အာရွဖြံ႕ၿဖဳိးေရးဘဏ္(ADB)၏ ၂၀၁၄ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအလားအလာသံုးသပ္ခ်က္
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အားေကာင္းျခင္း ေၾကာင့္ယခင္ႏွစ္က ဂ်ီဒီပီတိုးတက္မႈ
ႏႈန္း ျမန္ဆန္လာခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္ႏွင့္ ေနာင္လာ
မည့္ႏွစ္တြင္လည္းပုိ၍တိုးတက္မႈရ မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။ အစိုးရကစီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္ းလဲမႈအရွိန္အဟုန္ကုိဆက္ လက္ထိန္းထားႏုိင္သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ျဖစ္ေပၚေရးသည္အစိုးရ ၏အဆင့္အသီးသီးတြင္
စြမ္း ေဆာင္ရည္ဖြံ႕ၿဖဳိး တိုးတက္လာေရးႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္း
ကမ္းႏွင့္အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ေတာင့္ တင္းခုိင္မာေရးတို႔အေပၚတြင္ မူတည္သည္။
ထို႔အျပင္အားလံုး၀ုိင္း၀န္း၍ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျပဳလုပ္ၾကရန္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးေ၀မႈ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးလာ ရန္လည္းလိုအပ္သည္။
စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ
၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၁ ရက္ ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးေသာ၂၀၁၃ ဘ႑ာ ေရးႏွစ္၌ ဂ်ီဒီပီတိုးတက္မႈ ၇.၅% ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရာ ၂၀၁၂ခုဘ႑ာေရးႏွစ္က ခန္႔မွန္းေသာ၇.၃%ထက္တက္လာခဲ့ျခင ္းျဖစ္
သည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ယံု ၾကည္ စိတ္ခ်မႈ တိုးပြားလာျခင္းေၾကာင့္
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျမင့္မားလာျခင္း၊ ကုန္ပစၥည္းပုိ႔ကုန္မ်ား
တိုးပြားလာျခင္း၊ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း အားေကာင္းလာျခင္း၊ ေခ်းေငြတိုး
ပြားလာျခင္းတို႔အျပင္ အစိုးရကလည္း ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးမားစြာ စီးပြား
ေရးအေဆာက္အအုံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနျခင္း တို႔ ၏ အေထာက္အကူျပဳမႈတို႔ေၾကာင့္ ဤတိုးတက္မႈ ႏႈန္းကုိ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အရင္းအႏွီးကုန္စည္မ်ား တင္ သြင္းမႈျမင့္မားလာျခင္းကိုၾကည့္ လွ်င္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအရွိန္ အဟုန္ ျမင့္မား လာျခင္းကို သိသိသာသာ ေတြ႕ျမင္ရ သည္။ အရင္းအႏွီးကုန္ပစ္ၥည္းမ်ားတင္သြ င္းမႈသည္ ၂၀၁၃ တြင္ ၅၉.၅% တိုးလာခဲ့သျဖင့္ ေဒၚလာ ၅.၈ ဘီလီယံအထိ တိုးပြားလာခဲ့သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသစ္မ်ား မွတ္ပံုတင္မႈလ်င္ျမန္စြာတိုးတက္ ေနသျဖင့္မၾကာမီႏွစ္မ်ားအတြင္းကစ ီးပြားေရးလုပ္ငန္း
မ်ား၏ ယံုၾကည္စိတ္ ခ်မႈ သိသိသာသာ တက္လာေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊
ဇန္န၀ါရီ လအထိ ဆယ္လအတြင္း လုပ္ငန္း ေပါင္း ၅၀၀၀
ေက်ာ္တိုးလာခဲ့သည္။ယခင္ဘ႑ာေရးႏွ စ္တစ္ႏွစ္လံုးတြင္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းအေရ အတြက္ ထက္ပင္ ေက်ာ္လြန္သြားခဲ့သည္။ႏုိင္ငံျခာ းပုိင္လုပ္ငန္းသစ္မ်ား မွတ္ပံုတင္မႈ ၃၇၅ အထိ ရွိခဲ့သည္။ ပုဂၢလိကက႑၏ေခ်းေငြသည္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄၆% ၌ ဆက္လက္ထိန္းထားႏုိင္ဆဲျဖစ္သည္။
