15.05.2012 ေန႔ဖတ္ရန္သတင္းမ်ား

by Myanmar Journal on Monday, May 14, 2012 at 7:29pm 

တိဘက္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္း လားမားဒလိုင္းလားမား ကိစၥ တ႐ုတ္ အစိုးရ ျငင္း

တ႐ုတ္ အစိုးရက ျပည္ပေရာက္ တိဘက္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္း လားမားကို အဆိပ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ဖို႔ လၽွိဳ႕ဝွက္ ႀကံစည္တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကို ျငင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

ဒလိုင္းလားမားက လက္နဲ႔ ထိၿပီး ဆုေတာင္း ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ အတြင္း တိဘက္ လူမ်ိဳး အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံပင္နဲ႔ အဝတ္ အစားမွာ အဆိပ္ေတြကို သုတ္ထားဖို႔ သင္ေပး ထားတယ္ ဆိုတဲ့ သတိေပးမႈ ရခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံထုတ္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္နဲ႔ ေမးျမန္းခန္းမွာ ဒလိုင္းလားမားက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ေတာ့ အဲဒီ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ အေျခ အျမစ္ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ေချပ ေျပာဆိုစရာ အေၾကာင္းလည္း မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒလိုင္း လားမားဟာ ဘာသာေရး အရည္ၿခဳံၿပီး ခြဲထြက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူက ေျပာပါတယ္။

မႏွစ္က ေနတိုးရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕ေတြ က ထရီပိုလီ ၿမိဳ႕ေတာ္က ဆိပ္ကမ္း ကို တိုက္ခိုက္ ခဲ့စဥ္ေနတိုးက အရပ္သားေတြ မထိခိုက္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ လို႔ဆို

မႏွစ္တုန္းက လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံ အေပၚ NATO ေခၚ ေျမာက္ အတၱလန္တိတ္ စစ္ေရး မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ရဲ႕ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ စစ္ဆင္ေရး အတြင္း အရပ္သား ေတြ ေသဆုံးမႈ အေရ အတြက္ကို မီးေမာင္း ထိုးျပ ထားတဲ့ HRW လူ႕အခြင့္ အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ အေပၚ မဟာမိတ္ အဖြဲ႕က ျပန္လည္ တုံ႔ျပန္လိုက္ ပါတယ္။

သူတို႔ အေနနဲ႔ ခါတိုင္းထက္ပို သတိ ထားၿပီး ပစ္မွတ္ေတြကို တိတိ က်က် တိုက္ခိုက္ ခဲ့တယ္လို႔ ေနတိုး အဖြဲ႕က ေျပာဆို တုံ႔ျပန္လိုက္ တာပါ။

ဗိုလ္မႉးႀကီး ကဒါဖီ ရဲ႕ စစ္ေရး အေဆာက္အအုံ ေတြကို ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္တဲ့ အဲဒီ စစ္ဆင္ေရးမွာ အရပ္သား ၇၂ ေယာက္ထက္ မနည္း ေသဆုံးခဲ့တယ္ လို႔ လူ႕အခြင့္ အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕က ေျပာ ပါတယ္။

NATO မဟာမိတ္ အဖြဲ႕က အရပ္သားေတြ ကို မထိခိုက္ေအာင္ အနည္း အပါး ႀကိဳးစားမႈ ရွိခဲ့တယ္၊ အဲဒါကိုလည္း ေလးစားတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အရပ္သား ၇၂ ေယာက္ ေသဆုံးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးတာေတြ၊ ရွင္းလင္း ေျပာျပတာေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ HRW အစီရင္ခံစာ ေရးသားသူ ဖရက္ အီဘရာဟင္ Fred Abrahims က ေျပာပါတယ္။

ေသဆုံးသူ ေတြရဲ႕ မိသားစုကို ေလ်ာ္ေၾကး ေပးသင့္တယ္ လို႔လည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေျပာထားပါတယ္။

ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈ ဆိုင္းငံ့ဖို႔ McCain တိုက္တြန္း

