သိျပီးမွ ရယူနိုင္မွာ

September 4, 2013 at 1:39pm

အမွာစကား

နိုင္ငံေရးသည္ လူတိုင္းနဲ႕ သက္ဆိုင္သည္လို႔ သိလာၾကတဲ့ အခါမွာ နို္င္ငံေရးအေၾကာင္း ေျပာဆိုေရးသားၾကတာေတြ မ်ားျပားလာပါတယ္။ တဖက္မွလည္း နို္င္ငံေရးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္လာၾကတယ္။ နိုင္ငံေရး သေဘာထားေတြကို သေဘာေပါက္ နားလည္ဖို႔ေတာ့ မလိုဘူးလို႕ ေစတနာမွန္ဖို႔သာလိုတယ္လို႔ အမ်ားထင္ၾကတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ငယ္ငယ္က ဒီလိုေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ က်ေနာ့္အယူဆ မွားေၾကာင္း သိခဲ့တယ္။ အရာရာဟာ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ဒီလိုဆက္စပ္ေနမႈေတြကို မသိနားမလည္ဘဲ စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္စြမ္း မရွိလွ်င္ က်ေနာ္တို႔ လုပ္သမွ် ေစတနာေတြသည္လည္း သဲထဲေရသြန္ ျဖစ္ရမည့္အျပင္ အမွားေတြေၾကာင့္ ျပည္ပန္းညိဳက ခ်ိဳပါလ်က္ ဆားကဖ်က္သည္ ဆိုသလိုျဖစ္ရေပမည္။


လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွစျပီး လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပဲြ၀င္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အားလံုး ေလ့လာဆည္းပူးမႈ စြမ္းအင္အား မနည္းၾကပါ။ ထို႕အတူ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဖခင္ၾကီး မဟတၱမဂႏၶီျဖစ္လာဖို႔ ငယ္ရြယ္ပ်ိဳျမစ္စဥ္က ဂႏၶီေလးသည္ ဘုမသိဘမသိ လူငယ္တဦး မဟုတ္ပါ။ ျဗိတိသွ်အင္ပါယာကို အာဖရိမွာ ကိုင္လႈပ္နိုင္ ခဲ့သည့္ ေရွ႕ေနေလး ျဖစ္ပါသည္။ က်ဳးဘားနိုင္ငံကို လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းေပးခဲ့သူ သူရဲေကာင္း Che Guevara သည္ ထက္ျမတ္သည့္ ေခတ္ပညာတက္ လူငယ္တေယာက္ျဖစ္ျပီး စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္စြမ္း နိုင္းယွဥ္နိုင္စြမ္းရည္နွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ထိုေခတ္အခါက ကြန္ျမဴနစ္ေတြရဲ႕ ရန္သူေတာ္ အေမရိကန္ေတာင္ ေအာခ်ရပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ အေမရိကားတိုက္မွာ ၾကီးထြားလာမွ စိုးရိမ္လို႔ သူ႕ကို သုတ္တင္ရန္ အာဂ်င္တီးနား အစိုးရကို အေမရိကန္က ဖိအားေပးခဲ့ရသည္။

အေမရိကန္နိုင္ငံတည္ေဆာက္ခဲ့သူ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားခဲ့သူ အေမရိကန္ Founding Father မ်ားသည္ ျဗိတိသွ် အင္ပါယာနွင့္ ယွဥ္ျပိဳင္ျပီး ဥပေဒျပဳနိုင္သည့္ စြမး္ရည္ရွိေသာေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာနိုင္ခဲ့ျပီး ျဗိတိသွ်နွင့္ စစ္ခင္းနိုင္ခဲ့ပါသည္။ ေျပာရရင္ ေျပာလို႔ မကုန္နုိင္ပါ။ ဒီေတာ့ ျမန္မာ့သမိုင္း ကမာၻသမိုင္းေတြက က်ေနာ္တို႔ေတြ မ်ားမ်ားေလ့လာရမည္ ကၽြမ္းက်င္ရမည္ ဆိုတာကို သက္ေသျပျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္လည္း ေလ့လာ သင္ၾကားရသမွ်ကို အလွမ္းေ၀းေနသူမ်ားအတြက္ အနီးစပ္ဆံုးနွင့္ အလြယ္တကူ နားလည္နိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားရွင္းျပျပီး ေ၀မွ်ပါမယ္။ က်ေနာ္သည္ ပညာရွင္မဟုတ္သည့္ အတြက္ အမွားနည္းရေအာင္ နိုင္ငံေရးသိပံၸ သင္ရိုးတန္းေတြကိုသာ ျမန္မာမႈျပဳကာ ေခ်ာေမြ႕ေအာင္ေရးသား တင္ျပေပးသြားပါမည္။ အလွမ္းေ၀းေနသူမ်ား အတြက္ တဖက္တလမ္းက အေထာက္ကူ ျဖစ္နိုင္မည္ ေမ်ာ္လင့္မိပါတယ္။


