လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔
|
9:54 PM |
No မွတ္ခ်က္ |
လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ (Freedom of Movement)
လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ အတိအက် အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဖို႔ခက္ခဲတယ္ ။ ဒီအခြင္႔အေရးဟာ လြတ္လပ္စြာ စုရုံးႏုိင္ခြင္႔တုိ႔လုိ အစုိးရကိုတုိက္ရုိက္ထိန္းခ်ဳပ္ရာမွာ မရွိမျဖစ္အခြင္႔အေရးလည္း မဟုတ္ဘူး။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင္႔တုိ႔လုိ တစ္သီးပုဂၢလအခြင္႔အေရးအရ မရွိမျဖစ္ေပးအပ္ရမယ္႔ အခြင္႔အေရးမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ပါဘူး ။ အေျခအေနရ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ လုပ္ေပးရတဲ႔ အခြင္႔အေရးမ်ဳိးပဲ ။ဥေရာလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီခ်က္မွာ လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ပုံစံ တစ္မ်ဳိးနဲ႔ ေဖာ္ျပထားတယ္ ။ သေဘာကေတာ႔ လူတုိင္းလူတုိင္းဟာ နယ္ေျမတစ္ခုခုကေန ထြက္ခြာလာႏုိင္ခြင္႔အခြင္႔အေရး ၊ သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံဆီ ျပန္၀င္ေရာက္လာႏုိင္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးရွိရမယ္လုိ႔ ျပဌာန္းထားတယ္။
ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ ေနထုိင္ခြင္႔ရတဲ႔ဘယ္သူမဆုိဟာ အဲဒီႏုိင္ငံအတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာ ပုိင္ခြင္႔ရွိကုိ ရွိေနရမယ္ ၊ သူေနထုိင္မယ္႔ ေနရာကုိ သူ႔ဘာသာသူ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရမယ္ ။ ဒါေပမယ္႔လည္း ဒီအခြင္႔အေရးကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က သူ႔ရဲ႕ ျပည္သူေတြေပ်ာ္ရႊင္စိတ္ခ်မ္းသာမႈကုိ အေႏွာင္႔အယွက္ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အကာအကြယ္ ေပးမယ္႔သေဘာနဲ႔ ၀င္ေ၇ာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ ရွိေနျပန္တယ္။ဒါေပမယ္႔ႏုိင္ငံေတာ္ကေန လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာမႈကုိ ၀င္ေရာက္ထိန္းခ်ဳပ္ပုိင္ခြင္႔မရွိဘူးရယ္လုိ႔ေတာ႔ ယတိျပတ္ခြင္႔ေပးထားလုိ႔ မရတဲ႔ အပုိင္းေတြရွိတယ္။ တစ္ဖက္မွာ” ျပည္သူေတြေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းသားမႈကုိ အေႏွာင္႔အယွက္ျဖစ္မယ္ဆုိရင္” ဆုိတဲ႔ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ဳိးဟာ အဓိပၸာယ္အမ်ဳိး မ်ဳိးထြက္ေနၿပီး လုိသလုိ စြဲယူလုိ႔ရေတာ႔ကာ လက္ခံေပးခ်င္စရာ မေကာင္းတဲ႔ စာသားဆုိတာ သိသာတယ္ ။
ႏုိင္ငံေတာ္က၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔နဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ သေဘာထားမတူတဲ႔ အျမင္ေတြက မ်ားတယ္ ။ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာမႈကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ရွိတာဆုိလို႔ ျပည္ပက ဥပေဒ ခုိးၿပီး ၀င္ေ၇ာက္လာတဲ႔ ကိစၥေတြအတြက္သာ ခြင္႔ေပးထားၾကတာပါ။ လူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြမွာ ျပည္ပ၀င္ေရာက္မႈကုိ ကုိင္တြယ္တဲ႔ အခ်က္ကလြဲလုိ႔ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ မေပးၾကတာမ်ားတယ္ ။
