အားလုံးအတြက္ပညာေရး
|
5:17 AM |
No မွတ္ခ်က္ |
Written by ပါေမာကၡေဒါက္တာျမင့္ျမင့္ခင္
ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္ကလည္း လူငယ္ေတြ ၪာဏ္အရည္အခ်င္းနဲ႔ ေတာပိုင္း(rural)မႇ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာပုစၧာေတြကို အေလးေပးဖို႔ ဇူလိုင္လ၊ ၂၀၀၈ ထဲလုပ္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကြန္ဖရင့္မႇာ
လက္ေတြ႕က်က် အခုလုပ္ေပးႏုိင္တာ ဘာရႇိသလဲလို႔ ေမးလွ်င္ ျပဳျပင္ႏိုင္စရာေလးေတြေတာ့ ရႇိပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္ တစ္ခုလံုးရဲ႕ (orientation) ဦးတည္သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္း (direction) ကို ျဖစ္ေနတဲ့ ရႇိေနတဲ့ ဘ၀ရဲ႕အေျခအေနကို ထင္ဟပ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ရင့္က်က္တဲ့ ဒႆနအျမင္ရႇိဖို႔ ေအာင္ျမင္မႈကို ခံႏုိင္ရည္ ရႇိသလို အဆိုးနဲ႕ရင္ဆိုင္ရလ်င္လည္း တည္ၿငိမ္တဲ့ လကၡဏာ အေတြ႕အႀကံဳက ေပးလိုက္တဲ့ လက္ေတြ႕ထိေတြ႕ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းမႇာ သင္ေပးလိုက္တာေတြက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ဘ၀မႇာ ေအာင္ျမင္တယ္ ထူးခြၽန္တယ္ ဆိုတာက ေက်ာင္းစာေတြ သိပ္တတ္ၿပီး စာေမးပြဲေအာင္မႇတ္ေတြ ေကာင္း႐ံုနဲ႕ေတာ့ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ကိုယ္တုိ
ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ မမွ်တမႈမ်ိဳး မရႇိရေလေအာင္ အထက္မႇာေဖာ္ျပတဲ့ ျပည္သူေက်ာင္း၊ အစိုးရေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပညာေရး အဆင့္အတန္း ျမႇင့္ေပးလွ်င္ကို ဒီအခ်က္ကို အေတာ္အတန္ ကုစားႏုိင္ပါတယ္။
သင္ၾကားရာမႇာ (Science and Technology)ကို အခုထက္ ပိုဦးစားေပးရန္၊ (Scientific Literacy) ကို ျမႇင့္တင္ရန္၊ (life skills) လို႕ေခၚတဲ့ ဘ၀မႇာေနနည္းကို ဦးစားေပးရန္၊ (reasoning skill, critical thinking) တို႔ကို ဦးစားေပးရန္ တစ္နည္းေျပာရ လ်င္ (teaching, learning method လို႔ေခၚတဲ့) သင္ၾကားပံု၊ သင္ယူပံုနည္းေတြကို အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းရလိမ့္မယ္။ အခု မတရားလႊမ္းမိုးေနတဲ့(rote-l
ပညာဆိုတာ သင္လို႔မဆံုးပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သင္တန္းဆိုတာလည္း တက္လို႔ မဆံုးေတာ့ပါဘူး။ သိစရာတတ္စရာ အသစ္အဆန္းေတြကလည္း တစ္ေပၚတည္းေပၚေနတာပဲလို႔ ဆိုရမယ္။ တခ်ဳိ႕က ေန႔စဥ္ဘ၀ ေနထိုင္ေရးအတြက္ လိုအပ္သလို အလုပ္အကိုင္ လုပ္ရာမႇာ ေအာင္ျမင္ရာ ေအာင္ျမင္ေၾကာင္းအတြက္ ရႇိသင့္ရႇိအပ္တဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပညာေၾကာႀကီးဟာ လိုက္ေလေလ ရႇည္ေလေလပဲ။ ဒီလို မရႇိမျဖစ္ ရႇိထိုက္တဲ့ပညာ မသိမေန သင္ရမႇာေတြကမ်ားတဲ့ အထဲမႇာ ပင္ရင္းေက်ာင္းေနစဥ္က သင္လာခဲ့ရတာေတြကလည္း လံုေလာက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီစနစ္ကလည္း အခ်ိန္ကာလနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရႇိဘူး။ ေပ်ာ့ကြက္ဟာကြက္ေတြ၊ ျဖည့္စရာေတြက မ်ားဆိုေတာ့ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး