“ခ်စ္စကိုရွည္ေစ”

by Soe Min on Sunday, June 10, 2012 at 2:05am 

          အမွားျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ အခါခါထြက္ၿပီးမွ ျပည္တြင္းေန မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္မ်ားလို႔ တခုတ္တရ သုံးႏႈန္းေနၾကတာကို နား၀င္မေခ်ာေသာ္ျငား အဲလိုမွ မရုန္းရင္ လိုရင္းမေရာက္ေတာ႔မွာစိုးလို႔ ေလာေလာဆယ္ေတာ႔ အဲသည္အတိုင္းပဲ ဆက္သုံးထားလိုက္ပါဦးမယ္။ ျပႆနာက လူအုပ္စုတစ္စုကို အမ်ဳိးအစားခြဲျခားၿပီး ေခါင္းစဥ္တပ္လိုက္တဲ႔အခါမွာ ေကာင္းတဲ႔သူေတြကို အေလးအျမတ္ျပဳတဲ႔အခါ ဆိုးသြမ္းယုတ္မာ အေကာက္ၾကံေသာသူမ်ားကလည္း မိန္႔မိန္႔ႀကီး ေရာင္ေတာ္ျပန္နဲ႔ေရာလႊတ္သလို ေတေလၾကမ္းပိုး ေခြးသူခိုးတို႔ကို သုတ္သင္တဲ႔အခါမွာလည္း မဆီမဆိုင္ ဂုဏ္သေရရွိအႏြယ္တူေတြကို အသေရညစ္ႏြမ္းေစတာမို႔ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ႔ ငျဖဴငမဲ သဲကြဲေအာင္ေခၚတြင္ၿပီး သိမ္းက်ဳံးလုံးေထြးေခၚေ၀ၚတဲ႔ နာမသညာတို႔ကို ေရွာင္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းလိမ္႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ အၿမဲတမ္း ရွင္းရွင္းေနရတဲ႔ အသုံးအႏႈန္းတစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ႔လည္း ကိုယ္႔ရဲ႕သေဘာထားကို တခါတည္း စကားကုန္ေအာင္ ေျပာခဲ႔ပါ႔မယ္။ ကုလားလို႔ေခၚတဲ႔ အသုံးအႏႈံးဟာ ဆဲေရးတိုင္းထြာတဲ႔ အနက္အဓိပၸါယ္ကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ျဖစ္ သြယ္၀ိုက္ၿပီးေတာ႔ျဖစ္ျဖစ္ သက္ေရာက္ေစတယ္လို႔ ဘယ္အဘိဓါန္ထဲမွာမွ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။

ေရွးကလည္း မရွိခဲ႔ပါဘူး။ ႏွိမ္တယ္လို႔ ေျပာတာလည္း မမွန္ပါဘူး။ မယုံရင္ ဦးကုလားျမန္မာရာဇ၀င္ဆိုတာကို ၾကည့္ပါလား။ ဆရာေတာ္ သမားေတာ္ေတြျပဳစုထားတဲ႔ က်မ္းႀကီးက်မ္းခိုင္ေတြနဲ႔ တတန္းတည္းထားတာ။ စကားဆိုတာ လိုခ်င္တဲ႔အဓိပၸါယ္ေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုပဲေျပာသည္ျဖစ္ေစ အထအနေကာက္တဲ႔သူကို မူတည္ၿပီး အနက္ကို လိုခ်င္သလို ျပန္ယူၾကတာရွိသလို ဥာဏ္မမီလို႔ မေတြးတတ္လို႔ ဘာေျပာသြားလိုက္မွန္း မသိတာလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္ေရးတဲ႔စာေတြထဲမွာ ကုလားရယ္ တရုတ္ရယ္ ဗမာရယ္လို႔ သုံးႏႈန္းထားတယ္ဆိုရင္ အဲဒါ ဘုံဆိုင္တဲ႔အမ်ားပိုင္နာမ္တစ္ခု အေနနဲ႔သာ သုံးစြဲထားပါတယ္။ ေသခ်ာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ရင္ သိပါလိမ္႔မယ္။ “ဟဲ႔ ကုလား။ နင္ ေသာက္သုံးကိုမက်ဘူး။ အဲဒါေၾကာင္႔ နင္ကုလားျဖစ္ေနတာ။ အက်င္႔ကိုက ကုလားက်င္႔ ကုလားၾကံနဲ႔။” လို႔ တခါမွ မေရးခဲ႔ဖူးပါဘူး။ “ေဟာ ၾကည့္။ ေျပာရင္းဆိုရင္း ေစာ္ကားေနျပန္ၿပီ။ သတ္ပစ္ သတ္ပစ္။” လို႔ ဆိုၾကဦးမွာပဲ။ ဥပမာဗ်။ ဥပမာ။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက စာဖတ္ေနရင္း ခံစားမိတဲ႔ ကိုယ္႔ရဲ႕ ပုဂၢလိကအေတြးအျမင္သက္သက္ကို “အို ကုလားအေပါင္းတို႔၊ ငါတို႔အမ်ဳိးအႏြယ္ကို ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားလ်က္ရွိေခ်ၿပီ။ ဤသူကို လႊတ္ထားလွ်င္ ဒြႏၷယာႀကီး၌ အလႅာအရွင္ျမတ္၏ နာမေတာ္ကို ၿငဳိးႏြမ္းေစလိမ္႔မည္။ အို မူဆလင္ညီေနာင္အေပါင္းတို႔ ေတြ႔ရာသခ်ၤဳိင္း ဓါးမဆိုင္းလင္႔။ သတ္ၾကကုန္ေလာ႔။” လို႔ ေမာင္းကိုထုပါ လူစုပါေဟ႔ လုပ္တဲ႔သူကို လူမ်ဳိးေရးအစြန္းေရာက္တယ္လို႔ မေျပာရပဲ သူတို႔ကတျပန္ ကိုယ္႔ကို racist ျဖစ္တယ္ ေခါင္းစဥ္တပ္လာတဲ႔အခါ စကားနည္းရန္စဲ တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းမေနေတာ႔ပဲ ကိုယ္႔အလုပ္ကိုသာ ကိုယ္ဆက္လုပ္ခဲ႔ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ႔ ျပႆနာက အက်ယ္အက်ယ္ မၿငိမ္းဖြယ္ျဖစ္လာတဲ႔အတြက္ ျပႆနာဖန္တီးေနသူေတြကို ကြဲကြဲျပားျပား ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေတြးရေရးျပရပါတယ္။ သူတို႔ရန္ကိုေၾကာက္လို႔ ရွင္းျပေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရာဇ၀တ္မႈ၊ နယ္စပ္က်ဴးေက်ာ္မႈ၊ တရားဥပေဒမစိုးမိုးမႈတစ္ခုကို ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းတစ္ခု မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ဖန္တီးၿပီး ကိုယ္ေတြက တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာအတြင္းက ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရင္ေတာင္ သူတို႔လူမ်ဳိးေတြကို အႏိုင္က်င္႔ပါတယ္။ လူ႔အခြင္႔အေရးခ်ဳိးေဖာက္ပါတယ္ နဲ႔ သူခိုးကလူဟစ္ၿပီး အလွဴခံေတာင္းရမ္း စားေသာက္ၾကဦးမယ္။ မရွင္းမ်ားမရွင္းနိုင္လို႔ကေတာ႔ ေ၀သာလီျပည္ ဘီလူးက်တာထက္ဆိုးၿပီး ယာရွင္ေမ်ာက္ေမာင္း ေထာင္းေထာင္းေၾကေအာင္ နွိပ္စက္ၾကဦးမွာ။ (အခုထက္ထိေတာ႔ မရွင္းရေသးဘူးဗ်) ျပႆနာကေတာ႔ အဲသည္အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္၊ ဟိုဘက္ထြက္ေျပး သည္ဘက္ထြက္ေျပး ေခြးေလွးၾကမ္းပိုးမ်ားက မြတ္စလင္သာသနာေတာ္ႀကီးကို အကာအကြယ္ ယူထားတဲ႔အခါမွာ ကိုယ္႔ဘက္က