လုပ္သားတစ္၀က္ေက်ာ္ရွိရာ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑သည္၂၀၁၂ ႏွစ္ လယ္တြင္ ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ခံရၿပီး ေနာက္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာခဲ့သည္။ေရႊႏွင့္ ေဇာတိကေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တြင္းမ်ား၊ စတင္ထုတ္လုပ္မႈျပဳလာ ၾကသျဖင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕အထြက္တိုးပြားလာခဲ့ သည္။
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တင္ပုိ႔ေရာင္း ခ်မႈသည္ ၂၀၁၃၊စက္တင္ဘာလ အထိ ၁၂ လတာကာလအတြင္း ၆၈.၈% တိုးလာခဲ့သျဖင့္ ၇.၇ ထရီလီယံကုဗေပအထိ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕တင္ပို႔မႈ၏ တန္ဖိုးသည္ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံ ခန္႔ရွိရာ ပုိ႔ကုန္အားလံုး၏၄၀% ရွိ သည္။
၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ၅.၈%ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသျဖင့္ေငြေဖာင္းပြမႈႏ ႈန္း ျမင့္ တက္လာျခင္းျဖစ္ သည္။ စားနပ္ရိကၡာေစ်းႏႈန္းေတြတက္လာျခ င္း၊ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္း ျခင္းေၾကာင့္ျပည္တြင္း၌ေစ်းႏႈန္ းေတြလုိက္တက္ ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ေငြေဖာင္းပြမႈႏ ႈန္းတက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလတြင္ စီမံခန္႔ခဲြမႈရွိေသာႏႈန္းရွင္ေမ ွ်ာ ေငြလဲလွယ္ ႏႈန္းစနစ္ကို စတင္က်င့္သံုးၿပီးေနာက္ ျမန္မာက်ပ္ ေငြသည္ ေဒၚလာႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္တန္ဖိ ုးက်လာခဲ့ရာ ၂၀၁၃၊ ဧၿပီလမွ ၂၀၁၄ မတ္လအတြင္း ၁၁% က် ဆင္းခဲ့သည္။
သာမန္စာရင္းလိုေငြသည္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄.၈%အထိတိုးပြားလာခဲ့ရာ အရင္းအႏွီးသြင္းကုန္ တိုးပြားမႈ မ်ားျပားလာျခင္းကုိ ၫႊန္ျပ သည္။ ထိုလုိေငြကုိႏုိင္ငံျခား တိုက္ ႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ျပည္ပမွ လႊဲပုိ႔ ေငြမ်ား တိုးပြားလာျခင္းတို႔က တစ္ စိတ္တစ္ေဒသအားျဖင့္ က်ခံသည္။ ျပည္ပေငြေပးေငြယူရွင္းတမ္းတြင္ ဂ်ီဒီ ပီ၏ ၀.၆%သည္ ညီမွ်ေသာ ပုိေငြ ကုိ စံခ်ိန္တင္ျပသႏုိင္ၿပီး စုစုေပါင္း ႏုိင္ငံျခားသီးသန္႔ရန္ပံုေငြသည္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ေဒၚလာ ၄.၉ ဘီလီယံရွိရာ သြင္းကုန္ ၃.၃ လစာ ႏွင့္ ညီမွ်သည္။
၂၀၁၃ အစိုးရဘတ္ဂ်က္သည္ ေဒၚလာ ၁၉.၅ ဘီလီယံရွိရာဂ်ီဒီပီ ၏ ၃၂.၈% ႏွင့္ညီမွ်သည္။ ပညာ ေရးအသံုးစရိတ္ သည္ ယခင္ႏွစ္က ထက္ ၃၀%၊ က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္သည္ ၇၈% တိုးလာခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ဘတ္ ဂ်က္လိုေငြ ဂ်ီဒီပီ၏ ၃.၈%ရွိရာမွ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄.၉% အထိ တိုးလာမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ျပည္ပေႂကြးၿမီပမာဏ သည္ေဒၚလာ ၁၀.၇ ဘီလီယံအထိ က်ဆင္းလာခဲ့ ရာ ဂ်ီဒီပီ၏ ၁၉% ရွိသည္။ တင္ရွိ ေနေသာ ေႂကြးၿမီမ်ားျပန္ဆပ္ေရး အစီ အစဥ္ေနာက္ပုိင္းတြင္ ၂၀၁၂ ဘ႑ာႏွစ္က ေႂကြးၿမီ ၁၃.၅ ဘီလီ ယံရွိရာမွ က်ဆင္းလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးအလားအလာ
လြန္ခဲ့သည့္သံုးႏွစ္က ျမန္မာ အစိုးရသည္ စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံကုိ တံခါးဖြင့္ကာ ရွင္သန္ ေအာင္ေဆာင္ ရြက္လာျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ယံုၾကည္ စိတ္ခ်မႈ တိုးပြားလာခဲ့ျခင္း၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံမႈ တိုးပြားလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္၂၀၁၄ ႏွင့္ ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မ်ားတြင္ ၇.၈% အထိ ျမင့္မားေသာ စီးပြား ေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းကုိရရွိမည္ဟု ခန္႔ မွန္းတြက္ဆ ၾကသည္။
ဆက္သြယ္ေရးလုိင္စင္ တယ္လီ ေနာႏွင့္ ေအာ္ရီဒိုးတို႔ကုိေပးခဲ့ျခင္း၊ ေလဆိပ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးတို႔ အတြက္ ကုိရီးယားသမ္ၼတႏိုင္ငံ၊ စင္ကာပူႏွင့္ဂ်ပန္တို႔မွရင္းႏွီ းျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကုိေရြးခ်ယ္ခဲ့ ျခင္း၊
အေရွ႕အာရွေဒသဆုိင္ရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ကုိ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ျခင္းႏွင့္
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အားကစားၿပဳိင္ပဲြ က်င္းပခဲ့ျခင္းအပါအ၀င္ ယခင္ႏွစ္က တိုးတက္
ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံစရာ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ ႐ႈျမင္လာခဲ့ၾက သည္။
ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းသည္ ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္၆.၆%၊ ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၆.၉% အထိ တက္ လာမည္ဟု ေမွ်ာ္မွန္းတြက္ဆရပါ သည္။ ေငြေဖာင္းပြမႈကုိျဖစ္ေစႏုိင္ ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားတြင္ ျပည္သူပုိင္က႑ လုပ္ခတိုးျမႇင့္ ျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခမ်ားတိုးျမႇင့္ ျခင္း၊
ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ားတြင္ အိမ္ရာေစ်း ျမင့္မား ျခင္းတို႔ပါ၀င္သည္။
ဗဟိုဘဏ္မွအစိုးရသုိ႔ ထုတ္ေခ်းေသာေငြေလ်ာ့က် လွ်င္ ႏွစ္လတ္ကာလတြင္ ေငြေဖာင္း
ပြမည့္အလားအလာကုိထိန္းသိမ္းရာ၌ အေထာက္အကူ ျဖစ္မည္။
သြင္းကုန္တင္သြင္းရာ၌ သတ္ မွတ္ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားေငြ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၄ႏွင့္ ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မ်ား တြင္ သာမန္စာရင္းလိုေငြသည္ ဂ်ီဒီပီ ၏ ၅% ပတ္၀န္းက်င္၌သာ ဆက္လက္ရွိေနႏုိင္သည္။ႏုိင္ငံ၏ သီးသန္႔ ႏုိင္ငံျခားရန္ပံုေငြသည္ သြင္းကုန္ ၃.၆ လစာႏွင့္ ညီမွ်ေသာေဒၚလာ ၆ဘီလီယံ အထိ ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ တြင္ ေရာက္သြားႏုိင္သည္။
၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ဘတ္ ဂ်က္လိုေငြသည္ ဂ်ီဒီပီ၏၄.၅% အထိ က်ဆင္းသြားႏုိင္သည္။ ဆက္ သြယ္ေရးလုိင္စင္ မွ တစ္လံုးတစ္ခဲ တည္း၀င္ေငြမ်ားရရွိႏုိင္ျခင္း၊သ ဘာ၀
ဓာတ္ေငြ႕ေရာင္းရေငြ တိုးလာႏုိင္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔က်ဆင္းသြား
ႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္၊ ကမ္ၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ အာရွဖြံ႕ၿဖဳိးေရးဘဏ္တို႔ႏွင့္
သေဘာ တူညီခ်က္ရရွိခဲ့ေသာေႂကြးၿမီျပန္ ဆပ္ ေရးအစီ အစဥ္သစ္အရ အစိုးရအေန ျဖင့္ ေခ်းေငြအသစ္မ်ား ရရွိႏုိင္ရန္ လမ္းပြင့္သြားၿပီျဖစ္သည္။