သမုိင္းေၾကာင္းအရၾကည္႔ရင္ လြတ္လပ္စြားလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ဟာ ၁၉၃၀နဲ႔ ၄၀ကာလ နာဇီတုိ႔ရဲ႕ ဥေရာပအေပၚ ၀င္ေ၇ာက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈအၾကပ္အတည္းကုိ အေျခခံၿပီး ေပၚေပါက္လာတာပါပဲ ။ ယခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ႔ လူနည္းစုအခြင္႔အ ေရးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ပုိၿပီးတည္ရွိလာတယ္ ။ အာဏာရွင္အစုိးရမ်ားဟာ လူနည္းစုအုပ္စုေတြကုိ ဘယ္မွာေနသင္႔သလဲလုိ႔ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားတဲ႔ ကိစၥေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနၾကတယ္ ။ တနည္းအားျဖင္႔ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ ၊ ႏုိင္ငံအတြင္းဥပေဒအရ တရား၀င္ေနထုိင္ခြင္႔ရေနသူဟာ သူႀကဳိက္ႏွစ္သက္ရာေနရာမွာ ေရြခ်ယ္ေနထုိင္ပုိင္ခြင္႔ရွိတယ္ ။ သူ႔ကုိ ဘယ္ေနရာမွာေနရမယ္လို႔ အတင္းအၾကပ္စီရင္ပုိင္ခြင္႔မရွိဘူး ၊ ဒါအျပင္ အတင္းအၾကပ္ေရြ႕ေျပာင္းပုိင္ခြင္႔မရွိဘူး ။ ဒါေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာပါပဲ ။
တစ္ဖက္မွာ ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈကေန အေထာက္အပံ႔ေပးထားေပမယ္႔ ဥေရာပျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြမွာ ထည္႔သြင္းထားတာက လူတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ေနရာမွာ ၊ ဘယ္အခ်ိန္ထိေနရမလဲဆုိတဲ႔ အျပစ္ေပးပုံ မ်ဳိးပဲ ။ ျပည္တြင္းမွာပဲ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးတဲ႔သေဘာပါပဲ ။ ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈက ဒီအခ်က္ကုိ ဘယ္လုိ သေဘာထားသလဲ၊ ဘယ္လုိတားျမစ္မလဲ ဆုိတာကေတာ႔ သိပ္မထင္ရွားဘူးျဖစ္ေနတာပဲ ။ တစ္ဖက္မွာလည္း အစုိးရေတြ ဟာ ရာဇ၀တ္္မႈက်ဴးလြန္သူကုိ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ေနရာမယ္ ၊ ဘယ္ေနရာကုိ မသြားရဘူးလုိ႔ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈေတြလည္း ရွိေနျပန္တယ္ ။ ဥပမာ မုဒိန္းမႈက်ဴးလြန္သူကုိ သူက်ဴးလြန္ခဲ႔သူရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ျပန္မသြားႏုိင္ဖုိ႔ရာ တားျမစ္ထားမႈေတြပဲ။ ဒီလုိအရာမ်ဳိးေတြမွာလဲ လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔က ျပႆနာရွိေနတယ္ ။ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈ က ဘယ္လုိသေဘာထားမလဲ ဆိုတာ မထင္ရွားျပန္ဘူး ။ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔အတြက္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနဲ႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလုိေလာက္ေအာင္ အဓိက အသုံးက်တဲ႔ေနရာက လူမႈေကာင္းက်ဳိးအတြက္လုပ္ကုိင္ေနသူေတြအေပၚ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈဆန္႔က်င္ဖုိ႔ရာ လက္နက္ အျဖစ္ အသုံးခ်တဲ႔ေနရာပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈဟာလည္း ဥပေဒနဲ႔ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ေနတာမ်ဳိးျဖစ္ႏုိင္တယ္ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာဆုိရင္ သူတုိ႔နယ္ေျမအတြင္းအနည္းဆုံးတစ္ႏွစ္ေနထုိင္သူကုိသာ လူမႈေကာင္းက်ဳိးအတြက္ လုပ္ကုိင္ခြင္႔ရွိတဲ႔ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းထားတယ္ ။ တနည္းအားျဖင္္႔ လူမႈေကာင္းက်ဳိးလုပ္ကုိင္းရင္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ျပည္တြင္းမွာပဲ ခုိလႈံေနထုိင္သြားမွာကုိ တားျမစ္တဲ႔ သေဘာပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ ဒီလုိျပႆနာမ်ဳိးကုိေတာင္ အေမရိကန္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆက္ခ်က္အမွတ္ ၁၄ရဲ႕ ညီမွ်ေသာကာကြယ္မႈ ဆုိတဲ႔ ေ၀ါဟာရနဲ႔ ေျဖရွင္းခဲ႔တာေတြရွိေသးတယ္ ။ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ႔ ကမၻာ႔စီးပြားေရးဟာ ပုိၿပီးဂလုိဘယ္ဆန္လာေလ ၊ ေရြ႕လ်ားေနတဲ႔လုပ္အားေတြအေပၚပုိမွီခုိလာေရေလျဖစ္လာၿပီး လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ဟာ ပုိၿပီးအေရးႀကီးလာ ေလ ျဖစ္မွာေတာ႔ အမွန္ပဲ ။
ျပည္ပမွ၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ျခင္း (immigration)
ႏုိင္ငံတကာဥပေဒအရ ျပည္ပကေန ၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးကုိ အသိအမွတ္မျပဳဘူး ။ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္အမ်ားစုက ဒုကၡသည္ေတြကုိေတာ႔ အခြင္႔အေရးအခ်ဳိ႕ေပးအပ္တယ္။ ဥပမာ ႏုိင္ငံေရး ခုိလႈံခြင္႔ ေပးမယ္ ။ ကုိယ္႔ႏိုင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔တဲ႔အခါ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမယ္႔ ၊သတ္ျဖတ္ခံရမယ္႔ အေျခအေနရွိေနရင္ ႏုိင္ငံေရးခုံလႈံခြင္႔ ကုိေပးအပ္ၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ္႔ ျပည္ပကေန၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ခြင္႔အခြင္႔အေရးဆုိတာမ်ဳိးကုိေတာ႔ ဘယ္နုိင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒမွာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျပဌာန္းထားတာမ်ဳိးမေတြ႔ရဘူး ။ အစၥေရးလုိ အပြင္းသေဘာေဆာင္တဲ႔ တုိင္းျပည္မွာ ဘယ္လုိေနရာမ်ဳိးက ဂ်ဴးလူမ်ဳိးမွန္သမွ်ကုိလက္ခံဖုိ႔ အသင္႔ရွိတယ္ ။ ေနရာအႏွံ႔ေရာက္ေနတဲ႔ ဂ်ဴးေတြကုိလက္ခံဖုိ႔အတြက္ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ရာမွာ“ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္ျပည္သူ” ရယ္လုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ဖြင္႔ဆုိေပးတယ္ ။ အုိင္ယာလန္ဆုိရင္အေတာ္ကေလးရက္ရက္ေရာေရာ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာ ကုိေတြ႔ရမယ္ ။ အုိင္ရစ္ပတ္စ္ပုိ႔ကုိကုိင္ထားမယ္ ၊ မ်ဳိးရုိးထဲမွာ အုိင္းရစ္အစဥ္အဆက္ရွိမယ္ဆုိရင္ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ခြင္႔ ေပးတယ္ ။ အေရွ႕ဥပေရာပႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ကြန္ျမဴနစ္ေအာက္ထြက္ေျပးသြားခဲ႔သူ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာပါပဲ။ ေပးတဲ႔ေနရာ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကာင္႔သာမဟုတ္ဘဲ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္က