ေခြးရိုက္ခ်င္တာေတာင္ ေခြးရွင္မ်က္နွာငဲ႔ငဲ႔ေနရတာနဲ႔ အကိုက္ခံရေပါင္း မနည္းေတာ႔ဘူး။ တဆိတ္ရွိ ေခြးရွင္သြားသြားတိုင္ရေအာင္ကလည္း သူေမြးထားတဲ႔ေခြးေတြမဟုတ္ပဲ ေပါက္လႊတ္ပဲစား ေခြး၀ဲစားမ်ားက သူ႔အိမ္အတြင္း ၀င္၀င္ေျပးလာတာ ရွင္းရလြန္းအားႀကီးလို႔ တံခါးေတာင္ ပိတ္ပိတ္ထားရတာကိုး။ ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ကိုယ္႔ဘက္မွာ တံခါးမရွိတာကိုပဲ အျပစ္တင္ရမလို။

          အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို နွိမ္နွင္းတယ္ဆိုတာ အလႅာအရွင္ျမတ္ရဲ႕ အလိုေတာ္နဲ႔ဆန္႔က်င္တယ္ လို႔ မထင္ပါဘူး။ ဘယ္ဘုရားသခင္ကမွ “ခ်စ္သားတို႔ ငါ႔စကားနားမေထာင္သူတို႔ကို အရွင္မထား သတ္ျဖတ္၍ ငါ႔သာသနာတည္တံ႔ေအာင္ျပဳေလာ႔” လို႔ မွာခဲ႔တာမွ မရွိပဲနဲ႔။ ကိုယ္႔ဘာသာ၀င္ျဖစ္ေနလို႔ အဲသည္အၾကမ္းဖက္သမားကို အကာအကြယ္ေပးရမယ္ လို႔ေတာင္ ေတြးလို႔မရပါဘူး။ ၉/၁၁ မွာ စြမ္းစြမ္းတမံ စီမံကြပ္ကဲမႈႀကီးေၾကာင္႔ ဘင္လာဒင္ႀကီးကို သူ႔ဘုရားသခင္က ေကာင္းခ်ီးေပးပါသလား။ သူ႔စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာ ကမာၻအရပ္ရပ္က မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္မ်ားကို သိကၡာရွိ မ်က္ႏွာပန္းလွေစပါသလား။ ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္ေရာက္ဖူးသူတိုင္း သိပါလိမ္႔မယ္။ သူ႔ေၾကာင္႔မို႔ အျပစ္မဲ႔ဘာသာ၀င္ေတြအားလုံး သံသယမ်က္လုံးနဲ႔ အၾကည့္ခံရတာပါ။ ဟုတ္တယ္။ အၾကမ္းဖက္တာ လုံး၀မႀကိဳက္ဘူး။ ကုလားေတြ အၾကမ္းဖက္တာ မႀကိဳက္သလို ရခိုင္ေတြ ျပန္အၾကမ္းဖက္တာလည္း မႀကိဳက္ဘူး။ ဆိုၿပီး ဘဲဥအစရွာမရသလို တရားခံရွာရင္း မ်က္စိလည္ကုန္မွာစိုးလို႔ တကယ္႔တရားခံကို ေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္။ အဲသေလာက္ရွင္းေနတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြကို မျမင္ႏိုင္ မသုံးသပ္ႏိုင္တာကေတာ႔ အခါခါ ေျပာခဲ႔သလို ခ်က္ကိုမရွာပဲ ဘက္ကိုအရင္ရွာတဲ႔အတြက္ပါ။

          ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္အေရအတြက္ဟာ သူတို႔ေတာင္းဆိုေနတဲ႔ လူမ်ဳိးစုအနည္းအက်ဥ္းဆိုတဲ႔ Minority Ethnic ထက္ အမ်ားႀကီးပိုပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာဘက္မွာ ၉၅.