05.06.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Monday, June 4, 2012 at 6:08pm ·

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕အဝင္ေတာင္ကုတ္တြင္ လူ၁၀ေယာက္ကို လူအုပ္ႀကီးက သတ္ျဖတ္

ေနာက္ဆုံး ေရးသားခ်ိန္ 4 ဇြန္လ 2012 - 17:24 GMT

မေန႔ကညေနေလးနာရီေလာက္မွာ ေတာင္ကုတ္ ၿမိဳ႕ကိုဝင္လာတဲ့ ႐ိုးမသစၥာ သံတြဲရန္ကုန္ အေဝးေျပးကားေပၚမွာပါတဲ့ မူဆလင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံရခိုင္လူမ်ိဳး ေတြ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး မူဆလင္ ၁၀ ဦးေသဆုံးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခင္းျဖစ္ပြားတဲ့အခ်ိန္ဟာ ရမ္းၿဗဲေဒသ ေက်ာက္နီေမာ္႐ြာမွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးတဦးကို မူဆလင္သုံးဦးက မုဒိမ္းက်င့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ အမ်က္ေဒါသထြက္ေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။

မေန႔ ညေနက အျဖစ္အပ်က္ဘယ္လိုစခဲ့တယ္ဆိုတာကိုတိတိက်က် မသိရေသးပါဘူး။ ေသဆုံးသြားတဲ့အထဲမွာပါတဲ့ ကိုညီညီထြန္း ရဲ႕မိတ္ေဆြျဖစ္သူ ကိုျဖဴက ကားဟာ ညေန၄နာရီခြဲမွာ ေတာင္ကုတ္ကို ေရာက္လာၿပီးအဲဒီမွာ လက္ကမ္း ေၾကာ္ညာေတြေဝထားေၾကာင္း ကားကို ဆိုင္ကယ္၁၀၀ေလာက္က အတင္းရပ္ခိုင္းၿပီး လမ္းဆုံေရာက္တဲ့အခါမွာ ႐ိုက္သတ္ခဲ့ရာ သူ႕သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ကားအုံနာရဲ႕ေယာက္ဖ ကိုညီညီထြန္းလည္းပါသြားတယ္လို႔ ဘီဘီစီကိုေျပာပါတယ္။အခင္းျဖစ္တဲ့ေနရာကို သြားခဲ့တဲ့ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံတဦးကလည္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးစုေဝးေနတဲ့ လူအုပ္ကိုေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း နဲ႔ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံေတြၾကားမွာ မူဆလင္ေတြအေပၚမေက်နပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ေသဆုံးသူေတြထဲမွာ ေတာင္တြင္းႀကီးက၆ ဦး၊ ေျမာင္းျမက ၂ ဦးနဲ႔ သံတြဲက ၂ ဦးတို႔ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕အေလာင္း ေတြကို သံတြဲၿမိဳ႕ကိုသယ္ေဆာင္လာခဲ့ၿပီး တနလၤာေန႔မြန္းလြဲပိုင္းမွာ ဘာသာေရးဓေလ့ထုံးစံနဲ႔အညီ သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္း ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕မွာ အေျခအေနေတြတည္ၿငိမ္ေနတယ္လို႔ ၿမိဳ႕ခံေတြကေျပာေပမယ့္ စစ္ေတြကေန လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြ ထပ္မံေစလႊတ္ထားတယ္လို႔လည္းဆိုပါတယ္။ သံတြဲၿမိဳ႕ ဂ်ီတီစီ စက္မႈသိပၸံေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ေန တဲ့ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား တခ်ိဳ႕ကိုလည္း လုံၿခဳံေရးအတြက္စိုးရိမ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕မိဘေတြက ေနရပ္ကိုျပန္ေခၚထားတယ္ လို႔သိရပါတယ္။ ဒီအခင္းျဖစ္ပြားပုံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းဖို႔အတြက္ ေတာင္ကုတ္ရဲစခန္းကိုဘီဘီစီကႀကိဳးစားဆက္သြယ္ ခဲ့ေပမယ့္ ဆက္သြယ္လို႔မရေသးပါဘူး။

အစိုးရမီဒီယာေတြမွာေတာ့ အခုျဖစ္စဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔တရားဥပေဒနဲ႔အညီ ျဖစ္ေစဖို႔ စုံစမ္းေဖၚထုတ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ရပ္႐ြာေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ တာဝန္ရွိသူမ်ားနဲ႔ရပ္မိရပ္ဖမ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိတယ္လို႔ ေၾကညာသြားပါတယ္။

စစ္ေတြ ဆႏၵျပမႈ ၁၁ ဦး ဒဏ္ရာရ

ေနာက္ဆုံး ေရးသားခ်ိန္ 4 ဇြန္လ 2012 - 17:02 GMT

ဆႏၵျပမႈဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာ့ ပဋိပကၡ အသြင္ ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္

တနဂၤေႏြေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရဲစခန္းေရွ႕မွာ ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကသူ ေတြနဲ႔ ရဲေတြ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့ ၾကရာမွာ ရဲေတြက ေသနတ္ ပစ္ေဖာက္ၿပီး လူစုခြဲ ခဲ့တဲ့အတြက္ လူ ၁၁ ဦးဒဏ္ရာရသြား ၾကပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕ နာဇီေစ်း မွာ အခြန္အေကာက္ ေတြေလၽွာ႔ ေပးဖို႔ အတြက္ ေစ်းသူေစ်းသား ေတြဖက္က ဝင္ေရာက္ ကူညီခဲ့တဲ့ ဦးေအာင္သန္းေဝ အသတ္ခံရၿပီး အေလာင္းေဖ်ာက္ဖ်က္ ခံရတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြက ရဲစခန္းကို သြားဝိုင္းၿပီး ဆႏၵျပ ခဲ့ၾက တာပါ။

