ေဆးလိပ္ (သုိ ့မဟုတ္) ေၿဖရွင္းရေတာ့မည့္ၿပႆနာတစ္ရပ္

Pandora Blogopoet shared Zay Yar Phyo's photo.

(ယေန ့ထုတ္ 7 Day Daily သတင္းစာပါ ေဆာင္းပါး)

"အစ္ကုိ ေဆးလိပ္ေသာက္အုံးမလား "
အသံၾကားရာ ေမာ့ၾကည့္လုိက္ ေတာ့ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီ တစ္ခုဧ။္ ဝန္ထမ္းဝတ္စုံ
ဝတ္ထားၿပီး ေဆးလိပ္ဗူးမ်ားကုိ ကုိင္ထားေသာ အၿပဳံးခ်ဳိခ်ဳိ ၿဖင့္ မိန္းမပ်ဳိေလး တစ္ေယာက္။
"အခု ပရုိမုိးရွင္းကာလဆုိေတာ့ တစ္ဗူးဝယ္ရင္ တစ္ဗူးလက္ေဆာင္ေပးတယ္
အကုိ၊ၿပီးေတာ့ ဗလာမပါ ကံစမ္းမဲ လည္း ႏႈိက္လုိ ့ ရတယ္" ဟု သူမက အားတက္သေရာ
ဆက္ေၿပာသည္
"ေတာ္ပါၿပီ ညီမေလး ။ အကုိက ေဆးလိပ္မေသာက္တတ္ပါဘူး " ဟု ၿငင္းလႊတ္လုိက္ေတာ့
"ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ အကုိ" ဟု ေၿပာကာ ကၽြန္ေတာ္ထုိင္ေနေသာ
လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ထဲရွိ တၿခား သူမ်ား ထံသုိ ့ သြားေရာက္ကာ ဆက္လက္ေရာင္းခ်
ေနသည္ကုိ ေတြ ့ရသည္။ သူမႏွင့္အတူ တူညီဝတ္စုံဝတ္ဆင္ထားေသာ အၿခား
အေရာင္းၿမွင့္တင္ေရး ဝန္ထမ္း
ေကာင္မေလး ေလးငါးေယာက္ ေလာက္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ထဲရွိ လူ တစ္ခ်ဳိ ့ ထံ
လုိက္လံေရာင္းခ်ကာ ပရုိမုိးရွင္းလုပ္ေနသည္ကုိလည္း ေတြ
့ရသည္။ဝယ္သူလည္းရွိ မဝယ္သူလည္းရွိသလုိ ပရုိမုိးရွင္းအေနႏွင့္
အခမဲ့ေပးသည့္ ေဆးလိပ္ကုိ စမ္းသပ္ေသာက္သုံး
ၾကည့္ေနသူမ်ားလည္းရွိသည္။ဒီလုိ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီ မ်ား ဧ။္ ပရုိမုိးရွင္း
မ်ဳိးသည္ ၿမန္မာၿပည္ရွိ အမ်ဳိးသား အမ်ားစု စုေဝးရာလက္ဖက္ရည္ဆုိင္မ်ား
စားေသာက္ဆုိင္မ်ား ဘီယာဆုိင္မ်ားတြင္ ေတြ ့ၿမင္ေနက် ၿမင္ကြင္းတစ္ခုပင္
ၿဖစ္သည္။

ၿမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးထြက္ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ
ဥပေဒကုိ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန ့တြင္ စတင္ၿပဌာန္းခဲ့ေသာ္လည္း ယေန
့ခ်ိန္ထိ အသက္ဝင္ၿခင္းမရွိေသးသလုိ ထုိ ဥပေဒအရ
အေရးယူေဆာင္ရြက္ၿခင္းမ်ဳိးလည္း
မေတြ ့ရေသးပဲ ေဆးလိပ္ေၾကာ္ၿငာမ်ား ႏွင့္ ေဆးလိပ္ ကုမၸဏီမ်ားဧ။္
အေရာင္းၿမွင့္တင္ေရးကုိ ႏုိင္ငံ အႏွံ ့အၿပားတြင္ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္
ေတြ ့ေနရဆဲၿဖစ္သည္။ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးထြက္ ပစၥည္းမ်ား
ေသာက္သုံးၿခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာေသာ
က်န္းမာေရးၿပႆနာမ်ားသည္ ဖြံ ့ၿဖဳိးဆဲ ႏုိင္ငံတစ္ခုအဖုိ ့ ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိး
တစ္ခု အၿဖစ္ ဖိစီးႏွိပ္စက္လ်က္ရွိသလုိ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ မ်ားႏွင့္
ထိေတြ ့ဆက္ဆံေနရေသာ မိသားစု ႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ကေလး လူၾကီး က်ားမ
မေရြး ေဆးလိပ္ေသာက္သူထံမွ
ရႈထုတ္လုိက္ေသာ ေဆးလိပ္မီးခုိးေငြ ့မ်ား ကုိ
ရႈရႈိက္ေနရၿခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေဆးလိပ္ကုိမီး စြဲ ေလာင္ကၽြမ္းရာမွ
ထြက္လာေသာ မီးခုိးေငြ ့မ်ားကုိ ရႈရႈိက္ရာမွလည္းေကာင္း ရရွိေသာ
တစ္ဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္ ေရာဂါၿဖစ္ပြားႏႈန္း
သည္လည္း တေန ့တၿခား တုိးပြားလာလ်က္ရွိသည္။ကမၻာတစ္ဝန္း
ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးၿခင္း ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ လူဦးေရ ေၿခာက္သန္းခန္ ့
ေသဆုံးလ်က္ရွိၿပီး ထုိအထဲမွ ေၿခာက္သိန္းေက်ာ္သည္
တစ္ဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္ ေသဆုံးသူမ်ား ၿဖစ္သည္
ဟုလည္း သိရသည္။

အထူးသၿဖင့္ ၿမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္ အဆုတ္ကင္ဆာ၊
နာတာရွည္အဆုတ္ေရာဂါ၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အပါအဝင္ အၿခား နာတာရွည္ ေရာဂါ
မ်ား ႏွင့္ ကင္ဆာေပါင္းစုံ ၿဖစ္ပြားလ်က္ရွိကာ ကမၻာေပၚတြင္ ကင္ဆာေရာဂါ
အၿဖစ္မ်ားဆုံး
ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ဒုတိယေနရာခ်ိတ္လ်က္ရွိသည့္အၿပင္
ေဆးလိပ္မေသာက္သူမ်ားတြင္လည္း တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္
ၿဖစ္ေပၚလာေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ၿပႆနာမ်ား၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္
ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးၿခင္း သုိ ့ မဟုတ္
တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္သေႏၶသားေလာင္း ဧ။္ အဆုတ္ကုိ
ထိခုိက္ေစသည့္အၿပင္ ေမြးရာပါ ကုိယ္လက္အဂၤါခ်ဳိ ့ယြင္းၿခင္းမ်ား လည္း
ပုိမုိ မ်ားၿပားလာကာ တုိင္းၿပည္ဧ။္ လူစြမ္းအားအရင္းအၿမစ္မ်ားကုိ တစစီ ဖဲ့
ေၿခြၿခင္းခံရလ်က္ရွိသည့္အၿပင္
ထုိေရာဂါမ်ားကုိ ကုသရသည့္အတြက္ က်န္းမာေရး အသုံးစရိတ္မ်ား ပုိမုိ
သုံးစြဲရၿခင္း ၊ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္သည့္ နာတာရွည္ေရာဂါသည္မ်ားေၾကာင့္
တုိင္းၿပည္ဧ။္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားမ်ား က်ဆင္းသလုိစီးပြားေရး
ထိခုိက္နစ္နာမႈမ်ားလည္း ၿဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။

ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီး ၿပႆနာမ်ားကုိ
ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရန္အတြက္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီး
ထြက္ကုန္မ်ားအေပၚအခြန္မ်ား တုိးၿမွင့္ေကာက္ခံသလုိ အသက္ အရြယ္ကန္ ့သတ္
ေရာင္းခ်ေစကာ၊
လက္လီတစ္လိပ္ခ်င္း ေရာင္းခ်မႈမ်ဳိးကုိ ခြင့္မၿပဳပဲ ၊ ေဆးလိပ္
ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း အစုိးရပုိင္ ကုမၸဏီမ်ား
လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရေလာက္သည့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကုိသာ
လုပ္ကုိင္ခြင့္ေပးသည္။
ဒါမွသာသက္ဆုိင္ရာ အစုိးရအေနၿဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ရလြယ္ကူၿပီး မိမိတုိ ့
ႏုိင္ငံအတြင္း အရည္အေသြး မေကာင္းေသာ ေဆးလိပ္မ်ား ေပါေပါမ်ားမ်ား
ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီမ်ားဧ။္
လက္ဝါးၾကီးအုပ္မႈမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္မည္ ၿဖစ္သည္။
ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ထုိသုိ ့မဟုတ္ပါ။ ေငြက်ပ္ ငါးဆယ္၊ တစ္ရာ
ရွိရုံၿဖင့္ ေနရာတုိင္းလိုလိုတြင္ အရည္အေသြး ၿပည့္မီလား မၿပည့္မီလား
မသိရေသာ ေဆးလိပ္ အမ်ဳိးစားေပါင္းမ်ားစြာ ကုိ လြယ္လင့္တကူ
ဝယ္ယူေသာက္သုံးႏုိင္သလုိ ၊ အသက္အရြက္ ကန္ ့သတ္မႈမရွိပဲ
ေရာင္းခ်ေနမႈမ်ားေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား လူငယ္ ကေလး အရြယ္
မ်ားအထိပါ ေဆးလိပ္ ေသာက္သုံးၿခင္း အေလ ့အထမ်ား
တုိးတက္ထြန္းကားလ်က္ရွိသည္။ ထုိ ့အၿပင္ အၿမတ္ခြန္ ရရွိေရးကုိ သာ
ေမ်ွာ္ကုိၿပီး ႏုိင္ငံဧ။္ အနာဂတ္ကုိ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္မႈမရွိသၿဖင့္
အစုိးရသစ္ လက္ထက္ ၿမန္မာ့ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္က
စီးကရက္ စက္ရုံသစ္ႏွစ္ရုံတည္ေဆာက္ခြင့္ၿပဳခဲ့ၿခင္းကလည္း အသက္မဝင္ေသးသည့္
ဥပေဒကုိ ပုိၿပီး အင္အားခ်ိနဲ ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သလုိ ၿဖစ္ခဲ့သည္။အစုိးရက
ခြင့္ၿပဳထားေသာ ေဆးလိပ္စက္ရုံမ်ားမွ ထုတ္လုပ္သည့္ ေဆးလိပ္အေရအတြက္မွ ၉၀
ရာခုိင္
ႏႈန္းခန္ ့ကုိ ၿပည္ပသုိ ့ တင္ပုိ ့ ေရာင္းခ်ရသည္ဟု ဆုိေသာ္ၿငားလည္း
အမ်ားစုမွာ ၿပည္ပသုိ ့ အထြက္ၿပကာ တရားမဝင္
နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ တဆင့္ ၿပည္တြင္း သုိ ့ပင္
ၿပန္လည္ဝင္ေရာက္လာေသာေၾကာင့္ ကုိယ့္အတတ္ႏွင့္ကုိယ္စူးသလုိ
ၿဖစ္ေနသည္။