၅% အထိရွိတယ္ဆိုရင္ မ်က္လုံးျပဴးမ်က္ဆံျပဴးနဲ႔ မယုံနိုင္ေအာင္ ျဖစ္ၾကလိမ္႔မယ္ထင္ပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းမင္းႀကီးလုပ္သြားတဲ႔ ဦးထင္ဖတ္ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အစီရင္ခံစာ(၁၉၆၀) ထဲမွာကတည္းက ဘဂၤါလီက်ဴးေက်ာ္မႈ အႏၱရာယ္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးထားခဲ႔ၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာေတြဘက္က ခြင္႔ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ခြင္႔မျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ အသိအမွတ္ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ မျပဳသည္ျဖစ္ေစ။ သူတို႔ေနတဲ႔ရြာဟာ သူတို႔ရြာပဲ။ သူတို႔ေျမပဲ။ သူတို႔တိုင္းျပည္ပဲလို႔ အခိုင္အမာ ယူဆထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ သူတို႔ေတာင္းဆိုေနတဲ႔ အခြင္႔အေရးကေတာ႔ အဲသည္ေျမေပၚမွာေနထိုင္ခြင္႔ ေတာင္းေနတာ လုံး၀မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေတာင္းေနတာေတာင္ မဟုတ္ပါဘူး။ (ေတာင္းစရာမွ မလိုတာ။ မွတ္ပုံတင္လိုခ်င္ လြယ္သလား ခက္သလား ကိုယ္႔ထက္ သူတို႔က ပိုသိမယ္)။ သူတို႔လုိခ်င္တာကေတာ႔ အဲဒီေနရာကို သူတို႔ပိုင္ျပည္နယ္အျဖစ္ တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔တန္းတူ အခြင္႔အေရးမ်ား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ား လိုခ်င္တာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသား ဆိုတဲ႔အဓိပၸါယ္ဟာ အတူတကြ ႀကီးျပင္းရွင္သန္လာခဲ႔ၾကေသာ ေမြးခ်င္းညီအကိုမ်ားဆိုတာနဲ႔ အႏွစ္သာရတူပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ထားဟာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ထားရွိမရွိ ဆိုတာကေတာ႔ ေျပာစရာေတာင္ မလိုေတာ႔ပါဘူး။ အဲသည္လူေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားလို မြတ္စလင္အၾကမ္းဖက္ေတြအေရျခဳံၿပီး ေဟာက္စားလုပ္ခ်င္ေသာ္လည္းပဲ စစ္တပ္မရွိတဲ႔အခါမ်ားမွသာ အုပ္စုအင္အားနဲ႔ ေခြးအမ်ားလို အမဲဖ်က္တတ္သူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို နည္းနည္းကေလး ထိလာၿပီဆိုရင္ေတာ႔ ကမာၻအရပ္ရပ္က မြတ္စလင္ဘာသာ၀င္မ်ားကို ၾကည့္မေနၾကပါနဲ႔။ ကယ္ၾကပါဦး။ သူတို႔ေလာက္ ဘာသာတရားကိုင္းရႈိင္းၿပီး သာသနာေတာ္ႀကီးျပန္႔ပြားဖို႔ အသက္စြန္႔က်ဳိးပန္းေနရတဲ႔သူ မရွိပါဘူးဆိုၿပီး ဘဂၤလားဗီဇ ပီသစြာ အဘားအဘားေအာ္ပါတယ္။

