ဘယ္ဘာသာမွ အားမေပးေသာ

September 5, 2013 at 5:47am

ဘယ္တုန္းက ဖတ္မိမွန္းမသိတဲ့ ဝထၳဳတိုေလး တစ္ပုဒ္ကို ေျပာျပခ်င္တယ္။ က်ေနာ့္မွတ္ဥာဏ္ အားနဲတာေၾကာင့္ ဘယ္သူေရးတယ္ ဘာေခါင္းစဥ္ရယ္ဆိုတာ မေျပာျပႏိုင္ပါဘူး၊ ကမူးေရးတာပဲျဖစ္မလား၊ မိုပါစြန္းပဲျဖစ္မလားပဲ ဇာတ္လမ္းအရက ျမိဳ႕ေပၚ ေဆးသိပၸံတကၠသိုလ္တစ္ခုကေန ဘြဲ႕လြန္ဒီကရီရ လို႕ ေပ်ာ္ရႊင္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေလး တစ္ေယာက္ဆီကို သူ႕ဖခင္က သူျမိဳ႕ကို အလုပ္လုပ္ဖို႕ ျပန္ေခၚ တဲ့စာပါ။ သူ႕ဖခင္ဟာ ဘာအလုပ္လုပ္တယ္ဆိုတာ ငယ္ငယ္ကတည္းက မသိခဲ့ရပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ သူကို မေတာင့္တ မေၾကာင့္က်ရေအာင္ ထားနိုင္တဲ့အျပင္ ၾကင္ရာရွာဖို႕နဲ႕ လူတန္းေစ့ေနႏိုင္ဖို႕ပါ ေထာက္ပံ့ႏိုင္သူပါ။ သည္လိုနဲ႕ ပေဟဒိဆန္ဆန္ သူ႕ဖခင္ဆီ အျပန္လမ္းမွာ သူသိခဲ့ရတာကေတာ့ သူ႕ဖခင္က သူ႕ကို မ်ိဳးရိုးအေမြေပးစရာရွိတာနဲ႕ လုပ္ငန္းတစ္ခုေပးမယ္ဆိုတာပါပဲ။ ခ်စ္သူလက္ကိုဆြဲျပီး ဖခင္ဆီ အျပန္လမ္းဟာ သာယာလို႕ေပါ့။ သည္လိုနဲ႕ ဖခင္ေနရာ သူ႕ေမြးရပ္ေလးကို ေရာက္ျပီး ၃ရက္ေလာက္အၾကာညမွာ သူ႕ဖခင္က သူ႕ကို လာေခၚပါတယ္။ အလုပ္သြားၾကမယ္တဲ့။ သူတို႕ဟာ ၾကိဳးတိုက္လို႕ေခၚတဲ့ ေသဒဏ္ေပးရာ ေနရာကို ေရာက္သြားပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူ႕ဖခင္ဟာ ေသဒဏ္စီရင္ေပးရတဲ့ အာဏာပါးကြက္သား ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႕ ျမင္ေနသိေနျပီးသားေတြနဲ႕ အမ်ားၾကီးကြဲလႊဲျပီး ျခယ္မွဳန္းထားပါတယ္။ ေသဒဏ္က် ရာဇဝတ္သားကို အေျပလည္ဆံုးနဲ႕ အျငင္သားဆံုး ကိုင္တြယ္ရတာ။ လူရဲ့ ခႏၶာကိုယ္အခ်ိဳးအစားနဲ႕ သူ႕ကိုေသေအာင္ လုပ္မယ့္အရာကို နားလည္ရတာ။ ေဝဒနာ အနည္းဆံုးနဲ႕(ေနာက္ဆံုးမိသားစုဝင္ေတြ ေရွ႕မွာ) သက္သက္သာသာ အသက္ထြက္ေအာင္ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ရတာေတြကို အေသးစိတ္ျခယ္မွဳန္းထားပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူ႕ဖခင္ဟာ ေသဒဏ္က် ၾကိဳးသမားေတြရဲ့ ေနာက္ဆံုးခရီးကို အသက္သာဆံုးပို႕ေပးသူအျဖစ္ ဘာသာေရး သင္းအုပ္ဆရာ၊ ျမိဳ႕စားအာဏာပိုင္ၾကီးနဲ႕တကြ ျမိဳ႕ခံလူေတြက ေက်ေက်နပ္နပ္ၾကီး ခန္႕ထားတဲ့သူပါ။ သူ႕လက္ထက္မွာ တစ္ေယာက္မွ အမွားယြင္းမရွိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာကို ဂုဏ္ယူေနတဲ့၊ သည္ပညာဟာ သိပ္ကို ေလးနက္ အေရးၾကီးတယ္လို႕ ဂုဏ္ယူေနတဲ့ ဖခင္နဲ႕ ပညာတတ္ သားဟာ အဲသည္မွာ အျငင္းအခုန္စပါတယ္။ သူ႕ကို ဘာလို႕ အစကတည္းက မေျပာတာလဲ။ ဒါဟာ လူသတ္တာပဲ။ လူသတ္ဖို႕ဆို သူ႕ပညာေတြနဲ႕ မတန္ဘူး၊ အေဖဟာ လူသတ္ရတာကို အရသာေတြ႕ေနတဲ့ စိတၱဇသမားပဲ စတာေတြနဲ႕ ေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုတာေတြကို ဖခင္ျဖစ္သူက ေအးေဆးသက္သာပဲ ရွင္းျပပါတယ္။ သူ႕ဖခင္ဟာလဲ သူ႕ကို အဲသလိုပဲ ပညာသင္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဘာလို႕လဲဆို သည္လို ပညာေတြတတ္မွ လူေတြကို စာနာနားလည္လာမယ္။ လူ႕အေၾကာင္းနဲ႕ အျခားလိုအပ္တဲ့ သိပၸံပညာေတြကို ေခတ္နဲ႕အညီ နားလည္တတ္ကၽြမ္း သေဘာေပါက္လာမယ္။ ဒါမွသာ သည္အတိမ္းအေစာင္းမခံတဲ့ ေနာက္ဆံုးခရီး ကိုသူမ်ားေတြလက္ခံလာႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာ အတြင္းမွာ ေသမယ့္သူကိုယ္တိုင္ ေခ်ာေမြ႕စြာနဲ႕ သြားနိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္။


