အလႊာကြဲ ေလာကအျမင္

Kyaw Zwar Lynn April 1, 2014 at 9:39am

ယခင္ကဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ စံဒႆနအျမင္သီးသန္႔႐ွိခဲ့ပါတယ္။


တစ္ကိုယ္ရည္ဝါဒ (Individualism) - အုပ္စု အခြင့္အေရး (Group Rights) ေတြဟာ လူသားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ အေျခအေနေတြမွာ လူသားကို ျပန္လည္ ခ်ဳပ္တည္းေစတဲ့ အတြက္ ျပည့္စံုတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ တစ္ကိုယ္ရည္ဝါဒဟာ လူသားေတြကို အုပ္စုအဖြ႔ဲအစည္းလိုက္သာ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း မဟုတ္ပဲ အုပ္စုအဖြဲ႔အစည္း အတြင္းမွ လူသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ တန္ဖိုးႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ နဲ႔ ရပိုင္ခြင့္ (Individual Rights) ကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ဒႆန ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဒႆနေၾကာင့္ လူသားဟာ အဖြဲ႔အစည္း တစ္စံုတစ္ရာမွာ ဝင္ေနမွသာ ရပိုင္ခြင့္ေတြ ရ႐ွိမွာ မဟုတ္ပဲ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကိုမွ မွီခိုစရာ မလိုပဲ ရပိုင္ခြင့္ေတြ ရ႐ွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။


ဆက္ကူလာဝါဒ (Secularism) - ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔ ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ခြင့္ မျပဳပဲ သီးသန္႔ျပဳရန္၊ ႏုိင္ငံအာဏာ အားကိုးနဲ႔ ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာ မိုႏိုပိုလီ ရယူျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ ဖန္တီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဒႆန ျဖစ္တယ္။

ဆက္ကူလာ လူသားဝါဒ (Secular Humanism) - ဆက္ကူလာ လူသားဝါဒ - ဘာသာေရး ယံုၾကည္မႈ မလႊမ္းမိုးတဲ့ လူသားဝါဒ ျဖစ္တယ္။ ယုတၱိေဗဒနဲ႔ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈကို အားကိုးတဲ့ အသိပညာ႐ွာေဖြမႈ၊ လူသားရဲ႕ ေတြ႔ႀကံဳခံစားရမႈကေန လူသားက်င့္ဝတ္ ေဖာ္ထုတ္မႈေတြ ပါတဲ့ ဘက္စံုဆိုင္ရာ ဒႆနတစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္။

ဘုရားမဲ့ဝါဒ (Atheism) - Theism ဟာ ဖန္ဆင္းသူဘုရား႐ွိတယ္ ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္တယ္။ A-theism ဟာ ဖန္ဆင္းသူ ဘုရားမ႐ွိႏိုင္ဘူး လို႔ ခံယူတဲ့ ဒႆနျဖစ္တယ္။



ၿခံဳငံုေျပာမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံက်င့္သံုးတဲ့ ဒႆနေတြဟာ တရားမွ်တမႈကင္းမဲ့လို႔ျဖစ္ရတဲ့ ျပႆနာ ပဋိပကၡ တစ္စံုတစ္ရာ မျဖစ္သေ႐ြ႕၊ မျဖစ္ႏိုင္သေ႐ြ႕ လူသားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ လြတ္လပ္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ လြတ္လပ္မႈဝါဒ (Libertarianism) ရဲ႕ ကိုင္းကြဲေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဒႆနအျမင္ေတြကို လက္ေတြ႔ဘဝမွာ ခ်သံုးတဲ့အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေ႐ွး႐ိုးစြဲ အစဥ္အလာ ဘာသာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔တာ တကယ္ေတာ့ မဆန္းလွပါဘူး။ ခပ္ငယ္ငယ္ ၇တန္းေလာက္တည္းက အစိုးရေက်ာင္းေတြရဲ႕ ၾသဇာအာဏာကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့တယ္။ သာသနာ ၾသဇာ၊ ယဥ္ေက်းမႈၾသဇာနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း ဖိစီးမႈဒဏ္ေတြကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့တယ္။ ၉တန္းမွာပဲ ဘာသာမဲ့ခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ ဘာသာမဲ့တစ္ေယာက္ရဲ႕ ငယ္ဘဝ မွတ္စုမွာ အဲဒီ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အေသးစိတ္ ေရးဖူးပါတယ္။ အဲဒီ့ အခ်ိ္န္ေတြတုန္းက ကၽြန္ေတာ့္ ဒႆနခရီးဟာ အစပ်ိဳးစဥ္ ကာလမွာပဲ ႐ွိပါေသးတယ္။