နာဇီေတြေၾကာင္႔ ထြက္ေျပးခဲ႔ရသူေတြကုိပါ ျပန္လာခြင္႔ေပးတာကုိေတြ႔ရမယ္ ။ အေရွ႕ဥေရာပေဒသဟာ အေနာက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ျပည္ပ၀င္ေရာက္မႈျပႆနာႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေစခဲ႔ တဲ႔ ေဒသပဲ ။ ၀င္ေရာက္ခံရတဲ႔ အေနာက္ဥေရာပေရာ ၊အေရွ႕ဥေရာပ အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုစလုံးဟာ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး အေျခအေနတုိးတက္ျမင္႔မားခ်င္ၾကတယ္ ။ တစ္ဖက္မွာလည္း သူတို႔ရဲ႕ ေဒသအတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ ျပည္ပက တရားမ၀င္၀င္ေရာက္လာမႈေတြကုိ ဖိႏွိပ္ကြပ္မ်က္တာေတြရွိတယ္ ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ယခင္ကမိမိတုိ႔ နုိင္ငံအတြင္းက လူေတြကုိ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတဲ႔ အတြက္ ျပည္ပ၀င္ေရာက္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးရွိတယ္လုိ႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဒီလုိ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ ေပးျခင္းဟာ ယခင္ကျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြကုိသာ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာျဖစ္တဲ႔အတြက္ ႏုိင္ငံသားအခြင္႔အေရးဆုိင္ရာ ရႈေထာင္႔တစ္ရပ္ကေန ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးျခင္းသာျဖစ္တယ္ ။ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံမဲ႔ေနတဲ႔ လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ၀င္ေရာက္ ခုိလႈံခြင္႔ေပးေရး အေျခအေနနဲ႔ေတာ႔ ကမၻာႀကီးဟာကင္းကြာေနေသးတာ အမွန္ပဲ ။
မင္းခက္ရဲ
လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ (Freedom of Movement)
လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ အတိအက် အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဖို႔ခက္ခဲတယ္ ။ ဒီအခြင္႔အေရးဟာ လြတ္လပ္စြာ စုရုံးႏုိင္ခြင္႔တုိ႔လုိ အစုိးရကိုတုိက္ရုိက္ထိန္းခ်ဳပ္ရာမွာ မရွိမျဖစ္အခြင္႔အေရးလည္း မဟုတ္ဘူး။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင္႔တုိ႔လုိ တစ္သီးပုဂၢလအခြင္႔အေရးအရ မရွိမျဖစ္ေပးအပ္ရမယ္႔ အခြင္႔အေရးမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ပါဘူး ။ အေျခအေနရ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ လုပ္ေပးရတဲ႔ အခြင္႔အေရးမ်ဳိးပဲ ။ဥေရာလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီခ်က္မွာ လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ပုံစံ တစ္မ်ဳိးနဲ႔ ေဖာ္ျပထားတယ္ ။ သေဘာကေတာ႔ လူတုိင္းလူတုိင္းဟာ နယ္ေျမတစ္ခုခုကေန ထြက္ခြာလာႏုိင္ခြင္႔အခြင္႔အေရး ၊ သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံဆီ ျပန္၀င္ေရာက္လာႏုိင္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးရွိရမယ္လုိ႔ ျပဌာန္းထားတယ္။
ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ ေနထုိင္ခြင္႔ရတဲ႔ဘယ္သူမဆုိဟာ အဲဒီႏုိင္ငံအတြင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာ ပုိင္ခြင္႔ရွိကုိ ရွိေနရမယ္ ၊ သူေနထုိင္မယ္႔ ေနရာကုိ သူ႔ဘာသာသူ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရမယ္ ။ ဒါေပမယ္႔လည္း ဒီအခြင္႔အေရးကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က သူ႔ရဲ႕ ျပည္သူေတြေပ်ာ္ရႊင္စိတ္ခ်မ္းသာမႈကုိ အေႏွာင္႔အယွက္ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အကာအကြယ္ ေပးမယ္႔သေဘာနဲ႔ ၀င္ေ၇ာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ ရွိေနျပန္တယ္။ဒါေပမယ္႔ႏုိင္ငံေတာ္ကေန လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာမႈကုိ ၀င္ေရာက္ထိန္းခ်ဳပ္ပုိင္ခြင္႔မရွိဘူးရယ္လုိ႔ေတာ႔ ယတိျပတ္ခြင္႔ေပးထားလုိ႔ မရတဲ႔ အပုိင္းေတြရွိတယ္။ တစ္ဖက္မွာ” ျပည္သူေတြေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းသားမႈကုိ အေႏွာင္႔အယွက္ျဖစ္မယ္ဆုိရင္” ဆုိတဲ႔ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ဳိးဟာ အဓိပၸာယ္အမ်ဳိး မ်ဳိးထြက္ေနၿပီး လုိသလုိ စြဲယူလုိ႔ရေတာ႔ကာ လက္ခံေပးခ်င္စရာ မေကာင္းတဲ႔ စာသားဆုိတာ သိသာတယ္ ။
ႏုိင္ငံေတာ္က၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔နဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ သေဘာထားမတူတဲ႔ အျမင္ေတြက မ်ားတယ္ ။ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာမႈကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ရွိတာဆုိလို႔ ျပည္ပက ဥပေဒ ခုိးၿပီး ၀င္ေ၇ာက္လာတဲ႔ ကိစၥေတြအတြက္သာ ခြင္႔ေပးထားၾကတာပါ။ လူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြမွာ ျပည္ပ၀င္ေရာက္မႈကုိ ကုိင္တြယ္တဲ႔ အခ်က္ကလြဲလုိ႔ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ပုိင္ခြင္႔ မေပးၾကတာမ်ားတယ္ ။
သမုိင္းေၾကာင္းအရၾကည္႔ရင္ လြတ္လပ္စြားလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ဟာ ၁၉၃၀နဲ႔ ၄၀ကာလ နာဇီတုိ႔ရဲ႕ ဥေရာပအေပၚ ၀င္ေ၇ာက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈအၾကပ္အတည္းကုိ အေျခခံၿပီး ေပၚေပါက္လာတာပါပဲ ။ ယခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ႔ လူနည္းစုအခြင္႔အ ေရးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ပုိၿပီးတည္ရွိလာတယ္ ။ အာဏာရွင္အစုိးရမ်ားဟာ လူနည္းစုအုပ္စုေတြကုိ ဘယ္မွာေနသင္႔သလဲလုိ႔ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားတဲ႔ ကိစၥေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနၾကတယ္ ။ တနည္းအားျဖင္႔ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ ၊ ႏုိင္ငံအတြင္းဥပေဒအရ တရား၀င္ေနထုိင္ခြင္႔ရေနသူဟာ သူႀကဳိက္ႏွစ္သက္ရာေနရာမွာ ေရြခ်ယ္ေနထုိင္ပုိင္ခြင္႔ရွိတယ္ ။ သူ႔ကုိ ဘယ္ေနရာမွာေနရမယ္လို႔ အတင္းအၾကပ္စီရင္ပုိင္ခြင္႔မရွိဘူး ၊ ဒါအျပင္ အတင္းအၾကပ္ေရြ႕ေျပာင္းပုိင္ခြင္႔မရွိဘူး ။ ဒါေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာပါပဲ ။
