မည္သို႔ ေသာလူနည္း (ခင္မာလာၾကာျဖဴ)
မည္သို႔ ေသာလူနည္း (ခင္မာလာၾကာျဖဴ)
“Character is revealed in how we handle things that go wrong”
ပေလတိုက “လူ” ဟုေခၚရန္ ေအာက္ပါ အခ်က္ အဂၤါရပ္မ်ားႏွင္႔ ျပည္႔ စုံရမည္ ဟု ဆိုသည္။
အသိဥာဏ္ရွိရမည္။
အမွား အမွန္ကို ခြဲျခားသိျပီး အမွန္ဘက္ က ရပ္ဖို႔ သတၱိရွိရမည္။
ေစာင္႔စည္းရမည္။
တရားမ်ွတမႈရွိရမည္။
သမိုင္းက ဘယ္လိုဆိုဆို ဆင္ျခင္ေတြးေခၚသူမ်ား က ဘယ္လိုေရးေရး၊ ငါ႔ ဖာသာ ေရာက္တဲ႔ေနရာမွာ အေျခေနေပးသမ်ွ ငါ႔ အလိုက် ငါ လုပ္တာ ဘာျဖစ္သလဲ။ မွည္႔ခ်င္တဲ႔ နာမည္ မွည္႔မွည္႔ လူလို႔ မေခၚခ်င္လဲ ေန။ ငါ စားခ်င္တာစား။ အိပ္ခ်င္သလိုအိပ္၊
အလိုရွိသမ်ွ မွီဝဲေနရတာ ငါ႔ အတြက္ နိဗာန္ပါ ဟု ဆိုသူမ်ား အတြက္ အလိမၼာ ဟာ စာမွာလည္း မရွိပါဘူး။ ကမၻာမွာလည္း မရွိပါဘူး။ ကမၻာႀကီး က ဘာေျပာေျပာ စာထဲ မွာ ဘယ္လိုဆိုဆို လိမၼာတာဟာ ေကာင္းသလား၊ မေကာင္းဘူးလား ဆိုတာကိုပင္ ခြဲျခားဖို႔ မလိုသူမ်ားရဲ႕ ဘဝဟာ သူတို႔ အေတြး နဲ႔ သူတို႔ ေက်နပ္ႏိုင္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ေသာ သူ မ်ားကေတာ႔ လူလူခ်င္း ညွာတာ ေထာက္ထားတဲ႔ အသိစိတ္ဓါတ္ျဖင္႔ တရားမရွိသလို ေနၾကေပလိမ္႔မည္။ သူတစ္ပါး ကို ႏႈတ္အားျဖင္႔ လည္းေကာင္း၊ စိတ္အားျဖင္႔လည္းေကာင္း ကိုယ္အားျဖင္႔လည္းေကာင္း မက်ဴးေက်ာ္လို၍ ေစာင္႔စည္းၾကေပလိမ္႔မည္။
ေရမ်ားေရႏိုင္ မီးမ်ား မီးႏိုင္ ဆိုေသာ စကားႏွင္႔ အညီ ဒုကၡဘုံမွာေတာ႔ ေကာင္းမႈ ကို မေကာင္းမႈက အၿမဲ အႏိုင္ယူေနေတာ႔သည္။
ဒါဆို ေကာင္းေကာင္းမေနနဲ႔ ေတာ႔ ဒုကၡဟာ ဒုကၡပဲ မို႔လား ဆိုျပီး ဒုကၡပဲ ေပးေနမလား။
ေကာင္းမႈနဲ႔ မေကာင္းမႈ မည္သည္ဘက္မွာ ရပ္မလဲ လို႔ ေကာ ေတြးမလား၊ ရပ္ေကာ ရပ္မွာလား။
မိမိ၏ အသိစိတ္ဓါတ္ျဖင္႔သာ ျပဳရေသာ အရာမ်ားျဖစ္ပါသလား ဟု စဥ္းစားမိေသာအခါ….