မဟာေၾကာင္းက်ိဳး မဆီေလ်ာ္မႈ


ဒီလိုျဖတ္သန္းလာရင္း ေလာကရဲ႕ မဟာေၾကာင္းက်ိဳး မဆီေလ်ာ္မႈ ("the Absurd") ကို ခံစားမိတယ္။

လူသားရဲ႕ စံတန္ဖိုးေတြဟာ လက္ေတြ႔ေလာကနဲ႔ ေဝးကြာေနတာကို ခံစားရတယ္။ လွည့္စားတတ္သူဟာ ႐ိုးသားသူေတြထက္ ပိုေအာင္ျမင္ေလ့႐ွိတယ္။ လူသားရဲ႕ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈေတြနဲ႔ လူသားရဲ႕ ႐ွင္သန္ႏိုင္စြမ္းဟာ မမွ်တေအာင္ ျဖစ္ေနေလ့႐ွိတယ္။ လူသားဟာ ေပ်ာ္႐ႊင္တဲ့ဘဝ ရ႐ွိဖို႔ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားစြာနဲ႔ ဘဝကို ႐ုန္းကန္ႀကိဳးစားရင္း အေမွာင္ကို မီးထြန္း႐ွာသလို ဓမၼဓိဌာန္ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈကို ထိုးဝင္႐ွာေဖြရင္း မေတြ႔ႏိုင္ပဲ ေသဆံုးကြယ္ေပ်ာက္သြားၾကရတယ္။ ဒီ့အျပင္ လူသား စုေဆာင္းခဲ့တဲ့ ဓနဥစၥာနဲ႔ ဥာဏ္ပညာေတြဟာ ေသဆံုးေတာ့လည္း သူ႔အတြက္ ဘာမွ မဟုတ္ေတာ့သလိုျဖစ္သြားတာပဲ မဟုတ္ပါလား။

ပထဝီဝင္ အရ ၾကည့္ရင္ လူသား ေနထုိင္တဲ့ ၿဂိဳဟ္မွာ လူသား မေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ ပင္လယ္ျပင္ဟာ မ်က္ႏွာျပင္ကို ၇ဝ%ေက်ာ္ လႊမ္းမိုးထားတယ္။ ေရဟာ အဲဒီေလာက္မ်ားေပမယ့္ လူ ေသာက္သံုးႏိုင္တဲ့ ေရခ်ိဳဟာ မေလာက္င ေအာင္ ျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။

နကၡတၱေဗဒအရ ၾကည့္ရင္ တခ်ိန္က လူေတြ ထင္ခဲ့သလို ကမာၻဟာ စၾကဝဠာရဲ႕ အလယ္ဗဟို မဟုတ္ပါဘူး။ ေနစနစ္လို႔ေခၚတဲ့ ၿဂိဳဟ္၈လံုး ပါဝင္တဲ့ ၿဂိဳဟ္စနစ္တစ္ခုရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေလးတစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ ေနစနစ္ဟာ သန္းေပါင္း ေထာင္ခ်ီပါဝင္တဲ့ ၾကယ္စု တစ္ခုရဲ႕ လက္တံမွာ မထင္႐ွား ပါဝင္တဲ့ ၾကယ္ေလးတစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ ဒီၾကယ္စုဟာလည္း ေဒသႏၲာရၾကယ္စု အုပ္စု မွာ ပါဝင္တဲ့ ၾကယ္စု တစ္ခုသာ ျဖစ္ၿပီး ေဒသႏၲာရၾကယ္စုအုပ္စုဟာ မဟာ ၾကယ္စုအုပ္စုႀကီးတစ္ခုရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ့ မဟာၾကယ္စု အုပ္စုႀကီးဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အာကာသမိုးကုပ္စက္ဝုိင္း မွာ ျမင္ရတဲ့စၾကဝဠာ (Observable Universe) ထဲက မဟာၾကယ္စုအုပ္စုႀကီး မ်ားစြာအနက္ တစ္ခုသာျဖစ္တယ္။