တစ္ဖက္မွာ ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈကေန အေထာက္အပံ႔ေပးထားေပမယ္႔ ဥေရာပျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြမွာ ထည္႔သြင္းထားတာက လူတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ေနရာမွာ ၊ ဘယ္အခ်ိန္ထိေနရမလဲဆုိတဲ႔ အျပစ္ေပးပုံ မ်ဳိးပဲ ။ ျပည္တြင္းမွာပဲ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးတဲ႔သေဘာပါပဲ ။ ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈက ဒီအခ်က္ကုိ ဘယ္လုိ သေဘာထားသလဲ၊ ဘယ္လုိတားျမစ္မလဲ ဆုိတာကေတာ႔ သိပ္မထင္ရွားဘူးျဖစ္ေနတာပဲ ။ တစ္ဖက္မွာလည္း အစုိးရေတြ ဟာ ရာဇ၀တ္္မႈက်ဴးလြန္သူကုိ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ေနရာမယ္ ၊ ဘယ္ေနရာကုိ မသြားရဘူးလုိ႔ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈေတြလည္း ရွိေနျပန္တယ္ ။ ဥပမာ မုဒိန္းမႈက်ဴးလြန္သူကုိ သူက်ဴးလြန္ခဲ႔သူရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ျပန္မသြားႏုိင္ဖုိ႔ရာ တားျမစ္ထားမႈေတြပဲ။ ဒီလုိအရာမ်ဳိးေတြမွာလဲ လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔က ျပႆနာရွိေနတယ္ ။ဥေရာပလူ႔အခြင္႔အေရးသေဘာတူညီမႈ က ဘယ္လုိသေဘာထားမလဲ ဆိုတာ မထင္ရွားျပန္ဘူး ။ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔အတြက္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနဲ႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလုိေလာက္ေအာင္ အဓိက အသုံးက်တဲ႔ေနရာက လူမႈေကာင္းက်ဳိးအတြက္လုပ္ကုိင္ေနသူေတြအေပၚ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈဆန္႔က်င္ဖုိ႔ရာ လက္နက္ အျဖစ္ အသုံးခ်တဲ႔ေနရာပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ ကန္႔သတ္တားျမစ္မႈဟာလည္း ဥပေဒနဲ႔ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ေနတာမ်ဳိးျဖစ္ႏုိင္တယ္ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာဆုိရင္ သူတုိ႔နယ္ေျမအတြင္းအနည္းဆုံးတစ္ႏွစ္ေနထုိင္သူကုိသာ လူမႈေကာင္းက်ဳိးအတြက္ လုပ္ကုိင္ခြင္႔ရွိတဲ႔ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းထားတယ္ ။ တနည္းအားျဖင္္႔ လူမႈေကာင္းက်ဳိးလုပ္ကုိင္းရင္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ျပည္တြင္းမွာပဲ ခုိလႈံေနထုိင္သြားမွာကုိ တားျမစ္တဲ႔ သေဘာပဲ ။ ဒါေပမယ္႔ ဒီလုိျပႆနာမ်ဳိးကုိေတာင္ အေမရိကန္ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆက္ခ်က္အမွတ္ ၁၄ရဲ႕ ညီမွ်ေသာကာကြယ္မႈ ဆုိတဲ႔ ေ၀ါဟာရနဲ႔ ေျဖရွင္းခဲ႔တာေတြရွိေသးတယ္ ။ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ႔ ကမၻာ႔စီးပြားေရးဟာ ပုိၿပီးဂလုိဘယ္ဆန္လာေလ ၊ ေရြ႕လ်ားေနတဲ႔လုပ္အားေတြအေပၚပုိမွီခုိလာေရေလျဖစ္လာၿပီး လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားသြားလာခြင္႔ဟာ ပုိၿပီးအေရးႀကီးလာ ေလ ျဖစ္မွာေတာ႔ အမွန္ပဲ ။
ျပည္ပမွ၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ျခင္း (immigration)
