Wednesday, April 13, 2011

ကဗ်ာ့သေဘာႏွင့္ ကဗ်ာ့ရည္ရြယ္ခ်က္

by Aye Min on Wednesday, April 13, 2011 at 11:44pm

(၁၉၆၁ ခု၊ စာဆုိေတာ္ေန႔၌ ေျပာေသာစာ)

    ကဗ်ာ့သေဘာႏွင့္ ကဗ်ာ့ရည္ရြယ္ခ်က္တုိ႔ကုိ သိလုိလွ်င္ ကဗ်ာဆုိသည္မွာ အဘယ္နည္းဟူေသာ ေမးခြန္းအ တြက္ အေျဖရွာဖုိ႔လုိမည္ဟု ထင္ပါသည္။ တစ္ဖန္ အေျဖရွာရာ၌ အေျဖရျပီဟု ေျပာ၍ရရံုမွ်မျဖစ္ေစဘဲ ကဗ်ာေရးလုိသူ အားလည္းေကာင္း၊ ကဗ်ာေလ့လာ လုိသူအားလည္းေကာင္း တကယ့္ အေထာက္အပံ့ေပးႏုိင္သည္အထိ အေျဖရွာသင့္ သည္ဟုလည္း ထင္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယခုအခါတြင္ ကဗ်ာ၀ါသနာရွင္ဦးေရသည္ တစ္ေန႔တျခား တုိးပြား ေနသည္ဟု ဆုိႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။