          အဲသည္လို ဂ်ာေအးသူ႔အေမရိုက္ေနတဲ႔ျပႆနာဟာ ျပည္ပကအစိုးရဆန္႔က်င္ေရး လုပ္ေနသူေတြအတြက္ စပြန္ဆာရွာလို႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္စရာ စားက်က္တစ္ခုျဖစ္လာတဲ႔အခါ မဆီမဆိုင္ လူ႔အခြင္႔အေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္ကို အတင္းဆြဲထည့္လာၾကပါတယ္။ ကိုယ္႔အိပ္ထဲကတစ္ျပားမွ စိုက္စရာမလိုပဲ ဦးစိတ္ေကာင္းႀကီးအျဖစ္ အမွတ္၀င္ယူခ်င္တဲ႔သူေတြကလည္း သနားပါတယ္။ ေပးလိုက္ပါလားနဲ႔ လူလုံး၀င္ျပ အသံေကာင္းဟစ္ၾကပါတယ္။ ဦးေန၀င္းႀကီးလက္ထက္ကတည္းက သတင္းအမွန္ေတြကိုသာ မထိန္မခ်န္ လႊင္႔ေလ႔ရွိတယ္လို႔ နံမည္ေက်ာ္ခဲ႔တဲ႔ ဘီဘီစီသတင္းဌာနႀကီးေတာင္ ခုခ်ိန္မွာေတာ႔  ရြာထိပ္အလွဴခံမ႑ပ္က ေလာ္စပီကာနဲ႔ ဘာမွ မျခားေတာ႔ဘူး။ အလွဴေငြထည့္ရင္ တစ္ရြာလုံးၾကားေအာင္ ေအာ္ခ်င္တာေအာ္လို႔ရေနၿပီ။ သူူ႔ဘာသာသူ သူႀကီးတူမလင္ အီစမန္အင္ အလွဴေငြသုံးက်ပ္ ေက်းဇူးတင္ မဟုတ္တမ္းတရားေတြ ေအာ္ေနတဲ႔အတြက္ ကိုယ္႔ဘက္က ျပန္ေျဖရွင္းတဲ႔အခါက်ေတာ႔ မိုးမီးေလာင္ေအာင္ ေလပင္႔ေပးပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္ေၾကာင္း မီဒီယာေတြက အတိအလင္း ျငင္းဆိုတဲ႔အတြက္ က်ီမီးရႈိ႔မယ္႔သူလိုက္ရွာတဲ႔အခါ ေက်ာက္နီေမာ္က အေျခအေနမဲ႔ သူခိုးၾကမ္းပိုးေတြက လူမဆန္တဲ႔အျပဳအမူကို လူသိရွင္ၾကားျဖစ္ေအာင္ စိန္ေခၚတဲ႔စကားေတြနဲ႔ အစဆြဲထုတ္လိုက္ပါတယ္။ ကမာၻအနွံ႔အျပား ျဖစ္ေလ႔ရွိတဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈမ်ဳိးေပမယ္႔ ထူးျခားတာကေတာ႔ ျဖစ္စဥ္ကို ဖုန္းနဲ႔ MP4 ရိုက္ထားၿပီး စပြန္ဆာမ်ားထံျဖန္႔ေ၀တယ္ ဆိုတာရယ္။ အေခြၾကည့္ရသူ စပြန္ဆာမ်ားက သာဓုအႏုေမာဒနာေခၚၿပီးး အဖမ္းခံရေလသူ လူစြမ္းေကာင္းမ်ားအတြက္ ဆုေၾကးေငြမ်ားခ်ီးျမွႈင္႔ရန္ ေဘာလုံးပြဲႏိုင္တဲ႔သူေတြလို ၾကြခ်ီလာၾကတယ္ဆိုတာ မခိုင္လုံေသာ္ျငား လူတိုင္းပါးစပ္ဖ်ားေရာက္ေနတဲ႔ ေကာလာဟလ စကားတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။ ယုံခ်င္ယုံ မယုံခ်င္ေန အဲသည္ေကာလာဟလသတင္းရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ကိုေတာ႔ ေတာင္ကုတ္ကိုျဖတ္သန္းသြားလာသူေတြ လက္ေတြ႔ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ သည္အျဖစ္အပ်က္မွာ မမွန္သတင္းလႊင္႔သူေတြ သင္ခန္းစာယူရမယ္႔အစား ပို၍ပို၍ မမွန္ေသာသတင္းမ်ားကိုသာ နားနဲ႔မဆံေအာင္ ၾကားလာရပါတယ္။ လူအုပ္စုနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းနွိပ္စက္သတ္ျဖတ္တာဟာ ဘယ္သူလုပ္လုပ္ ေကာင္းတဲ႔ကိစၥမဟုတ္တာ အမွန္ပါ။ ရခိုင္ကလုပ္လို႔ သည္ကိစၥကိုတရားတယ္ မေျပာလိုပါ။ သို႔ေသာ္လည္း လူေတြကို အဲသလို တားဆီးမရေအာင္ သတ္ခ်င္ျဖတ္ခ်င္တဲ႔ စိတ္မျဖစ္မခ်င္း ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္သူေတြကို ဘယ္သူကမွ သတိမထားမိပါဘူး။ ျဖစ္လာတဲ႔ အေျခအေနတစ္ခုအေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္တာ မဟုတ္ပဲ ကိုယ္႔အတြက္ အျမတ္ရဖို႔ အေျခအေနတစ္ရပ္ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးယူတာကမွ လူမဆန္တဲ႔လုပ္ရပ္ လို႔ ျမင္ပါတယ္။ သည္ျဖစ္စဥ္ကို ကမာၻသိေအာင္ ထေအာ္ၿပီးေတာ႔မွ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္ေနထိုင္တဲ႔ ကိုယ္႔ေျမေပၚကေန လူနည္းစုေဒသခံေတြကို အႏိုင္က်င္႔ေမာင္းထုတ္ၿပီး လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္း ေခါင္းစဥ္တပ္ပါတယ္။ တကယ္႔တကယ္ေတာ႔ နိုင္ငံေရး ဘာသာေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန တရားဥပေဒမဲ႔ျပဳက်င္႔ခ်င္လို႔ အကြက္ဆင္ဖန္တီးထားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဘယ္သူျငင္းနိုင္မွာလဲ။

          နယ္စပ္က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈဆိုတာ အုတ္တံတိုင္းခတ္ထားႏိုင္တာ မဟုတ္လို႔ နိုင္ငံတိုင္းမွာ ေတြ႔ေလ႔ရွိတဲ႔ သေဘာတရားတစ္ခုပဲ လို႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ေျပာလို႔ရေသာ္ျငား ကိုယ္႔ဘက္က သင္ခန္းစာယူေစခ်င္တာကေတာ႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒေတြကို လက္တစ္လုံးျခားလုပ္ရင္ ဘာျဖစ္တတ္သလဲဆိုတာ မ်က္၀ါးထင္ထင္ သိေစခ်င္တာပါပဲ။ ျပည္တြင္းျပည္ပမီဒီယာေတြအေနနဲ႔ အဲသည္လူေတြကို နာမ္စားအျဖစ္နဲ႔သုံးမယ္ဆိုရင္ အသင္႔ေတာ္ဆုံးစကားလုံးကို ေရြးေပးရမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူဆိုတာထက္ေကာင္းတာ ရွာမေတြ႔ေသးပါဘူး။ သူတို႔ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကိုလည္း ကိုယ္စားမျပဳဘူး။ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြကိုလည္း ကိုယ္စားမျပဳပါဘူး။ အမွားအမွန္ ေရေရရာရာ ခြဲျခားမသိပဲ ေရဒီယိုထဲက လွ်ာတစ္ေခ်ာင္းနဲ႔ေမႊေနလို႔ လူအမ်ားအျပား ေသေၾကပ်က္စီးၾကရမယ္႔အေရးကို ေတြးေတြးဆဆ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနက အဲဒီအၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူေတြကို မျဖစ္မေန ေခ်မႈန္းၾကရေတာ႔မယ္႔ အေနအထားျဖစ္လာခဲ႔ရင္ မဆီမဆိုင္ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရးေတြေခါင္းစဥ္တပ္ထားလို႔ ခ်စ္ခင္ရင္းစြဲ မိတ္ေဆြသဂၤဟအေပါင္းတို႔က အထင္အျမင္လြဲသြားမွာကို