ႏုိင္ငံတကာဥပေဒအရ ျပည္ပကေန ၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးကုိ အသိအမွတ္မျပဳဘူး ။ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္အမ်ားစုက ဒုကၡသည္ေတြကုိေတာ႔ အခြင္႔အေရးအခ်ဳိ႕ေပးအပ္တယ္။ ဥပမာ ႏုိင္ငံေရး ခုိလႈံခြင္႔ ေပးမယ္ ။ ကုိယ္႔ႏိုင္ငံကုိ ျပန္ပုိ႔တဲ႔အခါ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမယ္႔ ၊သတ္ျဖတ္ခံရမယ္႔ အေျခအေနရွိေနရင္ ႏုိင္ငံေရးခုံလႈံခြင္႔ ကုိေပးအပ္ၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ္႔ ျပည္ပကေန၀င္ေရာက္အေျခစုိက္ခြင္႔အခြင္႔အေရးဆုိတာမ်ဳိးကုိေတာ႔ ဘယ္နုိင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒမွာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျပဌာန္းထားတာမ်ဳိးမေတြ႔ရဘူး ။ အစၥေရးလုိ အပြင္းသေဘာေဆာင္တဲ႔ တုိင္းျပည္မွာ ဘယ္လုိေနရာမ်ဳိးက ဂ်ဴးလူမ်ဳိးမွန္သမွ်ကုိလက္ခံဖုိ႔ အသင္႔ရွိတယ္ ။ ေနရာအႏွံ႔ေရာက္ေနတဲ႔ ဂ်ဴးေတြကုိလက္ခံဖုိ႔အတြက္ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ရာမွာ“ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္ျပည္သူ” ရယ္လုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ဖြင္႔ဆုိေပးတယ္ ။ အုိင္ယာလန္ဆုိရင္အေတာ္ကေလးရက္ရက္ေရာေရာ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာ ကုိေတြ႔ရမယ္ ။ အုိင္ရစ္ပတ္စ္ပုိ႔ကုိကုိင္ထားမယ္ ၊ မ်ဳိးရုိးထဲမွာ အုိင္းရစ္အစဥ္အဆက္ရွိမယ္ဆုိရင္ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ခြင္႔ ေပးတယ္ ။ အေရွ႕ဥပေရာပႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ကြန္ျမဴနစ္ေအာက္ထြက္ေျပးသြားခဲ႔သူ သူတုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာပါပဲ။ ေပးတဲ႔ေနရာ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကာင္႔သာမဟုတ္ဘဲ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္က နာဇီေတြေၾကာင္႔ ထြက္ေျပးခဲ႔ရသူေတြကုိပါ ျပန္လာခြင္႔ေပးတာကုိေတြ႔ရမယ္ ။ အေရွ႕ဥေရာပေဒသဟာ အေနာက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ျပည္ပ၀င္ေရာက္မႈျပႆနာႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေစခဲ႔ တဲ႔ ေဒသပဲ ။ ၀င္ေရာက္ခံရတဲ႔ အေနာက္ဥေရာပေရာ ၊အေရွ႕ဥေရာပ အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုစလုံးဟာ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး အေျခအေနတုိးတက္ျမင္႔မားခ်င္ၾကတယ္ ။ တစ္ဖက္မွာလည္း သူတို႔ရဲ႕ ေဒသအတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ ျပည္ပက တရားမ၀င္၀င္ေရာက္လာမႈေတြကုိ ဖိႏွိပ္ကြပ္မ်က္တာေတြရွိတယ္ ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ယခင္ကမိမိတုိ႔ နုိင္ငံအတြင္းက လူေတြကုိ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတဲ႔ အတြက္ ျပည္ပ၀င္ေရာက္ခြင္႔ အခြင္႔အေရးရွိတယ္လုိ႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဒီလုိ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ ေပးျခင္းဟာ ယခင္ကျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြကုိသာ ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးတာျဖစ္တဲ႔အတြက္ ႏုိင္ငံသားအခြင္႔အေရးဆုိင္ရာ ရႈေထာင္႔တစ္ရပ္ကေန ၀င္ေရာက္ခြင္႔ေပးျခင္းသာျဖစ္တယ္ ။ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံမဲ႔ေနတဲ႔ လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ၀င္ေရာက္ ခုိလႈံခြင္႔ေပးေရး အေျခအေနနဲ႔ေတာ႔ ကမၻာႀကီးဟာကင္းကြာေနေသးတာ အမွန္ပဲ ။
မင္းခက္ရဲ
0 comments:
Post a Comment