    မဂၢဇင္းၾကီး ေလးေစာင္ေလာက္ကုိၾကည့္ပါ။ လတုိင္း၊ လတုိင္း၌ ကဗ်ာအပုဒ္ေပါင္း ေလးငါးဆယ္ေလာက္ကုိ ေတြ႔ေနၾကရပါသည္။ ေတြ႔ေနၾကရေသာ ကဗ်ာမ်ားတြင္ အေတြးသစ္ ကဗ်ာမ်ား အတန္အသင့္ ပါ၀င္ၾကသည္ ျဖစ္ေသာ္ လည္း အခ်စ္ဘြဲ႔၊ အလြမ္းဘြဲ႔၊ အေဆြးဘြဲ႔ ကဗ်ာစုက မဲသာေနၾကပါေသးသည္။ အခ်စ္သမားသက္သက္၊ အလြမ္းသမား သက္သက္၊ အေဆြးသမားသက္သက္တုိ႔၏ အသံကပုိ၍ ျမည္ေနပါေသးသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အျပစ္မတင္ႏုိင္ပါ။ ေရးသူ အမ်ားအျပားသည္ ပ်ဳိျမစ္ေသာအရြယ္၌လည္းေကာင္း၊ ထုိအရြယ္သာ သာ၌လည္းေကာင္း ရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု ထင္ရပါသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ ကဗ်ာအမ်ားအျပား ေရးလာၾကသည္ကုိကား မျငင္းသာပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိသူ တုိ႔အတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေကာင္း၏ဟု ကြ်န္ေတာ္၏အျမင္ကုိ တင္ျပပါရေစ။
    ကဗ်ာဆုိသည္မွာ အဘယ္နည္းဟု ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းသားဘ၀က ေမးဖူးပါသည္။ ထုိအခါ က၀ီနံ ဣတံ ကဗ်ံဟု ရြတ္ျပ၍ ကဗ်ာဆုိသည္မွာ က၀ိပစၥည္းျဖစ္သည္ဟု အေျဖေပးၾကပါသည္။ တစ္ဖန္ ကဗ်ံ ဗႏၶတီတိက၀ိဟု ရြတ္ျပျပန္၍ က၀ိဟူသည္မွာ ကဗ်ာကုိဖြဲ႔တတ္၏၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ က၀ိမည္၏ဟု အေျဖေပးၾကျပန္သည္။ ထုိအခါကေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ ကဗ်ာ့သေဘာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သေလာမေပါက္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း အေျဖေပးသူရြတ္ျပေသာ ဘာသာ စကားသည္ ပါဠိဘာသာစကား ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ရြတ္ျပပံုကလည္း ခန္႔ခန္႔ျငားျငား ရွိလွေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ရခဲ့ေသာအေျဖႏွင့္ ေက်နပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေက်နပ္ခဲ့ၾကျခင္းမွာ ကုိယ့္အလွည့္သုိ႔ ေရာက္လာလွ်င္လည္း ခန္႔ခန္႔ျငားျငား ရြတ္ျပႏုိင္ေလျပီဟူေသာအမွတ္ျဖင့္ ေက်နပ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ ယခုအခါတြင္ကား ျမန္မာလုိ ရုိးရုိးတန္းတန္းေျပာျပ၍ ကိစၥျပီးႏုိင္ပါလ်က္ ခန္႔ခန္႔ျငားျငားရြတ္ျပျပီးမွ ေျပာလာလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္အင္မတန္ ေၾကာက္ပါ သည္။
    အတန္ငယ္ ေတြးေတာတတ္လာေသာအခါ အဆုိပါအေျဖႏွစ္ခုကုိ ဆက္စပ္၍ ေတြးၾကည့္မိသည္။ ကဗ်ာသည္ က၀ိ၏ ပစၥည္းျဖစ္၏။ ကဗ်ာဖြဲ႔တတ္သူသည္ က၀ိမည္၏ဟု အေျဖေပးၾကပံုမွာ ဦးမဲသည္ ကုိျဖဴ၏ ေယာကၡ္မျဖစ္၏၊ ကုိျဖဴ၏ ေယာကၡ္မသည္ ကုိျဖဴ ့ဇနီးသည္၏ ဖခင္ျဖစ္၏ဟု ေျဖလုိက္ပံုႏွင့္ မည္သုိ႔မွ်မျခားသည္ကုိ ေတြးမိလာသျဖင့္ ျပဳံးမိပါသည္။ ဦးမဲသည္ ႏႈတ္ခမ္းေမႊြးႏွင့္လား၊ အရပ္ရွည္ရွည္လား၊ ပုပုလား၊ သေဘာေကာင္း၏လား စသည္ျဖင့္ သိခ်င္ေသာသူအဖုိ႔ ျပဳံးမိမည္မွာ မုခ်ျဖစ္ပါသည္။
    တစ္ဖန္ က၀ိ၏သေဘာကုိသိရလွ်င္ က၀ိ၏ပစၥည္းျဖစ္ေသာ က၀ိ၏သေဘာကုိ သိတန္ေကာင္း၏ဟု ယူဆ၍ က၀ိ၏သေဘာကုိ ရွာၾကည့္ပါသည္။ ၾကံ၍သိေသာပညာရွိ စိႏၱာက၀ိ၊ ၾကား၍သိေသာပညာရွိ သုတက၀ိ၊ အနက္ အဓိပၸါယ္ကုိ မွီ၍သိေသာပညာရွိ အတၳက၀ိ၊ ထုိးထြင္းသိေသာ ပညာရွိ ပဋဘာနက၀ိ၊ ထုိသုိ႔ဆုိေသာ ကဗ်ာဟုေခၚရာ၌ စိႏၱာက၀ိဟုေခၚသျဖင့္ ၾကားျခင္းသေဘာရွိႏုိင္သည္။ သုတက၀ိဟုေခၚသျဖင့္ ၾကားျခင္းသေဘာရွိႏုိင္သည္။ အတၳက၀ိ ဟုဆုိသျဖင့္ အနက္အဓိပၸါယ္မွီျခင္းသေဘာ ရွိႏုိင္သည္။ ပဋိဘာနက၀ိဟုဆုိသျဖင့္ ထုိးထြင္းျခင္းသေဘာရွိႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကဗ်ာသည္ ၾကံျခင္း၊ ၾကားျခင္း၊ အနက္အဓိပၸါယ္မွီျခင္း၊ ထုိးထြင္းျခင္းတုိ႔ျဖင့္ျပီးေသာ အရာျဖစ္သည္ဟု အေျဖထြက္လာဖြယ္ ရွိပါသည္။ ဟုတ္ျပီ၊ အေျဖက ထြက္လာပါျပီ။ ထုိအေျဖကုိ ကြ်န္ေတာ္သည္ ပရိသတ္ဗုိလ္ပံုအလယ္၌ ထည္ထည္၀ါ၀ါ ေျပာလုိက္ႏုိင္ပါသည္။
    သုိ႔ရာတြင္ ကြ်န္ေတာ္မေျပာ၀ံ့ပါ။ အဆုိပါအေျဖကုိ ကြ်န္ေတာ္သည္ မရလွ်င္ ရေအာင္ သံုးခ်က္တြက္နည္းျဖင့္ ရွာခဲ့ျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္မွာ ကုိယ့္အေျဖကုိ ကုိယ္သေဘာ မေပါက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္အရာကုိ မွီျခင္းေပနည္း၊ မည္သည့္အရာကုိ ထုိးထြင္းျခင္းေပနည္း။ ထုိ႔ထက္ပုိ၍ အေရးၾကီးေသာအခ်က္ လည္း ရွိပါေသးသည္။ ထုိအခ်က္သည္ အျခားအဟုတ္၊ အဆုိပါအေျဖသည္ ကဗ်ာေရးလုိသူအားလည္းေကာင္း၊ ကဗ်ာေလ့လာ လုိသူအားလည္းေကာင္း၊ အေထာက္အပံ့ေပးႏုိင္ပါ၏ေလာဟူေသာ သုိ႔ေလာ၊ သုိ႔ေလာ အခ်က္ျဖစ္ပါ သည္။ စင္စစ္မွာ အဆုိပါအေျဖသည္ ႏႈတ္ျဖင့္ေျပာျပ၍၊ စာျဖင့္ေရးျပ၍ရရုံမွ် ေကာင္းေသာအေျဖသာျဖစ္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဆင္ျခင္ ၾကည့္ၾကပါေလ။
    ကြ်န္ေတာ္ယခုေပးခ်င္ေသာ အေျဖသည္ ဤသုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ကဗ်ာ့သေဘာသည္ အဘယ္နည္းဟု ကြ်န္ေတာ့္ အားေမးလွ်င္ "ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ ေက်ာက္စက္ေရ၊ အေမာေျပေအာင္တုိက္ပါ့မမ" ဟူေသာ သံခ်ပ္ကုိသာ ထုိးျပလုိက္ခ်င္ ပါသည္။ သၾကၤန္ရက္မ်ား၌လည္းေကာင္း၊ ၀ါကြ်တ္ရက္မ်ား၌လည္းေကာင္း၊ အုိးစည္၀ုိင္း၊ ဒုိးပတ္၀ုိင္းတုိ႔သည္ အရပ္တကာလွည့္၍ တီးသူ၊ မႈတ္သူတုိ႔ကလည္း အားရပါးရ တီးမႈတ္ၾကသည္။ ကသူကလည္း အားရပါးရ ကေလ့ရွိ သည္။ တီးရင္း၊ မႈတ္ရင္း၊ ကရင္း၊ ခုန္ရင္း၊ သံခ်ပ္အလွည့္သုိ႔ ေရာက္လာေသာအခါ အထက္ပါသံခ်ပ္ကုိလည္း ထုိးေလ့ရွိၾကပါသည္။ ထုိသံခ်ပ္ပါ "ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ ေက်ာက္စက္ေရ" သည္ ကဗ်ာ့သေဘာႏွင့္ တူသည္ဟုလည္းေကာင္း၊ "အေမာေျပေအာင္ တုိက္ပါ့မမ" သည္ ကဗ်ာ့ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ တူသည္ဟုလည္းေကာင္း ဆုိခ်င္ပါသည္။ ရွင္းျပပါမည္။
    "ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ ေက်ာက္စက္ေရ" သည္ ကဗ်ာ့သေဘာႏွင့္တူပံုကုိ ေရွးဦးစြာ ရွင္းျပလုိပါသည္။ ေက်ာက္စက္ေရ ဆုိသည္မွာ ေက်ာက္ေရစစ္၌ ေရရုိးရုိးကုိ ေလာင္းထည့္သျဖင့္ ထုိေရရုိးရုိးသည္ ေက်ာက္သား၌ တျဖည္းျဖည္းစိမ့္၀င္၍ တစ္ဘင္မွ တစ္စက္စက္ ယုိက်လာေသာေရျဖစ္သည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ "ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ ေက်ာက္စက္ေရ" ဆုိသည္ မွာ ဖန္ျပာခြက္ထဲ၌ ထည့္ထားသျဖင့္ အတုိင္းသားျမင္ေနရေသာ ဖန္ျပာခြက္ထဲက ေက်ာက္စက္ေရပင္ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ ေက်ာက္စက္ေရသည္ စိတ္ကူးၪာဏ္ႏွင့္တူ၍ ဖန္ျပာခြက္သည္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုႏွင့္တူသည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ကဗ်ာ၊ ၀တၱဳ၊ ျပဇာတ္စေသာ ရသစာေပသည္ စိကူးၪာဏ္၏ အစြမ္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စာမ်ဳိးျဖစ္ရာ ကဗ်ာ့သေဘာ၊ ၀တၱဳသေဘာ၊ ျပဇာတ္သေဘာစသည္တုိ႔သည္ စိတ္ကူးၪာဏ္မွ ယုိက်လာရမည္သာျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္လွ်င္ စာေရး ဆရာ၏ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ မည္သုိ႔၀င္ပါလာသနည္း။ ေလ့လာၾကည့္သင့္ ပါသည္။
    ကြ်န္ေတာ့္အဖုိ႔မွာ ကဗ်ာအေရး ၀ါသနာပါခဲ့သည့္အေလ်ာက္ ကြ်န္ေတာ္၏ ကဗ်ာ့အေတြ႔အၾကဳံကုိ တင္ျပခြင့္ရ လွ်င္ စိတ္ကူးၪာဏ္အေၾကာင္းလည္း ပါလာႏုိင္ေကာင္း၏ဟု ယူဆမိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တင္ျပခြင့္ ေပးၾကေစလုိပါ သည္။ ယခုတေလာတြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ ေဗဒါလမ္းကဗ်ာစုအတြက္ ကဗ်ာသစ္တစ္ပုဒ္ ေရးျဖစ္ပါသည္။ ထုိကဗ်ာသည္ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္သည္။

ပန္းခဲ့သည္ပဲ

ေနလံုးရယ္နီ
တိမ္ပန္းခ်ီေနေသြးနဲ႔၊ တန္ေရးသည္သုိ႔။
ဒီအက်ေပမုိ႔
အလွလတာျပင္က၊ က်ဴရုိးရွင္ေလွကေလးနဲ႔
ေမွ်ာ္ေငးလုိလုိ႔။

သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္၊ ဘာထင္ေလမသိ။
ဘယ္ေျပာင္းညာျပန္နဲ႔
ဟုိငါးပ်ံ လတာစြန္းမွာ၊ သူ႔ကြ်မ္းဟန္ခ်ည့္။

သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္၊ ဘာထင္ေလမသိ။
ဘုတ္မခုႏွစ္သံနဲ႔
တညံညံ လတာစြန္းမွာ၊ သူ႔လြမ္းသံခ်ည့္။