သူ႕အဖိုးဟာ ေခါင္းျဖတ္စက္ကေန ၾကိဳးစင္ကို ပိုသက္သက္သာသာျဖစ္ေအာင္ ေလ့လာခဲ့တယ္။ လူ႕အေလးခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ ၾကိဳးအလ်ား ဘယ္ေလာက္ဆိုတဲ့အထိ တိတိက်က်ျဖစ္ေအာင္ သင္ယူခဲ့ရတယ္။ စနစ္က်ခဲ့ရတယ္။ သူ႕လက္ထက္မွာ လ်ပ္စစ္ကုလားထိုင္ျဖစ္လာေတာ့လဲ လ်ပ္စစ္ရဲ့ သေဘာ ဗို႕အ္အားေတြ သေဘာနဲ႕ လူ႕ခႏၶာအေပၚ သက္ေရာက္တဲ့ ပညာသေဘာေတြကို သူသင္ယူျပီး အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုေနာက္ပိုင္း သံုးလာၾကတဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ေတြ၊ ေဆးေတြကိုေတာ့ သားျဖစ္သူတက္ခဲ့တဲ့ တကၠသိုလ္ေတြကသာ သင္ေပးႏိုင္တာမို႕ သည္ပညာေတြလိုလို႕ လႊတ္တယ္။ သည္ပညာနဲ႕ သည္အလုပ္ကို သားျဖစ္သူက အခိ်န္တန္ရင္ ဆက္ခံလိမ့္မယ္လို႕လဲ ျမိဳ႕ခံလူထုက ယံုၾကည္တယ္။ သူတို႕ျမိဳ႕ကေလးဟာလဲ သည္ေထာင္လံုျခံဳေရးနဲ႕ သည္ရာဇဝတ္သားေတြကို ထိန္းထားမွဳကို တည္မွီျပီးစားေသာက္ေနရတာေၾကာင့္ သူလုပ္ရမယ့္ ၾကိဳးမင္းသား အလုပ္ဟာလဲ အင္မတန္အေရးပါတဲ့ ေနရာေတြျဖစ္တယ္။ မင္းမိန္းမကိုလဲ ခုလိုပဲ နားဝင္ေအာင္ ရွင္းျပဖို႕နဲ႕ တကယ္ခ်စ္ရင္ လက္ခံႏိုင္မယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။ မင္းသားကေတာ့ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ပညာတတ္ သူ႕ဘဝနဲ႕ သူ႕ခ်စ္သူခရီး (ပိုက္ဆံေတာ့ မရွိေပါ့ေလ)ကေန လူမသိသူမသိ သိုသိပ္ေနရျပီး မပူမပင္ဆိုေပမယ့္ တစ္သက္လံုး ေအာင္ျမင္တာကို ၾကြားဝါလို႕မရတဲ့ ဘဝကို အကူးအလူး အေရႊ႕အေျပာင္းမွာ ေနာက္ဆံုးေျပးထြက္သြားပါတယ္။ ဒါပါပဲ။ ဝထၳဳေလးက အေျဖကို ေပးမသြားပါဘူး ေတြးစရာေတြပဲ အမ်ားၾကီးေပးသြားပါတယ္။ ေရြးစရာေတြ အမ်ားၾကီးေပးပါသြားပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႕ကေတာ့ ၾကိဳးစင္ ၾကိဳးမင္းသားနဲ႕ ၾကိဳးတိုက္ထဲက ကိစၥေတြမွာ လူသတ္တာဟာ ထင္သေလာက္ အထင္ေသးစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ႏံုခ်ာပညာမဲ့တာ မဟုတ္ဘူးလို႕ ေတးမွတ္စရာရပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခါ ၾကိဳးတိုက္ေတြနဲ႕ ရင္းႏွီးေအာင္ မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ျပန္တာကေတာ့ ေထာင္ဝထၳဳေတြပါပဲ။ သို႕ေသာ္ အားလံုးသိမယ့္ ဇာတ္လမ္းကေတာ့ မင္းသားတြမ္ဟန္႕နဲ႕ Michael Clarke Duncan တို႕ဦးေဆာင္ပါဝင္ သရုပ္ေဆာင္ထားတဲ့ Green miles ဆိုတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလးပါ။ ၾကိဳးတိုက္နဲ႕ ရာဇဝတ္သားေတြနဲ႕ အာဏာပါးကြက္သားေတြကို ဇာတ္လမ္းဆင္ထားတဲ့ ထူးဆန္းမွဳေလးေတြပါထည့္ထားတဲ့ သည္ဇာတ္လမ္းေလးထဲမွာ အေပၚဝထၳဳထဲကလိုပဲ ၾကိဳးတိုက္ထဲက လူသတ္တဲ့ကိစၥေတြဟာ သိပ္ကို စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းပါတယ္။ ေဒါသအေလ်ာက္ မဟုတ္ပါပဲ။ ဆႏၵအေလ်ာက္မဟုတ္ပါပဲ တရားဥပေဒအရဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ က်န္းမာပါရဲ့လားလို႕ ေဆးစစ္ထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို အလ်င္ျမန္ဆံုးနဲ႕ အသက္သာဆံုး လူ႕ေလာကေန အျခားတစ္ဘက္ကို ေရာက္ေအာင္ ပို႕ရတဲ့ လူတစ္စုနဲ႕ အပို႕ခံရတဲ့ လူတစ္စုအေၾကာင္းကို လူသားအဆန္ဆံုး ရိုက္ျပထားတာပါ။ ဆုေတြ တစ္ေလွၾကီးရတဲ့ ရုပ္ရွင္ျဖစ္သလို ၾကည့္ရင္း ငိုရတဲ့ ရုပ္ရွင္ေလးလဲျဖစ္ပါတယ္။
ခုလဲ BBC ကရိုက္ျပတဲ့ How to kill a human being documentary နဲ႕ last 24hrs of dead row  ရယ္ ေနာက္ တရုတ္က လုပ္တဲ့ ေသဒဏ္က်သမားေတြကို အင္တာဗ်ဴးတဲ့ တီဗီ အစီစဥ္ကို ၾကည့္ျပီး လူ႕အဖြဲ႕စည္း လူ႕ဥပေဒက ေသထိုက္တယ္ သတ္လိုက္ေတာ့ ဆိုတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို ေသေအာင္ သတ္တဲ့ နည္းစနစ္ဟာ လြယ္လြယ္ေလးမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ သိခြင့္ရလိုက္ပါတယ္။ လူအဖြဲ႕စည္းတစ္ခု အတြက္လဲ လိုအပ္ေနေသးတဲ့လူေတြ လူအဖြဲ႕စည္းတစ္ခုကေနလဲ မေသေစခ်င္တဲ့လူေတြ ကို ေသေအာင္ သတ္ဖို႕ကို ထားလို႕ ေသထိုက္လို႕ သတ္လိုက္ေတာ့ ဆိုတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို သတ္ဖို႕ လူ႕အဖြဲ႕စည္းကေန လူသားဆန္ဆန္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ဖို႕ ဘယ္ေလာက္ စနစ္က်နရသလဲဆိုတာ အဲသည္ ၾကည့္ဖူးတာေတြကေန ျမင္သေလာက္ ေရးျပခ်င္ပါတယ္။


