သဘာဝရည္႐ြယ္ခ်က္ဒႆနနဲ႔ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေရးအသားမ်ား

Kyaw Zwar Lynn February 17, 2014 at 3:00am

ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ စာေရးသားတဲ့အခါ အသံုးအႏႈန္းေတြကို နည္းနည္း ႐ွင္းလင္းခ်င္ပါတယ္။

နမူနာ ဝါက်တစ္ေၾကာင္း ေရးျပပါမယ္။
"သစ္ေတာျပဳန္းတီးလာသည့္ အခါ ေ႐ွးဦးပ႐ိုင္းမိတ္တို႔သည္ ေျမျပင္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ရန္ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းေထာက္သည့္ ခႏၶာတည္ေဆာက္ပံု ရ႐ွိလာသည္။"

အမွန္တကယ္ဆိုလိုခ်င္တာက
"ေ႐ွးဦးပ႐ိုင္းမိတ္တို႔သည္ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းေထာက္ လမ္းေလွ်ာက္ပံု ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲ ရ႐ွိလာခဲ့ၿပီး သစ္ေတာျပဳန္းတီးလာသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ အေျခအေန၌ သဘာဝ၏ ေ႐ြးခ်ယ္မႈဖိအား သက္ေရာက္သျဖင့္ ပြားမ်ားတည္တံ့လာသည္။ ပို၍ ပီျပင္သည့္ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းေထာက္ လမ္းေလွ်ာက္ပံု ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။"


ကဲ ဒါဆို ဘယ္ဟာက ပိုေဖာင္းပြသလဲ။ ဒုတိယဟာေပါ့ေလ။ အသိသာႀကီးပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ စာေရးတိုင္း ဒုတိယ တစ္မ်ိဳးကိုပဲ ေရးမယ္ဆိုရင္ စာက ႏွစ္ဆ ပိုမ်ားသြားမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမ ေရးသားနည္းမ်ိဳးကို မၾကာခဏ သံုးမိတယ္။

ဒီလို ေရးလိုက္ေတာ့ ေျမျပင္မွာ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ဖို႔ပဲ ပ႐ိုင္းမိတ္ေတြက ေျခႏွစ္ေခ်ာင္း ေထာက္တဲ့ ခႏၶာတည္ေဆာက္ပံုေတြ ရေအာင္ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းလဲႏိုင္လာ သလို သေဘာ သက္ေရာက္ေနတတ္တယ္။ အရာရာမွာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ပန္းတိုင္ ႐ွိေနတယ္ဆိုတဲ့ သဘာဝရည္႐ြယ္ခ်က္ဒႆနသေဘာ (Teleology) အေငြ႔အသက္ေတြ ပါေနတယ္။
( http://en.wikipedia.org/wiki/Teleology#Biology )
တကယ္ ဆိုလိုခ်င္တာက ပ႐ိုင္းမိတ္ေတြက "ငါတို႔ လမ္းေလွ်ာက္ရေအာင္ကြာ" ဆိုၿပီး ဆင့္ကဲ ေျပာင္းလဲတာ မဟုတ္ဘူး။ ေ႐ွးဦးပ႐ိုင္းမိတ္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈ အားထုတ္မႈ မပါဘူး။

(ပ႐ိုင္းမိတ္ေတြရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈ)ဟာ (သစ္ေတာျပဳန္တီးလာျခင္းဆိုတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေျပာင္းလဲမႈ) နဲ႔ ထပ္တူတၿပိဳင္တည္း (simultaneously) ျဖစ္ေပၚေနတာပါ။ ဒီႏွစ္ခုရဲ႕ ကိုက္ညီေလ်ာ္ညီမႈေၾကာင့္ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းေထာက္ ပ႐ိုင္းမိတ္ေတြဟာ ပြားမ်ားၾကတယ္ (တနည္း သဘာဝရဲ႕ ေ႐ြးခ်ယ္မႈ ခံရတယ္) လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။