အုိအခ်င္း က်ဴရုိးရွင္။
သူ႔မူရာ သူ႔အတင္း၊ မင္းဆုိခဲ့စဥ္။
မင့္ကုိလည္း မင္ပင္လွ်င္၊ ဘာထင္လုိ႔ေလလဲ။
မေဗဒါ စုန္ဆန္လမ္းမွာ၊ ပန္းခဲ့သည္ပဲ။     ။

    ထုိကဗ်ာသည္ ကဗ်ာေကာင္းတစ္ပုဒ္ ဟုတ္မဟုတ္ကုိ အပထား၍ ထုိကဗ်ာ မည္သုိ႔ေပၚလာရသည္ကုိ ေျပာခြင့္ေပးၾကလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္၏ စိတ္ထဲသုိ႔ စိတ္ကူးၪာဏ္ မည္သုိ႔၀င္လာသည္ကုိ တစ္စိတ္အားျဖင့္ ရိပ္မိၾကေအာင္ ကြ်န္ေတာ္ျပႏုိင္မည္ထင္ပါသည္။ ယခုတေလာတြင္ သတင္းစာမ်ား၌ ကမၻာ့သတင္း၊ ျမန္မာ့သတင္းတုိ႔ကုိ ဂရုတစုိက္ ဖတ္မိၾကလွ်င္ စိတ္ေမာစရာ အေတြမ်ားမ်ားကုိ ေတြ႔ၾကလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ စိတ္ေမာစရာျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ႏုိင္ငံအုပ္စုမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ လူအုပ္စုမ်ား သည္လည္းေကာင္း၊ အေရးကိစၥတုိင္းလုိလုိ၌ပင္ မည္သူ႔ကုိမွ် လူမထင္၊ ငါ့အတြက္ ငါတေကာေကာေနၾကသည္ဟု ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲတြင္ ထင္လာမိသည္။ (ကြ်န္ေတာ့္အထင္မွ် သာ ျဖစ္ပါသည္။) ထုိအခါ ထုိသူတုိ႔၏ အမူအရာမ်ားကုိေတြးၾကည့္၍ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔စိတ္ေမာျခင္း ျဖစ္မိသည္။ ထုိႏွင့္အ တူ ဤအုပ္စု ထုိအုပ္စုတုိ႔သည္ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ မည္သုိ႔ထင္ေနၾကပါလိမ့္ဟူေသာ အသိလုိလုိ အျမင္လုိလုိျဖစ္သည့္ အေမးအေတြးတစ္ခုလည္း ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲသုိ႔ မသိမသာ၀င္လာပါသည္။ (ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲ၌ လႈပ္ရွားခဲ့သည္တုိ႔ကုိ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာျပေနျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ထင္သကဲ့သုိ႔ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မည္။) တစ္ဖန္ ထုိအေတြးႏွင့္ အတူ "သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္ ဘာထင္ေလသည္မသိ" ဟူေသာ ကဗ်ာတုိကေလးတစ္ေၾကာင္းပင္ ကြ်န္ေတာ့္နားသုိ႔ ေရာက္ လာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္အဖုိ႔မွာ ထုိအေတြးႏွင့္ ထုိကဗ်ာတုိ႔ကုိ ရလုိက္သည္မွစ၍ သူတုိ႔သည္ ကြ်န္ေတာ္၏စိတ္ကုိ အလုပ္ေပး ၾကပါေတာ့သည္။ ကြ်န္ေတာ္၏စိတ္သည္ အျငိမ္မေနႏုိင္၊ ရုန္းကန္စျပဳပါေတာ့သည္။
    လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္မွစ၍ ကြ်န္ေတာ္သည္ စိတ္ကူးေပါက္တုိင္း ေဗဒါလမ္းကဗ်ာမ်ားကုိ ထုံ႔ပုိင္း ထံု႔ပုိင္း ေရးလာခဲ့သည္ျဖစ္ရာ အဆုိပါ ကမၻာ့သတင္း၊ ျမန္မာ့သတင္းတုိ႔ေၾကာင့္၊ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေသာ ကြ်န္ေတာ့္အေတြးႏွင့္ ကြ်န္ေတာ့္ကဗ်ာတုိ႔ကုိလည္း ကိစၥတုိင္းအတြက္ အမ်ားကလက္ခံႏုိင္ၾကေအာင္ ေဗဒါလမ္းကဗ်ာစု၌ ကြ်န္ေတာ္ ထည့္ခ်င္လာပါသည္။ ထုိအခါ ေရးေနက်ျဖစ္ေသာ ဒီတက္၊ ဒီက်ကုိလည္းေကာင္း၊ စုန္တုန္၊ ဆန္တုန္ျပဳတတ္ေသာ ေဗဒါ ပန္းတုိ႔ကုိလည္းေကာင္း၊ လတာျပင္ကုိလည္းေကာင္း ကြ်န္ေတာ္ သတိရလာပါသည္။
    သုိ႔ရာတြင္ “သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္ ဘာထင္ေလသည္မသိ” ဟူေသာ အေတြးသည္ ကြ်န္ေတာ္ယခင္က စိတ္ေမာခဲ့ သည့္ သေဘာအတုိင္း ကြ်န္ေတာ့္ကဗ်ာ၌ ထင္ေပၚလာေအာင္ မည္သုိ႔စီရင္ရပါမည္နည္း။ မည္သုိ႔ ေနရာခ်ရပါမည္နည္း။ ကြ်န္ေတာ့္စိသည္ ပုိမုိလႈပ္ရွားလာပါသည္။ ရုန္းကန္၍လာပါသည္။ သြားရင္း၊ လာရင္း၊ လုပ္ရင္း၊ ကန္ရင္း၌ပင္ အခြင့္ရ သည့္အခါတုိင္း ရုန္းကန္လႈပ္ရွားတတ္ပါသည္။ ထြက္ေပါက္ရွာေနသူကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ရပါသည္။ အသံတုိ႔ကုိ စိတ္နားျဖင့္ လုိက္နားေထာင္ၾကည့္ပါသည္။ ၾကဳိက္သည္ကုိလည္း ေတြ႔ရသည္၊ မၾကဳိက္သည္ကုိလည္း ေတြ႔ရသည္။
    ထုိသုိ႔ ရုန္းကန္ေနရင္း တစ္ခါေသာ္ လတာျပင္၌ ခုန္တတ္ ေပါက္တတ္ေသာ ငါးပ်ံကုိလည္းေကာင္း၊ အဆက္မ ျပတ္ေအာ္တတ္ေသာ ဘုတ္ငွက္ကုိလည္းေကာင္း ကြ်န္ေတာ္ သတိရလာပါသည္။ ငါးပ်ံႏွင့္ ဘုတ္မတုိ႔သည္ မည္သူ႔ကုိမွ် ဂရုမစုိက္၊ သူတုိ႔အစြမ္းကုိသာ သူတုိ႔ျပ၍ ငါတစ္ေကာ ေကာေနၾကဟန္ဖြဲ႔လုိက္လွ်င္ “သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္ ဘာထင္ေလ သည္မသိ” ဟူေသာအေတြးသည္ ထင္ေပၚအံ့ဟုယူဆ၍ ယူဆသည့္အတုိင္းဖြဲ႔ရန္ ကြ်န္ေတာ္ ဆံုးျဖတ္လုိက္ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲ၌ အားမလုိအားမရသလုိလုိ ျဖစ္ေနပါသည္။ ကုိယ့္အစြမ္းကုိသာ ကုိယ္ျပေနေသာ ငါးပ်ံႏွင့္ ဘုတ္ငွက္တုိ႔ကုိ ဖြဲ႔လုိက္ရံုမွ်ျဖင့္ ကြ်န္ေတာ့္အေတြးသည္ ထင္ေပၚလာေကာင္းပါ၏။ သုိ႔ပါေသာ္လည္း တတ္ၾကြလာေအာင္ ျပဳႏုိင္ဦးမွေကာင္းမည္။ တစ္ခုခုျဖင့္ အားျဖည့္ေပးစရာ လုိေနေသးသည္ဟု အထင္ေရာက္လာပါသည္။ လတာျပင္၌ ငါးပ်ံ ေဆာ့ခ်င္တုိင္းေဆာ့ေနသည္ကုိ ျမင္ၾကည့္သည္။ ဘုတ္ငွက္ ဆူခ်င္တုိင္းဆူေနသည္ကုိ ၾကားၾကည့္သည္။ မ်က္စိရႈပ္လာ သည္။ နားညည္းလာသည္။ ထုိအခုိက္တြင္ ကြ်န္ေတာ္ ၾကည္ႏူးခဲ့ဖူးေသာ ညေန ေနေစာင္းခ်ိန္ ေနလံုးနီနီကုိ ကြ်န္ေတာ္ သတိရလာသည္။
