ပညာေရး ပညာေရး ပညာေရး

Published on Monday, 20 February 2012 09:40

Written by ေဇာ္မင္း

တိုင္းျပည္တျပည္မွာ ႏုိင္ငံသားေတြအတြင္း ဒီမိုကေရစီလည္းတည္ေဆာက္၊ လြတ္လပ္ျခင္းကိုခံစား၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈလည္း တိုးတက္ဖံြ႔ၿဖိဳးလာဖို႔အတြက္ လူတိုင္းမွာ ဆႏၵရိွၾကတယ္။ အဲတာေတြအတြက္ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြရိွဖို႔ကလည္း မျဖစ္မေန လိုအပ္တယ္။ အဲသလို ေျပာင္းလဲလာတာေတြ၊ တည္ေဆာက္လာတာေတြ ခိုင္မာလာဖို႔၊ က်င့္သားရလာဖို႔ကလည္း တဖက္မွာ လိုလာျပန္တယ္။ တစတစနဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ က်င့္စဥ္၊ လြတ္လပ္မႈတန္ဖိုး၊ တရားဥေပဒ စိုးမိုးမႈ အသားက်ျခင္းတို႔ အေကာင္အထည္ ေပၚလာဖို႔အတြက္ အစပ်ဳိးတဲ့ ေနရာ၊ ဂိတ္ဆံုးရတဲ့ ေနရာ၊ လက္ညိဳးထိုးျပရမယ့္ ေနရာကေတာ့ ပညာေရးစနစ္ပါပဲ။

ကေလးဘဝကေန တကၠသိုလ္ ပညာေရးအထိ ေက်ာင္းသားေတြ ေလ့လာ၊ ဆည္းပူး၊ မွတ္သား၊ ၿမိဳခ်ရမယ့္ ပညာေရးစနစ္ ေကာင္းရင္ေကာင္းသလို တိုင္းျပည္ တိုးတက္မႈ ျမန္ဆန္ပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္က မူမမွန္ရင္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တိုးတက္ဖို႔လည္း မူမွန္ေလ့မရိွဘူး။ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တိုးတက္တာ မူမမွန္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အုတ္ျမစ္ ခိုင္မာေရးဟာလည္း မူမွန္ဖို႔ ခက္ခဲေပလိမ့္မယ္။
အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ တည္ရိွမႈဟာ အလြန္ကို စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနတယ္။ လူငယ္ လူရြယ္ေတြ ပညာကို အေျခခံၿပီး ဘဝရွင္သန္ တိုးတက္ဖို႔ဆိုတာ ဂ်ဳိနဲ႔လားလို႔ေတာင္ ေမးရမလို ျဖစ္ေနတယ္။ တက္လာတဲ့ အစိုးရသစ္ ဆိုတာကလည္း ႏိုင္ငံတကာက ၾကည့္ရင္ ျမင္သာတဲ့ အေပၚယံႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေလာက္ပဲ လုပ္ဖို႔ အားသန္ ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ပညာေရးကို ဘယ္နွစ္နွစ္အတြင္းမွာ ဘယ္လိုဘယ္ပံု တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ခိုင္ခိုင္မာမာ အခ်က္နဲ႔ အလက္နဲ႔ ေျပာတာကို မေတြ႔ေသးဘူး။ လြတ္ေတာ္အတြင္းက အမတ္ဆိုတာေတြကလည္း မေရာင္ရာ ဆီလူးၿပီး မဟုတ္ကဟုတ္က ေတြေတာ့ ျငင္းၾကခံုၾကတယ္။
ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း တင္ျပတဲ့သူ အခုအထိ  တေယာက္မွ မေတြ႔ေသးဘူး။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ လူေတြေျပာလြန္းလို႔ ထင္ပါရဲ႕။ လတ္တေလာမွာ လြတ္ေတာ္က ပညာေရးဘတ္ဂ်က္ တိုးျမွင့္လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္အသံုးစရိတ္ ဘတ္ဂ်က္ခ်ေပးတာနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ဘာမွ မျဖစ္ေလာက္တာကို ျမင္ရတယ္။ သမၼတအေျပာအရေတာ့ အင္အားႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ဗိုလ္မက်ႏုိင္ေအာင္ ေခတ္မီ တပ္မေတာ္တရပ္ ထူေထာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ တေလာေလးက ေျပာေသးတယ္။
ဒီေနရာမွာ ထပ္ေမးခ်င္တာက ျမန္မာတပ္ ေခတ္မီေတာ့ေကာ တရုတ္တို႔ အိႏၵိယတို႔လို စူပါပါဝါေတြနဲ႔ ေတ့ေတ့ဆိုင္ဆိုင္ တိုက္ၾကေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ဖက္က ႏုိင္မွာမို႔လို႔လား။ ကေလးစစ္သားေတြနဲ႔ ဖဲြ႔ထားတဲ့ စစ္တပ္။ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ေအာက္ဆံုးမွာ ေရာက္ေနတဲ့ စစ္တပ္။ အလြန္အကၽြံ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ အသားက်ေနတဲ့ စစ္တပ္ကို ဘယ္လိုမ်ား ေခတ္မီေအာင္ လုပ္မလဲ။ ပိုးသာကုန္ ေမာင္ပံုေစာင္းမတတ္ ဆိုတာပဲ ျဖစ္ေတာ့မွာေပါ႔။ 