By ကိုသားညြန္႔ဦး

ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီလို႔ အေမရိကန္ႏို္င္ငံေရးမွာ ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ ရီပတ္ပလင္ကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္း က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ လူမႈက်င့္၀တ္ သိကၡာေတြ ေစာင့္စည္းၿပီး တာ၀န္ယူမႈရိွတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အျဖစ္ စံျပျဖစ္ဖို႔ လိုမယ္ လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္ မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္္မာႏို္င္ငံအတြင္း မၾကာခင္က သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာ၊ အထူးသျဖင့္ဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္တို႔ အႏိုင္ရၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီလို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္နက္တင္ပို႔ ေရာင္းခ်မႈကို ပိတ္ပင္တာနဲ႔ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေရးကို အေႏွာင့္အတားျဖစ္ေစတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို ပစ္မွတ္ထား အေရးယူတာ မ်ိဳးေတာ့ ႁခြင္းခ်က္ဆက္ထားသင့္တယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ၀ါရွင္တန္ဒီစီက CSIS မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာနမွာ မေန႔က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဆိုင္းငံဖို႔ အခ်ိန္က်ေနၿပီလို႔ ထင္ပါ တယ္။ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ ပိတ္ပင္တာနဲ႔၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကို အေႏွာက္အယွက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစ တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြက်ဴးလြန္တဲ့ ႏိုင္ငံအရင္း အျမစ္ေတြကို မတရားယူထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားၿပီး အေရးယူထားတာေတြက လဲြလို႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းတာမဟုတ္ပါဘူး၊ ဆိုင္းင့ံထားဖို႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တိုးတက္ မႈေတြ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ အေပၚမွာတည္ၿပီး ဒီ အေရးယူမႈေလွ်ာ့ေပးတာေတြကို လုပ္သြားပါ့မယ္။”

ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔  ဒီမိုကေရစီနဲ႔ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္တဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဘက္ကလည္း လုပ္ရပ္တခုခ်င္းကို တခုခ်င္းအလိုက္ တုံ႔ျပန္သြားမယ္ လို႔ ေျပာထားတာပါ။ အခုလို မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲဖို႔ စဥ္းစားခ်က္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အားျဖစ္ေစဖို႔၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရဖို႔နဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္လို႔လည္း အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈေတြလုပ္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ လက္ေတြ႔အက်ိဳးျဖစ္ဖို႔နဲ႔၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို အားျဖစ္ေစဖို႔ စံႏႈန္းစံထား သတ္မွတ္ထားရိွဖို႔လိုမယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ကိန္းက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေမရိကန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ လူမႈက်င့္၀တ္သိကၡာေစာင့္စည္းဖို႔ အေျခခံ စံႏႈန္းစံထားေတြ သတ္မွတ္ ထားရပါမယ္။ မွန္ကန္တဲ့ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးနဲ႔ လက္ခံလုိ႔မရတဲ့ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မ်ိဳးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ထားတာ ရိွပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳး ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ပုဂၢလိကအခန္းက႑ကို အားျဖစ္ေစပါမယ္၊ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္း ေစပါတယ္၊ ေနာက္ဆံုးမွာ စီးပြားေရးနဲ႔အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာေတြ ေလွ်ာ့သြားေစပါလိမ့္မယ္။ လက္ခံလို႔မရတဲ့ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးကေတာ့ ဒါနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ပါ။ စီးပြားေရးမွာ နီးစပ္ရာလက္တဆုပ္ကပဲ လက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈကို အားျဖစ္ေစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈဟာလည္း ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေနာက္က်သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ ထားတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံထဲမွာ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြ၊ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ စီးပြားေရး တဲြလုပ္တာမ်ိဳး ကိုေတာ့ ခြင့္ျပဳသင့္တယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။”

ျမန္မာႏို္င္ငံအတြင္း ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ လူမႈ၀တၱရားေတြအေပၚ တာ၀န္ယူလိုစိတ္ျဖစ္ဖို႔၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစား လိုက္နာဖို႔နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းမႈ ရိွဖို႔ လိုမယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါမွလည္း အေေမရိကန္ကုမၸဏီေတြဟာ အျခား ႏိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ အၾကား စံျပအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ လူ႔က်င္၀တ္သိကၡာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြျဖစ္လာေစေရး ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ မစၥတာမက္ကိန္းက ေျပာပါတယ္။

လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက အေျခအေနကို အကဲျဖတ္ရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရသမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဘက္ေတြဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲလိုစိတ္ ရိွသူေတြလို႔ သူယံုၾကည္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္းမွာ ရွိေနသူတခ်ဳိ႕ ဟာလည္း အရင္တုန္းက အေမရိကန္ -ျမန္မာ ႏွစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းစဥ္က အေမရိကန္ စစ္ေက်ာင္းေတြမွာလာၿပီးေတာ့ သင္တန္းတက္ခဲ့ဖူးသူေတြ၊ သူတို႔ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ နီးစပ္လုိသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ သူက ယူဆပါတယ္။