ရလဒ္ကေတာ့ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အေရးအသား လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ စာဖတ္သူေတြဟာ နားလည္မႈေတြ လြဲကုန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ဟာ လူသားျဖစ္ေပၚလာဖို႔ပဲ ျဖစ္လာသလိုလို ယူဆကုန္ၾကတယ္။ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ဟာ ပိုအဆင့္ျမင့္တဲ့ သက္႐ွိေတြျဖစ္လာေအာင္ တိုးတက္လာတယ္ လို႔ နားလည္မႈေတြ လြဲကုန္ၾကတယ္။ ဘတ္တီးရီးယားက ယူကာရီ႐ုတ္မ်ိဳးႏြယ္ကို ေပၚေပါက္ေစျခင္းမွာ လူသားျဖစ္လာဖို႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ မ႐ွိပါဘူး။ သူ႔ဟာသူ သဘာဝျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနျခင္းသက္သက္ပါပဲ။


ေနာက္တခါ Teleology နဲ႔ Adaptation ေဝါဟာရ ကို ဆက္စပ္႐ွင္းလင္းခ်င္ပါတယ္။

သက္႐ွိေတြဟာ သူတို႔ေနထိုင္တဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဆီေလ်ာ္ေနတာကို Adaptation လို႔ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ ဝင္႐ိုးစြန္းငါးေတြဟာ ေသြးခဲမသြားေအာင္ ကာကြယ္တဲ့ ပ႐ိုတင္းေတြ ႐ွိေနတာမ်ိဳး၊ ကႏၲာရေပါက္ပင္ေတြရဲ႕ ေရဓာတ္ထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈ စတာေတြေပါ့။

အမွန္ေတာ့ ဘယ္သက္႐ွိကမွလည္း Adaptation ရလာဖို႔ ႀကိဳးစားလို႔မရပါဘူး။ Adaptation ဟာ Generation တစ္ခု ၿပီး တစ္ခု ျဖတ္ေက်ာ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပါ။ ေအးတဲ့ေဒသမွာ ထူတဲ့အဝတ္အစားဝတ္တာကို Adaptation လို႔ မေခၚပါဘူး။ သက္႐ွိတစ္ခုရဲ႕ Lifespan အတြင္းမွာ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲတာဟာ သူ႔ရဲ႕ ႐ွင္သန္ႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာ (Survivability) ပဲ ျဖစ္တယ္။

မ်ိဳးဆက္မ်ားစြာကို ျဖတ္သန္းၿပီး မဆီေလ်ာ္တဲ့ သက္႐ွိေတြရဲ႕ မ်ိဳးပြားႏိုင္စြမ္း က်ဆင္းျခင္းနဲ႔၊ ဆီေလ်ာ္တဲ့ သက္႐ွိေတြရဲ႕ မ်ိဳးပြားႏိုင္စြမ္း တိုးတက္လာတဲ့အခါ၊ ဆီေလ်ာ္ၿပီးသား သက္႐ွိေတြဖက္မွာ မ်ိဳးဗီဇအခ်ိဳးအေ႐ြ႕ (Genetic Drift) ရလာတယ္။

ဒီ Genetic Drift ေၾကာင့္ ဆီေလ်ာ္ၿပီးသား သက္႐ွိေတြကေန ပိုဆီေလ်ာ္တဲ့ သက္႐ွိမ်ိဳးႏြယ္ေတြကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တယ္။

ဒီလိုနဲ႔ မ်ိဳးကြဲထြက္ျခင္း (Speciation) နဲ႔ မ်ိဳးဗီဇအခ်ိ္ဳးအေ႐ြ႕ (Genetic Drift) ဟာ အျပန္အလွန္ အဆင့္ဆင့္ေပၚေပါက္ၿပီးတ့ဲအခါ Adaptation လို႔ေခၚႏိုင္တဲ့ သက္႐ွိေတြရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဆီေလ်ာ္ေနတဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြ ရ႐ွိလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။