"အံ၀င္ဂြင္က်မျဖစ္ေတာ့တဲ့ ေဟာင္းႏြမ္းအက္ဥပေဒမ်ားနဲ႔ ဥပေဒထက္အေရးပါ အရာ ေရာက္ေနတဲ့ နည္းဥပေဒမ်ား"

လင္း သက္ shared a status.

ဒီေန႔ ေျပာခ်င္တာမွ လွ်ာကုိ ယားေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလး တစ္ခုေျပာျပမယ္...။
ဥပေဒကိစၥပါ...။

လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာေလ့ရွိၾကတယ္...(အဲ့ဒီလူေတြထဲမွာ ပညာရွင္ဆုိသူမ်ား
လည္း ပါၾကပါတယ္။)ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔ ေျခလွမ္းေတြထဲမွာ ဥပေဒျပဳေရး
ကိစၥေတြက ထိပ္ဆုံးက ပါတယ္လုိ႔...။

အဲ့ဒီအဆုိကုိ ကၽြန္ေတာ္မျငင္းပါဘူး...။ ဒါေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သတိမထားမိတဲ့
ကိစၥတစ္ခုရွိေနပါေသးတယ္...။


ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အမွန္တကယ္အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနတဲ့
အရာက ေဟာင္းႏြမ္းဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ နည္းဥပေဒမ်ား အလ်င္အျမန္အတည္
ျပဳႏုိင္ေရးတုိ႔ပါပဲ...။

နည္းဥပေဒေတြဘာေၾကာင့္ အေရးႀကီးတယ္ဆုိတာ အရင္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္...။

ပညာရွင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဘယ္က႑ေတြအတြက္ ဥပေဒေတြထုတ္လုပ္ဖုိ႔ လုိ
အပ္ေနပါၿပီဆုိၿပီး လႊတ္ေတာ္ကုိ တြန္းအားေပးေလ့ရွိၾကပါတယ္...။

ဟုတ္ၿပီ...။ ဒါဆုိ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ခုေမးခ်င္ပါတယ္...။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ျပဳေစခ်င္တဲ့ ဥပေဒေတြ
ထြက္လာၿပီ ဆုိရင္ေရာ ခင္ဗ်ားတုိ႔အတြက္ တစ္ကယ္အလုပ္ျဖစ္ပါရဲ႕လား...။

အလုပ္ျဖစ္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ မထင္မိပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ေတာင့္
တေနတဲ့ ဥပေဒေတြဟာ နည္းဥပေဒေတြမရွိရင္ အသက္မ၀င္ႏုိင္လုိ႔ပါပဲ...။

ဥပမာတစ္ခု ေပးရရင္၊ ဓါတ္ခဲမရွိတဲ့ စက္ရုပ္ေတြလုိပဲ အဲ့ဒီဥပေဒေတြ ဘာမွ အလုပ္မလုပ္
ႏုိင္ပါဘူး...။

ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထင္သာျမင္သာတဲ့ သက္ေသသာဓကေတြ ရွိပါတယ္...။
-ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ
-မီဒီယာဥပေဒ
-ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရးဥပေဒ
-အသင္းအဖဲြ႔ဆုိင္ရာဥပေဒ(NGO Law)
-အနိမ့္ဆုံး လုပ္ခ၊လစာဥပေဒ
-အခြန္ဥပေဒမ်ား
စသည္အားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္က အသစ္ျပဳလုိက္တဲ့(အခြန္ဥပေဒကေတာ့ အသစ္ထြက္လာ
တာ မၾကာေသးဘူးမုိ႔ ထားလုိက္ပါေတာ့) ဥပေဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္
နည္းဥပေဒမရွိေသးတာကို ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္...။

ဒီႏုိင္ငံမွာ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ရင္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းက ဥပေဒမ်ားဟာ နည္းဥပေဒရွိမွသာ
အလုပ္ လုပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္က ျပဳလုိက္တဲ့ ဥပေဒမ်ားဟာ စာရြက္ေပၚ
မွာသာ ခန္႔ခန္႔ႀကီး ထုိင္ေနရုံမွအပ ဘာမွ အသုံးျပဳလုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး...။

သာမန္အရပ္သားမ်ားနားလည္ႏုိင္ေအာင္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဥပေဒမ်ားကုိ လႊတ္ေတာ္က
ျပဳေပးၿပီး၊ နည္းဥပေဒမ်ားကုိေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနက ေရးဆဲြရပါတယ္...။

ဥပမာအားျဖင့္-ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒကုိ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနကသာ ေရးဆဲြရတာ
ျဖစ္ပါတယ္...။

လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ေျပာဖူးပါတယ္...။ အနိမ့္ဆုံး
လုပ္ခ၊ လစာသတ္မွတ္ခ်က္ဥပေဒကုိ လႊတ္ေတာ္က ျပဳေပးၿပီးေပမယ့္၊ ယင္းဥပေဒနဲ႔
သက္ဆုိင္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနက နည္းဥပေဒေရးဆဲြ မၿပီးေသးတဲ့အတြက္ အနိမ့္ဆုံးလစာ
ေတြ သတ္မွတ္လုိ႔ မရႏုိင္ေသးပါဘူးတဲ့...။

ကၽြန္ေတာ္ဟာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တုိင္း ဒီကိစၥကုိ အာေပါက္မတတ္
ေျပာခဲ့ပါတယ္...။ သက္ဆုိင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ နည္းဥပေဒအျမန္ဆုံးေရးဆဲြေပးဖုိ႔
ဖိအားေပးသင့္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္အၿမဲသတိေပးဖူးပါတယ္...။

လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းနဲ႔ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကုိ ကၽြန္ေတာ္အထုိက္အေလ်ာက္
နားလည္ထားပါတယ္...။ ဒါေပမယ့္ ၾကာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္စိတ္မရွည္ႏုိင္ေတာ့သလုိ ျဖစ္
လာရပါတယ္...။

ကၽြန္ေတာ္ဘ၀င္မက်တာ တစ္ခုရွိပါေသးတယ္...။ ဘာလဲဆုိေတာ့ ဥပေဒေတြထြက္
ဖုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ ဥပေဒအသုံးျပဳရန္ တုိက္ရုိက္သက္ဆုိင္သူေတြဟာ
လႊတ္ေတာ္ကုိ အေသအလဲ ဖိအားေပးတတ္ၾကေပမယ့္...၊လႊတ္ေတာ္က ထြက္လာတဲ့
ဥပေဒေတြကို သက္ဆုိင္ရာအစုိးရ၀န္ႀကီးဌာေတြက နည္းဥပေဒမ်ားဆက္လက္ေရးဆဲြ
ဖုိ႔ရာ အေရးမွာေတာ့ ဘာေၾကာင့္ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္ေနၾကရတာလဲ ဆုိတာပါပဲ...။

ကၽြန္ေတာ္၀န္ႀကီးဌာနတစ္ခုကို လုပ္ငန္းလုိင္စင္ေလွ်ာက္ရန္အလုိ႔ငွါ သြားခဲ့ပါတယ္...။
အဲ့ဒီမွာ အဲ့ဒီ၀န္ႀကီးဌာနက လုိင္စင္မ်ားေလွ်ာက္ထားခြင့္ကုိ ယာယီရပ္ဆုိင္းထားတဲ့
အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္...။

ဘာေၾကာင့္ရပ္ထားသလဲဆုိေတာ့ ဥပေဒအသစ္ထြက္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔
၀န္ႀကီးဌာနက နည္းဥပေဒေရးဆဲြေနလုိ႔ပါတဲ့...။

ကၽြန္ေတာ္အမွတ္မမွားဘူးဆုိရင္ အဲ့ဒီဥပေဒထြက္ခဲ့တာ ေလးလနီးပါးရွိၿပီ ထင္ပါတယ္။
သက္ဆုိင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားဟာ နည္းဥပေဒကုိ ဥပေဒထြက္ၿပီး ရက္ေပါင္း(၉၀)အတြင္း
အၿပီးေရးဆဲြရမယ္လုိ႔ ျပဌားထားပါလ်က္နဲ႔ ဘာေၾကာင့္ အခုထိ မၿပီးေသးတာလည္းဆုိ
တာ စဥ္းစားစရာပါ...။

ဒီဥပေဒလုိပဲ ဥပေဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ရက္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီျဖစ္ေပ
မယ့္ ခုထိနည္းဥပေဒထြက္မလာႏုိင္ေသးပါဘူး...။

ဒါဟာ ျပႆနာရွိပါတယ္။ စြန္႔ဦးတည္ထြင္လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ခ်င္တဲ့ လူေတြအတြက္ေတာ့
အုိင္ဒီယာပုပ္သုိးသြားေစႏုိင္တဲ့ ျပႆနာလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္...။

ဒါေၾကာင့္ အစုိးရဌာနမ်ားအေနနဲ႔ နည္းဥပေဒမ်ားကုိ ေရးဆဲြထုတ္ျပန္ဖုိ႔ရာအတြက္ ဆင္
ေျခေတြနဲ႔ ၾကားကန္ေနမယ့္အစား အျမန္ဆုံးေရးဆဲြေပးေစလုိပါတယ္...။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေဟာင္းႏြမ္းအက္ဥပေဒမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္တာျဖစ္ပါတယ္...။

ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသုံးျပဳေနတဲ့ ဥပေဒမ်ားဟာ ကုိလုိနီေခတ္လက္က်န္
ေတြ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ လူတုိင္းလုိလုိ သိထားၾကပါတယ္...။