“ျမန္မာ့အေရးဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသံတမန္ေရးမွာ ေနာက္ထပ္အေရးပါတဲ့ စမ္းသပ္မႈျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္း က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏွစ္ႀကိမ္သြားေရာက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ စရာေတြ အေတာ္က်န္ေနေသးတယ္၊ လုပ္ရဦးမယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာေစခ်င္တာပါ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္ရိွ ျမန္မာသမၼတနဲ႔ အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္းက သူ႔မဟာမိတ္ေတြဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ တကယ့္စိတ္ရင္းမွန္ရိွတယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။ တကယ့္ကို တိုးတက္မႈေတြ အတြက္လည္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။”

မစၥတာမက္ကိန္းဟာ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို တက္တက္ႂကြႂကြ ေထာက္ခံ အားေပးသူတဦးျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အေမရိကန္ႏို္င္ငံေရးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲ ၾသဇာႀကီးမားသူတဦးျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း အခုလို ျမန္မာအေပၚ အေရးယူမႈေတြ ဆိုင္းငံဖို႔ သူ႔သေဘာထား ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုက္တာဟာ မၾကာခင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သေဘာထား ျဖစ္လာဖြယ္ ရိွတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အခု ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူမႈဥပေဒတရပ္ ကို သက္တမ္းတိုးေပးရမယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခု မစၥတာမက္ကိန္းေျပာဆိုခ်က္ဟာ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ သက္ေရာက္လာႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။

ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းေရး သတိထားသင့္

By မခင္ျဖဴေထြး

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လမ္းလြဲမသြားရေလေအာင္နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ဟန္႔တားရာ ေရာက္ဖို႔အတြက္သတိထားေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ က်င့္၀တ္သိကၡာနဲ႔ညီတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ကို အားေပးတဲ့ အဖြဲ႔ေပါင္း ၁၂ ခုက သမၼတ အိုဘားမားအစိုးရကို တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ အခ်ိန္မတန္ေသးဘူးလို႔လည္း သူတုိ႔က ေျပာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အခုလုိ ေျပာဆိုၾကတာ ပါလဲဆိုတာ အျပည့္အစံုကို မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျပန္႐ုပ္ သိမ္းေနခ်ိန္၊ လာမယ့္ ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာလည္း အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒေတြကို ေနာက္ထပ္ သက္တမ္းတိုးမတိုး ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ရွိေနခ်ိန္ မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းရာမွာ သတိထား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အေျခစိုက္တဲ့ က်င့္၀တ္ သိကၡာနဲ႔ညီတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကိုသာ အားေပးတဲ့ အဖြဲ႔ေပါင္း ၁၂ ဖြဲ႔က အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားဆီကို ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔က စာေရးသား ေပးပို႔ၿပီး တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနဟာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ အဆင္သင့္ အေနအထားမွာ မရွိေသးဘူးလို႔ အခု တိုက္တြန္းစာ ေရးသားတဲ့အဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔ထဲက တခုျဖစ္တဲ့ Conflict Risk Network အဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Kathy Mulvey က ေျပာပါတယ္။

“က်မတို႔ ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္၊ က်မတုိ႔နဲ႔အတူ ပါ၀င္တဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ မရွိေသးဘဲနဲ႔ ေနာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကို ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒအရ အကာအကြယ္ေပးတဲ့ အာမခံခ်က္ တစံုတရာ မရွိေသးဘဲနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္သင့္ေသးဘူး ဆိုတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ခုခ်ိန္မွာ သဘာ၀ သယံဇာတ ေပါႂကြယ္၀တဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေနတုန္းပါ။ အခုလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ပိုၿပီး ဆိုးရြားေအာင္ တြန္းအားေပး ရာ ေရာက္ႏုိင္သလုိ ဒီီမိုကေရစီ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ထိခိုက္ေကာင္း ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။”

အခုလို စိုးရိမ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ေနရာမွာ သတိနဲ႔ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုက္တြန္းတာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း Kathy Mulvey က ေျပာပါတယ္။

“ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္တဲ့ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို က်မတို႔ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳခ်င္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အျဖစ္မွန္ အေျခအေန၊ ျပည့္စံု ခိုင္မာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို သိဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြမႈေတြ၊ အဂတိ လုိက္စားမႈေတြအတြက္ အဓိက တာ၀န္ရွိသူတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြပါ။ မၾကာေသးခင္က အစီရင္ခံစာေတြအရ မ်က္ျမင္ေတြ႔ရွိသူေတြရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြအရ က်မတို႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အဓိက စိုးရိမ္ခ်က္က ကခ်င္ျပည္နယ္လို ေဒသေတြမွာ စစ္တပ္အင္အား တိုးခ်လာေနတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”

