ခုႏွစ္သံခ်ီ (၄)

by Maung Maung Than on Thursday, June 14, 2012 at 9:34pm

သံစဥ္မ်ား အဆက္

အဲဒီမွာ ေအာက္ျပန္သံစဥ္နဲ ့ဆင္တဲ့ ေနာက္ ျမန္မာသံစဥ္ကို ေတြ ့မိရပါေတာ့တယ္

သံရိုး ေျခာက္ေပါက္ဆိုတဲ့ သံစဥ္ပါပဲ။

ပန္းရည္ဘဏ္တိုက္ကို တီးထားတာ ဒီ ေျခာက္ေပါက္ပါပဲ၊ ဆရာ ခ်စ္ဦးညိဳကေတာင္ E Major ဆိုၿပီး ေရးထားေလရဲ ့၊

ျမန္မာသံစဥ္ေတြကို အေနာက္တိုင္း ေ၀ါဟာရ ေမဂ်ာ မိုင္နာေတြနဲ ့ေျပာလိုက္ရင္ စာဖတ္တဲ့လူကလဲ ၀ိုးတိုး၀ါးတာပဲဆိုရင္ေတာ့ သိပ္ျပသနာမရွိပါ၊ ဒါေပမဲ့ နားလည္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ဖတ္ရင္ လြဲသြားမွာစိုးရိမ္ရလို ့က်ေနာ္ ဆရာၾကီးတစ္ပါးကို သူမွားေၾကာင္း ေရးရေတာ့မယ္

အေနာက္တိုင္း ေ၀ါဟာရမွာ ေမဂ်ာသံစဥ္မ်ားဟာ Chromatic scale မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းရွိရပါတယ္

ဥပမာ C Major

C D E F G A B C

ဒိုေရမီဖါနဲ ့ဆိုရင္

ဒို ေရ မီ ဖါ ဆို လာ တီ ဒို

ဒိုေရမီဖါဆိုလာတီဒို ဟာ ဘယ္ ေမဂ်ာကီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အေသပါပဲ၊ ဒို ေရ မီ ဒီ သံုးခုမွာ သံျပည့္ (full tone) ရွိၿပီး မီနဲ့ ဖါၾကား  ေနာက္ တီ နဲ ့ ဒို ၾကားမွာ သံ၀က္ (half tone) ပဲရွိပါတယ္

အဲ နားလည္လြယ္ေအာင္ F Major ကို ေရးျပမယ္

ဒို  ေရ  မီ  ဖါ  ဆို  လာ  တီ  ဒို

F  G    A  Bb  C    D    E    F

ေတြ ့တဲ့အတိုင္းပဲ ဖါေနရာမွာ ဘီ ဖလက္က ၀င္လာပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ငါးေပါက္သံစဥ္ကို ၀မ္းဖလက္လို ့ေခၚၾကတယ္

ဆရာ ခ်စ္ဦးညဳိ ေျပာတဲ့ E Major ဆိုရင္

ဒို  ေရ  မီ  ဖါ  ဆို  လာ  တီ  ဒို

E  F# G#  A  B    C#  D#  E

ဖိုးရွာပ့္ ကီးလို ့ဆိုၾကတယ္

ျမန္မာ သံစဥ္ ေျခာက္ေပါက္ဟာ ဒိုေရမီဖါသံစဥ္မွာ မီနဲ ့က်ပါတယ္ ကီးကေတာ့ သံမွန္ကီး Key C Major ျဖစ္ၿပီး သံစဥ္က်တာက သီခ်င္းေတြဟာ ေမဂ်ာသံစဥ္ေတြလို ဒို (C) မွာမက်ပါဘူး

ေရးၾကည့္ရင္

ခုႏွစ္သံခ်ီဟာလဲ အဲဒီလိုပဲ ေျပာလိုက္ရင္ ေလးေပါက္ ေအာက္ျပန္ (Key G) ျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုက်တာက မီ ျဖစ္တဲ့ B မွာက်တယ္၊

ေျခာက္ေပါက္နဲ ့ေအာက္ျပန္ဟာ တမ်ဳိးတစားထဲကို ေျပာရမယ္၊ ပတ္ပ်ဳိးေတြကို ေစာင္းနဲ ့တီးရင္ ေအာက္ျပန္နဲ ့တီးတယ္၊

ပတၱလ်ားနဲ ့တီးရင္ ေျခာက္ေပါက္နဲ ့တီးတယ္၊ ေရႊျပည္ေတာ္သည္၊ ယမုန္နာ အစရွိတဲ့ ပတ္ပ်ဳိးေတြေပါ့၊ အဲဒါေတြကို သံရိုး ပတ္ပ်ဳိးေတြလို ့ေခၚတယ္

