဖစ္သည္။ သူ၏မိဘမ်ားက သူ႔အား ကုသေပးေနက် ကေလးကုသမႈဆို္င္ရာ  သမားေတာ္ႏွင့္ သြားေရာက္ျပသၾကေသာအခါ ရာသီဥတု အကူးအေျပာင္းတြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ (အေအးမိ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ ျဖစ္ေစေသာ) ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ ပိုးမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းျဖစ္ေသာ ရိုးရိုးစင္းစင္း အေျခအေနတခု သာျဖစ္သည္ ဟု ေျပာျပလိုက္သည္။ တိက်မွန္ကန္ေသာ ေရာဂါအမည္ကို မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မီ တႏွစ္တာ ကာလပတ္လံုး ထိုေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားေနခဲ့ရသည္။


ထိုအေျခအေနမွ ေနာက္ဆံုးတြင္ သူ႔မွာ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ခံစားေနရျပီျဖစ္ေၾကာင္းကို သိရွိခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ လြဲေခ်ာ္ေနခဲ့မႈအတြက္ သူ၏မိဘမ်ားက သမားေတာ္အေပၚ အျပစ္ပံုမခ်ခဲ့ေခ်။ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါ၏ လကၡဏာမ်ားမွာ ကေလးငယ္တို႔၏ ပံုမွန္ဖ်ားနာ၊ နာမက်န္းျဖစ္မႈမ်ား၏ လကၡဏာမ်ားႏွင့္ ခြဲျခားရန္ ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အသက္ ၅-ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားတြင္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါဟု ေရာဂါအမည္တပ္ရန္ အလြန္ပင္ ခက္ခဲလွပါသည္။

ကေလးငယ္မ်ား၏ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါအေပၚ အေျခခံေသာ ေနာက္ဆံုးေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မ်ားအရ ကေလးအထူးကုသမားေတာ္တိုင္း သံသယအျဖစ္ဆံုး ေရာဂါလကၡဏာမ်ားအနက္ ဤေရာဂါသည္ ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ယခုအခါ ကေလးငယ္မ်ား၏ ျပင္းထန္လွေသာ နာတာရွည္ေရာဂါအမ်ားစုအနက္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ သည္ အသက္ ၁၈-ႏွစ္ေအာက္ အေမရိကန္ ကေလးငယ္ ၅-သန္းခန္႔ကို တိုက္ခိုက္ ထိုးႏွက္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ အေရးေပၚ ေဆးဝါးကုသမႈ ခံယူရန္ လာေရာက္ျပသသူ ကေလးေျခာက္ဦးအနက္ တဦးမွာ အဆိုပါ ေရာဂါပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ၁၉၈၀-ျပည့္ႏွစ္မွ ၁၉၉၄-ခုႏွစ္အတြင္း ေမြးစမွ အသက္ ၄-ႏွစ္အထိ ကေလးမ်ားတြင္ ထိုေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္းသည္ ၁၆၀-ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။

အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္တို႔မွာ သတင္းဆိုးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ သတင္းေကာင္းတခုမွာ မွန္ကန္ တိက်ေသာ ေဆးဝါးကုသမႈႏွင့္ ဂရုျပဳသတိရွိေနမႈတို႔သည္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွင္ ကေလးငယ္မ်ားအား (သူတို႔၏ သြားလာလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကန္႔သတ္မႈ မျဖစ္ေစပဲ) သမားရိုးက် လူေနမႈဘဝပံုစံထဲတြင္ ေနထိုင္ေစ ႏိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေအာ္လ္ဆန္တြင္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွိသူ အျခား သားတေယာက္ ရွိေသးသည္။ ၄င္းအား တိက်မွန္ကန္ေသာ ေဆးါးကုသမႈမ်ား ေပးထားျခင္းအားျဖင့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားရသည့္ ေဘးမွ ကင္းေဝးေနေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးငယ္ႏွစ္ဦးစလံုးက်န္းမာရႊင္လန္းၾကျပီး အျခားရင္က်ပ္ပန္းနာ မရွိေသာ ကေလးမ်ားကဲ့သို႔ပင္ လႈပ္ရွား ျပဳမူႏိုင္ၾကေပသည္။ ၄င္းတို႔၏ မိခင္ ခရစ္စ္တီက ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ ရွင္တို႔ ရင္က်ပ္ပန္းနာကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး ထိန္းသိမ္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါဟာ ရွင္တို႔ရဲ႔ ဘဝတေလွ်ာက္လံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ျခယ္လွယ္ခြင့္ မေပးပါနဲ႔။
ေရာဂါ သဲလြန္စ---
ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ပထမဦးစြာ အဆိုပါ ေရာဂါကို သတိျပဳမိရေပမည္။ ေရာဂါ ရွိေနေသာ ကေလးငယ္တိုင္းသည္ ေလျပြန္က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အသံမ်ား(ေလခၽြန္သံကဲ့သို႔ တရႊီရႊီအသံမ်ား) သိသာထင္ရွားေသာ ရင္က်ပ္ေမာပန္းျခင္းမ်ား အျမဲတမ္း ရွိခ်င္မွ ရွိမည္။ မၾကာခဏ ျဖစ္တတ္ေသာ ညအခါ (သို႔) နံနက္ေစာေစာ ေခ်ာင္းဆိုးတတ္ျခင္း၊ ျမန္ဆန္ဆူညံေသာ အသက္ရွဴျခင္း၊ အဆုတ္ပြျခင္း၊ မၾကာခဏ ေလျပြန္ေရာင္ျခင္း စသည္တို႔သည္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ား ျဖစ္ေပသည္။
တခါတရံ တခုတည္းေသာ သဲလြန္စဟာ ေရာဂါရွိတဲ့ကေလးေတြအဖို႔ သူ႔ရဲ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ရုပ္ပိုင္းဆို္င္ရာ လိုက္လံလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရျခင္းပါပဲ-ဟု နယူးေယာက္ရွိ ရိုခ်က္စတာ ေဆးတကၠသိုလ္မွ ကေလးအထူးကု အကူပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေရာဘတ္ေဟာ္လ္ေဇာ္ယာက ေျပာသည္။ ရင္က်ပ္ေရာဂါသည္ ကေလးရာခိုင္ႏႈန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ လႈပ္ရွားေလ့က်င့္ခန္း လုပ္လိုက္မွ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ထြက္ေပၚလာပါတယ္။
သင္၏ကေလးငယ္အား ညစဥ္ ဒုကၡေပးေနေသာ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းသည္ ဆရာဝန္ေရွ႔ေမွာက္တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခင္က ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါဟူသည္ လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို အကာအကြယ္ေပးတတ္ေသာ မိဘမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသည့္ စိတ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေရာဂါ(Psychosomatic Illness) တမ်ိဳးဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါႏွင့္ ဓာတ္မတည့္မႈ ကြန္ရက္ (ဆက္ႏြယ္မႈ)မ်ား၊ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွိသူ ကေလးငယ္မ်ား၏ မိခင္မ်ား အသင္းအဖြဲ႔ (Asthma and Allergy Network, Mothers of Asthmatics-AAN/MA) ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူ နန္စီစန္ဒါ ဆိုသူက သူ႔သမီးျဖစ္သူ၏ ေရာဂါအား လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္၂၀-ခန္႔ကတည္းက ေတြ႔ရွိသိနားလည္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ သူမ ဖတ္ရႈေလ့လာခဲ့ေသာ စာအုပ္အမ်ားစုက ရင္က်ပ္ပန္းနာဟူသည္ မိခင္မ်ားက ျဖစ္ေစေသာေရာဂါ-Mother-induced Disease-ဟု ဆိုၾက၏။ ဆရာဝန္မ်ားကမူ ထိုေရာဂါအေၾကာင္း တိတိက်က် သိပ္မသိၾကေခ်။
ယခင္က ဤေရာဂါအား အဆုပ္အတြင္းရွိ ေလျပြန္မ်ား၊ သို႔မဟုတ္-ေလျပြန္ငယ္မ်ား က်ဳံ႔ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာဂါ (Physical Disease) တခုဟု မွတ္ယူခဲ့ၾကသည္။ ေလျပြန္နံရံမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ခၽြဲမ်ား ထြက္ရွိလာျခင္းသည္ ေလျပြန္မ်ားကို ပိတ္ဆို႔ေစရာ အသက္ရွဴရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစသည္။
တႏွစ္အတြင္း ေလျပြန္ေရာင္ေရာဂါ(Bronchitis) ျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားစြာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ကၽြန္ေတာ့ဆီ လာေရာက္ ျပသေနၾကဆဲပါ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရယ္လို႔ ေရာဂါအမည္ မတပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ဘူး။ ဒီလိုပဲ တခ်ိန္လံုး ျဖစ္ေနၾကတာပါပဲ-ဟု ေဒါက္တာ ေဟာ္လ္ေဇာ္ယာက ေျပာျပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးသည္ အဆုတ္အား အကာအကြယ္ေပးမည့္ ေဆးဝါးမ်ား ရရွိျခင္းမွ တခါတရံ ကင္းလြတ္သြား ရတတ္သည္။ အကယ္၍ သင္၏ကေလးတြင္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ၏ လကၡဏာမ်ားကို ေတြ႔ျမင္ေနရျပီ ဆိုလွ်င္ ဆရာဝန္မ်ားက ထိုေရာဂါမဟုတ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည့္တိုင္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈ ေနသင့္ပါသည္။ အကယ္၍ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ဆက္လက္ရွိေနပါက အျခားအၾကံဉာဏ္မ်ားကိုလည္း ရယူရွာေဖြသင့္ေၾကာင္း သတင္းေပးထားပါရေစ။