ဦးေအာင္သန္းေဝဟာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရး ပါတီ (RNDP) ကစည္း႐ုံးေရးမႉး တဦးျဖစ္တာေၾကာင့္ ပါတီဥကၠဌ ျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္ အပါအဝင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြက ဝင္ေရာက္ေျဖရွင္း ေပးဖို႔ႀကိဳးစား ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဦးေအာင္သန္းေဝ ကိုသြားေခၚလာၿပီး ဆႏၵျပေနတဲ့ လူအုပ္ကို စကားေျပာဖို႔ စီစဥ္ ေပးခဲ့ေပမယ့္ ဆႏၵျပသူေတြ ဖက္က အဲဒီလူဟာ ဦးေအာင္သန္းေဝ မဟုတ္ဘူးလို႔ စြပ္စြဲၿပီး လက္မခံခဲ့ ၾကေၾကာင္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဆႏၵျပသူ ေတြဘက္က ရဲစခန္းကို ခဲေတြ ပုလင္းေတြနဲ႔ ပစ္ေပါက္တာေတြ လုပ္လာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရဲက ပထမေတာ့ ေသနတ္ကို မိုးေပၚေထာင္ေဖာက္ ၿပီးလူစုခြဲဖို႔ ႀကိဳးစား ခဲ့ေပမယ့္ မထိမ္းႏိုင္တာေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ လုံထိမ္းတပ္ဖြဲ႕ေတြကို အကူအညီ ေခၚခဲ့ပုံရတယ္လို႔ အခင္းျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာရဲ႕စခန္း တြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာျပပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ လမ္းေတြေပၚမွာ မီးခိုးဗုံး၊ ဒါမွမဟုတ္ မ်က္ရည္ယို ဗုံးေတြ နဲ႔ ေရာ္ဘာက်ည္ဆန္ ေတြကို အသုံးျပဳၿပီး လူစုခြဲခဲ့တယ္လို႔ သတင္းေတြ ၾကားရေၾကာင္း၊ မနက္လင္းလို႔ ေဆး႐ုံကို သြားၾကည့္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒဏ္ရာရ ထားတဲ့သူ ၁၁ ဦးကိုေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ ၉ ဦးကိုရဲက ေခၚယူစစ္ေဆး ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ သုံးဦးကို ပတ္သက္မႈမရွိတဲ့ အတြက္ ျပန္လႊတ္ေပး လိုက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

က်န္တဲ့ ၆ ဦးကိုလည္း စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ အခါ ျပန္လႊတ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ တာဝန္ရွိသူ ေတြက ေျပာေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ေျပာျပ ခဲ့ပါတယ္။

ဗြီအုိေအ႐ုံးဖြင့္ဖုိ႔ သူရဦးေရႊမန္း တုိက္တြန္းမည္

By ကိုေအာင္လြင္ဦး

• ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗြီအုိေအ အေမရိကန္အသံရဲ႕ မီဒီယာလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ ေထာက္ခံမႈေပးသြားမယ္ လုိ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒သူရဦးေရႊမန္းက ေျပာလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေနျပည္ေတာ္ ကုိ ဒီကေန႔ ေရာက္လာတဲ့ ဗြီအုိေအ ညြန္ၾကားေရးမႉး David Ensor နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္္မွာ ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ ညႊန္ၾကားေရးမႉးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး ကေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ ကြင္းဆင္း အကဲခတ္တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔ လုိလားေနတာမုိ႔ ဗြီအုိေအ အေမရိကန္အသံက တရား၀င္ ဌာနခဲြတခုဖြင့္လွစ္ႏုိင္ေရး တင္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ဆုိရင္ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ လုပ္ရပ္တခုအျဖစ္ အားေပးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံ စဥ္ ေျပာခဲ့တယ္လုိ႔ ဗီြအုိေအ ညႊန္ၾကားေရးမႉး David Ensor က ဗြီအုိေအ ျမန္မာပုိင္းကုိ ေျပာျပခဲ့တာပါ။

“ဗီြအုိေအအေနနဲ႔ ဌာနခဲြတခု ဖြင့္လွစ္သြားဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ရမွာဟာ သူ႔တာ၀န္မဟုတ္ေပမဲ့လည္း ဒါကုိ သူကေတာ့ အားေပးမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိ ေထာက္ခံမႈ ေပးတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကုိလည္း အစုိးရတြင္းက တျခားလုပ္ေဖာ္ကုိင္ဘက္ေတြကုိ သူေျပာျပမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အရပ္သား အစုိးရတရပ္အျဖစ္ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္္ငံေရး အေျပာင္း အလဲေတြနဲ႔အတူ သတင္းမီဒီယာ အေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္မႈတခ်ဳိ႕ကုိလည္း ေလွ်ာ့ေပါ့လာခဲ့တာပါ။ ဗြီအုိေအ အပါအ၀င္ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြရဲ႕အင္တာနက္ ၀ဘ္ဆုိဒ္ေတြကုိ အရင္က ပိတ္ပင္ထားတာေတြကုိ လည္း ဖြင့္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနာက္မွာလည္း ျပည္တြင္းမွာ သတင္းယူခြင့္ေတြ ေပးလာတာလုိ႔ အေျခအေနေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ စိတ္၀င္စားမႈေတြလည္း ျပသလာခဲ့တာပါ။ ဗြီအုိေအရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္ရဲ႕ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းနဲ႔အတူ အစုိးရ ႐ုံးစုိက္ရာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေရာက္ေနစဥ္ ဒီကိစၥေတြကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေအာင္ ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္တယ္္လုိ႔လည္း ညႊန္ၾကားေရးမႉး David Ensor ကေျပာပါတယ္။