အိုဘားမားအစိုးရအေနနဲ႔ က်င့္၀တ္သိကၡာနဲ႔ညီတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို အားေပးတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရွင္ အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို အေလးထားၿပီး ဒီ ေမလ ၂၀ ရက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲ လုပ္သင့္မသင့္ စဥ္းစားရာမွာေရာ ေနာက္ပိုင္း ကိစၥေတြမွာပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစား လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း လည္း Kathy Mulvey က ေျပာပါတယ္။

ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁ သိန္း ၁ ေသာင္း ၅ ေထာင္ေက်ာ္ ပိုင္ဆုိင္မႈ ေငြပမာဏ အင္အားရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ သူေတြ၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အစုရွယ္ယာရွင္ေတြက သမၼတ အုိဘားမားကို လက္မွတ္ေရးထိုး ေပးပို႔ ခဲ့ၾက တာပါ။ ဒီလို အေရးပါတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အသံျဖစ္လို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ အေလး အနက္ထား စဥ္းစားသင့္တယ္လို႔လည္း Kathy Mulvey က ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒသက္တမ္း တိုးသင့္ မသင့္ကို ဒီလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ ဆံုးျဖတ္ၾကမွာျဖစ္သလို အေမရိကန္ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြအၾကား မွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အားလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ဖို႔ တိုက္တြန္းေနသူေတြရွိသလို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ နားခ်ေနသူေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရရွည္ခိုင္မာတဲ့ စီးပြားေရးတရပ္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေရွ႕ဆက္ တြန္းအားေပးရာေရာက္ဖုိ႔ အတြက္ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔ကလည္း အေမရိကန္ စီးပြားေရးကုမၸဏီ ၁၃ ခုက သမၼတ အုိဘားမားဆီကို စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ၾကပါေသးတယ္ရွင္။

ေတာင္ကုိရီးယား သမၼတ ျမန္မာျပည္ေရာက္

By ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း

ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ အီလ္ေျမာင္ဘာ့က္ (Lee Myung-bak) ဟာ ဒီကေန႔မွာ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ကို စတင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္သံုးစုနီးပါးအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆီလာေရာက္တဲ့ ေတာင္ကိုရီး သမၼတ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဆံုး ခရီးစဥ္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အဓိကက်တဲ့ ေနရာေတြမွာ လံုၿခံဳေရးေတြ အထူးတင္းက်ပ္ထားပါတယ္။ မစၥတာ အီလ္ေျမာင္ဘာ့က္ဟာ အခုဆုိရင္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမို ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုမယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေနေပမဲ့ လံုၿခံဳေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ႏွစ္ဘက္္စလံုးက တရား၀င္ ထုတ္ မေျပာၾကပါဘူး။ ဒီအေျခအေနအျပည့္အစံုကုိ ဘန္ေကာက္ကေန ဆက္သြယ္စံုစမ္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္္ငံပါ၀င္တဲ့ ASEAN+3 ရဲ႕ အနာဂတ္ လုပ္ေဆာင္ဖြယ္ရာေတြအတြက္ ျပင္ဆင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိထားရတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတရဲ႕ ႏွစ္ရက္ၾကာခရီးစဥ္ဟာ ဒီကေန႔ ညေနပိုင္း မွာပဲ စတင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတတဦး ေနာက္ဆံုးလာေရာက္ခဲ့တာက ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ကပါ။ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ ခ်န္ဒူး၀ွမ္နဲ႔အဖြဲ႔ အာဇာနည္ကုန္းမွာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးေတြကို ဂါရ၀ျပဳမယ့္အခ်ိန္ ေျမာက္ကိုရီးယားသူလွ်ဳိေတြက ဗံုးခြဲလုပ္ႀကံဖို႔ ႀကိဳးစားတာေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယား ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအပါအ၀င္ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ား ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရ ေသဆံုးခဲ့ၾကရပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာအစိုးရကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရနဲ႔ ခ်က္ျခင္း သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား တရား၀င္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျပန္ထူေထာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အခု အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံသားေတြ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာေတြက လည္း ရွိေနပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ ေရာက္မလာခင္ကတည္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အဓိကေနရာေတြမွာ လံုၿခံဳေရးေတြ သိသိသာသာ ခ်ထားတာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံေတြက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