ဘူမိေဗဒအရ ၾကည့္ရင္ လူသားရဲ႕ အ႐ိုး႐ုပ္ႂကြင္းေတြဟာ ႏွစ္သန္း ၃ဝဝဝေက်ာ္တဲ့ သက္႐ွိသမိုင္းေၾကာင္း၊ ႏွစ္သန္း ၅ဝဝေက်ာ္တဲ့ သတၱဝါသမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ယွဥ္ရင္ ႏွစ္ တစ္သန္းေက်ာ္သာ ႐ွိေသးေလရဲ႕။ ဇီဝေဗဒ အရ ၾကည့္ရင္လည္း တခ်ိန္က တိရစာၦန္ထက္ အဆင့္ျမင့္တဲ့အျပင္ ဘုန္းကံႀကီးမားျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အထူးျပဳလုပ္ ဖန္ဆင္းခံရျခင္း စတဲ့ သီးျခားဇာစ္ျမစ္တစ္ခုကေန ျဖစ္လာတယ္လို႔ ထင္ခဲ့တဲ့ လူသားဟာ အဲဒီ့ တိရစာၦန္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးဆက္ႏြယ္ေၾကာင္း လွစ္ဟျပခဲ့တယ္။

လူမႈေရးပညာ အေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္လည္း လူသားက သူေကာင္းဖို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ကိုယ္တိုင္ ယို႔ယြင္းပ်က္စီးလာတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ႐ွင္သန္ရပ္တည္မႈကိုသာ အားထုတ္ၿပီး လူသားကို ျပန္ဒုကၡေပးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း စနစ္ေတြ ျဖစ္လာၾကျပန္တယ္။ ႏိုင္ငံ အစိုးရေတြဟာ ျပည္သူေတြအတြက္ မဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံအင္အားၿပိဳင္ဖို႔ အားထုတ္ၾကျပန္တယ္။ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စစ္အသံုးစရိတ္ေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္ အသံုးစရိတ္ေတြကို ယွဥ္ၾကည့္ရင္ သိသာပါတယ္။ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ လူေတြကို ဘဝအဓိပၸာယ္ေတြ ေပးစြမ္းဖို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေ႐ွး႐ႈဖို႔ မလုပ္ပဲ လူသားေတြရဲ႕ နေမာ္နမဲ့ႏိုင္မႈ၊ အစြန္းေရာက္ ယံုၾကည္မႈေတြဆီကို တြန္းပို႔တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။

အဲဒီ့အတြက္ ေလာကႀကီးဟာ လူသားက ဂ႐ုစိုက္ခံခ်င္ရသေလာက္ ဂ႐ုမစိုက္တာကို ခံစားသိ႐ွိႏိုင္ပါတယ္။ ေလာကႀကီးဟာ လူသားအတြက္ အထူးေနရာ တစ္ခု မေပးထားဘူးဆိုတာ ထင္႐ွားပါတယ္။ ေလာကဟာ လူသားအတြက္ သီးသန္႔ ရည္႐ြယ္ျဖစ္တည္ေနတာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ျမင္သာေစပါတယ္။ လူသားရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ေလာကဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္တဲ့ေလာက ပဲျဖစ္တယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စံဒႆနေတြကို လက္ေတြ႔ဘဝမွာ က်င့္သံုးဖို႔ အားထုတ္တဲ့အခါ ျဖစ္လာတဲ့ ပဋိပကၡေတြဟာ ေလာကရဲ႕ မဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ သံုးသပ္မိတယ္။ ဒါကို ေ႐ွ႕ဆက္တိုးဖို႔ဆိုရင္ ဘဝရဲ႕ က်ဆံုးမႈဆီကို ဦးတည္သြားမွာ ျဖစ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္တဲ့ တရားမွ်တမႈ အႏွစ္သာရ ကင္းမဲ့တဲ့ ေလာကမွာ ေၾကာင္းက်ိဳးဆီေလ်ာ္မႈကို အေျခခံတဲ့ ဒႆနေတြဟာ တည့္တည့္ အသံုးခ်ဖို႔ဆိုတာ ေရ႐ွည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ျမင္လာခဲ့တယ္။