ေရထဲႏွစ္မယ္။ မီးတင္ရွိဳ႕မယ္။ လူျမင္ကြင္းမွာ ေခါင္းျဖတ္မယ္။ ေသႏွတ္နဲ႕ပစ္မယ္။ ၾကိဳးဆြဲခ်စီရင္တယ္။ လွ်ပ္စစ္ထိုင္ခံုနဲ႕ စီရင္တယ္။ ေဆးထိုးမယ္။ အဆိပ္ေငြ႕လႊတ္မယ္။ ဒါ့အျပင္ နည္းစနစ္ေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႕ ေသဒဏ္ဆိုတာကို စီရင္ခဲ့တာမွာ ခုေနာက္ဆံုး ၂၁ရာစုမွာ က်င့္သံုးေနဆဲ ေသဒဏ္စီရင္နည္း ၅နည္းက်န္ခဲ့ပါတယ္။ အဲတာေတြကေတာ့ ေသႏွတ္နဲ႕ပစ္တာရယ္။ ၾကိဳးဒဏ္ရယ္၊ လွ်ပ္စစ္ ထိုင္ခံုရယ္။ ေဆးထိုးတာရယ္။ အဆိပ္ေငြ႕ရယ္ပါ။ ေသဒဏ္က်သူဟာ ေသမယ့္ ေန႕မတိုင္ခင္ ၂၄နာရီ(အခ်ိန္တိုင္းတာ တစ္ခုမွာ) ၾကိဳးတိုက္(dead house) ဆီကို ေျပာင္းေရႊ႕ထားရပါတယ္။ ေသဒဏ္က် ရာဇဝတ္သားကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားဆဲမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သတ္ေသတာ။ ဒဏ္ရာရေအာင္လုပ္တာ။ မက်န္းမာေအာင္လုပ္တာေတြကို မျပဳရေအာင္ ၾကိဳးတိုက္တာဝန္က်တို႕က အထူးၾကီးၾကပ္ရပါတယ္။ ေသဒဏ္က်သူဟာ တရားရံုးက စီရင္ေသာ သတ္နည္းကို က်န္းက်န္းမာမာ အသိစိတ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႕ တိတိက်က် ရင္ဆိုင္ေစဖို႕ လိုရင္းပါ။ မေရႊ႕ခင္မွာ က်န္းမာေရးေဆးစစ္တာကအစ လံုျခံဳေရးအထူးတင္းၾကပ္ရပါတယ္။ အဲသည္ေနာက္ ေသဒဏ္စီရင္ဖို႕ သင့္တယ္ဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္ရျပီဆိုရင္ ၾကိဳးတိုက္ဆီကို ေရႊ႕ပါတယ္။ အဲသည္မွာလဲ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံနဲ႕ေဒသ အလိုက္ ေရြ႕ေျပာင္းနည္းကြဲပါတယ္။ တရုတ္ကေတာ့ ရိုးရာမပ်က္ နာမည္နဲ႕ ပစ္ဒဏ္ကို လည္မွာဆြဲျပီး အမိုးဖြင့္ကားနဲ႕ စစ္တပ္အေစာင့္ေရွာက္နဲ႕ ေခၚပါတယ္။ ဥေရာပနဲ႕ အေမရိကား ျပည္နယ္အခ်ိဳ႕ကေတာ့ လူေတြ႔ မခံေတာ့ပဲ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေခၚပါတယ္။ အေမရိကားက ျပည္နယ္အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကားနဲ႕ပတ္ျပီး ေဝးတယ္ထင္ေအာင္ ေခၚပါတယ္။ သည္ေနာက္မွာေတာ့ ရာဇဝတ္သားဟာ ၾကိဳးတိုက္ထဲကို ေရာက္ျပီး ေနာက္ဆံုး ၂၄နာရီကို ေက်ာ္ျဖတ္ရပါေတာ့တယ္။


ၾကိဳးတိုက္ရဲ့ သေဘာဘာဝဟာ တရားခံကို ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ သူ႕သေဘာက်ထားႏိုင္ဖို႕ အစြမ္းကုန္ထားျပီး သူ႕ကိုယ္သူသတ္ေသတာနဲ႕ သူ႕ကိုယ္သူ အႏၱာရယ္ ျဖစ္ေစတာမ်ိဳးေတြကို အထူးမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ရတာမ်ိဳးပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကိဳးတိုက္တာဝန္က်ေတြဟာ စက္ရုပ္ေတြလို အမွားအယြင္းမရွိရေအာင္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို ဂရုစိုက္ၾကရတာပါ။ ၾကိဳးတိုက္ထဲမွာ ဖုန္းတစ္လံုးရွိျပီး ဖုန္းေကာင္းမေကာင္းကို အျမဲမျပတ္သိရွိေနေအာင္ စီမံထားရတာပါ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ ေနာက္ဆံုးေကာက္ရိုး ေနာက္ဆံုးအခြင့္ေရးေလးဟာ ဘာေၾကာင့္မွ လြဲေခ်ာ္မသြားရေအာင္ စီမံထားတာပါ။ ရာဇဝတ္သားရဲ့ ေနာက္ဆံုးဖုန္းေခၚခ်င္တာ၊ ဘာသာေရးအရ ဆုေတာင္းခ်င္တာမ်ိဳးေတြ၊ ေနာက္ဆံုးစားခ်င္တဲ့ အစားစာမ်ိဳးေတြကို အႏၱာရယ္ မျဖစ္ေစပဲ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေစဖို႕ စီမံေပးရတာမ်ိဳးပါ။ ဒီေနရာမွာလဲ ေနရာေဒသအလိုက္ ရႏိုင္တဲ့ အခြင့္ေရးေတြ အမ်ားၾကီးကြာျခားမွာပါ။ မကြာျခားမွာကေတာ့ ေသဒဏ္စီရင္မယ့္ေန႕ ေသဒဏ္စီရင္ရာကို သြားမယ့္ ေျခလွမ္းေတြပါပဲ။ ရာဇဝတ္သားအတြက္ အေလးဆံုးေျခလွမ္း ၾကိဳးတိုက္ အာဏာသားေတြအတြက္ အေဝးဆံုးခရီး ၁၀ဂဏန္းသာသာ ေျခလွမ္းေတြဟာ တစ္ေယာက္ဟာ တုန္လွဳပ္စရာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့တဲ့ ေနာက္ဆံုးေနရာကို သြားရတာျဖစ္ျပီး အေစာင့္ေတြကေတာ့ ေနာက္ဆံုးခရီး ေနာက္ဆံုးလူတစ္ေယာက္ရဲ့ အစြန္းဆံုးေသာ တုန္႕ျပန္မွဳနဲ႕ တန္ျပန္ျပဳမူမွဳေတြၾကားကေန သတိၾကီးစြာထားျပီး အားလံုးဘာမွမျဖစ္ေအာင္ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ အဆင္ေခ်ာေအာင္ လစ္ဟင္းတာ မရွိရေအာင္ သြားေနရတာပါ။ အဲသလိုျဖစ္လာဖို႕ အာဏာသားေတြကိုယ္တိုင္ အၾကိမ္ၾကိမ္ေလ့က်င့္ၾကရတာျဖစ္ျပီး လူတစ္ေယာက္ကို မစီရင္ခင္မွာ အနဲဆံုး ၅ၾကိမ္ထက္ မနဲ ဇာတ္တိုက္ ေလ့က်င့္ၾကရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ရာဇဝတ္သားကို ဘယ္လိုထုတ္မယ္။ အဲသလိုထုတ္ခ်ိန္မွာ ဘယ္သူက လက္ထိတ္ကို ဘယ္လိုခတ္ ဘယ္သူက ဘယ္ကိုဂရုစိုက္ကစလို႕ ေျခတစ္လွမ္း အၾကည့္တစ္ခ်က္ မလြဲေအာင္ ေလ့က်င့္ထားရပါသတဲ့။ ၾကိဳးတိုက္ တာဝန္ကို နွစ္ရွည္ယူခဲ့သူမ်ားကေတာ့ ဒါဟာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းအတိုင္းပါပဲ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္အတိုင္းပါပဲလို႕ ဆိုပါတယ္။