    ေနနီနီရႈခင္းသည္ မမွိန္႔တမွိန္လည္းျဖစ္သည္။ ျငိမ္လည္း ျငိမ္သည္။ အနီေရာင္သန္းေနေသာ တိမ္တုိ႔ႏွင့္ လွလည္း လွသည္။ သူ႔ကုိ ေနာက္ခံကားအျဖစ္ ထည့္လုိက္လွ်င္ ေဆာ့ခ်င္တုိင္း ေဆာ့ေနပံု၊ ဆူခ်င္တုိင္း ဆူေနပံုတုိ႔သည္ ၾကြတက္လာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိသည္။ ေနလံုးနီနီသည္ ၾကည္ႏူးစရာ ျဖစ္သင့္သည္။ ၾကည္ႏူးစရာေနာက္ခံတြင္ ငါးပ်ံႏွင့္ ဘုတ္ငွက္တုိ႔၏ အမူအရာမ်ားသည္ ေမးေငါ့စရာ ျဖစ္သင့္ၾကသည္။ ကြ်န္ေတာ္သည္ ထုိသုိ႔ယူဆ၍ ယူဆသည့္အတုိင္း ဆံုးျဖတ္လုိက္ျပန္သည္။ ထုိအခါက်မွ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ရုန္းကန္မႈသည္ ျငိမ္သလုိလုိျဖစ္လာ၍ ထြက္ေပါက္ရလုိက္ ဘိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္လာပါသည္။ ထုိအခါက်မွပင္ ေရးရန္အားထုတ္ပါေတာ့သည္။ ေရးရန္အားထုတ ္ျပန္ေသာအခါ ရုန္းကန္မႈ အသစ္ကုိ ေတြ႔ရျပန္ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိရုန္းကန္မႈသည္ အေတြးရုန္းကန္မႈမဟုတ္၊ ပံုေပၚေအာင္ေဖာ္ရသည့္ အေရး ရုန္းကန္မႈသာ ျဖစ္ပါသည္။
    ေရွးဦးစြာ ပံုၾကမ္းကုိေလာင္းလုိက္သည္။ ရျပီ။ သုိ႔ရာတြင္ အေခ်ာမကုိင္ရေသးခင္ပင္ ကုိယ့္စာကုိ ကုိယ္သေဘာ မက်ႏုိင္သလုိလုိ ျဖစ္လာပါသည္။ ပံုၾကမ္းကုိ သေဘာမက်၍မဟုတ္၊ ပံုၾကမ္းကုိ အေခ်ာကုိင္လုိက္လွ်င္ ေခ်ာလာမည္မွာ ေသခ်ာပါသည္။ ကုိယ့္အေတြးကုိ ကုိယ္သေဘာမက်ႏုိင္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ “သူ႔ကုိယ္သူလွ်င္ ဘာထင္ေလသည္မသိ” ဟု သူတစ္ပါးကုိသာ ငါကဲ့ရဲ့ေနျခင္းသည္ မွန္ႏုိင္ပါမည္ေလာ၊ သင့္ႏုိင္ပါမည္ေလာ၊ ကြ်န္ေတာ္ ေတြေ၀ျခင္းျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေျခမခုိင္ေသး၊ ဆုိင္းထားလုိက္သည္။
    အေရးကုိသာ ဆုိင္းလုိက္ရသည္၊ အေတြးကား တဒုိင္းဒုိင္း ျမည္လာျပန္ပါသည္။ ယခင္က ထြက္ေပါက္မွ ထြက္လာႏုိင္ခဲ့ေသာ ကြ်န္ေတာ္သည္ အေတြးနယ္ထဲသုိ႔ ျပန္၀င္ခ်င္လာပါသည္။ ၀င္လည္း ၀င္ခဲ့သည္။ သြားရင္း၊ လာရင္း၊ လုပ္ရင္း၊ ကုိင္ရင္း အခြင့္ရတုိင္း ၀င္ခဲ့သည္။ ၀င္တုိင္း ၀င္တုိင္း၌ သူတစ္ပါး ငါတစ္ေကာ ေကာေနသည္ကုိသာ ငါက ကဲ့ရဲ့ေနသည္မွာ မွန္၏ေလာ၊ သင့္၏ေလာ။ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္သည္ ရုန္းကန္ေနျပန္သည္။ ႏွစ္ရက္မွ်ပင္ ရုန္းကန္ခဲ့ရ သည္ဟုထင္ပါသည္။ ႏွစ္ရက္အၾကာတြင္ “သူတစ္ပါးကုိသာ ငါက ကဲ့ရဲ့ခ်င္ရသည္မွာ ငါကေကာ ငါ့ကုိယ္ငါ ဘာထင္ေန လုိ႔လဲ” ဟူေသာ အသိကုိရလာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ ၀မ္းသာ၍မဆံုးျပီ။ ၀မ္းသာျခင္းျဖစ္လုိက္သည္မွာ အျခားေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ ဤအသိသည္လည္း စိတ္ေမာစရာတစ္မ်ဳိးပါတကားဟု ငုိအားထက္ ရယ္အားသန္လုိက္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဟုတ္သည္၊ ငါ့အသိသည္ မွန္လာျပီ၊ သင့္လာျပီဟု ဆံုးျဖတ္လုိက္ျပန္သည္။ ထြက္ေပါက္ရလုိက္ျပန္သည္။ ထုိမွစ၍ ေရးလက္စပံုၾကမ္းကုိ ဆက္ကုိင္ႏုိင္ရန္ ေနာက္ဆံုးတြင္ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္တုိင္းက် ရလာပါသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ ကမၻာ့ သတင္း၊ ျမန္မာ့သတင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တစ္ဦးတည္း၌သာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ စိတ္ေမာျခင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားမႈတရား သည္ လႈပ္ရင္း၊ ရွားရင္း၊ ရုန္းရင္း၊ ကန္ရင္း ပြါးမ်ားလာကာ စိတ္ကူးၪာဏ္ဘ၀ ရလာသည္ဟု ထင္မိပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ထုိစိတ္ကူးၪာဏ္ကပင္ ေနလံုးနီနီကုိလည္းေကာင္း၊ က်ဴရုိးရွင္ ေမွ်ာ္ေငးေနပံုကုိလည္းေကာင္း၊ ထုိအခါ ပင္လယ္ျပင္၀ယ္ ငါးပ်ံကလည္း ကြ်မ္းကုိခ်ည္း ပစ္ျပေနပံုကုိလည္းေကာင္း၊ ဘုတ္မကလည္း အလြမ္းကုိခ်ည္း ဟစ္ျပေနပံုကုိ လည္းေကာင္း၊ ထုိအခါ က်ဴရုိးရွင္သည္ ေနနီနီအလွ၌ ၾကည္ႏူး၍မရႏုိင္ ျဖစ္လာသျဖင့္ ငါးပ်ံႏွင့္ဘုတ္မတုိ႔ကုိ ကဲ့ရဲ့လုိက္ပံု ကုိလည္းေကာင္း၊ ထုိအခါ ေဗဒါက က်ဴရိုးရွင္ကုိ ေ၀ဖန္လုိက္ပံုကုိလည္းေကာင္း၊ ဖန္တီး၍ ဇာတ္လမ္းဆင္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု လည္းေကာင္း ထင္မိပါသည္။ ဤကား ‘ေနလံုးရယ္နီ’ ခ်ီ ေဗဒါလမ္းကဗ်ာအတြက္ ကြ်န္ေတာ္၏စိတ္၌ စိတ္ကူးၪာဏ္၀င္ လာပံုကုိ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