ေနာက္ဆုတ္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စံဒႆနေတြကို လက္လႊတ္ အေလွ်ာ့ေပးရမွာပဲ ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္လက္ခံတဲ့ လိုခ်င္တဲ့ ေလာကတစ္ခုကို မရ႐ွိတဲ့အခါမွာ လက္႐ွိအေျခအေနကိုပဲ အေလွ်ာ့ေပး သည္းခံ ျဖတ္သန္းသြားရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာလည္း ဒႆနကို ေသေၾကာင္းႀကံစည္ျခင္း တစ္ခုအေနနဲ႔ က်င့္သံုးဖို႔ မဆံုးျဖတ္ပါဘူး။

ဒီေတာ့ လက္႐ွိအေျခအေနတစ္ရပ္မွာ အ႐ွိအတိုင္း လက္ခံလိုက္ၿပီး၊ မိမိရဲ႕ လြတ္လပ္ခ်ိန္မွာသာ မိမိရဲ႕ စံဒႆနေတြကို က်င့္သံုးမလား ဆိုတာကလည္း မေကာင္းတဲ့ ယံုၾကည္မႈတစ္မ်ိဳး Bad Faith လို႔ ဆိုႏုိင္တယ္။ မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို မ်က္ကြယ္ျပဳေနထိုင္ျခင္းဟာ လူသားဟာ မိမိကိုယ္ကို လွည့္စားေနထိုင္ျခင္းတစ္မ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္။

ဒါေတြကို ေ႐ွာင္႐ွားဖို႔အတြက္ ေလာကအျမင္အသစ္တစ္ခု လိုအပ္လာတာကို ခံစားမိတယ္။ ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ တစ္ကိုယ္ရည္ အသံုးခ်ဖို႔အတြက္ အလႊာကြဲ ေလာကအျမင္ (Stratified Reality) လို႔ သမုတ္တဲ့ ေလာကအျမင္တစ္ခုကို ထုတ္ေဖာ္ဖန္တီးအပ္ပါတယ္။

အလႊာကြဲ ေလာကအျမင္မွာ ေလာကကို ႐ႈျမင္တဲ့ အလႊာ (Stratum) မ်ားစြာ ပါဝင္ပါတယ္။ အလႊာ တစ္ခုခ်င္းစီဟာ မတူညီထူးျခားတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ဇာစ္ျမစ္တစ္ခုစီက ရ႐ွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အ႐ွိတရား ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အဲဒီ့ အ႐ွိတရားေတြကို စိတ္ခံစားခ်က္ ျပည့္ဝစြာ ခံစားႏိုင္သလို၊ တၿပိဳင္တည္းမွာ အလႊာကြဲေလာကအျမင္ရဲ႕ ေယဘုယ်တည္ေဆာက္ပံုကို ႐ႈျမင္ႏိုင္ရပါမယ္။ အၾကမ္းဖ်င္း ထား႐ွိအပ္တဲ့ အလႊာေတြကို ျပဆိုပါမယ္။


အလႊာကြဲ ေလာကအျမင္


(၁) ဗလာနယ္အလႊာ (Stratum of Void)