“ဒီမွာေရာက္ေနခုိက္ တျခားအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူ အမ်ားအျပားနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံသြားမွာပါ။ အခု လည္း ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေတြ႔ဆုံေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ အစုိးရ သတင္းဌာနကလူေတြနဲ႔လည္း မနက္ျဖန္မွာ ေတြ႔ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ လည္း ေတြ႔ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြဟာ စိတ္၀င္စားစရာ လည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။”

ၾကာသပေတးေန႔ ခရီးစဥ္ အဆုံးမသတ္မီမွာေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံသြားဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတဲ့အေၾကာင္း ဗီြအုိေအ ညႊန္ၾကားေရးမႉး David Ensor က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရ အရာရွိေတြနဲ႔ ဗြီအုိေအ တာ၀န္ရွိသူေတြ ေတြ႔ဆုံတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာေတာ့ ရန္ကုန္ အေျခစုိက္ အေမရိကန္သံ႐ုံး ဒုတိယတာ၀န္ခံ Eleanor Nagy အပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိသူေတြလည္း လုိက္ပါခဲ့ၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္ၿပီး အျပန္အလွန္ သံအမတ္ႀကီးေတြ ခန္႔အပ္ဖုိ႔လည္း ေၾကညာထားတာျဖစ္သလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးအာဏာကုန္ လႊဲအပ္ခံရတဲ့ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္နဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ ညႇိႏႈိင္းေရးမႉး DerekMitchell ကုိ ခန္႔အပ္တဲ့အေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလလယ္မွာပဲ ေၾကညာခဲ့ တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္အဓိက႐ုဏ္း အစုိးရသတိေပး

By ကိုမုိးေဇာ္

• ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနာက္ဘက္ျခမ္း ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ဒီရက္ပုိင္း ျဖစ္ပြားတဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြအတြင္း လူ ၁၀ ဦးအထိ ေသဆုံးခဲ့တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ေသြးထြက္သံယုိ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အေပၚမွာေတာ့ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ အားနည္းခ်က္အျဖစ္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ေထာက္ျပေနၾက တာပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္က အဓိက႐ုဏ္းေတြရဲ႕ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနေတြကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ ကုိမုိးေဇာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္၊ သံတဲြကေန ရန္ကုန္ကုိထြက္ခြာလာတဲ့အေ၀းေျပးကားေပၚမွာ လုိက္ပါလာသူ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြကို တနဂၤေႏြေန႔ ညေနပိုင္းက ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံေတြက သံတဲြ၊ေတာင္ကုတ္ ကားလမ္း ဆံုမွာ တားဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုးသူ အေရအတြက္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က တစံုတရာ ထုတ္ျပန္ထားတာ မရွိေသးပါဘူး။ အခင္းျဖစ္ပြားပံုကို ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံတေယာက္က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ညေန ေလးနာရီခဲြေလာက္က သံတဲြကေရာက္တဲ့ကား၊ ႐ိုးမသစၥာကားေပၚမွာ မြတ္စလင္ ဗလီဆရာ ၇ ေယာက္ပါလာတယ္။ အဲဒါ သူတို႔ကို ေတာင္ကုတ္ကအဖဲြ႔ေတြ ကားထဲမွာပဲ သတ္မယ္၊ ျဖတ္မယ္ဆိုလို႔ ကားဂိတ္ကအတင္း ကားကို ထြက္ခုိင္းတာနဲ႔ ကားကထြက္သြားတယ္၊ ထြက္သြားလို႔ လမ္းမွာ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ လိုက္သြားၾကၿပီးေတာ့ သံတဲြလမ္းဆံုမွာ ကားကို ရပ္ခုိင္းၿပီး ဗလီဆရာေတြကို ဝုိင္းၿပီး ႐ုိက္သတ္ပစ္လိုက္ၾက တယ္။ ဗလီဆရာေတြက ၇ ေယာက္၊ ကားေမာင္းတဲ့ ဒ႐ုိင္ဗာနဲ႔စပယ္ယာ ၂ ေယာက္ေပါ့ေနာ္။  ”

ေနာက္ဆံုးရတဲ့ သတင္းအရဆိုသတ္ခံရသူစုစုေပါင္း ၁၀ ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတ္ျဖတ္ခံရသူေတြထဲမွာ ကားေမာင္းသူနဲ႔ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ ၂ ေယာက္အပါအ၀င္ ေတာင္တြင္းၾကီးၿမိဳ႕က ၆ ေယာက္၊ ေျမာင္းျမၿမိဳ႕ က ၂ ေယာက္တို႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တျခားေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီသတ္ျဖတ္မႈဟာ ရမ္းၿမဲၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ရြာက မသီတာေထြးေခၚ ရခုိင္အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ကို ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ လူငယ္ ၃ ေယာက္က အဓမၼျပဳက်င့္သတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ျဖစ္ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။  မသီတာေထြး သတ္ျဖတ္ခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေက်ာက္နီေမာ္ရြာ၊ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕က လူထုက ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပတာေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕မွာ သတ္ျဖတ္မႈမျဖစ္ပြားခင္ မနက္ခင္းကလည္း လူမ်ိဳးေရးအရ လံႈ႔ေဆာ္တာေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ တယ္လုိ႔ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ခံက ေျပာပါတယ္။