ေရာဂါခလုတ္---
မည့္သည္ကေလးမဆို ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ(သို႔) ဓာတ္မတည့္ေရာဂါမ်ား မိသားစုေရာဂါ ရာဇဝင္တြင္ ေတြ႔ရွိရေသာ ကေလးငယ္မ်ားအဖို႔ ဤေရာဂါ ပိုမိုခံစားရလြယ္သည္။ ဤေရာဂါျဖစ္ေပၚေစရန္ တိက်ေသာ မ်ိဳးရိုးဗီဇဆိုင္ရာ အားသာမႈမ်ားကို ေတြ႔ရွိရမည္။ သို႔ေသာ္ သိပၸံပညာရွင္တို႔အဖို႔ ပါဝင္ပတ္သက္ေနေသာ မ်ိဳးရိုးဗီဇမ်ား(သို႔) ေသခ်ာေပါက္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရန္ ေသခ်ာေသာနည္းလမ္း တစံုတရာကိုမွ် မသိရွိၾကေသးေပ။ ရင္က်ပ္ပန္းနာရွိသူ မိခင္တဦး၏ ကေလးငယ္မွာ ေရာဂါခံစားရန္ အခြင့္အေရး ၃၅-ရာခို္င္ႏႈန္း၊ မိဘႏွစ္ဦးစလံုး ေရာဂါရွိသည္ဆိုပါက ၆၀-ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္လာႏိုင္သည္ဟု ေဒါက္တာ ေဟာ္လ္ေဇာ္ယာက ဆိုသည္။

အဆိုပါေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေစရန္ ေရာဂါရရွိလြယ္သူ (Suseptible Person) သည္ ပထမဦးစြာ ဓာတ္မတည့္ ပစၥည္း(Allergen)သို႔မဟုတ္ လႈံ႔ေဆာ္ပစၥၫ္း (Irritant) အခ်ိဳ႔ႏွင့္ ထိေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ဦးစြာ ထိေတြ႔ျခင္းသည္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ခလုတ္အား ဖြင့္လိုက္ျခင္း-ပင္ ျဖစ္သည္။ အသက္ငယ္ငယ္ ရြယ္ရြယ္တြင္ ထိုခလုတ္ပြင့္ေလ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါသည္ ပို၍ဆိုးရြားေလပင္ ျဖစ္သည္။ အဓိက လႈ႔ံေဆာ္ပစၥည္းမ်ားမွာ လူတေယာက္ႏွင့္တေယာက္ ကြဲျပားျခားနားႏိုင္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဓာတ္မတည့္ပစၥည္းမ်ား (ပဋိလႈံ႔ပစၥည္းမ်ား) ျဖစ္ေသာ တိရစၧာန္ အေမႊးအမွ်င္မ်ား၊ မႈိမ်ားႏွင့္ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း ဗိုင္းရပ္စ္မ်ား၊ ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႔မ်ားကဲ့သို႔ လႈံ႔ေဆာ္ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မ်ားစြာေသာ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွိသူ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ပိုးဟပ္မ်ား၊ ဖုန္မႈန္႔အတြင္းရွိ ပိုးေကာင္မ်ားအားလည္း ဓာတ္မတည့္ၾကေခ်၊ ထိုကဲ့သို႔ အစဦးစြာ ခလုတ္ပြင့္ေစေသာ ထိေတြ႔မႈျဖစ္ေပၚေစျပီးေနာက္ အရာဝတၳဳ တမ်ိဳးမ်ိဳးက အဆုတ္မ်ားအား လံုေလာက္ေသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာတိုင္း ရင္က်ပ္ေဝဒနာကို ခံစားရေပမည္။

ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွင္တိုင္း မည္သည့္အတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားၾကရသည္ကို မည္သူမွ် တိတိက်က် မသိၾကေသးေပ။ လက္ခံထားၾကေသာ ယူဆခ်က္တခုမွာ လႈံ႔ေဆာ္ပစၥည္းမ်ား ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္ေစေသာ ပစၥည္းမ်ားကို စုစည္းထားရန္အတြက္ စြမ္းအင္ျပည့္ဝေနေသာ ပစၥည္းမ်ား(သိုေလွာင္စရာ ေနရာမ်ား) ရွိေနေသာေၾကာင့္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ-ေကာ္ေဇာမ်ားထဲတြင္ အရာဝတၳဳပစၥည္းမ်ားစြာ ထိန္းခ်ဳပ္မိေနႏိုင္သည္။ ထိုအခါ ေရျမႇဳပ္ႀကီးကဲ့သို႔ ျဖစ္လာသည္။ ဓာတ္မတည့္ပစၥည္းမ်ားစြာ စုေဝးေနႏိုင္သည္ဟု မန္ဆာခ်ဴးဆက္ရွိ လိုဝယ္ အေထြေထြေရာဂါကုေဆးရံုမွ ဓာတ္မတည့္မႈ ေလ့လာေရးဌာနမွ ေခါင္းေဆာင္ေဒါက္တာဝစ္လ္ေဘာခ်ာက ေျပာျပသည္။ အဆိုပါ အယူအဆသည္ သင္၏ ဧည့္ခန္းအတြင္းရွိ ဆိုဖာကုလားထိုင္မ်ား၊ အိပ္ရာမ်ားႏွင့္ အေမြးပြအရုပ္မ်ားအထိပင္ အက်ံဳးဝင္သည္။

မိဘမ်ားအေနျဖင့္ လႈံ႔ေဆာ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ခံရမည့္ေဘးမွ (အထူးသျဖင့္ အသက္ငယ္ရြယ္ေသာ အခ်ိန္တြင္) ကာကြယ္တားဆီးရန္ ႀကိဳးပမ္းႏို္င္ပါသည္။ အသက္သံုးႏွစ္မွ ေလးႏွစ္အတြင္း ထိုအေျခအေနကို ေရွာင္ကြင္းႏိုင္ခဲ့လွ်င္ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ျဖစ္စဥ္၏ခလုတ္ကို ပိတ္ႏို္င္ေပ လိမ့္မည္။ ထိုသို႔မဟုတ္လွ်င္ ေနာင္တခ်ိန္မွ ခလုတ္ပိတ္ဖို႔ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေခ်-ဟု ဆီးတဲလ္ရွိ ဝါရွင္တန္ တကၠသိုလ္မွ ကေလးကုသမႈဌာန ပါေမာကၡေဒါက္တာ ေဂးလ္ရွက္ပီရိုက ေျပာသည္။
ဥပမာအားျဖင့္-ကေလးငယ္၏ ပထမႏွစ္အတြင္း အိမ္တြင္ ေၾကာင္ေမြးထားသည္ ဆိုပါစို႔၊ ဓာတ္မတည့္မႈ ရာဇဝင္ရွိေသာ မိဘမ်ားမွ ေမြးဖြားလာေသာ ကေလးငယ္အဖို႔ ေရာဂါ ရရွိခံစားရန္ အခြင့္အေရး ၁၀-ဆခန္႔ရွိေၾကာင္း သုေတသီတို႔ ေတြ႔ရွိထားၾကသည္။ အိ္မ္တြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူတဦးရွိေနျပီဆိုလွ်င္ေတာ့ ေရာဂါါရလြယ္သူ ကေလးငယ္သည္ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေခ် ၄-ဆခန္႔ရွိေၾကာင္း ဝါရွင္တန္ရွိ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါႏွင့္ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္စဥ္မ်ားဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္၏ သုေတသန အႀကီးအကဲ ေဒါက္တာ မာသာဝႈိုက္က ဆိုသည္။

ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္လိစ္ရွိ ကယ္လီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္မွ ကေလးကုသမႈဌာန ပါေမာကၡေဒါက္တာဂယ္ရီရာစီ လက္ဖ္စကီက မိဘမ်ားကိုေအာက္ပါအတိုင္း အႀကံျပဳထားသည္။ ကေလးငယ္မ်ားကို ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႔ မ်ားမွ ကင္းလြတ္ရာ ေနရာတြင္ ထားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္သေရြ႔ ကာလရွည္စြာ ႏို႔တိုက္ပါ။ (ႏို႔ထဲတြင္ မိခင္ထံမွ ပဋိပစၥည္းမ်ားပါဝင္ရာ ကေလးငယ္အား ဓာတ္မတည့္ျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္းကို ေႏွးေကြးေစသည္(သို႔) ကာကြယ္ေပးႏိုင္သည္) သင္၏ ကေလး၏ အိပ္ခန္းကို ျဖစ္ႏိုင္သေရြ႔ ဖုန္၊ အမႈန္မ်ားမွ ကင္းေဝးေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးထားပါ။ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္မ်ားျဖစ္ေသာ ေခြး၊ ေၾကာင္တို႔ကို သင္၏ ကေလးအိပ္ခန္း ျပင္ပတြင္သာ (အိမ္၏ ျပင္ပတြင္ပိုမို၍ သင့္ေလ်ာ္သည္) ေမြးျမဴထားပါ။

သင္၏ ကေလးငယ္တြင္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ရွိေနျပီဟု သိလွ်င္သိခ်င္း ပထမဦးစြာ ေဆာင္ရြက္ရမည္မွာ မည္သည့္အရာက ရင္က်ပ္ေစျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစသည္ကို ရွာေဖြဆံုးျဖတ္ရန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ခန္းကလည္း ရင္က်ပ္ေစႏိုင္သည္။ လႈံ႔ေဆာ္ပစၥည္းမ်ား၊ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ား၊ ေအးျမေသာ ေလႏွင့္ က်ယ္ေလာင္စြာ ရယ္ေမာျခင္း(သို႔) ငိုေၾကြးျခင္းတို႔သည္လည္း ရုတ္တရက္ ရင္က်ပ္ ေရာဂါကို ရေစႏိုင္ျပန္သည္။

ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆရာဝန္မွာ ရင္က်ပ္ေစေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ရွာေဖြရာတြင္ အကူအညီေပးႏိုင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ထိုပစၥည္းႏွင့္ မထိေတြ႔မီ မည္သို႔ေသာ ေဆးဝါးမ်ား တိုက္ေကၽြးထားသင့္ေၾကာင္း သို႔မဟုတ္-အဆိုပါ ထိေတြ႔မႈကို ရပ္တန္႔သြားေစရန္ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္ရမည္ကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားလိမ့္မည္။ ဆရာဝန္သည္ အေထြေထြေရာဂါကုဆရာဝန္ျဖစ္ေစ၊ ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္စဥ္မ်ား အထူး ကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္ေစ၊ အဆုတ္ဆိုင္ရာ အထူးကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္ေစ၊ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါကို ကူညီထိန္းသိမ္း ကုသေပးရာတြင္ အားႀကိဳးမာန္တက္ ပါဝင္ ကူညီရမည္။ ဥပမာအားျဖင့္-ရင္က်ပ္ေရာဂါ ေဝဒနာ မခံစားရမီ (ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားရလုဆဲဆဲ) သတိေပး အခ်ိန္ကာလတြင္ အဆုတ္အတြင္း ေလဝင္ေလထြက္ အေျပာင္းအလဲကို တိုင္းတာဖတ္ရႈႏိုင္ေသာ ပစၥည္းကိရိယာ (Peak-flow Meter) ကို မည္သို႔ ကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳရမည္ကို ႀကိဳတင္ရွင္းလင္းျပသထားသင့္သည္။

ျပည့္စံုလံုေလာက္ေသာ ေဆးဝါးကုသ ညႊန္ျပမႈ မရရွိခဲ့ပါက ရင္က်ပ္ပန္းနာရွိ ကေလးမ်ား၏ မိဘမ်ားမွာ စိတ္ပ်က္အားငယ္လာႏိုင္သည္။ သမုဒၵရာရဲ႔ အလယ္က ကႏၲာရကၽြန္းငယ္ေလး တခုေပၚ ေရာက္ေနရသလို ခံစားရတယ္။ ဘယ္လို အကူအညီမွ ရွာေဖြ မေတြ႔ႏိုင္ဘူး။ စိတ္ပ်က္ အားငယ္စရာ ေကာင္းလွပါတယ္-ဟု ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါရွင္ ေဘလီ၏မိခင္ျဖစ္သူ ဟင္ဆန္က ေျပာျပသည္။ ၄င္းကေလးမွာ ရင္က်ပ္ေဝဒနာ ခံစားေနရင္း ေဆးရံုတြင္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ရသည္။