ၿမန္မာ့ႏုိင္ငံတြင္ ေရာင္းခ်လ်က္ရွိေသာ ေဆးလိပ္ အမ်ဳိးအစားေပါင္း
တစ္ရာေက်ာ္ရွိၿပီး အမ်ားစုမွာ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ မွ တရားမဝင္
နည္းလမ္းမ်ားၿဖင့္ ဝင္ေရာက္လာေသာ္လည္း ဥပေဒအေၾကာင္းအရ မည္သူကမ်ွ
အေရးယူေဆာင္ရြက္
ၿခင္းမ်ဳိးမရွိသည့္အၿပင္ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီၾကီးမ်ားဧ။္ ေပၚေပၚတင္တင္
ၿပဳလုပ္ေသာ ေဆးလိပ္အေရာင္းၿမွႈင့္တင္ၿခင္းမ်ား၊ဂ်ာနယ္မဂၢဇင္းမွ အစ
ရုပ္သံမီဒီယာ ေၾကာ္ၿငာေဘလ္ဘုတ္အဆုံး မလိမ့္တပတ္နည္းလမ္းမ်ားသုံးကာ
ေၾကာ္ၿငာၿခင္းမ်ားသည္
ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးထြက္ပစၥည္းမ်ား ေသာက္သုံးမႈ ဥပေဒပါ အခ်က္မ်ားကုိ
ေၿပာင္ေၿပာင္ၾကီး ဆန္ ့က်င္ရာ ေရာက္ေနေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာအာဏာပုိင္တုိ ့
အေနၿဖင့္ အေရးယူမႈ မရွိပဲ လက္ပုိက္ၾကည့္ေနၾကၿခင္းေၾကာင့္
ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ ဦးေရမွာ ေလ်ာ ့က်သြားၿခင္းမရွိေပ။

ဥပေဒ ပါ ေဆးလိပ္မေသာက္ရ ေနရာမ်ား အၿဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ အမ်ားၿပည္သူႏွင့္
ဆုိင္ေသာ ေနရာမ်ား ပန္းၿခံ ကေလးကစားကြင္း အားကစားရုံ ၊ ရုပ္ရွင္ရုံ ၊
ဘတ္စ္ကား မွတ္တုိင္မ်ား၊ေလေအးေပးစက္တပ္ဆင္ထားေသာ အခန္းမ်ား၊ ေက်ာင္း၊
ေဆးရုံ
ဘတ္စ္ကားမ်ား၊ခရီးသည္ သယ္ယူပုိ ့ေဆာင္ေရး ယာဥ္မ်ား ေပၚတြင္No Smoking
ေဆးလိပ္မေသာက္ရ ဟု စာတမ္းမ်ား ကပ္ၿခင္း မီဒီယာမ်ားတဆင့္ အသိပညာ
ေပးၿခင္းမ်ားကုိ ၿပဳလုပ္လ်ွက္ရွိေသာ္လည္း လုိက္နာမႈ အားနည္းကာ
စည္းကမ္းပ်က္ေသာ
ဥပေဒကုိ မေလးစားေသာေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူမ်ားကုိ ေတြ
့ၿမင္ေနရဆဲပင္ၿဖစ္သည္။ဒါကလည္း ထုိသူတုိ ့ဧ။္ အၿပစ္ တစ္ခုတည္းေၾကာင့္ေတာ့
မဟုတ္ပါ။ အစုိးရဧ။္ ေဆးလိပ္မေသာက္ရဟူေသာ ကန္ ့သတ္နယ္ေၿမမ်ားတြင္
ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူမ်ား
အတြက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ခြင့္ရွိေသာ ေနရာမ်ား စီမံထားၿခင္းမ်ဳိး မရွိမႈကလည္း
ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားတုိ ့ဧ။္ စည္းကမ္းလုိက္နာမႈကုိ အားနည္းေအာင္ ဥပေဒကုိ
ခ်ဳိးေဖာက္ေအာင္ ၿပဳလုပ္ေပးေနသည္ႏွင့္တူသည္။