“မိုးလင္းကာစကေနၿပီးေတာ့ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ေစ်းပတ္ဝန္းက်င္မွာ စာေတြျဖန္႔ၾကတယ္၊ လႈံ႔ေဆာ္ၾက တယ္။ ကုလားေတြ ၿမိဳ႕ဝင္တာ၊ ထြက္တာေတြကို လက္မခံဖို႔၊ ေတြ႔ရင္သတ္ၾကဖို႔ အဲဒါေတြကို လႈံ႔ေဆာ္တဲ့ စာေတြ - အဲဒီ ေက်ာက္နီေမာ္မွာျဖစ္တဲ့ ကေလးမေလးရဲ႕ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ပူးၿပီးေတာ့ လႈံ႔ေဆာ္ထားတာေတြ ရွိတယ္။”

ဒီတုိက္ခုိက္မႈမွာ လူ ၂၀၀ ေလာက္ပါ၀င္တယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ခန္႔မွန္းပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ တစံု တရာ ဖမ္းဆီးအေရးယူတာ မရိွေသးပါဘူး။ ေသဆံုးသြားသူေတြရဲ့ ႐ုပ္အေလာင္းေတြကိုေတာ့ ဒီကေန႔ သံတဲြၿမိဳ႕မွာ သၿဂႋဳဟ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြသတ္ျဖတ္ခံရတာဟာ တရားဥပေဒစုိးမိုးမႈရဲ့ အားနည္း တာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က အတြင္းေရးမႉး ဦးခင္လွက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ့အေနနဲ႔ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိလို႔ ျဖစ္တာလုိ႔ ျမင္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ အခ်ိန္က ေစာေစာႀကီးပဲ၊ ေလးနာရီခဲြ ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ျဖစ္တဲ့ကိစၥမွာလည္း တခ်က္တည္း ခုတ္၊ ထိုး၊ သတ္ၿပီးေတာ့ လူတေယာက္ကို ထြက္ေျပးသြားတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ တိုင္းျပည္ကို ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားဖို႔ ဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ ကိုင္တြယ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာေတာ့ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။”

ဦးခင္လွက ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံထူေထာင္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အမုန္းတရားေတြ၊ အာဃတေတြနဲ႔လုပ္ေဆာင္လုိ႔ မရႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတုိးတက္ေရးပါတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကလည္း အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။

“ေတာင္ကုတ္မွာ ျဖစ္သြားတဲ့ကိစၥကလည္းပဲ ဒါ လူအုပ္စုနဲ႔ ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမရ ျဖစ္ၿပီးကာမွ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ၊ ဆင္ျခင္စြာထိန္းသိမ္းႏုိင္မႈ အဂၤါရပ္ေတြမွာ တစံုတခု အတုိင္းအတာအထိ ယိုယြင္းသြားတယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ ေနာင္ ဒါမ်ဳိး ျဖစ္စဥ္ေတြ မျဖစ္ေပၚႏုိင္ေအာင္ ဘာသာအသီးသီးက ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြနဲ႔ လူထုကို ခ်ျပ၊ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာအရ ေဆြးေႏြး၊ ညႇိညႇိႏႈိင္းႏႈိင္းနဲ႔ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းျဖစ္ဖို႔ ေမတၱာ ရပ္ခံခဲ့ပါတယ္။”

မေန႔ညပိုင္းကလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ နာဇီေစ်း ေစ်းေကာက္ႏႈန္းျမင့္တက္လာတာကို ဦးေဆာင္ဆႏၵျပခဲ့ သူ ေပ်ာက္ဆံုးတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရဲစခန္းကို ၀ိုင္း၀န္းဆႏၵျပရာက လူထုနဲ႔ ရဲတပ္ဖဲြ႔အၾကားမွာ အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဆႏၵျပလူထုက ရဲစခန္းကို ပုလင္းေတြ၊ ခဲေတြနဲ႔ ပစ္ေပါက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ဘက္ကလည္း မုိးေပၚကို ေသနတ္ပစ္ေဖာက္သတိေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လူအုပ္အၾကား ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြင္းခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားတုိးတက္ေရးပါတီရဲ႕ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္ကေတာ့ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူ ၁၃ ေယာက္ရိွၿပီး ဒဏ္ရာႀကီးမားတာမရိွေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ဒီေန႔မွာေတာ့ ေတာင္ကုတ္ေရာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာပါ ပံုမွန္အေျခအေနတိုင္းၿငိမ္သက္ေနခဲ့တယ္ လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို အစုိးရက တရားဥပေဒနဲ႔ အညီေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈနဲ႔ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈကို ထိခိုက္ေစမယ့္ အျပဳအမႈေတြကို ေရွာင္ရွားဖုိ႔နဲ႔ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေနထိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။

တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ဖားကန္႔ေက်ာက္တြင္းေတြပိတ္

By နႏၵာခ်မ္း

• ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO အၾကား မၾကာေသးခင္ရက္ပိုင္းက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကေပမဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းမွာေတာ့ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ပြားေနဆဲပါ။ အခုလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ေဒသမွာ အေျခအေနေတြမတည္ၿငိမ္တာေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ေတြကေန ေက်ာက္တူးတဲ့ လုပ္ ငန္းေတြကို ပိတ္ခိုင္းလိုက္တဲ့အတြက္ ေက်ာက္လုပ္သားေတြ အားလံုး ေနရပ္ျပန္ေနၾကတယ္ လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ျမစ္ႀကီးနားဘက္မွာလည္း တျပည္နယ္လံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ စစ္ပြဲရပ္စဲေရး ေတာင္းဆိုဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾက ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိရာ ဖားကန္႔ေဒသတ၀ိုက္မွာ တုိက္ပြဲငယ္ေလးေတြ ျဖစ္ပြားေနၿပီး ေန႔ စဥ္လိုလို ေသနတ္သံ၊ လက္နက္ႀကီးသံေတြကို ၾကားေနရတယ္လို႔ ေဒသ ခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းတြင္းမွာပဲ ဖားကန္႔ေဒသမွာရွိတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းတြင္း ကုမၸဏီေတြကလည္း အစိုးရ သတၳဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေစခိုင္းခ်က္အရလို႔ေျပာၿပီး အလုပ္ေတြရပ္ဆိုင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ေက်ာက္ တြင္း အလုပ္သမားေတြအားလံုး အခုဆိုရင္ ေနရပ္ေဒသေတြဆီ ျပန္ေနၾက တာေၾကာင့္ ကားခေတြလည္း အဆမတန္ ေစ်းတက္ကုန္တယ္လို႔ ဖားကန္႔ ေဒသခံတဦးက ဗြီအိုေအကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဖားကန္႔မွာ အားလံုးသိတဲ့အတုိင္းပဲ။ ကုမၸဏီေတြက ေျပာ တယ္။ ေနျပည္ေတာ္ သတၳဳတြင္းဌာနက လုပ္ငန္းေတြ အားလံုး ရပ္ခုိင္းတယ္။ ရပ္ၿပီးမွ ေန႔တုိင္းလိုလို ဒီကေခါက္စားသမားေတြ၊ ေရမေဆးသမားေတြနဲ႔ ကုမၸဏီမွာလုပ္တဲ့ အလုပ္သမားေတြ အားလံုးေတာ့ ျမစ္ႀကီးနား၊ မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္ ေနရပ္ရင္းၿမိဳ႕ကို ျပန္သြားၾကတာေပါ့။ အားလုံးကို ပိတ္တာ။ ေရမေဆးသမားေတြ ေရမေဆး ေကာက္လုိ႔ မရဘူး။ ေရမေဆးသမားေတြ ေရမေဆးေကာက္ရင္ ရဲေတြနဲ႔ ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြနဲ႔ဖမ္းတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာေတာ့ အေၾကာင္းစံုေတာ့ အေသးစိတ္ က်ေနာ္တုိ႔ မသိေတာ့ဘူးဗ်ာ။ အလုပ္သမားေတြက်ေတာ့ သူတို႔ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ သူတို႔ ကုမၸဏီကားေတြ၊ ကုန္ကားေတြနဲ႔ ဆင္းၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘင္ကားက အမ်ားဆံုး ၈ ေသာင္း၊ ၇ ေသာင္း၊ အရင္ကေတာ့ ၂ ေသာင္း- ၂ ေသာင္း ၅ ေထာင္၊ ၃ ေသာင္းက အမ်ားဆံုးပဲ။ အခု ေစ်းတက္တာက ေလးငါးရက္ေလာက္ ပဲ ရိွေသးတယ္။”

ဖားကန္႔ေဒသခံတဦး ေျပာျပခဲ့တာပါ။ ဒါ့အျပင္ အခုလို ေက်ာက္စိမ္းတြင္းမွာ အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ အလုပ္ သမားေတြ ျပန္ကုန္ၾကတဲ့အတြက္ ဖားကန္႔ ေဒသမွာ ေန႔စဥ္ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္းေတြလည္း အေတာ္ေလး ပါးသြားသလို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ လုယက္မႈျဖစ္တာေတြလည္း ရွိလာတယ္လို႔ ဖားကန္႔ေဒသခံတခ်ိဳ႕ကလည္း ေျပာပါတယ္။

KIO ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိယ္စားလွယ္ မီးရထား၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔တို႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ကပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕အနီးမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအပါအ၀င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႏွစ္ဘက္ အဆင္မေျပျဖစ္ေနတဲ့ တပ္စခန္းခ်ထားေရး၊ တပ္႐ုပ္သိမ္းေရးနဲ႔ တိုက္ပြဲရပ္ဆိုင္းေရးကိစၥေတြကို ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း တိုက္ပြဲႀကီး မဟုတ္ေပမဲ့ ဒီေန႔အထိ တုိက္ပြဲငယ္ေလးေတြကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ထဲမွာ ျဖစ္ပြားေနတာပါ။ အခုလို KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြအၾကား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပ်က္ျပယ္ၿပီး တုိက္ပြဲေတြ ျပန္စခဲ့တာ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းမွာပဲ တႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ေတာ့မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတုိက္ပြဲေတြၾကားမွာ ေဒသခံကခ်င္ျပည္သူေတြ အေတာ္ေလး ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ဦးေရဟာဆိုရင္လည္း တစ္သိန္းနီးပါး ရွိေနၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။

ဒီလို အျပစ္မဲ့ အရပ္သားျပည္သူေတြ ထိခိုက္ရတဲ့ စစ္ပြဲေတြ ရပ္စဲေရး လာမယ့္တနဂၤေႏြေန႔မွာ တျပည္ နယ္လံုး အတုိင္းအတာအရ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုၾကဖို႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ စစ္ပြဲရပ္စဲေရးေကာ္မတီက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေကာ္မတီဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဦး၀င္းဘိုက ေျပာျပပါတယ္။