ေဆးဝါးမ်ား၏ က႑---
ေဘလီအား ကယ္တင္ ကူညီေပးခဲ့သည္မွာ ေလျပြန္မ်ား ပိတ္ဆို႔မႈကို ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေသာ ေန႔စဥ္အခ်ိန္မွန္ ေသာက္သံုးခဲ့ရသည့္ ေဆးဝါးမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ေလျပြန္မ်ား အတြင္းနံရံ ေရာင္ရမ္းျခင္း သည္ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ျဖစ္ေစသည့္ အေျခခံအေၾကာင္းတရားပင္ ျဖစ္သည္။ ေဆးဝါးကုသမႈ မခံယူပဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါက ေလျပြန္ေရာင္ရမ္းျခင္းမွ အမာရြတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္းအဆင့္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားမည္။ ရင္က်ပ္ပန္းနာေရာဂါ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ယခုအခါ အနည္းငယ္ထက္ ပိုမို ဆိုးရြားေသာ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါရွိသူ (Mild Asthma) မည္သူမဆို ေကာ္တီကို စတီးရိဳက္(သို႔)ခရိုမိုလင္ ဆိုဒီယမ္ကဲ့သို႔ေသာ ေရာင္ရမ္းမႈ က်ေစသည့္ ေဆးဝါးမ်ားကို ေန႔စဥ္ မွီဝဲသင့္ေၾကာင္း ထို႔အျပင္ ေရာဂါခံစားရမႈ လ်င္ျမန္စြာ သက္သာေစရန္(ရွဴေဆးမ်ားအျဖစ္) ေလျပြန္က်ယ္ေစေသာ ေဆးဝါးမ်ား ကိုလည္း သံုးစြဲသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳေျပာဆိုၾကေပသည္။

၁၉၉၉-ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ အစားအစာႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ (FDA) က ေလျပြန္က်ဥ္းေျမာင္းျခင္းကို  ကာကြယ္ရန္ႏွင့္ သက္သာေစရန္ ဇိုပင္နက္ (Xopenex) ဟုေခၚတြင္ေသာ ေဆးအသစ္တမ်ိဳးကို အတည္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ေလျပြန္က်ယ္ေစေသာ ေဆးတမ်ိဳးျဖစ္သည့္ Albuterol ေဆးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္ ထားေသာ မ်ိဳးသစ္ေဆးတမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ဤေဆးတြင္ အျခားေရွးဦးစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ေဆးမ်ားကဲ့သို႔ မလိုလားအပ္ေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရေပသည္။

FDA က အတည္မျပဳရေသးေသာ အျခားေဆးတမ်ိဳးမွာ ပါလ္မာေကာ့ရက္စ္ပ်ဴးစ္ Pulmacort Respules အမည္ရွိ (အလြန္ငယ္ရြယ္ေသာ ကေလးမ်ားအား ေဆးရွဴသြင္း ဝင္ေရာက္ေစရန္ သီးသန္႔ ျပဳလုပ္ထားေသာ) နီဗ်ဴလိုက္ဇာ (Nebulizer) ထဲတြင္ အသံုးျပဳရန္ အလြယ္တကူ ရွဴသြင္းႏိုင္သည့္ ေကာ္တီကိုစတီးရိဳက္ ေဆးတမ်ိဳး ျဖစ္သည္။

ရင္က်ပ္ပန္းနာရွိသူ ကေလးငယ္အား မည္သည့္ေဆးဝါးမ်ားကိုပင္ ညႊန္ၾကားသည္ျဖစ္ေစ၊ မိဘမ်ားက မိမိတို႔ ကေလးမ်ား ေဆးဝါးမ်ား ေသာက္သံုးေၾကာင္း ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးၾကပ္မတ္ရေပမည္။ ထို႔အျပင္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္လည္း မိမိတို႔ကေလးမ်ားအား ေန႔စဥ္ ေဆးဝါးမ်ား တိုက္ေကၽြးေနရမႈအတြက္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္မႈမ်ားအေပၚ ေကာင္းစြာေက်ာ္လႊားႏိုင္ရမည္ဟု ေဒါက္တာဝႈိက္က ေျပာပါသည္။

ေကာင္းျမတ္ေရႊျပည္

မူရင္းေဆာင္းပါး
Asthma And Kids by Beth Wolfensberger Singer Better Homes Aug 99.

Ref:Mawluu.com
ေမမြန္ေက်ာ္

0 comments:

Post a Comment

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...