"ကမၻာေအးဘုရားလမ္းေတာက္ေလွ်ာက္၊ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း၊ လွည္းတန္းဘက္- အဲဒီ က်ေနာ္သြားတဲ့ ဘက္ေတြမွာေတာ့ ဓာတ္တုိင္ တတိုင္ၾကား၊ တတုိင္ၾကားမွာ ႏွစ္ေယာက္-ႏွစ္ေယာက္ ခ်ထားတာ ေတြ႔ တယ္။ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းမွာဆိုရင္လည္း ရဲကားတစ္စီးနဲ႔အျပည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အိမ္နား မွာေတြ႔တယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုကၠိဳင္း၊ ျမကၽြန္းသာမွာဆိုရင္လည္း ရဲကားတစ္စီးနဲ႔အျပည့္ေတြ႔တယ္။ ဒါေတြက မျမင္ရတာၾကာေနတဲ့ ျမင္ကြင္းတစ္ခုလုိ ျဖစ္ေနတယ္ေလ။ လံုၿခံဳေရး အဲဒီေလာက္ ခ်ထားတာ ဒီဘက္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒါ ပထမဦးဆံုး ရွားရွားပါးပါး ျပန္ေတြ႔ရတာေပါ့။ ဒီေန႔မနက္ က်ေနာ္ အျပင္ထြက္တဲ့ အေနအထားမွာေတာ့ အဲလို ရဲေတြခ်ထားတာေတာ့ ေတြ႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကားႀကီးေတြနဲ႔ ခ်ထားတာေတာ့ သိပ္မေတြ႔ရေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ထူးထူးျခားျခားဆိုလို႔ ၿမိဳ႕ထဲက Central Hotel တို႔၊ Traders Hotel တို႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာေတာ့ ပတ္ပတ္လည္မွာ လံုၿခံဳေရး ေတာ္ေတာ္ေလး ခ်ထားတယ္လို႔ ေျပာတယ္ခင္ဗ်"

"ဦးဝိစာရလမ္းဘက္ေတြမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္ေလာက္က ခ်ထားတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔တယ္။ ေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးပန္းၿခံတဝိုက္၊ အဲဒီမွာေတာ့ လံုၿခံဳေရးမ်ားမ်ား ခ်ထားတာေတာ့ ေတြ႔တယ္။ ရဲေတြကို ဓာတ္တုိင္ တတုိင္ျခားမွာ ႏွစ္ေယာက္-ႏွစ္ေယာက္ ခ်ထားတယ္။ ကားေလးေတြကိုပါ သူတို႔က ခ်ထားတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ incharge ေတြ ရွိတာေပါ့။ သူတို႔ရဲ႕ တကိုယ္ေရကိုင္တဲ့ ေသနတ္ပါတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ equipment (လက္နက္) အျပည့္အစံုနဲ႔ေပါ့။"

အခု လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္ထားပံုဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ လာတဲ့ အခ်ိန္တုန္းကထက္ေတာင္ ပိုေသးတယ္လုိ႔ တျခား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံတခ်ဳိ႕ကလည္း ေျပာပါတယ္။ အခုေလာက္ထိ တင္းက်ပ္ထားတာက ဘာ့ေၾကာင့္ဆိုတာကို ေတာ့ တကယ္တမ္း တိတိက်က် မသိၾကပါဘူး။ ႏုိင္ငံအႀကီးအကဲတေယာက္လာမွာမို႔ ပံုမွန္အတိုင္း လုပ္တာပဲလို႔ ထင္ၾကသူေတြ ရွိသလို ဘာမ်ားျဖစ္လာႏုိင္လုိ႔လည္းဆိုၿပီး ေတြးၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္သူေတြလည္းရွိပါတယ္။

"ထူးဆန္းတာကေတာ့ equipment အျပည့္အစံု၊ လက္နက္အျပည့္အစံုနဲ႔ အဲလိုမ်ဳိး- တကယ္လံုၿခံဳေရး ယူထားတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကို ေတြ႔ရတယ္။ က်န္ခဲ့တဲ့ သံုးေလးရက္ေလာက္က အဲလိုမ်ဳိး လံုၿခံဳေရးေတြ အျပည့္ယူထားတာေတြ႔ရေတာ့ က်ေနာ္လည္း လက္လွမ္းမီသမွ် သူငယ္ခ်င္းေတြကို ေမးၾကည့္ေတာ့ သူတို႔ကေတာ့ ကိုရီးယားသမၼတလာဖို႔ရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လား မသိဘူးလုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကတယ္။ က်ေနာ့္ တစ္ဦးထဲ ခံစားခ်က္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ ဒါက နည္းနည္း ထူးျခားသလိုျဖစ္ေနတယ္။ အဲလိုမ်ဳိးေတြ မေတြ႔ရတာ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီျမင္ကြင္းႀကီးက က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ထူးျခားတယ္။ ဘာမ်ား တခုခု ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိလား ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတာ့ ရွိတယ္။ တျခား သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္းေတြကို ေမးတဲ့အခါက်ေတာ့ တခ်ဳိ႕လည္း စိုးရိမ္ၾကတယ္၊ တခ်ဳိ႕လည္း မစိုးရိမ္ဘူးေပါ့ေလ၊ ဒါက- ႏုိင္ငံ့အႀကီးအကဲတစ္ေယာက္ လာမွာမို႔လို႔ အဲလိုမ်ဳိး သမန္ကာလွ်ံကာ ေတြးတဲ့လူလည္း ရွိပါတယ္။"