“အခုပဲ စာတင္ၿပီးျပန္ခဲ့တာ။ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးလဂၽြန္တန္ဆိုင္းကို အဓိကတင္တယ္ေပါ့။ ေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရဲမင္းႀကီး၊ အဲဒါၿပီးေတာ့ စစ္ဘက္ေရးရာ လံုၿခံဳေရး ႐ံုးခ်ဳပ္ေပါ့- က်ေနာ္တုိ႔က စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မျဖစ္တာတမယ္ပဲ၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ မျဖစ္ဘူးဆိုေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ေနရာေဒသမွာ ေလာေလာ ဆယ္ စစ္ေျမျပင္လုိ ျဖစ္ေနရတယ္။ ျပည္သူေတြကေတာ့ က်ီးလန္႔ စာစား မဟုတ္ဘူး။ ငတ္ကို ငတ္ေနၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လူေတြက ငတ္ကို ငတ္ေနၿပီ။ အစုိးရဘက္ကိုလည္း စစ္ပဲြေတြရပ္စဲေရး အျမန္ဆံုး ညႇိႏႈိင္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးဖို႔၊ KIA ဘက္ကိုလည္း လုိက္ေလ်ာသင့္တာလုိက္ေလ်ာၿပီး စစ္ပဲြေတြ ရပ္စဲဖို႔ အျမန္ဆံုးအေျဖရွာၿပီး ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ဒီစစ္ပဲြေတြကို က်ေနာ္တို႔က ရပ္ေစခ်င္တယ္။”

KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ၁၇ ႏွစ္ၾကာ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လကုန္မွာ ပ်က္သြားခဲ့တာပါ။ ဒီတုိက္ပြဲေတြအတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ေတြဘက္ကေန ေဒသခံ အရပ္သားေတြကို အဓမၼ တပ္ေပၚတာဆြဲတာ၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ မုဒိမ္းက်င့္မႈ စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကိုက်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ကခ်င္ဒုကၡသည္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြ နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကေန ရပ္တန္႔သြားေအာင္ ဒီစစ္ပြဲေတြကို အျမန္ဆံုး ရပ္ဆုိင္းဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာကေန အစိုးရကို ဖိအားေပး တိုက္တြန္းေန တာလည္းျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

တီယန္နန္ရင္ျပင္ ႏွစ္ပတ္လည္

By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

• တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ တီယန္နန္ရင္ျပင္ ဆႏၵျပပဲြမွာ ပါဝင္ပတ္သက္လို႔ ဖမ္းဆီးထားသူေတြအားလံုးကို လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ေတြနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးကို ပိုၿပီးလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ေတာင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။

ဆႏၵျပသူေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈေတြအတြင္း ေသဆံုးခဲ့ရသူေတြရဲ႕ စာရင္းအျပည့္အစံုကို ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ပန္ၾကားလုိက္တာနဲ႔အတူ ဒီလိုထုတ္ျပန္ရဲေအာင္ အားေပးတယ္လို႔ တနဂၤေႏြေန႔က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ မာ့ခ္ တိုနာက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။

ဒါ့အျပင္ ဒီအေရးအခင္းမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသူေတြကိုသာမက သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြကို အခုထိဆက္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ အက်ပ္ကုိင္ေနတာမ်ဳိးေတြကို ရပ္တန္းကရပ္ဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္ရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈအတြက္ တကယ့္ကို မေက်မနပ္ျဖစ္ရတယ္လို႔ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနေျပာခြင့္ရ လ်ဴေဝမင္းက အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္ တြင္းေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတဲ့အျပင္ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ တ႐ုတ္အစိုးရကို စြပ္စဲြေနတယ္လို႔ ဗီြအိုေအ တ႐ုတ္မက္ဒရိန္းဌာနရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဂၽြန္လ ၄ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေဘဂ်င္းမွာရွိတဲ့ တီယန္နန္ရင္ျပင္မွာ ေက်ာင္းသားေတြ ဦးေဆာင္ၿပီး တ႐ုတ္အစိုးရကို ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာကို တ႐ုတ္အစိုးရက သံခ်ပ္ကာကားေတြ သံုးၿပီးေခ်မႈန္းခဲ့တာပါ။

ဒီေခ်မႈန္းမႈမွာ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ကို အတိအက် မသိရေပမယ့္ ရာေပါင္းမ်ားစြာ၊ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ေသဆံုးမယ္လို႔ တြက္ဆၾကတဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာက ဝုိင္းဝန္းျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်တာကိုပါ တ႐ုတ္ အစိုးရ ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရကေတာ့ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဒီ - တီယန္နန္ရင္ျပင္ အေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပိး ကိုင္တြယ္ရာမွာ သူတို႔ဘက္က တစံုတရာ ဘာမွ အမွားမလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာဆုိေနတဲ့အျပင္ ဒါက သူပုန္ထၿပီး တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္တာလုိ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။

ႏိုင္ဂ်ီရီယား ေလယာဥ္ပ်က္က် ၁၅၃ ဦးေသဆံုး

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

• ႏိုင္ဂ်ီးရီယားႏုိင္ငံ Lagos ၿမိဳ႕က အေဆာက္အဦးတခုအေပၚကို ႏိုင္ဂ်ီးရီယား ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္တစင္း ပ်က္က်သြားတာေၾကာင့္ ေလယာဥ္ေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ ၁၅၃ ဦးစလံုး ေသဆံုးသြားတယ္လို႔ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ဂ်ီးရီယား သမၼတ Goodluck Jonathan ကေတာ့ ဒီ အျဖစ္အပ်က္ကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးလိုက္ၿပီး ေသဆံုးခဲ့သူေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ၀မ္းနည္းမႈ အထိမ္းအမွတ္ ႏိုင္ငံအ၀ွမ္း သံုးရက္ၾကာ ျပဳလုပ္ဖို႔ ေၾကညာ သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။