တရားခံေတြဟာ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ မိမိေသမယ့္ နည္းကို ေရြးျခယ္ႏိုင္ၾကျပီး၊ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရြးျခယ္ခြင့္မရၾကပါဘူး။ တရုတ္ျပည္မွာေတာ့ ေဆးထိုးတာနဲ႕ ေသႏွတ္နဲ႕ပစ္ခံတာကို ေရြးျခယ္ႏိုင္သလို အေမရိကားက ျပည္နယ္အခ်ိဳ႔မွာေတာ့ နည္း ၅နည္းထဲက တစ္နည္းကို ေရြးျခယ္ႏိုင္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားက်င့္သံုးေနျပီး အကုန္က်အနည္းဆံုးနည္းကေတာ့ ၾကိဳးဆြဲခ်နည္းပါပဲ။ ၾကိဳးတိုတိုနဲ႕ ေျခလြတ္ရရံုမွာ လည္ပင္းအစ္ေသတဲ့နည္းကို တကယ့္ ေသဒဏ္စီရင္ရတဲ့ အခါမွာ မသံုးပါဘူး။ အျမင့္တစ္ခုကေန လႊတ္ခ်လိုက္ျပီး အရွိန္နဲ႕ ေက်ာရိုးမၾကီးရဲ့ လည္ပင္းရိုးကိုက်ိဳးသြားေစတာနဲ႕ သူ႕ထဲက အာရံုေက်ာမၾကီးကို ဆတ္ကနဲခ်ိဳးလိုက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္တာပါ။ သည္နည္းနဲ႕ေသေစတာပါ။ ဒါ့အတြက္ အနဲဆံုး အျမင့္ဘယ္ေလာက္ကေန လႊတ္ခ်ရမလဲဆိုတာ ျဗိတိန္စစ္တပ္က စျပီးသုေတသနာျပဳထားပါတယ္။ ၁၉ရာစုေလာက္က စတင္ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ၾကိဳးေပးနည္းနိႆယီး လမ္းညႊန္ခ်က္ၾကီးဟာ ခုထက္ထိ အသံုးဝင္ဆဲပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ရွိရင္ ၾကိဳးလံုးပတ္ ဘယ္ေလာက္နဲ႕ ဘယ္အျမင့္ကေနခ်ပါဆိုတာကို ေရးထားတာပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ ၾကိဳးအထိုးကို ေနာက္မွာထားမလား၊ ေဘးမွာလား၊ အေရွ႕မွာထားမွာလားဆိုတာကိုလဲ ရာဇဝတ္သားရဲ့လည္ပင္းၾကြက္သား တည္ေဆာက္ပံုေတြကိုၾကည့္လို႕ အာဏာပါးကြက္သားက နားလည္ရပါသတဲ့။ မဟုတ္ရင္ လည္ပင္းရိုးၾကိဳးတဲ့ဒဏ္နဲ႕မေသပဲ လည္ပင္းအစ္လို႕ အသက္ရွဳၾကပ္တာနဲ႕ေသရတာမ်ိဳး ျဖစ္ရင္ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြရဲ့ အျမင္ဆိုးတာမ်ိဳးနဲ႕ ရာဇဝတ္သားရဲ့ ေနာက္ဆံုးခရီးကို အနာက်င္ဆံုးျဖစ္ရပ္ဆိုးၾကီးနဲ႕ အဆံုးသတ္ရမွာဆိုးလို႕ပါ။ ဒါ့အျပင္ ရာဇဝတ္သားကို ၾကိဳးမေပးခင္ကတည္းက ေပးမယ့္ၾကိဳးကို ၾကိဳျပင္ထားျပီး အေလးခ်ိန္တူတာနဲ႕ စမ္းထားရတဲ့အျပင္ ၾကိဳးေပးမယ့္ မနက္မွာ ပိုးေသေအာင္ျပဳတ္ထားေပးရပါေသးသတဲ့။ ျဖစ္လာတဲ့ မ်က္ႏွာအမူအရာဆိုးရြားတာနဲ႕ ရာဇဝတ္သားရဲ့ အရွက္နဲ႕ အေၾကာက္အတြက္ မ်က္ႏွာဖံုးေခါင္းစြပ္ကို သံုးပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ ရာဇဝတ္သားက ျငင္းဆန္မယ္ဆို ျငင္းဆန္ႏိုင္တယ္ဆိုပါတယ္။ ၾကိဳးျဖဳတ္မယ့္ ၾကိဳးမင္းသားကို လူျမင္ကြင္းမွာ မထားတဲ့အျပင္။ ပါးစပ္နဲ႕ အမိန္႕ေပးေလ့မရွိပါဘူး။ အမိန္႕ေပးမယ္လို႕ မထင္ထားရတဲ့သူနဲ႕ ဇာတ္တိုက္ထားျပီးသူက ၾကိဳတင္တိုင္ပင္ထားတဲ့ အမိန္႕အခ်က္ျပတစ္ခုခုကို သံုးပါတယ္။ နာရီၾကည့္လိုက္တာ။ ဦးထုပ္ကိုင္လိုက္တာ။ ေဘာလ္ပင္ထုတ္လိုက္တာ။ မ်က္မွန္ခၽြတ္လိုက္တာမ်ိဳးပါ။ အဲသေလာက္ အတိအက်စီရင္ပါလ်က္နဲ႕က ၃ၾကိမ္၃လားခ်တာေတာင္ မေသပဲ လြတ္ဖူးသူေတြရွိလို႕ မေသမခ်င္းဆိုတဲ့ စကားရပ္ကို ၾကိဳးဒဏ္မွာ ထည့္သြင္းစီရင္ရတဲ့အထိပါပဲလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၾကိဳးမင္းသားနဲ႕ အာဏာသား တစ္ခုခုမွားတာနဲ႕ အခါခါ ၾကိဳးစင္ျပန္တက္ရတာေတြ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။



ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ Gun squard လို႕ေခၚတဲ့ ေသႏွတ္နဲ႔ ပစ္တဲ့နည္းပါ။ ရာဇဝတ္သားကို မ်က္ႏွာအဝတ္စည္းတာ မစည္းတာအပါအဝင္ ၾကိဳးတုပ္တာ မတုပ္တာအထိပါ ရာဇဝတ္သားဟာ ေဒသအလိုက္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရပါတယ္။ ရဲရဲၾကီးေသခ်င္သူေတြကေတာ့ သည္နည္းကို ေရြးၾကတယ္ဆိုပါတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ အဲသည္နည္းကို က်င့္သံုးတဲ့ေဒသမွာေတာ့ ရာဇဝတ္သားကို နံရံေနာက္ခံနဲ႕ လက္ထိပ္ခတ္ရပ္ေစပါတယ္။ ရိုင္ဖယ္သမား ေတြထဲက တစ္လက္ကို ဗလာက်ည္ထည့္ေပးတယ္။ မသိသာတဲ့ အခ်က္ျပနည္းသံုးတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ပစ္သူေတြထဲက တစ္ေယာက္ဟာ ဗလာက်ည္ျဖစ္လို႕ ပစ္သူေတြဟာ ငါ့က်ည္ေၾကာင့္ေသတာ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မွာပါဆိုတဲ့ ေျဖသာမွဳကိုရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ပစ္ရမယ့္ ပစ္မွတ္ကေတာ့ ရင္ညြန္႕ရိုးလို႕ဆိုပါတယ္။ အေပၚက ၾကိဳးနည္းနဲ႕ ေသနွတ္နည္းဟာ စစ္တပ္ေတြလဲ သံုးၾကတာျဖစ္ျပီး စစ္တပ္အသံုးမွာေတာ့ အမိန္႕ေပးနည္းျဖစ္တဲ့အတြက္ အလံအခ်က္ျပေသာ္လည္းေကာင္း ႏုတ္နဲ႕ အမိန္႕ေပးတာေသာ္လည္းေကာင္းသံုးတယ္။ ဗလာက်ည္ထည့္ေပးတာမ်ိဳးလဲ မရွိဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမိန္႕ေပး ေခါင္းေဆာင္ကိုယ္တိုင္က ေနာက္ဆံုးမွာ ေခါင္းထဲကို က်ည္တစ္ေထာင့္ ထည့္ေပးရေသးတယ္လို႕လဲ ဆိုပါတယ္။ ဒီလို စီရင္နည္းမ်ိဳးကို ခုေခတ္မွာ လူျမင္ကြင္းမွာ စီရင္ေလ့မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါ၂နည္းကေတာ့ သိပ္မဖြင့္ျဖိဳးေသးတဲ့ နိုင္ငံေတြနဲ႕ အဖိုးနဲအိုးကြဲ စီရင္နည္းေတြျဖစ္ပါတယ္။


သည္နည္းေတြဟာ ရက္စက္တယ္လို႕ ထင္တဲ့အတြက္ အေနာက္ႏိုင္ငံက သိပၸံနည္းက် စီရင္နည္းေတြကို တီထႊင္လာၾကပါတယ္။
အက္ဒီဆင္ဟာ သူရွာေဖြေတြ႕ရွိတဲ့ လ်ပ္စစ္ (DC) နဲ႕ သူ႕တျပည့္တစ္ေယာက္ ထပ္ေတြ႕တဲ့ (AC) အားျပိဳင္လာရာမွာ AC ရဲ့ အႏၱာရယ္ၾကီးမွဳကို ျပခ်င္တာနဲ႕ ဆပ္ကပ္ထဲက ဆင္ၾကီးကို ဝိုင္ယာၾကိဳးနဲ႕ဆက္ AC ေရွာ့တိုက္ျပလိုက္တာ မိနစ္ပိုင္းအတြင္းတင္ ဆင္ၾကီး ဘုန္းဘုန္းလဲသြားခဲ့တာဟာ အင္မတန္လူသိမ်ားပါတယ္။ အဲသည္ကေန စိတ္ကူးရလို႕ အေကာင္ထည္ေဖၚလိုက္ၾကရမွာ လ်ပ္စစ္ကုလားထိုင္ဆိုတဲ့ ေသဒဏ္စီရင္နည္းကို ၁၈၉၀ ႏူးေယာက္က အက်ဥ္းေထာင္တစ္ခုမွာ စတင္စမ္းသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမဆံုး ဗို႕အား ၁၇၀၀ေက်ာ္နဲ႕ ၁၇စကၠန္႕လႊတ္အျပီးမွာေတာ့ ႏွလံုးခုန္တာ၊ အသက္ရွဴတာေတြ ရပ္သြားလို႕ ေအာင္ျမင္တယ္ ထင္တုန္းမွာ ႏွလံုးျပန္ခုန္လာလို႕ ေနာက္ထပ္ ဗို႕အား ၂၀၀၀ နဲ႕ စကၠန္႕၂၀ ထပ္ေပးလိုက္တဲ့အခါ အေရျပားက ေသြးေၾကာငယ္ေလးေတြ ေပါက္ထြက္ျပီး ေအာင္ျမင္စြာ စီရင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမင္ရသူေတြက ၾကိဳးေပးတာထက္ ဆိုးရြားတယ္လို႕မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ၾကေပမယ့္ စီရင္သူေတြကေတာ့ ၾကိဳးေပးတာထက္ ပိုစိတ္ခ်ရတဲ့ နည္းလို႕ ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ ၁၉၀၀ ေလာက္ကစလို႕ အေမရိကန္နယ္ တစ္လႊားမွာ သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ အာရွေဒသထဲကိုေတာ့ ၁၉၂၄မွာ အေမရိကန္ ကိုလိုနီနယ္ဖိလစ္ပိုင္မွာ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမ အစမွာ အသံုးျပဳတာ အဆင္ေျပသလို ရွိခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗို႕အားနဲ႕ အခ်ိန္အသံုးျပဳမွဳအေပၚမွာ ျပႆနာၾကီးၾကီးမားမားၾကံဳလာရပါတယ္။ ေခါင္းေအာက္က ခံတဲ့ ေရစြတ္ေရျမဳတ္ အမ်ိဳးစားကြာတာေၾကာင့္ မီးေလာင္တာမ်ိဳးေတြ၊ ေသြးေၾကာေတြ ေပါက္ထြက္ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ျဖစ္တာမ်ိဳးေတြ အပါအဝင္ စကၠန္႕၂၀ကေန မိနစ္အေတာ္ၾကာအထိ ဗို႕အား ၂၀၀၀ ေလာက္ေပးေပမယ့္ မေသတာေတြ၊ အၾကိမ္ၾကိမ္ေပးေပမယ့္ မေသတာမ်ိဳးေတြ ၾကံဳလာရပါတယ္။ အဲသည္အခါ အစီရင္ခံရမယ့္ ရာဇဝတ္သားဟာ အၾကိမ္ၾကိမ္ ခံုေပၚျပန္သြားရပါေတာ့တယ္။ ပထမတစ္ၾကိမ္ မေအာင္ျမင္ရင္ အနဲဆံုးတစ္ပတ္ကေန ေထာင္အာဏာပိုင္မ်ား