သမၼတ အီလ္ေျမာင္ဘာ့က္ဟာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ သူမေရာက္ခင္ကတည္းက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ထားေပမဲ့ လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္း ျပခ်က္နဲ႔ NLD ဘက္ကေရာ ေတာင္ကိုရီးယား ဘက္ကပါ တရား၀င္ အတည္ျပဳ ေျပာဆိုတာမရွိပါဘူး။

ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတဟာ သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာသမၼတအပါအ၀င္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား စစ္ေရးဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရးအေျခအေနကိုလည္း ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ေတာင္ကိုရီးယားကလာတဲ့ သတင္းေတြမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စီးပြားေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ကိစၥေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယားကုမၸဏီေတြရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ နံပါတ္ေလးအဆင့္မွာရွိၿပီး ကုမၸဏီေပါင္း ၄၉ ခုက အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၃,၀၀၀ နီးပါး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားပါတယ္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔အပါအ၀င္ သယံဇာတ အမ်ဳိးအစား အမ်ားအျပားရွိတယ္လို႔ သိထားၾကသလို စာတတ္ေျမာက္သူ အေရအတြက္ ျမင့္မားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းလာၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားကုမၸဏီေတြ ေနာက္ထပ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲခင္ဗ်ား။

ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႕ ဘရပ္ဆဲ ေရာက္အီးယူ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္ တိုးတက္ေရး ကူမယ္

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ စီးပြား လူမႈ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး အတြက္ ဥေရာပ သမဂၢ အေနနဲ႔ တတ္ႏိုင္သေ႐ြ႕ ကူညီမယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒ အႀကီးအကဲ ကက္သရင္း အက္ရွ္တန္က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေ႐ႊမန္းနဲ႔ ဘရပ္ဆဲၿမိဳ႕မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံစဥ္မွာ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေပၚ လက္နက္ ေရာင္းမႈက လြဲရင္ က်န္တဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဆိုင္းငံ့ထားခ်ိန္မွာ ဥေရာပ သမဂၢ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အရည္အခ်င္း တိုးျမင့္ေအာင္ ကူခ်င္လို႔ ဖိတ္တာလို႔ အက္ရွ္တန္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္က ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေရရွည္ခံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔ ဥေရာပ သမဂၢ က ကူခ်င္တယ္ လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

ရန္ကုန္မွာ ႐ုံးခြဲ ဖြင့္ထားတဲ့အတြက္ အဲဒိကေန ျမန္မာ နဲ႔ ဆက္ဆံေရး စာမ်က္ႏွာသစ္ေတြ ဖြင့္သြားခ်င္ တယ္လို႔ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။

ဦးေ႐ႊမန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ဟာ ဥေရာပ ပါလီမန္ ရွိရာ ဘရပ္ဆဲၿမိဳ႕ကို ေလ့လာေရး ေရာက္ရွိ ေနတာပါ။ 

 ကိုဇာဂနာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ စီစဥ္

ထိုင္းႏိုင္ငံ မွာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ အေနနဲ႔ မိဖ ေတြက သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ယင္း မိသားစု စားဝတ္ေနေရး ေျဖရွင္းရာမွာ လိုက္ပါသြားတဲ့ အ႐ြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးေတြ ရဲ႕ ပညာေရး လစ္ဟင္းေနတာကို မီးေမာင္းထိုးျပတဲ့ မွတ္တမ္းတင္ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကား ကို စြယ္စုံ အႏုပညာရွင္ ကိုဇာဂနာ က စီစဥ္ ေဆာ္ၾသေပးယင္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ဖင ေဒသမွာ ႐ိုက္ကူးေနပါၿပီ။

မိဖ ေတြဟာ ရာဘာလုပ္ငန္း၊ ငါးလုပ္ငန္း ပန္းရံ လုပ္ငန္း စတာေတြ မွာ နစ္ျမဳပ္ လုံးပန္းေနရလို႔ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရး လစ္ဟင္းေနတာကို မီးေမာင္းထိုးျပ လိုတဲ့ အတြက္ ဒီ႐ုပ္ရွင္ကား စီစဥ္ရပုံ ကို ကိုဇာဂနာ က ဘီဘီစီ ကို ရွင္းျပပါတယ္။