ေက်ာင္းႏွင့္ဝန္းက်င္ ေပတစ္ရာပတ္လည္တြင္
ေဆးလိပ္၊ကြမ္းယာႏွင့္ အၿခားမူးယစ္ေစသည့္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်ခြင့္မၿပဳရ
ဟု အမိန္ ့ထုတ္ထားေသာ္လည္း
သူတုိ ့ႏွင့္ မဆုိင္သလုိ ပင္ ခပ္တည္တည္ႏွင့္ အသက္၁၈ နွစ္ေအာက္လည္း မသိ
ေက်ာင္းသားလည္း မေရွာင္ လာဝယ္သမ်ွ အကုန္ ေရာင္းခ်ေနၾကေသာ
လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း ထုိသုိ
့ေရာင္းခ်ေနၿခင္းမ်ဳိးကုိလည္း သိသိၾကီးႏွင့္
အေရးယူမႈမ်ား မရွိၿခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း
ေက်ာင္းသားလူငယ္လူရြယ္မ်ားအၾကားေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ
မ်ားၿပားလာသည္။မူးယစ္ေဆး အစ ေဆးလိပ္က ဆုိသလုိ
ယခုကဲ့သုိ ့ အထိန္းအကြပ္မဲ့မႈ အသိပညာဗဟုသုတၿဖန္ ့ေဝရာတြင္ အားနည္းမႈ
တုိ ့ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္မွ တဆင့္တက္ကာ ေဆးေၿခာက္ နံပါတ္ဖုိး အစရွိသည့္
မူးယစ္ေဆးဝါး မ်ားကုိ စမ္းသပ္ သုံးစြဲၾကရင္း မူးယစ္ေဆးဝါးဧ။္
သားေကာင္မ်ားအၿဖစ္သုိ ့က်ေရာက္ကာ ဘဝပ်က္သြားသူ ေက်ာင္းသား
လူငယ္လူရြယ္ေလးမ်ားေၾကာင့္
တုိင္းၿပည္ဧ။္ အနာဂတ္မွာ ရင္ေလးစရာ ပင္ၿဖစ္သည္။

ေဆးလိပ္ဧ။္ ဆုိးက်ဳိးကုိ သိရွိနားလည္ၿပီး ေဆးလိပ္ၿဖတ္လုိသူ မ်ားအတြက္လည္း
ေဆးလိပ္ၿဖတ္စင္တာမ်ား လူမႈအဖြဲ ့အစည္းမ်ား မရွိၿခင္း ၊ အစုိးရႏွင့္ NGO
အဖြဲ ့အစည္းမ်ားဧ။္ ေဆးလိပ္ၿဖတ္လုိသူမ်ားအေပၚ ပံ့ပုိးမႈ အားနည္းၿခင္း၊
ေဆးလိပ္ၿဖတ္လုိသူမ်ားအတြက္ ထုတ္လုပ္ေသာ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ပစၥည္းမ်ား ဥပမာ
electronic cigrette သည္လည္း လူတန္းစားအလႊာအသီးသီးအတြက္
လက္လွမ္းမွီႏုိင္ေသာ ေစ်းႏႈန္းအေနအထားတြင္မရွိၿခင္း ၊
မိသားစုႏွင့္ပတ္ဝန္းက်င္ အေပါင္းအသင္းဧ။္
ကူညီပံ့ပုိးမႈ အားနည္းၿခင္းတုိ ့ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ရန္ အခက္အခဲမ်ား
ရွိေနဆဲၿဖစ္သည္။