 ေလာကရဲ႕  အေျခခံသစၥာတရား ျဖစ္တဲ့ ေလာကရဲ႕ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈ (the Absurd) ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ အ႐ွိတရား အလႊာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအလႊာမွာ ေလာကဟာ မူရင္း ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ အဓိပၸာယ္ ဆိုတာ မ႐ွိပါဘူး။ ေလာက ျဖစ္စဥ္ေတြအတြက္ အားထုတ္ ေျဖ႐ွင္းထားတဲ့ ေျဖ႐ွင္းခ်က္ေတြ ေလ့လာမႈေတြရဲ႕ တန္ဖိုးေတြလည္း မ႐ွိပါဘူး။ ေလာကရဲ႕ မေက်လည္မႈ၊ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈေတြ အားလံုးဟာ ဒီအလႊာကို ၫႊန္းဆိုပါတယ္။ ေလာကရဲ႕ မူရင္းအဓိပၸာယ္မ႐ွိဘူးဆိုရင္ မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈဟာ ေလာကရဲ႕ မူရင္းအဓိပၸာယ္ပဲ မဟုတ္လား ေမးလာႏိုင္တယ္။ အေျဖကေတာ့ ႀကိဳက္သလို ေျဖႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေလာကအျမင္အလႊာဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူသားအျဖစ္ ႀကံဳေတြ႔ခံစားရတဲ့ ေလာကရဲ႕ ျပင္ပမွာ ကန္႔သတ္တည္႐ွိပါတယ္။

(၂)သိပၸံအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ ေလာကအ႐ွိတရားအလႊာ (Stratum of Scientific Factual Reality)

 ဒီအလႊာဟာ အခုျမင္ရတဲ့ ေယဘုယ် ေလာကျဖစ္ပ်က္မႈတရားေတြကို ကန္႔သတ္တည္႐ွိပါတယ္။

သာမန္အသိ (Common Sense) အရ ဆိုရင္ ေလာကျဖစ္ပ်က္မႈဆိုင္ရာ အ႐ွိတရားဟာ လူသားဟာ ျမင္ရမွ ယံုတယ္ (Seeing is Believing) ဆိုသလို တိုက္႐ိုက္ ေတြ႔ျမင္မႈမွာပဲ ႐ွိတယ္။ ကမာၻေျမႀကီးဟာ သာမန္အသိအရဆိုရင္ ျပားေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ နကၡတၱေဗဒဆိုင္ရာ တြက္ခ်က္မႈေတြက ကမာၻလံုးေၾကာင္း ျပဆိုပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ သာမန္အသိ အရ ကမာၻလံုးတာကို လက္ခံဖို႔ဆိုရင္ ၿဂိဳဟ္တုနဲ႔ ကမာၻကို အာကာသ ဓာတ္ပံု ႐ိုက္ျပမွ သာ ျဖစ္ႏိုင္လိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္ျခင္သိ (Inference) နဲ႔ ေဖာ္ထုတ္လို႔ရတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ သာမန္အသိနဲ႔ဆိုရင္ ကန္႔သတ္ခံထားရမွာ ျဖစ္တယ္။ အာကာသဓာတ္ပံု မ႐ိုက္ႏုိင္ခင္တည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ကမာၻလံုးမွန္း သိၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ သာမန္အသိမွာ ကန္႔သတ္ထားမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အ႐ွိတရား လက္ခံမႈဟာ အင္မတန္ ကန္႔သတ္ခံထားရၿပီ လို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သိပၸံမွာ သီအိုရီ မ်ားစြာဟာ ဆင္ျခင္သိနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ ဆင္ျခင္သိနဲ႔ တည္ေဆာက္တဲ့ သိပၸံ သီအုိရီမ်ားစြာကို အသံုးျပဳၿပီး ေနာက္ထပ္ သိပၸံ သီအိုရီေတြ တည္ေဆာက္ရပါတယ္။ အကယ္လို႔ ဒီသီအုိရီေတြဟာ ဆက္လက္ မွန္ကန္ေနတယ္ဆိုရင္ သူအေျခခံ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ဆင္ျခင္သိ သိပၸံ သီအိုရီေတြဟာ ေလာကျဖစ္ပ်က္မႈ အ႐ွိတရားကို တိက်စြာ မတူရင္ေတာင္ အၾကမ္းဖ်င္း နီးစပ္ႏိုင္တဲ့ သီအုိရီေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္ျခင္သိ သိပၸံ သီအုိရီေတြကေန အ႐ွိတရားတစ္ခု တည္ေဆာက္ယူျခင္းဟာလည္း သာမန္အသိကေန အ႐ွိတရား တည္ေဆာက္ယူျခင္းထက္ မေလ်ာ့ဘူးလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီအလႊာမွာ ႐ုပ္တရားဟာ ပိုမိုေသးငယ္တဲ့ ႐ုပ္ဓာတ္မ်ားနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းအပ္ေၾကာင္း၊ လူသားဟာ တျခားသက္႐ွိေတြနဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ဆင္းသက္ဆက္ႏြယ္မႈ ႐ွိေၾကာင္း၊ အာကာသဝတၳဳေတြမွာ ျဒပ္ဆြဲအားဆိုတဲ့ အားတစ္ခု ႐ွိေၾကာင္း စတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြပါဝင္ပါတယ္။ သိပၸံအခ်က္အလက္အလႊာ ဆိုတာ အဲဒီ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္တဲ့ ေလာက အ႐ွိတရားကို ဆိုလိုပါတယ္။