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ဂ်ာေအး သူ႔အေမရိုက္ပါလို႔ ဇာတ္လမ္းကလည္း တဖက္မွာ ရိွေနေသးတယ္။ ဘာဇာတ္လမ္းလဲ ဆိုေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ဆိုတဲ့ ဇာတ္လမ္းပါ။ ပညာေရးအသံုးစရိတ္ တိုးျမွင့္တာကလည္း မျဖစ္စေလာက္။ မိဘေတြကလည္း ဆင္းရဲ ဆိုတဲ့ အေျခအေနမွာ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ဆက္ၿပီး မ်ားေနဦးမယ္ဆိုတာ မွန္းလို႔ရ တယ္။ အစိုးရသစ္ရဲ႕ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ အထက္တန္းအဆင့္အထိ ကေလးေတြဟာ မျဖစ္မေန (မသင္မေနရ) အခမဲ့ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ရိွရမယ္လို႔ ျပဌာန္းထားတာ မေတြ႔ရေသးဘူး။ ဒီလိုမ်ဳိး ျပဌာန္းခ်က္ကို အိႏိၵယႏုိင္ငံရဲ႕ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက သူတို႔အိတ္ထဲက ပိုက္ဆံနဲ႔ စိုက္သင္ေပးရမွာစိုးလို႔ အဲသည့္ အခ်က္ကို ခ်န္ထားခဲ့တာလားဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာတယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာဆိုရင္လည္း ေက်းလက္ အစြန္အဖ်ားအထိ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းေတြ ရိွေနတယ္။ အဲတာအျပင္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ကာယဖံြ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ ေန႔တိုင္းေတာင္ ေန႔လည္စာနဲ႔ ႏြားႏုိ႔ အခမဲ့ တိုက္ေသးတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာက မူလတန္းကေန တကၠသိုလ္အထိ အစိုးရ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ပညာေရးစနစ္သာ ျဖစ္တယ္။ ပညာေရးစနစ္ဟာ မလြတ္လပ္ပါဘူး။ အရည္အေသြးလည္း ညံ့ဖ်င္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပိုက္ဆံရိွတဲ့ ေၾကးေရတတ္ မိဘေတြ တခ်ဳိ႕က အလယ္တန္း ေလာက္ကတည္းက သားသမီးေတြကို စကၤာပူမွာ ေက်ာင္းသြားထားတာမ်ဳိး ရိွလာတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ား ေက်ာင္းသားေတြ ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တကၠသိုလ္အဆင့္ၿပီးရင္ ထိုင္း၊ စကၤာပူစတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ဆက္တက္ၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္က ဘဲြ႔လြန္၊ ပါရဂူဆိုတဲ့ ဘဲြ႔ေတြက သံုးစားလို႔ မရဘူးဆိုတာ သိေနတာကိုး။ သည့္ထက္ ပိုတတ္ႏုိင္တဲ့ သူေတြကေတာ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ ဆက္ၿပီး ပညာသင္ၾကတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသား မိဘေတြဟာ အခုလို ေခတ္ပ်က္ႀကီးထဲမွာေတာင္ သားသမီးေတြကို စီးပြားေရးထဲ ခ်က္ျခင္း ဆဲြမသြင္းဘဲ ပညာေရးကို တတ္ႏုိင္သေလာက္ အားေပးေနတယ္ဆိုတာ ျမင္ႏုိင္တယ္။ ေျပာရရင္ ကိုယ့္သားသမီးကို တကၠသိုလ္ အဆင့္မွာ ရိွသမွ် အတန္းကုန္ေအာင္အထိ ပညာသင္ေစလိုတယ္။ ဆိုလိုတာက ျမန္မာမိဘေတြဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ တိုင္း ပညာေရး အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကို နားလည္ခဲ့တယ္။ နားမလည္တာက အုပ္စိုးသူ အစိုးရ အဆက္ဆက္ ျဖစ္ေနေတာ့တယ္။