ဒီ႐ုပ္ရွင္ ကားရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာက မင္းထင္ ကိုကိုႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေတြက ရဲတိုက္၊ ခ်စ္သုေဝ နဲ႔ ေကာင္းျပည့္တို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေတြကေရာ ဒါ႐ိုက္တာ ကပါ ေငြေၾကးမယူဘဲ ေစတနာနဲ႔ ပံ့ပိုး ေပးၾကတာလို႔ ကိုဇာဂနာက ေျပာပါတယ္။

ဒီဇာတ္ကားကို အခမဲ့ ျပသသြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ မွာေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ၊ ျပည္တြင္းမွာပါ အခမဲ့ ျပသသြားမဲ့ အေၾကာင္း၊ ကေလးေတြရဲ႕ ေနာင္ေရးမွာ ပညာေရးက အေရးႀကီးတဲ့ သတင္းစကားကို ေရာက္ေစခ်င္လို႔ ျပသတာျဖစ္ေၾကာင္း လဲ ေျပာပါတယ္။

ေ႐ြ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ေတြကို ကူညီၾကတဲ့ ေစတနာ႔ ဝန္ထမ္း အင္အားစုေတြက ေထာက္ပံ့ေနတာ ထိထိေရာက္ေရာက္ မရွိလို႔လား ဆိုတာကိုေတာ့၊ အတိုင္းအတာ တခုထိ ထိေရာက္ ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အႏုပညာနဲ႔ ပံ့ပိုးေပးရင္ ပိုၿပီး ထိေရာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ကူညီလိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသြားပါတယ္။

  ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ျမန္မာျပည္ ေရာက္

ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါး အတြင္း ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဆုံး ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို တနလၤာ ေန႔က ေရာက္ရွိ လာခဲ့ပါတယ္။

၁၉၈၃ ခုႏွစ္ တုန္းက ေနာက္ဆုံး အႀကိမ္ လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ ဘက္က ဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ သမၼတ ခ်မ္ဒူးဝွမ္ အသက္ေဘးကေန သီသီေလး လြတ္ေျမာက္ ခဲ့ေပမဲ့ အစိုးရ အဖြဲ႕ ဝန္ႀကီး ေလးေယာက္နဲ႔ သံတမန္ အေတာ္ မ်ားမ်ား ေသဆုံး ခဲ့ရ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အခု တႀကိမ္ သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကို ႀကိဳတင္ ေၾကညာ ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။

သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္ရဲ႕ ႏွစ္ရက္ၾကာ ခရီစဥ္ အတြင္းမွာ တနလၤာ ေန႔က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈ ျမႇင့္တင္ေရး ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ျမန္မာ သမၼတ ရဲ႕ ျပန္ၾကားေရး ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။

ေတာင္ကိုးရီးယား သမၼတ လီ ေျမာင္ဘက္ဟာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္ အရ လာေရာက္ တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးပို ခိုင္မာေအာင္ လုပ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္ကိုးရီးယား သမၼတ႐ုံးက ခရီးစဥ္ မတိုင္ခင္ ထုတ္ျပန္ တဲ့ ေၾကျငာခ်က္ ထဲမွာ ေဖၚျပ ထားပါတယ္။

ေတာင္ကိုးရီးယား သမၼတနဲ႔ အတူ အဆင့္ျမင့္ အစိုးရ အရာရွိႀကီးေတြ နဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ လိုက္ပါလာတဲ့ အတြက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးၾကရာမွာ စီးပြားေရး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥက အဓိက ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရ ပါတယ္။

သံတမန္ေဟာင္း တစ္ေယာက္ ျဖစ္သူ သခင္ခ်န္ထြန္း ကေတာ့ အခု သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္ရဲ႕ ျမန္မာ ခရီးစဥ္ဟာ စီးပြားေရး အရ အထိုက္ အေလ်ာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ ျဖစ္လိုတဲ့ အတြက္ အထူးသျဖင့္ အာရွ ေဒသမွာ မိတ္ဘက္ ႏိုင္ငံ ရွာတဲ့ သေဘာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ ပါတယ္။

ေတာင္ကိုးရီးယားဟာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ စတုတၳ အႀကီးဆုံး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံသူ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၀နဲ႔ ၂၀၁၁ ဘ႑ာေရးႏွစ္ အတြင္း ေဒၚလာ ၂ ဒႆမ ၆ ဘီလ်ံ ေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ စီမံကိန္းနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ စာရင္း ဇယားေတြ အရ သိရပါတယ္။