    ထုိ႔ေၾကာင့္ ရသစာေပဆုိင္ရာ (အႏုပညာအမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္လည္း ဆုိင္သည္ဟုထင္ပါသည္။) စိတ္ကူးၪာဏ္ဆုိသည္ မွာ ခံစားေသာစိတ္ အေတြ႔အၾကဳံကုိလည္းေကာင္း၊ လႈပ္ရွားေသာ စိတ္အေတြ႔အၾကဳံကုိလည္းေကာင္း၊ ဘ၀အသိ ရလာသလုိလုိျဖစ္ေသာ စိတ္အေတြ႔အၾကဳံကုိလည္းေကာင္း၊ မွတ္မိသတိရေသာ စိတ္အေတြ႔အၾကဳံကုိလည္းေကာင္း၊ သတိတရားပြါးမ်ားေသာ စိတ္အေတြ႔အၾကဳံကုိလည္းေကာင္း ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရေသာ ၪဏ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီးသည့္ေနာက္တြင္ စိတ္ကူးဉာဏ္သည္ အလုပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ လုပ္ရပါေတာ့သည္။ စာေရးဆရာ၏ ပုဂၢလဓိဌာန္ကုိ ဓမၼဓိဌာန္ျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ရရွာသည္။ ဘာ၀စိတ္ကုိ ပံုေဖာ္ရန္အလုိ႔ငွာ အႏုႆတိ သတိတရားမ်ား အနက္ ပယ္တန္သည္ကုိပယ္၍၊ ယူတန္သည္ကုိ ယူျပီးေနာက္ ယူေသာသတိတရားတုိ႔ကုိ ေရွ ့သြားေနာက္လုိက္ညီ ေအာင္ စီစဥ္၍လည္းေကာင္း၊ အျမီးအေမာက္တည့္ေအာင္ ျပဳျပင္၍လည္းေကာင္း၊ ေနရာခ်ေပးျခင္း၊ စည္းရံုးေပးျခင္းတုိ႔ ကုိ ျပဳေပးရရွာသည္။ ထုိမွ်သာမကေသးပါ။ တခါတရံတြင္ စာေရးဆရာသည္ သူ၏ဘာ၀စိတ္ တစ္ဖက္သတ္က်ေနသည္ ကုိ ျမင္လာသျဖင့္ မေက်မနပ္ ျဖစ္လာတတ္ပါသည္။ ထုိအခါမ်ဳိးတြင္ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ တစ္ဖက္သတ္မက်ေအာင္ လမ္းမွန္သုိ႔ ပုိ႔ေပးရရွာပါသည္။ တစ္ခါတရံ ပါသြားတတ္ပါသည္။ ထုိအခါမ်ဳိးတြင္ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ လုိက္၍ဆယ္ေပးရ ရွာပါသည္။
    အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ ရသစာေပဆုိင္ရာ စိတ္ကူးၪာဏ္ဆုိသည္မွာ ေတာ္ေရာက္ေတာင္ေရာက္ လြင့္တတ္ေသာ စိတ္မ်ဳိးမဟုတ္။ ဘ၀အေတြ႔အၾကဳံ၊ စိတ္ခံစားလႈပ္ရွားမႈ ဘ၀သတိ၊ ဘ၀အသိတည္းဟူေသာ အထိန္းအမျဖင့္ လႈပ္ရွားတတ္ေသာ ၪာဏ္မ်ဳိးသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆအပ္ပါသည္။ အထိန္းအမေကာင္းလွ်င္ ေကာင္းသေလာက္ စိတ္ကူး ၪာဏ္ ထက္ျမတ္ႏုိင္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ အထိန္းအမညံ့လွ်င္ ညံ့သေလာက္ ယံုတမ္းၪာဏ္ဘက္သုိ႔ ယုိင္သြားႏုိင္၍ စိတ္ကူးယဥ္အေျခသုိ႔ တန္းေလွ်ာသြားႏုိင္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ဆုိသျဖင့္ ယုံတမ္းၪာဏ္သည္ အဖုိးမထုိက္ဟု မဆုိလုိပါ။ ရသစာေပအရာတြင္ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ အလုိက္အထုိက္ တန္ဖုိးရွိသည္ဟု ယူဆသင့္ပါသည္။ ထုိမွ်ေလာက္ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ ေက်ာက္စက္ေရကဲ့သုိ႔ စိမ့္၀င္လာေသာ သေဘာရွိပံု သုိ႔မဟုတ္ ေက်ာက္စက္ေရႏွင့္တူပံု ထင္ရွားသိ သာျပီဟု ထင္ပါသည္။
    ဖန္ျပာခြက္အေၾကာင္းကုိ ဆက္ၾကဦးစုိ႔။ ဖန္ျပာခြက္သည္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပုံႏွင့္တူေၾကာင္း ဆုိခဲ့ျပီ။ စင္စစ္မွာ ကဗ်ာ့သေဘာ (ရသစာေပသေဘာ) ကုိ ဖန္ျပာခြက္၌ အတုိင္းသားျမင္ေနရေသာ ေက်ာက္စက္ေရႏွင့္ ခုိင္းႏႈိင္းခဲ့သည္ျဖစ္ရာ ကဗ်ာ့သေဘာဟု ဆုိလုိက္သည္ႏွင့္တစ္ျပဳိင္နက္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံု၌ အံက်၀င္ေနေသာ စိတ္ကူးၪာဏ္ႏွင့္ စိတ္ကူးၪာဏ္ အံက်၀င္ေန ရာျဖစ္ေသာ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပုံကုိ မကြဲမျပား တစ္သားတည္းျဖစ္၍ ရပ္တည္ေနေသာသေဘာကုိ ဆုိလုိရင္းျဖစ္ ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုႏွင့္ စိတ္ကူးၪာဏ္တုိ႔သည္ ခြဲ၍မရစေကာင္းေသာ အရာႏွစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ယူဆအပ္ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ခြဲ၍ရႏုိင္ဘိ သကဲ့သုိ႔ ခြဲၾကည့္ရေအာင္။ ခြဲၾကည့္လွ်င္ ဖန္ျပာခြက္သက္သက္ကုိ ရႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုသက ္သက္ကုိ ရႏုိင္ပါသည္။ ဖြဲ႔ႏြဲ႔သည္ဆုိျခင္းသည္ အေျပာျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေရးျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း ကုိယ့္စိတ္ရွိေသာသေဘာကုိ သူ႔နား၊ သူ႔စိတ္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္ပုိ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအခါ စကားသည္ စာေရးဆရာ၏ တန္ဆာပလာျဖစ္သျဖင့္ ထုိတန္ဆာပလာကုိ အသံုးျပဳတတ္ေရးအတြက္......