ဖြံ ့ၿဖဳိး ဆဲႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံၿဖစ္သည့္ ၿမန္မာႏုိင္ငံအတြက္
ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိး အၿဖစ္ တည္ရွိေနေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီး ၿပႆနာကုိ
ေၿဖရွင္းရာတြင္ အဘက္ဘက္က အားနညး္ခ်ဳိ ့ယြင္းမႈမ်ားေၾကာင့္
ၿမန္မာႏုိင္ငံရွိ က်ားမမေရြး အသက္ေသဆုံးရၿခင္းဧ။္ အဓိကအ
ေၾကာင္းအရင္းမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းသည္ နံပါတ္ ၃
ေနရာတြင္ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ့(WHO) ဧ။္ စစ္တမ္းမ်ား
တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ၿမန္မာႏုိင္ငံရွိ အသက္၁၅ ႏွစ္ မွ ၆၄ ႏွစ္ၾကား
အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ အမ်ဳိးသားမ်ားအၾကား
ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးမႈသည္ ၄၄.၃ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ ၇.၈
ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္ဟု ေဖာ္ၿပထားသလုိ တစ္ဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ
အေရအတြက္သည္လည္း စုိးရိမ္ဖြယ္ရာပင္ၿဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ၿပထားသည္။ ထုိ ့အၿပင္
အမ်ားၿပည္သူႏွင့္ဆုိင္ေသာ
ေနရာမ်ား ဥပမာ စားေသာက္ဆုိင္မ်ား၊ရုံးခန္းမ်ား၊သယ္ယူပုိ
့ေဆာင္ေရးယာဥ္မ်ားေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးမႈမ်ားကုိ
ထိန္းခ်ဳပ္ၿခင္းမရွိႏုိင္ေသးသလုိ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးၿပႆနာမ်ား
ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံတကာဧ။္ အကူအညီကုိလည္း
လုိအပ္လ်က္ရွိေနဆဲ ဟု ေဖာ္ၿပထားသည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္
ေသာက္သုံးၿခင္းႏွင့္ တစ္ဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္သုံးၿခင္း တုိ ့ေၾကာင့္
ၿဖစ္ေပၚလာေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ ေရာဂါေဝဒနာရွင္မ်ားလည္း
ေဆးရုံေဆးခန္းမ်ားတြင္
တေန ့ တၿခား တုိးပြားလာလ်က္ရွိသည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ ကုိသာမက လူမႈပတ္ဝန္းက်င္အသုိင္းအဝန္း ပါမက်န္
အဘက္ဘက္က ဆုိးက်ဳိးမ်ားကုိ ၿဖစ္ေပၚေစလ်က္ရွိေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္
ေဆးရြက္ၾကီး ၿပႆနာမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူေလ်ာ
့က်ေရး ၊ စည္းကမ္းတက် ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးမႈ မ်ား ၿဖစ္ေပၚ လာေစေရးအတြက္
အစုိးရအေနႏွင့္
ထုတ္ၿပန္ၿပီးသား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီးထြက္ပစၥည္းမ်ား
ထိန္းခ်ဳပ္မႈဥပေဒကုိ အသက္သြင္းေပးဖုိ ့ လုိအပ္ေနၿပီ
ၿဖစ္သည္။ တရားဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ကာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆးရြက္ၾကီး တရားမဝင္
ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ၿခင္းမ်ား၊ လက္လီ တစ္လိပ္ခ်င္း ေရာင္းခ်ၿခင္းမ်ား၊
အေရာင္းၿမွင့္တင္ၿခင္းမ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္
အနီးအနားပတ္ဝန္းက်င္တြင္ေရာင္းခ်ေနၿခင္းမ်ားကုိ
ထိေရာက္စြာ အေရးယူဖုိ ့ လုိသလုိ ဥပေဒပါ