သမၼတ လီေျမာင္ဘတ္ဟာ အဂၤါ ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံမွာ ျဖစ္ၿပီး အာဇာနည္ ဗိမာန္ ကိုလည္း သြားေရာက္ မယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။

   နယ္စပ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တ႐ုတ္ ကူညီဖို႔ ဦးသိန္းစိန္ေျပာ

 တ႐ုတ္ ျပည္သူ႕ သမၼတ ႏိုင္ငံ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ ဗဟို ေကာ္မီတီရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ဗ်ဴ႐ို အဖြဲ႕ဝင္ မစၥတာ ဝမ္ဂမ္း Wang Gang ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိ လာခဲ့ ပါတယ္။

တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ အတြင္းမွာ ဒုတိယ အဆင့္ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ မစၥတာ ဝမ္ဂမ္းဟာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တနလၤာေန႔ မနက္က ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ ပါတယ္။

သူဟာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ေတြကို ခ်တဲ့ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီရဲ႕ ၂၅ ေယာက္ ပါတဲ့ ေပၚလစ္ဗ်ဴ႐ို မွာ အဖြဲ႕ဝင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေပမဲ့ တကယ့္ ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္ စာရင္းထဲမွာ မပါသလို အျမင့္ဆုံး အာဏာ ရွိသူ ကိုးေယာက္ ထဲမွာလည္း မပါဝင္ဘူးလို႔ ဘီဘီစီ တ႐ုတ္ ဘာသာ အစီအစဥ္ က ခ်ိဳင္းနား ေဒါ့ကြန္းရဲ႕ အယ္ဒီတာ ယူဝမ္က ေျပာပါတယ္။

သူဟာ တ႐ုတ္အစိုးကို အႀကံေပး ေနတဲ့ အႀကံေပး အဖြဲ႕ရဲ႕ ဒုတိယ ဥကၠဌ ျဖစ္ၿပီး အခု အခ်ိန္မွာက ျမန္မာျပည္ကို ႏိုင္ငံတကာက ေခါင္းေဆာင္ေတြက သြားေနၾက တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကလည္း သြားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာ ပါတယ္။

မစၥတာ ဝမ္ဂမ္း နဲ႔ ေတြ႕ဆုံစဥ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ေဒသ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး ကို လိုလားတဲ့ အတိုင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ကလည္း နယ္စပ္မွာ ေအးခ်မ္းေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အဲဒီ အတြက္ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ ဘက္က လည္း ဝိုင္းဝန္း ကူညီ ပံ့ပိုး ေပးေစလိုတယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာခဲ့ ပါတယ္။

တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားမွာ ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္း ကို ျမန္မာ ဘက္က ရပ္တန္႔ လိုက္တဲ့ ကိစၥကို တ႐ုတ္ဘက္က ေက်နပ္မႈ မရွိဘူးလို႔လည္း ယူဝမ္က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ဟာ အဓိက ရင္ႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူ ေနရာမွာ ရွိခ်င္တာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္လို႔ လည္း ယူဝမ္က ေျပာပါတယ္။

မစၥတာ ဝမ္ဂမ္း ရဲ႕ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အိုင္ယာလန္၊ နမ္မီးဘီးယားနဲ႔ ျမန္မာ စတဲ့ ေလးႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ ျပဳလုပ္ဖို႔ ရွိရာမွာ ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဂရိ ယူ႐ိုဇုန္ထဲက ထြက္သြားဖို႔ ဘယ္သူမွ မေျပာဂရိကို ယူ႐ိုက မထုတ္

ဂရိ ကို ယူ႐ို ဇုန္ထဲမွာ ဆက္ထားဖို႔ အာမခံ တယ္လို႔ ယူ႐ို ဇုန္ အဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ယန္း ကေလာက္ ယန္ကာက ထပ္ေလာင္း အတည္ျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။

ဒီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္ျပင္လို႔ မရဘူး၊ တနလၤာေန႔ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးမ်ား အစည္း အေဝး မွာလည္း ယူ႐ိုဇုန္ထဲက ဂရိ ထြက္သြားဖို႔ ဘယ္သူမွ မေျပာ ခဲ့ပါဘူးလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ဂရိမွာ အစိုးရသစ္ အျမန္တက္လာဖို႔ ေမၽွာ္လင့္ တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ယန္ကာ က ဆိုပါတယ္။

ဂရိ စီးပြားေရးကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖို႔ သိသိသာသာ ဆက္အားထုတ္ရ အုံးမယ္လို႔လည္း သူက သတိေပး ခဲ့ပါတယ္။