အဲဗ်ာ အရိုးရွိရင္ အဆန္းရွိရမယ္၊ သံဆန္းပတ္ပ်ဳိးေတြရွိတယ္

ေသေသခ်ာခ်ာ သိတာ ဒီပါေအးျမ၊

သီခ်င္းထဲမွာကို ေအာက္ျပန္သံစဥ္ေတြပါတယ္၊ ေစာင္းဆရာဟာ သံရိုးပဲ ညွိတယ္၊ ေအာက္ျပန္ကြက္ေတြ (Key G) ကိုသူ သံရိုးနဲ့

ပဲတီးသြားေတာ့တယ္၊

စဥ္းစားမိတာကေတာ့ သီခ်င္းေရးဆရာဟာ သံစဥ္ေတြကို ရွာတဲ့အခါ ေစာင္းအတြက္ဆိုၿပီး ရွာပံုမရပါ၊

ပတၱလ်ား သမားအတြက္ ဒီပါေအးျမတီးရင္ ေနာက္ အသံစံုတဲ့ သာဆန္းရဂံုေဘြ၊ စသည့္ ငါးေပါက္ ေရာက္လိုက္ ပုလဲေရာက္လိုက္၊ စတုန္းကေတာ့ ေအာက္ျပန္နဲ ့စတဲ့ သီခ်င္းမ်ားတီး ျပသနာမ၇ွိ၊

ေစာင္းဆရာကေတာ့ ရိုးရိုးပတ္ပ်ဳိးမ်ားကို သူ ဘယ္ေတာ့မွ သံရိုးနဲ ့မတီး၊ ေအာက္ျပန္နဲ့ပဲ တီးပါ၏၊ ၾကိဳးညွိပံု ေျပာင္းလိုက္၏၊ တ်ာဆိုသည့္ မူတည္သံကို ယခု ေလးေပါက္ထားလိုက္၍ တီး၏။

ဒီပါေအးျမလို သံစဥ္တြင္ ေအာက္ျပန္ပါၿပီးသား သီခ်င္းတပုဒ္ထဲတြင္ ကီးမ်ဳိးစံုးခ်ိန္းတီးထားေသာ ပတ္ပ်ဳိးသီခ်င္းမ်ားၾကမွသာ သူ သံရိုးညွိ၍တီး၏။

ေစာင္း၏ တိုးတက္မႈက ယခင္က ၾကိဳး ခုႏွစ္ၾကိဳးႏွင့္သာ တီးရာမွ ကုန္းေဘာင္ေခတ္အတြင္းက်မွသာ ၁၃ၾကိဳး ညွိေျပာင္းလဲတိုးတက္လာသည္ဟု ဆရာဆရာမၾကီးမ်ား ေျပာၾကပါ၏။

က်ေနာ္ ေစာင္းသင္စဥ္က ၁၃ၾကိဳး အေျခခံႏွင့္သာ သင္ခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာဆိုင္းပညာက ေစာင္းထက္ ေစာၿပီး ဖြံ ့ျဖိဳးထားဟန္ပါ၊ ခုႏွစ္သံခ်ီ (ေလးေပါက္ ေအာက္ျပန္) နတ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ေျခာက္ေပါက္ သံရိုးသီခ်င္းမ်ားက ေစာင္းထက္ေစာ၍ ျဖစ္တည္ထားရွိမည္ဟာ ယံုၾကည္ပါသည္။

ေမဂ်ာကီး၏ မီေနရာတြင္ အသံ အဆံုးသတ္ေသာ ဂီတစံနစ္ က်ေနာ္တို ့တြင္သာ ရွိသည္ဟုလည္း ယံုၾကည္မိပါ၏

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အျခား အေရွ ့ပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေမဂ်ာကီး၏ လာ ေနရာတြင္သာ အသံခ်ထားျခင္းမ်ား ေတြ ့ရပါသည္၊ ျမန္မာတြင္လည္း ဤကဲ့သို ့ေသာ သီခ်င္းမ်ား ရွိပါသည္။

ဥပမာ A Time for us (Romeo & Juliet)

ကမၻာကုန္ က်ယ္သေရြ ့၀ယ္

မိုင္နာသံစဥ္မ်ားဆိုသည္မွာ ဤသီခ်င္းမ်ားက စစ္စစ္ျဖစ္ပါသည္။

မီတြင္က်ေသာ အေနာက္တိုင္းသံစဥ္၊ အေရွ ့တိုင္းသံစဥ္မ်ားရွိပါ က အသိေပးၾကပါရန္။