ျပည္ပေႂကြးၿမီသည္ ၁၁.၇ ဘီ လီယံ၊ ဂ်ီဒီပီ၏၁၉.၄% အထိ တိုး လာႏုိင္သည္။ ျမန္မာ၏ ေႂကြးဆပ္ ႏုိင္စြမ္းမွာ ေကာင္းမြန္ဆဲျဖစ္ၿပီး ေစ်းကြက္မွ ေခ်းေငြမ်ားအေပၚ အားကုိး မႈနည္းျခင္း၊ က်န္ရွိေသာေႂကြးမ်ားကုိ ရွင္းလင္းၿပီးေနာက္အတုိးႏႈန္းသက ္ သာေသာေခ်းေငြမ်ား ရရွိႏုိင္ျခင္းတို႔ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အစိုးရက စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာကုိျပဳလုပ္ခဲ ့သည္။ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းတစ္ခုတည္းျဖစ္ေအာ င္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္း၊ ေငြေၾကးမူ၀ါဒ ပုိမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ ျခင္း၊
အခြန္ေငြရရွိမႈ ျမင့္မားလာျခင္း၊ ျပည္ သူ႔အသံုးစရိတ္ကုိလူမႈႏွင့္
႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား အတြက္ ပုိ၍အသံုးျပဳျခင္း၊ ဘ႑ာ
ေရးက႑ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္း၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ရင္း
ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပတ္၀န္းက်င္ပုိမ ိုေကာင္း
မြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ စိုက္ပ်ဳိး ေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးကုိ
လြတ္လပ္ခြင့္ျပဳျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ဗဟိုဘဏ္ဥပေဒသစ္အရ ဗဟိုဘဏ္ သည္
ပုိမို၍ လြတ္လပ္စြာေဆာင္ ရြက္ခြင့္ ရွိသည္။ အစိုးရက
ျပည္သူ႔ဘ႑ာေရးစီမံခန္႔ခဲြမႈဘက္စ ုံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ေရွ႕ ေနာက္အခ်ိတ္အဆက္ရွိမဟာဗ်ဴဟာတစ္ရ ပ္ကုိ ျပင္ဆင္ေရးဆဲြလ်က္ရွိသည္။
အဆင့္ျမင့္အက်င့္ပ်က္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မတီကုိဖဲြ႕စည္း ကာ
ျမင္သာထင္သာရွိေရးႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈ ရွိေရး အတြက္ ႀကဳိးပမ္းအားထုတ္
လ်က္ရွိသည္။ကမ္ၻာ့သယံဇာတထုတ္ ယူမႈ ျမင္သာထင္သာရွိေရး EITI
အစီအစဥ္တြင္ပူးေပါင္း ပါ၀င္ရန္ အစိုးရကသႏ္ၷိ႒ာန္ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက ္လ်က္ရွိသည္။
ဆက္သြယ္ေရးလိုင္စင္ ေလလံပစ္ခ်ထားမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီမ်ားသည္ျပည္
တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ လက္တဲြစရာ မလိုဘဲ အေျခခ်ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္မႈအစီရင္ခံစ ာတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္ရ လြယ္ကူေသာ ႏုိင္ငံ ၁၈၉အနက္ အမွတ္ ၁၈၂ခ်ိတ္ေနျခင္းသည္စီးပြားေရးပတ ္၀န္းက်င္ေကာင္းမြန္ေရး
အတြက္ ေျဖရွင္းစရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနသည္ကုိ ျပသည္။စီးပြားေရးျပဳ
ျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ စဥ္ဆက္ မျပတ္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေရး သည္
အစိုးရ၏အထက္ေအာက္ အဆင့္အသီးသီးတြင္ စြမ္းရည္ျမင့္မားေရး၊
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားေတာင့္တင္းခုိင္မ ာေရး
အေပၚတြင္ မူတည္သည္။ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ တိုးတက္မႈရွိေရး၊
အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေရးတို႔တြင္ တိုး
တက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္အားလံုးပါ၀င္ခြ င့္ ရရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါ သည္။
စီးပြားေရးအလားအလာႏွင့္ ပတ္ သက္၍ ေတြ႕ၾကံဳႏုိင္စရာရွိသည့္အခက္အခဲ မ်ားမွာ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ အုပ္စုမ်ား အၾကား တင္းမာမႈမ်ား၊ ရာသီဥတုဆိုး၀ါးမႈမ်ားေၾကာင့္ေပၚ ေပါက္လာႏုိင္ပါသည္။