ကၽြန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ေဟာင္းႏြမ္းဥပေဒတခ်ဳိ႕ဳကုိ ဖ်က္သိမ္းႏုိင္ဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္
လည္ မြမ္းမံျပင္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ရာအတြက္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တစ္ခ်ဳိ႕ကုိ တုိက္တြန္း
ခဲ့ဖူးပါတယ္...။

ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အဲ့ဒီဥပေဒမ်ားဟာ ျပဌာန္းစဥ္ကာလနဲ႔ အံ၀င္ဂြင္က်ရွိခဲ့ေပမယ့္၊
လက္ရွိေခတ္အေျခအေနနဲ႔ကေတာ့ ဘယ္လုိမွ ဆီေလ်ာ္အပ္စပ္မႈ မရွိေတာ့ပါဘူး...။

ထင္ရွားတဲ့ဥပေဒတစ္ခုေပးပါမယ္...။ နာမည္ေက်ာ္မင္းသမီးတစ္ဦးက သတင္းေထာက္
မေလးတစ္ေယာက္ကုိ ပါးရုိက္တဲ့အမႈမွာဆုိရင္ ပါးရုိက္သူက ပါးရုိက္ခံရသူကုိ ဒဏ္ေငြ-
တစ္ေထာင္ေလာက္နဲ႔တင္ ပဲြသိမ္းသြားခဲ့တာကို အားလုံးပဲသိၾကမွာ ျဖစ္တယ္...။

ဒါဟာ တရားသူႀကီးဘက္လုိက္လုိ႔မဟုတ္ပဲ ကုိလုိနီေခတ္လက္က်န္ဥပေဒမ်ားရဲ႕ ေခတ္
နဲ႔ အံ၀င္ဂြင္က်မျဖစ္မႈလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နားလည္လုိ႔ ရႏုိင္ပါတယ္...။

သိပ္မၾကာေသးခင္ကမွ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ လူတစ္ေယာက္က မုိက္မုိက္ရုိင္းရုိင္းေစာ္ကားၿပီး
အသေရဖ်က္ခဲ့ပါတယ္...။ ကၽြန္ေတာ္ အဲ့ဒီလူကုိ တရားစဲြဖုိ႔အတြက္ ဥပေဒမ်ားနဲ႔ လုပ္
ထုံး လုပ္နည္းမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ အေသဖ်က္မႈပုဒ္မ (၅၀၀)ဟာ အျမင့္
ဆုံး အလုပ္မဲ့ေထာင္ဒဏ္(၂)ႏွစ္၊ ေငြဒဏ္၊ ေထာင္ဒဏ္ ေငြဒဏ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္းဆုိၿပီးေတြ႔ရပါ
တယ္...။

စိတ္ပ်က္ဖြယ္ေကာင္းတာက တစ္ကယ္တန္းသက္ေသခုိင္ခုိင္လုံလုံနဲ႔ ေရွ႕ေနကလည္း
ေကာင္းမယ္၊ ျပစ္မႈလည္း ေတာ္ေတာ္ႀကီးထင္ရွားတယ္ဆုိကာမွ အျမင့္ဆုံးေထာင္ဒဏ္
က်ေစႏုိင္မႈဟာ (၁)လနဲ႔ (၃)လအတြင္း မပုိႏုိင္ပါဘူး...။ ဒဏ္ေငြဆုိရင္လည္း (၅၀၀)
က်ပ္မွ်နဲ႔သာ ၿပီးသြားမွာ ျဖစ္လုိ႔ပါပဲ...။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ကုိ တရားမစဲြပဲ လ်စ္
လ်ဴရႈလုိက္ရပါေတာ့တယ္...။

ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စဥ္းစားရပါေတာ့မယ္...။ လက္ရွိဥပေဒေတြဟာ နစ္နာသူမ်ားကုိ
ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ ျပန္လည္ကုစားေပးႏုိင္မလဲ ဆုိတာကုိပါ...။

ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႔ တရားစီရင္ေရးဌာနက တရားသူႀကီးမ်ားဟာ
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလးအနက္ထား စဥ္းစားသုံးသပ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္...။

ဒါ့အျပင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြထဲက ေလာ္ဘီလုပ္ေနတဲ့ အင္အားစုမ်ားကလည္း
ကၽြန္ေတာ္တင္ျပသြားတဲ့ အထက္ပါ ကိစၥရပ္ႏွစ္ခုကုိ နည္းနည္းေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းထဲ
ထည့္ေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေက်နပ္၀မ္းေျမာက္မဆုံး ျဖစ္မွာ ေသခ်ာပါ
တယ္ဗ်ာ...။

-လင္းသက္-
(၂၈-၄-၂၀၁၄) —