ခြင့္ျပဳခ်က္က်သည္အထိ ၾကိဳးတိုက္ထဲမွာ ျပန္ေစာင့္ၾကရတာပါ။ အဲသည္ စကၠန္႕၂၀ဟာ လ်ပ္စစ္ဒဏ္ခံ ရာဇဝတ္သားအဖို႕ ဘယ္ေလာက္ဆိုးရြားတဲ့ ေဝဒနာနဲ႕ၾကံဳရမယ္ မေသသူဖို႕ ဘယ္လို အၾကိမ္ၾကိမ္ၾကံဳရမယ္ဆိုတာ မေတြးဝံ့စရာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သိပၸံပညာရွင္ေတြ လူေပါင္း ေထာင္နဲ႕ခ်ီေလ့လာျပီးတဲ့အခါ လ်ပ္စစ္ဗို႕အားကို တစ္ခါတည္းေပးတာထက္ ပထမ ၈စကၠန္႕ကို ဗို႕အား ၂၀၀၀ေက်ာ္နဲ႕စျပီး တစ္စကၠန္႕အနားေပးပါတယ္ ေနာက္မွ ဗို႕အား ၄၀၀နဲ႕ ၈၀၀ၾကားကေန ၂၂စကၠန္႕အထိ လိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ပထမအေက်ာ့သာျဖစ္ျပီး စကၠန္႕၂၀ေလာက္ နားျပီး ေနာက္ထပ္ ၃ေက်ာ့ အနည္းဆံုးထပ္ေက်ာ့ေစပါတယ္။ ပထမ ၈စကၠန္႔ဟာ သိပ္ကို အေရးပါတာျဖစ္ျပီး ရာဇဝတ္သား သတိေမ့သြားဖို႕က အဓိကပါ။ မေမ့ေသးရင္ လိုအပ္သေလာက္ ၂၄၀၀ အထိျမင့္ႏိုင္သလို အခ်ိန္ကိုလဲ မိနစ္ဝက္အထိ တိုးႏိုင္ပါတယ္။ သူ႕ထက္ဗို႕အားနဲ႕ အခ်ိန္မ်ားသြားရင္ေတာ့ လ်ပ္စစ္နဲ႕မေသပဲ မီးေလာင္ျပီးေသသြားမွာမို႕ ဒါ့ထက္ေတာ့ မတိုးရဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ရာဇဝတ္သားဟာ ဗို္႕အားဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ပထမ ၈စကၠန္႕ကေန ၁၅စကၠန္႕အတြင္းမွာ သတိေမ့သြားမွာျဖစ္လို႕ ေဝဒနာခံစားရမွဳ နည္းတယ္လို႕ ဆိုၾကေပမယ့္ တစ္ခ်ီတည္းနဲ႕ အသက္ထြက္ဖို႕ကို ၾကိဳးမင္းသားနဲ႕ အာဏာသားတို႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ၾကိဳတင္ေလ့က်င့့္ျပင္ဆင္ၾကရတဲ့အျပင္ စက္နဲ႕ လ်ပ္စစ္ေတြပါလာတာေၾကာင့္ အခ်ိန္တိက်ဖို႕ ဗို႕အားျပည့္မွီဖို႕ လ်ပ္စစ္ဟာ ဦးေခါင္းကဝင္ ေျခေထာက္ကထြက္တာေသခ်ာဖို႕ အျခားလ်ပ္ကူးေနရာ မရွိဖို႕၊အျပင္ ရာဇဝတ္သားရဲ့ ခႏၶာေဗဒနဲ႕ လ်ပ္စစ္တို႕သေဘာကို ေၾကညက္ေအာင္ သေဘာေပါက္ထားဖို႕ လိုတဲ့အျပင္ ေသခ်ာသည္ထက္ ေသခ်ာေအာင္ ပိုမိုအာရံုစိုက္ျပင္ဆင္ၾကရတဲ့ နည္းတစ္ခုျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လ်ပ္စစ္စီးကူးထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ဟာ သိပ္ကို ပူေနတာေၾကာင့္ ေသမေသ အတည္ျပဳဖို႕ ဆရာဝန္ဟာ ၁၀မိနစ္ကေန ၁၅မိနစ္ထိ ေစာင့္ရပါတယ္။ အဲသည္အခါ စီရင္တာကို မ်က္ျမင္သက္ေသၾကည့္ရတဲ့ အဖြဲ႕အတြက္ အခ်ိန္ပိုၾကာလို႕ စိတ္ညစ္စရာ တစ္ရပ္ျဖစ္လာပါတယ္။


အေမရိကားမွာ လ်ပ္စစ္ကုလားထိုင္နည္းကို ကရိကထမ်ားတယ္လို႕ ဆိုသူမ်ားအတြက္ အဂၤလန္နဲ႕ အေမရိကားက သိပၸံပညာရွင္ေတြ ထပ္မံရွာေဖြေပးတာကေတာ့ ေဆးထိုးျပီးစီရင္နည္းပါပဲ။ ေသြးျပန္ေၾကာထဲကို ေဆးသံုးမ်ိဳး အစဥ္တက်ထိုးေပးနည္းဟာ အေပၚက ေဖၚျပခဲ့တဲ့ နည္းေတြထက္ ေဝဒနာခံစားရမွဳသိပ္ကို နည္းပါျပီး အျမင္ေကာင္းတဲ့ စီရင္နည္း လူသားဆန္တဲ့ စီရင္နည္းလို႕ ခုထက္ထိ သံုးေနၾကတဲ့ နည္းစနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ ရာဇဝတ္သားကို စီရင္မယ့္ ခံုေပၚမွာ သက္ေတာင့္သက္သာ လွဲေစျပီး ေသြးေၾကာထဲကို ေဆးသြင္းမယ့္ ပိုက္ထည့္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း သာမန္ေဆးရည္တစ္မ်ိဳးသာေပးထားျပီး စီရင္မယ့္ ေဆးထိုးမယ့္သူကေတာ့ လူနဲ႕ရဲ့ မျမင္ကြယ္ရာကေန အဆင္သင့္ေစာင့္ရတာပါ။ ဇာတ္တိုက္ထားတဲ့ အခ်က္ျပရခ်ိန္မွာေတာ့ ပထမ ေမ့သြားေစမယ့္ ေမ့ေဆးကို အရင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ စကၠန္႕အနည္းငယ္အတြင္း ေမ့သြားခ်ိန္မွာေတာ့ ၾကြက္သားေတြကို အေၾကာဆိုင္းသြားေစမယ့္ ေဆးတစ္မ်ိဳးထပ္ေပးလိုက္တဲ့အခါ အသက္ရွဴတာ နဲ႕ လူရဲ့ လွဳပ္ရွားနိုင္တဲ့ၾကြက္သားေတြ ရပ္ဆိုင္းသြားပါတယ္ သူ႕ေနာက္မွာမ ႏွလံုးခုန္ရပ္သြားေစမယ့္ ေဆးကို ထိုးသြင္းကာ အဆံုးသပ္လိုက္တာပါ။ သိပ္ကို အဆင္ေျပတယ္ ထင္ရေပမယ့္ ပထမ ေမ့ေဆးမတိုးတာေၾကာင့္ အသက္ရွဳရပ္တာနဲ႕ အေၾကေသမယ့္ ေဆးထိုးခ်ိန္မွာ အသိစိတ္မျပယ္တဲ့ ရာဇဝတ္သားဟာ ဆိုးဆိုးရြားရြားခံစားရမွဳေတြ ရွိတယ္ဆိုတာေတြ ၾကံဳလာၾကရျပန္ပါတယ္။ ပထမ သတိေမ့ဖို႕ မိနစ္ဝက္ကေန တစ္မိနစ္ခြဲေလာက္ထိ လိုတာအျပင္ ေမ့ေဆးမတိုးတာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ အသားေဆးကူရတာ ေဆးအမ်ိဳးအစားနဲ႕ ပမာဏ အေျပာင္းအလဲေတြကို ယေန႕အထိ ေလ့လာျပင္ဆင္ေနၾကဆဲပါ။ သို႕ေသာ္လည္း ယေန႕အထိ အသံုးမ်ားဆံုးေသာ စီရင္နည္းတစ္ခုအေနနဲ႕ ရပ္တည္ေနျပီး ေဆးထိုးတာကိုေတာ့ အေမရိကန္နဲ႕ ျဗီတိိန္မွာ ဆရာဝန္ေတြကို လံုးဝ ထိုးခြင့္မျပဳပါဘူး။ ေဆးဝါးအထူးျပဳသို႕မဟုတ္ ေဆးသိပၸံအထူးျပဳ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကိုသာ ထိုးခြင့္ျပဳတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ေသဖို႕ၾကာခ်ိန္ ၄မိနစ္ကေန ၁၁မိနစ္ထိၾကာျမင့္ေပမယ့္ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြေရွ႕မွာ စီရင္ၾကလ်င္ေတာ့ မေသမခ်င္း ထပ္ေက်ာ့ရမယ့္ ကိစၥေတြဟာ လ်ပ္စစ္ကုလားထိုင္နည္းေလာက္ မဆိုးဘူးလို႕ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။


သူနဲ႕ေခတ္ျပိဳင္ ဂ်ာမနီက တီထႊင္လိုက္တာကေတာ့ အဆိပ္ေငြ႕လႊတ္စီရင္နည္းပါပဲ။ လူတစ္ေယာက္ နာက်င္မွဳေတြကို မသိေအာင္လုပ္တာရဲ့ အဓိက ေသာ့ခ်က္ဟာ ေမ့ေမ်ာသြားေစတာ မဟုတ္ဘူး။ နာက်င္တာေတြကို သိေနတဲ့ ဦးေႏွာက္ရဲ့ လုပ္ငန္းကို ရပ္ေစမွန္းမသိ ရပ္ေစရင္းသည္သာ အဓိက လို႕ ယူဆလိုက္ၾကတဲ့ သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ ဦးေႏွာက္အလုပ္လုပ္ဖို႕ လိုအပ္တဲ့ ေအာက္ဆီဂ်င္ကို ဖယ္ရွားလိုက္ရင္ လူဟာ ျမန္ျမန္နဲ႕သက္သက္သာသာေသမယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်လိုက္ပါတယ္။ အဲသည္အခါ ေအာက္ဆီဂ်င္အစား ေအာက္ဆီဂ်င္ကိုဖယ္ရွားေစမယ့္ ဓါတ္ေငြ႕ကို ရွဳေစခ်င္းအားျဖင့္ ဦးေႏွာက္ရဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ရပ္ဆိုင္းကာ ေသဆံုးေစမယ္လို႕ ယူဆဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ေတြကိုစမ္းသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္၊ ကာဗြန္မိုေနာက္ဆိုဒ္၊ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဆိုင္ယာႏိုက္ ဓါတ္ေငြ႕ေတြနဲ႕ စမ္းသပ္ခဲ့ၾကျပီး ဆိုက္ယာႏိုက္ကို အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ အနံ႕ အရသာမွာ ကာဗြန္ေတြေလာက္ ဆိုင္ယာႏိုက္ဟာ မသိသာဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ပိုျပီးလဲ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အက်ိဳးသက္ေရာက္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္မွာေတာ့ ဓါတ္ေငႊ႕လႊတ္စီရင္တဲ့ နည္းကို သံုးရာမွာ ပိုတက္ဆီယံဆိုက္ယာႏိုက္နဲ႕ ဆာလျဖဴရစ္အက္စစ္ကို ဓါတ္ျပဳေစျပီး စီရင္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ အဲသလိုစီရင္ရာမွာ ရာဇဝတ္သားကို တတ္ႏိုင္သမွ် မ်ားမ်ားရွဴသြင္းဖို႕ မွာထားရျပီး မ်ားမ်ားရွဴသြင္းမွ ျမန္ျမန္ေမ့ျပီး ျမန္ျမန္ျပီးေျမာက္လို႕ ေဝဒနာ ခံစားရတာ သက္သာမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ရွဳမိျပီး တစ္မိနစ္အတြင္းမွာပဲ ေသခ်ာေပါက္ အသက္ဆံုးရွံဳးတာမို႕ ၂ခါမလိုတဲ့ ေသခ်ာနည္းပါ။ ၄မိနစ္ကေန ၁၁မိနစ္ပဲ ၾကာတာေၾကာင့္ အဆင္ေျပတယ္ဆိုရမွာပါ။ သို႕ေသာ္လည္း ဓါတ္ေငြ႕ခန္းဟာ အဆိပ္ေငြ႕ေတြနဲ႕ ရွိေနတဲ့အျပင္ ေသသူမွာလဲ အဆိပ္ေငြ႕ေတြကပ္က်န္ေနႏိုင္တာေၾကာင့္ သိပ္ကို ဂရုစိုက္တဲ့အျပင္ လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းပစၥရမ်ားျပားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခက္မီကယ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းရမွဳနဲ႕ ဓါတ္ေငြ႕လႊတ္ခန္းေတြ အာဏာသားေတြအတြက္ က်န္းမာေရးကုန္က်စားရိတ္ေတြအျပင္ အေထြေထြ ကုန္က်စားရိတ္ၾကီးျမင့္တာေၾကာင့္ တစ္ခါစီရင္ရင္ ၂ေယာက္ ၃ေယာက္ တျပိဳင္တည္း စီရင္ေလ့ရွိတယ္လို႕ေတာင္ ဆိုၾကပါတယ္။ သူလဲပဲ လ်ပ္စစ္ကုလားထိုင္နည္းလို၊ ၾကိဳးနည္းလို မစီရင္ခင္မွာ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳအေနနဲ႕ တိရိစာၦန္အခ်ိဳ႕နဲ႕ ဓါတ္ေငြ႕လႊတ္ခန္းကို ဇာတ္တိုက္ စမ္းသပ္ၾကေသးပါတယ္။ သိပ္ကို ကုန္က်စားရိတ္ၾကီးျမင့္တဲ့ နည္းပါ။