လူ႔ေလာကထဲ၀င္ လိုက္တယ္ ဆိုကတည္းက ထပ္ၿပီး ပညာရႇာမႇီးစရာေတြ ရႇိလာတယ္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ အစဥ္တစိုက္ ပညာရႇာမႇီးေရး(continuing education)ဆိုတာ ယခုေခတ္ လူအမ်ားစုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္လာတယ္။ အသက္ နည္းနည္းႀကီးတဲ့ သူအတြက္ဆို ျဖည့္ရမည့္ ဟာကြက္ေတြက မ်ားလြန္းလို႔ အေျခအေနက(cope) အထိန္းအေက်ာင္း လြတ္သြားႏိုင္တယ္။ ဥပမာ-အခုေခတ္မႇာ (computer) ကြန္ပ်ဴတာကို အနည္းအက်ဥ္းမွ် မေခါက္မိရင္ ျဖစ္ပါ့မလား။ လူရာ၀င္ပါ့မလား။ အခု အသက္(၆၀)ေက်ာ္ေတြက ကြန္ပ်ဴတာကြၽမ္းက်င္သူ ဘယ္ရာႏႈန္းေလာက္ ရႇိမယ္ထင္သလဲ။ ဒါက ေအာက္ေျခ အက်ဆံုးကို ေျပာေနတာပါ။ ကြန္ပ်ဴတာမႇာေတာင္ ဆင့္ကဲတတ္ခ်င္စရာ အသစ္အဆန္းေတြက ေပၚေနေသးတာ။ ဒီလိုပါပဲ အျခား က႑ေတြမႇာလည္း အက်ယ္အက်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ ဆိုသလို သင္လို႔မဆံုး လိုက္လို႔မမီ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းၿပီးသူေတြ ဒီအသိပညာေတြကို ဘယ္လိုရႇာမႇီးရမႇာလဲ။
ခ်က္ခ်င္း သြားၿပီးသတိရမႇာကေတာ့(web) အင္တာနက္ပဲ၊ ဒါကေတာ့ အတိုင္းအတာ မရႇိဘူးဆိုတဲ့ 'တြင္း'(mine)(မိုင္း)ႀကီးပ
In the Computer
There is so much chaff about You’re dazed and almost burnt out I’ll give myself a holiday and retreat to the preserve That I have reserved Next line for just such a purpose
A world of leisure and indulgence
Not be a slave to IT’s bene-volence To do thinking in my own format
To be refreshed
To go back
To the realm of hi-tech
This is a standby, at best
You won’t be helpless
If your gadgets go blank
MMK 2010
ဒါ့အျပင္လည္း အင္တာနက္မႇာ ေတြ႕တာေတြက ဘယ္ေလာက္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႇာလဲ။ (evidence based) အေျခခံေတြ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလို႔လဲ။ သက္သက္မဲ့ လိမ္ညာလႇည့္စားမႈမ်ိဳး (internet fraud) ေတြေတာင္ ရႇိေနမႇေတာ့ ဒီလိုမယံု ၾကည္ရဘူး ဆိုတာကလည္း သိပ္ႀကီးထြားတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိပၸံပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြဆိုလွ်င္ အထူး သတိထားရပါတယ္။ ဥပမာ-က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သင္တန္းမ်ိဳးစံုလဲ web (အင္တာနက္) မႇာရ ႏိုင္ပါတယ္။ ခုနေျပာတဲ့ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ လုပ္ဖို႔ေတာ့လိုမယ္။ ဒီေတာ့ အခ်ိန္ေတာ့ ေပးရဦးမႇာပဲ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒါကို အသံုးခ်ၿပီး ၾကည့္သူ၊ ႐ႈသူ လြယ္ေအာင္ လုပ္ေပးထားတာ ရႇိတယ္။ ယူအက္စ္မႇာဆို ေဆးပညာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္း(course) ေတြ ရႇိတယ္။ ေအာင္ၿပီး ႏႇစ္ၾကာဆရာ၀န္ေတြကို ျပန္လည္စိစစ္ၿပီးမႇ လက္မႇတ္ထုတ္ေပးမယ္ (recertification, revalidation) ဆိုတာေတြ စေတာ့မယ္ၾကားေတာ့ အင္တာနက္မႇာ သင္တန္းေတြ (training course) ေတြ အမ်ားႀကီးေပၚလာတယ္။ အဲဒါကို