(၁) အနက္ကုိမွန္ေအာင္ ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ကိစၥတြင္ သဒၵါနည္းဟူ၍ရွိသည္။ ၀ါက်ဖြဲ႔နည္းဟူ၍ရွိသည္။ ကဗ်ာအတြက္ျဖစ္လွ်င္ ကဗ်ာဖြဲ႔နည္း ဟူ၍လည္းရွိသည္။
(၂) အနက္ကုိေျပျပစ္ေအာင္ ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ကိစၥတြင္ ေဒါသဟူ၍ရွိသည္။ ဂုဏ္ဟူ၍ရွိသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သဒၵါလကၤာရ ၌ အက်ဳံး၀င္သည္။
(၃) အနက္ဆန္းၾကယ္ေအာင္ ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ကိစၥတြင္ ဥပမာအလကၤာ၊ ရူပကအလကၤာ စေသာ အတၳာလကၤာရတုိ႔ ရွိၾကသည္။

သဒၵါအေၾကာင္း၊ သဒၵလကၤာရအေၾကာင္း၊ အတၳာလကၤာရအေၾကာင္းတုိ႔သည္ ေရွးေခတ္ေရး၊ ေႏွာင္းေခတ္ေရး သက္ဆုိင္ရာ ျမန္မာက်မ္းမ်ား၌လည္းေကာင္း၊ အဂၤလိပ္ဘာသာအစရွိေသာ ဘာသာျခား က်မ္းမ်ား၌လည္းေကာင္း ရွိၾကျပီျဖစ္သျဖင့္ ထုိအေၾကာင္းတုိ႔ကုိ ဤေနရာ၌ ေျပာျပဖုိ႔မလုိေတာ့ျပီ။ သိလုိ၍ ဖတ္ၾကည့္ၾကလွ်င္ နားလည္ႏုိင္ၾကပါ သည္။
    သုိ႔ရာတြင္ သတိျပဳေစလုိေသာ အခ်က္တစ္ခုရွိပါသည္။ ထုိအခ်က္သည္ အျခားမဟုတ္။ ဆုိခဲ့ေသာ သဒၵါနည္း၊ သဒၵါလကၤာရနည္း၊ အတၳာလကၤာရနည္းတုိ႔ကုိသိ၍ ကြ်မ္းက်င္လိမၼာစြာ သံုးတတ္ေစကာမူ စိတ္ကူးၪာဏ္မရွိလွ်င္ ထုိသူသည္ ကဗ်ာဆရာမျဖစ္ႏုိင္၍ ထုိသူ၏စာသည္လည္း ကဗ်ာအျဖစ္ မရပ္တည္ႏုိင္ေသာ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟုဆုိလွ်င္ ထုိသူသည္ ကာရံသမားမွ်သာျဖစ္ႏုိင္၍ ထုိသူ၏စာသည္လည္း နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးသံုးထားေသာ ကာရံစာမွ်သာ ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဥပမာ- ပကတိပန္းကဲ့သုိ႔ မလွႏုိင္၊ စကၠဴပန္းခဲ့သုိ႔သာ လွႏုိင္သည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ စင္စစ္မွာ စိတ္ကူးၪာဏ္ေကာင္းေသာ ေရွးစာေရးဆရာၾကီးမ်ား၏ စာမ်ားသည္ ကနဦးကပင္ ရွိခဲ့ၾကသည္။ ဆုိခဲ့ေသာနည္းမ်ား ရွိလာၾကသည္မွာ ထုိစာေရးဆရာၾကီးမ်ား၏ စာမ်ားမွ ေကာင္းႏုိးရာရာတုိ႔ကုိ စံအျဖစ္ ထုတ္၍ စည္းကမ္းျပဳခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းဆုိေသာ္ စာသည္ ေရွ ့ေဆာင္ျဖစ္၍ နားသည္ ေနာက္လုိက္သာျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စိတ္ကူးၪာဏ္ေကာင္းသူျဖစ္လွ်င္ သူေရးေသာစာသည္ သူ႔အလုိအေလ်ာက္ စာေကာင္းအျဖစ္ကုိ ရႏုိင္ပါသည္။ ဤကား ဓမၼတာကုိ ေျပာရျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ နည္းတုိ႔ကုိ လည္း နားလည္ထားသည္ျဖစ္လွ်င္ ၾကဳိတင္ျပင္ဆင္မႈ ရွိထားသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ထက္ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္မွာ ရသစာေပသည္ လူ႔အမူအရာ၊ ေလာကအမူအရာတုိ႔ကုိ ဖြဲ႔တတ္ေသာ စာမ်ဳိးျဖစ္သျဖင့္ မည္သည့္လူမ်ဳိး စာေရးဆရာက ေရးေရး၊ မည္သည့္ဘာသာစကားျဖင့္ ေရးေရး၊ အဓိကအားျဖင့္ တစ္သေဘာတည္း သာျဖစ္သည္ ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိအခ်က္ကုိ လက္မခံႏုိင္ဟုျမင္လွ်င္ ထုိအျမင္သည္ က်ဥ္း၍မသင့္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ထုိအခ်က္ကုိ လက္ခံႏုိင္ဟုျမင္လွ်င္ ထုိအျမင္သည္ က်ယ္၍သင့္သည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေကာင္းဟူသမွ်ကုိ ဖတ္ရႈေလ့လာေစခ်င္ပါသည္။ ဖတ္ရႈေလ့လာႏုိင္လွ်င္ အသိက်ယ္၀န္းမႈကုိ ရႏုိင္သည္။ အသိ က်ယ္၀န္းမႈကုိရလွ်င္ အျမင္သစ္ကုိျမင္၍၊ အေတြးသစ္ကုိေတြး၍၊ အေရးသစ္ကုိ ေရးႏုိင္ၾကစရာ အေၾကာင္းရွိပါသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ကုိယ့္စာေပကုိ တစ္ထစ္တက္လာေအာင္ သုိ႔မဟုတ္ တစ္ရစ္တုိးလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤကား စကားခ်ပ္။
    ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုကုိ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုသက္သက္အျဖစ္ ခြဲၾကည့္ေသာအခါ သဒၵါနည္း၊ ၀ါက်ဖြဲ႔နည္း စသျဖင့္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည္ကုိ သိခဲ့ၾကျပီ။ ထုိ႔ေနာက္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုကုိ ကဗ်ာ့သေဘာ၏ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ျဖင့္ သုိ႔မဟုတ္ စိတ္ကူးၪာဏ္ အံက်၀င္ေနရာျဖစ္ေသာ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုအျဖစ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္စရာရွိေပေသးသည္။ ကြ်မ္းက်င္မႈလည္းရွိ၍ စိတ္ကူးၪာဏ္လည္း ရွိေသာ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးသည္ ကဗ်ာေရးျပီဆုိၾကပါစုိ႔။ ထုိအခါ ထုိဆရာသည္ မေရးခင္၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရးစဥ္၌ေသာ္လည္းေကာင္း ဆုိခဲ့ေသာနည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ထည့္၍စဥ္းစားပါသေလာ။ ဥပမာ ထုိဆရာသည္ စုေဆာင္းမွတ္သားထားေသာ သုိ႔မဟုတ္ အလြတ္က်က္မွတ္ထားေသာ စကားစုမွထုတ္ကာ ဤေနရာတြင္ စကားခံ့ကုိသံုးလုိက္မည္။ ထုိေနရာ၌ စကားယဥ္ကုိ သံုးလုိက္မည္ စသည္ျဖင့္ေတြး၍ စာေရးပါသေလာ။ ဤေနရာတြင္ ပဒါသတၱိဂုဏ္ကုိသံုး၍ ထုိေနရာတြင္ ရူပကအလကၤာ ကုိ သံုးလုိက္မည္ စသျဖင့္ေတြး၍ စဥ္းစားပါသေလာ။ ကြ်န္ေတာ့္အထင္မွာ ထုိဆရာသည္ ထုိသုိ႔ေတြး၍ စာေရးလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ သူ႔စိတ္၌ ျဖစ္ေပၚလာၾကေသာ ခံစားမႈတရား၊ လႈပ္ရွားမႈတရား စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ သူ႔မွာ ရုန္းကန္ေနရရွာသျဖင့္ ထုိထုိေသာ နည္းတုိ႔ကုိ သူေတြးႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ ထုိသုိ႔မဟုတ္လွ်င္ ထုိဆရာသည္ မည္သုိ႔ေရးပါသနည္း။ ကြ်န္ေတာ့္အထင္မွာ ထုိဆရာ၌ စကားရလာျခင္း၊ ၀ါက်ေခ်ာလာျခင္း၊ သဒၵါလကၤာရေပၚလာျခင္း၊ အတၳလကၤာရထင္လာ ျခင္းတုိ႔သည္ သူ႔စိတ္ကူးၪာဏ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္လာၾကရသည္ဟု ထင္ပါသည္။ တစ္နည္းဆုိရေသာ္ သူ႔စိတ္ကူးၪာဏ္က သာ ဖန္တီးေပးသည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။
    ဥပမာ - စကားရပံုႏွင့္ပတ္သက္၍ “တဗူးတဗယ္ဗယ္ႏွင့္ ႏြားသူငယ္ မိခင္ေပ်ာက္ရွာေရာ့ထင့္၊ ဆင္းေရေသာက္ လမ္း” ကုိ စစ္ၾကည့္ရေအာင္။ ထုိေတးသည္ ေက်းရြာရႈခင္းတစ္ခုကုိ ဖြဲ႔ဆုိထားေသာစာျဖစ္သည္။ ျမစ္ကမ္းပါးတြင္ ႏြားမ်ား ေရေသာက္ဆင္းရာ၌ ႏြားငယ္တစ္ေကာင္သည္ တဗူးတဗယ္ဗယ္ ေအာ္ကာ ေအာ္ကာ သူ႔မိခင္ကုိ ရွာေနပံုျဖစ္ သည္။ ထုိေတးတြင္ အျဖစ္အပ်က္ကုိယ္တုိင္ကပင္ ဂရုဏာသက္ဖြယ္ျဖစ္ေနသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ “ႏြားသူငယ္” ဟူေသာစကားကုိ ၾကားလုိက္ရသူအဖုိ႔မွာ ဂရုဏာသေဘာသည္ တုိးလာစရာျဖစ္ပါသည္။ ထုိစကား၌ သတၱိထူးရွိသည္ဟု ထင္ပါသည္။ ထုိေတးကုိေရးသူသည္ ထုိစကားကုိ မည္သုိ႔ရသနည္း။ လုပ္ၾကံရွာေဖြ၍ ရသေလာ။ စိတ္ကူးၪာဏ္ေၾကာင့္ ရသေလာ။
    စကားေျပာၾကရာတြင္ ၾကားသူ၌ စကား၏ အနက္သက္သက္သာ ထင္ေအင္ေျပာျခင္းမ်ဳိးလည္း ရွိသည္။ ၾကားဖူး၊ ျမင္ဖူး၊ ၾကဳံဖူး၊ သိဖူးေသာ အာရံုတစ္ခုခုကုိ သတိရသလုိလုိျဖစ္ေစ၍ စိတ္လႈပ္ရွားမႈကုိပါ ျဖစ္ေစေသာ အနက္ထင္ ေအာင္ ေျပာျခင္းမ်ဳိးလည္းရွိသည္ဟု ဆုိၾကပါသည္။ “အေျပာရုိင္းသူ” ဟုေျပာရာ၌ ထုိစကား၏အနက္သည္ အနက္သက္သက္သာျဖစ္၍ ထုိအနက္ကုိ စု ေခၚၾကပါစုိ႔။ “ႏႈတ္ေဗြဆုိးသူ” ဟု ေျပာလုိက္ေသာအခါ ၾကားရသူသည္ ႏြား၊ ျမင္းတုိ႔၏ ပါပလကၡဏာျဖစ္ေသာ ေဗြဆုိးကုိသတိရ၍ စက္ဆုပ္ရြံရွာေသာ စိတ္လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ထုိသေဘာသည္ အနက္ရုိးကုိအေၾကာင္းျပ၍ ဂယက္ရုိက္လာေသာ သေဘာျဖစ္ပါသည္။ ထုိသေဘာရွိေသာအနက္ကုိ ဂယက္အနက္ (အေႏၱာဂဓအနက္ဟုလည္းေခၚသည္) ဟု ေခၚၾကပါစုိ႔။ ဤတြင္ ထုိဂယက္အနက္ထြက္ေအာင္ ေျပာႏုိင္ျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းသည္ စက္ဆုပ္ရြံရွာခဲ့ေသာ ေျပာသူ၏ စိတ္ကူးၪာဏ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆသင့္ပါသည္။
    အထက္ပါေတး၌ပါေသာ “ႏြားသူငယ္” စကားတြင္လည္း “ႏႈတ္ေဗြဆုိးသူ” စကားမွာကဲ့သုိ႔ပင္ ဂယက္အနက္ရွိ သည္ဟု ယူဆပါသည္။ “ႏြားသူငယ္” ဟုဆုိရာ၌ “သူငယ္” ဟူေသာစကားကုိ ၾကားရသူသည္ လူသားျဖစ္ေသာ သားငယ္၊ သမီးငယ္တုိ႔ကုိ သတိရ၍ ဂရုဏာသက္ေသာ စိတ္လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ တစ္ဖန္ ေတးေရးသူသည္ ထုိစကားကုိ မရခင္ကပင္ ဂရုဏာသက္ျခင္း စိတ္လႈပ္ရွားမႈရွိခဲ့၍ သားငယ္သမီးငယ္တုိ႔ကုိ သူ႔မ်က္စိ၌ ျမင္ခဲ့ရာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ႏြားသူငယ္” ဟူေသာစကားသည္ ဂရုဏာသက္ျခင္းျဖစ္ခဲ့ေသာ ေတးေရးသူ၏ စိတ္ကူးၪာဏ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည္ဟု ယူသင့္ပါသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ “ႏြားသူငယ္” စကားကုိ ေတးေရးသူရျခင္းျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ထင္ပါသည္။
    တစ္ခါတစ္ရံ အနက္ရုိးစကားပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ထုိစကားကုိသံးတတ္ပါက ထုိစကားမွ ဂယက္အနက္ ထြက္လာႏုိင္၍ ထုိဂယက္အနက္ေၾကာင့္ စာတစ္ပုဒ္လံုးသည္ စုိစုိျပည္ျပည္ျဖစ္လာတတ္သည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ “ေရႊဘုိျမဳိ ့အ၀င္၊ ကြ်န္းဖုိႏွစ္ပင္။ ကြ်န္းဖုိႏွစ္ပင္၊ ရွင္ေအာင္ေမြးပါ့၊ မယ္နဲ႔ေမာင္ အလွဴေပး၊ ၀ဲတုိင္ဖုိ႔ေလး” ဟူေသာေတး တြင္ “ေမြး” ဟူေသာစကားကုိ သံုးတတ္ေသာေၾကာင့္ ေတးတစ္ပုဒ္လံုး ခ်စ္ခင္ၾကင္နာစရာ ျဖစ္လာသည္ကုိ သတိျပဳမိပါ သည္။ ထုိေတးသည္ ကြ်န္းဖုိႏွစ္ပင္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ဖြဲ႔ဆုိထားေသာ ေမာင္မယ္အခ်စ္ဘြဲ႔ျဖစ္သည္။ ေမာင္ႏွင့္မယ္ အလွဴေပးခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ ၀ဲတုိင္အတြက္ဟု ရည္ရြယ္ထားေသာ ကြ်န္းဖုိႏွစ္ပင္ကုိ “ရွင္ေအာင္စုိက္ပါ့” ဟုမဆုိ၊ “ရွင္ေအာင္ေမြးပါ့” ဟုဆုိခဲ့ရာ ထုိစကားၾကားရသူသည္ သက္ရွိသတၱ၀ါတုိ႔ ေကြ်းေမြးျပဳစုတတ္ၾကပံုကုိ သတိရ၍ ခ်စ္ခင္သာယာေသာ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ တစ္ဖန္ ေတးေရးသူသည္ ထုိစကားကုိမရခင္ကပင္ ခ်စ္ခင္သာယာ ေသာ စိတ္လႈပ္ရွားမႈရွိခဲ့၍ သက္ရွိသတၱ၀ါတုိ႔ ေကြ်းေမြးျပဳစုတတ္ၾကပံုကုိ သူ႔မ်က္စိ၌ ျမင္ခဲ့ရာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ရွင္ေအာင္ေမြးပါ့” ဟူေသာစကားသည္ ခ်စ္ခင္သာယာျခင္းျဖစ္ခဲ့ေသာ ေတးေရးသူ၏ စိတ္ကူးၪာဏ္ ေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည္ဟု ယူသင့္ပါသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ “ရွင္ေအာင္ေမြးပါ့” စကားကုိ ေတးေရးသူရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထင္ပါသည္။