လူတစ္ေယာက္ကို အသက္သာဆံုးနဲ႕ အသက္ဆံုးေစဖို႕ စပ္စုတဲ့ BBC ကပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဦးေႏွာက္ထဲကို ေအာက္ဆီဂ်င္ျပတ္လတ္ေစတဲ့ နည္းဟာ အေကာင္းဆံုးပဲလို႕ဆိုပါတယ္။ Hypoxia ျဖစ္ေစဖို႕ သူကိုယ္တိုင္ အာကာသနဲ႕ ေလယာဥ္စမ္းသပ္တဲ့ထဲကို သြားျပီး G-force လို႕ေခၚတဲ့ ပိုင္းေလာ့ေတြ ၾကံဳရမယ့္ ေသြးစီးဆင္းမွဳျပႆနာကို ကိုယ္တိုင္သြားေလ့လာခံစားခဲ့ျပီး လူကို အရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႕လွည့္တဲ့စက္ထဲမွာ သူဟာ ၅-၈စကၠန္႕အတြင္းမွာပဲ ေသြးလည္ပတ္မွုဳေတြက ဦးေႏွာက္ဆီမေရာက္ေတာ့ပဲ ေသလုေမ်ာပါးခံစားခဲ့ရပါတယ္။ သူ႕အဆိုအရေတာ့ သည္နည္းနဲ႕ဆိုရင္ ၁၅စကၠန္႕အတြင္းမွာ သူေသသြားနိုင္တယ္ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဒါဟာ ေသြးကို မေရာက္ေစေအာင္ လုပ္ရတာျဖစ္လို႕ ေနာက္တစ္ခုနဲ႕ သူထပ္စမ္းသပ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အျမင့္ေပအတိုင္း ေအာက္ဆီဂ်င္ရွားပါးမွဳကို ခံႏိုင္ေအာင္ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ ေနရာမွာ သူစမ္းတဲ့အခါ သူကို ေအာက္စီဂ်င္ရွဴထားေစရာကေန အခန္းထဲက ေပ၂၀၀၀၀ အျမင့္အတိုင္း ဖိအားေလ်ာ့တာနဲ႕ ေအာက္စီဂ်င္ေတြကို စုပ္ထုတ္လိုက္အျပီးမွာေတာ့ သူဟာ တေျဖးေျဖးနဲ႕ သူ႕ဦးေနွာက္က ေဝဝါးမွန္းမသိေဝဝါးလာျပီး စကၠန္႕ ၂၀ေလာက္အၾကာမွာေတာ့ ဘာကိုမွကို မသိေလာက္ေအာင္ ေသလုေမ်ာပါးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူကေတာ့ Hypoxia ဟာ လူကိုလူလိုေသေစဖို႕ အေကာင္းဆံုးနည္းပဲလို႕ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဓါတ္ေငႊ႕လႊတ္ေသေစရာမွာ ႏိုက္ထရိုဂ်င္လိုဓါတ္ေငြ႕နဲ႕ အနံ႕အရသာမရွိတဲ့ အျခားျမန္ဆန္ထိေရာက္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ေတြကို ဝက္ေတြနဲ႕ စမ္းသပ္ခဲ့ပါေသတယ္။ ဘာကိုမွပဲ သိခ်ိန္မရလိုက္ပဲ အစားစားရင္ လဲက်သြားတာေၾကာင့္ သည္နည္းဟာ အေကာင္းဆံုးေသာ စီရင္နည္းပဲလို သူကဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕အစီစဥ္ရဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ လူဟာ လူ႕တန္ဖိုး လူအသံုးက်မွဳနဲ႕ ေသတယ္ဆိုတာဟာ သိပ္ကို ဆိုးရြားတာျဖစ္လို႕ လူကိုေသေစတဲ့ေနရာမွာ ရာဇဝတ္သားကို စီရင္တဲ့ေနရာမွာ ဘယ္နည္းကမွ အသင့္ေတာ္ဆံုးေသာ ေသေစနည္းျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ဘူးလို႕ အျငင္းပြားရင္း အဆံုးသတ္ထားပါတယ္။


လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာရဲ့ ပထမမူလ အယူအဆဟာ Human is unique လူသားဟာအႏိွဳင္းမဲ့ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာအရေတာ့ လူသားဟာ အသက္ရွင္ေနသ၍ တန္ဖိုးရွိေနပါတယ္။ လူကို လူကစီရင္လို႕ လူကိုလူကို အဆံုးသတ္ေစဖို႕ ၾကံေဆာင္ရာမွာ လူကို လူလို လူ႕အလိုက် လူ႕ဘဝက အဆံုးသတ္ေစဖို႕ သိပၸံပညာရွင္ေတြ မည္သို႕ပင္ တိက်ေသခ်ာေအာင္ ၾကံစည္ပါေစ လူတစ္ကိုယ္ခ်င္းစီ၏ ကံအတိုင္းသာ အဆံုးသတ္ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပင္ သက္သာေအာင္ စီရင္ပါေစ ေသငယ္ေစာဆိုတာ ရွိျမဲျဖစ္ျပီး ေသမယ္ဆိုတာကို ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ထိ ေၾကာက္သြားၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း လူကို လူက သတ္ဖို႕ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာနဲ႕ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားစြာ ကမာၻၾကီးမွာ စိုးစင္းမွ် ေလ်ာ့နည္းမသြားတာေၾကာင့္ လူကိုလူခ်င္းစီရင္ရာမွာ လူကိုလူလို လူ႕ဥပေဒဆိုသည္ႏွင့္အညီ လူ႕အလိုက် လူ႕ဘဝမွာ အဆံုးသတ္ေစဖို႕ရာမွာ လြယ္လြယ္ေလးေတာ့ မဟုတ္ပါေၾကာင္း။     ။

“လူကို လူခ်င္းသတ္တာ ဘယ္ဘာသာမွ အားမေပးပါကြယ္”
က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။ က်ေနာ္ေမာင္ဟန္ပါ။