နို္င္ငံေရး၏အေျခခံ

နို္င္ငံေရး (Politic) ဆိုသည္မွာကို အဓိပၸါယ္ျပန္ဆိုခ်က္ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲက ရာစုနွစ္ အဆက္ဆက္ ပညာရွင္မ်ား အလံုးစံုသေဘာတူ လက္ခံထားတဲ့ သမားရိုးက်ဖြင့္ဆိုခ်က္ကေတာ့ Who gets what, when, and how. ဆိုတဲ့ ဘယ္သူ ဘာရလဲ ဘယ္ေတာ့လဲ ဘယ္လိုလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အကုန္လံုးကို ခ်ဳံလိုက္ရင္ နိုင္ငံေရးမွာ အေရးၾကီးဆံုးက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့။

ဆိုၾကပါစို႔  လူငယ္တစု သူ႕တို႕မွာရွိတဲ့ ေငြေတြစုျပီး ေဘာလံုးပဲြ သြားၾကည့္မယ္။ အထူးတန္း လက္မွတ္၀ယ္မလား ဒါမွမဟုတ္ ရိုးရိုးတန္းမွာ ၾကည့္ျပီး မုန္႕ေတြ၀ယ္စားမလား။ ဒါမွမဟုတ္ ယၡဳပဲြစဥ္ကို ရုပ္ျမင္သံၾကားကၾကည့္ျပီး ဗိုလ္လုပဲြမွ ေဘာလံုးကြင္းမွာၾကည့္မလား တိုင္ပင္ဆံုးျဖတ္ၾကတယ္။ အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္က သူတို႔သူငယ္ခ်င္းတစု အတြက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေနရမည္။

ဒါဟာနိုင္ငံေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တခုခ်သည့္ ျဖစ္စဥ္နဲ႕ အတူတူျဖစ္ပါတယ္။ ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္၏ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳး ကိုရရွိမွာျဖစ္လို႕ ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ အေပၚက ရွင္းခဲ့တယ္ ဘယ္သူေတြ ဘာရလဲ ဘယ္ေတာ့လဲ ဘယ္လိုလဲ ဆိုတာကို ခဲြျခားေပးမွာပါ။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ လက္ရွိဓနအင္အား၊ လိုလားခ်က္၊ လက္ရွိအေနထား အက်ိဳးျမတ္နွင့္ အနာဂတ္အက်ိဳးျမတ္၊ အေကာင္းဆံုး ေရြးခ်ယ္မႈနွင့္ အေရးၾကီးဆံုးက အမ်ားသေဘာတူမႈျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားသေဘာမတူရင္ ကဲြလဲြမႈေတြျဖစ္လာမယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ ပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းရေတာ့မွာျဖစ္တယ္။