Dana ေလေၾကာင္းလုိင္းပိုင္ အဲဒီ ေလယာဥ္ဟာ တနဂၤေႏြေန႔တုန္းက Abuja ၿမိဳ႕ကေန Lagos ၿမိဳ႕ကို ပ်ံသန္းတာျဖစ္ၿပီး၊ Lagos ၿမိဳ႕က လူေနထူထပ္တဲ့အရပ္ ႏွစ္ထပ္တိုက္ အေဆာက္အဦးေပၚကို ထိုးက်သြားခဲ့တာလို႔ ႏိုင္ဂ်ီးရီယား ေလေၾကာင္း အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ေလယာဥ္ပ်က္က်ၿပီးေနာက္ အနားက အျခား အေဆာက္အဦးေတြလည္း မီးေလာင္ကြ်မ္း သြားခဲ့ပါတယ္။

ေလယာဥ္ေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ ၁၅၃ ဦးစလံုး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ေျမျပင္ေပၚမွာရိွတဲ့ သူေတြထဲက ေသဆံုးသူရိွမရိွေတာ့ မေသခ်ာေသးပါဘူး။ Dana ေလေၾကာင္းလိုင္းဟာ ႏိုင္ဂ်ီးရီယား ျပည္တြင္းေျပးဆဲြတဲ့ ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖစ္ၿပီး၊ အခု ပ်က္က်တဲ့ ဘိုရင္း MD 83 ေလယာဥ္ဟာ Abuja ၿမိဳ႕ကေန Lagos ကို ေျပးဆဲြေနတာပါ။

စစ္ေတြ အဓိက႐ုဏ္း ထိခိုက္မႈရိွ

မေန႔ညပိုင္း ၁၀ နာရီေလာက္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရဲစခန္းေရွ႕မွာ လူစုလူေဝးနဲ႔ ဆူပူခဲ့ရာကေန ပစ္ခတ္တဲ့အဆင့္အထိ ေရာက္သြားခဲ့ရၿပီး လူ တခ်ဳိ႕ ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ပြားပံုကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့တလက ေစ်းေကာက္ႏႈန္းႀကီးမားမႈကို ဦးေဆာင္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့သူတဦးကို ဆန္႔က်င္ဘက္အုပ္စုက ဝိုင္း႐ိုက္လို႔ ေသဆံုးသြားတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္ေပၚခဲ့ရာကေန ဆူပူမႈ ျဖစ္လာခဲ့ရတာပါ။ အခုလို ျဖစ္ပ်က္ရတဲ့ အေျခအေနကို ကိုယ္တုိင္ ျမင္ေတြ႔ခဲ့သူ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“၁၀ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ လူထုက ခဲနဲ႔ ေပါက္ေတာ့တာပါပဲ။ တအုပ္စုကို ၁၀၀ ေလာက္ေတာ့ ရွိမယ္ဗ်။ ဟိုဘက္ ၅၀၊ ဒီဘက္ ၅၀ ေလာက္။ ရဲစခန္းကို ခဲနဲ႔ ေပါက္ၾကတာေပါ့။ ခဲနဲ႔ေပါက္ေတာ့ နာရီ၀က္ေလာက္ အထိကေတာ့ ဘာမွမလုပ္ပါဘူး။ ရဲက ဒီအတိုင္းၾကည့္ေနပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔တင္ ေနာက္ နာရီ၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ၾကာေတာ့ ရဲက ေသနတ္နဲ႔ မိုးေပၚေထာင္ပစ္ပါတယ္။ ၁၁ နာရီခြဲေလာက္မွာေတာ့ လူေတြကို တည့္တည့္ပစ္ေတာ့တာပဲ။ အဲဒီမွာ လူ သံုးေယာက္ က်ေနာ့္ေရွ႕တင္ပဲ ဒဏ္ရာ ရၿပီးေတာ့ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ တင္ၿပီးေတာ့ ေဆး႐ံုကို အေရးေပၚေျပးသြားၾကတယ္ခင္ဗ်။ ဒါေပမဲ့ လူအုပ္စုက ကြဲမသြားဘူး။ ေနာက္ထပ္ ခဲနဲ႔ ထပ္ပစ္ေနၾကတယ္။”