မူ၀ါဒဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား
စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံကုိစြမ္းအင ္ျဖည့္ေပးျခင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အထူးသျဖင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ ေငြ႕အပါအ၀င္ စြမ္းအင္သယံဇာတ အလြန္တရာ ေပါမ်ားႂကြယ္၀သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဓာတ္အားက႑သည္အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္
ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈ အနည္းဆံုးက႑တစ္ခု ျဖစ္ သည္။ စုစုေပါင္းတပ္ဆင္ထားေသာစြမ္း အား
၃၅၉၃ မီဂါ၀ပ္၏ တစ္၀က္ ေက်ာ္ေသာ ခုိင္ခုိင္မာမာ စိတ္ခ်
လက္ခ်သံုးစဲြႏုိင္သည္။ မိုးေလ၀သကုိ အားကုိးေနရေသာ ေရအားလွ်ပ္စစ္
ထုတ္လုပ္မႈသည္ စုစုေပါင္း လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္မႈ၏၇၅% အထိ ရွိေနသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္မႈသည္ အကန္႔အသတ္ႏွင့္
ရွိေနၿပီးစိတ္ခ်အားကုိးရျခင္းမရ ွိေပ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ခန္႔ရွိသည္ဟုခန္႔မွန္းရာျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တစ္ဦးက် လွ်ပ္စစ္သံုးစဲြမႈ သည္ ၁၆၀ ကီလို၀ပ္ နာရီမွ်သာျဖစ္၍အေရွ႕ေတာင္အာရွ တြင္ အနိမ့္ဆံုးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ၏ ၂၈% ကုိသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးႏုိင္ျခင္း၊ စက္မႈ လက္မႈဖြံ႕ၿဖဳိးမႈနည္းပါးျခင္း၊ရ င္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈနည္းျခင္းတို႔၏ ရလဒ္ပင္ျဖစ္ သည္။ ၿမဳိ႕ႀကီးအေတာ္မ်ားမ်ား၌သာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားရရွိသည္။
စရိတ္ဘက္ကၾကည့္လွ်င္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခမ်ားကုိအစိုးရက အမ်ားအျပားေထာက္ပံ့ေၾကးေပးသျဖင္ ့အေရွ႕ေတာင္
အာရွတြင္ အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြျဖစ္ေနသည္ေတြကုိ ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း
၂၀၁၄ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ အစိုးရက လွ်ပ္ စစ္ဓာတ္အားေစ်းႏႈန္းျပဳျပင္ေျပာ င္း လဲမည့္အစီအစဥ္ကုိေၾကညာခဲ့ၿပီး ၀င္ေငြနိမ့္သူမ်ားအတြက္ သက္သာေသာႏႈန္း ရရွိေစကာ ေရရွည္တြင္ ဆက္လက္ေပးျခင္းမျပဳႏုိင္သည့္ေထာ က္ပံ့ေၾကးအမ်ားစုကုိ ပယ္ဖ်က္ မည္ျဖစ္သည္။
ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးလုပ္ငန္းမ်ား တဲြဖက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူတို႔၏ခန္႔မွန္းခ်က ္
အရ ၂၀၃၀ တြင္ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ႏႈန္း ၇.၅%
ရရွိႏုိင္ရန္အတြက္ေဒၚလာ ၁၈ဘီလီယံခန္႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလိုအပ္သည္။ အစိုးရ
ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတဲြဖက္
ေဆာင္ရြက္ေနသူတို႔က စြမ္းအင္ က႑၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ ဆည္းရန္
ႀကဳိးပမ္းရာတြင္စီမံကိန္း မ်ား ျပင္ဆင္ျခင္း၊ စည္းမ်ဥ္းစည္း ကမ္းမ်ားႏွင့္
ဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ကာဓာတ္အားျဖန္႔ျဖဴးမႈ ပုိမို ေကာင္းမြန္ေရး၊
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ဆံုး႐ႈံးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ျပည့္ၿဖဳိးျမဲ
စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ား ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးေရး၊
လက္ရွိအေျခခံအေဆာက္အအုံကုိ အင္အားျဖည့္တင္းေပးျခင္း၊ ထုတ္ လုပ္မႈႏွင့္
ျဖန္႔ျဖဴးမႈစြမ္းအားတိုးပြားရန္ လႈံ႔ေဆာ္ျခင္းတို႔ ပါ၀င္သည္။
လိုအပ္ေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာ ဏသည္ အစိုးရႏွင့္ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႕ အစည္းမ်ားက ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသာ ပမာဏ ထက္ ေက်ာ္လြန္ေနသျဖင့္ ျပည္သူပုိင္က႑ႏွင့္ပုဂၢလိကက႑ လက္တဲြသည့္နည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိ သည္။ အထူး သျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္ စံၫႊန္းမ်ားႏွင့္ ကုိက္ညီေသာ ဓာတ္ အား၀ယ္ယူေရးစာခ်ဳပ္မ်ားျပင္ဆင္ခ ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊အစိုးရအဖဲြ႕အစည္းမ ်ားက ပြင့္လင္းၿပီးျမင္သာထင္သာရွိတင္ ဒါလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္တတ္ေစရန္ ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ေပး ျခင္း၊ ပုဂ္ၢလိကရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ာ း ေပၚ ေပါက္လာေစရန္အားေပးျခင္းတို႔ကုိ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ၿမဳိ႕ျပေဒသႏွင့္ ေက်းလက္၊ ေ၀း လံေသာေဒသမ်ားအၾကားတြင္လွ်ပ္ စစ္ဓာတ္အားရရွိမႈ၊ ကြာဟခ်က္ႀကီး မားသျဖင့္ ပင္မလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား လုိင္းႀကီး၏ျပင္ပတြင္အေသးစားေရ အားလွ်ပ္စစ္၊ ဇီ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ ေရအား ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္သံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ စနစ္ကဲ့သုိ႔ေသာအရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႕ ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးကုိလည္း အေလးထား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈရရ ွိေရး
တို႔အတြက္ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚ မႈမ်ားကုိ
ျဖည့္ဆည္းေပးေရးသည္။အေရးပါသည္။ ထို႔အျပင္ တုိင္းရင္း သားအုပ္စုမ်ားအား
ပုိမိုေကာင္းမြန္ ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားျဖည့္တင္း ေပးႏိုင္လွ်င္လည္း
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအသီး အပြင့္မ်ား ခံစားရရွိေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳႏုိင္သည္။
စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ
၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၁ ရက္ ေန႔တြင္ ကုန္ဆံုးေသာ၂၀၁၃ ဘ႑ာ ေရးႏွစ္၌ ဂ်ီဒီပီတိုးတက္မႈ ၇.၅% ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရာ ၂၀၁၂ခုဘ႑ာေရးႏွစ္က ခန္႔မွန္းေသာ၇.၃%ထက္တက္လာခဲ့ျခင
အရင္းအႏွီးကုန္စည္မ်ား တင္ သြင္းမႈျမင့္မားလာျခင္းကိုၾကည့္
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသစ္မ်ား မွတ္ပံုတင္မႈလ်င္ျမန္စြာတိုးတက္
လုပ္သားတစ္၀က္ေက်ာ္ရွိရာ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑သည္၂၀၁၂ ႏွစ္ လယ္တြင္ ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ခံရၿပီး ေနာက္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာခဲ့သည္။ေရႊႏွင့္ ေဇာတိကေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တြင္းမ်ား၊ စတင္ထုတ္လုပ္မႈျပဳလာ ၾကသျဖင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕အထြက္တိုးပြားလာခဲ့