  အဲဒါေလးကို မွတ္ထားပါ ေနာက္ပိုင္း ရွင္းရလြယ္ေအာင္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ နို္င္ငံေရးမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္လဲ အေရးၾကီးတယ္ဆိုေတာ့ ဒီလိုအေရးၾကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခိုင္မာစြာခ်မွတ္နိုင္ဖို႔ ယွဥ္ထိုးစဥ္းစားနိုင္ျခင္းက အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နို္င္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္မွာ နိုင္ငံေရးနႈိင္းယွဥ္ေလ့လာမႈ (Comparative politic) ကို အမ်ားဆံုး သင္ၾကားေပးပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္နိႈင္းယွဥ္မႈက အေရးၾကီးလည္း နႈိင္းယွဥ္မႈလုပ္ျပီး လိုအပ္သည့္ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားျဖင့္ အေကာင္းဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်မ်ားကို ခ်မွတ္နိုင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။


နိုင္ငံေရးနားလည္ဖို႔ ဘာလိုအပ္မွာလည္း

ဒီေနရာမွာ အေတြးအေခၚဆိုတာကို အရင္ရွင္းၾကရပါမယ္။ ေတြးေခၚနိုင္စြမ္းဆိုတာ အၾကားအျမင္မဟုတ္ပါဘူး။ မိခင္ေမြးလိုက္ထဲက အေတြးေခၚရွင္ျဖစ္လာနိုင္တာမဟုတ္ပါ။ ကၽြမ္းက်င္မွသာလွ်င္ ေတြးေခၚနိုင္စြမး္ ျမင္နိုင္စြမး္ရွိလာတာပါ။ ဒီေတာ့ ကၽြမ္းက်င္ဖို႔ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္အားလိုအပ္သည္။ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္နိုင္ဖို႔အတြက္ နိႈင္းယွဥ္ေတြးေတာနိုင္စြမ္း လိုအပ္တယ္။ နိႈင္းယွဥ္ေတြးေတာ နိုင္စြမ္းအတြက္ အဖက္ဖက္ကို ေလ့လာထားနိုင္ရပါမည္။ နို္င္ငံေရးကိုစဥ္းစားဆံုးျဖတ္နိုင္ဖို႔အတြက္ ဘက္ေပါင္းစံု အခ်က္လက္ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ အခ်က္လက္မ်ားမ်ား သိထားေလေလ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား မွန္ကန္နိုင္ပါမည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွန္ကန္မႈမ်ားလာမွ လုပ္ငန္းစြမ္းအင္ ျမင့္မားလာနိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။

ျပင္သစ္လူမ်ိဳး နို္င္ငံေရးနွင့္ သမိုင္းပညာရွင္ Alexis de Tocqueville က ၁၈၃၀ ခုနွစ္ေတြတုန္းက “Without comparisons to make, the mind does not know how to proceed” လို႔ေျပာခဲ့တယ္။ Alexis စာေပေတြကို ဟားဗတ္တကၠသုိလ္ အပါ၀င္ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ေတြ ဥေရာပတကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ သင္ရိုးတန္းေတြမွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳၾကသည္။

နႈိင္းယွဥ္နိူင္စြမ္းအင္ ျမင့္မားဖို႔အတြက္ နိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္မွာ ဘက္ေပါင္းစံုနီးပါးကို သင္ယူၾကရသည္။ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သင္ရိုးတန္းမ်ား အျပင္ အျခားဘာသာတဲြမ်ားျဖစ္သည့္ သမိုင္း (History) မနုႆေဗဒ (Anthropology) လူမႈဆိုင္ရာပထ၀ီ (Human Geography) ေဘာဂေဗဒ(Economic theories) လူမႈေဗဒ (Sociology) နွင့္ စိတၱေဗဒ (Psychology) တို႕၏ သင္ရိုးတန္းမ်ားကို ထည့္သြင္း သင္ၾကားသည္။

ဒီေတာ့ အေရးၾကီးတဲ့ နိႈင္းယွဥ္နိုင္စြမ္းအား ျမင့္မားဖို႔ရာ။ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံ ျဖည့္တည္းမႈေတြကို အနည္းဆံုးေလ့လာထားရပါမည္။


ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
ရဲမင္းထြန္း
(က်ေနာ္ ေလ့လာဆည္းပူးေနသမွ်ကို အေျခခံကေနစျပီး ဖတ္ခ်င္စိတ္ရွိေအာင္ နည္းနည္းစီ အပိုင္းခဲြျပီး တင္ျပသြားပါမည္။)