    ကဗ်ာဆရာသည္ ဂယက္အနက္စကားကုိ ဖန္တီးတတ္သူျဖစ္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ဂယက္အနက္ထြက္ ေအာင္ သံုးတတ္သူျဖစ္သည္ဟူ၍လည္းေကာင္း ဆုိၾကပါသည္။ တစ္ဖန္ အထက္ပါအေၾကာင္းတုိ႔ကုိ ေထာက္ျပလွ်င္ လည္း ၀ါက်ေခ်ာျခင္း၊ အစပ္ေခ်ာျခင္း၊ သဒၵါလကၤာရေပၚျခင္း၊ အတၳာလကၤာရထင္ျခင္းတုိ႔ကုိ မဆုိထားဘိ၊ စကားရျခင္း သည္ပင္ စိတ္ကူးၪာဏ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ရသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကဗ်ာ့သေဘာ၏ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုျဖစ္ ေသာ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုသည္ စိတ္ကူးၪာဏ္မွသာ ဖြားျမင္လာသည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ဆုိသျဖင့္ စိတ္ကူးၪာဏ္က အရင္က်၍ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပုံက ေနာက္က်သည္ဟု မဆုိသာပါ။ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ ေရွးဦးစြာရွိမည္မွာ အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ စာေရးသူ၏ စိတ္၌သာရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထုတ္ေဖာ္လုိက္ေသာ အခါ၌ကား စိတ္ကူးၪာဏ္ႏွင့္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုတုိ႔သည္ တစ္ျပဳိင္နက္ထြက္၍ တစ္သားတည္း ျဖစ္ေပၚလာၾကရသည္ဟု ထင္ပါသည္။ စကားအျဖစ္ေျပာရလွ်င္ စိတ္ကူးၪာဏ္ က အ၀န္းျဖစ္၍ ထုိအ၀န္းကုိ ထုတ္ေဖာ္လုိက္ပါက ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုသည္လည္း အ၀န္းအတုိင္း ပုိေပၚလာရန္ရွိသည္ဟူေသာ သေဘာျဖစ္ပါသည္။ ဤမွ်ေလာက္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံုသည္ ေက်ာက္စက္ေရထည့္ထားေသာ ဖန္ျပာခြက္ႏွင့္တူပံု ထင္ရွားသိသာ ျပီဟု ထင္ပါသည္။
    ဤတြင္ စကားအလ်င္းသင့္၍ ဆုိခ်င္ေသးသည္မွာ ဤသုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ကဗ်ာ့သေဘာဟုဆုိရာတြင္ (ရသစာေပ ဟူသမွ်၏ သေဘာလည္းျဖစ္ပါသည္) စိတ္ကူးၪာဏ္ႏွင့္ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပုံကုိ မကြဲမျပား တစ္သားတည္းရပ္တည္ပံုကုိ ဆုိခဲ့ပါျပီ။ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပုံ သည္ ထုတ္ေဖာ္ရေသာ သေဘာျဖစ္သျဖင့္ သိလြယ္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ စိတ္ကူးၪာဏ္သေဘာကုိကား ထပ္ျပီးရွင္းလုိပါေသးသည္။ ထုတ္ေဖာ္ျခင္းကုိ မျပဳေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ စာေရးဆရာ၏စိတ္၌ သာ တည္ရွိေနသည္ကုိ သတိျပဳအပ္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ထုိသုိ႔တည္ရွိေနရာ၌ စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ စာေရးဆရာ၏ စိတ္ခရီးတြင္ အဆံုးျဖစ္ေသာစခန္း၌ ေရာက္ေနျပီဟုလည္း သတိျပဳအပ္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖစ္လွ်င္ အစျဖစ္ေသာ စခန္းသည္ အဘယ္နည္း။ ခံစားမႈတရားဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ခံစားမႈတရားတြင္ ခ်မ္းသာေသာခံစားမႈ၊ ဆင္းရဲေသာ ခံစားမႈဟူ၍ရွိျပန္ရာ ခ်မ္းသာေသာ ခံစားမႈကုိေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲေသာ ခံစားမႈကုိေသာ္လည္းေကာင္း မည္သူက ျပဳေပးပါသ နည္း။ ျပဳေပးသူသည္ စာေရးဆရာ၏ ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ၊ ေစတနာ၊ အက်ဳိးလုိလားျခင္း ေစတနာ၊ အမွန္လုိလားျခင္း ေစတနာ၊ အမွားမလုိလားျခင္း ေစတနာ၊ တရားသည္ကုိလုိလားျဖင္း ေစတနာ၊ မတရားသည္ကုိ မလုိလားျခင္း ေစတနာ စသည္ျဖင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးကုိ ဆုိလုိပါသည္။ ေစတနာသည္ ပဲ့ကုိင္ျဖစ္သည္။ ေစတနာထားအပ္ေသာ အရာသည္ ပန္းတုိင္ျဖစ္သည္။ ထုိပန္းတုိင္သုိ႔ ေစတနာက ပဲ့ကုိင္ေပးသည့္အတုိင္း စိတ္ကူးၪာဏ္သည္ စာေရးဆရာ၏ စာကုိ အေရာက္ေလွာ္ပုိ႔တတ္သည္ဟု ယူေသာ္ရသင့္ပါသည္။ ဤကား စကားခ်ပ္။

    “အေမာေျပေအာင္ တုိက္ပါ့မမ” ဟူေသာ စကားအေၾကာင္းကုိ ဆက္ၾကဦးစုိ႔။ ထုိစကားသည္ ကဗ်ာ့ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ (၀ါ) ရသစာေပ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္

  1 comment:

  1. ဘာမှနားမလည်ဘူး

    ReplyDelete

စာမေရးျဖစ္ေတာ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္ႀကိဳက္ၿပီး ဖတ္ေစခ်င္တဲ့ စာေလးေတြကို တင္ထားပါတယ္ဗ်ာ

Followers

Total Pageviews

အမွာပါးစရာမ်ားရွိေနရင္

Pop up my Cbox

Blog Archive

အက္ဒမင္

အျခားက႑မ်ားကို ေလ့လာရန္

ရွာေဖြေလ ေတြ႔ရွိေလ

စာေပျမတ္ႏိုးသူမ်ား

free counters
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...