ေဆးလိပ္မေသာက္ရေနရာမ်ားတြင္လည္းေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူမ်ားအတြက္ ေနရာမ်ား
အခန္းမ်ား ဖန္တီးေပးကာ ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာေစသလုိ အမ်ားၿပည္သူ
ဒုကၡေရာက္မည့္ေဘး မွ ကယ္တင္ဖုိ ့လည္း
လုိေပသည္။ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီး ထြက္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်သူ
လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ား ေလ်ာ ့နည္းလာေစေရးအတြက္ ထုိသူတုိ ့ အေပၚ အခြန္
တုိးၿမွင့္ကာ ေကာက္ခံမည့္အစား
တၿခားသင့္ေတာ္ရာ အလုပ္အကုိင္အခြင့္ အလမ္း မ်ားေဖာ္ေဆာင္ေပးသင့္သည္။
က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ တကြ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံဧ။္ အထင္ကရ
ပုဂၢဳိလ္မ်ား ၊ အႏုပညာရွင္မ်ား အေနႏွင့္လည္း ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ၾကီး
အႏၱရာယ္မ်ားကုိ အမ်ားၿပည္သူ သိရွိနားလည္သေဘာေပါက္လာေအာင္ က်ယ္က်ယ္ၿပန္
့ၿပန္ ့ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား
ေအာင္ ၿမင္ေအာင္ မိမိတုိ ့ ကုိယ္တုိင္က ေရွ
့ေဆာင္စံၿပအၿဖစ္ဦးစီးဦးေဆာင္ၿပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ
အဖြဲ ့အစည္းမ်ားဧ။္ အကူအညီၿဖင့္
ေဆးလိပ္ၿဖတ္ခ်င္သူမ်ားအတြက္ ေဆးလိပ္ၿဖတ္စင္တာမ်ား ထူေထာင္ေပးဖုိ ့
လုိသလုိ ၊ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ပစၥည္းမ်ား ကုိလည္း အလႊာစုံမွ လက္လွမ္းမီ ေသာ
ေစ်းႏႈန္းမ်ားၿဖင့္ရရွိ ႏုိင္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္သည္။
ေဆးလိပ္ကုမၸဏီပုိင္ရွင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနၿဖင့္လည္း
မိမိအက်ဳိးစီးပြားထက္ အမ်ားအက်ဳိးကုိ ဦးစားေပး၍ ဥပေဒကုိ
လက္တစ္လုံးၿခား မလုပ္ပဲ တိတိက်က် ေလးစားလုိက္နာဖုိ ့လည္း လုိေပသည္။ထုိ
့အၿပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးသူ ၿပည္သူမ်ား ကလည္း ႏုိင္ငံၾကီးသား
ပီသစြာၿဖင့္ အမ်ားၿပည္သူႏွင့္ဆုိင္ေသာေနရာမ်ား
လူစည္ကားထူထပ္ေသာေနရာမ်ားတြင္ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးၿခင္း ကုိေရွာင္ၾကဥ္ ၿခင္း
ၿဖင္ ့ မိမိ ဧ။္ ေဆးလိပ္ေငြ ့ေၾကာင့္ သူတစ္ပါး
စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ၿဖစ္ၿခင္း တဆင့္ခံေဆးလိပ္ေသာက္ၿခင္းေၾကာင့္
သူတစ္ပါးကုိပါ ေရာဂါရေစၿခင္းမ်ဳိး မၿဖစ္ေအာင္ ဂရုစုိက္သင့္သည္။

ဒါမွသာ ဖြံ ့ၿဖဳိးဆဲႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအၿဖစ္မွ ဖြံ ့ၿဖဳိးၿပီး ႏုိင္ငံ
တစ္ႏုိင္ငံအၿဖစ္သုိ ့ေအာင္ၿမင္စြာ တက္လွမ္းႏုိင္ရန္ ရင္ဆုိင္ေက်ာ္လႊား
ရမည့္ အရာမ်ားထဲမွ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆးရြက္ၾကီးၿပႆနာ ၎ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာ
ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရး ၿပႆနာမ်ား ကုိ ့
ေၿဖရွင္း ရာတြင္ အစုိးရ၊အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား၊ ၿပည္သူလူထု မ်ား
အားလုံး တာဝန္သိစြာၿဖင့္ အသိစိတ္ရွိရွိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿခင္းၿဖင့္ သာ
ေအာင္ၿမင္ႏုိင္မည္ၿဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားတင္ၿပအပ္ပါသည္။

ေဇယ်ာၿဖဳိး