အသိစိတ္ရွိသူကို ေျပာစရာမလို
မသိတတ္သူ ကို ေျပာ၍ မရ
ဟု ေကာက္ခ်က္ ခ်မိသည္႔ ခဏ စာေရး လိုစိတ္၊ စကားေျပာလိုစိတ္ပင္ မရွိေတာ႔ပါ။
သို႔ရာတြင္ ေအာက္ပါ စာပိုဒ္ေလး ကို ဖတ္မိေတာ႔ မေရးရ မေနႏိုင္ျပန္။
“သူ ဘယ္လို အက်င္႔ ရွိသလဲ ဆိုတာ သူ ဒုကၡေရာက္ခ်ိန္မွာ အဲဒီ ဒုကၡ ကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္သလဲ ကို ၾကည္႔ျပီး သိႏိုင္တယ္။”
“သူ ဘယ္လိုအက်င္႔ရွိသလဲ ဆိုတာကို အရာရာဟာ မွားယြင္းေနခ်ိန္မွာ သူဘယ္လို ရင္ဆိုင္သလဲ ဆိုတာကို ၾကည္႔ျပီး သိႏိုင္တယ္။”
ဒုကၡေရာက္ခ်ိန္
အရာရာဟာ အစီစဥ္တက် ရွိမေနခ်ိန္္မွာ…
သူ႔ အျပဳ မူေတြ ၾကည္႔ျပီး
သူဟာ လူလား လူမဟုတ္ဘူးလား သိႏိုင္ပါတယ္။ တနည္း ဆိုရေသာ္ သူဟာ အသိဥာဏ္ ရွိသူလား
သတၱိရွိသူလား
ေစာင္႔စည္းသူလား
တရားမ်ွတသူလား ဆိုတာ ကိုေပါ႔။
သည္စာေရးေနခ်ိန္မွာ မီးပ်က္ရာမွ မီး ရုတ္တရက္ ေကာက္လာပါတယ္။ ဘယ္သူဖြင္႔ထားမွန္း မသိတဲ႔ TV က အသံထြက္လာလာေတာ႔ ပိတ္ဖို႔ TV ဆီ သြားတဲ႔ အခါ ဖန္သားေပၚမွာ စာတေၾကာင္း ေတြ႔ လိုက္တယ္။
“ Justice delayed is Justice denied ” တဲ႔။
ဘာအေၾကာင္းလဲ ဆိုတာ ထုိင္နားေထာင္လိုေပမယ္႔ စာေရးလက္စ ပ်က္သြားမွာ စိုးတာနဲ႔ စားပြဲမွာ ဝင္ထိုင္ျပီး သည္စာ ကိုဆက္ေရးေနပါတယ္။
ၾကန္႔ၾကာေနတဲ႔ တရားမ်ွတမႈဟာ တရားမ်ွတမႈ ကို ျငင္းဆန္လိုက္တာပါပဲ။
မေကာင္းမႈ အတြက္ ဘယ္အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မေကာင္းမႈ ဟာ မေကာင္းမႈ ပဲ မို႔ အေရးမပါေလာက္ပါဘူး။
ေကာင္းမႈ က်ေတာ႔ ပိုခက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လည္း ေကာင္းမႈ ဟာ က်င္႔သုံးဖို႔ ပိုခက္ေလသလား။
ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ႔ ေကာင္းမႈပင္ ျဖစ္ပါေစ၊ အခ်ိန္လြန္သြားရင္ ေကာင္းမႈ ကိုျငင္းဆန္ရာ ေရာက္တတ္တယ္။
အခ်ိန္မွန္ေနရာမွန္ ( Right time နဲ႔ Right place ) ကလည္း အေရးၾကီးျပန္တယ္။
“တေန႔ေတာ႔……” ျဖစ္လာမွာေပါ႔ ဆိုျပီး လူေတြ ဟာ ေျဖေတြးေတြး ၾကတယ္။
က်မ ဟာ အထက္ပါစာေၾကာင္းေလး ကို မဖတ္မွီ ကပင္ “ ျဖစ္တယ္ ” ဆိုတာလည္း အခ်ိန္ရွိတယ္။ သိပ္ၾကာသြားေတာ႔ မျဖစ္သလိုပါပဲ လို႔ ေျပာေလ႔ရွိတယ္။
“ အဲဒါ ကို ဘာလုပ္မလဲ အစ္မ ”ဆိုေတာ႔ ပထမ တစ္ႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္ေတာ႔ အမွားလုပ္သူမ်ားအျပစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အႀကိမ္ အေရအတြက္မ်ားလာေတာ႔ အမွားလုပ္ခံရသူ အျပစ္ ျဖစ္လာလိမ္႔မယ္။
“ နင္တို႔ လူေတြပဲ။ ဦးေႏွာက္ ကို အသုံးခ်စားတဲ႔ လူေတြပဲ။ ဥာဏ္ကိုလႊာသုံးတတ္တဲ႔ လူေတြပဲ။ တရားမ်ွတမႈ ကို ျမတ္ႏိုးတတ္တဲ႔ လူေတြပဲ မဟုတ္လား ”
“ ဒါေပမယ္႔ အပ်င္းထူျပီး အခ်ိန္ေတြ ဆြဲေနရင္၊ သူလုပ္လိမ္႔မယ္ဆို့ျပီး ဘယ္သူမ်ားထလုပ္လိမ္႔မလဲ ဆိုျပီး တြက္ကပ္ေနရင္ နင္တို႔ဟာ သတၱိ မရွိတဲ႔ လူ၊ လုပ္သင္႔ လုပ္ထိုက္တာ မလုပ္ပဲ ပ်က္ကြက္တဲ႔ လူ ျဖစ္ေနျပီ ” လို႔ ေျပာေတာ႔ ……….