ဒီလို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ ဒို႔တိုင္းျပည္က ပညာေရးစနစ္ကိုလည္း တခ်ိန္တုန္းကလို ျပန္ဦးေမာ့လာေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ေဒါင္းတင္ေမာင္းတင္ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိး မရိွတာ ျမင္ရျပန္တယ္။ မရိွတာကလည္း သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ပညာ ေကာင္းေကာင္း မတတ္လို႔ ျဖစ္ရတာဆိုတာ ျမင္သာတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံျခား တိုက္ရိုက္ ရင္္ႏီွးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ လာေအာင္ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ဆဲြေဆာင္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာေရးကို ရင္းနီွးျမွဳပ္ႏံွလိုတဲ့ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွသူေတြကို ဆဲြေဆာင္ဖို႔ေတာ့ ေမ့ေနဟန္ရိွတယ္။ အကယ္၍ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရင္းႏီွးျမုဳပ္ႏွံလိုတဲ့ ႏုိင္ငံျခား ရင္္ႏီွးျမုဳပ္ႏွံသူေတြရိွရင္ သူတို႔ကိုေတာင္ ပိုၿပီး ဦးစားေပးသင့္တယ္။ စီးပြားေရးကုမၸဏီေတြ မရနိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြကိုေတာင္ ေပးသင့္တယ္၊ နိုင္ငံသား ရင္းနီွးျမုဳပ္နံွသူ ေတြထဲကလည္း ပညာေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကိုလည္း အထူးဦးစားေပးရမယ့္ စာရင္းထဲမွာ ထည့္ထားသင့္တယ္။
ပညာေရး ဦးေမာ့လာဖို႔ဆိုတာ ေျပာတဲ့ ေနရာမွာ တိုးတက္ေခတ္မီၿပီးသား အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကို နမူနာအျဖစ္ မေျပာလိုပါဘူး။ နီးနီးနားနား ထိုင္းႏုိင္ငံကိုပဲ လက္ညိဳးထိုးၿပီး ဥပမာ ျပလိုတယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ အစိုးရပိုင္ေက်ာင္းေတြ တကၠသိုလ္ေတြ ရိွသလို၊ အစိုးရမပိုင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ေတြလည္း အမ်ားအျပား ရိွတယ္။ အစိုးရက မပိုင္တဲ့ တသီးပုဂၢလေက်ာင္းေတြ။ တကၠသိုလ္ ေတြဟာ သူတို႔မူနဲ႔ သူတို႔ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ ေရးဆဲြၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို သင္ၾကားတယ္။ အစိုးရက အလြန္အကၽြံ ျပဌာန္းတာမ်ဳိးေတြ မျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ၾကည္ကြပ္ကဲတာေလာက္ပဲ လုပ္တယ္။ ဟိုဟာ ထည့္မသင္ရ၊ ဒီဟာထည့္မသင္ရ၊ အဲတာ ခ်န္ထားဆိုတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးကို အစိုးရက အားအားယားယား ဝင္စြက္ဖက္တာမ်ဳိး မရိွဘူး။ ေနာက္တခ်က္က ပညာရွင္လြတ္လပ္ခြင့္ Academic freedom အမ်ားႀကီးရိွျပန္တယ္။ ဥပမာ ေျပာရရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အစိုးရ အဆက္ဆက္ အတြင္းမွာ မူမမွန္တာမ်ဳိး လုပ္တာေတြ႔ရင္ တကၠသိုလ္ပညာရွင္ေတြက မညွာမတာ ေဝဖန္ေထာက္ျပတယ္။ အဲသလို ေဝဖန္လို႔ ပညာရွင္ေတြ၊ ပါေမာကၡေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာမ်ဳိး တခါမွ မၾကားမိဘူး။ အေမရိကန္ အပါအဝင္ အေနာက္ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြ ေလာက္ ဒီမိုကေရစီ မရင့္သန္ေသးေပမယ့္ ထိုင္းႏုိင္ငံက ပညာရွင္ေတြဟာ အေတာ္ႀကီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာဆို၊ သင္ၾကား၊ ေရးသား၊ ေဝဖန္ေထာက္ျပခြင့္ေတြ ရိွေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ပညာေရးကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားတာ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ၿပီ။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ဘယ္ကိုပဲ ၾကည့္လိုက္ ၾကည့္လိုက္၊ အစိုးရနဲ႔ကို မလြတ္ႏုိင္ဘူး။ တကယ့္ ေရစက္။ စိုက္ပ်ဳိးေရး တကၠသိုလ္ ဆိုတာလည္း အစိုးရေအာက္မွာ။ စက္မႈတကၠသိုလ္ဆိုတာလည္း အစိုးရေအာက္မွာ။ ေဆးတကၠသိုလ္ဆိုတာလည္း အစိုးရပိုင္ ေက်ာင္း။ တသီးပုဂၢလပိုင္တဲ့ တကၠသိုလ္အဆင့္ ေက်ာင္းဆိုတာ ျမန္မာျပည္မွာ လံုးဝမရိွေသး။ အားလံုးကို အစိုးရက ပိုင္တယ္ ဆိုမွေတာ့ အစိုးရေပၚလစီ ေအာက္မွာပဲ ေနၾကရေတာ့တာေပါ႔။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အဲသည့္ တကၠသိုလ္ေတြဟာ အဖ်င္းအေမွာ္ ေလးေတြကိုပဲ ေမြးထုတ္တဲ့ ေက်ာင္းႀကီးေတြ ျဖစ္လာတယ္။ သည့္ထက္ မပိုဘူး။ မယံုမရွိၾကနဲ႔။ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးမဟုတ္ဘဲ မူလတန္းအဆင့္ ကတည္းက ခ်ဳပ္ကိုင္ ကြပ္ကဲတဲ့ ပညာေရးစနစ္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုး၊ လြတ္လပ္မႈတန္ဖိုးနဲ႔ တရားဥေပဒစိုးမိုးမႈ စတာေတြကို တကၠသိုလ္အဆင့္ေရာက္တဲ့အထိ ေက်ာင္းသားေတြ မသိၾကေတာ့သလို မိမိ အခြင့္အေရးကို မိမိရဖို႔ ေတာင္းဆိုရမယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးလည္း ငုပ္လွ်ဳိးသြားတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ရိွခဲ့ၿပီ။
လူၾကားေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲရိွရိွ က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ပညာေရးစနစ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ မျမင္ရေသးဘူးဆိုရင္ ဒီအစိုးရဟာ လိမ္ေနတယ္လို႔ပဲ ေျပာလိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေနာက္မ်ဳိးဆက္ ေတြကို မ်က္ေစ့ဖြင့္မေပးတဲ့ ပညာေရးစနစ္မွန္သမွ် ေကာင္းတယ္လို႔ မခ်ီးက်ဴးႏုိင္ဖူး။ ဒါေတြကိုျမင္လို႔ စကၤာပူမွာေနတဲ့ စီးပြားေရး ပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ၾကည္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဆင့္ျမင့္ တသီးပုဂၢလတကၠသိုလ္တခု ထူေထာင္ဖို႔ တခ်ိန္က ႀကိဳးပမ္းခဲ့ဖူးတယ္။ အဲသည္တုန္းက ဗိုလ္ခင္ညြန္႔မိုးေကာင္းေနတဲ့ ကာလေပါ႔။ ဗိုလ္ခင္ညြန္႔က ႏုိင္ငံေရး မပါရင္ၿပီးေရာ၊ ဆရာႀကီး လုပ္ခ်င္တာလုပ္ပါ၊ က်ေနာ္ ကူညီပါ႔မယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဆရာဦးခင္ေမာင္ၾကည္က အစိုးရပိုင္ မဟုတ္တဲ့ တကၠသိုလ္တခု ထူေထာင္ ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာအၿပီး။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ခင္ညြန္႔သာ အလုပ္ျပဳတ္လို႔ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်သြားတယ္။ အေျဖ ျပန္မလာေတာ့ဘူး။ စစ္ဗိုလ္ေတြဟာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆိုရင္ တီကိုဆားနဲ႔ တို႔သလိုပဲ။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ပညာေရးစနစ္က တေလွ်ာက္လံုး မေကာင္းခဲ့ေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ သူတို႔ဆည္းပူးခ်င္တာ သင္ခ်င္တာေတြကို မေလ့လာႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ဒီကြက္လပ္ကို အန္ဂီ်အိုေတြ။ အန္ဂီ်အိုဆန္တဲ့ ပညာေရးအဖဲြ႔ေတြက