တာ၀န္ရႇိသူ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေလ့လာစိစစ္ၿပီး အသိအမႇတ္ ျပဳမျပဳ ဆိုၿပီး မႇတ္ခ်က္ခ်ေပးတယ္။ အသိအမႇတ္ျပဳၿပီးသားကို တက္ၾကမယ္ဆုိလွ်င္ အမႇတ္ (credit) ေပးတယ္။ အသိအမႇတ္ေပးတယ္။ ဒီလို အသိအမႇတ္ အမႇတ္မ်ား(credit) ဘယ္ေလာက္ရႇိလွ်င္ စာေမးပြဲ အရည္အခ်င္းစစ္ ပြဲ၀င္ခြင့္ ရႇိတယ္လို႔ ေၾကျငာတယ္။ သူ႕နည္းသူ႕ဟန္နဲ႔ ျဖစ္လာႏုိင္တာေတြေတာ့ ရႇိႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့(reader) စာဖတ္သူမႇာ မူတည္ပါတယ္။သူက ေရြးခ်ယ္စိစစ္ၿပီးလွ်င္ သူလိုခ်င္တဲ့ပံုစံပဲ ထြက္လာမႇာပဲ။ ဒီေတာ့သူ႕ကို ေရြးခ်ယ္စိစစ္တတ္ေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္။ ဒီအဆင့္ေရာက္ေအာင္ ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ။ ဒါကို ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္ၾကားေရးသမားေတြက လမ္းညႊန္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ-ေဆးပညာ၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ဥပေဒ စသည္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္အားကိုးစရာကေတာ့ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ဘာသာျပန္မ်ား၊ ဘာသာျပန္စာေပမ်ား အခုေခတ္ ျမန္မာမႇာ မ်ားမ်ားလိုတာကေတာ့ အမႇန္ပဲ။ ပိတ္ထားတဲ့ ျမန္မာဟာ က်န္တဲ့ျပင္ပေလာက တစ္ခုလံုးက တစ္ရႇိန္ထိုး ေန႔မျခားဆိုသလို တိုးတက္ေနေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမန္မာပရိသတ္သိမႇ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဘာသာျပန္စာေပက႑ဟာ ျမန္မာျပည္မႇာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်က္စားဖို႔ရာ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိပၸံပိုင္းဆိုင္ရာ အသစ္အဆန္းမ်ားနဲ႔ အျခား တိုးတက္ႏႈန္း ျမန္ဆန္ေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ဦးစားေပးထိုက္ပါတယ္။ ဘာသာျပန္သူမ်ားကလည္း အျခား တိုင္းျပည္ေတြမႇာ ဘာေတြေရပန္းစားၿပီး အဲဒီအထဲ ျမန္မာေတြ စိတ္၀င္စားမယ္ ထင္တာေတြကို ေရြးၾကရေတာ့မႇာ အမႇန္ပဲ။ အခ်ိဳ႕ ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ဆိုင္ရာမ်ား ေဘာဂေဗဒ ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား ကမၻာ့ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာတ့ဲ climatic change, environment ecology ေတြဟာ အဲဒီအထဲက အက်ံဳး၀င္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလိုအပ္ခ်က္မႇာ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခားေတာ့ ရႇိရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ဒါေတြကုိ ဘယ္သူေတြဖတ္သလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ပစ္မႇတ္ပရိသတ္ (target audience) ရဲ႕ဂုဏ္ပုဒ္ လကၡဏာေတြ ဘယ္လိုရႇိသလဲဆိုတာ သိ ထားၿပီး ဆံုးျဖတ္ထားရမႇာပါ။ အခုေခတ္မႇာ တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ ေျပာရလွ်င္ စာအုပ္ထြက္တာကလည္း မ်ားလိုက္တာ။ အားလံုးေကာင္းပါတယ္လို႔ ဘယ္လိုမႇ အျပတ္ေျပာလို႔ မရေပမဲ့ ေကာင္းတာေတြလည္း ရႇိပါတယ္။
ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္ေတြနဲ႔လည္း လိုက္ဖက္တာေတြ အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာေတြဟာ ဘာသာျပန္ခ်ည္းပဲ ဆံုးတန္းမရႇိ အားကိုးေနၾကေတာ့မႇာလား။ လူဦးေရသန္း(၅၀)ေက်ာ္ (၆၀)နီးပါး ရႇိတဲ့အထဲ ဘယ္ေလာက္ ျမန္မာစာ တတ္ၾကတာလဲ။ သူတို႔အားလံုး မဟုတ္ေတာင္ အမ်ားစုက ဘာသာျပန္ေတြ ဖတ္ျဖစ္ၾကရဲ႕လား။ ကိန္းဂဏန္း အတိအက် မသိရေပမဲ့ မ်ားေတာ့မ်ားမယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို- အမ်ိဳးသားေရး လိုအပ္ခ်က္ အေနနဲ႔ ဆိုပါေတာ့- မျဖစ္မေန လူအမ်ားဆီ ေရာက္ခ်င္လွ်င္ ဘယ္လိုလုပ္တူမလဲ တစ္တိုင္းျပည္လံုးရဲ႕ ပညာအဆင့္အတန္း သိမႈပညာ (knowledge)ကို မ်ားေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္မႇန္းခ်က္ကို ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ဖို႕ရာ ဘယ္နည္း အေကာင္းဆံုးလဲ။ ဥပမာ-အခုေခတ္ ကေလးေတြဟာ သိပၸံတတ္မႈ အလြန္နည္းပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ဘာသာျပန္ေတြ လိုမႇာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္မႇာလဲ။ ဘယ္သူေတြ ျပန္မႇာလဲ။ အျမတ္အစြန္း အက်ိဳးမရႇိလွ်င္ လုပ္ၾကမႇာလား။ လုပ္ၿပီဆိုပါေတာ့ ေရာက္ေစခ်င္တဲ့ ပရိသတ္ ကေလးငယ္ေတြဆီ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုပို႔ေပးမလဲ။
ဒါ့ေၾကာင့္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ဒီဘာသာျပန္(subject) စာအုပ္ေတြကို နဂို မူလဘာသာနဲ႔ ဖတ္ႏိုင္ရေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ လက္ေတြ႕မႇာ (English) စာ သြက္သြက္လက္လက္ စာသြားသြား ဖတ္ႏိုင္ရေတာ့မယ္။ ဒီလို မူရင္းဖတ္ ႏိုင္လ်င္ အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒီလိုတစ္တိုင္းျပည္လံုး ဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ျမန္မာ အိမ္နီးခ်င္း မေလးရႇားမႇာဆို ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ (English) စာ၊ စကားကို ေကာင္းေကာင္းဖတ္ႏိုင္၊ ေျပာႏိုင္တယ္တဲ့။ ထိုင္းကေတာ့ ဒီေလာက္ရာႏႈန္း ရႇိခ်င္မႇရႇိမယ္။ စင္ကာပူကေတာ့ ပိုမႇာပဲ၊ ကေမၻာဒီးယားနဲ႔ လာအိုေတာ့ ျမန္မာထက္နိမ့္မလား မသိဘူး။ သူတို႔လည္း ကြၽန္မ ေနာက္ဆံုးေရာက္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ မႇာ ေတာင္ေတာ္ႀကိဳးစားသင္ေနၾကလိ
ဒီေနရာမႇာ အမႇားမရႇိဖို႔ အလြန္႔အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြမႇာ အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူတာ မႇားလို႔ နားလည္မႇားလို႕ ထင္ပါရဲ႕၊ အဓိပၸာယ္က ေျပာင္းျပန္၊ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနတာေတာင္ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကို လက္မခံၾကပါနဲ႔။ အေကာင္းဆံုးက စာဖတ္သူ လက္မခံတာက အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒါဆို သူဆက္မေရးေတာ့ဘူးေပါ့။ မဟုတ္လွ်င္ေတာ့ ထုတ္ေ၀သူေတြက စိစစ္ ေရြးခ်ယ္လုပ္ေပးပါလို႕ အဆိုျပဳခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အလံုးစံု ပညာေရးကို ထိခိုက္တာမို႔ မီးေမာင္းထိုးျပရတာပါ၊ အလြန္တရာ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ထပ္ေလာင္းေျပာပါရေစ။
ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္ကလည္း လူငယ္ေတြ ၪာဏ္အရည္အခ်င္းနဲ႔ ေတာပိုင္း(rural)မႇ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာပုစၧာေတြကို အေလးေပးဖို႔ ဇူလိုင္လ၊ ၂၀၀၈ ထဲလုပ္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကြန္ဖရင့္မႇာ
လက္ေတြ႕က်က် အခုလုပ္ေပးႏုိင္တာ ဘာရႇိသလဲလို႔ ေမးလွ်င္ ျပဳျပင္ႏိုင္စရာေလးေတြေတာ့ ရႇိပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္ တစ္ခုလံုးရဲ႕ (orientation) ဦးတည္သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္း (direction) ကို ျဖစ္ေနတဲ့ ရႇိေနတဲ့ ဘ၀ရဲ႕အေျခအေနကို ထင္ဟပ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ရင့္က်က္တဲ့ ဒႆနအျမင္ရႇိဖို႔ ေအာင္ျမင္မႈကို ခံႏုိင္ရည္ ရႇိသလို အဆိုးနဲ႕ရင္ဆိုင္ရလ်င္လည္း တည္ၿငိမ္တဲ့ လကၡဏာ အေတြ႕အႀကံဳက ေပးလိုက္တဲ့ လက္ေတြ႕ထိေတြ႕ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းမႇာ သင္ေပးလိုက္တာေတြက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ဘ၀မႇာ ေအာင္ျမင္တယ္ ထူးခြၽန္တယ္ ဆိုတာက ေက်ာင္းစာေတြ သိပ္တတ္ၿပီး စာေမးပြဲေအာင္မႇတ္ေတြ ေကာင္း႐ံုနဲ႕ေတာ့ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ကိုယ္တုိ
ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ မမွ်တမႈမ်ိဳး မရႇိရေလေအာင္ အထက္မႇာေဖာ္ျပတဲ့ ျပည္သူေက်ာင္း၊ အစိုးရေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပညာေရး အဆင့္အတန္း ျမႇင့္ေပးလွ်င္ကို ဒီအခ်က္ကို အေတာ္အတန္ ကုစားႏုိင္ပါတယ္။
သင္ၾကားရာမႇာ (Science and Technology)ကို အခုထက္ ပိုဦးစားေပးရန္၊ (Scientific Literacy) ကို ျမႇင့္တင္ရန္၊ (life skills) လို႕ေခၚတဲ့ ဘ၀မႇာေနနည္းကို ဦးစားေပးရန္၊ (reasoning skill, critical thinking) တို႔ကို ဦးစားေပးရန္ တစ္နည္းေျပာရ လ်င္ (teaching, learning method လို႔ေခၚတဲ့) သင္ၾကားပံု၊ သင္ယူပံုနည္းေတြကို အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းရလိမ့္မယ္။ အခု မတရားလႊမ္းမိုးေနတဲ့(rote-l
ပညာဆိုတာ သင္လို႔မဆံုးပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သင္တန္းဆိုတာလည္း တက္လို႔ မဆံုးေတာ့ပါဘူး။ သိစရာတတ္စရာ အသစ္အဆန္းေတြကလည္း တစ္ေပၚတည္းေပၚေနတာပဲလို႔ ဆိုရမယ္။ တခ်ဳိ႕က ေန႔စဥ္ဘ၀ ေနထိုင္ေရးအတြက္ လိုအပ္သလို အလုပ္အကိုင္ လုပ္ရာမႇာ ေအာင္ျမင္ရာ ေအာင္ျမင္ေၾကာင္းအတြက္ ရႇိသင့္ရႇိအပ္တဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပညာေၾကာႀကီးဟာ လိုက္ေလေလ ရႇည္ေလေလပဲ။ ဒီလို မရႇိမျဖစ္ ရႇိထိုက္တဲ့ပညာ မသိမေန သင္ရမႇာေတြကမ်ားတဲ့ အထဲမႇာ ပင္ရင္းေက်ာင္းေနစဥ္က သင္လာခဲ့ရတာေတြကလည္း လံုေလာက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီစနစ္ကလည္း အခ်ိန္ကာလနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရႇိဘူး။ ေပ်ာ့ကြက္ဟာကြက္ေတြ၊ ျဖည့္စရာေတြက မ်ားဆိုေတာ့ ေက်ာင္းထြက္ၿပီး လူ႔ေလာကထဲ၀င္ လိုက္တယ္ ဆိုကတည္းက ထပ္ၿပီး ပညာရႇာမႇီးစရာေတြ ရႇိလာတယ္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ အစဥ္တစိုက္ ပညာရႇာမႇီးေရး(continuing education)ဆိုတာ ယခုေခတ္ လူအမ်ားစုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္လာတယ္။ အသက္ နည္းနည္းႀကီးတဲ့ သူအတြက္ဆို ျဖည့္ရမည့္ ဟာကြက္ေတြက မ်ားလြန္းလို႔ အေျခအေနက(cope) အထိန္းအေက်ာင္း လြတ္သြားႏိုင္တယ္။ ဥပမာ-အခုေခတ္မႇာ (computer) ကြန္ပ်ဴတာကို အနည္းအက်ဥ္းမွ် မေခါက္မိရင္ ျဖစ္ပါ့မလား။ လူရာ၀င္ပါ့မလား။ အခု အသက္(၆၀)ေက်ာ္ေတြက ကြန္ပ်ဴတာကြၽမ္းက်င္သူ ဘယ္ရာႏႈန္းေလာက္ ရႇိမယ္ထင္သလဲ။ ဒါက ေအာက္ေျခ အက်ဆံုးကို ေျပာေနတာပါ။ ကြန္ပ်ဴတာမႇာေတာင္ ဆင့္ကဲတတ္ခ်င္စရာ အသစ္အဆန္းေတြက ေပၚေနေသးတာ။ ဒီလိုပါပဲ အျခား က႑ေတြမႇာလည္း အက်ယ္အက်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ ဆိုသလို သင္လို႔မဆံုး လိုက္လို႔မမီ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းၿပီးသူေတြ ဒီအသိပညာေတြကို ဘယ္လိုရႇာမႇီးရမႇာလဲ။
ခ်က္ခ်င္း သြားၿပီးသတိရမႇာကေတာ့(web) အင္တာနက္ပဲ၊ ဒါကေတာ့ အတိုင္းအတာ မရႇိဘူးဆိုတဲ့ 'တြင္း'(mine)(မိုင္း)ႀကီးပ
In the Computer
There is so much chaff about You’re dazed and almost burnt out I’ll give myself a holiday and retreat to the preserve That I have reserved Next line for just such a purpose
A world of leisure and indulgence
Not be a slave to IT’s bene-volence To do thinking in my own format
To be refreshed
To go back
To the realm of hi-tech
This is a standby, at best
You won’t be helpless
If your gadgets go blank
MMK 2010
ဒါ့အျပင္လည္း အင္တာနက္မႇာ ေတြ႕တာေတြက ဘယ္ေလာက္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႇာလဲ။ (evidence based) အေျခခံေတြ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလို႔လဲ။ သက္သက္မဲ့ လိမ္ညာလႇည့္စားမႈမ်ိဳး (internet fraud) ေတြေတာင္ ရႇိေနမႇေတာ့ ဒီလိုမယံု ၾကည္ရဘူး ဆိုတာကလည္း သိပ္ႀကီးထြားတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိပၸံပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြဆိုလွ်င္ အထူး သတိထားရပါတယ္။ ဥပမာ-က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သင္တန္းမ်ိဳးစံုလဲ web (အင္တာနက္) မႇာရ ႏိုင္ပါတယ္။ ခုနေျပာတဲ့ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ လုပ္ဖို႔ေတာ့လိုမယ္။ ဒီေတာ့ အခ်ိန္ေတာ့ ေပးရဦးမႇာပဲ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒါကို အသံုးခ်ၿပီး ၾကည့္သူ၊ ႐ႈသူ လြယ္ေအာင္ လုပ္ေပးထားတာ ရႇိတယ္။ ယူအက္စ္မႇာဆို ေဆးပညာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္း(course) ေတြ ရႇိတယ္။ ေအာင္ၿပီး ႏႇစ္ၾကာဆရာ၀န္ေတြကို ျပန္လည္စိစစ္ၿပီးမႇ လက္မႇတ္ထုတ္ေပးမယ္ (recertification, revalidation) ဆိုတာေတြ စေတာ့မယ္ၾကားေတာ့ အင္တာနက္မႇာ သင္တန္းေတြ (training course) ေတြ အမ်ားႀကီးေပၚလာတယ္။ အဲဒါကို တာ၀န္ရႇိသူ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေလ့လာစိစစ္ၿပီး