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တင္ပုိ႔ေရာင္း ခ်မႈသည္ ၂၀၁၃၊စက္တင္ဘာလ အထိ ၁၂ လတာကာလအတြင္း ၆၈.၈% တိုးလာခဲ့သျဖင့္ ၇.၇ ထရီလီယံကုဗေပအထိ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕တင္ပို႔မႈ၏ တန္ဖိုးသည္ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံ ခန္႔ရွိရာ ပုိ႔ကုန္အားလံုး၏၄၀% ရွိ သည္။
၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ၅.၈%ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသျဖင့္ေငြေဖာင္းပြမႈႏ
သာမန္စာရင္းလိုေငြသည္ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄.၈%အထိတိုးပြားလာခဲ့ရာ အရင္းအႏွီးသြင္းကုန္ တိုးပြားမႈ မ်ားျပားလာျခင္းကုိ ၫႊန္ျပ သည္။ ထိုလုိေငြကုိႏုိင္ငံျခား တိုက္ ႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ျပည္ပမွ လႊဲပုိ႔ ေငြမ်ား တိုးပြားလာျခင္းတို႔က တစ္ စိတ္တစ္ေဒသအားျဖင့္ က်ခံသည္။ ျပည္ပေငြေပးေငြယူရွင္းတမ္းတြင္ ဂ်ီဒီ ပီ၏ ၀.၆%သည္ ညီမွ်ေသာ ပုိေငြ ကုိ စံခ်ိန္တင္ျပသႏုိင္ၿပီး စုစုေပါင္း ႏုိင္ငံျခားသီးသန္႔ရန္ပံုေငြသည္
၂၀၁၃ အစိုးရဘတ္ဂ်က္သည္ ေဒၚလာ ၁၉.၅ ဘီလီယံရွိရာဂ်ီဒီပီ ၏ ၃၂.၈% ႏွင့္ညီမွ်သည္။ ပညာ ေရးအသံုးစရိတ္ သည္ ယခင္ႏွစ္က ထက္ ၃၀%၊ က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္သည္ ၇၈% တိုးလာခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ဘတ္ ဂ်က္လိုေငြ ဂ်ီဒီပီ၏ ၃.၈%ရွိရာမွ ၂၀၁၃ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄.၉% အထိ တိုးလာမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ျပည္ပေႂကြးၿမီပမာဏ သည္ေဒၚလာ ၁၀.၇ ဘီလီယံအထိ က်ဆင္းလာခဲ့ ရာ ဂ်ီဒီပီ၏ ၁၉% ရွိသည္။ တင္ရွိ ေနေသာ ေႂကြးၿမီမ်ားျပန္ဆပ္ေရး အစီ အစဥ္ေနာက္ပုိင္းတြင္ ၂၀၁၂ ဘ႑ာႏွစ္က ေႂကြးၿမီ ၁၃.၅ ဘီလီ ယံရွိရာမွ က်ဆင္းလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးအလားအလာ
လြန္ခဲ့သည့္သံုးႏွစ္က ျမန္မာ အစိုးရသည္ စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံကုိ တံခါးဖြင့္ကာ ရွင္သန္ ေအာင္ေဆာင္ ရြက္လာျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ယံုၾကည္
ဆက္သြယ္ေရးလုိင္စင္ တယ္လီ ေနာႏွင့္ ေအာ္ရီဒိုးတို႔ကုိေပးခဲ့ျခင္း၊ ေလဆိပ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးတို႔ အတြက္ ကုိရီးယားသမ္ၼတႏိုင္ငံ၊ စင္ကာပူႏွင့္ဂ်ပန္တို႔မွရင္းႏွီ
ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းသည္ ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္၆.၆%၊ ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၆.၉% အထိ တက္ လာမည္ဟု ေမွ်ာ္မွန္းတြက္ဆရပါ သည္။ ေငြေဖာင္းပြမႈကုိျဖစ္ေစႏုိင္ ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားတြင္ ျပည္သူပုိင္က႑ လုပ္ခတိုးျမႇင့္ ျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခမ်ားတိုးျမႇင့္
သြင္းကုန္တင္သြင္းရာ၌ သတ္ မွတ္ထားေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားေငြ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၄ႏွင့္ ၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မ်ား တြင္ သာမန္စာရင္းလိုေငြသည္ ဂ်ီဒီပီ ၏ ၅% ပတ္၀န္းက်င္၌သာ ဆက္လက္ရွိေနႏုိင္သည္။ႏုိင္ငံ၏ သီးသန္႔ ႏုိင္ငံျခားရန္ပံုေငြသည္ သြင္းကုန္ ၃.၆ လစာႏွင့္ ညီမွ်ေသာေဒၚလာ ၆ဘီလီယံ အထိ ၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္ တြင္ ေရာက္သြားႏုိင္သည္။