မခံႏိုင္ပါဘူး။ မြတ္စလင္ကိုလည္း မမုန္းပါဘူး။ ကုလားကိုလည္း မမုန္းပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူေတြကိုေတာ႔ ေခ်မႈန္းရပါလိမ္႔မယ္။ နယ္စပ္ကမီး ျပည္တြင္းထဲလာလာရႈိ႕တာကို သတိနဲ႔ေရွာင္ရွားၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာပဲျဖစ္ျဖစ္ တျခားဘာလူမ်ဳိးပဲျဖစ္ျဖစ္ အလကားေနရင္း အဲသည္လူမ်ဳိးျဖစ္ေနလို႔ဆိုၿပီး မုန္းတီးရိုက္ႏွက္ နွိပ္စက္သတ္ျဖတ္တဲ႔အမႈေတြကို လုံး၀မျဖစ္ေစခ်င္တဲဲ႔အတြက္ ေနာက္ကြယ္က ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္သူေတြရဲ႕ ရန္ကို ျမင္သာေအာင္ ေရးရပါတယ္။ မုန္းစကိုလည္း တိုေစခ်င္ပါတယ္။ ခ်စ္စကိုလည္း ရွည္ေစခ်င္ပါတယ္။

          နိဂုံးမခ်ဳပ္ခင္မွာ သည္ျပႆနာမ်ဳိးဟာ ကမာၻအရပ္ရပ္မွာလည္း ပုံစံတူျဖစ္ပြားဖူးတာကို “Current History” April 2009 မွာပါတဲ႔ Khalid Koser ရဲ႕ “Why Migration Matters” ဆိုတဲ႔ေဆာင္းပါးကေန ေမာင္ခိုင္ေအာင္(စစ္ေတြ) က ေကာက္ႏုတ္ထားတာကို ေ၀မွ်ခ်င္ပါတယ္။ ၉/၁၁ ေနာက္ပိုင္းမွာ လူသားေရႊ႕ေျပာင္းမႈႀကီးေတြဟာ လုံျခဳံေရးနဲ႔ဆက္ႏြယ္တဲ႔ျပႆနာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ရာဇ၀တ္မႈ၊ ကူးစက္ေရာဂါျပႆနာ စတာေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္လာပါသတဲ႔။ တရားမ၀င္ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြမွာ ျခစားမႈေတြ၊ စံနစ္တက်စီစဥ္တဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈေတြ အက်ဳံး၀င္လာတဲ႔အခါ အမ်ားျပည္သူလုံျခဳံမႈကို အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါသတဲ႔။ ဒီအခါမွာ မူလရွိၿပီးသား လူေမွာင္ခိုမ်ား၊ လူကုန္ကူးသူမ်ားနဲ႔ ဥပေဒမဲ႔၀င္ေရာက္မႈေတြကို ပိုမိုေခ်ာေမြ႔အဆင္ေျပေစပါသတဲ႔။ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးလာတဲ႔အခါမွာေတာ႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ ေနထိုင္သူေတြနဲ႔  အိမ္ရွင္လူထုအၾကားမွာ တိုင္းတပါးမုန္းတီးေရးစိတ္ကို ဆြေပးႏိုင္ျပန္ေရာတဲ႔။ ဒီအတြက္ တရားမ၀င္ေတြကိုသာမက အေျခက်ၿပီးသား ဒုကၡသည္ေတြ၊ တိုင္းရင္းလူနည္းစုေတြကိုပါ အႏၱရာယ္က ဦးတည္သြားႏိုင္တာမို႔ ေလွ်ာ႔မတြက္သင္႔ပါဘူး။ အမွန္တကယ္ အႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္ လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ဟုတ္သည္ မဟုတ္သည္ကိုေတာ႔ ကိုယ္႔ဘာသာကိုယ္ပဲ ေ၀ဖန္သုံးသပ္ၾကည့္ၾကပါေတာ႔ဗ်ာ။