(၃) ဘာသာေရး/ဒႆန ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာေလာကအ႐ွိတရား အလႊာ (Stratum of Religious/Philosophical Reality)

 ဒီအလႊာမွာေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ဒႆနသတ္မွတ္ခ်က္ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေလာကအ႐ွိတရား ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီအလႊာဟာ လူသားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ စိတ္နယ္ပယ္မွာ ကန္႔သတ္ တည္႐ွိပါတယ္။ လူသားဟာ ေလာကရဲ႕ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို ဖံုးကြယ္ဖို႔ ယံုၾကည္မႈေတြ ဖန္တီးေလ့႐ွိတယ္။ လွည့္စားဥာဏ္မ်ားသူဟာ ေအာင္ျမင္ခ်မ္းသာေနျခင္းဟာ အရင္ဘဝ ကံအက်ိဳးေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ႐ုိးသားသူမ်ား ဆင္းရဲေနတာ အရင္ဘဝ ဝဋ္ေႂကြးဆပ္ေနရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးသို႔မဟုတ္ မိမိဘဝရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ဖန္ဆင္း႐ွင္ ဘုရားရဲ႕ အလိုေတာ္က် ျဖစ္ေနရေၾကာင္း ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးကို ဥပမာ ေပးလို႔ရပါတယ္။ ဒါကိုလည္း ဒႆနဆိုင္ရာ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ (Philosophical Suicide) အျဖစ္သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

အလႊာကြဲေလာကအျမင္ မွာေတာ့ ယံုၾကည္မႈဟာ အဲဒီလို မလည္ပတ္ပါဘူး။ ယံုၾကည္မႈဟာ မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို အ႐ြဲ႕တိုက္ျခင္း အျဖစ္ ရပ္တည္ပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈဟာ မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈနဲ႔ သေဘာထား မတိုက္ဆိုင္ပါဘူူး။ မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို မ်က္ေမွာက္ျပဳထားလ်က္နဲ႔ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုကို ဖန္တီးလုပ္ယူထားျခင္းျဖစ္တယ္။