သင္တန္းေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆီးေပးေနတာ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ျမင္ေနရတယ္။ နယ္စပ္မွာလည္း အလားတူ ေတြ႔ရတယ္။ ဘာဘဲေျပာေျပာ ပညာရတာေပါ႔။ သို႔ေပမယ့္ ဒါကလည္း မျပည့္စံုေသးဘူး။ ေနာက္ဆက္တဲြ ေဘးထြက္ျပႆနာေတြကိုလည္း ဆက္ၿပီး ေတြ႔ရတယ္။ သင္တန္းေတြကလည္း အမ်ဳိးအစား စံုလွတယ္။ ဘယ္လို သင္တန္းမ်ဳိးေတြလည္းဆိုေတာ့ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ အတတ္ပညာ၊ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရး၊ ႏုိင္ငံျခား ရင္းနီွးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လြတ္လပ္မႈ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ မ်ားနဲ႔ စီမံခန္႔ခဲြမႈ၊ စစ္ဘက္-အရပ္ဘက္ဆက္ဆံေရး၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး၊ ကေလး အခြင့္အေရး၊ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရး၊ ေျမျမွဳပ္မိုင္းမ်ားအႏၲရာယ္၊ ကေလးစစ္သားျပႆနာ၊ လူကုန္ကူးျခင္း တားဆီးေရး၊ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား ကိစၥ၊ မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းႏုိင္ငံမ်ား ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္၍ ေကာင္းကြက္ ဆိုးကြက္၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ မိုးေခါင္ေရရွားျခင္းႏွင့္ ေနာက္ဆက္တဲြ ျပႆနာမ်ား အစရိွတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း ရိွပါေသးတယ္။ မ်ားလြန္းလို႔ ထည့္မေရးႏုိင္ေတာ့ပါ။
ဒီလိုသင္တန္းမ်ဳိးေတြက ေကာင္းတယ္။ သို႔ေသာ္ ရက္တိုသင္တန္းေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဗဟုသုတ နည္းနည္းပါးပါးရတာက လဲြလို႔ အမွန္တကယ္ ကၽြမ္းက်င္သူလည္း ျဖစ္မလာနိုင္ဘူး။ ေရတိုမွတ္ဥာဏ္မွာ ခဏေလာက္သာ ရွိၿပီး ေမ့သြားႏုိင္တာမ်ဳိး။ တခ်ဳိ႕လူငယ္ေတြ ဟာ အထက္က တင္ျပထားတဲ့ သင္တန္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို တက္ဖူးၿပီး ကိစၥရပ္၊ ပညာအကုန္လံုးကို သိသလိုလို ျဖစ္ေနတာကိုလည္း ေတြ႔ရျပန္တယ္။ ဘာသာရပ္တိုင္းလိုလို သူတို႔မသိတာမရိွ ဆိုသလို ျဖစ္ေနၾကတယ္။ တကယ္ ကြင္းဆင္းၿပီး လုပ္ခိုင္းေတာ့ ကြ်မ္းကြ်မ္း က်င္က်င္ မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္ ျဖစ္ေနတာကိုလည္း ေတြ႔ရျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္တန္းေတြဟာ ဗဟုသုတေတြနဲ႔ အျမင္တခ်ဳိ႕ကို ျဖန္႔ေဝေပးႏုိင္ေပမယ့္ တဖက္မွာ ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း Decent Education ေကာင္းမြန္စနစ္က်တဲ့ ပညာေရးမဟုတ္ျပန္ဘူး။ ၾကားျဖတ္ၿပီးေပးရတဲ့ ေဆးမီးတို ပညာေရးမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာကိုး။
ဒီေတာ့ ျပန္ေကာက္ရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ့္တို႔ တိုင္းျပည္ဟာ ေကာင္းမြန္ စနစ္က်တဲ့ ပညာေရးနဲ႔ ေဝးေနတာ ၾကာလွပါၿပီ။ အခုထက္ထိ ကို စနစ္က်ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ မေရာက္ႏုိင္ေသးဘူး။ မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသးဘူးဆိုရင္ သူမ်ားထက္ ေနာက္က်ေနပါလိမ့္ဦးမယ္။
ပညာေရးကို ဦးစားေပးဖို႔ တိုက္တြန္းလိုတယ္။
ေဇာ္မင္း
၁၄ရက္။ ေဖဖဝါရီလ။ ၂ဝ၁၂ ခုနွစ္     
http://www.maukkha.org/index.php/interview-maukkha/opinion-maukkha/1867-education-myanmar#.T0JSaqABHf4.facebook  မွ