“ အစ္မဟာ ေတာ္ေတာ္ ရက္စက္တယ္၊ အဲဒီေလာက္ ေျပာရလား ” ဆိုကာ စိတ္ဆိုးပါေလေရာ။
အေမ ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။
ပထမ တစ္မ်ဳိးကေတာ႔ သားသမီးမွားရင္ မွားတယ္ မေျပာဘူး၊ “ ခ်မ္းသာတဲ႔ သားသမီး ကိုယ္႔ကိုေထာက္ပံ႔ေနတဲ႔ သားသမီး မွားေတာ႔ ဘာမွ မေျပာဘူး။ ဆင္းရဲတဲ႔ သားသမီးမွားေတာ႔ ပစ္ပစ္ႏွစ္ႏွစ္ ေျပာတယ္။ ”
ဒုတိယ အေမမ်ဳိးကေတာ႔ ဘယ္သူမွားမွား ပစ္ပစ္ႏွစ္ႏွစ္ေျပာတယ္။ သူက သားသမီး ဆိုတဲ႔ အစြဲမပါဘူး။ ခ်မ္းသာ ဆင္းရဲ အဂတိ မလိုက္စားဘူး။ ဆင္းရဲတဲ႔ သားသမီး ကို ဂရုဏာ ပိုတာမွ အပ “အျပစ္” ေတြ “ အမွား” ေတြကို သေဘာတရားအရ လုံးဝ ဆန္႔က်င္တယ္၊ ဘယ္သူ ဘာအျပစ္လုပ္လုပ္ ဘယ္သူအမွားလုပ္လုပ္ ေဆာ္ပေလာ္တီးတာပဲ။
အခုလဲ သေဘာတရားအရ “ ခ ံ” ေနတာဟာ ေတာ္ေလာက္ျပီ။ ေတာ္လွန္တာ မဟုတ္ေသာ္မွ၊ အမွန္တရားအေပၚ ခုိင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္ေနေစခ်င္တယ္။ သည္ေနရာမွာ မားမားမတ္မတ္ ရပ္ေနလ်ွင္ပဲ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ တရားမ်ွတရာ ေရာက္မယ္ မဟုတ္လား။
“ အစ္မက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကို ေျပာတယ္၊ အစ္မ ကိုေတာ႔ ဘယ္သူေျပာလဲ”
“ ဘာလဲ အဲဒီထဲမွာ အစ္မ လည္း ပါတာပဲ လို႔ဆြဲထည္႔တာေပါ႔ ”
“ ပါတယ္၊ ငါမျငင္းပါဘူး၊ ဒါေပမယ္႔ ငါ႔ ကုိယ္က်င္႔တရားက ငါ႔ ကို အၿမဲဆုံးမတယ္။ ငါဟာ ေန႔ တိုင္းလူဟုတ္ရဲ႕လားလို႔ ေန႔တိုင္းဆန္းစစ္တယ္။ ငါ ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္မွာ ငါဘယ္လိုရပ္တည္မလဲ ဆိုတာ အဆင္သင္႔ လုပ္ထားတယ္၊ လူနဲ႔ တူေအာင္ ႀကိဳးစားေနတယ္၊ အဲဒီလိုပဲ နင္တို႔အားလုံး ဥာဏ္ကေလး ကိုသုံးမယ္၊ သတၱိေလး နဲနဲထည္႔မယ္၊ ေစာင္႔စည္းတဲ႔ စည္းရိုးေလး ကို က်ားကန္ထားမယ္၊ အခ်ိန္မဆိုင္းတဲ႔ တရားမ်ွတမႈ ကို က်င္႔သုးံမယ္ဆိုရင္ ငါ ေျပာရက်ဳိးနပ္ပါျပီ”
အေျဖတစ္ခုအတြက္ေတာ႔ ကံၾကမၼာ လက္ထဲ ပို႔လိုက္ပါျပီ။