ေစ်းေကာက္ကိစၥ ျဖစ္ပြားခဲ့တာက အရင္အေခၚ နာဇီေက်းရြာ၊ စက္႐ံုစုေက်းရြာ ေစ်းမွာ ေစ်းေကာက္ အဆမတန္ ျမႇင့္ေကာက္ခဲ့လို႔ ရခုိင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား တုိးတက္ေရးပါတီရဲ႕ စည္း႐ံုးေရးမႉး ဦးေအာင္သန္းေဝ ဦးေဆာင္တဲ့ ေစ်းသည္တစုက ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုးေရွ႕မွာ ဆႏၵျပၿပီး ေစ်းေကာက္ႏႈန္းေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ခ်က္ခ်င္းပဲ ေစ်းေကာက္ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ရဲစခန္းေရွ႕ကို ေရာက္လာသူေတြက အ႐ိုက္ခံရသူ ဦးေအာင္သန္းေဝ ေသဆံုးသြားတယ္၊ အေလာင္းကို ကားေပၚတင္သြားတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ ရဲစခန္းေရွ႕မွာသြားၿပီး အေလာင္းရွာေပးဖို႔၊ တရားခံေတြကို ဖမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကာယကံရွင္ ဦးေအာင္သန္းေဝ ကိုယ္တုိင္က သူ ဘာမွ မျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ရဲစခန္းေရွ႕ကို ကိုယ္တုိင္လာေရာက္ ေျဖရွင္းပံုနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“လူထုက က်ေနာ့္ကို မေတြ႔ရရင္ မေက်နပ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒါ လူထုကိုေတာ့ က်ေနာ္ အက်ိဳးအေၾကာင္း ေျပာျပလိုက္တာေပါ့။ သူတို႔ ဦးေအာင္သန္းေ၀ အစစ္ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာ သူတို႔လည္း ေသခ်ာ မသိၾကဘူးေလ။ က်ေနာ့္ မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားတို႔၊ ပါတီ၀င္ကဒ္ျပားတို႔ အကုန္ထုတ္ျပပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ နားလည္ၿပီး ျပန္သြားတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အဲဒီမွာ အစ္မရယ္ မူးယစ္ေသာက္စားထားတဲ့သူေတြ ပါတာေပါ့။ အဲဒီလူေတြကေတာ့ ခပ္႐ိုင္း     ႐ိုင္းေပါ့။ အၾကမ္းဖက္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵသေဘာထားေတြ ေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ က်ေနာ္ေတာင္မွ မေန႔က ဟိုေကာင္ေတြ သတ္လို႔မေသဘဲ ဒီက က်ေနာ့္တို႔လူပါဆိုၿပီးမွ ပါလာတဲ့ မသမာတဲ့သူေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင္ မေသတာ ကံေကာင္းပဲဗ်။ အုပ္ခဲေတြေရာ ဘာေတြေရာ ပ်ံေနတပဲ။ ဒီက ရဲစခန္းမွာ။”

ဦးေအာင္သန္းေဝကေတာ့  ရဲစခန္းအတြင္းမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒါက္တာေအးေမာင္နဲ႔အတူ ရွိေနတာပါ။ အခုလို ပစ္ခတ္မႈေတြ စတင္ပံုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရဲစခန္းထဲမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီဘက္က ရဲစခန္း၀င္းထဲကို တံခါးဖြင့္ဖို႔ လုပ္ၾကတာ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီမွာ ရဲေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပစ္ၾကခတ္လိုက္ၾကတာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လံုၿခံဳတဲ့ေနရာမွာ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ အၾကာႀကီးေပါ့ေနာ္။ ခဲေတြနဲ႔ ပစ္၊ ပုလင္းေတြနဲ႔ ပစ္တဲ့အသံေတြ ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အခ်က္ေပါင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မိုးကို ေထာင္ပစ္တဲ့သေဘာ ၾကားပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ တံခါးတခု ပြင့္သြားတယ္ဆိုတဲ့ အသံလည္း ၾကားပါတယ္။ တံခါးရဲ႕ လူ၀င္ေပါက္ေလး ပြင့္သြားတယ္ ဆိုတဲ့အခါမွာ ဒီဘက္ကို ေက်ာ္၀င္လာမွာစိုးလို႔ ေထာင္ပစ္တဲ့သေဘာလို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ ၾကားတာေပါ့ဗ်ာ။”

စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္၊ အမွတ္ (၁) ရဲစခန္းထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကို ဗီြအိုေအက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။ က်မတို႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခ်ိန္ဟာ ည သန္းေကာင္ေက်ာ္အခ်ိန္ ျဖစ္ေနၿပီး အဲဒီအခ်ိန္မွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကိုလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အခု ၾကားေနရတဲ့အသံက ေရွ႕ကို မတက္လာဖို႔ေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ လူေတြ ကြယ္ေနပါ ဆိုတာကို ရခိုင္လို ေျပာေနၾကတာပါ။ ရဲဘက္က တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ထင္ပါတယ္။”

ညပိုင္း ၁၁ နာရီေလာက္မွာ လူ သံုးေယာက္ ဒဏ္ရာရတယ္လို႔ သိထားရေပမဲ့ အခု တနလၤာေန႔ မနက္ဘက္ ၁ နာရီဝန္းက်င္မွာေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲ ေနာက္ထပ္ ပစ္ခတ္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္တာက ပထမက ၉ နာရီ ၀န္းက်င္ေလာက္ကေန မိုးေပၚကို ေထာင္ပစ္သံေတြ ၾကားတာေပါ့။ အခုက်ေတာ့ ည ၁ နာရီ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ လူအုပ္ကို လွမ္းပစ္တဲ့အသံေတြ ၾကားလာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လမ္းၾကားေတြထဲအထိ လိုက္ပစ္တယ္၊ ေနရာအႏွံ႔အျပားကေန ေသနတ္သံေတြ ထြက္တာေပါ့ေနာ္။ ေစာေစာပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရဲစခန္းဘက္ကို ခဲနဲ႔ ထုတယ္ ဆိုတဲ့ အသံေတြ ၾကားရတယ္ေပါ့ေလ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း ရဲစခန္းကေန မိုးေပၚေထာင္ပစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ အခု ေနရာအႏွံ႔အျပားကေန လူအုပ္ေတြထဲအထိ လိုက္ပစ္တာေပါ့။ ရဲကားေတြကလည္း လမ္းၾကားေတြထဲအထိ ေရာက္လာတယ္။ အခု ၇ ေယာက္ေလာက္ ေဆး႐ံုတင္ထားရတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေတာ့ ၾကားေနရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားသေလာက္ေပါ့။ ကိုယ္တိုင္ေတာ့ မျမင္ရေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ၁ နာရီ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ ပစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အေဆာက္အဦးေတြပါ မွန္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အိမ္ အေပၚထပ္ေတြဘာေတြ မွန္တယ္။ ေသနတ္မွန္တယ္။”