ဒါဆိုရင္ လုပ္ယူထားတဲ့ ယံုၾကည္မႈဟာ ယံုၾကည္မႈ စစ္မွန္ရဲ႕လားလို႔ ေျပာစရာ ႐ွိလာတယ္။ ႐ိုးသားသူက မေအာင္ျမင္ပဲ ေကာက္က်စ္သူက ေအာင္ျမင္တဲ့ေလာက တစ္ခုမွာ ႐ိုးသားသူက ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္တာကေရာ စစ္မွန္ရဲ႕လားလို႔ ျပန္လွန္ ေမးခြန္းထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲလို ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္တဲ့ေလာကမွာ ႐ိုးသားသူက မေအာင္ျမင္ႏိုင္မွန္း သိရဲ႕သားနဲ႔ ႐ိုးသားရင္ ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို အ႐ြဲ႕တုိက္လ်က္ ႐ိုးသားစြာ ေနထိုင္ျခင္းမ်ိဳးဟာ ပိုမိုသာလြန္ပါတယ္။ အဲဒီ့လို အ႐ြဲ႕တိုက္ ေႂကြးေၾကာ္လ်က္ အ႐ွိတရားဟာ အႏွစ္သာရရဲ႕ အေျခခံျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္နဲ႔အညီ မိမိ ဘဝအဓိပၸာယ္နဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို ဖန္တီးၾကပါတယ္။ ဒီအလႊာဟာ အဲဒီ့ ဘဝအဓိပၸာယ္နဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြက ေပးတဲ့ ေလာကအ႐ွိတရားပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအလႊာမွာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စံဒႆနေတြ ႐ွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ လူသားဝါဒကို ဆက္လက္လက္ခံဆဲ ျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္မႈဒႆန (Libertarianism) ကိုလည္း ဆက္လက္ လက္ခံဆဲျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ့ ဒႆနတန္ဖိုးေတြရဲ႕ မူရင္းဇာစ္ျမစ္ကို သဘာဝမွေပးအပ္ျခင္း ဒါမွမဟုတ္ တန္ခိုး႐ွင္မွ ေပးအပ္ျခင္း လို႔ လက္မခံေတာ့ပါဘူူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဗလာနယ္ေလာကအ႐ွိတရားအလႊာကေန မဟာေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို မ်က္ေမွာက္ျပဳထားတဲ့အတြက္ပါပဲ။ မိမိရဲ႕ စိတ္နယ္ပယ္အတြင္းမွာပံ ႐ွိလို႔ တျခားအလႊာေတြရဲ႕ လႈံ႕ေဆာ္ခ်က္ေတြ မ႐ွိတဲ့အခ်ိန္မွာ က်င့္သံုးထုတ္ေဖာ္ေလ့႐ွိပါတယ္။



(၄) လူမႈေရးဆိုင္ရာေလာကအ႐ွိတရား အလႊာ (Stratum of Social Reality)

 ဒီအလႊာမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ႐ွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ပါတယ္။ ယခင္က ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံ (Culture)၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ဘာသာေရး လႈပ္႐ွားမႈေတြ (Social Religion/Religion in Society/Organized Religion)၊ အ႐ွက္၊သိကၡာ၊အိေႃႏၵ စတဲ့ လူမႈပညတ္ခ်က္ (Social Norms) ေတြပါဝင္ပါတယ္။ ဒီသတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ဖန္တီးထားတဲ့ အလႊာကို လူမႈေရးဆိုင္ရာ ေလာကအလႊာ လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။

လူမႈျဖစ္စဥ္ေတြကို မႏုႆေဗဒ နဲ႔ တျခား လူမႈသိပၸံပညာရပ္ေတြက ႐ွင္းျပပါတယ္။ သူတို႔က တဖန္ ေလာကရဲ႕ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို ေထာက္ျပျပန္တယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံေတြကို လူေတြက ထိန္းသိမ္းေနသလား၊ အဲဒါေတြက လူေတြကို ျပန္ခ်ုဳပ္တည္းေနၿပီလား ဆိုတာဟာ စဥ္းစားစရာ ေမးခြန္းေတြပါပဲ။

လူမႈေရးဆိုင္ရာ ေလာကအ႐ွိတရားမွာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈ ေတြ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ ႐ွိေနမွာ ျဖစ္တယ္။ သို႔တိုင္ေအာင္ ေလာကရဲ႕ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈ ကိုယ္တိုင္ဟာ ေလာကရဲ႕ မူရင္းသဘာဝျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ေလာကအ႐ွိတရား ဟာ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ေလာကအျမင္အလႊာျဖစ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအေနနဲ႔ပဲ ကန္႔သတ္တည္႐ွိႏိုင္ပါတယ္။


(၅) အေျခအေနဆိုင္ရာေလာကအ႐ွိတရား အလႊာ (Stratum of Situational Reality)

 ဒီအလႊာမွာေတာ့ အေျခအေနအရ ဘဝမွာ မိမိရဲ႕ စံဒႆနေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏိုင္တဲ့ အျပဳအမူေတြ လုပ္ရတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ခံစစ္ျပင္ဆင္မႈ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ တစ္ကိုယ္ရည္ လြတ္လပ္ခြင့္ ဒႆနအရ ဆံပင္ေထာင္ ေဘးအေျပာင္ရိတ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ ဆံပင္ျပင္ဆင္မႈ၊ ကၽြန္ေတာ့္ Fashion ကို စာေမးပြဲေျဖဆိုခ်ိန္မွာ ေခတၱပံုေျပာင္းျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ လူအမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့အခါ အဖြဲ႔အစည္းတည္ေဆာက္ပံုအရ အထက္မွာ ႐ွိတဲ့လူေတြကို ဂါရဝျပဳျခင္း စတဲ့ ကိစၥေတြမွာ ႐ႈျမင္တဲ့ ေလာကအျမင္ျဖစ္တယ္။ မိမိ မိတ္ေဆြ၊ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို ေ႐ွး႐ႈေသာအားျဖင့္ အျပဳအမူအရ အလိုလိုက္ေပးတဲ့အခါ ႏွလံုးသြင္းတဲ့ ေလာကအျမင္ျဖစ္တယ္။ ဘာသာမဲ့ျဖစ္လို႔ ဖမ္းမယ္ အေရးယူမယ္ ခြဲျခားဆက္ဆံမယ္ဆိုရင္ ဘာသာ႐ွိအျဖစ္ အခ်ိန္မေ႐ြး ေျပာင္းထည့္မယ္ဆိုရင္လည္း မလြဲမေသြ သံုးရမယ့္ ေလာကအျမင္ျဖစ္တယ္။

အဲဒီ့အလႊာေတြဟာ သူ႔ရဲ႕ ကန္႔သတ္နယ္ပယ္ေတြမွာပဲ အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ သူ႔အလႊာထဲမွာ ႐ွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ဇာစ္ျမစ္ေတြကို သံုးၿပီး အ႐ွိတရားကို ဖန္တီးပါတယ္။ ဥပမာေပးမယ္ဆိုရင္ အလင္းေရာင္ကို သံုးၿပီး အျမင္အာ႐ံုဖန္တီးၿပီး အသံလိႈင္းကို သံုးၿပီး အၾကားအာ႐ံုဖန္တီးသလို၊ အေတြ႔အထိအာ႐ံုဟာ ခံစားနယ္ပယ္ အနည္းဆံုးျဖစ္ၿပီး အျမင္အာ႐ံုဟာ ခံစားနယ္ပယ္အက်ယ္ဆံုး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကန္႔သတ္မႈအမ်ားဆံုးဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ဒႆန အလႊာ ျဖစ္ၿပီး ကန္႔သတ္မႈအနည္းဆံုးဟာ ဗလာနယ္အလႊာပဲ ျဖစ္တယ္။ အလႊာတစ္ခုခ်င္းစီရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္အရ သာ သူတို႔ေတြရဲ႕ အ႐ွိတရားေတြကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။


အဲဒီလို အလႊာကြဲေလာကအျမင္ ေဖာ္ထုတ္က်င့္သံုးတဲ့အတြက္ -

- စံဒႆနနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ (Personal Integrity) မပ်က္ယြင္းျခင္း

- မဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလက္ခံႏိုင္ျခင္း

- မဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို အ႐ြဲ႕တိုက္၍ ဘဝအဓိပၸာယ္တည္ေဆာက္ျခင္း

- မဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလ်ာ္မႈကို အ႐ြဲ႕တိုက္၍ အလႊာတိုင္းမွာ စိတ္ပါလက္ပါ႐ွိစြာနဲ႔ဆင္ႏႊဲႏိုင္ျခင္း အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရ႐ွိႏိုင္မယ္လို႔ သံုးသပ္မိပါတယ္။