ေနာက္တစ္ခု ႀကံဳတုန္းေျပာရဦးမယ္၊ “ Freedom is not free ” ဆိုတဲ႔ စကားကို ဘယ္လိုနားလည္သလဲ။
လြတ္လပ္ေရးရတာနဲ႔ လြတ္ျပီ ကၽြတ္ျပီ ဆိုျပီး ေနလို႔ မရဘူး၊ လြတ္လပ္ေရးရတာနဲ႔ အမ်ွွတာဝန္ဆိုတဲ႔ ေႏွင္ႀကိဳးေတြဟာ တဆင္႔ ျပီး တဆင္႔ ရစ္ပတ္ေႏွာင္ဖြဲ႔လာေရာ။ အေမနဲ႔ ေနစဥ္က အေမ႔အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာတာဝန္ေတြ အကုန္လုံး အေမယူထားတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္႔ဟာ ကိုယ္ေတာ႔ အေမ႔စည္းကမ္းေတြ ေအာက္မွာ မလႈပ္သာေတာ႔၊ လြပ္လပ္ေရး ကို ေမ်ွာ္ေတြးေနတယ္။ တကၠသိုလ္ ကိုတစ္ေယာက္ထည္းသြားရခ်ိန္မွာ လြတ္လပ္ျပီ ဆိုျပီး သိပ္ေပ်ာ္ခဲ႔တယ္။ ဘာမွကို မလုပ္ေတာ႔ဘူး၊ စာေတာင္မက်က္ေတာ႔ဘူး။ အိပ္ခ်င္သေလာက္အိပ္၊ စားခ်င္မွစား၊ ဝတၱဳေတြ တစ္အုပ္ျပီး တစ္အုပ္ဖတ္။ ေပ်ာ္မွ ေပ်ာ္ပဲ။ စာေမးပြဲ က်ေတာ႔ ရွက္ဖို႔ ေကာင္းလိုက္တာ၊ လြတ္လပ္ေရး ရေပမယ္႔ တာဝန္မယူေတာ႔ အဆင္႔ အတန္းနိမ္႔တာေပါ႔။
အဲဒါ ကို သတိထားမိတာနဲ႔ ကိုယ္႔ စာ ကိုယ္ဖတ္၊ ကိုယ္႔ အဝတ္ကိုယ္ေလ်ွာ္၊ ပို႔တဲ႔ ပိုက္ဆံနဲ႔ ေလာက္ေအာင္သုံး၊ စာေမးပြဲ ေအာင္ဖို႔ ပထမ ဆိုျပီး ကိုယ္႔တာဝန္ကုိယ္ယူလိုက္ရတယ္။
လြတ္လပ္ခြင္႔ရတာဟာ တကယ္မလြတ္လပ္ဖူးဆိုတာ သိလာရေတာ႔တယ္။
လြတ္လပ္ခြင္႔ဟာ တာဝန္ဆိုတဲ႔ ေႏွာင္ႀကိဳးႏွင္႔ ခ်ည္ထားပါမွ လြတ္လပ္ျခင္းအရသာ ကို ခံစားရပါမယ္။
က်မတို႔ဟာ အရာရာမွားယြင္းသြားေပမယ္႔ မွန္မွန္္ ကန္ကန္ ဘယ္လိုရပ္တည္မလဲ ဆိုတာ သင္ယူလို႔ ရမယ္ ထင္ပါသလား။
အေတြးအျမင္(၂၀၀) ႏိုဝင္ဘာ ၂၀၀၈
(ဆရာေမာင္ဝံသ ၏ အမွာစာျဖင္႔ ေဒါင္းစာေပ မွ ထုတ္ေဝေသာ ျမစ္လို သစ္ပင္လို မိုးလိုလူ ေဆာင္းပါ အပါအဝင္ ၄၇ ပုဒ္ေသာ ေဆာင္းပါးတို႔ ပါဝင္သည္႔ ျမစ္လိူ သစ္ပင္လို မိုးလိုလူ စာအုပ္မွ ကူးယူျဖန္႔ေဝျခင္းျဖစ္ပါသည္။
က်မ ေစတနာထားရပါေသာ နီးေသာ ေဝးေသာ မိတ္ေဆြမ်ားဖတ္ေစလိုေသာဆႏၵ ျဖင္႔ မ်ွေဝလိုက္ရျခင္းအားနားလည္မႈေပးႏိုင္ၾကလိမ္႔မည္ဟုယုံၾကည္ပါသည္။)
MMT
0 comments:
Post a Comment