အသိအမႇတ္ ျပဳမျပဳ ဆိုၿပီး မႇတ္ခ်က္ခ်ေပးတယ္။ အသိအမႇတ္ျပဳၿပီးသားကို တက္ၾကမယ္ဆုိလွ်င္ အမႇတ္ (credit) ေပးတယ္။ အသိအမႇတ္ေပးတယ္။ ဒီလို အသိအမႇတ္ အမႇတ္မ်ား(credit) ဘယ္ေလာက္ရႇိလွ်င္ စာေမးပြဲ အရည္အခ်င္းစစ္ ပြဲ၀င္ခြင့္ ရႇိတယ္လို႔ ေၾကျငာတယ္။ သူ႕နည္းသူ႕ဟန္နဲ႔ ျဖစ္လာႏုိင္တာေတြေတာ့ ရႇိႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့(reader) စာဖတ္သူမႇာ မူတည္ပါတယ္။သူက ေရြးခ်ယ္စိစစ္ၿပီးလွ်င္ သူလိုခ်င္တဲ့ပံုစံပဲ ထြက္လာမႇာပဲ။ ဒီေတာ့သူ႕ကို ေရြးခ်ယ္စိစစ္တတ္ေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္။ ဒီအဆင့္ေရာက္ေအာင္ ဘာလုပ္ႏိုင္သလဲ။ ဒါကို ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္ၾကားေရးသမားေတြက လမ္းညႊန္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ-ေဆးပညာ၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ဥပေဒ စသည္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္အားကိုးစရာကေတာ့ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ဘာသာျပန္မ်ား၊ ဘာသာျပန္စာေပမ်ား အခုေခတ္ ျမန္မာမႇာ မ်ားမ်ားလိုတာကေတာ့ အမႇန္ပဲ။ ပိတ္ထားတဲ့ ျမန္မာဟာ က်န္တဲ့ျပင္ပေလာက တစ္ခုလံုးက တစ္ရႇိန္ထိုး ေန႔မျခားဆိုသလို တိုးတက္ေနေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမန္မာပရိသတ္သိမႇ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဘာသာျပန္စာေပက႑ဟာ ျမန္မာျပည္မႇာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ က်က္စားဖို႔ရာ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သိပၸံပိုင္းဆိုင္ရာ အသစ္အဆန္းမ်ားနဲ႔ အျခား တိုးတက္ႏႈန္း ျမန္ဆန္ေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ဦးစားေပးထိုက္ပါတယ္။ ဘာသာျပန္သူမ်ားကလည္း အျခား တိုင္းျပည္ေတြမႇာ ဘာေတြေရပန္းစားၿပီး အဲဒီအထဲ ျမန္မာေတြ စိတ္၀င္စားမယ္ ထင္တာေတြကို ေရြးၾကရေတာ့မႇာ အမႇန္ပဲ။ အခ်ိဳ႕ ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ဆိုင္ရာမ်ား ေဘာဂေဗဒ ဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား ကမၻာ့ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာတ့ဲ climatic change, environment ecology ေတြဟာ အဲဒီအထဲက အက်ံဳး၀င္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလိုအပ္ခ်က္မႇာ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခားေတာ့ ရႇိရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ဒါေတြကုိ ဘယ္သူေတြဖတ္သလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ပစ္မႇတ္ပရိသတ္ (target audience) ရဲ႕ဂုဏ္ပုဒ္ လကၡဏာေတြ ဘယ္လိုရႇိသလဲဆိုတာ သိ ထားၿပီး ဆံုးျဖတ္ထားရမႇာပါ။ အခုေခတ္မႇာ တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ ေျပာရလွ်င္ စာအုပ္ထြက္တာကလည္း မ်ားလိုက္တာ။ အားလံုးေကာင္းပါတယ္လို႔ ဘယ္လိုမႇ အျပတ္ေျပာလို႔ မရေပမဲ့ ေကာင္းတာေတြလည္း ရႇိပါတယ္။
ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္ေတြနဲ႔လည္း လိုက္ဖက္တာေတြ အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာေတြဟာ ဘာသာျပန္ခ်ည္းပဲ ဆံုးတန္းမရႇိ အားကိုးေနၾကေတာ့မႇာလား။ လူဦးေရသန္း(၅၀)ေက်ာ္ (၆၀)နီးပါး ရႇိတဲ့အထဲ ဘယ္ေလာက္ ျမန္မာစာ တတ္ၾကတာလဲ။ သူတို႔အားလံုး မဟုတ္ေတာင္ အမ်ားစုက ဘာသာျပန္ေတြ ဖတ္ျဖစ္ၾကရဲ႕လား။ ကိန္းဂဏန္း အတိအက် မသိရေပမဲ့ မ်ားေတာ့မ်ားမယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို- အမ်ိဳးသားေရး လိုအပ္ခ်က္ အေနနဲ႔ ဆိုပါေတာ့- မျဖစ္မေန လူအမ်ားဆီ ေရာက္ခ်င္လွ်င္ ဘယ္လိုလုပ္တူမလဲ တစ္တိုင္းျပည္လံုးရဲ႕ ပညာအဆင့္အတန္း သိမႈပညာ (knowledge)ကို မ်ားေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္မႇန္းခ်က္ကို ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ဖို႕ရာ ဘယ္နည္း အေကာင္းဆံုးလဲ။ ဥပမာ-အခုေခတ္ ကေလးေတြဟာ သိပၸံတတ္မႈ အလြန္နည္းပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ဘာသာျပန္ေတြ လိုမႇာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္မႇာလဲ။ ဘယ္သူေတြ ျပန္မႇာလဲ။ အျမတ္အစြန္း အက်ိဳးမရႇိလွ်င္ လုပ္ၾကမႇာလား။ လုပ္ၿပီဆိုပါေတာ့ ေရာက္ေစခ်င္တဲ့ ပရိသတ္ ကေလးငယ္ေတြဆီ ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုပို႔ေပးမလဲ။
ဒါ့ေၾကာင့္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ဒီဘာသာျပန္(subject) စာအုပ္ေတြကို နဂို မူလဘာသာနဲ႔ ဖတ္ႏိုင္ရေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ လက္ေတြ႕မႇာ (English) စာ သြက္သြက္လက္လက္ စာသြားသြား ဖတ္ႏိုင္ရေတာ့မယ္။ ဒီလို မူရင္းဖတ္ ႏိုင္လ်င္ အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒီလိုတစ္တိုင္းျပည္လံုး ဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ျမန္မာ အိမ္နီးခ်င္း မေလးရႇားမႇာဆို ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔ဟာ (English) စာ၊ စကားကို ေကာင္းေကာင္းဖတ္ႏိုင္၊ ေျပာႏိုင္တယ္တဲ့။ ထိုင္းကေတာ့ ဒီေလာက္ရာႏႈန္း ရႇိခ်င္မႇရႇိမယ္။ စင္ကာပူကေတာ့ ပိုမႇာပဲ၊ ကေမၻာဒီးယားနဲ႔ လာအိုေတာ့ ျမန္မာထက္နိမ့္မလား မသိဘူး။ သူတို႔လည္း ကြၽန္မ ေနာက္ဆံုးေရာက္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ မႇာ ေတာင္ေတာ္ႀကိဳးစားသင္ေနၾကလိ
ဒီေနရာမႇာ အမႇားမရႇိဖို႔ အလြန္႔အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြမႇာ အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူတာ မႇားလို႔ နားလည္မႇားလို႕ ထင္ပါရဲ႕၊ အဓိပၸာယ္က ေျပာင္းျပန္၊ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ေနတာေတာင္ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကို လက္မခံၾကပါနဲ႔။ အေကာင္းဆံုးက စာဖတ္သူ လက္မခံတာက အေကာင္းဆံုးပဲ။ ဒါဆို သူဆက္မေရးေတာ့ဘူးေပါ့။ မဟုတ္လွ်င္ေတာ့ ထုတ္ေ၀သူေတြက စိစစ္ ေရြးခ်ယ္လုပ္ေပးပါလို႕ အဆိုျပဳခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အလံုးစံု ပညာေရးကို ထိခိုက္တာမို႔ မီးေမာင္းထိုးျပရတာပါ၊ အလြန္တရာ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ထပ္ေလာင္းေျပာပါရေစ။
0 comments:
Post a Comment