၂၀၁၄ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ဘတ္ ဂ်က္လိုေငြသည္ ဂ်ီဒီပီ၏၄.၅% အထိ က်ဆင္းသြားႏုိင္သည္။ ဆက္ သြယ္ေရးလုိင္စင္ မွ တစ္လံုးတစ္ခဲ တည္း၀င္ေငြမ်ားရရွိႏုိင္ျခင္း၊သ
ျပည္ပေႂကြးၿမီသည္ ၁၁.၇ ဘီ လီယံ၊ ဂ်ီဒီပီ၏၁၉.၄% အထိ တိုး လာႏုိင္သည္။ ျမန္မာ၏ ေႂကြးဆပ္ ႏုိင္စြမ္းမွာ ေကာင္းမြန္ဆဲျဖစ္ၿပီး ေစ်းကြက္မွ ေခ်းေငြမ်ားအေပၚ အားကုိး မႈနည္းျခင္း၊ က်န္ရွိေသာေႂကြးမ်ားကုိ ရွင္းလင္းၿပီးေနာက္အတုိးႏႈန္းသက
အစိုးရက စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာကုိျပဳလုပ္ခဲ
အဆင့္ျမင့္အက်င့္ပ်က္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မတီကုိဖဲြ႕စည္း
သုိ႔ေသာ္လည္း ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္မႈအစီရင္ခံစ
စီးပြားေရးအလားအလာႏွင့္ ပတ္ သက္၍ ေတြ႕ၾကံဳႏုိင္စရာရွိသည့္အခက္အခဲ
မူ၀ါဒဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား
စီးပြားေရးအေဆာက္အအုံကုိစြမ္းအင
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အထူးသျဖင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ ေငြ႕အပါအ၀င္ စြမ္းအင္သယံဇာတ အလြန္တရာ ေပါမ်ားႂကြယ္၀သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဓာတ္အားက႑သည္အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ခန္႔ရွိသည္ဟုခန္႔မွန္းရာျမန္မာ ႏုိင္ငံ၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တစ္ဦးက် လွ်ပ္စစ္သံုးစဲြမႈ သည္ ၁၆၀ ကီလို၀ပ္ နာရီမွ်သာျဖစ္၍အေရွ႕ေတာင္အာရွ တြင္ အနိမ့္ဆံုးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ၏ ၂၈% ကုိသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးႏုိင္ျခင္း၊ စက္မႈ လက္မႈဖြံ႕ၿဖဳိးမႈနည္းပါးျခင္း၊ရ
စရိတ္ဘက္ကၾကည့္လွ်င္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခမ်ားကုိအစိုးရက
ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးလုပ္ငန္းမ်ား တဲြဖက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူတို႔၏ခန္႔မွန္းခ်က
လိုအပ္ေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာ ဏသည္ အစိုးရႏွင့္ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႕ အစည္းမ်ားက ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေသာ ပမာဏ ထက္ ေက်ာ္လြန္ေနသျဖင့္ ျပည္သူပုိင္က႑ႏွင့္ပုဂၢလိကက႑ လက္တဲြသည့္နည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိ သည္။ အထူး သျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုပ္မႈႏွင့္
ၿမဳိ႕ျပေဒသႏွင့္ ေက်းလက္၊ ေ၀း လံေသာေဒသမ်ားအၾကားတြင္လွ်ပ္ စစ္ဓာတ္အားရရွိမႈ၊ ကြာဟခ်က္ႀကီး မားသျဖင့္ ပင္မလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား လုိင္းႀကီး၏ျပင္ပတြင္အေသးစားေရ အားလွ်ပ္စစ္၊ ဇီ၀ဓာတ္ေငြ႕၊ ေရအား ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္သံုး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ စနစ္ကဲ့သုိ႔ေသာအရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႕ ၿဖဳိးတိုးတက္ေရးကုိလည္း အေလးထား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈရရ
0 comments:
Post a Comment